Ai sẽ đợi tôi ở phía trước???

Mắt đen - The wall
Sâu trong đáy(Em) mắt em nói gì(D) đôi mắt huyền(Em)
Không là cao(Em) xa ko thật gần(D) nhưng chứa chan(Em)
(G)_ Khi anh mất lối trên con đường xa(Am) Trong đôi mắt em ấm lửa soi lối về(Em)
Khi anh vấp ngã(G) mắt em luôn dịu êm(Am)
Rồi đốt cháy lên(B7) cho niềm kiêu hãnh tới(Em)
Muốn được bên(Em) em để đắm chìm(D) trong mắt huyền(Em)
Đến từ đáy(Em) mắt đi cao vời(D) đôi mắt ơi(Em)
(G)_Ngủ vùi khung tranh trắng trơn ngày qua(Am)
Bao nhiêu ước mong(D) sao còn như quá xa(Em)
Màu nào ước muốn(G) màu nào đầy vơi(Am)
Màu nào cháy lên(B7) như lời đôi mắt nói(Em)
(G)_Mắt đen đôi khi(D) lung linh hạt tinh khôi(Em)
(G)Mắt đen ơi trái(D) tim anh thuộc về em(Em)
"(G)_Khi anh mất lối trên con đường xa(Am)
Trong đôi mắt em(D) ấm lửa soi lối về(Em)
Khi anh vấp ngã(G) mắt em luôn dịu êm("Am)
Rồi đốt cháy lên(B7) cho niềm kiêu hãnh tới(Em)
(G)_Mắt đen đôi khi(D) lung linh hạt tinh khôi(Em)
(G)_Mắt đen ơi trái(D) tim anh thuộc về em(Em)
(G)_Mắt đen hãy khát(D) khao cháy một lần thôi(Em)
(G)Mắt đen hỡi(D).... thắp lên ngọn lửa đam mê(Em)
Em)Sâu trong đáy mắt, em nói gì đôi mắt huyền (Em)
Không là cao xa,không thật gần nhưng chứa chan
(G)Khi anh mất lối trên con đường xa (Am)
Trong đôi mắt em (D)ấm lửa soi đường về (Em)
(G)Khi anh vấp ngã,mắt em luôn dịu êm,(Am)
Rồi đốt cháy lên(G) cho niềm kiêu hãnh ...tới. (Em)
Muốn được bên em để đắm chìm trong mắt huyền
Đến từ đáy mắt,đi xa vời đôi mắt ơi
Ngủ vùi khung tranh trắng trơn ngày qua
Bao nhiêu ước mong sao còn như quá xa?
Màu nào ước muốn? Màu nào đầy vơi?
Lời nào cháy lên như lời đôi mắt.... nói!
Ref:
(G)Mắt đen đôi khi (D)lung linh hạt tinh khôi (Em)
(G)Mắt đen ôi trái tim(D) anh thuộc về em (Em)
(G)Mắt đen ơi khao khát(D) cháy một lần thôi (Em)
(G)Mắt đen hãy thắp(D) lên ngọn lửa đam mê! (Em)

ồồơố
ổÂƯỗs"ồ?ồÊ
ổ^'ọằơốắỗÂộêƠỗs"ốà
ổ~ồƯồốfẵổ?ắồắ-ồ^
ỗ^ỗắZọáẵỗs"ốẵđồằ"
ốoồÔ"ổổ?ồãọạ.ỗs"ổáâổY"
ồằổ?ắỗ?
ổ^'ỗYƠộ"ọẵọẳsồoăộ,Êọá?ồÔ
ổ^'ọằơồồoăồạỗs"ộ,Êọá?ỗĐ'ỗÂồÔ
ọá<ọá?ỗôTỗs"ồ?ồÊổo?ọỗư?ổ^'ổo?ọỗư?ổ^'
ọá<ọá?ỗôTỗs"ồ?ồÊọẵỗư?ỗ?ổ^'

Hoa vilolet ngày thứ Tư - André Maurois
- Ô kìa, bà Jenny, bà ở lại đi !
Trong suốt bữa ăn chiều, Jenny Sóocbiê thật là rực rỡ. Rực rỡ ta muốn nói ở đây tức là tài năng của người nữ nghệ sỹ sân khấu, như một nữ văn sỹ tài hoa đã viết, có cả huyền thoại và chuyện thực quyện vào nhau, được gắn chặt bởi lòng nhiệt thành không bao giờ cạn. Say mê, hứng khởi, bị chinh phục, các thực khách của Lêông Lôrăng đều có cảm giác được sống những giây phút khoái trá, lãng quên cả thời gian.
- Không thể được đâu ạ, đã gần 4 giờ rồi, và hôm nay là ngày thứ Tư ... Ông biết đấy ông Lêông ạ, hôm nay là ngày tôi mang hoa violet đến cho con người đã từng yêu tôi tha thiết.
- Thật đáng tiếc, - Lêông nói với giọng đứt quãng, làm cho không khí càng thêm long trọng. ?" Vâng, tôi biết rõ lòng chung thủy của bà ... tôi không dám nài.
Bà ôm hôn các vị khách nữ, cánh đàn ông ôm hôn bà, và bà ra đi. Ngay sau khi bà vừa bước ra, mọi người đều bật lên lời khen ngợi :
- Bà ấy thật phi thường! Bà ấy bao nhiêu tuổi rồi ông Lêông ?
- Cũng sấp sỉ tám chục rồi. Hồi tôi còn nhỏ, khi mà mẹ tôi đưa tôi đến nhà hát kịch cổ điển Pháp thì Jenny đã nổi tiếng trong vai Xelimen rồi. Và tôi thì bây giờ chẳng còn trẻ trung gì nữa.
- Thiên tài không có tuổi, - Klerơ Mênetơriê nói - ... Còn câu chuyện về những bông hoa ấy ?
- Cả một thiên tiểu thuyết, một hôm bà đã thổ lộ cho tôi chứ bà không bao giờ viết. Nhưng tôi không muốn liều kể lại khi không có mặt bà ở đây. Rồi nó tam sao thất bản đi thì đáng sợ lắm
- Đúng thế, kể cũng thật đáng sợ nếu tam sao thất bản. Nhưng chúng tôi là khách của ông, ông phải kể gì để khuây khỏa chúng tôi và thay thế bà Jenny chứ, bởi vì bà ấy đã bỏ chúng tôi lại
- Thôi đành vậy. Tôi sẽ cố thử kể lại câu chuyện những bông hoa Violet ngày thứ Tư. Tôi sợ câu chuyện mang quá nhiều mầu sắc tình cảm so với thị hiếu của thời đại chúng ta.
- Không sao, - Béctơrăng Smít nói - Thời đại chúng ta đang đói tình cảm. Nó giả vờ ngổ ngáo chỉ để che dấu hoài vọng tình cảm của nó mà thôi.
- Ông cho là như vậy ? ... Thôi được ... Tôi sẽ làm đã cơn khát này... Các vị ở đây đều còn quá trẻ để có thể nhớ lại tiếng tăm lừng lẫy của Jenny trong suốt 1 thời gian dài như thế nào. Mái tóc vàng hung buông xõa trên đôi vai tuyệt đẹp, cặp mắt dài lúng liếng, giọng nói sắc, gần như lạnh lùng, bất chợt lại lặng đi vì xúc động; tất cả làm tăng thêm vẻ đẹp lộng lẫy kiêu kỳ!
- Ông vào đề hay quá, ông Lêông ạ.
