Cờ Vua: Lĩnh hội cờ tàn .

Cờ Vua: Lĩnh hội cờ tàn .

Xem bài bác ucbu ở dưới.

Được Larra sửa chữa / chuyển vào 17:33 ngày 11/02/2003

Chị ơi , chả nhìn thấy cái gì cả

Tôi tư duy , vậy tôi tồn tại ! !
(điều khó nhất ở trên đời là làm 1 trang nam tử / ý chí vững vàng mà tình cảm mênh mang )

Đã cập nhật lại ngôi thứ hai - Larra
Được Larra sửa chữa / chuyển vào 11:17 ngày 11/02/2003

Repost, bài đó dùng font VNI thì phải, ớt phải chuyển sang unicode mới post được trong này.
--------------------------------------------------------------------------------
CỜ TÀN LÀ GÌ ? - Ba đặc điểm khác biệt căn bản.
Có thể bạn nghĩ rằng khó có điều gì được nguyên cứu và thảo luận kỹ lưỡng như cờ Chương I
CỜ tàn với vô số những định nghĩ rõ ràng và chính xác. Song trên thực tế, giai đoạn này của ván cờ thường được miêu tả như giai đoạn 1 ?o giai đoạn kết thúc ?o. Định nghĩ như thế ko ?othận trọng?. Có vô số ván đấu kết thúc trước khi cờ tàn- giả dụ như 1 đấu thủ xin thua or bị chiếu ?omat? ngay từ trong trung cuộc, or anh ta mắc phải sai lầm ngớ ngẩn nào đó ngay khi mới ra quân. Or có nhiều ?o học giả? cho rằng đổi Hậu là tiền đề căn bản để chuyển cờ tàn, song định nghĩa thế này quá hời hợt. Bởi lẽ tồn tại nhiều thế cờ tàn có Qeen , cũng như vô vàn thế cờ trung cuộc ko có ?o quý bà?.
Có lẽ tốt hơn cả nên định nghĩa cờ tàn đơn giản như? 1 giai đoạn của ván cờ với tương quan lực lượng nhỏ còn lại của 2 bên trên bàn cờ?. Bên cạnh định nghĩa khái quát này, 3 đặt điểm căn bản dưới đây sẽ giúp chúng ta vừa có cái nhìn chính xác về cờ tàn , vừa nâng cao hiệu quả chơi cờ tàn:
@ Cờ tàn rất cần đến King đặc biệt tích cực.
@ Mức độ quan trọng của tốt thông tăng lên trong cờ tàn.
@ Xung-xoăng-?ocưỡng bức hiện thực nước đi?, đẩy người chơi cờ vào thế cờ xấu hơn hoặc thua cờ -là nhân tố thường gặp trong cờ tàn, điều đặc biệt ít thấy trong các giai đoạn khác của ván cờ. Trong chương này , chúng ta sẽ lần lượt nguyên cứu kỹ lưỡng từng đặc điểm khác biệt trong số kể trên 1 cách tuần tự.
KIẾN THỨC CỜ TÀN- CHÌA KHOÁ MỞ CÁNH CỔNG VÀO VƯƠNG QUỐC CỜ VUA KỲ BÍ.
Nhà vô địch thế giới Vassily Smyslov đã từng gọi cờ tàn là ?o chiếc chìa khoá thần kỳ mở cách cổng vào vương quốc Cờ Vua kỳ bí?. Trong khi đó, chúng ta thươngf nghe và được đọc rằng nhiều tư tưởng khôn khéo trong khai cuộc sẽ mang lại cho người chơi cờ ưu thế quan trọng. Nhiều đòn phối hợp chưa ?otừng thấy bao giờ?, nhiều cuộc tấn công dũng mãnh kèm theo thí quân bất ngờ trong trung cuộc làm : ?ongây ngất? máu chiến đấu và thoả mãn cao độ trí tưởng tượng của chúng ta. Vậy tại sao chúng ta ko chỉ nên tập trung tối đa vào những giai đoạn này? Thật đáng tiếc, có quá nhiều tay cờ thực sự bị ?osa lầy? vào ?ocạm bẩy? như thê ú. Họ tự cắt ngắn kiến thức cờ tàn của mình dành nhiều thời gian nguyên cứu quý báu cho 2 giai đoạn kia.
?o Nếu bạn mong muốn giành chiến thắng trong cờ, hãy bắt đầu từ cờ tàn!?-Irving Chernev.
Tuy thế, bất kỳ tay cờ hay HLV cờ có phương pháo nào cũng sẽ nói với bạn rằng: việc đầu tư thái quá, or ngược lại- hoàn toàn ?o phớt lờ? công tác nguyên cứu cờ tàn-
Đều là bất hợp lý và thiếu thực tê.ú Rất nhiều kế hoạch hành động trong trung cuộc có mục đích cuối cùng là chuyển về cờ tàn có lợi. Thiếu trang bị cờ tàn thực hành, bạn sẽ xử lý thành công ưu thế khai cuộc hoặc trung cuộc sau bao ?o vất vả ?o trải qua mới đạt được.
Bằng những đấu pháp kỹ thuật cờ tàn căn bản, bạn có cơ hội ?o thưởng thức? chiến thắng giành được từ mỗi ván đấu, or tạo ra cho bản thân cảm gíac thanhr thơi trước những thất bại tưởng chừn như rất ?othản nhiên?. Và như nhà vô địch thế giới vĩ đại Jose Capablanca đã trình bày trong luận thuyết của mình-ko có bất kỳ giai đoạn nào của ván cờ có thể làm nổi bật giá trị thực tế của các quân cờ bằng cờ tàn. Tất cả những ai thấu hiểu cờ tàn mới thực sự thấu hiểu cờ tàn mới có thể thực sự thấu hiểu được hết sự tinh tế của Cờ!
Trong 3 giai đoạn của ván cờ -khai cuộc , trung cuộc và cờ tàn-thì cờ tàn có ý nghĩ ít nhất trong 2 giai đoạn còn lại về phương diện những nguyên lý dẫn dắt lối chơi đúng đắn. Tuy thế, nhiều quy tắc quan trọng trong khai cuộc và trung cuộc vẫn giữ nguyên giá trị trong cờ tàn!


