Quan hệ Việt Nam - Campuchia trong lịch sử

(tiếp)

Đối với nhiều người gốc Việt ở Campuchia, cuộc sống là sự đấu tranh sinh tồn từng ngày trong một xã hội vốn không chấp nhận họ. Không quốc tịch đồng nghĩa với việc trẻ em không thể đến trường., còn cha mẹ của các bé thì không thể mua đất mua nhà. Nhiều gia đình sống trên những ngôi nhà nổi ven sông thiếu vệ sinh và ủ nhiều mầm bệnh đặc biệt khi mùa mưa ngập lụt.

'Nhiều người ở đây không có giấy khai sinh ngay cả khi họ được sinh ra trên đất Campuchia; họ không đến trường; họ không được chính phủ chăm sóc, và thậm chí cộng đồng bản địa cũng chả đoái hoài quan tâm gì đến họ.'. Naroath cho biết và cô hy vọng rằng tổ chức Sarus sẽ có thể giới thiệu chương trình trao đổi tương tự đến người Miến Điện bản địa và người gốc Bangladesh ở Myanmar trong tương lai.'

Tình huống xung dot tương tự ở Myanmar diễn ra giữa người Miến Điện bản địa và người gốc Bangladesh (còn gọi là nhóm người Rohingya)

Naroath giải thích rằng một phần của mối xung đột nảy sinh từ lich sử chiếm đóng giữa hai dân tộc. Sự hiện diện của quân đội Việt Nam từ năm 1979 đến 1989 vẫn còn hằn lên tâm trí của thế hệ trước. Cô nói thêm: 'Họ nghĩ rằng người Việt đến đây để cướp công ăn việc làm của họ. Đó là vì yếu tố LỊCH SỬ - họ xem đó sự xâm lược đất nước Campuchia của người Việt'

Nhưng cội rễ của xung đột sắc tộc này có nguồn gốc sâu xa hơn thế, về tận thế kỷ 17, khi mà người Việt bắt đầu lấn sang lãnh thổ của người Khmer ở vùng đồng bằng sông Mekong.

Vào thế kỷ 19, Việt Nam đã xâm lược Campuchia và thậm chí chiếm đóng cả Phnom Penh dưới triều vua Minh Mạng, vị vua đã cho rằng người Khmer là lạc hậu, điều mà sử gia Joel Brinkley đã ghi nhận lại trong quyển 'Lời nguyền của Cambodia' (Cambodia's Curse).

Chỉ khi vua Norodom ký hiệp định với thực dân Pháp thì Campuchia mới được xem là không còn nằm trong sự kiểm soát của Viêt Nam - dù vẫn dưới quyền Bảo hộ của Pháp, nhiều lao động và nhân viên côngvụ ở Campuchia lúc bấy giờ đều là người Việt, dẫn đến tâm trạng bất nhẫn trong nội bộ Campuchia.

Khi Việt Nam tiến quân vào Campuchia năm 1979, họ đã đẩy lùi được Khmer Đỏ,một chế độ hà khắc với những chính sách tàn ác đã giết hại gần 1.7 triệu người Campuchia. Nhưng quân Việt Nam đã không được chào đón như những người giải phóng được bao lâu.

Kok-Thay Eng, giám đốc nghiên cứu tại Trung Tâm Dữ Liệu Campuchia (the Documentation Center of Cambodia - DC-Cam) cho biết: 'Trong suốt thời kỳ này, Việt Nam đã cố du nhập văn hoá Việt vào Campuchia và vấp phải sự phản đối từ người dân Campuchia.'. Ông cũng bổ sung quan điểm cho rằng việc mất đi lãnh thổ Kampuchea Krom hàng thập kỉ trước đã từ lâu gây nên không ít xung đột giữa 2 dân tộc.

Ngày nay, ông cho rằng, nhiều người Campuchia cảm thấy công việc của họ bị đe doạ bởi những người dân nhập cư Việt Nam. Nhiều người khác thì cho rằng dân nhập cư Việt chịu trách nhiệm về nạn khai thác gỗ lậu và đánh bắt cá tràn lan. 'Người Campuchia còn cho rằng các công ty Việt Nam tiếp tay với những thương lái và chính trị gia địa phương để khai thác mỏ, đánh bắt cá tràn lan và cưỡm đoạt tiền lợi nhuận từ du lịch của Campuchia' (**).

(**) lợi nhuận từ du lịch của Campuchia chủ yếu đến từ đền Angkor Wat vốn được quản lý bởi một công ty mà chủ đầu tư được cho là người Việt Nam.