- Vâng nhưng khí không hợp thời... Dầu sao cũng xin cám ơn lời khen của ông... Bà ấy đoạt giải lần đầu ở Viện Quốc gia âm nhạc và kịch nghệ vào quãng năm 1895, và sau đó biểu diễn trong Hý kịch Pháp. Kinh nghiệm cho tôi hay rằng cái nhà hát nổi tiếng này cũng khó tính lắm. Diễn viên biểu diễn ở đó phải có chức danh và họ giữ khư khư lấy chỗ của mình. Những vai phụ có tài nhất có thể phải đợi ở đó hàng chục năm trời trước khi được đóng vai quan trọng nhất của Marivô hay của Molie. Jenny, cô gái rất điêu đà ấy, đã vấp phải những người đàn bà quyền uy và dai như đỉa. Người phụ nữ khác thì đã nín nhịn mà giẫm chân tại chỗ hay sau hai năm đã chuyển sang một nhà hát khu phố nào đó. Jenny của chúng ta đã không như thế. Cô ấy đã tuyên chiến, huy động tất cả những gì cô ấy có : tài năng nghệ sỹ, học vấn, vẻ đẹp quyến rũ và mái tóc làm say đắm lòng người.
Rất nhanh, cô đã giành được ở nhà hát 1 chỗ đứng hàng đầu. Nhà cầm quyền kính nể cô. Các nhà đạo diễn kịch đòi cô đóng những vai khó mà như họ nói, chỉ có cô mới đóng được. Các nhà phê bình chẳng tiếc 1 lời nào để tán dương cô. Ngay cả con người gớm ghiếc Xác Vây cũng viết : ?o Cô ta có những điệu bộ, kiểu cách đến cá sấu cũng phải mê ?o.
Cha tôi, người quen biết Jenny từ thời gian đó, đã nói với tôi rằng, cô ấy hết lòng say mê nghề nghiệp của mình, diễn xuất 1 cách thật thông minh và luôn tìm cách gây những hiệu quả mới làm người xem ngã ngửa ra. Khi đó kịch trượt vào 1 chủ nghĩa hiện thực ngây thơ. Trong 1 vở nào đó tôi không nhớ, Jenny phải chết vì ngộ độc, cô đã đi đến các bậnh viện để tìm hiểu các hiệu quả của thuốc độc. Còn về cách biểu diễn tình cảm thì cô tự nghiên cứu ở chính mình.
Bằng nghệ thuật của mình, cô đã chỉ rõ sự thiếu thận trọng của Banzac khi ông này đem vào một trong những cuốn tiểu thuyết của ông những ham muốn cá biệt của riêng ông, hoặc của người phụ nữ mà ông yêu.
Các vị làm gì mà chẳng biết ngay rằng một cô cái mới hai mươi hai tuổi, đẹp lộng lẫy và đột nhiên đạt tới vinh quang sẽ được biết bao người theo đuổi. Bạn đồng ngiệp, rồi các nhà viết kịch, rồi các chủ nhà băng cố thử vận may. Một trong số họ, Henry Stan, được cô ưa thích. Không phải vì ông ta giàu. Cô sống chung với gia đình và cũng chẳng đòi hỏi gì quá cao sang. Chàng trai ấy quả thật rất có duyên và nhất là anh luôn luôn bày tỏ ý muốn được cưới cô làm vợ... Các vị cũng biết là đám cưới này bị hoãn lại vì bố mẹ Stan phản đối. Ba năm sau mới thành, nhung rồi cũng chẳng đi đâu vì Jenny vốn quen sống tự do không thể tự khuôn mình vào cuộc sống vợ chồng. Nhưng đó lại là một chuyện khác. Chúng ta hãy quay về với nhà hát Hý Kịch Pháp, với bước đường vào đời của bạn bè của chúng ta và với... những bông hoa violet.
Các vị hãy hình dung cảnh phòng giải lao của các nghệ sĩ vào cái đêm mà Jenny đóng lại trong vở "Nàng công chúa thành Bátđa" của Dumas con. Vở kịch có những hạn chế của nó; và tuy đang ngưỡng mộ những vở có cấu trúc vững chắc khác của ông như "Nửa vòng thế giới", "Bạn của những người phụ nữ, Frăngxiông, cái ông Dumas thái quá lần này trong vở "Người xa lạ" và "Nàng công chúa..." cũng vẫn làm tôi buồn cười. Tất cả những ai đã xem Jenny trong vai này đều phải công nhận là cô đã là cho vở kịch giống thực hơn. Tôi vẫn thường nói điều đó với bà Jenny. Điều kỳ lạ là người nghệ sĩ đã tin vào những gì mình diễn. "Vòa buổi ấy,-bà nói,-tôi luôn nghĩ gần giống như những nhân vật chính của ông Dumas và tôi thấy thật là kỳ cục khi đem phơi bàt trước ánh sáng những gì đang diễn ra trong tôi, nơi sâu kín nhất trong tâm hồn tôi." Cũng phải nói thêm là trong vai này, mái tóc buông xõa và đôi vai trần đã có tác dụng của nó. Tóm lại, cô đóng vai đó thật tuyệt vời.
Cô trở lại phòng giải lao giữa hai màn kịch, sau một tràng vỗ tay. Mọi người vây chặt lấy cô. Jenny ngồi xuống chiếc ghế con bên cạnh Henry Stan và nói huyên thuyên về thành công một cách hào hứng.
-Thế là thoát, anh Henry thân yêu...em lại nổi lên rồi! Cuối cùng em thở được...Anh đã nhìn thấy em ba hôm trước rồi đấy. Hôm đó em diễn tốt hơn có phải không nào?...Ừm một cái xuống tận đaý ao. Em ngạt thở...và tối nay hấp! Một cố gắng phi thường, em nổi trên mặt nước! Henry ơi, anh nói đi, liệu em có bị mắc cạn ở màn cuối không, nếu như em không biết cách bơi đến bờ? Ôi trời ơi, trời ơi!
Người dẫn khách bước vào và trao cho cô bó hoa.
-Của ai đấy? À, phải rồi, của Xanh Lu...Tình địch của anh đấy anh Henry ạ...Hãy để vào lô của tôi.
-Thưa cô, còn có một lá thư nữa,-Người dẫn khách nói.
Cô mở bức thư, đọc và phá lên cười.
-Của một cậu học sinh trung học...Cậu ta nói với em là ở trường cậu đã xây dựng một câu lạc bộ Jenny.
-Cả câu lạc bộ đua ngựa cũng thành câu lạc bộ Jenny-Henry nói thêm
-Cais cậu học sinh trung học này làm em xúc động hơn-Jenny nói-Và lá thư này còn kết thúc bằng một bài thơ...Anh thân yêu, anh nghe nhé"
"Và sau hết, hãy tha thứ cho tôi vì vần thơ giản dị
Đừng khinh rẻ những vần điệu của tôi
Tình yêu tôi vô cùng chân thật. Cầu xin nàng,
Đừng tiết lộ gì với ngài Hiệu trưởng:
-Không đáng yêu sao hả anh?
-Em sẽ trả lời họ chứ?
-Tất nhiên là không rồi! Có đến hàng tá nhưng loại như thế trong một ngày. Nếu em trả lời hết thì em còn làm được gì nữa. Nhưng mà điều này làm em yên tâm. Những người hâm mộ ở lứa tuổi mười sáu này; em sẽ giữ hộ được lâu hơn.
-Đã chắc gì,..Ba mươi tuổi, họ sẽ trở thành những ông chưởng khế.
-Nhưng vì sao những ông chưởng khế lại không tiếp tục hâm mộ em?
-Vẫn còn cái này nữa, thưa cô-Người dẫn khách nói.
Ông ta đưa cho Jenny một bó hoa Violet.
-ôi, xinh qua, anh Henry nhìn này...Không có danh thiếp a?
-Không, thưa cô...Người gác cổng nói lại với tôi là một chàng học viên trường sĩ quan pháo binh và công binh mặc đồng phục đã đưa đến chỗ ông ta.
-Em thân yêu-Henry Stan nói-anh có lời khen em đấy. Làm xúc động những "Cái đầu đầy ẩn số" ấy không phải dễ đâu.