Diệt cường địch báo hoàng ân

VUA TÍCH CỰC.
Để có thể lĩnh hội kiến thức cờ tàn một cách trọn vẹn, bạn cần phải nắm vững sự khác biệt căn bản giữa cờ tàn với 2 giai đoạn còn lại của ván cờ-khai cuộc và trung cuộc. Đặc điểm khác biệt then chốt nhất trong cờ tàn, King thông thường sẽ trở nên rất tích cực, thậm chí ?o hung hăng?. Ngược với những lời khuyên bảo ?othần thánh? rằng trong trung cuộc King cần phải được ẩn nấp thật an toàn, thì trong cờ tàn, King trực tiếp xông lên tấn công các tốt, thậm chí các quân đối phương và ko ít trường hợp, chính vua là quân tiên phong ?oxung kích? đột nhập vào hậu phương địch! Chúng ta sẽ nghiên cưu dưới đây 2 ví dụ minh hoạ cho vai trò của tính tích cực của Vua trong cờ tàn.
Trong thế cờ này :

Vb3,Xe1,Te3-h5, abfg2,ch3-
Ve7, Xc8,Tf6, Me5,bfh7,ae6,g5.
Cơ hội thực tế của trắng lớn hơn vì họ có 2 tượng cộng với ưu thế tốt bên cánh Hậu. Song dù thế, sau các nước chơi 1...Mc4.2.Tc1 Xc7- Đen hoàn toàn có cơ sở để hy vọng vào công cuộc phòng thủ thành công. Tiếc rằng phương án chơi thực tế của đen trong ván bổng cho phép Vua trắng đủ ?o can đảm? đột nhập sâu vàp cánh Vua địch.
Vua là ?o quân ?o rất mạnh hãy khai thác triệt để !- Reuben Fine.

