A clockwork orange, thế giới cuồng loạn của Stanley Kubrick (*)

A clockwork orange, thế giới cuồng loạn của Stanley Kubrick

A CLOCKWORK ORANGE​

​

Năm: 1971
Hãng sản xuất:Warner Bros
Thời lượng:136 phút
Đạo diễn: Stanley Kubrick
Diễn viên chính:Malcolm Macdowell(Alex DeLarge)
Thể loai:comedy(black comedy), crime, science fiction

Nếu như năm 1968, Stanley Kubrick, đạo diễn thiên tài của thế giới đã cho ra đời kiệt tác 2001:a space odyssey với 1 phong cách lạ lùng chưa từng thấy, giành được thành công rực rỡ thì đến năm 1971, ông lại tiếp tục phát triển những cái có được trong A space odyssey qua 1 kiệt tác nữa:A clockwork orange.Tuy nó là 1 tác phẩm hàng đầu của Kubrick(Kubrick cũng có rất nhiều phim xuất sắc khác như Dr Strangelove hay Paths of glory-bên cạnh 2001:a space odyssey) nhưng A clockwork orange đã bị chỉ trích nặng nề khi ra đời .Khi Kubrick ra đời 2001:a space odyssey, ông đã làm thay đổi cách nhìn của nhiều người về phim.Với cách quay đặc biệt(rất chậm=>dễ buồn ngủ), những sáng tạo về làm phim viễn tưởng cộng với cách dùng nhạc cổ điển một cách hoàn hảo, ông đã trở thành đạo diễn hàng đầu lúc đó.Nhưng mà sau đó, Stanley đã thực sự vứt những thành công đó ra cửa sổ khi mà ông đã cho ra đời A clockwock orange này,không phải vì nó tệ mà công chúng không thể đón nhận nó. Không như những gì kiếm được ở A space odyssey, A clockwork orange đã bị giáng 1 đòn nặng nề là bị dán nhãn loại X(ngang hàng với phim cấp 3) vì những cảnh ******** và bạo lực rất nghiêm trọng so với thời bấy giờ(phải nói là từ khi cuốn phim lớn có cảnh nude đầu tiên là Blow-up của Michelangelo Antonioni xuất hành năm 1966 thì đến thập niên 70 các phim lạm dụng cảnh quay ấy ấy đã ra đời rất là nhiều cho nên thập niên 70 được gọi là ?othập niên của ***? nên các phim bị dán nhãn X như A clockwork orange cũng không phải là hiếm). Nó bị dán nhãn X do 1 cảnh nude gần như toàn bộ nữ- đằng trước và nam- đằng trước và một cảnh make love trần trụi được Stanley Kubrick tua rất nhanh cho nên không thấy gì cả và cộng với rất nhiều cảnh cực kỳ bạo lực(theo redrum bạo lực và ?ohở hang? như thế mới lột tả hết được những gì mà A clockwork orange cần thể hiện cho hết).Có thể trong tất cả các phim mà Stanley Kubrick đạo diễn,A clockwork orange là cuốn phim bạo gan nhất, vì nó sẽ dễ dàng bị hiểu lầm là tôn vinh *** và violence ở thanh thiếu niên.Nhưng theo redrum,có thể cho rằng những hình ảnh trong A clockwork orange này là shock lúc bấy giờ nhưng nó không phải là 1 cuốn phim X tầm phào mà nó là 1 tác phẩm lớn và nghiêm túc thật sự,và có thể cho A clockwork orange là cuốn phim ngụ ngôn, với 1 bài học ẩn ý ở trong cuốn phim về xã hội và nhân cách con người.Loại X đã được thay thế khi Stanley Kubrick cắt vài cảnh và được hạ xuống nhãn R(so với thời này thì nó chỉ là loại X chỉ bằng loại R thôi- do thời đó người ta ?ocó tật giật mình? quá) .Tuy nó bị loại X nhưng vẫn được đề cử Oscar cho những mục quan trọng như là phim hay nhất, đạo diễn xuất sắc nhất và kịch bản chuyển thể xuất sắc nhất.


Cuốn phim đã bị cấm phát hành ở Anh(chính Kubrick đã thỏa thuận tự tay cấm nó và chỉ được phát hành nó khi ông qua đời) khi mà nó gây ra một cú sốc quá lớn cho giới trẻ Anh khi nó phát hành.Đã có 1 thanh niên vừa hãm hiếp một phụ nữ vừa hát Singin?T in the rain(giống hệt như Alex trong phim), một thằng nhóc 16 tuổi mang bộ đồ Alex mặc trong phim(quấn áo trắng, mũ tròn đen, gậy và giày booth- đó là đồng phục băng đảng Alex)đi đánh người .Với áp lực lớn ở dư luận, Stanley Kubrick buộc phải thu lại A clockwork orange ở nước Anh.
Cái cảm giác đầu tiên khi mà các bạn xem A clockwork orange đó là rất là lạ, từ bối cảnh đến âm nhạc đến trang phục, trang trí mĩ thuật v.v...Stanley Kubrick đã thực sự cách mạng hóa cả cuốn phim từ đầu đến chân.Cuốn phim, theo redrum, nó lấy bối cảnh trong tương lai, một tương lai gần của nước Anh.Cuốn phim có một cái gì đó mang chút siêu thực, một chút thần bí.Câu chuyện với nhân vật chính là Alex Delarge- một đứa vị thành niên quậy phá(khoảng 17-18 tuổi) là trưởng nhóm của 1 băng du côn chuyên đi phá phách ban đêm.Cảnh quay đầu cuốn phim là 1 cảnh cực kỳ ấn tượng của Stanley Kubrick(ông đã dùng cách này ở nhiều phim khác): quay close-up khuôn mặt tô điểm kì dị của Alex nhìn thẳng vào camera rất lâu rồi sau đó camera lùi chầm chậm ra sau mở rộng dần quang cảnh nơi Alex ngồi với 3 đứa khác trong băng đảng .Đó là 1 quán sữa, với các bình đựng sữa là các tượng đàn bà khỏa thân(khủng khiếp!),đồ vật trang trí theo 1 phong cách rất lạ, tất cả đều là màu trắng ngoại trừ những bộ tóc giả lòe loẹt của các tượng nữ đó.Cái cách di chuyển camera sáng tạo của Kubrick đã tạo một hiệu quả đặc biệt:gây dấu ấn ban đầu về nhân vật chính- một con người đáng sợ rồi sau đó là môi trường đồi bại của nhân vật chính này ở đây.Và sau đó là bắt đầu giọng tường thuật của nhân vật chính Alex(xuyên suốt toàn bộ cuôn phim):
-There was me, that is Alex, and my three droogs, that is Pete, Georgie, and Dim, and we sat in the Korova Milkbar.