Cô ngửi mãi mùi hương hoa Violet.
-Thơm quá,... đây mới chính là lời khen ngợi khiến em vui lòng...Em không yêu đám khán giả chín chắn và vô tình; họ đến xem em chết vào buổi tối cũng như buổi trưa họ đi ra quảng trường hoàng cung để nghe đại bác vậy.
-Đám khán giả nhẫn tâm-Stan nói-Họ luôn luôn là như vậy. Họ thích các trò xiếc...Thành công thật là mỹ mãn, nếu như một nữ diễn viên có thể nuốt được hàng trăm chiếc kim!
Cô bật cười
-Và người nuốt được chiếc máy khâu sẽ là tột đỉnh vinh quang.
Bên ngoài khán giả kêu ầm ĩ: "Diễn tiếp đi!" Jenny đứng dậy:
-Thôi nhé, chờ em một lát. Em đi nuốt nốt trăm chiêc kim của em đây.
Và thế đấy, theo như Jenny kể lại, thiên tình sử bắt đầu.
Thứ Tư sau, vào giữ giờ giải lao, người dẫn khách lại đưa cho Jenny một bó hoa violet, miệng tủm tỉm cười.
-Sao, lại của anh chàng học viên sĩ quan của tôi à?
-Vâng, thưa cô.
-Trông anh ấy thế nào?
-Tôi cũng không biết. Cô nên hỏi người gác cổng.
-Không, cũng chẳng có gì quan trọng lắm.
Tuần sau nữ, vô không diễn vào tối thứ Tư, nhưng khi cô đến rạp ngày thư Năm để tập thì đã thấy bó hoa violet có hơi héo ở trong lô của mình rồi. Khi ra về, dừng lại, cô hỏi người gác cổng.
-Ông Bécna, hoa violet của tôi là thế nào đấy? Vâng, là của anh chàng trẻ tuổi đấy à?
-Vâng, thưa cô...đây là lần thứ ba.
-Anh ta giống ai, anh chàng học viên sĩ quan ấy mà?
-Anh ta thật dễ thương...dễ thương lắm...có hơi gầy một chút, má hõm, mắt quầng thâm. Có hàng râu con kiến. Một chiếc ống nhòm...Trong anh ta hơi kỳ quặc với chiếc kiếm bên người... Xin thề với cô là anh chàng này say đắm lắm. Anh ta trao cho tôi bó hoa và nói""Tặng cô Jenny Soocbie" và mặt anh ta đỏ ửng lên.
-Tại sao anh ta lại cứ đến vào ngày thứ Tư?
-Cô không biết sao? Thứ Tư là ngày họ được phép đi ra ngoài. Thứ Tư nào các bồn hoa và hành lang không đông nghịt những học viên sĩ quan, một người dẫn thêm một cô gái trẻ.
-Anh chàng của tôi cũng có chứ?
-Vâng, thưa cô, nhưng là chị của anh ấy. Họ giống nhau đến kỳ lạ.
-Chàng trai tội nghiệp! Ông Bécna, nếu tôi dám, tôi sẽ báo với ông cho anh ta lên chỗ tôi ít ra là một lần, để anh ta có thể tận tay trao hoa cho tôi.
-Thế hả, quả thực tôi chẳng dám khuyên cô như vậy đâu...Những chàng trai si tình ấy, chừng nào mà ta không tỏ ra quan tâm đến họ thì chưac có già là nguy hiểm cả. Họ đứng từ xa mà chiêm ngưỡng các nữ nghệ sĩ, như thế họ cũng đã mãn nguyện lắm rồi... Ta chỉ hơi tỏ ra quan tâm đến họ một chút thôi, thế là họ bám chặt ngay lấy, lúc đó tình huống sẽ trở nên kinh khủng...Ta cho họ ngón tay, họ sẽ đòi cả bàn tay...Ta cho họ bàn tay, họ sẽ đòi cả cánh tay...Vậy đấy cô ạ,cô đừng cười, tôi có kinh nghiệm về chuyện này lắm rồi...Tôi ở đây đã hăm lăm năm nay. Tôi, tôi đã nhìn thấy ở ngay trong lô này khối cô gái si tình...và những chàng trai gàn dở...và cả các quý ông già nua nữa chứ... Tôi luôn luôn
nhân hoa, nhận thiếp, còn cái chuyện để cho họ lên thì dứt khoát là xin đừng.
-Ông nói đúng đấy, ông Bécna ạ...Chúng ta cần phải lạnh lùng, cẩn tắc và có khi phải tàn nhẫn nữa.
-Đâu phải là tàn nhẫn hở cô. Lý trí đấy chứ.

Nhiều tuần lễ đã trôi qua. Cứ một thứ Tư, Jenny lại nhận được một bó hoa. Bây giờ cả rạp biết chuyện. Một nữ diễn viên nói với Jenny:
-Tôi đã nhìn thấy anh chàng học viên sĩ quan của chị rồi. Anh ta có khuôn mặt đẹp, trông thật lãng mạn. Một chàng trai sinh ra để diễn "Bỡn cợt" hoặc "Người bán nến"
-Sao chị biết đó là anh chàng của tôi?
-Tại vì tình cờ tôi có mặt chỗ người gác cổng khi anh ta đưa hoa đến và rụt rè nói:"Xin ông cho gửi tặng cô Jenny Soocbie." Thật cảm động. Hẳn là anh chàng này thông minh lắm. Anh ta sợ mọi người chê mình kỳ quặc, tuy nhiên lai không nén nổi lòng mình...Đã có lúc, tôi cứ tiếc là anh ta không đến vì tôi; tôi sẽ cảm ơn, sẽ an ủi anh ta. Mà chị phải nhớ là anh ta không đòi một cái gì đâu nhé, kể cả việc được gặp chị. Nhưng nếu tôi ở vào địa vị của chị...
-Chị sẽ tiếp anh chàng chứ?
-Đúng thế, một lát thôi...Đã bao năm nay. Rồi sẽ đến lúc nghỉ hè. Chị sẽ ra đi...Chẳng sợ anh chàng bám dài đâu...
-Chị nói đúng. Thật là điên rồ nếu ta rẻ rúng những người hâm mộ lúc này còn đông và còn trẻ, để đến ba mươi năm nữa ta chạy theo họ khi họ chẳng còn được mấy người và đã già khú đế ra rồi.
Tối hôm đó, khi ra về, Jenny nói với người gác cổng:
-Ông Bécna ạ, thứ Tư tới, khi anh chàng học viên sĩ quan mang hoa đến thì ông bảo với anh ta mang hoa lên chỗ tôi nhé, sau màn ba nhé...Tôi diễn vở Midăngtrốp. Tôi không phải thay trang phục. Tôi sẽ lên lô của tôi và tiếp anh ấy... Không, tôi đợi anh ta ở hành làn, dưới chân cầu thang,... hay ở trong phòng giải lao vậy.
-Vâng, nhưng cô không e ngại gì à?
-Có gì phải ngại? Mười ngày nữa tôi đã đi. Vả lại, lúc đó chàng học viên này bị nhà trường nhốt chặt rồi còn gì.
-Vâng...Tôi...điều tôi muốn nói là...
Thứ Tư sau, Jenny đóng vai Xelimen, mặc dù không cố ý, vẫn có vẻ như khao khát muốn được làm đẹp lòng con người chưa quen biết. Giờ nghỉ, khi vào hậu trường, cô có cảm giác bị cuốn hút, gần như lo âu. Cô ngồi ở phòng giải lao và đợi. Một vài người quen lượn lờ xung quanh. Ông giám đọc thì đang nói chuyện với Blăng Pecxong, lúc bấy giờ đang là tình địch của Jenny. Mãi chẳng thấy bộ quân phục màu vàng đen xuất hiện. Mỗi lúc cảm thấy một bồn chồn, ròi khong giữ nổi kiên nhẫn, cô chạy đễn chỗ người dẫn khách:
-Không ai hỏi tôi sao?