SVESÏHNIKOV - BROWNE ( Wijk An Zee, 1981 )
Thế đã ghi ở trên...
Đen đi trước lẽ ra họ nên chơi 1...Mc4.2.Tc1 Xc7. Nhưng...
1. Md3? 2. Xd1 Mc5 Tốt hơn nên 2...Me5. Than ôi, 1 sai lầm thường làm nảy sinh những sai lầm khác tiếp theo.
3. Vb4! Me4
Nếu 3...b6 trắng sẽ chơi 4.a4 với đe doạ 5. a5
4. Va5 Md6 .5.Vb6 Hc6 .6. Va7
Cuộc ?ovạn lý trường chinh? thần kỳ của Vua trắng! Và bây giờ, đen ko còn đủ sức bảo vệ các tốt của họ nữa.
6...Hc7 7.Tb6 Xc6 8. Ta5 Te5 9.Tf3 Hc5 10. Tb4 Hc7 11. Vb6!Trắng hành động đúng đắn: họ ko vội bắt tốt b7
11..Xd7 12.Xe1 f6 13. a4 Vd8 14.Td6 Xd6 15. Vb7
Trắng tạo ra tốt thông? c? đầy sức mạnh, tương tự như tốt ?o b? liền cạnh. Nhân tố này đủ đảm bảo cho họ chiến thắng dễ dàng.
15...Xd2 16.Xd1 Xd1 17.Td1 a5 18. Vb6 Tc7 19. Vc6
Sự khác biệt căn bản đầu tiên giữa cờ tàn so với các giai đoạn khác của ván cờ: Cờ tàn đòi hỏi vua đặc biệt tích cực!
19...Tf4 20.Vb7 Te5 21.Te2 Td6 22.g3 f5 23.Vc6 Tb8 24. Tc4 e5 25. b4 Ta7 26. Vb7 Tf2 27. ba Tg3 28.a6 Tf2 29. Te6
Nước cờ trung hoà hoàn toàn các tốt thông của đen.
29...f4 30.Td5 h5 31. Tf3
Đen xin thua.
Weimar, 1968

W:Vc2,Tc6,a2,b3,ceg4,fh5
B:Vf6,Ta6,bh6,ceg5
Vua trắng cần phải đột nhập vào thế trận của đen để tấn công các tốt yếu ?o b6? và ?oh6?, song có vẻ như mọi con đường đang bị tượng đen phong toả. Trắng quyết định hy sinh tốt để mở đường cho Vua của mình.
1.B4! Tb4
Nếu 1..cb sẽ 2.Vb3 tc1 3. Vb4 Te3 4. Vb5 Ve7 5. td5 tg1 6. a4 Td4 7. c5! bc 8. tc4 và một tring các tốt thông trắng sẽ phong Hậu.
2. Vb3 Ta5 3. Va4 Ve7 4. Vb5 Vf6 5. Td5 Ve7 6.Vc6 Xung xoăng!
6...Vf6 7. Vd7 Tc3 8. a4 ta5 9.ve8 b5
Trắng dự định ?ovf8-g8-h7:h6?.Còn nếu 9...Vg7 sẽ 10.ve7
10.ab Tc7 11.Vd7
Đen xin thua

@""@​

( * : * )​

@ . @​

(@)---(@)​

Được otdo sửa chữa / chuyển vào 18:06 ngày 30/12/2002
Được otdo sửa chữa / chuyển vào 21:19 ngày 31/12/2002

Đề nghị Miss Ớt làm cái bàn cờ cho dễ nhìn nhể.
It's better to burn out than to fade away

TỐT THÔNG.
Tốt thông đóng vai trò quan trọng ngày càng tăng cao trong cờ tàn và thương quyết định thành bại cho mỗi ván cờ. Nếu trong trung cuộc, chỉ 1 or 2 quân trong cả hành quân có thể quyết định kết cục ván cờ thì trong cờ tàn, hầu như toàn bộ lực lượng đều tham chiến. Tính tích cực của chúng hướng đến mục hổ trợ or ngăn cản tốt thông tiến lên.
ORTUETA-SANZ ( Mađrid 1934)
W:Vg1,Xb7,Ma4,abgh2
B: Vh7,Tb6,ag7,c45 ( thiếu con xe đen rồi ) phải xem lại thôi, tạm thời để vậy , bữa sau lên sữa lại. ĐỐ MỌI NGƯỜI CON XE ĐEN NẰM Ở ĐÂU?