​

Quán sữa Korova​

Và 1 đêm làm việc của bọn Alex bao gồm những việc sau: trần lột, cướp bóc, hãm hiếp, và đánh lại những băng khác.
-Tại một nhà hát Opera bỏ hoang, một băng teenager khác đã bắt được 1 cô gái và chuẩn bị... thì băng của Alex xuất hiện. Cái đặc biệt của cảnh này là Stanley Kubrick đã kịch hóa và mỹ nghệ hóa sự đồi bại trở thành cái nghệ thuật.Cảnh hãm hiếp của băng Billyboy được bắt đầu bằng hình ảnh cận cảnh của một hoa văn trên nhà hát opera(biểu tượng cho sự mĩ thuật của cái sắp xảy ra ở sân khấu ở bên duới) và camera bắt đầu quay xuống.Cảnh được nền nhạc không phải bằng tiếng động gì khủng khiếp cả mà là tiếng của violin trong điệu valse, và tiếng thét của cô gái lại nghe như là tiếng hát opera vậy!Hoàn toàn là một vở kịch đang diễn ra ở sân khấu!Thật khó tin.Và khi Alex và đồng bọn xuất hiện, cảnh đánh nhau đầy bạo lực lại được Stanley Kubrick miêu tả qua tiếng nhạc ballet vui nhộn!
-4 tên bọn Alex tiếp tục cuộc phiêu lưu ban đêm của mình đi ra ngoại ô. Chúng dùng lời lẽ để lừa vào được nhà của 1 nhà văn và trói ông lại, đánh đập ,cướp và bắt đầu hãm hiếp vợ của ông ta trong khi bắt ông ta chứng kiến.Đây là 1 trong những cảnh đáng nhớ nhất của A clockwork orange, khi mà Alex vừa trói tay nhà văn, vừa chuẩn bị hiếp bà vợ vừa hát bài Singin?T in the rain của Gene Kelly.Ai xem Singin?T in the rain rồi cũng hiểu, bài hát là niềm vui tột độ của Don Lockwork- nhân vật chính tron Singin?T in the rain.Một cảnh gây shock thật sự!Bởi vì thật là khập khiễng khi mà đem ghép một cảnh tởm lợm như thế với một bài hát hoàn toàn có ý nghĩa ngược lại, không một chút dung tục nào.

Tại sao tôi nói đây là 1 cuốn phim với bối cảnh trong tương lai? Các bác xem sẽ thấy.Stanley Kubrick đã cách mạng hóa cả cuốn phim đến tương lai(cũng như trong 2001:a space odyssey, Kubrick cũng đã có những ý tưởng cực kì độc đáo cho cuốn phim viễn tưởng này, ví dụ như ông đã chú ý đến mọi vật trong chiếc thuyền du hành không gian đều lơ lửng hay là trang phục của các phi hành gia...).Trong A clockwork orange, tất cả nội thất đều trang trí rất hiện đại mà đến năm 2005 nay cũng ít thấy,ví dụ như chiếc ghế của cô vợ ông nhà văn ngồi, nội thất của quán sữa Korova hay nội thất nhà của Alex.Các nhân vật trong cuốn phim này đều có những trang phục lạ kỳ và đặc biệt là tóc của họ phần lớn đều được nhuộm màu.Tóc nhân vật và các đồ dùng đều có các gam màu đậm có độ tương phản lớn, làm cho người xem có cảm giác nóng nực và khó chịu với sự tương phản đó(như màu cam, màu xanh, màu đỏ...được sắp xếp một cách lung tung-tất nhiên là theo chủ đích của Kubrick).Có thể một dụng ý chính của Stanley Kubrick trong cuốn phim này đó chính là sự tương phản của tất cả mọi thứ để làm nổi bật lên sự tương phản lớn nhất: sự tương phản của chủ nghĩa tự do và chủ nghĩa bảo thủ- chủ đề chính của cuốn phim về quyền con người.Để tạo ra sự đối lập cho người xem cảm thấy được, Stanley đã dùng âm thanh của organ điện đi với nhạc cổ điển- hai chủ nghĩa âm nhạc đối lập, rồi màu cam tươi lại đi với màu xanh blue đậm- như poster của cuốn phim, tất cả màu sắc đều như sai lệch khi đi với nhau=> tạo ra những mâu thuẫn ngày càng lớn dần trong đầu người xem theo chiều của cuốn phim, và Stanley Kubrick biết mình đang làm gì, và hiệu quả tạo ra là cố tình.Một trong những sự sáng tạo lớn của cuốn phim A clockwork orange là đã tạo ra 1 hệ thống ngôn ngữ hiện đại riêng cho băng của Alex mà người xem phải suy nghĩ mới hiểu ra đựơc nghĩa của từ đó khi xem cuôn phim này nhiều lần(như ?oviddy?-theo Alex có nghĩa là ?onhìn?, ?odroogs? có nghĩa là ?obạn?...).Và thực sự thế giới với những tên cực kỳ vô lại như Alex, một thế giới đầy bạo lực sẽ là 1 tương lai gần- cuốn phim cho ta biết điều đó.
Alex có 3 thứ anh ta thích thú nhất trên đời: đó là ***, violence và Beethoven.Mỗi lần trở về nhà, Alex đều nghe symphony số 9 của Beethoven.Có thể gọi đó là 1 sự ám ảnh của Alex.Mỗi lần nghe symphony số 9, anh ta lại chìm sâu vào những ảo tưởng ma quái của mình về bạo lực.Và những lúc đó, Alex cảm thấy sảng khoái nhất. Bố mẹ của Alex là những người nhu nhược, luôn tin rằng con mình đi làm thêm vào buổi tối để kiếm được nhiều tiền như thế.Họ không ngờ rằng những việc đi làm thêm của Alex chính là những tội lỗi như trên.
Alex và đồng bọn sau nhiều lần đi chung đã có những mâu thuẫn và bọn chúng đã lừa Alex bị cảnh sát bắt vì Alex đã lỡ tay giết chết 1 phụ nữ trong 1 lần đột nhập nhà.Ở trong tù,Alex vì muốn thoát ra khỏi nhà tù nhanh nên đã xung phong vào 1 cuộc thí nghiệm của chính phủ về cách cải tạo tù nhân.Và tại đây, Alex với bàn tay của chính phủ, đã bị cải tạo 1 cách rất đặc biệt:tiêm thuốc rồi sau đó bắt anh ta phải xem những đoạn phim:1 đoạn phim đánh đấm cực kỳ bạo lực, 1 đoạn phim cảnh đám đàn ông hãm hiếp một cô gái, và đoạn phim tả cảnh tra tấn trong nhà tù phát xít, Alex không thể không xem được vì mắt đã bị banh ra không thể nhắm lại.Loại thuốc được tiêm vào cho Alex có tác dụng làm cho anh ta trở nên buồn nôn và sợ hãi khi xem những cảnh đó.Và đặc biệt, cảnh trong nhà tù phát xít được nền nhạc bởi symphony sô 9 của Beethoven-bản nhạc mà Alex thích nhất.