-Thưa cô, không.
-Hôm nay đúng là thứ Tư, thế mà tôi chẳng hề nhận được những vòng hoa violet. Hay là ông Bécna quên không đưa lên chỗ tôi?..Hoặc giả có sự nhẫm lẫn nào chăng?
-Nhầm lẫn? Nhầm lẫn thế nào được ạ, cô có cần tối đến tận chỗ người gác cổng để xem lại không ạ?
-Vâng, ông vui lòng đi giúp...Nhưng mà thôi. Để tôi đi hỏi ông Bécna.
"Thế quái nào mà"..cô tự chế nhạo mình. Suốt sáu tháng trời mình hấu như không hề đẻ ý đến tấm lòng thủy chung kín đáo ấy, thế rồi bỗng nhiên, vì không thể cứ hững hờ mãi, bây giờ mình lại bối rối như chờ đón người yêu...Ôi, Xelimen, cô sẽ luyến tiếc Anzét biết bao, khi chàng từ biệt cô với nỗi đau buồn.
Sau buổi diễn, cô bước vào buồng người gác cổng.
-Thế nào ông Bécna, người tình đầu tiên của tôi đâu, sao ông vẫn chưa cho anh ấy lên chỗ tôi?
--Thưa cô, cứ như thể là cố tình ấy. Hôm nay anh ta không đến...Lần đầu tiên cô nhận tiếp anh ấy, thì cũng là thứ Tư đầu tiên kể từ sáu tháng nay, anh ta không đến.
-Thật kỳ lạ! Ông có nghĩ là anh ta có thể được báo trước và sợ không dám đến không?
-Chắc chắn là không, cô ạ...Không ai biết là cô và tôi...Cô không nói gì. Còn tôi, tôi cũng không hề nói gì, ngay cả với vợ tôi...
-Thế ông giải thích việc đó như thế nào?
-Tôi chịu...Có thể là do ngẫu nhiên. Có thể anh ta nản chí. Có thể anh ta ốm...Thử chờ đến thứ Tư sau xem thế nào.
Nhưng thứ Tư sau, vẫn chẳng thấy chàng học viên sĩ quan, cũng chẳng thấy hoa violet.
-Làm thế nào bây giờ, ông Bécna? Liệu có thể nhờ đám bạn bè tìm anh ta không?...Hay nhờ ông hiệu trưởng?
-Nhưng bằng cách nào, ngay cả tên anh ta, chúng ta cũng có biết đâu?
-Ừ nhỉ... thật chán quá! Thế là hỏng hết rồi!
-Không đâu cô ạ...Năm tháng còn dài. Cô sắp đi biểu diễn ở các nơi, còn thành công nhiều...Có gì là hỏng đâu hả cô?
-Ông nói đúng. Tôi thật là một kẻ vô ơn...Chỉ vì tôi yêu những bông hoa violet ngày thứ Tư quá đấy mà.
Ngày hôm sau, cô tạm biệt Pari, Henry Stan vẫn đi cùng với cô. Ở khách sạn, buồng nào của Jenny cũng đầy hoa hồng. Khi trở lại Pari, cô đã quên chàng sĩ quan lãng mạn của mình.
Một năm sau, cô nhận được một lá thư của ông đại tá Jơnơvie nào đó, xin đựoc gặp vì công việc riêng. Một bức thư hoàn toàn đứng đắn. Không có lý do gì để chói từ cuộc gặp gỡ. Jenny mời ông đại tá đên nhà cô vào một buổi chiều thứ bảy. Ông đến với bộ quần áo thường phục màu đen. Jenny đón tiếp ông bằng vẻ duyên dáng thường thấy trên sân khấu hơn là trong cuộc sống bình thường, nhưng trong thái độ của cô, tất nhiên, vẫn toát lên một câu hỏi ngầm: "Vị khách chưa quen này muốn gì đây?" Cô chờ đợi.
-Xin cảm ơn cô đã tiếp tôi, tôi không thể nào giải thích qua thư mục đích cuộc viếng thăm này. Nếu như tôi đã tự cho phép mình xin gặp cô, thì xin cô hiểu cho rằng đó không phải là một người đàn ông có ý nghĩ táo bạo ấy, mà là một người cha... Cô trông thấy tôi mặc đồ tang đấy. Tôi để tang đứa con trai tôi, trung úy Andre Jơnơvie, chết tại Mađagasca cách đây hai tháng.
Jenny làm một cử chỉ dường như muốn nói: "Xin chia buồn cùng ông với tất cả tấm lòng, nhưng..."
-Cô không biết con trai tôi...Tôi biết mà...Nhưng nó biết và ngưỡng mộ cô...Điều này với cô, có vẻ như khó tin...nhưng tất cả những gì nói sau đây đều là sự thật...Cô là người mà con tôi ngưỡng mộ và yêu mến nhất trên đời này...
-Tôi sợ là tôi không thể hiểu được...ngài đại tá ạ. Anh ấy nói với ngày như vậy à?
-Với tôi ư? Không...Nó đã nói điều đó với chị nó, người bạn tâm tình của nó...Mọi chuyện bắt đầu vào cái hôm hai chị em nó đi xem "Trò chơi của tình yêu và của Ngẫu nhiên" Các con tôi về nhà nói đến cô một cách hào hứng: "Sự e thẹn thật là tinh tế", "Lời thơ thật là xúc động"...Hàng nghìn điều khác nữa, mà tôi tin là có thật. tôi không hề nghi ngờ một chút nào, nhưng những điều ấy chỉ có thể có với nhiệt tình của tuổi trẻ, lòng khát khao lý tưởng...Con trai tội nghiệp của tôi vừa mơ mộng lại vừa lãng mạn.
-Trời ơi! Vậy chính là chàng trai...-Jenny thốt lên.
-Vâng, thưa cô, người học viên mà mỗi thứ Tư trong cả một năm trời đã mang đến cho cô những bó hoa violet, chính là Andre, con trai tôi...Cả điều ngày nữa tôi biết được cũng là do con gái tôi...Tôi hy vọng cái trò trẻ con ấy, như một lời ca ngợi không làm cô phật ý. Nó yêu cô ghê gớm, cô, hoặc cũng có thể là hình ảnh mà nó tạo nên từ cô... Chị của nó đã phải chạy vạy vất vả để có thể kiếm thêm được cho nó những bức ảnh của cô từ những người thợ ảnh...Ở trường nó bị bạn bè chế giễu vì tình yêu này...Họ bảo nó: "Vậy thì sao không viết thư cho cô ấy đi."
-Thế tại sao anh ta không viết?
-Nó đã viết, cô ạ, tôi có mang đây cho cô một chồng thư chưa bao giờ gửi mà chúng tôi đã tìm thấy sau khi nó mất đi.
Ông đại tá lấy từ trong túi ra một bó thư và đưa cho Jenny xem. Về sau bà có cho tôi xem, nét chữ nhỏ, thoắng, khó đọc...Kiểu chữ của những nhà toán học, cách hành văn của một nhà thơ.
-Xin cô hãy giữ những lá thư này, nó là của cô... Và xin cô hãy tha thứ cho chuyện kỳ quặc này...Tôi nghĩ là vì bổn phận của tôi đối với kỷ niệm của con trai tôi...Trong tình cảm mà cô đã khơi dậy trong nó, không có gì là thiếu tôn trọng hay dễ dãi. Với nó, cô là biểu hiện của sự hoàn nảo và duyên dáng...Và tôi xin cam đoan với cô là Andre cũng xứng đáng với tình yêu cao cả của nó.
-Nhưng tại sao anh ấy không đòi được gặp tôi? Tại sao bản thân tôi cũng không tìm cách để gặp anh ấy?...Tôi thật đáng trách. Tôi thật đáng trách quá...
