10 nét đẹp của tàu điện ngầm Matxcơva

10 nét đẹp của tàu điện ngầm Matxcơva

Đối với người Matxcơva, tàu điện ngầm (metro) là cái gì đó rất đỗi thân thương. Nó không đơn giản là phương tiện giao thông phổ biến, mà còn là công trình văn hóa - khoa học - nghệ thuật độc đáo và là niềm tự hào của mỗi người dân Nga...

1. Nhanh và chính xác

Tàu đến, dừng và chuyển động ở mỗi ga thường không quá 1 phút (giờ cao điểm). Nếu bạn đến công sở hay hẹn gặp ai đó mà không muốn bị lỡ hẹn, tốt nhất nên đi metro.

2. Rẻ


Thời Liên bang Xô Viết, giá vé cho một lần đi metro là 5 kopek (1 rúp = 100 kopek). Lương tối thiểu khi đó khoảng 100 rúp (mua được chừng 2.000 lượt vé). Nay là 35 rúp/10 lượt. Nếu chỉ đi một lượt thì phải trả 5 rúp. Dự kiến từ ngày 1/10, giá vé cho một lượt sẽ là 7 rúp. Lương hưu tối thiểu ở Matxcơva khoảng gần 3.000 rúp (mua được chừng 850 lượt vé). Giá như thế là rẻ so với nhiều nước có metro (1 USD = 31,67 rúp).

3. Sạch

Có thể nói rằng tàu điện ngầm là phương tiện công cộng sạch nhất ở Nga. Người ta thường xuyên lau chùi, quét dọn. Hiếm khi thấy rác rưởi, bụi bặm ở đây. Để giữ được sự sạch, đẹp như thế, ngoài công sức của các nhân viên phục vụ, còn phụ thuộc vào ý thức cao của hành khách. Trúng xổ số độc đắc có lẽ còn dễ hơn bắt được ai đó hút thuốc lá trong tàu điện ngầm.

4. An toàn


Dẫu có tới gần 400 đoàn tàu xuôi ngược trong lòng đất, các tàu chạy cách nhau từ 1-3 phút, tốc độ trung bình 70-75 km/h, nhưng rất hiếm khi có tai nạn. Một vài trường hợp xảy ra đều là lỗi của hành khách say rượu hoặc không tuân thủ nội quy đi tàu.

5. Chở được nhiều người

10 triệu lượt người/ngày (từ 5h sáng hôm trước đến 1h sáng hôm sau). Nghĩa là trong 20 giờ chuyển động liên tục, metro có thể chở được toàn bộ số dân của Hungary, hơn 2 lần số dân nội ngoại thành của TP HCM hoặc gần 1,5 lần số dân Thụy Sĩ. Thử hình dung 10 triệu lượt người ấy mà tràn lên mặt đất, liệu có phương tiện nào kham nổi và thành phố sẽ ùn tắc ra sao?

6. Mát mẻ về mùa hè, ấm áp về mùa đông


Trong việc thiết kế các công trình ngầm, người Nga là những bậc thầy. Hiện nay có cả thảy 162 ga. Khoảng tháng 11 năm nay sẽ là 163 ga (mở lại ga ?oNhững quả đồi của chim sẻ?, trước đây đoạn này đi ngầm dưới lòng sông Matxcơva). Tương lai sẽ mở thêm trên một chục ga nữa. Trung bình mỗi ga dài khoảng 3,5-4 km, với xấp xỉ 400 đôi tàu xuôi ngược và dự trữ. Mỗi đoàn tàu có 7 toa như tàu hỏa, có ghế đệm mút nhưng diện tích chủ yếu làm chỗ đứng cho hành khách.

Cuộc chiến tranh Vệ quốc đã sản sinh ra nhiều nhà khoa học Xô Viết tài ba và những công trình lớn, trong đó phải kể đến công trình ngầm metro. Người ta đào sâu vào lòng đất khoảng 50-60 mét. Có nơi sâu hơn. Gọi là ?ođào? nhưng thực ra là chiếc máy chuyên dụng nén đất đá xung quanh đường hầm, sau đó đổ bê tông thành đường ống khổng lồ, để trong cái ống đó cả đoàn tàu chạy xuôi ngược. Ga metro đầu tiên của Nga được khởi công vào cuối những năm 20 của thế kỷ 20 (1929-1933), nghĩa là cách đây hơn 70 năm. Do có hệ thống thông gió tốt (bản thân tàu chạy đã thông gió rất mạnh), lại sâu trong lòng đất nên mùa hè trong metro rất mát, còn mùa đông thì ấm áp (dao động từ +18 đến +22 độ C), dù trên mặt đất nhiệt độ có thể từ -35 đến +35 độ C.