​

Thí nghiệm​

Lúc đầu, Alex tỏ ra vẻ thích thú trước những đoạn phim đó, nhưng dần dần anh ta càng trở nên ghê sợ cho đến khi van nài đừng chiếu tiếp nữa.Mỗi ngày, Alex đều bị những người nghiên cứu đó cho xem những đoạn phim tương tự như vậy-tức là những đoạn phim nói về hành vi tội ác mà chính Alex đã thực hiện trước đây.Và thực sự chính phủ đã thành công:sau khi cải tạo bằng cách đặc biệt đó một thời gian, Alex-kẻ đại côn đồ trước đây, mỗi lần anh ta cảm thấy thèm khát ******** hay và đánh đấm thì anh ta lại buồn nôn và cảm thấy kinh tởm.Cái liệu pháp cải tạo đặc biệt của chính phủ là LÀM CHO NHỮNG CÁI TRƯỚC ĐÂY ALEX YÊU THÍCH NHẤT LÀ ***, BẠO LỰC VÀ BEETHOVEN BÂY GIỜ TRỞ THÀNH NHỮNG THỨ KINH TỞM ĐỐI VỚI ALEX.Và chính phủ đã đem liệu pháp thành công của mình trình diễn trước mọi người:cho 1 cô gái khỏa thân đứng trước mặt Alex và 1 tên nhục mạ, đánh đập Alex để xem phản ứng của anh ta.Và mỗi lần thú tính của mình xuất hiện thì anh ta lại buồn nôn và không chịu được.BÂY GIỜ ALEX ĐÃ VÔ HẠI HOÀN TOÀN!
Sau khi được chữa trị thành công thú tính của mình, Alex đã được thả ra lại xã hội.Nhưng Alex không ngờ được tất cả những gì ở ngoài xã hội đang chờ đón mình trong khi mình không còn khả năng chống đỡ:tất cả những nạn nhân của anh ta trước đây đều quay lại trả thù anh ta:3 đứa đồng bọn cũ, ông nhà văn, tên ăn mày và cả cha mẹ Alex cũng ruồng bỏ anh ta và bây giờ Alex không hề có khả năng kháng cự lại nữa.Và cuốn phim bắt đầu tập trung kĩ vào miêu tả những gì Alex phải chịu đựng sau khi được ?ochữa trị?.THỰC SỰ LIỆU PHÁP CỦA CHÍNH PHỦ CÓ ĐÚNG LÀ THÀNH CÔNG KHÔNG KHI MÀ ĐƯA ALEX ĐẾN MỨC KHÔNG THỂ BẢO VỆ MÌNH? Có thể những cảnh đầu tiên, người xem không chịu nổi khi cuốn phim quay rành rành những tội ác của Alex trước mắt- những cuộc đánh đập không thương tiếc, nhưng đó chắc phải là sự cố tình của Stanley để nêu bật sự khác nhau hoàn toàn của con người Alex trước và sau khi chữa trị bởi bàn tay chính phủ- lúc đó ta mới hiểu được những liệu pháp kinh khủng đó.
Malcolm Macdowell, chàng trai diễn viên trẻ, đã diễn xuất phải nói là rất hay trong vai Alex Delarge- một con thú vật đội lốt người, một con người có tâm thần điên cuồng bởi tội ác. Alex có phần dí dỏm, thông minh, hài hước, nhưng không kém phần đáng sợ và kinh tởm, tùy theo từng trường hợp- và đoạn sau, Alex trở nên tội nghiệp và đáng thương.Và Macdowell để đóng được cuốn phim thành công thì phải cố gắng mọi khổ cực như nhân vật Alex trong phim(bị nhổ nước bọt vào mặt, phải liếm gót giày, bị nhúng đầu vào nước gần như chết đuối, và phải gần như nude 100% trước màn hình).A clockwork orange có nhiều cảnh được quay liên tục và cảnh nhúng đầu Alex vào nước là như vậy- chắc chắn Malcolm Macdowell phải chịu gần như ngộp thở.Cái giỏi của Macdowell là lúc đầu, ta ghét Alex, nhưng đến khi Alex bị trả thù, ta lại thấy anh ta rất tội nghiệp và người xem quay ra căm ghét những người đã cho Alex cái liệu pháp chữa trị đó.Và Kubrick cũng có ý đó.Khi đến cảnh ?oSingin?T in the rain? của Alex, người xem cũng sẽ có cảm giác vui vẻ giống như Alex, nhưng cảnh bạo lực sau này, cảnh 3 đứa đồng bọn cũ nhúng đầu Alex vào nước- ta lại không thấy chút vui vẻ nào.Kubrick đã cố tình lái cảm xúc của người xem giống như cảm xúc của Alex .Sự diễn xuất tuyệt vời của Malcolm Macdowell đã góp phần vẽ nên một nhân vật anti-hero phức tạp và ấn tượng nhất trong lịch sử phim.

