Cờ Tướng: Giới thiệu về Robo

Cờ Tướng: Giới thiệu về Robo

I. Giới thiệu
Bạn nào hay chơi trên ClubXiangqi có thể gặp một bàn cờ lạ với tên VSL. Bàn cờ VSL chỉ chơi loại cờ chớp ?" 5 phút cho một bên. Trong bàn này luôn có một người chơi với tên Robo, lúc thì chơi bên đỏ, lúc thì chơi bên xanh. Anh ta có lòng đam mê và sức chơi vô cùng, có thể chơi đêm ngày liên tục không ngừng nghỉ và có thể chơi cả trăm ván mỗi ngày. Anh ta cũng không hề câu nệ đối thủ, dù cao dù thấp cũng đều tiếp đón nhiệt tình và mang hết sức mình ra chơi.

Đến đây dù chưa biết chắc các bạn cũng đoán ra ngay: Robo là một chương trình chơi cờ tự động ?" nó là một phiên bản đặc biệt của phần mềm cờ Tướng Saola. Robo và bàn cờ VSL là một dự án hợp tác của nhóm tác giả Saola và ClubXiangqi. Nó chạy trên những máy tính PC thông thường và nối với server của ClubXiangqi thông qua Internet. Những máy tính từng chạy Robo có thể ở những nơi khác nhau trên khắp Thế giới: lúc thì ở một tiểu bang nào đó của nước Mỹ, lúc thì ở một nước khác.

Xu thế ngày ngay người ta đang vi tính hóa mọi nơi mọi chốn, trong cờ cũng vậy. Chúng ta cùng tìm hiểu xem một chút về Robo.

II. Lối chơi
Nhiều người lần đầu chơi hoặc chứng kiến lối chơi của Robo đã tỏ ra rất ngạc nhiên: Robo có lối chơi hoàn toàn khác với những gì họ nghĩ về một chương trình cờ Tướng bình thường. Nó không có kiểu chơi tham ăn hay nặng phòng thủ mà là một trong số ít chương trình biết bỏ quân lấy thế. Nó cũng lối chơi khá hung hãn, ưa chuộng tấn công hơn phòng thủ. Tuy nhiên, khả năng của nó tương đối đồng đều ở mọi giai đoạn của ván cờ và là kỳ thủ đáng gờm trong lúc tấn công lẫn phòng thủ.

Khai cuộc:
Nó chơi khai cuộc thuộc loại khá, chắc chắn và đa dạng tuy không phải xuất sắc. Nó thường đi theo những khai cuộc có trong cẩm nang của nó (đi mà không cần "nghĩ"), đây là những khai cuộc thường gặp, tốt nhưng ít hóc hiểm, ít bẫy. Nhưng riêng việc nó "thuộc bài" hơn 2/3 số kỳ thủ đã là một lợi thế lớn - vừa lợi thế cờ vừa lợi thời gian. Đã có nhiều người thử dành lợi thế bằng cách đi khác đi (ví dụ, lên Tốt biên ngay nước đầu tiên), nhằm đẩy Robo ra khỏi cẩm nang, bắt nó tốn thời gian để nghĩ. Nhưng thông thường những mẹo này không giúp gì được nhiều. Đơn giản Robo cũng có kiến thức về khai cuộc nên có thể chơi không cần cẩm nang. Việc mất thêm một chút thời gian hầu như không ảnh hưởng nhiều đến Robo, nhưng cái nước "lạ" vừa rồi nói chung sẽ làm hại người sau này.

Trung cuộc:
Robo chơi trung cuộc thuộc hạng khá. Các tình huống được nó xử lý tương đối hợp lý. Các kỹ thuật đổi quân, chuyển quân, ép, vờn... đều ở mức trên "nhuần nhuyễn". Rất thường gặp cảnh một đấu thủ sau một hồi thực hiện những nước đi phức tạp để đổi quân hoặc điều quân... thấy rằng mình không thu được gì, hoặc tệ hơn, mất quân, mất thế. Nói cách khác, Robo chơi chiến thuật rất tốt. Còn về chiến lược ở mức khá, có thể không bằng những kỳ thủ hàng đầu, nhưng thế đã đủ để hạ đa số rồi. Mà ngay cả chiến lược tốt nhưng không phải ai cũng đủ sức chơi cân bằng chiến thuật với nó trong suốt cả ván cờ.