Trọng tâm nỗ lực của tổ chức Sarus để đối trọng lại những thái độ bài trừ Việt Nam trên là sản phẩm từ một nghiên cứu về người Việt Nam ở Campuchia.Những kết luận trên đã được trình bày trong nhiều bài nghiên cứu trong ba năm trở lại đây. Kết quả nghiên cứu năm nay sẽ được trình bày trong một bộ phim tài liệu ngắn trình chiếu trong cuối tháng này. Hầu hết tư liệu hình ảnh trong bộ phim được quay tại một ngôi làng ở tỉnh Kandal, tập trung vào đời sống thường nhật của những người Việt nhập cư và người Campuchia gốc Việt tại đây.

Đạo diễn của bộ phim, Porchhay Seng, 23 tuổi, một sinh viên ngành Nghiên cứu quốc tế tại Học viện Ngoại ngữ, cho biết anh tham gia vào chương trình trao đổi này vì niềm đam mê của anh với phim ngắn và cơ hội làm việc vì cộng đồng.Anh thừa nhận, trước khi tham gia chương trình này, bản thân anh cũng có suy nghĩ rằng những người Việt sang Campuchia với một động cơ mờ ám. 'Đôi khi tôi đã cho rằng người Việt qua đất Campuchia với một động cơ bí mật nào đó, bởi chúng tôi đã trải qua nhiều lần mất lãnh thổ vào tay người Việt', anh chia sẻ, 'nhưng giờ tôi biết rằng đó không phải là SỰ THẬT.'

Và những định kiến tiêu cực đến từ cả hai phía.

Phan Trần Hồng Trâm, 20 tuổi, sống và học tập tại một trường đại học ở thành phố Hồ Chí Minh, đến Campuchia lần đầu tiên vào tháng bảy năm nay. Và vào ngày đầu tiên của chương trình trao đổi văn hoá, cô đã giải thích rằng vài người Việt cứ nghĩ về người Campuchia như những người biết bùa chú và bỏ 'ngải yêu'. 'Ví dụ như bạn yêu ai đó, bạn có thể Campuchia và hỏi mua vài lá ngải gì đó cho người bạn yêu uống, và họ sẽ yêu quabạn ngay.' Cô chia sẻ, 'Bởi chính suy nghĩ này, người Việt Nam cảm thấy sợ và ngại giao tiếp với người Campuchia. Chúng ta luôn sợ sệt những điều khác lạ. Nhưng điều đó là sai: chúng ta phải thân thiện và cảm thấy thoải mái để kết bạn.'

Và trong trả lời các bài Post của đọc giả, tác giả bài viết đả có ~ comments sau đây:

P/S cho những bạn hay đọc kiểu "đọc một suy luận mười", bới bèo ra bọ, (không tìm ra bọ thì vẽ ra bọ), nhé!
1. Bạn gọi quá trình VN mở rộng xuống phía Nam là gì tùy bạn. Ở post này, tôi chỉ đưa ra hai cách nhìn, một là của LỊCH SỬ VN (mở nước). Hai là của người Cam (mất nước). Bản thân tôi chấp nhận cả hai. Quan điểm của tôi là luôn nhìn LỊCH SỬ thông qua những mất mát cũng như vinh quang của cả hai phe.

2. Người Cam đương nhiên biết ơn người Việt, Hun Sen lại càng biết ơn tợn. Thế nên ông ấy mới lên tiếng đính chính là "người Việt không xâm lược Campuchia mà là revive (cứu sống) Campuchia. Không có người Việt, dân Cam chắc không chỉ dừng lại ở con số hơn 2 triệu người chết dưới bàn tay diệt chủng man rợ của Khmer Đỏ.

3. Tuy nhiên, cùng với sự biết ơn đó là sự oán GHÉT CHƯA thể nguôi ngoai. Tâm lý người Cam vì vậy rất nhạy cảm, vì họ vừa biết ơn lại mang oán. Thế nên mới có chuyện trong khi chúng ta tưởng họ mang ơn mình thì họ đốt cờ VN. Mối thù này tuy không bùng phát ra ngoài, không phải ai ai cũng mang trong đầu, chỉ một số nhỏ dân chúng bị kích động, nhưng nó là mối thù có thật, và nó được các đảng đối lập lợi dụng triệt để để thu hút phiếu bầu.