7. Thuận tiện, dễ tìm


Mỗi ga metro và trong mỗi toa tàu đều có biển chỉ đường và sơ đồ hướng dẫn cách đi. Biển chỉ đường và sơ đồ hướng dẫn đẹp, đơn giản, dễ tìm và dễ đi, thậm chí ngay cả khi bạn không biết tiếng Nga. Matxcơva rất rộng, diện tích tương đương khoảng 1/3 đồng bằng Bắc Bộ, và dân số trên dưới 10 triệu người. Việc định hướng số nhà, tên phố sẽ dễ hơn nhiều nếu ta biết được ngôi nhà ấy, phố ấy ở gần ga metro nào.

8. Đẹp


Kết hợp một cách hài hòa giữa cái hiện đại và cổ kính: Không phải ngẫu nhiên mà hầu hết các tour du lịch của Nga đều dành chương trình đi tham quan các ga metro. Hầu như ngày nào người ta cũng bắt gặp du khách chụp ảnh, quay video và miệng luôn thì thào thán phục.

Trước hết, mỗi ga metro thực sự là một công trình kiến trúc nghệ thuật độc đáo mang tính lịch sử và rất... Nga. Bàn tay, khối óc của các nhà bác học, kỹ sư, công nhân và cả nghệ nhân Nga đã tạo nên nhiều công trình nghệ thuật về kiến trúc: Những bức họa khổng lồ trên trần ga, các pho tượng, biểu tượng, hoa văn, họa tiết cả cổ kính lẫn hiện đại, đan xen cùng màu sắc hài hòa. Người ta có cảm tưởng đây là một góc của bảo tàng nghệ thuật chứ không phải công trình giao thông công cộng. 163 ga là 163 kiến trúc khác nhau và mang rõ nét từng chặng đường lịch sử hào hùng của nước Nga và Liên bang Xô Viết trước đây, đặc biệt lịch sử cận, hiện đại: Puskinskaia, Komsomolskaia, Park-Kultur, Cách mạng Tháng Mười, Thư viện Lenin... Các quầy sách, báo, tạp chí và quầy hoa tươi càng làm cho metro thêm phần đẹp rực rỡ.

9. Dành nhiều ưu tiên cho người dân

Những người về hưu, phục vụ trong các lực lượng quân đội, hải quân, công an, biên phòng, cựu chiến binh, anh hùng các lực lượng vũ trang, anh hùng lao động, người tàn tật, cán bộ công nhân viên ngành giao thông vận tải... cùng khoảng 60 đối tượng khác, chiếm chừng 40% số lượng hành khách được sử dụng các phương tiện giao thông công cộng trong thành phố Matxcơva (metro, xe buýt, ôtô điện, xe điện...) miễn phí. Như vậy, chỉ riêng metro đã dành gần nửa triệu USD/ngày để phục vụ các đối tượng trên.

10. Nhiều người đọc sách báo nhất

Có thể nói, người Nga là một dân tộc rất yêu đọc sách. Đây là nét văn hóa tiêu biểu mà ai từng đặt chân đến Matxcơva đều nhận thấy. Số người đọc sách báo, tạp chí trong các toa hầu như luôn đứng ở mức từ 25 đến 30%.