Tàn cuộc:
Nhiều người nhận xét Robo là một trong những chương trình chơi tàn cuộc tốt nhất hiện nay. Nó đã được trang bị những kiến thức cơ bản, bạn không dễ gì mà thắng nó dù hơn quân, còn nó mà hơn quân thì... Bạn có muốn thử sức không?

Học hỏi:
Chúng ta thường quan niệm máy (và chương trình máy tính) chỉ biết hành động một cách máy móc, không biết học biết rút kinh nghiệm như con người. Điều này không hẳn đúng đối với Robo. Đã có nhiều người thử thắng Robo bằng cách lặp lại nước đi của một ván cờ thắng trước đó. Nhưng họ không ngờ rằng Robo đã biết "rút kinh nghiệm" từ ván thua và "nhớ đời" được những nước đi hiểm hóc đã từng cho nó vào tròng. Đến đúng lúc quyết định, nó sẽ đi khác đi so với ván trước. Và thế là tình thế bị thay đổi, người bị bất ngờ, bị thất thế lại chính là người muốn có một ván thắng dễ dãi kia.

Tất cả những điều trên giải thích vì sao Robo luôn có thể có ván thắng với mọi địch thủ, có tỷ lệ thắng/thua khá cao, nhiều lần chiếm vị trí đầu tiên (number 1) của Top 100 người chơi tốt nhất trong ClubXiangqi. Nó cũng đã nhiều lần lập kỷ lục mới về điểm (score) cao nhất (trên 2400 điểm).

Robo không chứng minh nó mạnh hơn người nhưng đã chứng minh rằng trong lĩnh vực cờ chớp, nó thuộc hạng hàng đầu ?" ngang với những đấu thủ mạnh nhất.

III. Làm sao để chơi với Robo?
Ai cũng có thể vào chơi với Robo. Chỉ đơn giản vào trang của ClubXiangqi, vào bàn VSL, nếu thấy còn chỗ trống, bấm vào nút Join, sau đó bấm vào nút Reset là ván cờ có thể bắt đầu.
Bàn VSL thường ở dưới bàn Master, room Zeus, nếu bạn không thấy cả hai bàn này thì có thể bạn đã vào một room khác. Lúc này cần phải bấm vào nút Room trên đầu và chọn Room Zeus để đổi.
Một vấn đề nữa là hệ thống tính điểm của ClubXiangqi không chấp nhận một cặp chơi có điểm chênh lệch quá 400 điểm. Mặc dù score của Robo hiện đã được reset liên tục thì chỉ qua một đêm điểm của nó lại vọt lên - thường ở mức 2000-2200, nên đòi hỏi người chơi phải có điểm từ 1600 trở lên.

IV. Chơi với Robo được lợi gì?
Có nhiều mối lợi:
- Giải trí: bạn có tò mò về một chương trình chơi cờ thuộc hàng đầu hiện nay không? Bạn đã nhàm chán mà muốn đổi lối chơi? Hãy thử Robo. Nếu thua thì cũng chẳng vấn đề gì ?" bạn vừa thua một cái máy. Còn nếu thắng thì đó là niềm vui lớn cho cả người chơi lẫn những người xem ?" bạn có thể hét to (shout) cho mọi người, mọi bàn khác biết: "tôi hạ được nó rồi"
- Luôn được đấu thủ hàng đầu phục vụ: nó không hề câu nệ hay tỏ thái độ kể cả với người chơi mà phục vụ hết lòng, trong mọi thời tiết và giờ giấc. Nó chơi với ai cũng cẩn trọng và hết lòng như thể người đó là đấu thủ hàng đầu thế giới.
- Học hỏi: với kiểu chơi có nhiều kiến thức tích hợp, nó có thể giúp đa số luyện tập cờ một cách thú vị.
- Tất cả những điều trên đều hoàn toàn miễn phí. Với kiểu chơi cờ chớp và không cho chơi lại ngay sau khi thua (phải đợi 10 phút) nó sẽ không làm bạn tốn thời gian nhiều, cũng không làm chúng ta phải cay cú tức tối. Nếu thua, hầu hết đều bị mất rất ít điểm (thường chỉ 1-2 điểm), trong khi nếu hòa hoặc thắng có thể "gặt" của nó kha khá (do hệ thống cho điểm phụ thuộc vào score của đối thủ). Trung bình, nếu Robo thắng 10 ván mà chỉ thua một ván thôi thì nó vẫn thiệt nặng - điểm lại về với bạn.

