Dịch tên phim bằng tiếng Anh sang tiếng Việt

Dances with wolves là phim mà Kevin Cosner vừa là đạo diễn và diễn viên chính. Một sĩ quan quân đội bị "đày" đến vùng sa mạc hẻo lánh, nơi chỉ có chó sói và người da đỏ. Tên phim này đc đa số dịch là "Khiêu vũ với bầy sói". Trong phần đầu của phim có một đoạn John Dubar (viên sĩ quan), nhảy múa bên đống lửa một mình và có con chó sói đứng từ xa nhìn tới. Rồi sau này chú chó sói dần tới làm quen với anh bên đống lửa hàng đêm. Phim này tôi xem lâu rồi nên nội dung nhớ ko chi tiết lắm, nếu bạn nào nhớ chính xác thì chỉnh sửa dùm, nhưng khung cảnh chính thì là vậy.
Nội dung phim thì khác với tiêu đề phim. Bối cảnh là sự xâm lăng và thống trị của người da trắng vào những vùng đất của người da đỏ.
Cá nhân tôi thì thấy tiêu đề phim như vậy là hợp lý. Vì thường thì tôi thích tiêu đề đc dịch sát nghĩa, trừ những tiêu đề mang nét văn hoá riêng của địa phương làm phim (dịch sát sẽ khiến ta cảm thấy khó hiểu).
Dịch tên phim luôn là một chủ đề được tranh luận không chỉ ở Việt Nam mà con ở nhiều nước khác (châu Âu; Canada, Mỹ, một số nước châu Á: Trung Quốc, Nhật, Hàn...). Rất khó để có thể dịch một tên phim hay và sát với nội dung. Chính vì thế mà một phim có thể có nhiều tên khác nhau ở tùy từng địa phương đc công chiếu. Nhưng đa số vì lý do thương mại phim hay được dịch với những tiêu đề sao cho hấp dẫn người xem nhất ở địa phương đó. Bên cạnh đó còn có vấn đề văn hoá ở địa phương phim đc trình chiếu. Những nước như Nhật, Hàn Quốc, đặc biệt các nước hồi giáo rất khắt khe với các văn hoá phẩm phương Tây (phim ảnh, báo chí,...) vì nhiều khi nó đụng chạm đến vấn đề văn hoá, chính trị. Chính vì thế mà nhà SX phim và nhà phát hành phim (như FAFILM VN) luôn có những thỏa thuận và nhất trí về vấn đề dịch tiêu đề phim. Chúng ta là khán giả nhiều khi bật cười hay càu nhàu với các tên dịch sang tiếng Việt như "Bến xe tình yêu", ''Lizzie Mắc Quai", và không đồng tình với cách dịch, nhưng mà nói gì khi nhà SX cũng đồng ý với các dịch như vậy? Yếu tố thương mại là trên hết mà !
Muốn gạt bỏ yếu tố thương mại ra khỏi vấn đề dịch thì bạn làm luận văn nên chuyển sang về dịch tên truyện, tiểu thuyết bằng tiếng Anh sang tiếng Việt thì mới có thể giữ đc góc độ nghệ thuật và ý nghĩa cũng như ngữ pháp của tiêu đề.

Cám ơn bạn blueoceanvn. Thực ra ban đầu một trong những topic của mình cũng là dịch tên các tác phẩm văn học từ tiếng A sang V. Nhưng về sau mình đổi thành tên phim cho nó mới mẻ, hấp dẫn hơn, tìm thông tin cũng dễ. Chắc chắn là làm về văn học sẽ academic hơn rất nhiều nhưng chỉ sợ chưa đủ trình độ để viết. Hơn nữa bài của mình còn có cả một survey cho những biên dịch phim nước ngoài. Liên hệ với những người dịch phim còn đơn giản, chứ liên hệ với các dịch giả thì mình chịu.
Còn một tháng nữa, cố lên thôi. Mong các bạn đóng góp thêm ví dụ cho 5 mục của mình. Càng nhiều càng tốt. Thank you!!!

Có ai biết tựa gốc của phim "Kẻ cắp gặp bà già" (The Ladykillers) liên quan thế nào tới bộ phim không?

