1. Tuyển Mod quản lý diễn đàn. Các thành viên xem chi tiết tại đây

Ẩm thực trong thi ca

Chủ đề trong 'Ẩm thực' bởi loa_ken_den_si, 28/07/2005.

  1. 1 người đang xem box này (Thành viên: 0, Khách: 1)
  1. loa_ken_den_si

    loa_ken_den_si Thành viên rất tích cực

    Tham gia ngày:
    07/12/2002
    Bài viết:
    7.720
    Đã được thích:
    1
    Ẩm thực trong thi ca

    Nay nhân có người gợi ý về đề tài ẩm thực trong thi ca , mình nghĩ ngôi nhà thi ca thì rộng , nó có mấy góc nhà , đó là các góc Họa , góc Văn , Góc Ẩm Thực , góc Đàn Ca ,...., nay muốn làm cho cả ngôi nhà sáng lên , mang sinh khí tươi vui thì các góc này bấy lâu còn ẩm thấp tối tăm , rêu phong mạng nhện còn giăng , ....nay mình quét tí , dọn tí , kê mấy thứ đó vào cho sáng cho khang trang ...mong mọi người nhìn thấy nó đẹp ra , sáng hơn ...
    Vậy nên copi về 1 đoạn mở đầu :

    .....Các nhà thơ cổ kim đông tây viết về rượu đều rất hay (Thảnh thơi thơ túi rượu bầu ?" Nguyễn Công Trứ; hay Trăm năm thơ túi rượu vò/ Nghìn năm thi sĩ, tửu đồ là ai - Tản Đà, hoặc Gặp nhau là nhớ mùi rượu Hiếu - Nguyễn Trọng Tạo), nhưng lại ít làm thơ về các món ẩm thực trong cuộc sống.

    Âu thứ gì thân thuộc với cuộc sống con người cũng đều là chất liệu thơ cả, nhưng rượu có lẽ dễ gửi gắm tâm trạng hơn các món ăn. Thơ về ẩm thực khó viết vì ai lại đi đưa chuyện ăn uống trần tục vào thơ! Nói thế, nhưng thơ về ẩm thực nhiều đến độ có thể xuất bản thành một tuyển tập!

    Cao Bá Quát, thời làm quan ở Huế giữa thế kỷ XIX, một chiều trên con đò Sông Hương, đậu bến chợ Đông Ba, cùng bạn bè thưởng thức một món Huế rất đặc biệt, nhớ đời. Đó là món sanh cầm (bắt sống), tức bắt con cá diếc nhỏ đang bơi trong chậu, cuộn vào bánh tráng nhúng với các loại rau, gia vị rồi chấm tiêu muối, làm mồi uống rượu.Vào miệng rồi con cá còn ngọ nguậy! Chưa ăn thì sợ, nhưng ăn rồi thấy ngon, thấy khoái, thấy bữa rượu tri âm đầy cảm kích. Thế là có thơ:

    Tú hà phong tiếp giải ngao phong
    Lan thú hành ca mộ thị dông
    Tiếu thố bồn tiên đại như chỉ,
    Ngũ bôi tam khẩu dĩ nang không

    (Hương Giang tạp vịnh, bài 8).

    (Thái Trọng Lai dịch nghĩa: Gió tôm thêu tiếp gió cua rùa/Người lái ghìm thuyền vừa làm vừa hát chỗ chợ Đông Ba vào phiên chiều/Cười đưa ra chậu cá tươi (con) lớn bằng ngón tay/(Chỉ) năm chén (rượu) ba cuốn bánh đã rỗng túi)

    Tản Đà cũng là nhà thơ viết nhiều về thú ăn chơi. Ông ca ngợi các món ẩm thực miền Trung, Nam, Bắc: Hà tươi cửa biển Tu-ran/Long Xuyên chén mắm, Nghệ An chén cà/Sài Gòn nhớ vị cá tra/Cái xe song mã, chén trà Nhất Thiên/Đa tình con mắt Phú Yên/Hữu tình rau bí ông quyền Thuận An? (Nhất Thiên là một tiệm cao lâu ở Sài Gòn xưa; Ông quyền Thuận An là người lính gác Trần Hải quan cửa Thuận An).

