Lịch sử quân sự Việt Nam, các bác vào đây chiến tiếp nhé.

À, ví dụ tôi vừa nói về hành động của Nguyễn Huệ khi phản biện lại Lú đó thôi. Huệ khôn ngoan đủ đường ấy chứ, từng nước đi của ông ta đều được tính toán rất cụ thể. Nói là mưu mô xảo quyệt thì đúng, nhưng hơi nặng nề về câu chữ thật! Nhưng những hành động của ông trong sử thì cho thấy ông là người sống duy tình, và có lý tưởng rõ ràng, gọi là có nhân nghĩa cũng được. Tôi quan niệm điều đó là tấm lòng trong sáng. Có thể đó là lỗi diễn đạt tối nghĩa. Bạn thấy có thể sửa sao cho hay thì chỉ ra!

Tui thì lấy bụng tiểu nhân đo lòng quân tử, cho rằng đa phần người ta tấm lòng đều trong sáng cả, chỉ có điều phạm vi mục tiêu của họ lớn đến đâu. Người nghĩ cho đại cục thì sẽ công tâm khi đặt mục tiêu lớn hơn so với nghĩ cục bộ, nghĩa là theo quan niệm thông thường thì "trong sáng" hơn chút đỉnh.
Còn để đạt mục tiêu lớn, thì cũng giống như leo núi cao, phải cẩn thận dò đường và tránh bị tai nạn rớt mất xác.
Làm như vậy thường bị người ta gán là dùng thủ đoạn nhưng nó cũng chỉ là phản ứng có tính quyền biến đối phó với tình thế.
Như vậy có nghĩa là, người có mục tiêu tham vọng lớn lao, vì đại cục, thì vừa trong sáng hơn lại vừa thủ đoạn hơn người ít mục tiêu. Theo tui suy luận logic thì phải như vậy.

Và thẳng thắn ra thì thủ đoạn, chiến thuật, mưu lược... làm gì có trắng với đen, tất cả đều là hành động chiến thuật.
Một hành động hay bị người ta gán vào trắng hay đen, thiện hay ác phụ thuộc vào mức độ thỏa hiệp hay kiên quyết của nó đối với các chuẩn mực thông thường, điều này gắn liền với điều kia giống như 2 mặt của đồng tiền.
Cho nên phật dạy không có thiện ác, mà cần nhìn nhân quả cho tường minh là vì vậy.

Tui cũng đồng ý với Lú về chuyện so sánh công tâm nhân quả và thành tựu triều đại giữa nhà Hồ và nhà Tây Sơn, cái này cũng hoàn toàn công bằng thôi. Không nên để yêu ghét cá nhân ảnh hưởng.
Cũng lưu ý 2 triều đại này không thể sánh bằng triều Nguyễn, kéo dài 36 đời, có công lao mở mang bờ cõi được như hiện nay.

Cái này cũng có phần đúng. Thời 75 trở về trước thì người ta hay gán cho nhà Nguyễn *********, sau đến bây giờ thì có cái nhìn công tâm hơn.
Thực ra nhìn ra vấn đề chả khó. Bao đời họ Nguyễn hùng cứ ở phương Nam, cái thế họ Trịnh ép xuống tự nhiên họ phải mở rộng đất đai, bành trướng thế lực. Thế nên công lao mở đất của họ là không thể phủ nhận được.
So sánh thì dựa trên nhiều yếu tố, khó mà đưa ra được cái kết thật rõ ràng. Nhưng nếu lấy từng mảng nhỏ của vấn đề thì lại dễ: Ví như: họ Nguyễn có công mở cõi, chính thức đặt viên gạch cuối cùng kết thúc nhà nước Chăm, bành trướng thế lực sang phía Tây. Miền Nam rộng rãi như thế là công của họ. Nguyễn Ánh thì nhiều cái hạn chế thật, nhưng Lịch triều tạp kỷ còn ghi nhận, trong thời gian giằng co với Tây Sơn, chỉ cần Tây Sơn cho ông ta chuẩn bị, thì ông ta lại tiếp tục tạo sức ảnh hưởng sang Cam.
Nhưng nếu xét về các yếu tố khác như: tư tưởng dân tộc, đầu óc kinh tế, phương thức chiến tranh ... Thì họ Nguyễn lại thua Tây Sơn rất xa. Về điểm này, Tây Sơn dù chỉ thoáng qua trong lịch sử, nhưng họ lại để lại dấu ấn rất lâu bền. Chính họ đưa Việt Nam lên tầm cao mới ở một số mặt. Chính vì thế mà các sử gia trước năm 75 ở miền bắc rất ủng hộ Tây Sơn, đây là một phần nào đó họ có cái nhìn thiếu khách quan về triều Nguyễn. Âu cũng vì cái tính "cách mạng" trong khởi nghĩa Tây Sơn nó phù hợp để ngợi ca trong thời điểm cách mạng đương thời.