Trong A clockwork orange, Stanley Kubrick đã tiếp nối được những sở trường vốn có của mình như ở trong 2001:a space odyssey.Phải nói là sự biến hóa sự nhanh chậm của các cảnh quay thì không ai bằng Kubrick-cái cách đó đã được dùng rất nhiều ở 2001 và trong A clockwork orange, Kubrick đã dùng nhiều cảnh quay chậm rất mùi mẫn như cảnh Alex thuần phục đồng bọn, hay quang cảnh của quán sữa Korova, ánh sáng được Kubrick dùng rất sắc bén.

​

Cảnh quay chậm điển hình của Kubrick- cảnh thuần phục đồng bọn​

Stanley Kubrick ngoài cách quay chậm điển hình trong 2001 được dùng lại ở A clockwork orange thì ông còn lặp lại cách dùng thấu kính mắt cá trong các cảnh được nhìn dưới con mắt của Alex- một phương pháp làm cho nhân vật trở nên méo mó dị dạng, trông có vẻ ác ôn- cảnh này được dùng trong lúc ông chú nhục mạ Alex hay là cảnh quay cô nạn nhân trước lúc bị Alex tấn công.Quay cận cảnh khuôn mặt nhân vật cũng là 1 trong những phương pháp hay dùng của Kubrick.Nhưng không biết là vô tình hay cố ý, cách quay nhanh chậm của cuốn phim giống như góp phần vào miêu tả tâm trạng của nhân vật- hay đó chỉ đơn giản là cái ?othần? của một đạo diễn xuất sắc mà tôi không biết.Cảnh make love của Alex và 2 cô gái lạ được Kubrick quay nhanh đến chóng mặt giống như một phần cho ta thấy cái hời hợt và thoáng qua của ***.Lúc Alex đánh đồng bọn và đâm một tên bằng dao thì cảnh lúc này được quay rất chậm như cho người xem cùng cảm nhận được cái chịu đựng dai dẳng của những sự đau đớn. Nhạc cổ điển vẫn là đặc trưng của Kubrick- nếu trong 2001 nổi bật với Blue danube của Strauss thì trong A clockwork orange là symphony số 9 của Beethoven (chương 2 và chương 4) và khúc overture William Tell.Và Stanley đã làm cho những tiếng thét trong A clockwork orange- tưởng như man rợ nhưng lại hòa hợp đến không ngờ với nhạc cổ điển trong phim.Những lúc đó nghe như là cuốn phim được bao phủ bởi những âm thanh cuồng nộ.Và Singin?T in the rain đầy niềm vui của Gene Kelly lại chưa bao giờ vang lên một cách lạ lùng thế này- vang lên giữa những hình ảnh gớm guốc.Hình ảnh và âm thanh như đối chọi với nhau tạo một cảm giác mâu thuẫn và bất an.Cộng với nhiều thủ pháp trong cách quay của Stanley Kubrick càng làm cho những cảnh quay với hình ảnh, âm thanh lạ lùng nay lại càng trở nên quái dị.Phải nói là A clockwork orange, tuy có nhiều cảnh bẩn thỉu, nhưng đó cũng là dụng ý của Stanley Kubrick.Và nếu cho một nhận xét đúng đắn thì A clockwork orange là MỘT TÁC PHẨM HOÀNH TRÁNG VỀ HÌNH ẢNH, MÀU SẮC VÀ ÂM THANH.

