Ai yêu Ấn Độ và người Ấn nào

Ruth Prawer Jhabvala đã viết nhiều truyện ngắn đặc sắc đến nỗi chúng tôi không biết chọn tác phẩm nào để đưa vào đây. Với tư cách nhà văn, tại Ấn Độ, đôi lúc bà bị đánh giá thấp vì cách viết, cách nghĩ bị đánh giá là ?omất gốc? (tôi nghĩ, đây lại chính là phần đặc sắc trong phong cách của bà), vốn là một thứ quá xa lạ trong một đất nước mà sự định nghĩa tột cùng đã ăn sâu trong ý thức mang tính tôn giáo của người Ấn Độ. Sự nghiệp thứ hai - với tư cách là nhà viết kịch, Ruth gặt hái được nhiều thành công với nhiều giải thưởng. Trong khi đó, không nhiều người nhận ra rằng Satyajit Ray, đạo diện phim vĩ đại nhất Ấn Độ, cũng là tác giả của nhiều truyện ngắn. Cha ông đã xuất bản tờ tạp chí nổi tiếng về trẻ em Bengali mang tên Sandesh, và những truyện ngụ ngôn ngắn của Ray, theo như sưu tập của chúng tôi, tạo nên sự hấp dẫn phần lớn với cái nhìn trẻ thơ, trong sáng).
Anita Desai là một trong những tác giả lớn của Ấn Độ hiện đang sống. Tiểu thuyết Tạm giam (In Custody), tác phẩm đặc sắc nhất của bà cho đến nay, đã sử dụng ngôn ngữ Anh một cách xuất sắc để miêu tả tình trạng sa sút của các ngôn ngữ khác như tiếng Urdu và truyền thống thơ ca được viết và lưu truyền bằng thứ tiếng đó. Ở đây, thơ ca, người say sưa ca ngợi những truyền thống đang chết, lại là (ngược lại với Narayan) kẻ hay đi bắt nạt và các nhân vật trung tâm của tiểu thuyết, Deven, người ca tụng nền thơ ca mới, lại là kẻ yếu đuối. Qua tác phẩm của mình, Desai muốn nói với chúng ta rằng cái quá khứ đang chết, cái thế giới già nua có thể cũng là một gánh nặng, gây nhiều phiền toái dai dẳng. Truyện của bà trong hợp tuyển này, Trò chơi lúc hoàng hôn (Games at Twilight), giống như tác phẩm ký sự của Ved Mehta, đặc biệt với chất hài hước cay độc, thấm thía và nghiêm túc, đã đưa thế giới trẻ thơ ra để nhìn nhận và khám phá.
Một trong những tiếng nói quan trọng nhất của văn học hiện đại Ấn Độ, V.S.Naipaul (giải Nobel văn chương năm 2001- ND), đã vắng mặt một cách đáng tiếc trong hợp tuyển này, không phải do sự lựa chọn của chúng tôi mà là do đề nghị của ông. Bộ ba tác phẩm tự sự viết về người thật việc thật của ông tại Ấn Độ, Một vùng bóng tối (An Area of Darkness), Nền văn minh bị tổn thương (A Wounded Civilisation), và Ấn Độ ngày nay một triệu cuộc nổi loạn (India: A Million Mutinies Now) là những tác phẩm then chốt, không chỉ bởi vì sự diêm dúa của chúng. Rất nhiều nhà phê bình đã viết báo về những câu trả lời đầy cay nghiệt của ông. Thỉnh thoảng, ông sẵn sàng thừa nhận rằng ông tấn công vào mọi giá trị đang bắt đầu: ?oTôi là người chống Naipaul khi tôi đến thăm phương Tây?. Một lần khác, nhà tiểu thuyết hàng đầu ở miền Nam Ấn đó nói với tôi: ?oNhưng tôi thường ủng hộ Naipaul khi tôi về nước?.
Một trong những mục tiêu lên án của Naipaul, như trong Nền văn minh bị tổn thương là Viện nghiên cứu chuyển giao công nghệ với sự kiện sáng tạo ra chiếc giày gặt (có thể gài được chiếc liềm bên cạnh) cho nông dân sử dụng trong mùa gặt hái. Với ông, đó chỉ là việc làm đáng khinh bỉ. Ở một số tác phẩm khác, giọng văn của ông lại ít đi chất kiêu ngạo mà vùi mình trong sự thất vọng với suy nghĩ: Ấn Độ, thiên đường của tổ tiên đã mất. Tuy nhiên, trong tác phẩm thứ ba (Ấn Độ ngày nay một triệu cuộc nổi loạn), ông dường như đã lạc quan hơn với tình hình đất nước. Ông nói một cách đồng tình về sự vươn dậy của cái gọi là ?oý chí đồng tâm, trí tuệ đồng tâm, tư tưởng dân tộc đồng tâm? (?oa central will, a central intellect, a national idea?) và sốt sắng, thậm chí đã xưng tội về những sai trái đầu tiên của ông trong gần 30 năm qua: ?oẤn Độ trong ý nghĩ và trái tim tôi là một cái gì đó đã mất và không thể tái tạo lại được... Trong chuyến đi đầu tiên của mình, tôi là người lữ khách mang nhiều nỗi hãi sợ?.