Post này để cho bạn biết cái gì đang diễn ra, và cá nhân tôi đang cố gắng tìm hiểu tại sao nó lại diễn ra như thế. Đừng có đặt chữ vào mồm tôi, cho là tôi ủng hộ các đường biên quốc gia trên thế giới có thể vẽ lại. Vẽ lại thế quái nào được? Ai mà cũng đòi trả lại đất đai từ xa xưa thì thành Israel-Palestine hết à? Mệt lắm các nhà suy diễn ạ! Đừng có hồ đồ kết luận tôi fản động, vô ơn, về phe nọ phe kia, không tôn trọng xương máu người ngã xuống.

Bạn nào mắc lỗi này tôi xin block thẳng luôn. Đơn giản vì bạn không những mắc lỗi suy diễn mà còn vi phạm một trong những nguyên tắc tối thiểu của tranh luận văn minh: chỉ thảo luận về ý kiến chứ không xúc phạm cá nhân người nêu ý kiến.


4. Vì vậy post này là hành trình cá nhân tôi đi tìm câu hỏi tại sao người Cam mang ơn mà trả oán. Tôi CHƯA bàn đến cuộc chiến ở Cam đúng sai ra sao, liệu việc VN đem quân vào Campuchia và ở lại đó có chính nghĩa hay không, mục đích của post (số 3) là để hiểu TẠI SAO một số người Cam hành động như vậy.

Tạm thời có 3 lý do: (1) Di chứng LỊCH SỬ từ xưa để lại;
(2) Các vấn đề xung quanh Khmer Đỏ và sự can thiệp quân sự cũng như chính trị của VN tại Campuchia;
(3) Sự khác biệt về văn hóa giữa hai dân tộc cũng như cung cách làm ăn của một bộ phận người Việt hiện nay tại Cam.

Bạn nào muốn bàn đến cuộc chiến ở Cam đúng sai ra sao, có chính đáng hay không, xin để dành một dịp khác để tôi kịp trích dẫn ý kiến của các nhà nghiên cứu giỏi đã rồi chúng ta bàn luận cũng chưa muôn. Yêu cầu duy nhất là các ý kiến này phải dựa trên chứng cứ khoa học rõ ràng trên các tài liệu của bên thứ ba (không Cam không Việt) để chúng ta có thêm cơ sở tiến gần đến SỰ THẬT, bởi đương nhiên, chưa chắc những gì tôi đọc hiểu đã là toàn vẹn. Ở đây, tôi chỉ muốn trả lời câu hỏi TẠI SAO. Và vì muốn biết TAI SAO, chúng ta buộc phải mở lòng đặt mình vào vị thế của người Cam để có thể hiểu được nỗi lòng của họ.

Một số bạn ngang nhiên nói rằng bản chất của người Cam là như thế: họ là lũ VÔ ƠN. Nói thế thì có khác gì những người Trung Quốc mắng VN vô ơn, được TQ giúp cho bao nhiêu đạn dược để đánh nhau mà lại phản bội lại công hàm Phạm Văn Đồng?

Có bao nhiêu người TQ có thể ngồi xuống bình tĩnh lắng nghe người Việt giải thích ngọn ngành? Nếu mình không thể làm được thế với Campuchia thì đừng đòi hỏi TQ phải hiểu tại sao VN nổi giận.

5. Một số bạn bảo sao lại nói ra chuyện này, không có lợi. Tôi cho rằng nhiều người Việt không hể biết một bộ phận dân Cam lại có thể GHÉT mình đến mức này.

Phải lựa chọn giữa hai trường hợp:
(1) Sống cạnh một người hàng xóm GHÉT mình nhưng mình BIẾT TẠI SAO nó GHÉT mình để mà còn tìm cách hóa giải ân oán, và

(2) Sống cạnh một người hàng xóm GHÉT mình nhưng minh KHÔNG HỀ BIẾT, lại cứ tưởng nó MANG ƠN mình nhiều lắm. Bạn chọn cách nào?

6. Đừng có đòi tôi phải đưa ra giải pháp. Tôi là dân đen giống như bạn, thấy chuyện thì tri hô lên, cùng lắm là tốn công mày mò thêm để hiểu "tại sao".

Chúng ta trả thuế cho nhà nước làm cái việc "tìm ra giải pháp". Tôi không phải là nhà nước.

7. Tuy nhiên, nếu bạn hỏi tôi sẽ làm gì với tư cách cá nhân, thì tôi xin thưa là sẽ gửi tất cả những người bạn Campuchia mình quen biết một lá thư, nói rằng mày biết không, có một ông nhà thơ ở nước tao tên Nguyen Duy nói rằng: "bên nào thắng thì nhân dân cũng bại". Tao hiểu tại sao mày cáu, tao hiểu tại sao mày GHÉT người Việt. Tao hứa sẽ tìm hiểu thêm về LỊCH SỬ. Chuyện của chính quyền với nhau, xin mày đừng lẫn lộn với chuyện của dân đen.