​

Cảnh trong đường hầm, một cảnh quay rất đẹp của Kubrick​

Âm nhạc, một lần nữa, giống với 2001:a space odyssey, là phần quan trong, bắt nhịp cho tinh thần cả cuốn phim. Thật là lạ lùng và độc đáo khi mà Kubrick dùng chương 2, chương 4 symphony số 9 của Beethoven là bản nhạc mà Alex DeLarge thích nhất.Tại vì nó là bản giao hưởng được dùng làm thánh ca cho cả châu Âu(đoạn hợp xướng).Sẽ rõ ràng hơn nếu hiểu được tinh thần của symphony số 9 này-do redrum cũng ngâm cứu nhạc cổ điển chút ít:nó ca ngợi niềm vui bất tận của con người.Cho nên, hoàn toàn phần đầu cuốn phim có thể là ca ngợi niềm vui tột độ của nhân vật chính Alex.Alex-một con người tởm lợm như thế lại mê thích cuồng nhiệt khúc nhạc gần như là thánh ca đó-đối lập hoàn toàn!redrum đã đề cập ở phần trước, Stanley Kubrick đã cho những cảnh đồi bại trở thành đẹp đẽ qua cuốn phim A clockwork orange này, phải chăng là ông muốn TÔN VINH NHỮNG CÁI ĐỒI BẠI LÀ *** VÀ VIOLENCE ĐÓ?DỤNG Ý CHÍNH CỦA KUBRICK LÀ GÌ? Mỗi sự đồi bại đều được Kubrick mỹ hóa thành một vở kịch.Vừa đẹp vừa khủng khiếp- đó là những gì Kubrick tạo ra.Thậm chí là nó còn cuốn hút người xem, đôi khi sẽ cảm thấy nó thú vị- đó chính là dụng ý của bàn tay lão luyện Kubrick.Chính âm thanh đã góp phần vào trong này.Âm thanh tạo cho những đoạn đó trở nên kì thú và lôi cuốn, giống như là cám dỗ người ta trước những việc làm của băng Alex vậy. Theo redrum,cái mà Stanley Kubrick muốn vẽ ra trong này là Alex Delarge giống như là một NGHỆ SĨ CỦA SỰ ĐỒI BẠI- chứ không phải là 1 tên du côn tâm thường, cho nên 1 nghệ sĩ thích symphony số 9 là chuyện bình thường.Kubrick muốn tạo ra Alex là hình tượng của một nghệ sĩ cho dù anh ta rất tởm lợm, phải chăng Kubrick cũng có ý rằng: bản chất của bạo lực là thú vị và lôi cuốn.
Nhưng Stanley Kubrick ở trong này, đã giáng cho người xem 1 liệu pháp khác nữa:đó là cuốn phim được tường thuật qua giọng nói của chính Alex DeLarge-nhân vật chính kiêm nhân vật phản diện trong phim.Cái đặc biệt ở trong này là giọng tường thuật của Alex RẤT THÂN THIỆN, cho nên người xem chứng kiến tội lỗi của anh ta mà không hề ghét anh ta và có tâm trạng theo anh ta(thậm chí tôi cũng thấy hơi dzui dzui khi mà Alex vừa hát Singin?T in the rain vừa hiếp cô vợ ông nhà văn vì lúc đó tâm trạng anh ta đang rất phấn khởi), và khi người xem được chứng kiến sự hành hạ của mọi người với Alex, tôi lại cảm thấy thương cho nhân vật phản diện Alex này(theo tôi thì chính Kubrick có dụng ý rõ ràng đó), vậy cái Kubrick thực sự muốn NHẮM ĐẾN CHỈ TRÍCH LÀ CÁI GÌ? Ai xem cuốn phim này sẽ shock bởi những gì Stanley Kubrick thể hiện trên màn ảnh và thực sự kinh tởm trước những gì Alex Delarge làm ở trong 30 phút đầu, những gì rành rành trước ống kính camera.Không có thủ thuật gì nhiều, những cảnh 30 phút đầu rất sống động và rất ?othực?, thậm chí nó gần như là phong cách của một cuốn phim tài liệu nữa.Nhưng cái mà Stanley Kubrick đề cập đã không hề dừng lại ở thứ nhỏ mọn đó.Sau này, bằng liệu pháp chữa trị đặc biệt của chính phủ, Alex đã hòan toàn không thể tự bảo vệ cho mình, 1 tên đại côn đồ trở thành 1 con thỏ,và anh ta đã bị sự trả thù khủng khiếp của tất cả các nhân vật trước đây.Một trong những sự trả thù dã man nhất là ông nhà văn- sau này đã bị què do sự đánh đập dã man trước đó của Alex và vợ của ông ta cũng đã bị bệnh chết.Sau khi bị gần chết đuối,trong đêm mưa gió, mất phương hướng, Alex đã thấy được chữ Home trước ngôi nhà của ông nhà văn mà không biết đó là nạn nhân đã bị mình hành hạ trước đây.Lúc này, Alex thực sự tội nghiệp.Bị đánh bầm dập, anh ta phải bò lê bò càng trong mưa.Cảnh được quay rất đơn giản, bằng camera cầm tay đi theo sau từng bước loạng choạng của nhân vật Alex, nhưng lại đạt hiệu quả biểu cảm lạ kỳ, thực sự đưa người xem vào thế giới của Alex và những cảm xúc lúc này của anh ta.Ông nhà văn đã nhốt Alex lại trong 1 phòng kín và cho căn phòng vang dội tiếng của Symphony số 9-Beethoven, thứ mà chính phủ đã làm cho Alex từ thích thú trở thành không chịu nổi.Và anh ta thực sự điên loạn bởi âm thanh đó, Alex đã nhảy ra ngoài cửa sổ tầng 2(để thực hiện cảnh quay này, Kubrick đã vứt nguyên 1 cái camera qua cửa sổ- chắc chắn sẽ làm hư camera nhưng thể hiện được Alex- những gì camera quay được là những gì Alex nhìn thấy khi nhảy ra khỏi cửa sổ).Vậy ,chính phủ trong A clockwork orange còn ác độc hơn cả những tên vô lại như Alex.Đó chính là cái đích lớn nhất của cuốn phim. A clockwork orange đã đề cập tới tương lai của con người:liệu con người có được tự do trong tương lai hay không hay sẽ bị chi phối bởi chính phủ, nơi mà chỉ muốn lập trình con người để quản lý họ và làm mất đi bản tính của con người đó? Tốt cũng do con người chọn, xấu cũng do con người chọn, không ai có quyền thay đổi nó cả- nó là 1 chân lý sống.Chính phủ chỉ muốn làm cho thế giới không còn tội ác nữa, bất chấp công việc đó có mang tính nhân đạo hay không.Cho nên, nếu như trong một thế giới, ngay cả chính phủ cũng là tội ác thì những nhân vật tội lỗi như Alex DeLarge cũng là bình thường- chỉ đơn giản là 1 đứa trẻ được nuôi nấng trong 1 môi trường vô lương tâm.Mục đích chính của A clockwork orange là SỰ VÔ LƯƠNG TÂM CỦA CHÍNH PHỦ KHI MÀ BẮT BUỘC, KHÔNG CHO CON NGƯỜI MÀ CỤ THỂ Ở ĐÂY LÀ ALEX DELARGE CHỌN GIỮA CÁI XẤU VÀ CÁI TỐT BẰNG NHỮNG CÔNG CỤ THUẦN HÓA CỦA HỌ.Chắc sẽ có người xem A clockwork orange mà thắc mắc tựa đề của phim có nghĩa là gì. Clockwork dịch ra tiếng Anh là máy móc, nhân tạo; orange tức orangutan- con vượn.Tựa đề của cuốn phim là ám chỉ đến Alex DeLarge, một người mang đầy thú tính(như con vượn) nhưng lại như một cái máy nhân tạo do sự chi phối của chính phủ, chỉ nhất nhất làm theo 1 việc-tức là không làm việc xấu nào cả.Alex- nhân vật chính của cuốn phim đã bị biến thành 1 cái máy không hơn không kém mặc dù bề ngoài hoàn toàn giống một con người bình thường.Alex tuy là 1 sinh vật tởm lợm nhưng ANH TA CŨNG LÀ 1 CON NGƯỜI.Và cho dù có 1 điều không tưởng là ta sẽ sinh sống trong 1 thế giới không có bạo lực.NHƯNG BẠO LỰC CŨNG LÀ 1 BẢN CHẤT CỦA CON NGƯỜI.NẾU MẤT NÓ THÌ TA ĐÃ MẤT MỘT PHẦN CON NGƯỜI CỦA TA.Nhân vật Alex chính là bằng chứng rõ ràng của Stanley Kubrick.Nhưng cái Stanley Kubrick khẳng định đó cũng khó mà dễ dàng chấp nhận.Bạo lực là hiển nhiên và luôn tồn tại trong con người, mất nó thì ta mất đi một phần con người.Đó chỉ tùy theo cách nghĩ của mỗi người nó đúng hay là sai thôi.Cho nên, A clockwork orange có 1 số phận long đong thì cũng không có gì là lạ cả.Nhưng cũng phải thừa nhận là làm cuốn phim này, Stanley Kubrick đã 1 lần nữa chứng tỏ tài năng của mình, cuốn phim đã vượt qua những khuôn khổ thời bấy giờ của một cuốn phim cho phép.Cách miêu tả sự khủng khiếp đi kèm với vẻ đẹp, và những cảnh như cảnh khuôn mặt của Alex choáng hết cả màn hình ngay từ phút đầu, cảnh băng Alex trong đường hầm tối, cảnh trong căn nhà của ông nhà văn với Singin?T in the rain, cảnh chữa trị Alex, cảnh những đoạn tưởng tượng của Alex, tất cả đều rất đáng nhớ, là những sáng tạo đặc biệt của riêng Stanley Kubrick mà không dễ gì những đạo diễn khác có thể làm được.A clockwork orange trước hết, là 1 bản khải hoàn của hình ảnh và âm thanh, chưa vội đánh giá nội dung nó đúng hay sai.Nhưng những gì Stanley Kubrick muốn nói đều phải làm ta suy nghĩ: con người có điều tuyệt vời nhất chính là sự tự do và chính xã hội máy móc hóa đang làm con người xa rời dần những tự do vốn có, và khi không còn tự do, ta không còn là con người nữa.