Trong Một vùng đêm tối, lời bình luận của Naipaul về các nhà văn Ấn Độ vừa biểu hiện sự đồng tình vừa biểu hiện sự và phản bác. Khi ông viết: ?oCó một linh cảm sâu sắc rằng, những gì mà tiếng Anh đã có thể làm cho Tolstoy, nó có thể không bao giờ làm như thế với các tác giả Ấn Độ viết bằng ngôn ngữ bản địa. Điều này có thể, bởi tất cả những tác phẩm viết bằng ngôn ngữ bản địa mà tôi được đọc thông qua bản dịch tiếng Anh đều khiến tôi không muốn tiếp tục đọc nữa. Premchan... chỉ là người viết truyện ngụ ngôn tầm thường... Các tác giả khác nhanh chóng làm tôi chán ngắt, mệt mỏi với một mớ những câu chuyện dân gian miêu tả về cái nghèo nàn buồn tẻ, cái chết thê thảm...nhiều trong số những truyện ngắn ?ohiện đại? chỉ là sự tân trang lại các chuyện dân gian mà thôi?... thì ông nói một cách rõ ràng, không e ngại, những gì chúng tôi cũng đã từng linh cảm (Mặc dù tôi nghĩ đánh giá cao về Premchan hơn là ông đánh giá).
Ông lại nói tiếp: ?oTiểu thuyết là một phần của sự quan tâm mang đặc tính phương Tây đối với con người, một sự phản ứng đối với hiện tại?. Tại Ấn Độ, con người ưa trầm ngâm suy tưởng thích quay lưng với hiện tại và thế giới trước mắt và để làm hài lòng cái mà thủ tướng Radhakrishnan gọi là ?olòng ham muốn mang tính nhân bản đối với cõi vô hình?. Đó không phải là điều kiện tốt cho việc đọc và viết tiểu thuyết?. Về điều này, tôi chỉ có vài điểm đồng ý với ông. Sự thật là nhiều người Ấn Độ được giáo dục cái hình thái không thể hiểu thấu của chủ nghĩa thần bí. Một lần tôi đã nghe một nhà văn Ấn Độ, tác giả của nhiều câu châm ngôn cổ đại thú vị và nổi tiếng, giải thích học thuyết của ông ta về những gì có thể gọi là chủ nghĩa dịch chuyển (Motionism). ?oHãy nhìn mặt nước?, ông khuyên tôi. ?oNước không có chuyển động là gì? Là một cái hồ. Tốt. Bây giờ, nước có chuyển động là gì? Là một con sông. Ông thấy không? Nước vẫn là nước. Chỉ có chuyển động là thêm vào. Biểu hiện giống nhau?, ông ta tiếp tục, ?otạo ra những bước nhảy về trí tuệ đầy ngoạn mục?, ?ongôn ngữ im lặng, chuyển động cần phải được thêm vào?.
(Một nhà thơ ưu tú của Ấn Độ, người ngồi bên cạnh tôi trong một rạp hát lớn, đã thì thầm vào tai tôi: ?oRuột không chuyển động là gì? Là táo bón! Ruột mà chuyển động là gì? Là ỉa chảy!?)
Do đó, tôi đồng ý với Naipaul cho rằng chủ nghĩa thần bí không tốt cho các nhà tiểu thuyết. Nhưng ở Ấn Độ, tôi biết, thay cho những người theo chủ nghĩa xê dịch đang đầu độc trí óc còn có những người giàu lòng trắc ẩn. Với những người đi tìm những câu châm ngôn của phương Đông cổ đại, thì có một bằng chứng sáng tỏ rằng cần chống lại cái bây giờ và cái ở đây - cái kiểu mà Naipaul gọi một cách thiếu chính xác là sự thống trị độc đoán của phương Tây. Và khi Naipaul kết luận rằng, trong tình hình va chạm giữa tiếng Anh và tiếng Ấn, người Ấn Độ không hơn cái cộng đồng những người ủng hộ Naipaul - cộng đồng những con người quen bắt chước - là bao, rằng truyền thống thẩm mỹ của dân tộc đang trì trệ, ?osự hối thúc sáng tạo đã thất bại?, rằng, ?oShiva cũng phải ngừng múa?, thì tôi sợ rằng chúng ta sẽ hoàn toàn cắt đứt với thế giới bè bạn. Một vùng bóng tối được viết từ năm 1967, 17 năm sau độc lập và là một lời cáo phó sớm. Chất lượng của các tác phẩm viết bằng tiếng Anh gần đây vẫn được khẳng định theo kết luận cuối cùng của chúng tôi.
Được viethuong279 sửa chữa / chuyển vào 05:40 ngày 14/12/2005