V. Bạn có thể thắng được Robo không?
Tất cả đểu có thể. Nó hoàn toàn không phải là kẻ bất khả chiến bại mà chỉ là kẻ có số lần thắng nhiều hơn thua (tỷ lệ khoảng 7 thắng ?" 1 hòa+thua) Nếu bạn là người hay xem, có thể thấy Robo có nhiều đấu thủ cao cấp chưa bao giờ thắng nó được một ván, nhưng cũng có nhiều lần, các kỳ thủ có điểm thấp hơn nó nhiều hạ nó đo ván. Cờ là vô cùng, có rất nhiều chỗ Robo có kiến thức bị "hổng" lớn, có nhiều thế cờ phức tạp nó tính khó khăn, có nhiều kiểu tàn cuộc nó chẳng hề biết chơi. Đó là những chỗ mà con người hoàn toàn có thể khai thác tốt.
Tôi đã nhiều lần quan sát, một đấu thủ sẽ không thua nó nếu chỉ chơi một cách đơn giản và chắc chắn. Còn nếu anh ta có khả năng chuẩn bị những khai cuộc "bẫy" và lối chơi linh hoạt hoặc biết chuyển cờ về những dạng anh ta nhuần nhuyễn thì quả là "khắc tinh" của Robo.

Chúc mọi người vui



Được chezz sửa chữa / chuyển vào 13:41 ngày 06/09/2003

Rất vui được bàn luận với các bạn ở đây
Nếu bạn xem Records của Robo sẽ thấy tất cả các ván (game) của nó đều có thông số thời gian chơi (Timer) là 300 60 1 (cột cuối). Có nghĩa là mỗi bên được nghĩ tổng cộng 300 giây (5 phút), một nước không được nghĩ quá 60 giây và sau mỗi nước đi được cộng thêm 1 giây. Loại cờ này được gọi là cờ chớp đòi hỏi đối thủ cả hai bên phải nghĩ nhanh quyết định nhanh nhưng không quá "chớp" như các ván loại 2-3 phút / ván mà một số bàn vẫn thường chơi.
Con số 2/3 đấu thủ không thuộc bài (thuộc khai cuộc) chỉ là một
con số ước lượng cho vui. Nhưng thực ra, tình hình còn tệ hơn thế nhiều. Có lẽ phải đến 90% đấy . Bạn có thể thấy rằng dù có hàng ngàn người chơi cờ (trên CXQ) nhưng chỉ có khoảng 200-300 người có điểm trên 2000. Những người này được coi là chơi khai cuộc tạm được: họ có thể biết vài khai cuộc khác nhau và mỗi khai cuộc có thể đi được khoảng trên 10 nước chính xác. Số còn lại không được như vậy đâu. Đa số chỉ biết 1-2 khai cuộc và có khả năng đi đúng được khoảng 5 nước đầu tiên. Nhưng sau đó họ rất dễ dàng đi sai hoặc rơi vào bẫy. Điều này đặc biệt đúng nếu đối phương đi một biến lạ hoặc một khai cuộc khác. Tỷ lệ 7 thắng / 1 thua của Robo cũng nói lên được điều đó. (Tôi có một game database rất lớn của CXQ, nếu các bạn thật sự cần các thông tin, thông kê rút ra từ chúng để tìm hiểu về tình hình chung thì tôi có thể giúp được).
Về tàn cuộc, tôi đồng ý một số ván Robo chơi rất dở - đặc biệt là triển khai tấn công tốt đôi khi rất chậm. Ngay hôm nọ thôi (2003-09-22), tôi thấy phát điên được khi xem ván đấu của nó với bchan003, robo còn Xe+3 Tốt chống lại 1 Xe của đối phương mà nó loay hoay mãi với hàng phòng ngự, lên xuống Sĩ Tượng chán chê rồi mới chịu đẩy Tốt. Còn may là ván đó nó thắng. Đã nhiều lần nó phải chịu hoà vì tấn công chậm và vượt quá giới hạn 120 nước của CXQ.
Như tôi đã viết ở trên, tàn cuộc nó còn có khá nhiều lỗ hổng - con người có thể khai thác tốt. Chúng tôi đang phấn đấu bịt chúng nhưng đó là nhiệm vụ rất khó và mất nhiều thời gian.