-Đừng tự trách móc mình, cô ạ. Cô đã không thể tưởng tượng ra...Nếu như khi ra trường, Andre xin được phân đi Mađagasca, đó chính là vì cô, chắc chắn là như vậy...Đúng thế, nó đã nói với chị nó: "hoặc là em sẽ thoát khỏi tình yêu vô vọng này do xa cách, hoặc em sẽ làm nên sự nghiệp, và khi đó..."
-Đó không phải là những điều vĩ đại sao, lòng chung thủy ấy, tình kiên nhẫn ấy, và sự kín đáo ấy!-Jenny thốt lên.
Ông đại tá đứng lên. Jenny cầm lấy tay ông.
-Tôi nghĩ là tôi đã không làm điều gì xấu, tuy nhiên... có lẽ tôi cũng phải có bổn phận đồi với người đã khuất, than ôi, vong hồn chưa được thỏa...Hãy nghe tôi, ngài đại tá, xin ngày hãy nói cho tôi biết nơi con trai ngài được chôn cất...Tôi xin thề với ngài là cho đến cuối đời, tôi sẽ đến, vào mỗi thứ Tư, đặt trên nấm mộ của anh ấy một bó hoa violet.
-Và đó là lý do tại sao-Lêông Lôrăng kết luận-lý do tại sao trong suốt cuộc đời mình, Jenny của chúng ta trở nên hay hoài nghi, cảm thấy vỡ mông, một vài người thậm chí còn nói là trắng trợn, và con người đó cứ mỗi thứ Tư, lại từ bỏ bạn bè, công việc, và đôi khi cả tình yêu để một mình đi đến nghĩa trang Môngpacnax, đến bên nấm mộ người trung úy không bao giờ quen biết...Các vị có thấy là tôi có lý không, khi tôi nói rằng câu chuyện này là quá đậm màu tình cảm đối với thời đại chúng ta.
Một phút im lặng, rôi Béctơtrăng Smit nói:
-Vẫn luôn có những điều thơ mộng trên đời này cho những ai xứng với nó.

Có khi là chiếc lá
Rớt trong chiều cuối thu
Có khi là cơn mưa
Rơi trong ngày mùa hạ
Có khi là gốc rạ
Giữa cánh đồng cằn khô
Có khi là giấc mơ
Giữa trưa hè gay gắt
Có khi là ánh mắt
Lỡ chạm vào mắt nhau
Có khi là bàn tay
Níu bàn tay rất chặt
Có khi là bờ vai
Ủ bao niềm thương nhớ
Có khi là em nhớ?
Có khi là em yêu?
Có khi là cánh diều
Bay giữa trời giông gió
Có khi là đang có...
Một người đứng chờ em?
- lth -

Mẹ! Con lại đi! Chắc mẹ buồn con lắm! Ở nhà chẳng chịu yên thân, chẳng kịp ăn những món ngon mẹ làm. Con lại chuẩn bị đi.
Mẹ! Đừng khóc thầm vì con. Con biết, dù con có khôn lớn thế nào, trong mắt mẹ con vẫn chỉ là một đứa trẻ vụng về và còn thiêú khôn lắm lắm. Nhưng, mẹ! Con không ngại đường đầu với cuộc sống này và con muốn biết thêm cuộc sống ở bên ngoài khung cửa hơn nữa. Con vẫn mãi là con bé bỏng của mẹ, dù con đi bất cứ nơi đâu.
Mẹ! Con xin lỗi mẹ! Cả mẹ và con đều không biết cách nào để thể hiện mình. Con yêu mẹ, nhưng có khi nào con ôm mẹ được dù chỉ một lần. Mẹ yêu con, nhưng có khi nào mẹ vuốt tóc con. Mẹ và con, sao lại quá cách xa nhau đến thế?
Mẹ! Con đi, mẹ nhé! Mẹ đừng khóc để cho con được chân cứng đá mềm. Con sẽ cố gắng, cố gắng và cẩn thận trong mọi việc. Mẹ yên tâm, mẹ nhé! Hãy để cho con được tung cánh bay và bay xa hơn nữa
Mẹ! Mẹ ở nhà mạnh khỏe, mẹ nhé!
Con sẽ đi nhanh rồi lại trở về năn những món ăn mẹ làm
Mẹ!
Con yêu mẹ, rất nhiều!

Tuyết
- Pautopxki -
Tachiana Petrovna dọn đến nhà cụ Potapov được một tháng thì cụ mất. Nàng ở lại một mình với đứa con gái nhỏ là Varia và người vú già.
Ngôi nhà nhỏ, chỉ có ba gian, ở trên một ngọn đồi trông xuống con sông phía Bắc ngay đầu tỉnh lỵ. Sau nhà, bên kia khu vườn đã trụi lá là một rừng bạch dương màu trắng bạc. Ở đó, từ sáng đến tối, lũ quạ kêu quàng quạc, bay thành từng đám mây đen trên những ngọn cây trần trụi báo hiệu trời xấu.
Từ khi rời Moskva, Tachiana mãi vẫn không sao quen được cái tỉnh lỵ đìu hiu với những ngôi nhà nhỏ bé, những cánh cửa hàng rào kêu ken két, những buổi tối vắng lặng, nghe rõ cả tiếng ngọn đèn dầu nổ lép bép.
"Mình ngốc quá! - Nàng nghĩ - Không dưng đi bỏ Moskva, nhà hát và bè bạn! Đáng lẽ phải đưa Varia đến với bà vú ở Puskino, nơi đó chưa bị máy bay bắn phá lần nào, còn mình thì cứ việc ở lại Moskva. Trời, mình thật ngốc!".
Nhưng không thể trở lại Moskva nữa rồi, Tachiana quyết định sẽ biểu diễn trong các trạm quân y - trong thị xã này có vài trạm - và nàng cảm thấy yên tâm. Nàng còn thấy thích cái tỉnh lỵ ấy nữa là khác, nhất là khi đông về và tuyết xuống phủ đầy. Ngày lại ngày, êm dịu và xám ngắt. Sông mãi chưa đóng băng, mặt nước màu xanh lá cây bốc khói.
Tachiana quen dần với tỉnh lỵ và cả với ngôi nhà không phải của mình. Nàng đã quen chiếc dương cầm lạc giọng, những tấm ảnh úa vàng trên tường chụp những thiết giáp hạm cổ lỗ bao vệ bờ biển. Trước kia, cụ Potapov làm thợ máy tàu biển. Trên cái bàn giấy phủ dạ xanh của cụ có đặt mô hình tuần dương hạm "Grômôbôi", trên tàu đó cụ đã làm việc, Varia không được phép sờ mó vào mô hình ấy. Và nói chung, không được sờ mó vào bất cứ vật gì.
Tachiana biết cụ Potapov có con trai đang phục vụ ở trong hạm đội "Hắc Hải". Trên bàn, bên cạnh mô hình tuần dương hạm, có bức ảnh của anh. Đôi lúc, Tachiana cầm bức ảnh lên ngắm nghía rồi nhíu đôi lông mày thanh thanh lại, nghĩ ngợi. Nàng cứ có cảm giác là đã gặp anh ở một nơi nào đó, nhưng đã lâu lắm rồi, trước cả cuộc hôn nhân không toại nguyện của nàng. Nhưng ở đâu? Và khi nào nhỉ?
Anh lính thuỷ nhìn nàng bằng đôi mắt bình thản hơi có vẻ chế nhạo, như muốn hỏi: "Thế nào chị? Chẳng lẽ chị vẫn chưa nhớ ra là chúng ta đã gặp nhau ở đâu hay sao?"
- Không, tôi không nhớ - nàng trả lời khe khẽ.
- Mẹ ơi, mẹ nói chuyện với ai thế? - Varia từ phòng bên hỏi to.
