(Dành cho Rocker) Cách xây dựng một album nghệ thuật

(Trong ảnh: Bìa đĩa In The Aeroplane Over The Sea của Neutral Milk Hotel)

Vì tôi tuy là một nhạc sĩ nhưng chưa bao giờ sáng tác và ghi âm được một album nào. Nên mạo muội nói một số vấn đề về sáng tác và ghi âm như dưới đây. Bạn có thể lấy đó làm tham khảo chứ đừng nhất nhất phải làm theo như vậy nhé!

Về tốc độ của các phần và các ca khúctrong albumthì thường được xây dựng khác nhau tạo độ phong phú cho album. Ví dụ tốc độ của phần sau album giảm đi (album Low – David Bowie). Nhưng thường là các phần trong album có tốc độ khác nhau và dựa vào cảm xúc của các bài hát gây ra với người nghe để sắp xếp ca khúc(xem phần Cao trào về cảm xúc ở dưới). Bài cuối album thì có thể có độ lắng để kết thúc và nghỉ ngơi. Có không ít album tốc độ của ca khúc cuối chậm lại. Có album ca khúc cuối giống như một bản ballad nhẹ nhàng.

Cao trào về cảm xúc (ví dụ như 2 bài liền nhau Song for My và Made of Stone của album The Stone Roses -st), có thể có hai hoặc nhiều hơn hai cao trào nhưng mức độ có thể nhẹ hơn so với album có một cao trào. Ví dụ như hai cao trào trong album Doolitte của The Pixies là ca khúc Here Come Your Man và Ca khúc Hey. Các cao trào có thể là bài hay nhất album, như bài Where Is My Mind trong album Surfer Rosa của The Pixies hay bài God Only Knows trong album Pet Sound của The Beach Boys (các ca khúc này đều là những ca khúc vĩ đại nhất mọi thời đại). Album The Suburbs của Arcade Fire thì cao trào xuất hiện ở bài sát cuối album, âm nhạc lên cao vút rất mãnh liệt rồi hạ xuống ở bài cuối cùng. Album này rất thú vị, âm nhạc từ đầu đến gần cuối như đang tự xự rồi mới cất cao ở bài sát cuối. Nói chung, hầu như không có nhiều album mà ca khúc cao trào lại nằm cuối cùng.

Ca khúc nối giữa các phần của album (ví dụ như ca khúc Elizabeth My Dear trong album The Stone Roses - st, hay các 2 ca khúc nối trong album Oasis – (What’s The Story)Morning Glory.

Ca khúc cover lại của Artist khác và cho vào album như một thành phần của album. Có ca khúc cover là ca khúc nối (như album The Stone Roses - st) có ca khúc là ca khúc kết thúc (như Hurt trong album The Downward Spiral của Nine Inch Nails) hay như ca khúc “Nối Vòng Tay Lớn” mà ban UnlimiteD của Việt Nam trong album: Tái Sinh.

++++

Một album có tính nghệ thuật là một tổng thể hài hòa về cảm xúc và tâm trạng để mỗi khi nhớ về tác phẩm người nghe thấy một nguồn sống mà tác phẩm đã mang đến cho họ. Nói một cách dễ hiểu hơn, người nghe luôn tìm thấy chính bản thân mình mỗi khi nghe và trong mỗi lần nghe lại thấy tác phẩm mới mẻ hơn, giàu vẻ đẹp hơn. Có không ít album khiến người nghe khóc cười cùng âm nhạc (ví dụ OK! Computer của Radiohead hay Dummy của Portishead) của mình, trong khi một số album khác thì thể hiện đầy tính nghệ thuật (ví dụ như album In The Aeroplane Over The Sea của Neutral Milk Hotel hay âm nhạc của Tangerine Dream thời kỳ Pink Years hoặc nhất là những siêu phẩm hàng đầu của The Beatles).


Tóm lại, tiếp xúc với càng nhiều siêu phẩm và học hỏi từ chúng, rất có thể bạn sẽ sáng tác và ghi âm nên album để đời đó.

Nói một cách dễ hiểu, trung tâm album là một hoặc một số ca khúc cao trào, và việc xây dựng album sẽ dựa trên việc sắp xếp, bố trí những ca khúc ấy.

Mỗi album siêu phẩm là một khối nghệ thuật toàn bích và hoàn chỉnh.

Ta không thể thêm hoặc bớt một hay một số ca khúc nào. Cũng không thể thay đổi vị trí của các ca khúc trong một siêu phẩm đã sắp xếp hoàn chỉnh thành một album.

Nếu bạn không tạo được siêu phẩm, thì bạn cũng có thể tạo ra một khối nghệ thuật hoàn chỉnh bằng cách sáng tác và ghi âm với tất cả khả năng và tâm huyết cùng tình yêu của mình dành cho âm nhạc. Album của bạn sẽ không hề tầm thường.