​

Trong A clockwork orange, Stanley Kubrick đã tiếp nối được những sở trường vốn có của mình như ở trong 2001:a space odyssey.Phải nói là sự biến hóa sự nhanh chậm của các cảnh quay thì không ai bằng Kubrick-cái cách đó đã được dùng rất nhiều ở 2001 và trong A clockwork orange, Kubrick đã dùng nhiều cảnh quay chậm rất mùi mẫn như cảnh Alex thuần phục đồng bọn, hay quang cảnh của quán sữa Korova, ánh sáng được Kubrick dùng rất sắc bén.

​

Cảnh quay chậm điển hình của Kubrick- cảnh thuần phục đồng bọn​

Stanley Kubrick ngoài cách quay chậm điển hình trong 2001 được dùng lại ở A clockwork orange thì ông còn lặp lại cách dùng thấu kính mắt cá trong các cảnh được nhìn dưới con mắt của Alex- một phương pháp làm cho nhân vật trở nên méo mó dị dạng, trông có vẻ ác ôn- cảnh này được dùng trong lúc ông chú nhục mạ Alex hay là cảnh quay cô nạn nhân trước lúc bị Alex tấn công.Quay cận cảnh khuôn mặt nhân vật cũng là 1 trong những phương pháp hay dùng của Kubrick.Nhưng không biết là vô tình hay cố ý, cách quay nhanh chậm của cuốn phim giống như góp phần vào miêu tả tâm trạng của nhân vật- hay đó chỉ đơn giản là cái ?othần? của một đạo diễn xuất sắc mà tôi không biết.Cảnh make love của Alex và 2 cô gái lạ được Kubrick quay nhanh đến chóng mặt giống như một phần cho ta thấy cái hời hợt và thoáng qua của ***.Lúc Alex đánh đồng bọn và đâm một tên bằng dao thì cảnh lúc này được quay rất chậm như cho người xem cùng cảm nhận được cái chịu đựng dai dẳng của những sự đau đớn. Nhạc cổ điển vẫn là đặc trưng của Kubrick- nếu trong 2001 nổi bật với Blue danube của Strauss thì trong A clockwork orange là symphony số 9 của Beethoven (chương 2 và chương 4) và khúc overture William Tell.Và Stanley đã làm cho những tiếng thét trong A clockwork orange- tưởng như man rợ nhưng lại hòa hợp đến không ngờ với nhạc cổ điển trong phim.Những lúc đó nghe như là cuốn phim được bao phủ bởi những âm thanh cuồng nộ.Và Singin?T in the rain đầy niềm vui của Gene Kelly lại chưa bao giờ vang lên một cách lạ lùng thế này- vang lên giữa những hình ảnh gớm guốc.Hình ảnh và âm thanh như đối chọi với nhau tạo một cảm giác mâu thuẫn và bất an.Cộng với nhiều thủ pháp trong cách quay của Stanley Kubrick càng làm cho những cảnh quay với hình ảnh, âm thanh lạ lùng nay lại càng trở nên quái dị.Phải nói là A clockwork orange, tuy có nhiều cảnh bẩn thỉu, nhưng đó cũng là dụng ý của Stanley Kubrick.Và nếu cho một nhận xét đúng đắn thì A clockwork orange là MỘT TÁC PHẨM HOÀNH TRÁNG VỀ HÌNH ẢNH, MÀU SẮC VÀ ÂM THANH.

