Từ góc nhìn văn hóa đến phong cách kiến trúc

Tôi thì không phải là KTS nhưng cũng thấy có một câu muốn hỏi.
Trong mấy cái công trình kiến trúc của thời Pháp khi họ sang Vn xâm lược lại có thể nhìn thấy nhiều chất VIệt như thế.
Có lẽ họ giỏi hơn chúng ta.
Đừng chỉ nhìn vẻ bên ngoài.

Nói đến chất Việt chắc phải luận bàn thế nào là Việt concept!
Cái này tôi cũng chịu!
Nhưng tối lấy ví dụ về Timber structure! Chùa Thiên Mụ ở Huế, mọi người đều tự hào vì vẽ đẹp của nó, Nhưng ít ai biết toàn bộ hệ thống giàn ở Điện Đại Hùng là Bê Tông giả gỗ.
Người không biết thì khen đẹp, nhưng vừa mới biết là giả gỗ thì lại có cái nhìn khác. Có lẽ trong tâm thức họ, kết cấu phải là gỗ thật thì mới đẹp, còn giả gỗ là không chấp nhận được. Điều này tương tự ở các nhà truyền thống Việt Nam.
Một điểm khác, nếu hệ thống gỗ của công trình truyền thống đó bị hỏng, phải xây lại mới bằng hệ thống gỗ khác, cũng rất hiếm khi được đồng tình! Phải chăng là do cách "cư xử" của người Việt Nam đối với cái gọi là "Màu thời gian"? Nhưng vấn đề nhỏ đó không hiểu có liên quan gì đến chất Việt hay không?
Biệt thự Pháp! được người Việt chất nhận và xem như là một tài sản quý cần phải giử gìn và phát huy! Bởi có lẽ nhờ khả năng đem lại điều kiện tiện nghi vi khí hậu cho người sống trong đó cũng như sự kết hợp hài hoà giữa Kiến trúc phương Tây và Kiến trúc truyền thống Việt Nam. Tường chịu lực dày cách nhiệt tốt, thông gió cũng tốt, giảm độ ẩm nhờ có tầng hầm và tầng áp mái!... Sống trong môi trường vi khí hậu tốt như vậy nên mọi người dể dàng chấp nhận nó mà xem nó mang đậm chất Việt?
Còn nói về Kiến trúc Pháp thì họ giỏi hơn chắc đúng!

chán mấy ông kiến trúc việt nam, cứ thiết kế công trình văn hoá là phải có mái cong, đầu đao, chim lạc.... mới là đậm đà bản sắc dân tộc,
Còn thiết kế các trụ sở thì cứ phài là kiến trúc Pháp... Không biết bao giờ mới thoát ra được.

Tôi thì nghĩ rằng tính truyền thống trong kiến trúc chính là "tinh thần" hay cái "đạo" trong tinh hoa của truyền thống, khi ta hiểu rằng tinh thần của dân tộc ta ở đâu thì ta mới sáng tỏ được chân lý về tính dân tộc trong kiến trúc.
Ví như TADAO ANDO làm những bức tường bê tông trần, hay KENZO TANGE làm những phân vị đứng, ngang cực lớn thì sao đây, ồ vẫn Nhật đến thế là cùng. Họ được như vậy là nhờ có công cuộc cải cách (Minh Trị Duy Tân) giữa thế kỷ 19, chỉ 30 năm mà họ thành đế quốc hùng mạnh, họ có những người như Fukuzawa Yukichi (Phúc-Trạch Dụ-Cát).
Còn Việt Nam ta thì sao đây, như là nhìn lại giải thưởng kiến trúc vừa rồi với " ĐỀN MẪU ÂU CƠ" với chim hạc, mái dốc được giải to của hội thì thấy buồn cho nền kiến trúc nước nhà...