Những năm 80, 90, mật độ và cường độ xuất hiện các tác phẩm văn học đặc sắc bằng tiếng Anh tại Ấn Độ có thể ví như suối, biển. Bapsi Sidhwa là người Pakistan, nhưng tuyển tập này không có sự ngăn cách về chính trị, đặc biệt là với tác phẩm Ice-Candy Man (tác phẩm gợi lại một cách trực tiếp vấn đề bạo lực và sự tan rã của thời kỳ đất nước bị chia cắt - ND) của ông được trích ở đây, một trong những câu trả lời xuất sắc nhất cho nỗi kinh hoàng của tục phân biệt giai cấp trên một lục địa nhỏ. Tác phẩm A River Sutra của Gita Mehta là một nỗ lực quan trọng được viết bởi một người gốc Ấn Độ để trả món nợ với văn hóa Hindu, nơi đã nuôi dưỡng bà. Padma Pereta, Najana Appachana và Githa Hariharan, ít được biết đến hơn là Sidhwa và Mehta, xác nhận chất lượng của dàn hợp xướng các cây bút nữ Ấn Độ.
Các phong cách văn học khác nhau vẫn tiếp tục phát triển: chủ nghĩa hiện thực kiểu Stendhal của Rohinton Mistry; kiểu viết phảng phất chủ nghĩa tự nhiên nhưng giọng văn nhẹ nhàng hơn, duyên dáng hơn của Vikram Seth; khả năng quan sát xã hội đầy tao nhã của Upamanya Chatterjee có thể đối lại với kiểu cách hoa mỹ của Vikram Chandra, trò đùa ngôn ngữ của Allan Sealy và Shashi Tharoor và những chi tiết của ngụ ngôn trong tác phẩm của Mukul Kesavan. Thành tựu đầy ấn tượng mà Amitav Ghosh đạt được cho đến hôm nay là những khám phá mang tính lịch sử về Ấn Độ và Ai Cập với tác phẩm Trong một miền đất cổ (In an Antique Land). Có thể rằng (hoặc có thể là không), sức bền bỉ vĩ đại đó sẽ khiến tác giả trở thành một nhà tiểu luận về thể loại này. Sara Suleri, với cuốn ký sự Một ngày không ăn thịt (Meatless Days) giống như tác phẩm Ice-Candy Man, là vị khách vượt qua biên giới Pakistan, để trở thành một tác giả ký sự với nhiều điểm độc đáo và phong cách viết uyển chuyển. Và những trang văn xuôi lả lướt êm đềm, tuyệt vời của Amit Chaudhuri là không thể thay thế bằng bất cứ một phạm trù nào.
Điều đáng mừng nhất là, một thế hệ các cây bút có tài mới đã bắt đầu có những dấu hiệu nổi trội. Arundhati Roy đã đến dàn hợp xướng văn học này với một tiếng kèn nhiệt liệt. Tiểu thuyết của cô, Đức chúa của những điều nhỏ nhặt (The God of Small Things, đã dịch ra tiếng Việt - eVăn), tràn đầy tình cảm pha lẫn sự sắc sảo, với lối viết có trình độ và mang tính cá nhân hoàn toàn. Ấn tượng không kém là sự trình diện của hai cây bút tiểu thuyết đầu tiên khác, Cậu bé bãi biển (Beach Boy) của Ardashir Vakil và Điều kỳ lạ xảy ra ở vườn ổi (Strange Happenings in the Guava Orchard) của Kiran Desai, với cách viết khác nhau, đều là những cuốn sách độc đáo. Tác phẩm của Vakil sắc nét, hài hước và diễn biến nhanh; của Kiran Desai thì tươi trẻ và giàu tính tưởng tượng. Kiran Desai là con gái của Anita (đoạt giải Booker với hai tác phẩm Clear light of day và In Custody - ND) - người lập nên thời đại tự sự hiện đại Ấn Độ. Nhưng cô, với năng khiếu bẩm sinh, đã tự làm nên tên tuổi của mình, được coi là phong cách mới nhất; cô đã vượt qua một cách tự nhiên cuộc xung đột tiếng Anh và tiếng Ấn, nhanh chóng làm chủ tiếng Anh và cho ra đời những đứa con tinh thần có giá trị.
Trong bản đồ thế giới của Mercator (bản đồ thế giới xuất hiện giữa thế kỷ 16 - ND), Ấn Độ được vẽ không chính xác. Điều này khiến cho nó trông nhỏ hơn Greenland. Trên bản đồ văn học thế giới cũng vậy, Ấn Độ ít được biết đến suốt một thời gian khá dài. Hợp tuyển này tán dương những tác giả, những người đang chứng minh rằng, 50 năm sau ngày Độc lập, thời kỳ u tối đó của Ấn Độ đang qua đi.
Phạm Phương Chi dịch từ nguyên bản tiếng Anh
Được viethuong279 sửa chữa / chuyển vào 05:41 ngày 14/12/2005