đen đi trước.
Thoạt nhìn có vẻ như không có gì đặc bịêt nghiêm trọng đe doạ thế cờ trắng, và kết cục hoàn toàn có thể sẽ hoà. Nhưng...
1...Xb2! 2. Mb2 c3 3.Xb6 or 3.Md3 c4 4.Xb6 cd và ko thể ngăn cản đựơc tốt đen
3..c4!
Nước cờ thần kỳ này tước mất ô d3 của mã trắng và đe doạ 4..c2 . Đó cũng là nguyên nhân để trắng buộc phải trả lời...
4.Xb4 a5! 5.Ma4
Nếu 5.Xb5 sẽ 5...c2. Và tất nhiên nếu 5.Xc4 sẽ 5...cb
5...ab. Trắng thua.
Một ví dụ minh hoạ điển hình cho sức mạnh của tốt thông xa!
Sự khác biệt quan trọng thứ 2 giữa cờ tàn so với các giai đoạn khác của ván cờ: tầm quan trọng của tốt thông ngày càng gia tăng ...

@""@​

( * : * )​

@ . @​

(@)---(@)​

Được otdo sửa chữa / chuyển vào 21:37 ngày 31/12/2002

Yeah, Sir Larra ! Chiều tối Ớt lên làm ạ. Chừ đến giờ lên lớp rùi.
Mà Sir Larra có thể giúp được ko? Sir Larra sữa được bài Ớt muh. Cám ơn Sir Larra trước

@""@​

( * : * )​

@ . @​

(@)---(@)​

Sức mạnh của tốt thông ngày càng nâng cao khi số lượng các quân còn lại trên bàn cờ ngày càng ít .-Jose Capablanca.
XUNG-XOĂNG
Vì số lượng các quân còn lại trên cờ tàn ít, nên tính chất cuộc chơi lúc này mang nặng tính ?o bắt buộc?, mỗi nước đi, mỗi temp đều sẽ đóng vai trò quan trọng. Hơn nữa cơ hội lựa chọn những phương án chơi hợp lý lúc này thường rất hạn hepj, đôi khi dẫn đến tình huống mà ở đó, một bên kiệt quệ mọi nước đi có ích và rất mong muốn đựơc đứng yên tại chổ trong thế cờ của mình.
Khi người chơi cờ đến lượt đi, song bất kỳ nước đi nào cũng làm suy yếu thêm thế trận của mình, ta nói : anh ta bị xung-xoăng. Lúc này, anh ta rất muốn dậm chân tại chỗ?. Song ko tồn tại luật này trong cờ: Anh ta buôcj phải đi!
FOLTYS- MAKARCHIK, Warsaw 1949.
Diagram

1.Ve4!
Đen bị xung xoăng! họ ko còn nước đi thích hợp : kiểu gì xe trắng a8 cũng sẽ có temp chiếu để nhường chỗ cho tốt thông a7 xuống phong Hậu.
Đây quả là ví dụ minh hoạ lý tưởng về cả 3 chủ đề cùng một lúc -xung xoăng-tầm quan trọng của tốt thông-vua tích cực.
Ex: W: Vf4,e6 --B: Vg8,fd6.
Trong thế cờ này dù kém một tốt xong trắng vẫn dễ dàng gỡ hoà bằng cách...hy sinh nốt tốt duy nhất của mình.
1.Vf5 vg7 .2.e7 Vf7 3.e8/H ! Ve8 4. Ve6 !
***Sự khác biệt quan trọng thứ 3 giữa cờ tàn so với các giai đoạn khác của ván cờ: Xung xoăng là nhân tố thường gặp trong cờ tàn. Xung xoăng ko bao giờ có chỗ trong khai cuộc và rất ít khi có trong trung cuộc.***