- Với cái dương cầm con ạ - Tachiana mỉm cười đáp lại.
Vào giữa mùa đông bắt đầu có những lá thư do cùng một bàn tay viết gửi cho cụ Potapov, Tachiana xếp những lá thư ấy lại trên bàn. Một lần đang đêm nàng chợt thức giấc. ánh tuyết mờ mờ chiếu vào cửa kính. Con mèo xám Arkhiv của cụ Potapov để lại đang ngáy khò khò trên đi văng.
Tachiana khoác áo choàng mỏng vào phòng làm việc của cụ Potapov và đứng môt lát bên cửa sổ. Một con chim lặng lẽ bay vút ra khỏi cây làm tuyết đổ xuống. Tuyết bay như bụi trắng phủ một lớp mỏng trên mặt kính.
Tachiana thắp ngọn nến trên bàn, ngồi xuống ghế bành và nhìn mãi ngọn nến. Ngọn nến cũng chả buồn lay động. Sau đó nàng thận trọng lấy ra một bức thư, bóc phong bì, nhìn chung quanh rồi bắt đầu đọc:
" Cha yêu quý, thế là con đã nằm bệnh viện được một tháng, - nàng đọc - Vết thương không nặng lắm. Đại thể là nó đang lên da non. Xin cha đừng lo lắng và chớ hút hết điếu thuốc này đến điếu thuốc khác. Con van cha đấy!"
" Con luôn nhớ đến cha, - Tachiana đọc tiếp - đến ngôi nhà của cha con ta, đến tỉnh lỵ của chúng ta. Tất cả những cái đó xa xăm quá, tưởng như ở đâu mãi chân trời. Con nhắm mắt lại và thấy con mở cửa hàng rào, bước vào vườn. Mùa đông, tuyết xuống, nhưng con đường nhỏ dẫn tới phong đình bên dốc đã được quét dọn sạch sẽ, còn băng bụi phủ đầy những khóm tử đinh hương. Lò sưởi trong phòng kêu tí tách. Khói bạch dương thoang thoảng. Cây dương cầm cuối cùng đã được lên dây lại và cha đã cắm những cây nếnvàng hình xoắn ốc con mua từ Leningrad vào những chân đèn. Và vẫn những bản nhạc ấy trên chiếc đàn? Bản tự khúc của vở nhạc kịch " Con đầm Pích" và tình ca " Trên bờ cõi Tổ quốc xa xôi." Không biết quả chuông treo ở cửa có kêu không? Thế là con vẫn chưa kịp chữa. Chả lẽ rồi con sẽ lại được gặp tất cả những cái đó? Chả lẽ rồi con lại được lấy nước giếng trong bình mà rửa sạch bụi đường xa? Cha nhớ không? Ôi,nếu cha biết được rằng từ chốn xa xôi này con yêu mến tất cả những cái đó biết chừng nào? Cha đừng ngạc nhiên, nhưng con nói với cha một cách thật nghiêm túc rằng con nhớ đến những cái đó trong những phút ác liệt nhất của trận đánh. Con biết rằng con đang bảo vệ không riêng gì bờ cõi đất nước mà cả cái góc nhỏ bé và thân yêu ấy trong lòng con: tức là cả cha, cả khu vườn nhà ta, cả những chú bé tóc bù xù trong làng ta, cả những khu rừng bạch dương bên kia sông và cả con mèo Arkhiv nữa. Xin cha đừng cười và đừng lắc đầu cha nhé. Có thể khi ra viện con sẽ được về nhà ít lâu. Điều đó chưa chắc lắm. Tốt hơn là cha đừng đợi".
Tachiana ngồi mãi bên bàn, mắt mở to nhìn qua cửa sổ, nơi bình minh bắt đầu hé lên trong màu xanh dày đặc và nghĩ rằng rồi đây, ngày một ngày hai, một người không quen biết có thể từ mặt trận trở về ngôi nhà này và người đó sẽ phải đau khổ khi phải gặp những người xa lạ ở đây và phải trông thấy mọi vật hoàn toàn không giống như ý người đó muốn.
Sáng hôm sau, Tachiana sai Varia lấy xẻng ra dọn con đường dẫn tới phong đình trên bờ dốc. Cái lầu ấy đã hoàn toàn cũ nát. Những cột gỗ mốc meo, rêu phủ đầy. Tachiana tự tay chữa lấy quả chuông con treo trên cửa. Trên chuông có một hàng chữ đúc đến buồn cười "Ta treo trên cửa - hãy giật cho vui!" Tachiana đụng vào chuông, nó kêu lên lanh lảnh. Con mèo Arkhiv khó chịu, ve vẩy đôi tai, rồi bực dọc đi ra khỏi nhà; có lẽ nó cho tiếng chuông vui vẻ kia là càn rỡ.
Trưa hôm đó, Tachiana, má ửng hồng, cười nói ầm ĩ, mắt quầng thâm vì xúc động, từ ngoài phố về dắt theo một ông lão lên dây đàn, một người Tiệp đã Nga hoá. Ông làm nghề chữa đèn cồn. đèn dầu hoả, búp bê, ắccoocđêông và lên dây đàn dương cầm. Ông lão có cái họ nghe rất buồn cười: " Neviđan" (của lạ). Sau khi lên dây đàn, ông già nói rằng chiếc đàn cũ nhưng rất tốt. Không cần ông nói Tachiana cũng biết.
Khi ông lão đã ra về, Tachiana cần thận lục khắp các ngăn kéo bàn và tìm thấy một gói nến to hình xoắn ốc. Nàng cắm vào các chân nến đặt trên dưng cầm. Tối đến, nàng thắp nến, ngồi chơi đàn, và tiếng nhạc tràn ngập ngôi nhà.
Khi Tachiana ngừng chơi và tắt nến đi thì một làn khói toả ra khắp các phòng như quanh cây thông ngày hội.
Varia không chịu được nữa.
- Sao mẹ lại đụng vào đồ vật của người khác? - Nó hỏi Tachiana - Mẹ cấm con, còn mẹ thì lại đụng vào đủ mọi thứ? Nào chuông, nào nến, nào đàn. Mẹ lại còn đặt những bản nhạc của người ta lên trên dương cầm nữa.
- Vì mẹ là người lớn, - Tachiana trả lời.
Varia chau mày, ngờ vực nhìn mẹ. Lúc này Tachiana không giống người lớn một chút nào. Mặt nàng tươi hẳn lên và nom giống cô gái tóc vàng đã đánh rơi chiếc hài pha lê trong hoàng cung. Chính Tachiana đã kể cho Varia nghe chuyện cô gái ấy.
Ngồi trên tàu hoả, trung uý Nicolai Potapov đã tính rằng anh chỉ có thể ở với cha nhiều lắm là một ngày đêm. Hạn nghỉ phép thì ngắn mà đi đường đã chiếm gần hết thời gian.
Tàu hoả tới thành phố vào ban ngày. Ngay tại nhà ga, trung uý được người quen làm trưởng ga cho biết cha anh mất đã một tháng và một nữ ca sĩ trẻ cùng đứa con gái đang ở nhà anh.
- Chị ta người tản cư, - ông trưởng ga nói.
Nicôlai im lặng nhìn ra ngoài cửa kính, nơi những hành khách mặc áo bông, đi ủng dạ, tay cầm ấm nước, đang chạy. Anh thấy chóng mặt.
- Vâng, - trưởng ga nói - Cụ nhà là người thật tốt bụng. Thế mà cụ chết đi mà không kịp gặp con trai.
- Bao giờ lại có tàu ra, thưa bác? - Nicôlai hỏi.
- Năm giờ sáng mai, - ông lão nói, rồi im lặng một lát và nói tiếp - Anh lại đàng tôi chi. Bà lão nhà tôi sẽ pha trà, làm cơm anh ăn. Anh không phải về nhà nữa đâu.