Học bổng ngắn hạn tại Ấn Độ





Trung tâm nghiên cứu Văn hóa và Xã hội ở thành phố Bangalore - Ấn Độ thông báo cấp một số học bổng ngắn hạn ngành thư viện.

Học bổng dành cho dự án phát triển chương trình giảng dạy ngành thư viện, bao gồm chi phí trong thời gian nghiên cứu 1 tháng tại Ấn Độ.
 
Hiện tại, Trung tâm nghiên cứu Văn hóa và Xã hội có khoảng 10.000 cuốn sách, tạp chí và và dữ liệu truy cập vào cơ sở dữ liện J-Stor.
 
Các tài liệu trên thuộc nhiều lĩnh vực như văn hóa phổ thông, Phim, Luật, Nghiên cứu truyền thông, Triết học, Ảnh, Chính trị, Xã hội học, Nghệ thuật, Nhân loại học và giáo dục...
 
Để có thông tin chi tiết về học bổng và CSCS, ứng viên có thể vào trang web: www.cscsban.org 
 
Hoặc gửi thư theo email: teena@cscsban.org 
 
Địa chỉ: Centre for the Study of Culture and Society 466,
9th Cross, Madhavan Park
I Block, Jayanagar,
Bangalore- 560011
 
Nhận đơn đến hết năm.
 

Tagore
Một số bài trong tập Những con chim bay lạc1Những con chim mùa hè bay lạcđến cửa sổ tôiđể hót lên rồi lại bay đi.Còn những chiếc lá thu vàngkhông lời ca tiếng hát,chỉ run rẩy và thở dài rơi xuống.88Giọt sương nói với mặt hồ:?oNgười là giọt sương to nằm dưới lá sen,Ta là giọt nhỏ hơn nằm bên trên lá?.277Cõi đời ơi, khi tôi đã chết rồithì trong cõi vắng lặng của ngươichỉ một lời này còn lại:?oTôi đã từng yêu?322Tôi đã từng khổ đau, thất vọngĐã từng biết chết chóc,Nhưng tôi rất sung sướng rằngTôi đã ở trong cõi đời to lớn này325Rằng tôi tin ở tình yêu của con NgườiĐó là lời nói cuối cùng của tôi