​

Cảnh trong đường hầm, một cảnh quay rất đẹp của Kubrick​

Âm nhạc, một lần nữa, giống với 2001:a space odyssey, là phần quan trong, bắt nhịp cho tinh thần cả cuốn phim. Thật là lạ lùng và độc đáo khi mà Kubrick dùng chương 2, chương 4 symphony số 9 của Beethoven là bản nhạc mà Alex DeLarge thích nhất.Tại vì nó là bản giao hưởng được dùng làm thánh ca cho cả châu Âu(đoạn hợp xướng).Sẽ rõ ràng hơn nếu hiểu được tinh thần của symphony số 9 này-do redrum cũng ngâm cứu nhạc cổ điển chút ít:nó ca ngợi niềm vui bất tận của con người.Cho nên, hoàn toàn phần đầu cuốn phim có thể là ca ngợi niềm vui tột độ của nhân vật chính Alex.Alex-một con người tởm lợm như thế lại mê thích cuồng nhiệt khúc nhạc gần như là thánh ca đó-đối lập hoàn toàn!redrum đã đề cập ở phần trước, Stanley Kubrick đã cho những cảnh đồi bại trở thành đẹp đẽ qua cuốn phim A clockwork orange này, phải chăng là ông muốn TÔN VINH NHỮNG CÁI ĐỒI BẠI LÀ *** VÀ VIOLENCE ĐÓ?DỤNG Ý CHÍNH CỦA KUBRICK LÀ GÌ? Mỗi sự đồi bại đều được Kubrick mỹ hóa thành một vở kịch.Vừa đẹp vừa khủng khiếp- đó là những gì Kubrick tạo ra.Thậm chí là nó còn cuốn hút người xem, đôi khi sẽ cảm thấy nó thú vị- đó chính là dụng ý của bàn tay lão luyện Kubrick.Chính âm thanh đã góp phần vào trong này.Âm thanh tạo cho những đoạn đó trở nên kì thú và lôi cuốn, giống như là cám dỗ người ta trước những việc làm của băng Alex vậy. Theo redrum,cái mà Stanley Kubrick muốn vẽ ra trong này là Alex Delarge giống như là một NGHỆ SĨ CỦA SỰ ĐỒI BẠI- chứ không phải là 1 tên du côn tâm thường, cho nên 1 nghệ sĩ thích symphony số 9 là chuyện bình thường.Kubrick muốn tạo ra Alex là hình tượng của một nghệ sĩ cho dù anh ta rất tởm lợm, phải chăng Kubrick cũng có ý rằng: bản chất của bạo lực là thú vị và lôi cuốn.
Nhưng Stanley Kubrick ở trong này, đã giáng cho người xem 1 liệu pháp khác nữa:đó là cuốn phim được tường thuật qua giọng nói của chính Alex DeLarge-nhân vật chính kiêm nhân vật phản diện trong phim.Cái đặc biệt ở trong này là giọng tường thuật của Alex RẤT THÂN THIỆN, cho nên người xem chứng kiến tội lỗi của anh ta mà không hề ghét anh ta và có tâm trạng theo anh ta(thậm chí tôi cũng thấy hơi dzui dzui khi mà Alex vừa hát Singin?T in the rain vừa hiếp cô vợ ông nhà văn vì lúc đó tâm trạng anh ta đang rất phấn khởi), và khi người xem được chứng kiến sự hành hạ của mọi người với Alex, tôi lại cảm thấy thương cho nhân vật phản diện Alex này(theo tôi thì chính Kubrick có dụng ý rõ ràng đó), vậy cái Kubrick thực sự muốn NHẮM ĐẾN CHỈ TRÍCH LÀ CÁI GÌ? Ai xem cuốn phim này sẽ shock bởi những gì Stanley Kubrick thể hiện trên màn ảnh và thực sự kinh tởm trước những gì Alex Delarge làm ở trong 30 phút đầu, những gì rành rành trước ống kính camera.Không có thủ thuật gì nhiều, những cảnh 30 phút đầu rất sống động và rất ?othực?, thậm chí nó gần như là phong cách của một cuốn phim tài liệu nữa.Nhưng cái mà Stanley Kubrick đề cập đã không hề dừng lại ở thứ nhỏ mọn đó.Sau này, bằng liệu pháp chữa trị đặc biệt của chính phủ, Alex đã hòan toàn không thể tự bảo vệ cho mình, 1 tên đại côn đồ trở thành 1 con thỏ,và anh ta đã bị sự trả thù khủng khiếp của tất cả các nhân vật trước đây.Một trong những sự trả thù dã man nhất là ông nhà văn- sau này đã bị què do sự đánh đập dã man trước đó của Alex và vợ của ông ta cũng đã bị bệnh chết.Sau khi bị gần chết đuối,trong đêm mưa gió, mất phương hướng, Alex đã thấy được chữ Home trước ngôi nhà của ông nhà văn mà không biết đó là nạn nhân đã bị mình hành hạ trước đây.Lúc này, Alex thực sự tội nghiệp.Bị đánh bầm dập, anh ta phải bò lê bò càng trong mưa.Cảnh được quay rất đơn giản, bằng camera cầm tay đi theo sau từng bước loạng choạng của nhân vật Alex, nhưng lại đạt hiệu quả biểu cảm lạ kỳ, thực sự đưa người xem vào thế giới của Alex và những cảm xúc lúc này của anh ta.Ông nhà văn đã nhốt Alex lại trong 1 phòng kín và cho căn phòng vang dội tiếng của Symphony số 9-Beethoven, thứ mà chính phủ đã làm cho Alex từ thích thú trở thành không chịu nổi.Và anh ta thực sự điên loạn bởi âm thanh đó, Alex đã nhảy ra ngoài cửa sổ tầng 2(để thực hiện cảnh quay này, Kubrick đã vứt nguyên 1 cái camera qua cửa sổ- chắc chắn sẽ làm hư camera nhưng thể hiện được Alex- những gì camera quay được là những gì Alex nhìn thấy khi nhảy ra khỏi cửa sổ).Vậy ,chính phủ trong A clockwork orange còn ác độc hơn cả những tên vô lại như Alex.Đó chính là cái đích lớn nhất của cuốn phim. A clockwork orange đã đề cập tới tương lai của con người:liệu con người có được tự do trong tương lai hay không hay sẽ bị chi phối bởi chính phủ, nơi mà chỉ muốn lập trình con người để quản lý họ và làm mất đi bản tính của con người đó? Tốt cũng do con người chọn, xấu cũng do con người chọn, không ai có quyền thay đổi nó cả- nó là 1 chân lý sống.Chính phủ chỉ muốn làm cho thế giới không còn tội ác nữa, bất chấp công việc đó có mang tính nhân đạo hay không.Cho nên, nếu như trong một thế giới, ngay cả chính phủ cũng là tội ác thì những nhân vật tội lỗi như Alex DeLarge cũng là bình thường- chỉ đơn giản là 1 đứa trẻ được nuôi nấng trong 1 môi trường vô lương tâm.Mục đích chính của A clockwork orange là SỰ VÔ LƯƠNG TÂM CỦA CHÍNH PHỦ KHI MÀ BẮT BUỘC, KHÔNG CHO CON NGƯỜI MÀ CỤ THỂ Ở ĐÂY LÀ ALEX DELARGE CHỌN GIỮA CÁI XẤU VÀ CÁI TỐT BẰNG NHỮNG CÔNG CỤ THUẦN HÓA CỦA HỌ.Chắc sẽ có người xem A clockwork orange mà thắc mắc tựa đề của phim có nghĩa là gì. Clockwork dịch ra tiếng Anh là máy móc, nhân tạo; orange tức orangutan- con vượn.Tựa đề của cuốn phim là ám chỉ đến Alex DeLarge, một người mang đầy thú tính(như con vượn) nhưng lại như một cái máy nhân tạo do sự chi phối của chính phủ, chỉ nhất nhất làm theo 1 việc-tức là không làm việc xấu nào cả.Alex- nhân vật chính của cuốn phim đã bị biến thành 1 cái máy không hơn không kém mặc dù bề ngoài hoàn toàn giống một con người bình thường.Alex tuy là 1 sinh vật tởm lợm nhưng ANH TA CŨNG LÀ 1 CON NGƯỜI.Và cho dù có 1 điều không tưởng là ta sẽ sinh sống trong 1 thế giới không có bạo lực.NHƯNG BẠO LỰC CŨNG LÀ 1 BẢN CHẤT CỦA CON NGƯỜI.NẾU MẤT NÓ THÌ TA ĐÃ MẤT MỘT PHẦN CON NGƯỜI CỦA TA.Nhân vật Alex chính là bằng chứng rõ ràng của Stanley Kubrick.Nhưng cái Stanley Kubrick khẳng định đó cũng khó mà dễ dàng chấp nhận.Bạo lực là hiển nhiên và luôn tồn tại trong con người, mất nó thì ta mất đi một phần con người.Đó chỉ tùy theo cách nghĩ của mỗi người nó đúng hay là sai thôi.Cho nên, A clockwork orange có 1 số phận long đong thì cũng không có gì là lạ cả.Nhưng cũng phải thừa nhận là làm cuốn phim này, Stanley Kubrick đã 1 lần nữa chứng tỏ tài năng của mình, cuốn phim đã vượt qua những khuôn khổ thời bấy giờ của một cuốn phim cho phép.Cách miêu tả sự khủng khiếp đi kèm với vẻ đẹp, và những cảnh như cảnh khuôn mặt của Alex choáng hết cả màn hình ngay từ phút đầu, cảnh băng Alex trong đường hầm tối, cảnh trong căn nhà của ông nhà văn với Singin?T in the rain, cảnh chữa trị Alex, cảnh những đoạn tưởng tượng của Alex, tất cả đều rất đáng nhớ, là những sáng tạo đặc biệt của riêng Stanley Kubrick mà không dễ gì những đạo diễn khác có thể làm được.A clockwork orange trước hết, là 1 bản khải hoàn của hình ảnh và âm thanh, chưa vội đánh giá nội dung nó đúng hay sai.Nhưng những gì Stanley Kubrick muốn nói đều phải làm ta suy nghĩ: con người có điều tuyệt vời nhất chính là sự tự do và chính xã hội máy móc hóa đang làm con người xa rời dần những tự do vốn có, và khi không còn tự do, ta không còn là con người nữa.