Some like it hot bên Fansland dịch là Những người thích sôi động thì phải.
Ví dụ 5 thì tớ thích cái Krammer vs Krammer -> Gà trống nuôi con
Nội dung phim liên quan đến việc vợ chồng Krammer ra toà để xét xem ai được quyền nuôi con. Trước khoảng thời gian đó ông chồng đã cố gắng làm cả cha lẫn mẹ của đứa con một cách khá vất vả, nhưng cha con rất gắn bó với nhau. Tên tiếng Anh nếu dịch nguyên như thế thì dân ta có thể cảm thấy hơi bị khó hiểu ( về văn hoá: vợ lấy họ của chồng, nên vợ chồng Kr. kiện nhau thành Kr. vs Kr. vì vậy ), dịch thành Gà trống nuôi con cũng không vượt ra nội dung phim, lại sử dụng thành ngữ VN, nghe nó touching hơn với khán giả người Việt.
Bạn misscrowley83 làm luận văn về vấn đề này chắc phải chịu khó xem phim thôi. Dịch tên phim nhiều khi là dịch cả nội dung mà, nhiều phim không xem thì khó nắm bắt tên phim và cách dịch lắm.

Mấy tuần rồi đi lang ngoài đường thấy căng panel với tít lớn: Im thin thít và lặn mất tăm. (Chữ Việt thôi, chả có tựa gốc j cả) Nghĩ cũng jui jui.

Thực ra nếu đã từng xem phim mà mình lấy làm ví dụ là rất tốt vì sẽ đánh giá được chính xác hơn. Nhưng mà khổ nỗi đâu phải phim nào cũng xem được. Mình có đến hơn 100 tên phim trong bài luận văn rồi gồm cả phim đã xem và chưa xem. Nhưng dù xem rồi hay chưa mình vẫn phải xem trailer, đọc movie plot và review đồng thời tìm tựa tiếng Việt và nhận xét. Nhiều phim chưa xem mà vẫn có thể biết được title có ý nghĩa thế nào.
Mình đã lấy ví dụ "One flew over the Cuckoo''s nest" của bạn 8310 gợi ý. (Cuckoo tiếng lóng có nghĩa là người điên. Dịch tên phim thành "Bay trên tổ chim Cúc cu" là không đúng. Tuy nhiên tên phim này ăn sâu vào tâm trí mọi người rồi nên nghiễm nhiên nó được chấp nhận dù là sai.)
Ngoài Kramer vs Kramer mình còn một số ví dụ như The perfect storm, Salt of the earth, Die hard
Vẫn còn phải tìm thêm
PS: Help me to find more samples, please!

đúng rồi Some Like It Hot họ dịch là Những người thích sôi nổi. Tớ xem ở 22 Hai Bà Trưng có dịch rất hay

Tớ thấy cái tựa "One flew over the cuckoo''''s nest" dịch sang tiếng Việt thế đã ổn đấy chứ.
Ẩn dụ. Như 1 hình ảnh khá đắt trong phim.
(Mà cậu có tính tách những phim chuyển thể từ tiểu thuyết k0 vậy )
Được jouki sửa chữa / chuyển vào 17:08 ngày 01/05/2006

"One flew over the Cuckoo''s nest" nghe rất ổn khi dịch ra tiếng Việt. Đúng thế. Rõ ràng như thế thì hay hơn là "Bay trên nhà thương điên". Nhưng mà ở tiếng Việt thì "cuckoo" ko diễn tả được slang mà tên phim nói. Mình chỉ muốn đưa ra một ý đó là nên chú ý đến các yếu tố ngôn ngữ khi dịch thôi.
Ban đầu tớ cũng muốn cho thêm một phần đó là dịch tên các phim chuyển thể từ tiểu thuyết. Nhưng sau nghĩ thế nào lại thôi, đành tránh những tên quá quen thuộc như Gone with the wind, The thornbird hay Pride and Prejudice. (Thực ra thì One flew over the Cuckoo''s nest cũng là một phim chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của Ken Kesey.)
(À mà tớ hỏi chút, trong phim này có thấy con chim cúc cu nào không vậy? Nếu có thì tớ đổi cách viết một chút. Hehe! Kiểu gì cũng viết được hết. )

Tên gốc Ladykillers cũng là chơi chữ rồi. Nghĩa của nó trong từ điển nghĩa là những thằng sát gái, cưa gái giỏi. phim này thì nó lấy nghĩa đen, tức là những thằng giết phụ nữ, vì trong phim có 1 băng trộm tìm cách giết 1 bà già mà ko giết đc. dịch là kẻ cắp gặp bà già thì sát với nội dung phim, nhưng mà có vẻ hơi spoiler tí