Những đoá nhài đầu tiên

Ôi, những đoá nhài này,những đoá nhài trắng này!Tôi tưởng như nhớ lại cái ngày đầu tiênkhi tôi ôm đầy taynhững đoá nhài này,những đoá nhài trắng này;Tôi đã từng yêu ánh nắng, bầu trời,và đất xanh màu lá;Tôi đã từng nghe tiếng rào rạt của dòng sôngqua bóng tối đêm khuya;Cảnh mặt trời lặn mùa thu đã đến với tôiở khúc đường quanh, trong chỗ hoang vu, quạnh quẽ.Như một cô dâulật tấm mạng lên đón nhận người yêu.Thế mà ký ức của tôivẫn còn ngào ngạt mùi hươngnhững đoá hoa nhài trắng đầu tiênmà tôi đã ôm trong taykhi hãy còn thơ dại.Đời tôi đã có lắm ngày vui,Và tôi đã từng cười vang trong những đêm dạ hộivới những người bạn cũng bàn.Những buổi mai xám xịt, trời mưaTôi đã từng hát những bài ca uể oảiTôi đã từng quàng vào cổCái vòng hoa Bakula buổi tốido bàn tay tình yêu đan dệt cho tôi.Thế nhưng lòng tôi vẫn ngạt ngào mùi hương kỷ niệmcủa những đoá nhài tươi mát đầu tiênmà tôi đã ôm đầy tay khi hãy còn thơ dại

E hèm, theo tớ thì VH nên chuyển sang khoa ngôn ngữ Ấn Độ để học thui. Kiến thức về Ấn của VH càng ngày càng "đỉnh".

Trời, Lan dậy chi sớm thế?
Ấy đã thi chưa? Lâu rồi chẳng thấy Lan đâu híc híc. VH sau này mà có thời gian sẽ tính đến chuyện học ở khoa Ấn Độ, Lan học cùng VH nhỉ.

híc mà Lan bảo VH "đỉnh" trong ngoặc kép thế này, ngượng quá

Oà, Hương hưởng ứng lời kêu gọi xây nhà của Trang nhiệt tình thế, mà tầng nào cũng chất lượng cả, hihi !
Cả nhà vỗ tay hoan hô "cô chủ nhà dễ xương" nào...
Đến tầng thứ 100 là nhà mình sẽ chuyển sang nhà mới, chủ nhà không biết có phát biểu ý kiến gì không nhỉ?
Thành viên hairbraid phát biểu một câu ngắn gọn, cảm ơn topic đã cung cấp cho Trang những kiến thức bổ ích về một nền văn hóa lớn mà lúc trước Trang chẳng biết tí nào, đồng thời cảm ơn mọi người vì đã chịu khó nghe những tâm sự mà ở ngoài đời Trang chẳng dám nói với ai...
E hèm, cũng không ngắn lắm , mà lại hơi sến!!! Nhưng chắc mọi người hiểu Trang.
Tranh thủ làm hết báo cáo để vào đọc lại từ đầu. Có nhiều thông tin Trang tự nhủ sẽ ghi lại, nhưng lại lu bu chẳng thực hiện được. Không ghi mau mai mốt kiếm lại topic lại khó , hehe!
Chúc mọi người một ngày vui vẻ nhé!
Rõ chán, lại spam...
Được hairbraid sửa chữa / chuyển vào 14:21 ngày 14/12/2005

Tớ chưa hiểu lắm? Vậy cái topic của bọn mình sẽ bị chuyển đi đâu cơ?
À cũng như Trang, nhờ có topic của bọn mình mà VH gặp được nhiều người có chung sở thích nè (vui lắm), học hỏi được nhiều kiến thức từ các bạn nè , và đồng thời nhà chúng ta cũng là có một nơi để xả xì-trét bằng spam
Mà VH không phải là chủ nhà gì đâu Trang nhé, nhà bọn mình ai cũng là chủ,. Còn khách thì lâu lâu tớ thấy có đến hơn 200 vị khách vào nhà bọn mình cùng một lúc, nhưng chỉ trong khoảng 15 phút thì chẳng còn vị khách nào. Chắc đông quá, không có chỗ để dép, khách dỗi
Thôi tớ đi học đây. Bái bai mọi người. À, Trang bây giờ lại vào nhiều hơn rồi đấy nhỉ?
Chúc mọi người ai có thi cử thì tất cả đều đầu xuôi đuôi lọt nhé. Ai đi làm rồi thì cuối năm làm ăn "tiền vào như nước, tiền ra như càfê fin" nhé