    Các nhà thơ VN thời hiện đại cũng có nhiều người viết về ẩm thực. Nhà thơ Võ Quê có cả chùm thơ về các món ăn nổi tiếng của Huế như cơm hến, bánh bèo, bánh nậm, bánh bột lọc, bánh phu thê? ?oĐã nghe ớt đỏ cay nồng/Tìm trong vị hến một dòng Hương xanh/Ruốc thơm, cơm nguội, rau lành?/Mời anh buổi sáng chân thành món quê? (Cơm hến).

    Có nhà thơ có câu thơ rất hình tượng về món cá dìa hấp của Huế: ?oCá dìa đầy đĩa trăng đơm?. Về tình quân dân trong kháng chiến, Hồ Vi có bài thơ Lời quê, trong đó có đoạn nói về món ăn đồng quê rất cảm động:

    Chị ơi! đem dũi ra ngoài ruộng
    Kiếm ít đam cua chút của đồng
    Thêm đôi ba miếng anh em đỡ
    Của nhà quê kiểng buổi thu đông


    Nhà thơ Phùng Quán xưng tụng ẩm thực Việt rất giỏi! Ông viết về món Cà Gióng ?o?Ăn hết bảy nong cơm/Ba nong cà/Chú bé không cha/Làng Phù Đổng/Vươn vai đứng dậy thành Thánh Gióng/Người-cứu-nước-khổng-lồ?, rồi ?oCà Nghệ thịt giòn ruột đặc?/Muối một vại cà/ăn một năm?/Bù đi bù lại/Đánh hai đế quốc to/Hết hai chục vại cà!?. Món cà muối trong thơ Phùng Quán là biểu tượng của sức mạnh thần kỳ VN. Trong bài thơ Tự Vấn, cũng viết về ẩm thực, Phùng Quán tự cật vấn: ?oTôi có quyền gì được no hơn nhân dân tôi một miếng ăn?!?. Đó chính là đạo lý ẩm thực Phùng Quán!

    Ở Huế còn lưu truyền một cuốn sách dạy nấu ăn bằng thơ, rất hy hữu! Đó là cuốn Thực phổ bách thiên của bà Trương Thị Bích, con dâu nhà thơ Tùng Thiện Vương Miên Thẩm, viết từ thế kỷ thứ XIX. Anh Hoàng Phủ Ngọc Tường tặng tôi một bản phôtô sách tái bản tại Hà Nội thời Pháp thuộc. Sách quý ở chỗ, dạy nấu 100 món Huế (từ các món cung đình như nem công chả phụng đến các món bình dân rau dưa mắm) lại được soạn bằng thơ tứ tuyệt. Cả đề từ, lời tựa, phần tổng luận cũng bằng thơ tứ tuyệt. Một món chỉ bốn câu thơ, thế mà có thể đọc và thực hành nấu ăn được. Lời tựa sách do mẹ chồng đề, cũng bằng thơ, nêu được một triết lý văn hoá ẩm thực:

    Một miếng ăn ngon tiếng để đời!
    Bắt chước bà gia thuở dọn xơi
    Làm thành thực phổ dạy cho người
    Dâu, con, cháu, chắt coi mà học
    Một miếng ăn ngon tiếng để đời


    Vào sách, có bài Tổng luận rất đắc dụng cho nghề nấu ăn: Có khi cá thịt, có khi rau/Nấu nướng, chiên, xào phải đủ màu (tức gia vị)/Trong sạch là gương, tùy mặn lạt/Dẻo dai cơm chín chủ làm đầu. Cuốn sách còn có bài thơ viết về nguyên tắc sử dụng gia vị: Canh bầu mùi thích lá hanh hao/Cho biết rau hành bỏ bí đao/Hầm mít lại ưa sân với lốt/Bí ngô thời phải tỏi gia vào.