Các bài báo về chuyện người Cam bài Việt đây nhé! Tôi chọn 4 nhóm link, để tạo sự khách quan, một nhóm của Cam, nhóm của Việt (hai thứ tiếng của báo Thanh Niên và Dân Trí về vụ bài Việt ở Cam), hai link còn lại của phương Tây, và Al-jazeera được tôi coi như hãng thông tấn có vai trò làm cân bằng cán cân với phương Tây.

Báo chính thống của Campuchia
http://www.cambodiadaily.com/…/khmer-krom-protesters-burn-…/
http://www.cambodiadaily.com/…/nationalists-renege-on-thre…/

BÁO NHÀ MÌNH
http://dantri.com.vn/…/mot-nguoi-viet-tai-campuchia-bi-danh…
http://www.thanhniennews.com/…/vietnam-pm-asks-cambodia-to-…

Hãng thông tấn Al-jazeera
http://www.aljazeera.com/…/cambodia-protests-unmask-anti-vi…

Hãng thông tấn Reuter
http://www.reuters.com/article/2014/04/29/us-cambodia-racism-idUSBREA3R1CN20140429

----

Có rất nhiều lý do dẫn đến tình trạng mâu thuẫn này nhưng giải thích chính vẫn là các dân tộc Đông Dương là nạn nhân của chính sách chia để trị của thực dân Pháp trong suốt thời gian đô hộ và bảo hộ.
Chế độ thực dân Pháp chính là thủ phạm tạo ra sự thù ghét người Việt Nam của các dân tộc khác. Đọc lại các tài liệu sử sách viết về Việt Nam thì không một tác giả người Pháp nào không nói Việt Nam là một dân tộc bành trướng, lịch sử Việt Nam là lich sử thôn tính các dân tộc yếu kém hơn. Họ viện dẫn các kinh nghiệm mất đất của người Chăm, người Khmer ở Nam Bộ, người Thượng Tây Nguyên.
Lý do thứ hai có lẽ là do sự trù phú Đồng bằng châu thổ sông Cửu Long. Nếu đồng bằng này là một vùng đất nghèo nàn như dãy Cadomones phía Tây thì không người Khmer nào muốn đòi lại. Ước muốn sở hữu một vùng đất trù phú là lẽ thường tình của đời người.
Lý do thứ ba là do yếu tố văn hóa: Người Khmer thuộc văn hóa Ấn Độ, Việt Nam lại thuộc văn hóa Trung Hoa nên rất khó hiểu nhau và hợp tác.
Bên cạnh đó còn có sự xúi giục của các thế lực thù địch chống phá chính quyền Việt Nam. Chúng xúi giục những người Khmer biểu tình, bạo động chống chính quyền Việt Nam. Điều đó càng làm mối quan hệ giữa hai nước ngày càng căng thẳng hơn.

Thực ra Vai trò chính quyền thực dân Pháp trong mối QH VN-CAM so ra rất hạn chế:
chia làm 2 THỜI KỲ: THỜI KỲ BẢO HỘ, TRƯỚC 1945 & THUỘC ĐỊA, SAU 1945
Ví đến 1953 CAM trở thành độc lập.
nó chi làm trầm trọng thêm sự mâu thuẩn có từ trước đây:

1. Người Việt cần thiết cho chính quyền thực dân:

Ngay từ lúc đầu, Pháp đã nhờ hàng ngàn VK theo đạo Công giáo đang lánh nạn cấm đạo, gia nhập vào guồng máy của chính quyền thực dân tại Lào và Cambodia. Sang thế kỷ 20, người Pháp bắt đầu nhập người V sang CM và Lào. Bắt đầu những năm 1920, nhu cầu cần có trí thức người Việt gia tăng nên học sinh học xong tiểu học là có thể sang CM để làm công chức trong mọi cơ quan chính phủ hay làm tư chức.

Theo Nguyễn Văn Khậy: Khi người Pháp cai trị toàn cõi Đông Dương, đa số người Việt sang đất CAM làm công chức, tư chức, nhân viên xã ấp cho chánh phủ Cao Miên. Số còn lại là tín đồ đạo Thiên Chúa lánh nạn tôn giáo dưới triều vua Tự Đức.