- Cám ơn bác. - Nicôlai trả lời và bước ra.
Ông trưởng ga nhìn theo, lắc đầu.
Nicôlai đi qua tỉnh lỵ về bờ sông. Phía trên là một bầu trời xanh xám. Tuyết lơ thơ, bay chênh chếch giữa trời và đất. Mấy con quạ bước đi bước lại trên con đường phân rác bẩn thỉu. Trời sẩm tối. Gió thổi từ bên kia bờ sông, từ những cánh rừng, làm anh chảy nước mắt.
"Làm sao được! - Nicôlai nói! - Chậm mất rồi! Và giờ đây cái tỉnh lỵ này, cả con sông và ngôi nhà - mọi thứ đối với ta gần như xa lạ!"
Anh ngoảnh nhìn sườn đồi bên kia thành phố. ở đó hiện ra lờ mờ ngôi nhà trong khu vườn tuyết phủ. Từ ống khói to ra, khói bị gió cuốn về cánh rừng bạch dương.
Nicôlai thong thả bước về phía nhà mình. Anh định không vào nhà mà chỉ đi ngang thôi, cũng có thể rẽ vào vườn đứng một lát trong cái lầu nghỉ chân cũ kỹ. Thật khó chịu khi nghĩ rằng những người xa lạ đang ở trong ngôi nhà của cha anh. Tốt hơn là chẳng nhìn thấy gì hết để khỏi phải đau lòng, cứ đi đi và lãng quên dĩ vãng.
" ồ - Nicôlai nghĩ bụng - con người mỗi ngày một trưởng thành, và nhìn sự vật chung quanh một cách nghiêm khắc hơn."
Nicôlai về đến nhà khi trời tối. Anh nhẹ nhàng mở cửa vào vườn, nhưng nó vẫn kêu ken két. Mảnh vườn như giật mình. Tuyết đọng trên cành rơi xào xạc. Anh nhìn quanh. Trên con đường nhỏ dẫn tới phong đình, tuyết đã được dọn sạch. Nicôlai vào trong lầu, đặt hai tay lên cái lan can cũ kĩ. Đằng xa, bên kia rừng, bầu trời hồng lên mờ nhạt: có lẽ trăng đã lên sau những đám mây. Nicôlai cất mũ, lấy tay vuốt tóc. Chung quanh yên lặng, chỉ ở dưới chân đồi, mấy người đàn bà xách những chiếc xô rỗng kêu long xong đi đến lỗ băng lấy nước.
Anh chống cùi tay trên lan can, nói khẽ:
- Có thể nào lại như thế?
Có ai đó nhè nhẹ chạm vào vai anh. Nicôlai ngoảnh lại. Đằng sau anh là một thiếu phụ trẻ, có khuôn mặt xanh xao và nghiêm nghị, đầu trùm khăn len. Thiếu phụ nhìn anh bằng đôi mắt sâu thẳm và chăm chú. Trên mi mắt và má nàng những bông tuyết tan dần. Có lẽ đó là tuyết trên cành rơi xuống.
-Anh đội mũ vào kẻo cảm lạnh đấy! - Thiếu phụ nói khẽ - Mời anh vào nhà đi. Không nên đứng ở đây.
Nicôlai im lặng. Thiếu phụ nắm lấy tay áo của anh và dẫn anh theo những con đường nhỏ đã dọn sạch. Đến bên thềm Nicôlai dừng lại. Xúc động làm anh nghẹn ngào, không sao thở được. Thiếu phụ vẫn nói khe khẽ:
- Không sao, xin anh đừng ngại vì chuyện tôi ở đây. Cảm giác đó sẽ qua ngay thôi.
Nàng giậm chân để rũ tuyết bám vào giày. Tức khắc quả chuông ở phòng mắc áo reo lên lanh lảnh đáp lại. Nicôlai thở dài thực mạnh, lấy hơi.
Anh bước vào nhà, vẻ bối rối, lẩm bẩm điều gì. ở phòng ngoài, mới cởi áo choàng anh đã ngửi thấy mùi khói bạch dương thoang thoảng và nhìn thấy con mèo Arkhiv. Nó ngồi ngáp dài trên đi văng. Một cô bé tóc bím đứng bên đi văng và nhìn anh bằng cặp mắt sung sướng, nhưng không phi nhìn mặt anh mà nhìn mấy viền vàng trên tay áo anh.
-Vào đây, anh! - Tachiana nói và dẫn anh vào bếp.
Trong bếp có bình giếng nước lạnh và treo một chiếc khăn vải lanh quen thuộc thêu hình những chiếc lá sồi.
Tachiana trở ra. Đứa con gái mang xà phòng cho Nicôlai và nhìn anh cởi áo, rửa mặt. Nỗi bối rối trong lòng anh vẫn chưa tan.
- Mẹ cháu là ai vậy? - Anh hỏi đứa bé và đỏ ửng mặt. Anh hỏi câu đó cho có hỏi mà thôi.
- Mẹ cháu tưởng mẹ cháu là người lớn. - Con bé thì thầm với một vẻ bí ẩn.- Nhưng mẹ cháu chẳng phải là người lớn tẹo nào. Mẹ cháu còn xoàng hơn cả cháu nữa cơ.
- Tại sao vậy? - Anh hỏi
Nhưng con bé không trả lời, nói cười và chạy ra ngoài.
Suốt buổi tối anh không sao xua đuổi được cảm giác nhẹ nhàng mà sâu lắng. Mọi vật trong nhà xếp đặt đúng theo ý anh muốn. Vẫn những bản nhạc ấy trên dương cầm, vẫn những cây nến hình xoắn ốc đang cháy, nổ tí tách và chiếu sáng phòng làm việc của cha anh. Cả những bức thư anh gửi từ bệnh viện về cũng nằm trên bàn, dưới chiếc địa bàn cũ mà ngày trước ông cụ vẫn thường dùng chặn lên thư.
Uống trà xong, Tachiana dẫn Nicôlai ra sau cánh rừng thăm mộ cha anh. Mặt trăng mờ mờ đã lên cao. Những cây bạch dương tỏa sáng yếu ớt trong ánh trăng ngả bóng nhẹ xuống tuyết.
Đêm đã khuya, Tachiana ngồi trước dương cầm, nhẹ nhàng lựa phím đàn, rồi ngoảnh lại nhìn Nicôlai và nói:
- Tôi cứ có cảm giác là tôi đã gặp anh ở đâu rồi.
- Vâng, cũng có lẽ - anh đáp.
Nicôlai nhìn thiếu phụ. ánh nến ở bên cạnh soi sáng nửa khuôn mặt nàng. Anh đứng dậy đi đi lại lại trong phòng rồi dừng lại.
- Không, tôi không nhớ ra được! - Anh nói giọng trầm trầm .
Tachiana ngoảnh lại hốt hoảng nhìn Nicôlai nhưng không nói gì hết.
Nàng đã sửa soạn chỗ ngủ cho Nicôlai trên chiếc đi văng trong phòng làm việc, nhưng anh không sao chợp mắt được. Mỗi phút trong ngôi nhà này đối với anh thực sự quý báu và anh không muốn bỏ mất phút nào. Anh nằm lắng nghe bước chân rón rén của con mèo Arkhiv, tiếng đồng hồ tích tắc, tiếng thì thào của Tachiana với người vú già sau cánh cửa đóng. Rồi những giọng nói im bặt, người vú già đã đi, những vệt sáng ở dưới cánh cửa vẫn không tắt. Anh nghe thấy các trang giấy loạt soạt: chắc Tachiana còn đọc sách. Anh đoán nàng thức cốt để gọi anh dậy cho kịp tàu. Anh muốn nói với nàng rằng anh cũng không ngủ, nhưng anh không dám gọi.
