Những bài thơ thời gian không thể phủ nhận

CÔ NÀNG GIÁ TRĂM XU
J. Brassens (Pháp, 1921-1981)
Hồi tôi còn sống đoạ đầy
Bét nhè dơ dáy thân này khó coi
Một thằng bợm rượu hơn tôi
Bán phăng cô vợ giá hời trăm xu
Trên giường, khi ả tô hô
Mới hay tôi bị bịp lừa vố đau:
Xương giơ, vú chiếc ngực nhàu,
Ôm xương vú ấy, tôi đâu dám làm.
?oVề cùng chồng cũ đi em!
Trăm xu cứ giữ, tôi xem nghĩa gì?
Song em cúi xuống thầm thì:
?oNhưng mà em lại chết mê anh rồi
Dẫu không béo tốt như người
Em đâu có lỗi?. Nghẹn lời cô em
Thương tình tôi bế cô lên
Xương bao nhiêu dảnh, ưu phiền đếm xem.
?oTrả trăm xu chửa biết tên
Cái tên thánh của cô em ấy mà?
-?oEm là Ninet, anh à!?
Ninông tội nghiệp! Em là của anh!?
Bọc xương gầy đến tội tình
Chẳng ai thiết, dẫu bán trinh một hào.
Tim tôi, nàng đã trốn vào
Thì xin cứ ở, có bao giờ lìa.
Dù ai mặc cả cò kè
Gia tài gán hết, chẳng hề trao tay.
Cái hồi tôi sống lắt lay
Bét nhè, dơ dáy thân này khó coi
Một thằng bợm rượu hơn đời
Bán tôi cô vợ giá hời trăm xu​

Lữ Huy Nguyên phỏng dịch (từ nguyên bản tiếng Pháp)​

Bên lề: Đang mệt, đọc bài thơ xong thấy đầu nhẹ đi nhiều.
Mặc dù bài thơ mở ra một hoàn cảnh trớ trêu, một cô đàn bà Pháp thời nào bị chồng bợm rượu đổi lấy trăm xu cho một bợm rượu khác, từa tựa như đàn bà Việt Nam thời phong kiến ?othân em như hạt mưa sa?, ?othân em như chiếc chổi cùn?. Nhưng khi đã về đến nhà người mua, đã lên giường thì câu chuyện lại trở nên nhồn nhộn. Giữa một anh chàng kiểu hơi hơi quí tộc nghệ sỹ chán đời ?obét nhè, dơ dáy? chẳng còn gì để mất đâm ra hết sức chân thành và một cô gái chân quê còn nhiều vô tư, tự nhiên (hồi đó chắc phần đông đàn bà coi chuyện mình là đồ hàng cũng là lẽ thường, xung quanh đều thế cả mà, chưa đến hồi cách mạng nữ quyền):
?oNhưng mà em lại chết mê anh rồi
Dẫu không béo tốt như người
Em đâu có lỗi?. Nghẹn lời cô em
?oem nà Ninet anh à
Ninông tội nghiệp! em nà của anh?.
Cứ thế, qua lời kể của gã bợm nhậu chán mớ đời và đối thoại của gã với cô em trăm xu, người đọc thấy một tâm hồn đẹp trong cái thân xác ?obét nhè dơ dáy? mà đi ngoài đường chắc sẽ bị các công nương bĩu môi, khạc nhổ. Người đọc tìm thấy trong cái xã hội bán người (có lẽ) đẩy nhiều tâm hồn nhạy cảm vào rượu chè, bi kịch... vẫn phảng phất những ân tình mà men say chưa làm tha hoá, mục ruỗng hết.
Bốn câu cuối lặp lại bốn câu đầu, một vòng xoay mòn mỏi.
J. Brassens chỉ với giọng kể dí dỏm bàng bạc ngụ tình đúng kiểu một bợm nhậu ngồi lai rai ôn chuyện đời nơi tửu quán trong phim Hollywood mà gợi lên được bao điều. (Không như những con cóc ngồi đáy giếng lải nhải rao giảng suốt đời mà chỉ thể hiện chính sự bất tài của mình, đáng thương thay )
Dịch giả Lữ Huy Nguyên đã có một bài dịch rất hay cho thấy một tâm hồn cũng rất hài hước. Mặc dù không biết tiếng Pháp và nguyên bản của tác phẩm nhưng vẫn dám đoán: không gian văn hoá, thân phận Pháp, Việt trong dịch phẩm này gần như đã hoà làm một và tôn nhau lên.
Bài thơ này trích từ cuốn ?oThơ tình thế giới đặc sắc? do NXB Văn học phát hành. Tôi mua cuốn này cách đây chừng một năm, đọc lướt lướt rồi bỏ đó, hôm nay, ngồi rỗi, chầm chậm đọc lại mấy lần, mới thấy cái hay của bài này. Ngày xưa mình đã lười đọc lại có thói hễ vớ được cuốn dầy dầy nào là ganh đua đọc tốc độ so tài xem ai ngốn nhanh hơn với chúng bạn, bây giờ, có lẽ, nhận ra khả năng đọc hiểu của mình có vấn đề, đang học đọc chậm.
Năn nỉ lại lần nữa: ?oNhờ các mod sửa hộ luôn tên topic thành: Những bài thơ thời gian khá là nao núng khi phủ nhận? (nếu được). Nhân tiện, cảm ơn trước