Thêm nữa là để tránh bị chửi "vừa liếm vừa nhổ", tôi nói thêm là tôi đánh giá cao công lao triều Nguyễn, đánh giá cao cả tài năng quân sự của Nguyễn Ánh, nhưng tôi vẫn không mê được trình độ tổ chức nhà nước của ông, đặc biệt là cái cách ông ta tác động vào ý thức xã hội đương thời. Thảm họa!

Đọc từ trang 16 đến giờ chả có gì mới. Bạn Mun trả lời tớ câu hỏi ở trang 15 giùm cái

Công nhận là nhà Nguyễn có công mở mang bờ cõi. Lý do thì biết rồi, thời bình thì cũng chẳng ai rỗi hơi đi cải tạo cái đất chó ăn đá, gà ăn sỏi miền Trung làm gì. Ở đồng bằng Bắc Bộ hưởng của ngon vật lạ sướng hơn. Nhưng do cái thế không mạnh lên là chết nên các chúa Nguyễn chịu khó làm ăn, tăng người lấn đất kiểu như đánh Đế chế. Nhưng đánh ngược lên phía Bắc không được (hầu như các lần đánh nhau quân Trịnh tấn công, chỉ một lần duy nhất quân Nguyễn đánh đến Nghệ An và bắt đi rất nhiều dân vào Nam, trong đó có tổ của nhà Tây Sơn). Đánh về Tây cũng không vì toàn là đồi núi rừng rú, Tây Nguyên lúc đó chỉ là nơi để bắt người dân tộc làm nô lệ (thời đó trong Nam có buôn bán nô lệ nhé các bác). Phía Đông là biển, chịu chết. Chỉ còn Nam mà tiến.

Nhưng nhà Tây Sơn mà cụ thể là Nguyễn Huệ mới có công thống nhất đất nước. Nếu (lần duy nhất em nói từ nếu trong lịch sử) không có khởi nghĩa Tây Sơn là một cuộc khởi nghĩa mạnh mà chỉ là các cuộc khởi nghĩa kiểu "giặc cỏ" thì nhà Nguyễn cũng chưa biết đi đâu về đâu, kiểu như nhà Mạc ấy.

Lúc đó quân Trịnh đã chiếm Phú Xuân. Thực ra thời cuối quân Trịnh mạnh hơn quân Nguyễn. Thế quái nào lại có anh Tây Sơn chen ngang được. Do quân Trịnh đánh thắng chiếm đất quân Nguyễn nên ông Lê Quý Đôn mới vào Nam. Và ông đã có nhiều công trình khảo cứu rất có giá trị về văn hóa, kinh tế, địa lý, phong tục tập quán và một phần là quân sự ở Đàng Trong.

Viết tiếp về câu chuyện gió ngược trong trận Ngọc Hồi. Lý giải ngọn gió này là gió Nồm khá mù mờ. Có gió Nồm đông thật và thường ngoài tết mới có, gió này mang hơi ẩm từ biển vào gây ẩm thấp cả tuần lễ. Cũng có năm có gió Nồm vào dịp gần tết nhưng xác suất không cao, và quan trọng hơn là nếu có gió này thật thì nó phải thổi cả ngày, quân Thanh không lý gì không biết, mà đã biết thì hun khói làm gì.

Câu chuyện gió Nồm còn vô lý ở một điểm nữa. Các bác đọc lịch sử thấy rằng thời đó quân ta dùng thuyền di chuyển và đánh nhau là chủ yếu. Quân Tây Sơn còn dùng nhiều hơn. Trân Nguyễn Huệ chớp nhoáng chiếm miền Bắc của nhà Trịnh chủ yếu dùng thuyền. Đi chiếm các thành ở các tỉnh kiểu đổ bộ cóc nhảy như quân Mỹ chiếm đảo quân Nhật. Trận đánh vào Thăng Long chủ yếu theo đường thủy, quân Tây Sơn và quân Trịnh quyết chiến trên sông.

Tiếp đó, khi Nguyễn Hữu Chỉnh định cùng Lê Chiêu Thống tách bọng ở miền Bắc. Rõ ràng ông ta biết Nguyễn Huệ sẽ điều quân ra hỏi tội (Nguyễn Văn Nhậm ra). Thế nhưng ông ta không phòng bị gì ở Tam Điệp là phòng tuyến lợi hại trên bộ cắt đôi miền Bắc với miền Trung ( Việc này bị các sử gia đời sau chê trách là NHC kém về quân sự). Nhưng nếu xét tời việc dân Vịt chuyên dùng thuyền đánh nhau thì Tam Điệp lại không quan trọng lắm.