++++

Chú ý:

Ở trên tôi có nói là thường ở cuối cùng của album không phải là ca khúc cao trào. Nhưng lại có đến hai album của The Beatles lại có cao trào ở cuối cùng. Đó là hai siêu phẩm Revolver và Sgt. Pepper.

bài chia sẻ của thớt rát bổ ích

Album giàu tính nghệ thuật không có nghĩa là nhất định phải toàn bài đỉnh.

Siêu phẩm mà mỗi ca khúc một vẻ và toàn album mang đến một không gian âm nhạc lạ lùng thì càng tuyệt. Ví dụ thì rất nhiều: Low của David Bowie hay Murmur của R.E.M. Hai album này hầu như không chứa một ca khúc siêu đỉnh cao nào nhưng chúng đều là những chân trời âm nhạc vô cùng mới lạ.

Tuy nhiên, thường thì các album có tính nghệ thuật cao vẫn chứa từ một đến vài ca khúc đỉnh cao về nghệ thuật.

Đúng thông tin mình đang tìm hiểu cảm ơn bạn đã chia sẻ

Tour du lịch Thổ Nhĩ Kỳ , Ẩm thực Thổ Nhĩ Kỳ ,Tour du lịch Thổ Nhĩ Kỳ

Có những siêu tác phẩm Jazz/Rock như Bitches Brew của thiên tài nhạc Jazz Miles Davis mà trong đó có ghép tới 2 bản cover lại của các Artists khác.

Mà không ai cho rằng đó không phải là album của Miles Davis

Vì thế tôi tin rằng nếu bạn cho vào album của mình một hoặc một số bản cover của Artist khác thì mục đích chỉ là để hoàn mỹ hóa album của mình mà thôi.

KHÚC CA NGÀY ĐƯƠNG ĐẠI
(Tặng các bạn sẽ là Artists của Việt Nam)

Và ngày đương đại biến hằng
Và đời đương đại dập dềnh
Ngô nghê ta hát
Khúc bốn mùa chơi vơi

Mẹ ơi con muốn
Mẹ mẹ ơi con muốn (1)
Đi vào cõi cô tịch
Cõi bình yên vĩnh hằng

Những đóa hoa đậu đỏ
Tươi vui và màu nhiệm
Thanh nhã và ca vui
Sắc hoa tím vội vàng

Điệu nhạc Jazz quyến rũ
Phóng túng và tươi vui
Xao động và lặng lẽ
Ngày xanh ngày nhẹ nhàng

Và cây xanh xanh thế
Màu xanh của địa đàng
Màu thiên nhiên vẫn hát
Khúc hân hoan vĩnh hằng.
(6/8/2015)

(1) - Trích ca khúc "Mẹ Ơi Con Muốn" của (nếu không nhầm là) Rock band VN Buratinox.

Vấn đề là bạn toàn tâm toàn ý cho việc sáng tạo nghệ thuật, đặt âm nhạc và nghệ thuật lên trên hết tất cả. Khi đó bạn chỉ toàn tâm toàn ý cho việc sáng tạo và xây dựng những album để đời.

Lấy ví dụ chẳng hạn, ban nhạc của bạn muốn ghi âm một album mà các thành viên có người muốn mới thêm nhạc công ở ban nhạc khác tham gia, có người thì phản đối và cho rằng album “của chúng ta” thì chỉ chúng ta sáng tác và ghi âm, không muốn có người ngoài tham gia.

Vấn đề quyết định thế nào thì do các bạn quyết định. Nhưng ở trên thế giới có rất nhiều Artists cũng như các ban nhạc hàng đầu thế giới mời thêm các nhạc công ở ban nhạc khác hoặc Artists tự do bên ngoài vào cùng ghi âm. Rất nhiều tác phẩm để đời đã được tiến hành như vậy.

Nếu đặt âm nhạc và nghệ thuật lên trên hết thì mọi vấn đề sẽ được giải quyết.

Sứ mệnh của người Artist là tạo nên những tác phẩm nghệ thuật hoàn mỹ, tồn tại mãi mãi cùng thời gian. Dù đó là album hay ca khúc thì bạn cũng đều phải làm với tất cả tâm huyết sáng tạo của mình.

Muốn được thành công thì mỗi người nên khiêm tốn học hỏi và nghe từ những bậc thầy đi trước mình.

Nghệ thuật chính là sự kế thừa.

Radiohead chẳng hạn, tạo nên OK! Computer từ ảnh hưởng của siêu phẩm Bitches Brew của Miles Davis từ thập kỷ 1970s và không ít Artists tiên phong khác.

Và nếu không có Chuck Berry và những Artist Rock’n’Roll khác thì có thể đã không bao giờ có Beatles.

Rồi những Artists của những năm 2020s rồi 2030s ... lại chịu ảnh hưởng của Radiohead, Beatles và những Artists lừng danh khác.