    Ví dụ 3 trong số các bài in ở tập thơ này :


    Tôm chua

    Tôm tươi phèn rửa bớt đầu đuôi
    Muối, rượu say sưa để một hồi
    Ớt, tỏi, măng, riềng, xôi đủ vị
    Trộn đều, gài chặt ấy là rồi!



    Nướng đuôi cừu

    Đuôi cừu khéo ướp thịt thơm giòn
    Vắt nước gừng vừa, nghệ, sả non
    Nước mắm hành tiêu đường trộn bóp,
    Vài giờ sẽ nướng thấm thêm ngon



    Canh rau cải

    Thịt béo mau nhàm, đổi cải canh
    Rau non nấu khéo cũng ngon lành
    Tôm gân, ruốc khuyết hoà chung một
    Lóng (lọc) nước nêm vào nếm ngọt thanh


    Thật là một cuốn sách tài tử và chuyên nghiệp, có thể lưu truyền muôn đời. Mới hay ẩm thực cũng là ?ođề tài? nhiều xúc cảm đối với nhà thơ lắm lắm!

    Ngô Minh (báo Tiền Phong)
  2. loa_ken_den_si

    loa_ken_den_si Thành viên rất tích cực

    Tham gia ngày:
    07/12/2002
    Bài viết:
    7.720
    Đã được thích:
    1
    " Măng non nấu với gà đồng
    Chơi nhau một chuyến xem chồng về ai !! "

    Đây là câu ca dao nói về vụ ...dùng thứ vũ khí ẩm thực để thi đấu với kẻ thứ 3
    Và đây là cảnh gia đình ấm cúng hòa thuận ...qua câu thơ _ câu ca dao :
    Râu tôm nấu vơi ruột bầu
    Chồng chan vợ húp gật đầu khen ngon

    .........
    Và Chè xôi
    Chè cũng là một món chay truyền thống, ngọt ngào hương vị quê hương. Chưa biết chè có từ đời nào và bắt nguồn từ đâu, nhưng từ lâu đã thấm đậm vào ca dao xứ Ðoài:
    Mặc dù cha đánh mẹ đe
    Em đây chẳng bỏ bát chè Ðông Viên

    Chẳng rõ chè có sinh từ thời bánh chưng, bánh dầy hay không nhưng rõ ràng là chè cùng tuổi với xôi - xôi chè, kết thành một mơ ước ấm no ngon ngọt của chính những con người làm ra nó:
    Ðừng có chết mất thì thôi
    Sống thì có lúc no xôi, chán chè.

    Thế là từ đấy, chè đã nên một thức ăn quê - "hương gây mùi nhớ"
    Chàng đi nhớ cháo làng Ghề
    Nhớ cơm phố Mía, nhớ chè Ðông Viên

    và đậm đà tình thương:
    Thương chồng nấu cháo le le
    Nấu canh hoa lý, nấu chè hạt sen

  3. taicuc

    taicuc Thành viên tích cực

    Tham gia ngày:
    23/11/2002
    Bài viết:
    480
    Đã được thích:
    3
    Kính chuyển topic này sang box Ẩm thực
    Được taicuc sửa chữa / chuyển vào 17:36 ngày 28/07/2005
  4. loa_ken_den_si

    loa_ken_den_si Thành viên rất tích cực

    Tham gia ngày:
    07/12/2002
    Bài viết:
    7.720
    Đã được thích:
    1
    Cơm lam thịt thính khế chua
    Măng vầu ngâm tỏi từ xưa vẫn làm
  5. loa_ken_den_si

    loa_ken_den_si Thành viên rất tích cực

    Tham gia ngày:
    07/12/2002
    Bài viết:
    7.720
    Đã được thích:
    1
    ặ không ai quan tÂm vỏằƠ này nhỏằf

Chia sẻ trang này