Cấm trẻ em nào (mà) đọc thấy bậy.

NÀNG TẮM
C. Culiep (Balcaria, 1917-1985)
Khi nàng ra tắm ngoài sông
Mặt trời xa thấy ngỡ ngàng lặng đi
muôn vàn tia nắng đê mê
xoà tay mơn trớn vuốt ve vai nàng
Bóng cây nghiêng xuống ướt đầm
miên man hôn suối tóc nàng buông ra
sóng dâng ngập sỏi ven bờ
cỏ hoa trong nội sững sờ đứng yên
Nước quanh nàng nghịch hồn nhiên
Không còn chết chóc đảo điên trên đời
không còn bão tuyết mù giời
ngục tù đói khổ cũng thôi không còn...
Khi nàng ra tắm ngoài sông
Năm châu bốn bể không còn chiến tranh... (1)​

Chú thích trong cuốn ?oThơ tình thế giới đặc sắc?: (1): Do sơ xuất ở khâu tư liệu, không rõ bản dịch này của ai. Mong các bạn đồng nghiệp thứ lỗi.
=================================================
Tớ mượn bản dịch của tác giả khuyết danh trên để cắt dán một tí:
NÀNG TẮM
C. Culiep (Balcaria, 1917-1985)
khi nàng ra tắm ngoài sông
mặt trời bỡ ngỡ ...ửng hồng/tồng ngồng... tê mê
muôn vàn tia nắng lề mề
xoà tay mơn trớn triền đê vai nàng
bóng cây nghiêng đẫm hàng hàng
miên man hôn suối tóc vàng buông tơ
sóng dâng ngập sỏi ven bờ
cỏ hoa trong nội sững sờ đứng yên
nước quanh nàng nghịch hồn nhiên
không còn chết chóc đảo điên trên đời
không còn bão tuyết mù giời
ngục tù đói khổ bốc hơi ngọt ngòn...
khi nàng tắm bến sông con
năm châu bốn bể không còn chiến tranh...
Về chủ đề đờn bà tắm, đồng chí daysleeper bên văn học cũng có một bài hay, định làm cái đường dẫn sang ?oThơ ở vườn nhà? mà hình như bác days thất thường này xoá béng mất bài đó trong topic của bạc rồi, đễ lại mổi dòng chử ?othơ bậy?, đành lấy ở đây vậy:
http://ttvnol.com/ttvnlife/topic/271734
KHI NGƯỜI ĐÀN BÀ TẮM
Daysleeper
Khi người đàn bà tắm
thế giới sẽ biến thành giọt nước
Chảy băng qua các dãy đồi và rừng rậm
Khi người đàn bà tắm
Mặt trời sẽ biến thành đôi mắt
chiếu cái nhìn xuyên qua những bức tường dày nhất
Những mái nhà sẽ thũng
Thung lũng sẽ hoá thành biển sâu
Khi người đàn bà tắm
Thượng đế đang ngủ sẽ giật mình
Ngài sẽ đi tìm đôi mắt mirca
Ngài nhìn trần gian bằng cái nhìn trong suốt
Khi người đàn bà tắm
thế giới sẽ biến mất các bức tường ( bởi thượng đế )
==================================================
Tớ cũng có một bài ở đây:
http://www.ttvnol.com/thica/83586/trang-76.ttvn