1 giây là thời gian cộng thêm chứ không phải là thời gian thực hiện nước đi. Bạn được nghĩ và đi quân trong vòng 60 giây. Khi thực hiện đi quân bạn có thể thoải mái nhấc một quân lên, nghĩ thêm chán chê (nhiều giây nữa) rồi mới đặt xuống cũng vẫn được. Cứ sau khi thực hiện một nước đi, hệ thống sẽ tự động cộng vào thời gian còn lại của bạn 1 giây nữa. Điều này có nghĩa là hệ thống có thể cho bạn thêm tối đa là 120 giây nữa (với các ván đấu có độ dài tối đa 120 nước) - tức là có thể được thêm gần 40% tổng thời gian cho phép.
Về khai cuộc, tôi nghĩ tuy nhiều người biết chơi cờ Tướng, nhưng tỷ lệ có học hành đàng hoàng lại thấp hơn cờ Vua rất nhiều. Có lẽ vì cờ Tướng quá dân dã và quá dễ học chơi chăng? Ví dụ, một người chỉ cần xem và được bạn bè bố mẹ chỉ bảo cho một vài buổi là đã có thể bắt đầu chơi cờ Tướng được rồi - đã có thể tranh tài cao thấp với người khác. Trong khi đó, nếu không học vài khai cuộc cơ bản của cờ Vua thì hầu như không biết cách ra quân cho đúng, quân cứ bí rì rì và thua rất nhanh.

Đúng là nếu thêm 5 giây thì người đỡ bị căng thẳng vì thời gian hơn. Nhưng cái này là do bên CXQ đặt ra mà tôi không điều chỉnh được (vì liên quan đến chương trình trên server của họ). Nếu đấu với Robo mọi người hãy tâm niện là khó ta thì khó người vậy: Nó cũng chẳng được lợi thêm một giây nào so với ta.
Nếu các bạn muốn đấu các loại game dài hơn cho thong thả (ví dụ 20 phút/ game) với chương trình này thì có thể tìm và đấu với một số người đang sử dụng nó (một kiểu cheat). Thường những người này phải có score từ 2000 trở lên. Trong nhóm top 10 thường xuyên có 2-3 người (kể cả những người hay đứng đầu, score trên 2400). Nếu bạn hay đọc các trao đổi (chat) trong bảng Master table là sẽ đoán ra ngay là ai. Còn nếu không cứ PM cho tôi, tôi sẽ cho tên của một vài người trong số họ (không tiện công khai ở đây).

Để sử dụng các database bạn làm như sau:
- Download chương trình XB và các database (tại www.nchess.com)
- Unzip tất cả các file. Nên dồn các file của database về một thư mục cho dễ sử dụng
- Chạy chương trình XB.exe
- Vào menu file->Select database. Khi đó sẽ có một cái dialog hiện lên, chọn một database mà bạn vừa tải về
- Vào menu file->Browse database
Lúc này sẽ có một cái dialog lớn hiện ra, trên đó là danh sách các game của database. Muốn xem game nào chỉ cần bấm vào đó rồi bấm vào nút Open. Bạn cũng thể tìm kiếm, sắp xếp lại danh sách, lấy số liệu thống kê về một đấu thủ nào đó... rất tiện cho việc nghiên cứu học tập.
(Có thể sắp tới tôi sẽ viết một cái hướng dẫn sử dụng chương trình này chi tiết hơn)

Hiện đã có phiên bản XB cho PPC (tải trên www.nchess.com). Nói chung phần mềm cho PPC không thể mạnh và tiện như cho PC (vì PPC có màn hình PPC quá nhỏ và cấu hình yếu hơn PC nhiều) nhưng rất tiện nếu cần cơ động.
Chúc vui

Chào bạn
Bạn có chương trình cờ tướng nào để đánh offline trên máy không thì cho mọi người download với. Có thêm database, khai cuộc, hints.... thì càng hay.
Thanks nhiều.
------------------------------
Xuka