/**** Không co?n ai , ta đi một mi?nh...****/

Tàu điện ngầm trong đời sống Matxcơva
Vụ nổ bom trên toa tàu điện ngầm hôm thứ sáu xảy ra ở khu vực trung tâm thủ đô Matxcơva, nơi ?ona metro? (đi metro) là một từ rất thông dụng đối với đa số người dân. Matxcơva có mạng lưới metro nhộn nhịp nhất thế giới, khoảng 9 triệu hành khách mỗi ngày, so với 8 triệu ở Tokyo và 3 triệu ở London.
Nhờ ưu điểm giá vé rẻ, tàu đến, đi đúng giờ và các tuyến đường tỏa rộng, nên mặc dù số xe riêng ở Nga đã tăng vọt trong thập kỷ qua, hệ thống tàu điện ngầm lúc nào cũng tấp nập. Hệ thống metro của Matxcơva có hơn 300 km đường ray, 12 tuyến đường và 163 nhà ga. Các nhà ga được coi là một điểm thu hút khách du lịch nhờ vẻ đẹp và tính lịch sử của chúng (xem 10 nét đẹp của tàu điện ngầm Matxcơva).
Chỉ vài năm sau khi hệ thống tàu điện ngầm bắt đầu đi vào hoạt động (năm 1935), những nhà ga (nằm ở vị trí sâu nhất trên thế giới) đã được người dân sử dụng để tránh bom Đức trong thời kỳ Thế chiến II.
Vụ nổ hôm thứ sáu xảy ra trên một trong những tuyến metro tấp nập nhất, tuyến Zamoskvoretskaya, nối liền với hai sân bay chính của thành phố: Sheremetyevo ở phía bắc và Domodedovo ở phía nam. Tuyến này đi qua trung tâm Matxcơva, các nhà ga phục vụ Quảng trường Đỏ và Nhà hát lớn chỉ cách vài trạm dừng. Toa tàu gặp nạn lúc đó đang đi về phía nhà ga Paveletskaya, dành cho khu buôn bán cùng tên, từ Avtozavodskaya (đặt tên theo một nhà máy sản xuất ôtô gần đó).
Người Nga hay liên hệ các vụ tấn công khủng bố ở Nga với sự sụp đổ của Liên Xô, vì từ thời điểm này trở đi, bắt đầu nổ ra các cuộc xung đột sắc tộc, trong đó chiến tranh Chechnya là đẫm máu nhất. Tuy nhiên, vụ đánh bom khủng bố đầu tiên trong hệ thống metro lại xảy ra dưới thời ông Brezhnev, ngày 8/1/1977. Khi đó, các nhân vật ly khai Armenia gài bom trên một toa tàu, làm 7 người thiệt mạng và 37 người khác bị thương.
Trước thảm kịch hôm thứ sáu, còn 4 vụ nổ bom nhằm vào metro, nhưng đều không kết luận được nhóm nào là thủ phạm:
- Tháng 6/1996, một quả bom trên tuyến Serpukhovskaya làm 4 người thiệt mạng và 12 người bị thương.
- Tháng 1/1998, một vụ nổ làm 3 người bị thương tại nhà ga Tretyakovskaya.
- Một vụ nổ bom khiến 13 người thiệt mạng và 118 người bị thương, trong khu vực đường hầm dành cho khách bộ hành vào ga Tverskaya, hồi tháng 8/2000.
- Tháng 2/2001, một vụ nổ làm 20 người bị thương tại nhà ga Belorusskaya.
Điều gây ấn tượng cho những ai lần đầu tiên sử dụng metro Matxcơva là an ninh ở đây: từ hệ thống theo dõi tại các cầu thang cuốn cho đến những cảnh sát sẵn sàng kiểm tra chứng minh thư của các hành khách mang hành lý cồng kềnh lên tàu bất kỳ lúc nào. Tuy nhiên, vào giờ cao điểm sáng mùa đông ở Matxcơva, khi có nhiều người mặc áo khoác dày và mang hành lý, kẻ đánh bom có lẽ đã dễ dàng trà trộn vào dòng người lên tàu.