@""@​

( * : * )​

@ . @​

(@)---(@)​

Được otdo sửa chữa / chuyển vào 16:46 ngày 04/01/2003

~~~~~~~~~~~~~~~CHƯƠNG II~~~~~~~~~~~~~

CỜ TÀN TỐT. ( Cờ vua ?o nguyên tử ?)
Cờ tàn tốt với thắng ,thua, hoà là dạng tối giản-ko thể ?ogiản ứơc? hơn được nữa- trong cơf Vua. Nó chính là ?o nguyên tử? của vật lý Cờ, là nền tảng của lối chơi trong mọi dạng cờ tàn. Tuyệt đại đa số các thế cờ tàn có thể sẽ bất ngờ đơn giản hoá để biến thành cờ tàn tốt. Chính vì thế khi chơi cờ tàn, bạn buộc phải luôn luôn tính đến khả năng ?o biến dạng thế trân? bất ngờ thành một số các thế cờ ?o nền tảng? - thế cờ ?o nguyên tử? và lường trước hậu quả của chúng nếu điều đó cảy ra. Sẽ là điều tốt nếu bạn biết chơi những dạng cờ tàn này tương tự như các kiện tướng cho dù bạn ko hề phải là nhà vật lý nguyên tử!
Tồn tại 2 nhân tố căn bản có tính nguyên tắc quyết định lối chơi đúng đắn trong bất kỳ dạng cờ tàn tốt nào-đó là thế đứng của các vua và sự hiện diện của tốt thông. Hai nhân tố này luôn luôn bện chặt với nhau trong thực tế. Tuy nhiên để nắm vững, chúng ta sẽ nguyên cứu lần lượt về những nhân tố này riêng biệt.- về vị trí đứng của vua ở phần I và tập trung đánh gía vai trò của tốt thông trong phần II.
^^^^^^^^^^^^^^^^^ Phần I.
Chúng ta bắt đầu nguyên cứu những thế cờ cơ sở với vua & 1 tôt chống lại vua đơn độc. Kiến thức bạn thu nhận đựơc từ những thế cờ-hình vẽ nhỏ dưới đây có thể quyết định kế hoạch chơi đúng đắn cho bạn trên những tình huống trên bàn cờ có nhiều tốt hơn. Dạng cờ tàn này mang nặng tính ?ođại chúng? và bên nặng hơn chỉ chiến thắng trong quãng 50% trường hợp , cho nên bạn có thể gỡ hoà hàng loạt ván cờ nếu nắm vững 1 số kỹ thuật phòng thủ cơ bản. Bên mạnh hơn mong muốn tiến tốt phong hậu để chiếu ?omat? nhanh & dễ dàng, trong khi bên yếu cố gắng vận dụng 2 nhân tố phòng thủ căn bản- điều khá dễ dàng lĩnh hội và ghi nhớ- để phòng thủ hòng gỡ hoà.
* Nếu chúng ta có điều kiện thuận lợi để tấn công or bắt tốt bên mạnh trước khi nó phong cấp or trước khi vua đối phương kịp can thiệp, đó sẽ là sự lựa chọn hợp lý nhất. Hãy xem quá trình đơn giản này diễn biến ra sao.
Diagram

W: Ve1, e5
B: Vg5
Trong thế cờ này, Vua bên mạnh đứng quá xa tốt của mình để có thể kịp thời bảo vệ và hổ trợ, nên Vua bên phong thủ dễ dàng bắt tốt trước khi nó kịp xuống phong hậu . Đen gỡ hoà đơn giản, ko quan trọng ai đi trước, bằng cách áp sát và ăn tốt. Nếu đến lượt đi, đen sẽ chơi :
1...Vf5 ( chứ ko ?osáng tạo? đến mức có thể thua, hệt như hình ảnh ?o Ashin đuổi ...rùa? bằng cách 1...Vf4 ? 2. e6 ) Còn nếu trắng đi trước, cho dù 1.e6 đi nữa. đen vẫn kịp thời ?o áp sát? 1...Vf6 đảm bảo ?o tóm gọn? tốt đối phương.
* Nếu tốt được vua bên mạnh kịp thời bảo vệ-nghĩa là ko thể dễ dàng bắt được. Vua bên yếu cần phải nhanh chóng tiến về phía trước tốt này - vì ?o phong toả? tốt là niềm hy vọng duy nhất. Nếu chiến lược đơn giản này được tuân thủ đúng đắn, bên yếu sẽ gỡ được hoà.