Theo tôi nghĩ, có bản sắc kiến trúc dân tộc, bản sắc kiến trúc thuộc địa và bản sắc kiến trúc hiện đại.
KT dân tộc hiện vẫn còn được phục sựng và bảo tồn, nhưng đã mai một nhiều, nhất các giá trị và hình thức sinh hoạt truyền thống sản sinh ra nền kiến trúc đó đã gần như biến mất.
Kiến trúc thuộc địa đã khá thành công trong việc để lại dấu ấn trên đô thị VN. Cho đến tận bây giờ, rất nhiều các giá trị của KT thuộc địa vẫn được lưu giữ, nhiều người ngưỡng mộ và chuyển tải lại trong các công trình mới.
Kiến trúc hiện đại của VN là sự thất bại cho đến thời điểm này vì chưa đưa ra được nhiều giá trị sáng sủa hơn so với kiến trúc thuộc địa. Cơn lốc nhôm kính một thời vẫn còn để lại vô vàn những công trình cực xấu cả về ND lẫn hình thức ở nhiều tp VN. Tuy nhiên, việc dùng các mảng sơn mạnh trang trí cho các khối hiện đại có thể là thành công của KT hiện đại VN . Có thể cho đó là giải pháp "low-tech" để đạt hiệu quả "hiện đại" cho một nước nghèo (Ở các nước khác, các hiệu quả hiện đại hay được tạo thành từ những giải pháp "hiện đại" thực sự thông qua kết cấu, vật liệu, hình khối "độc chiêu")
Theo tôi, KT hiện đại VN hoàn toàn có khả năng khai thác các hình thức truyền thống để có nền "KT hiện đại đậm đà bản sắc" - tuy nhiên sự khai thác đó phải hợp lý và có ích. Nếu không chưa biết công trình có "bản sắc" hay không, nhưng sự vô lý (VD làm giả kết cấu gỗ bằng BTCT) trong sử dụng đã làm CT mất hết ý nghĩa KT, khiến ns trở thành "đồ giả" và không thể có cơ hội áp dụng lâu dài

?oKiến trúc phải chứa đựng điều gì đó lôi cuốn trái tim con người, nhưng thậm chí ngay lúc đó, hình dạng cơ bản, không gian và diện mạo công trình vẫn phải lôgíc. Các tác phẩm sáng tạo trong thời đại của chúng ta phải được thể hiện như một sự hợp nhất của công nghệ và tính nhân bản. Vai trò của truyền thống như chất xúc tác, cái thúc đẩy một phản ứng hoá học, nhưng không thể tìm thấy được trong kết quả cuối cùng. Truyền thống có thể, chắc chắn vậy, tham dự vào công cuộc sáng tạo nhưng riêng bản thân nó thì không mang tính sáng tạo. Kenzo Tange

Đọc bài này hay quá, post nên để các bro KTS đọc và suy nghĩ
Một tinh thần Baroque trong kiến trúc Việt Nam?
18:30:24 20/06/2006
Tinh thần Baroque trong kiến trúc: phải chăng là nét đặc trưng nhất của kiến trúc Việt Nam (VN)? Sự cầu kỳ, rườm rà và hỗn hợp là một nét khá phổ biến trong các công trình kiến trúc hiện nay. Xu hướng chạy theo những hình thức mang ảnh hưởng cổ điển Châu Âu, với những chi tiết phô trương, mà nhiều người đánh giá là một vấn đề kinh niên của kiến trúc hiện đại VN, xét cho cùng có một sự tiếp nối....
http://nhabaotre.thegioiblog.com/news?id=602

Đọc bài này hay quá, post nên để các bro KTS đọc và suy nghĩ
Một tinh thần Baroque trong kiến trúc Việt Nam?
18:30:24 20/06/2006
Tinh thần Baroque trong kiến trúc: phải chăng là nét đặc trưng nhất của kiến trúc Việt Nam (VN)? Sự cầu kỳ, rườm rà và hỗn hợp là một nét khá phổ biến trong các công trình kiến trúc hiện nay. Xu hướng chạy theo những hình thức mang ảnh hưởng cổ điển Châu Âu, với những chi tiết phô trương, mà nhiều người đánh giá là một vấn đề kinh niên của kiến trúc hiện đại VN, xét cho cùng có một sự tiếp nối....
http://nhabaotre.thegioiblog.com/news?id=602

Một chút nghiên cứu về văn hoá, mĩ học và kiến trúc ở đây
http://blog.360.yahoo.com/blog-hjT7racnbq4Je9xTkSI8IslW?tag=l%C3%AD-lu%E1%BA%ADn-ngh%E1%BB%87-thu%E1%BA%ADt

Mấy bác kiếm cuốn "HOUSE FORM AND CULTURE" của Amos Rapopost mà đọc!