Trú ngụ cùng xác với kutkuc

70 năm thành phố ngầm dưới lòng đất Matxcơva


Lađa Korotun
Người dịch: Đan Thi, Moscow.
Mới đây, hệ thống xe điện ngầm Mat-xcơ-va đã kỷ niệm 70 năm thành lập và phục vụ của mình. Ngày 15 tháng Năm 1935, tuyến đường giao thông ngầm dưới đất của thủ đô Nga đã tiếp nhận những vị hành khách đầu tiên.
Bây giờ thì không sao có thể hình dung thủ đô Nga mà lại thiếu metro ?" một loại hình giao thông tiện lợi và đảm bảo đến như vậy. Thực ra ý tưởng xây dựng tuyến đường dưới đất đã lóe lên ngay từ đầu thế kỷ 20. Nhưng mãi đến năm 1931, mới có quyết định bắt đầu công việc xây dựng. Với 13 nhà ga đầu tiên, mỗi ga cách nhau 11 km đường, các nhánh metro đã được xây dựng với thời hạn thực tế ngắn nhất thế giới: chỉ mất có hai năm. Ông **itri Gaev, thủ trưởng ngành xe điện ngầm Mat-xco-va, kể cho các phóng viên chúng tôi rằng : ?Đó đã là một công trường toàn dân, trên đó có tới 80 nghìn người làm việc. Hàng trăm xí nghiệp đã chế tạo các trang thiết bị và kỹ thuật giành cho thể loại giao thông mới này. Cho đến nay, kinh nghiệm làm đường metro của những người xây dựng Nga vẫn là kinh điển cho toàn thế giới. Và không chỉ dưới góc độ tạo lập mẫu thiết kế đẹp, mà cả về sự bền vững và độ làm việc lâu dài. Đấy, đã 70 năm trôi qua, nhưng tuyến đường metro đầu tiên của Mat-xcơ-va vẫn hoạt động rất tuyệt và chịu được mọi sự quá tải gia tăng?.
Hệ thống metro Mát-xcơ-va có quyền được xem là đẹp nhất thế giới. Hàng loạt các nhà ga của nó thực sự là những cung điện ngầm dưới đất. Tham gia tạo lập và trang trí cho chúng, có những hoạ sỹ và nhà điêu khắc nổi tiếng của Liên bang Xô-viết, trong số đó, có các tên tuổi đã lừng danh như Pavel Korin, Alecsandr Deineka, Vera Mukhina. Cũng nên đặc biệt lưu ý rằng, việc xây dựng hệ thống metro đã không bị ngừng trệ, ngay cả trong những tháng năm ác liệt của chiến tranh thế giới thứ hai. Hôm nay, dưới nền thành phố Mat-xcơ-va đã có cả một thành phố ngầm khổng lồ, với 11 tuyến đường. Ông **itri Gaev đã cung cấp mấy số liệu thú vị: 170 nhà ga, 276 km, đó là chặng dài đường metro, phục vụ đồng loạt 35 nghìn người. Trong những ngày làm việc, thủ đô ngầm dưới đất Mát-xcơ-va chuyên chở đến 8 triệu rưỡi - 9 triệu lượt người trong ngày. Có nhiều người sử dụng metro hơn cả, là vào tháng 12 năm 2004. Khi đó, lưu lượng vận chuyển của metro trong một ngày đêm lên tới 10 triệu lượt người.
Metro Mát-xcơ-va được coi là ưu việt nhất trong các đường metro trên thế giới, về độ an toàn và tần xuất các chuyến tàu, đặc biệt vào những giờ cao điểm. Theo cách nhìn hệ thống điều khiển giao thông, thì có thể khẳng định metro của Mát-xcơ-va là độc đáo nhất, không có gì tương tự trên thế giới. Độc đáo về hệ thống bảo vệ trật tự công cộng, độc đáo về di chuyển nhanh. Khoảng cách giữa các đoàn tàu chỉ có 80 giây, ngắt quãng ngắn như vậy giữa các chuyến tàu đến và đi, thì ngoài Mát-xcơ-va, không ở đâu có được.
Chẵn 70 năm hoạt động phục vụ của mình được ngành metro Mát-xcơ-va kỷ niệm khá hoành tráng: xuất bản các cuốn sách, phát hành tem, khai mạc triển lãm. Ngoài ra, tiến tới ngày kỷ niệm, còn lưu hành loại thẻ đi metro được in đặc biệt. Nhưng, đáng chú ý nhất, là một tác phẩm kịch thực sự dưới sân khấu ngầm dưới đất, vào đúng ngày kỷ niệm 15 tháng Năm. Trên một trong những nhà ga metro thuộc tuyến xây dựng đầu tiên, có chuyến đầu tầu tiên khởi hành. Tham gia vào cuộc trình diễn kỷ niệm này, có đông đảo diễn viên tự nguyện, là những người Mát-xcơ-va đi đến chỗ làm, các vị khách của thủ đô Nga dạo quanh thành phố ngầm ban mai, cả các thợ kỹ thuật, các nhân viên trực nhật bên đường tàu và những người trông coi thang máy. Giá mà bạn được thấy một cảnh đan xen thú vị có một không hai : hành khách mỗi người mỗi vẻ, còn các nhân viên ngành Metro thủ đô Nga ăn vận những bộ trang phục lịch sử, và nhà ga được trang hoàng đúng như ngày 15 tháng Năm của 70 năm xưa kia.