Dưới đây là ví dụ cơ bản minh hoạ cho tầm quan trọng của phong toả tốt- là đấu pháp kỹ thuật bạn nên tiếp nhận như 1 ?obản năng? phòng thủ.
Diagram :

Vb3, d4-Vf5.
Nếu đen đi trước, họ gỡ hoà đơn giản bằng cách chơi 1...Ve6 để ngay lập tức chiếm vị trí phía trước và ?ocản đường? tốt. Ngược lại, nếu họ chơi như 1 số tay cờ mới học chơi thường làm -1..Ve4 để ?o tấn công? tốt đối phương ngay lập , họ sẽ...thua. Trắng sẽ trả lời, họ sẽ...thua. Trắng sẽ trả lời 2.Vc4 và dễ dàng ?o dìu? tốt của mình xuống phong Hậu!
<<<<<<< Khi phòng thủ, hãy tiến vua của bạn lên phía trứơc tốt đối phương-phong toả là niềm hy vọng duy nhất. Nếu chiến lược đơn giản này thì cờ sẽ hoà.>>>>>>>

@""@​

( * : * )​

@ . @​

(@)---(@)​

CỜ VUA LÀ TRÒ ĐẤU TRÍ THÔNG QUA CÁC Ô.
Trọng dạng cờ vua và tốt,điều quan trọng nhất là cần biết chính xác, liệu vua có bắt được tốt đơn độc ko cho phong cấp hay ko. Tất nhiên khi vua của bạn đứng sát gần tốt đối phương. Banj có thể chơi rất nhanh với những suy nghĩ có sẵn trong đầu: Tốt đi đây , ta đi kia. Còn khi vua của ta đứng cách xa tốt, phương pháp tính toán như thế sẽ mất thời gian hơn và thậm chí có thể sai sót - nên cần có phương pháp và kỹ thuật chắc chắn hơn. Kỹ thuật đơn giản nhất trong những tình huống như thế gọi là? đếm nước ?o. Bạn đếm toàn bộ nước đi cần thiết cho tốt đến được ô phong cấp, sau đó đếm tiếp xem bao nhiêu nước Vua cần đi để có thể đuổi kịp theo.Nếu tốt đi trước, vua chỉ sẽ đuổi kịp nếu có đủ số lượng nước đi tương đương.
Trong thực tế thi đấu, tồn tại 1 phương pháp khác còn đơn giản hơn nữa mà ko cần thực tập nhiều- đủ để nhìn thoáng qua- Cũng có thể kết luận chíng xác được ai là người chíªn thắng trong cuộc đua Vua- Tốt. Đó là ?oquy tắc hình vuông? . Quy tắc này loại trừ trường hợp vua bị vấp phải ?ochướng ngại vật? trên đường đi ngắn nhất của mình ( lúc này sử dụng phương pháp đếm nước sẽ tốt hơn). Có thể nói,ko thể tồn tại đấu pháp kỹ thuật nào khác quan trọng hơn thế trong cờ tàn-và mặc dù cả thế giới đều biết đến- song?bản quỳªn?, có lẽ, vẫn có thể tính cho 1 tay cờ - đồng thời là nhà văn- người Áo thế kỹ thứ 19- Johann Berger.
Sau này, Tarrasch phát triển ý tưởng của Berger, giúp người chơi cờ hình dung 1 cách đơn giản? hình vuông hoà cờ? với cạnh được tính từ ô tốt đang đưngsss tới ô tốt sẽ phong cấpm với 1 đỉnh hướng tới ô vua bên yếu đang đứng. Nếu vua này đang đứng bên trong ?ohình vuông? or có lượt đi kịp ?onhảy ?o vào trong hình vuông, chắc vua sẽ bắt được tốt. Nếu ko vua sẽ là ?ongười đến sau? trong cuộc đua. Thật đơn giản ko cần phải tính toán hay đếm nước gì hết. Chỉ cần lưu ý trường hợp tốt hãy còn đứng ở vị trí ban đầu, chiều dài cạnh hình vuông sẽ phải bớt đi 1 ô vì tốt có quyền nhảy 2 ô cùng một lúc.

@""@​

( * : * )​

@ . @​

(@)---(@)​