Trong trang download trên www.nchess.com có một số chương trình cờ Tướng miễn phí cho download: VSCCP 1.5, CCW, Coffee Chinese Chess. Bộ VSCCP là bộ chương trình mã nguồn mở rất tiện cho những ai muốn học và viết chương trình cờ (nó là bộ mã nguồn mở đầu tiên của cờ Tướng).
Bạn có thể tìm và download các chương trình khác từ trang Links (của www.nchess.com). Trang phần mềm đáng chú ý là của Yan Cheng Cheok. Chương trình miến phí đáng chú ý là XieXie freeware của Pascal Tang (một Việt kiều ở Pháp).
Tất nhiên bạn có thể tìm được hầu hết các chương trình cờ thương mại (không cho download) bằng cách tìm CD ngoài hàng

To chezz:
Tôi đoán bạn là tác giả chương trình Saola, hoặc có liên quan, vậy nhân tiện tôi có mấy thắc mắc sau xin hỏi bạn:
Bạn nói muốn tìm phần mềm thương mại thì ra tiệm mua CD nhưng theo tôi biết thì những chương trình này còn yếu lắm. Cũng theo tôi biết thì trên thị trường thương mại có 2 chương trình đánh cờ mạnh nhất là Saola và Xiexie (chắc là chương trình được chơi ở CXQ mà bạn nhắc đến). Tôi chưa có dịp chơi qua và cũng chưa nghe ai so sánh 2 phần mềm này. Vậy bạn đã thử nghiệm và so sánh 2 chương trình này chưa? Nếu rồi thì xin bạn cho biết đánh giá khách quan của bạn.
Chương trình XieXie đã từng dự giải đấu cờ quốc tế với các phần mềm khác và cũng đứng thứ 3, 4 gì đó. Vậy CT Saola của bạn đã thi đấu chưa? Ví dụ sắp tới đây có giải Computer Olympiad ở Áo, bạn có dự định tham dự không? Tôi muốn biết thông tin để tiện theo dõi.
Cám ơn bạn nhiều.

Chính xác thì hiện nay có 4 chương trình cờ tướng (thương mại) mạnh. Ngoài hai chương trình bạn vừa kể ra còn có Shiga (Đài Loan) và XqLearner (Hoa kiều ở Mỹ). Còn có một số chương trình thương mại khác nhưng không được coi là mạnh (ví dụ Uncle Wang và Chinese chess heroes).

Tôi không tham gia năm nay, đơn giản vì vừa tốn kém, vừa thiếu thời gian, vừa không hiệu quả. Tiền vé máy bay, tiền khách sạn, tiền ăn ở, đi lại, đăng ký... chưa kể có thể phải mua một cái máy tính đời mới nhất nữa là một khoản không nhỏ. Thời gian cũng là một vấn đề lớn với tôi. Ngoài thời gian 1-2 tuần tham dự, trước đó cũng cần một lượng thời gian lớn đầu tư vào chương trình (mà hiện tại tôi không sao có được).
Tương lai? Saola sẽ tham gia.

Chezz có thể cho tui biết được những ai dùng SolfWare trong top100 của Clubxiangqi được không. Có phải quancong và Licker là sw ? Chắc cái này bạn biết !
Ha Ha Ha Ha Ha
(DDDDH)

Cám ơn bạn chezz đã trả lời rất đầy đủ thắc mắc của tôi.
2 CT chơi cờ mà bạn nhắc tôi có nghe nhưng không biết bây giờ đã được thương mại hóa. Hình như Shiga là SW mạnh nhất thì phải.
Tôi có theo dõi vài ván của XiexieMaster trên CXQ (tôi nhớ có lần nó đứng Top 2 ) thì cảm thấy hình như nó không được mạnh lắm - đôi khi thua rất vô duyên. Còn account chơi Saola tôi cũng muốn theo dõi nhưng vì bạn không muốn tiết lộ thì thôi vậy.
Chúc bạn ngày càng hòan thiện Saola để đi thi đấu cũng như để đánh bại các IGM !! Cũng mong cho cờ tướng ngày nào đó sẽ có một Deep Blue thật sự !!