Bốn giờ sáng, Tachiana khe khẽ mở cửa và gọi Nicôlai. Anh cựa mình.
- Anh dậy đi thôi, đến giờ rồi,- nàng nói - Tôi rất tiếc phải đánh thức anh.
Tachiana tiễn anh ra ga khi thành phố đang yên giấc. Sau hồi chuông thứ hai họ từ giã nhau. Tachiana đưa cả hai tay cho Nicôlai và nói:
- Anh nhớ viết thư nhé! Giờ đây chúng ta như người thân. Phải vậy không anh?
Nicôlai không trả lời, anh chỉ gật đầu.
Mấy hôm sau, Tachiana nhận được một bức thư của Nicôlai viết ở dọc đường:
" Tôi đã nhớ ra chúng ta gặp nhau ở đâu - anh viết -nhưng tôi không muốn nói với chị khi còn ở nhà. Chị có nhớ Krưm năm hăm bảy không? Mùa thu. Những cây tiêu huyền cổ thụ ở công viên Livađia. Trời u ám, biển nhợt nhạt. Tôi đi theo con đường nhỏ tới Orêanđa. Trên chiếc ghế dài bên đường có một thiếu nữ đang ngồi. Cô ta chừng 16 tuổi. Trông thấy tôi, cô ta đứng dậy và đi về phía tôi. Khi chúng tôi đi ngang nhau, tôi liếc nhìn cô. Cô ta đi qua tôi rất nhanh, nhẹ nhàng, tay cầm một cuốn sách mở rộng. Tôi dừng lại, nhìn theo cô ta rất lâu. Thiếu nữ đó là chị. Tôi không thể nhầm được. Tôi nhìn theo chị và cảm thấy rằng người con gái vừa đi qua bên cạnh tôi, người có thể làm tan vỡ cả đời tôi mà cũng có thể đem lại hạnh phúc cho tôi. Tôi hiểu rằng mình có thể yêu người con gái ấy đến quên cả thân mình. Lúc đó tôi đã biết rằng phải tìm được chị dù phi trả bằng giá nào. Tôi nghĩ vậy, nhưng vẫn đứng lì tại chỗ. Vì sao - tôi chẳng biết. Từ ngày ấy tôi yêu Krưm và con đường nhỏ, nơi tôi đã gặp chị trong giây lát và mất chị vĩnh viễn. Nhưng cuộc đời đã thương tôi và tôi lại được gặp chị. Nếu mọi việc ổn thoả và chị cần đến cuộc đời tôi, thì tất nhiên nó sẽ là của chị. à, tôi đã thấy bức thư của tôi bị bóc ra để trên bàn. Tôi đã hiểu tất cả và chỉ biết cám ơn chị từ nơi xa này."
Tachiana đặt lá thư xuống, đôi mắt mơ màng nhìn qua cửa sổ ra mảnh vườn tuyết phủ, đoạn thốt lên:
- Trời, mình có ở Krưm bao giờ đâu? Chưa bao giờ! Nhưng lúc này cái đó có gì quan trọng? Và để cho anh ấy tuyệt vọng làm gì? Và cả mình nữa!
Nàng cười, đưa tay lên che mắt. Ngoài cửa sổ ánh tà dương mờ nhạt vẫn to sáng, mãi không sao tắt được.

Hãy buộc một dải ruy băng vàng lên cây sồi già
Nước Mỹ, vào năm 1972, tại một tỉnh vùng núi xa xôi, trong một thị trấn nhỏ vô danh có một chàng trai bị kết án tù. Cảnh sát đã chứng minh được rằng anh đã phạm tội và 3 năm là một khoảng thời gian vừa đủ để anh sửa chữa lại lỗi lầm của mình. Nhưng... Mary, người vợ sắp cưới của anh thì không thể tin điều đó. Ngày mở phiên tòa, mặc cho chàng trai không ngừng quay về phía sau tìm kiếm... cô vẫn vắng mặt...
Trước khi lên chiếc xe dành riêng cho tù nhân, chàng trai nhờ chuyển cho Mary một lá thư rồi bước đi ngay. Anh không kịp nhìn thấy cô đang đứng khuất phía sau, vừa khóc vừa nắm chặt tờ giấy với những dòng ngắn ngủi anh gửi cho cô: ?oAnh biết rằng anh không xứng đáng với tình yêu của em. Anh cũng không dám hy vọng em sẽ còn yêu anh sau những chuyện này. Nhưng, Mary, nếu em tha thứ cho anh, hãy buộc một dải ruy băng vàng lên cây sồi già duy nhất ở quảng trường của thị trấn vào ngày anh trở về. Nếu không nhìn thấy dải ruy băng vàng, anh sẽ ra đi mãi mãi và không bao giờ quấy rầy em nữa.?
Trong suốt 3 năm ngồi tù, dù chàng trai có mong mỏi tin tức của Mary đến đâu thì cô vẫn bặt tin. Năm đầu tiên, anh tự nhủ rằng có lẽ cô chưa quen được với việc chồng sắp cưới của mình là 1 người phạm tội. Năm thứ 2, chàng trai nhờ người hỏi thăm tin tức và chỉ nghe phong phanh rằng cô ấy đã đi xa, xa lắm và chẳng biết khi nào mới quay trở về. Đến những tháng cuối cùng trong tù, anh đã không còn nghĩ gì tới những dải ruy băng vàng nữa cũng như lại càng không nghĩ về người con gái mà anh yêu...
Đến ngày ra tù, chàng trai quyết định nhảy lên chiếc xe buýt đi thẳng ra thành phố chứ không đi ngang qua quảng trường như anh đã từng hẹn ước.
Nhưng rồi 1 chuyến, 2 chuyến xe đã dừng lại, rồi, chạy tiếp mà chàng trai vẫn chần chừ không leo lên. Mãi đến khi chuyến cuối cùng đã chạy qua, anh mới lầm lũi đi bộ về phía quảng trường. Lý trí bảo anh hãy đi theo hướng ngược lại, nhưng tình yêu trong anh thì vẫn hướng anh về phía trước. Một lát sau, người dân trong thị trấn ngạc nhiên khi thấy 1 chàng trai khóc nức nở dưới tán sồi to, lâu năm trong quảng trường - tán sồi được tô điểm bởi... hàng trăm dải ruy băng vàng rực rỡ.....

Tie a ribbon ''round the ole oak tree
Tony Orlando
I''m comin'' home, I''ve done my time
Now I''ve got to know what is and isn''t mine
If you received my letter telling you I''d soon be free
Then you''ll know just what to do
If you still want me
If you still want me
Whoa, tie a yellow ribbon ''round the ole oak tree
It''s been three long years
Do ya still want me (still want me)
If I don''t see a ribbon ''round the ole oak tree
I''ll stay on the bus
Forget about us
Put the blame on me
If I don''t see a yellow ribbon ''round the ole oak tree
Bus driver, please look for me
''cause I couldn''t bear to see what I might see
I''m really still in prison
And my love, she holds the key
A simple yellow ribbon''s what I need to set me free
I wrote and told her please
Whoa, tie a yellow ribbon ''round the ole oak tree
It''s been three long years
Do ya still want me (still want me)
If I don''t see a ribbon ''round the ole oak tree
I''ll stay on the bus
Forget about us
Put the blame on me
If I don''t see a yellow ribbon ''round the ole oak tree
[Instrumental Interlude]
Now the whole damned bus is cheerin''
And I can''t believe I see
A hundred yellow ribbons ''round the ole oak tree
I''m comin'' home, mmm, mmm
(Tie a ribbon ''round the ole oak tree)
(Tie a ribbon ''round the ole oak tree)
(Tie a ribbon ''round the ole oak tree)
(Tie a ribbon ''round the ole oak tree)
(Tie a ribbon ''round the ole oak tree)
(Tie a ribbon ''round the ole oak tree)