Cấm trẻ em nào (mà) đọc thấy bậy.

NÀNG TẮM
C. Culiep (Balcaria, 1917-1985)
Khi nàng ra tắm ngoài sông
Mặt trời xa thấy ngỡ ngàng lặng đi
muôn vàn tia nắng đê mê
xoà tay mơn trớn vuốt ve vai nàng
Bóng cây nghiêng xuống ướt đầm
miên man hôn suối tóc nàng buông ra
sóng dâng ngập sỏi ven bờ
cỏ hoa trong nội sững sờ đứng yên
Nước quanh nàng nghịch hồn nhiên
Không còn chết chóc đảo điên trên đời
không còn bão tuyết mù giời
ngục tù đói khổ cũng thôi không còn...
Khi nàng ra tắm ngoài sông
Năm châu bốn bể không còn chiến tranh... (1)​

Chú thích trong cuốn ?oThơ tình thế giới đặc sắc?: (1): Do sơ xuất ở khâu tư liệu, không rõ bản dịch này của ai. Mong các bạn đồng nghiệp thứ lỗi.
=================================================
Tớ mượn bản dịch của tác giả khuyết danh trên để cắt dán một tí:
NÀNG TẮM
C. Culiep (Balcaria, 1917-1985)
khi nàng ra tắm ngoài sông
mặt trời bỡ ngỡ ...ửng hồng/tồng ngồng... tê mê
muôn vàn tia nắng lề mề
xoà tay mơn trớn triền đê vai nàng
bóng cây nghiêng đẫm hàng hàng
miên man hôn suối tóc vàng buông tơ
sóng dâng ngập sỏi ven bờ
cỏ hoa trong nội sững sờ đứng yên
nước quanh nàng nghịch hồn nhiên
không còn chết chóc đảo điên trên đời
không còn bão tuyết mù giời
ngục tù đói khổ bốc hơi ngọt ngòn...
khi nàng tắm bến sông con
năm châu bốn bể không còn chiến tranh...
Về chủ đề đờn bà tắm, đồng chí daysleeper bên văn học cũng có một bài hay, định làm cái đường dẫn sang ?oThơ ở vườn nhà? mà hình như bác days thất thường này xoá béng mất bài đó trong topic của bạc rồi, đễ lại mổi dòng chử ?othơ bậy?, đành lấy ở đây vậy:
http://ttvnol.com/ttvnlife/topic/271734
KHI NGƯỜI ĐÀN BÀ TẮM
Daysleeper
Khi người đàn bà tắm
thế giới sẽ biến thành giọt nước
Chảy băng qua các dãy đồi và rừng rậm
Khi người đàn bà tắm
Mặt trời sẽ biến thành đôi mắt
chiếu cái nhìn xuyên qua những bức tường dày nhất
Những mái nhà sẽ thũng
Thung lũng sẽ hoá thành biển sâu
Khi người đàn bà tắm
Thượng đế đang ngủ sẽ giật mình
Ngài sẽ đi tìm đôi mắt mirca
Ngài nhìn trần gian bằng cái nhìn trong suốt
Khi người đàn bà tắm
thế giới sẽ biến mất các bức tường ( bởi thượng đế )
==================================================
Tớ cũng có một bài ở đây:
http://www.ttvnol.com/thica/83586/trang-76.ttvn

Hì... ra sao thì kêu là bậy, ra sao thì kêu là không bậy ? Ví dụ như quan hệ ******** có phải là bậy không ? Nếu là bậy thì sao thiên hạ vẫn cứ hùng hục ? Chẳng lẽ thiên hạ bậy hết ráo ?