​

Nếu bạn có thể tóm tắt lại toàn bộ ko đi sâu vào một số chi tiết bị lặp lại ở phần 2 và để người xem tự cảm nhận thì đây sẽ là một bài review tốt. Dù sao bài review này cũng hay!

Nếu bạn có thể tóm tắt lại toàn bộ ko đi sâu vào một số chi tiết bị lặp lại ở phần 2 và để người xem tự cảm nhận thì đây sẽ là một bài review tốt. Dù sao bài review này cũng hay!

Có ai biết link film này ko , nghe quảng cáo lâu rùi mà chưa được xem ! link download hoặc emule (nhưng down phải nhanh) !

Có ai biết link film này ko , nghe quảng cáo lâu rùi mà chưa được xem ! link download hoặc emule (nhưng down phải nhanh) !

Xem phim này ghê nhất là mấy đoạn bạo lực lại đưa nhạc của Beathoven vào. Huhu, xem xong sợ hết cả người.
Không hiểu sao mấy phim của đạo diễn Kubrick đều sử dụng nhạc cổ điển nhé. Cái 2001: Space Odyssey dùng cả bản Blue Danube của Strauss mới ghê.

Phim này thì bản Thus spoke Zarathustra mới là trademark chứ ???

Tớ đóng góp chút:
Tiếng Nga: Moloko - sữa, Korova - con bò cái!