2. Ng Việt có thái độ coi thường người CAM.
* Trong thời kỳ Pháp thuộc, khi một số người Việt giúp người Pháp cai trị Campuchia, thì ở bên kia chiến luyến, sau khi Đông dương CS Đảng tuyên bố tự giải tán để kêu gọi lòng yêu nước của nhân dân ba nước, những người CS Việt nam vẫn luôn giành lấy địa vị đi đầu, đàn anh. Họ viết luận cương cho Đảng Nhân dân cách mạng Campuchia. Họ sử dụng lãnh thổ Lào và Campuchia để hành quân một cách tự do.

*Là dân viễn xứ, sống trên đất người ta, không những coi thường văn hoá và màu da sậm của người K, VK còn hiếm khi lấy vợ hay chồng người K. Có thể vì có vị trí huy hoàng trong xã hội dưới thời Pháp thuộc và vì đã có công trong việc giáo hoá người K nên đa số VK an phận, cảm thấy như đang sống ở quê nhà, mặc nhiên xem người K thấp hèn, ngu dốt không bằng người mình (có lẻ một phần bị ảnh hưởng TÂM LÝ từ người P).

* Cái bậy nữa là, dưới thời Pháp thuộc có một số ít người Việt lên mặt, bắt nạt người K. Chuyện gì sẽ xảy ra đã xảy ra: VK đã trở tay không kịp, khi người K có cơ hội ra tay.

Nghĩa là luôn chia thành phe ta và phe chúng nó, là luôn có sự căm thù sao?

giữa TA & TA còn có mâu thuẩn:
http://ttvnol.com/threads/cac-van-d...-ung-dung-phan-2.531073/page-11#post-23425371

thì huống hồ gì giữa TA & NGƯỜI

Trên 1 số trang mạng của các nhà lảnh đạo VN gần đây, có fổ biến 1vài mặt nổi v/đ
về mối QH VN-CAM thời Minh Mạng xãy ra thế nào:

http://nguyentandung.org/dung-nhao-nan-lich-su-theo-y-minh.html

http://truongtansang.net/dung-nhao-nan-lich-su-theo-y-minh.html

http://trandaiquang.net/tag/don-vi-tac-chien-dien-tu

TUY NHIÊN Nếu như K0 có sự lập lại 1 cách có ý đồ về vai trò & mưu lược chính trị của VN đối với CAM theo dòng LS thì sự mâu thuẩn này có lẻ đả fai nhạt theo Thời gian.

NHƯNG Đáng tiếc; LS lại lập lại theo 1 nhiệp điệu trùng lập đáng kinh ngạc.

Trong 3 dòng gợi ý định hướng nguyên nhân

(1) Di chứng LỊCH SỬ từ xưa để lại;
(2) Các vấn đề xung quanh Khmer Đỏ và sự can thiệp quân sự cũng như chính trị của VN tại Campuchia;
\(3) Sự khác biệt về văn hóa giữa hai dân tộc cũng như cung cách làm ăn của 1 bộ phận người Việt hiện nay tại Cam.

Nguyên nhân tại sao người Cam mang ơn mà trả oán, Trong 3 dòng gợi ý định hướng, TG bài viết chỉ nêu sự can thiệp chính trị của VN tại Campuchia thời Khmer Đỏ. k0 nêu ra sự can thiệp chính trị qua nhiều thời theo LS (Lịch Đại)

(2) chỉ nêu sự can thiệp chính trị của VN tại Campuchia thời Khmer Đỏ. ..
Ngoài ra k0 nêu ra sự can thiệp & Vai trò Xiêm/Thái đối với CAM trong các vụ Xung đột giủa Cam-VN.

Trong các vụ Xung đột Xiêm/Thái-VN; Cam được xem là trái độn về mưu đồ CT của VN-Xiêm/Thái trên vùng Lãnh thổ này mà nổi bật nhất làVai trò của VN xen sâu vào nội bộ CAM trãi qua các thời kỳ.

Vì lý do chính trị nên không cho vào sách giáo khoa thôi, chứ đọc trong sách gk thpt đã thấy vô lý bỏ mama, ông cha ta cầm gươm đi mở mang bờ cõi, bộ cầm gươm đi chặt cây hả?
Lấy đâu ra đất để mà khai hoang nhiều thế ?

Nói trắng ra là một phần đổi trác (rồi lật lọng), một phần đi xâm lược, thế cho vuông.

Thời xưa các nước đánh nhau liên miên là chuyện bình thường, vài năm thì trận nhỏ, vài chục năm thì 1 trận lớn, Chế Bồng Lai còn dẫn quân Chăm-Pa đánh tới tận kinh thành Thăng Long, vua tôi Trần Nghệ Tông phải chạy chạy tụt cả quần

Sorry các bác gõ nhanh quá nên sai, Chế Bồng Nga nhé.