Hì... ra sao thì kêu là bậy, ra sao thì kêu là không bậy ? Ví dụ như quan hệ ******** có phải là bậy không ? Nếu là bậy thì sao thiên hạ vẫn cứ hùng hục ? Chẳng lẽ thiên hạ bậy hết ráo ?

Thị mầu làm thơ (3)
To Búa
Đêm nay đẹp tựa như tranh
Em đi gánh nước gặp anh ngoài đình
Trăng khuya gió mát hữu tình
Nơi này vắng vẻ chỉ mình với ta
Anh là...em biết rồi nha
Mấy bận em thấy anh ra lối này
Anh cầm búa... đến là hay
Thầy bu em bảo: trông tay biết người
Dáng anh chả phải dáng lười
Trai mà miệng rộng hay cười là sang
Nhà em chỉ kén rể làng
Anh thì... tính lại đàng hoàng thẳng ngay
Anh ngồi... xích nữa lại đây
Em đố cái này anh đoán ra không
í mà...em chưa có chồng
Đố anh biết được em mong cái gì
Anh cầm...lấy tay em đi
Chúng mình chơi thử chi chi chành chành...
Sao mà vắng thế hả anh
Tự nhiên rùng mình, eo lạnh ghê cơ...
Sme.
Nguồn: http://www.tathy.com:8080/thanglong/topic.asp?TOPIC_ID=8396&whichpage=2
====================================
Bên lề: Một người viết lục bát thật nhuyễn. Đọc chỉ còn thấy "đoạn phim", không còn thấy thơ.
Đọc chậm một lần nữa, thấy: cặp cuối hơi bị vấp ở chữ "lạnh". "Lạnh" để vần với "anh"? Thật ra, đây có lẽ là cặp lục bát viết theo thể vần 6-4 chữ cuối của câu lục vần với chữ 4 của câu bát. Ví dụ:
Thùng thùng trống đánh ngũ liên
Bước chân xuống thuyền nước mắt như mưa
Như thế, để vần với chữ "anh" cặp lục bát đó đại loại cần phải là:
Sao mà vắng thế hả anh
Tự nhiên rùng mành, eo lạnh ghê cơ
Nhưng tác giả không làm thế, đâm ra độc giả vẫn phải theo cặp vần 6-6 "anh" và "lạnh" (âm bằng nối vần với âm trắc!). Nhưng câu này khéo ở chỗ nó là câu kết, thêm nữa, chữ "mình" ở vị trí số 4 cũng như những chữ "eo", "ghê cơ" uốn quanh chữ "lạnh" làm nó dịu lại. Đâm ra câu thơ không lục bát mà vẫn lục bát, có dịu dàng, có khao khát. Hiếm khi đọc được một câu thơ lạ thế.
Tất nhiên, đó chưa chắc đã là dụng ý của tác giả. Nhưng câu thơ như thế thường chỉ xuất hiện nơi một người trong máu có lục bát.
Thử phân tích một cặp như vậy. Phần còn lại, cảm thấy không cần thêm lời, ngoài một câu: sự thông minh không tách rời cảm xúc, sự già dặn không hắt hủi hồn nhiên, con người có hoà hợp được chúng và duy trì trạng thái ấy hay không mà thôi .
Cũng có thể thay "đàng hoàng" bằng "đường hoàng", "hả anh" thành "hở anh", "tự nhiên" thành "tự dưng" cho mộc mạc, nai hoẵng một chút, nhưng không quan trọng.
Đọc bài thơ này, liên tưởng tới một đoạn hóm hỉnh và duyên dáng trong bài thơ đọc không muốn chê tí nào của Nguyễn Bính:
Một hôm thấy cô cười cười
Tôi yêu yêu quá nhưng hơi mất lòng
Biết đâu rồi chả nói chòng:
"Làng mình khối đứa phải lòng mình đây!"
Qua nhà
Cái ngày cô chửa có chồng
Đường gần tôi cứ đi vòng cho xa
Lối này lắm bưởi nhiều hoa...
(Đi vòng để được qua nhà đấy thôi)
Một hôm thấy cô cười cười
Tôi yêu yêu quá nhưng hơi mất lòng
Biết đâu rồi chả nói chòng:
"Làng mình khối đứa phải lòng mình đây!"
Một năm đến lắm là ngày
Mùa thu mùa cốm vào ngay mùa hồng.
Từ ngày cô đi lấy chồng
Gớm sao có một quãng đồng mà xa
Bờ rào cây bưởi không hoa
Qua bên nhà thấy bên nhà vắng teo.
Lợn không nuôi, ao đặc bèo
Giầu không dây chẳng buồn leo vào giàn
Giếng thơi mưa ngập nước tràn
Ba gian đầy cả ba gian nắng chiều.
Nguyễn Bính - 1939
===========================================
Bạn gentletiger,
Bậy là bậy ở chỗ nó gây hại. Ví dụ quan hệ luyến ái trong phòng the khác với làm giữa đường, nơi còn có trẻ con, sinh vật cần biết mọi thứ một cách từ từ; những thanh thiếu niên chưa đạt được sự tự chủ cần thiết nhưng lại đủ sức mạnh để ăn hiếp; những con người chưa có được sự đào sâu nhưng vẫn có ngôn ngữ, quyền lực để phán xét, nguyền rủa, chà đạp. Đại khái là thế, bậy hay không bậy là chuyện vô cùng. Nhưng làm gì thì làm chúng ta, để làm người có ích cho xã hội, công dân có lợi cho nhân loại, sinh linh có nghĩa với vũ trụ thì hành động ở nơi có những mầm non chủ nô/nhân tương lai, ấy, cần suy xét ít nhiều.
Được away sửa chữa / chuyển vào 21:00 ngày 20/09/2004