Một điều nữa về cách hành quân đường thủy và yếu tố gió mùa. Trước đó, quân Chiêm đánh Đại Vịt toàn dùng thuyền. Chế Bồng Nga chiếm TL cũng đi thuyền. Kể từ khi phân chia Đàng Trong Đàng Ngoài cho tới NA thắng quân Tây Sơn. Quân Vịt cả 2 miền đều phải dựa vào gió mùa mới đi đánh nhau được, trước đó dân buôn cũng theo gió mùa mà làm ăn. Quang Trung Nguyễn Huệ khi chuẩn bị trận cuối cùng vào Nam bắt gọn NA thì cũng phải đợi sang năm có gió Đông Bắc mới kéo đại quân vào (bác Moon nói là 20 vạn). NA khi đánh nhà Tây Sơn cũng cứ hàng năm có gió mùa là dong buồm ra. Chứng tỏ đánh nhau lớn thì dân Vịt toàn dùng thuyền.

Vậy nhưng trận Kỷ Dậu quân Tây Sơn chủ yếu đi bộ. Bởi vì gió mùa Đông Bắc làm cho thuyền to không đi được. Và Tôn Sỹ Nghị khi phòng thủ tạm thời quân Tây Sơn cũng chú trọng phòng thủ đường bộ. Trên tuyến đường bộ từ Ninh Bình đến Hà Nội bố trí dày đặc các đồn. Trong khi đường thủy từ Hải Phòng vào hầu như bỏ ngỏ. Đều có lý do cả, tướng thời nào cũng vậy, không đến nỗi ngu hơn dân đen.

Quân thủy Tây Sơn trận đánh Thanh chỉ là thứ yếu. Có lẽ là chỉ có các loại thuyền nhẹ chèo bằng tay mới có thể đi ngược gió được.

Như tôi đã nói ở trên. Đầu tiên, quân Thanh phun khói vào quân Tây Sơn. Vậy đương nhiên lúc phun khói phải là gió Đông Bắc. Vậy một lúc sau gió bỗng dưng thổi ngược. Điều đó làm quân Thanh bất ngờ. Nó không phải là điều quyết định, nhưng cũng góp phần làm cho chiến thắng đến nhanh và đỡ tổn thất hơn cho quân Tây Sơn.

Liệu có một yếu tố thời tiết cục bộ ở nơi đó làm gió ngược hay không. Và Nguyễn Huệ biết được việc đó nên đã đánh đúng thời điểm hay không (Các tài liệu nói NH đã dừng một ngày để làm công tác chuẩn bị đánh đồn Ngọc Hồi sau khi chiếm đồn Hà Hồi, mặc dù 2 đồn này cách nhau có 3 dặm)

Công nhận tiên sinh A lú biết nhưng cứ giả ngơ, lắm văn thật.

Câu vè này chẳng phải ở thời Tây Sơn mới có. Lịch sử phong kiến Vịt cứ đến giai đoạn thoái trào là các đời đều dùng đến chiêu mua quan bán chức. Đàng Ngoài cũng thế mà Đàng Trong cũng vậy. Bác không phải xoắn.

có lần dùng võng để ra Hanoi, cứ 3 người vào 1 tổ và gánh nhau chạy trên đường dài, đó cũng là yếu tố làm nên cái gọi là thần tốc

Nô nô nô

Như trên,
cái đó là trong tiểu thuyết, chưa có gì là chứng thực cả.
Theo quan điểm cá nhân mình, cái vận tốc hành quân 40km/ ngày đó là do có voi ngựa giúp sức, lại thêm có thể có thuyền bè chuyên chở. Chả có gì là không thể, khi mà Tây Sơn úp họ Trịnh thì đầu tiên đi thuyền thẳng ra Vị Hoàng, sau đó dùng thuyền đánh vào Thăng Long. Cái nữa người lính Tây Sơn rất kỷ luật. Thêm một chi tiết thú vị là Tôn điên bị sốc khi Tây Sơn đến quá nhanh một phần là đội kỵ binh viễn thám của quân Thanh bị kỵ binh Tây Sơn đuổi tới kỳ cùng, bắt sống được hết!
Tất nhiên đấy chỉ là phỏng đoán.

P/s Ý kiến thồ hàng bằng thuyền vừa bị Mèo bác bỏ .