Thị mầu làm thơ (3)
To Búa
Đêm nay đẹp tựa như tranh
Em đi gánh nước gặp anh ngoài đình
Trăng khuya gió mát hữu tình
Nơi này vắng vẻ chỉ mình với ta
Anh là...em biết rồi nha
Mấy bận em thấy anh ra lối này
Anh cầm búa... đến là hay
Thầy bu em bảo: trông tay biết người
Dáng anh chả phải dáng lười
Trai mà miệng rộng hay cười là sang
Nhà em chỉ kén rể làng
Anh thì... tính lại đàng hoàng thẳng ngay
Anh ngồi... xích nữa lại đây
Em đố cái này anh đoán ra không
í mà...em chưa có chồng
Đố anh biết được em mong cái gì
Anh cầm...lấy tay em đi
Chúng mình chơi thử chi chi chành chành...
Sao mà vắng thế hả anh
Tự nhiên rùng mình, eo lạnh ghê cơ...
Sme.
Nguồn: http://www.tathy.com:8080/thanglong/topic.asp?TOPIC_ID=8396&whichpage=2
====================================
Bên lề: Một người viết lục bát thật nhuyễn. Đọc chỉ còn thấy "đoạn phim", không còn thấy thơ.
Đọc chậm một lần nữa, thấy: cặp cuối hơi bị vấp ở chữ "lạnh". "Lạnh" để vần với "anh"? Thật ra, đây có lẽ là cặp lục bát viết theo thể vần 6-4 chữ cuối của câu lục vần với chữ 4 của câu bát. Ví dụ:
Thùng thùng trống đánh ngũ liên
Bước chân xuống thuyền nước mắt như mưa
Như thế, để vần với chữ "anh" cặp lục bát đó đại loại cần phải là:
Sao mà vắng thế hả anh
Tự nhiên rùng mành, eo lạnh ghê cơ
Nhưng tác giả không làm thế, đâm ra độc giả vẫn phải theo cặp vần 6-6 "anh" và "lạnh" (âm bằng nối vần với âm trắc!). Nhưng câu này khéo ở chỗ nó là câu kết, thêm nữa, chữ "mình" ở vị trí số 4 cũng như những chữ "eo", "ghê cơ" uốn quanh chữ "lạnh" làm nó dịu lại. Đâm ra câu thơ không lục bát mà vẫn lục bát, có dịu dàng, có khao khát. Hiếm khi đọc được một câu thơ lạ thế.
Tất nhiên, đó chưa chắc đã là dụng ý của tác giả. Nhưng câu thơ như thế thường chỉ xuất hiện nơi một người trong máu có lục bát.
Thử phân tích một cặp như vậy. Phần còn lại, cảm thấy không cần thêm lời, ngoài một câu: sự thông minh không tách rời cảm xúc, sự già dặn không hắt hủi hồn nhiên, con người có hoà hợp được chúng và duy trì trạng thái ấy hay không mà thôi .
Cũng có thể thay "đàng hoàng" bằng "đường hoàng", "hả anh" thành "hở anh", "tự nhiên" thành "tự dưng" cho mộc mạc, nai hoẵng một chút, nhưng không quan trọng.
Đọc bài thơ này, liên tưởng tới một đoạn hóm hỉnh và duyên dáng trong bài thơ đọc không muốn chê tí nào của Nguyễn Bính:
Một hôm thấy cô cười cười
Tôi yêu yêu quá nhưng hơi mất lòng
Biết đâu rồi chả nói chòng:
"Làng mình khối đứa phải lòng mình đây!"
Qua nhà
Cái ngày cô chửa có chồng
Đường gần tôi cứ đi vòng cho xa
Lối này lắm bưởi nhiều hoa...
(Đi vòng để được qua nhà đấy thôi)
Một hôm thấy cô cười cười
Tôi yêu yêu quá nhưng hơi mất lòng
Biết đâu rồi chả nói chòng:
"Làng mình khối đứa phải lòng mình đây!"
Một năm đến lắm là ngày
Mùa thu mùa cốm vào ngay mùa hồng.
Từ ngày cô đi lấy chồng
Gớm sao có một quãng đồng mà xa
Bờ rào cây bưởi không hoa
Qua bên nhà thấy bên nhà vắng teo.
Lợn không nuôi, ao đặc bèo
Giầu không dây chẳng buồn leo vào giàn
Giếng thơi mưa ngập nước tràn
Ba gian đầy cả ba gian nắng chiều.
Nguyễn Bính - 1939
===========================================
Bạn gentletiger,
Bậy là bậy ở chỗ nó gây hại. Ví dụ quan hệ luyến ái trong phòng the khác với làm giữa đường, nơi còn có trẻ con, sinh vật cần biết mọi thứ một cách từ từ; những thanh thiếu niên chưa đạt được sự tự chủ cần thiết nhưng lại đủ sức mạnh để ăn hiếp; những con người chưa có được sự đào sâu nhưng vẫn có ngôn ngữ, quyền lực để phán xét, nguyền rủa, chà đạp. Đại khái là thế, bậy hay không bậy là chuyện vô cùng. Nhưng làm gì thì làm chúng ta, để làm người có ích cho xã hội, công dân có lợi cho nhân loại, sinh linh có nghĩa với vũ trụ thì hành động ở nơi có những mầm non chủ nô/nhân tương lai, ấy, cần suy xét ít nhiều.
Được away sửa chữa / chuyển vào 21:00 ngày 20/09/2004

gui cac ban quan li dien dan,
minh ko hieu tai sao nhung muc ko hay co dau than phien, va nhung muc hay cung co dau than phien? phai chang ai muon kich dau than phien vao cung duoc?

gui cac ban quan li dien dan,
minh ko hieu tai sao nhung muc ko hay co dau than phien, va nhung muc hay cung co dau than phien? phai chang ai muon kich dau than phien vao cung duoc?

Cái topic hay ho mà sao buông lửng thế này?
Có 1 cánh chim nửa đường ... rụng lông.