Ảnh thời kỳ hoà bình 1975 - 1990 xây dựng Tổ quốc

Ở chỗ mình gọi quay là Cù, bọn mình ít chơi quay tiện vì thứ nhất không có tiền tiện quay, thứ 2 chơi quay tiện chỉ được mác đẹp, quay tít chứ không chiến. Bọn trẻ thường hay ngêu ngao rằng:
" Hầm cù tiện sướng hơn tiên
Mấy thằng điên chơi cù tiện"
Quay bọn mình tự đẽo lấy, thường thì đi chặt trộm khúc cành nhãn, ổi không có thì xà cừ cũng tạm ổn. Về nhà kỳ cạnh mấy buổi trưa chốn ngủ ngồi đẽo gọt theo đúng hình dáng ( quay chuối hoặc dái dê) sau đấy giống như bạn gì kể, chui vào nhà máy dệt NĐ lấy trộm đầu thoi về làm đinh. Quay tự đẽo quay không tít nhưng trông rất chiến, mỗi con nếu làm cầu kỳ có những nét riêng không giống ai. Trước khi mang chơi mình còn lấy đinh của con quay khác táng vào thân con quay mình vài phát cho có chiến tích nhìn cho ngầu...

Chưa thấy bác nào kể chuyện chơi xô vê nhỉ?
Bọn tôi hồi cấp 2 cứ ra chơi là chia làm 2 hội chơi xô vê. Điên nhất là bắt được gần hết bọn bên kia về nhốt một góc rồi, còn thằng cuối cùng, một là nó đi trốn cho đến hết luôn giờ ra chơi (lúc vào lớp mà thò cổ về thể nào cũng bị nện một trận), hai là nó leo lên cửa sổ đằng sau lưng mình hay nấp chỗ nào (nép vào một đứa con gái giả vờ lảng vảng tới gần, sân trường đông nhung nhúc, rất khó phát hiện) rồi cảm tử lao vào xô vê bọn kia, chúng nó chạy toán loạn còn mình điên hết cả tiết.
Hồi đó trường tôi có đến 15,20 lớp, giờ ra chơi lớp nào cũng chơi xô vê, có khi 2 lớp một đội chơi với 2 lớp khác, mỗi bên 30-40 thằng, náo loạn cả trường, chưa kể rượt nhau ngã bươu đầu chảy máu hay xô ngã thầy hiệu trưởng hay đạp đổ mẹt ô mai của mấy bà bán quà. Cứ một thời gian lại có thông báo cấm, mấy tuần yên yên lại chơi lại, cả mấy thằng sao đỏ cũng chơi tuốt.
Sau đến một lần có bọn lớp nào ham chơi quá, tan học ra ngoài cổng trường chơi, một thằng lao ra đường bị ô tô quệt phải đi bệnh viện, thế là cấm hẳn...đến tận năm học sau mới được chơi lại

Chỗ bọn em gọi là su vê
Cú nhất là bắt được chúng nó cả haichục thằng đứng 1 dây, mình bắt được thằng nữa mang về, gần đến nới nó vùng ra chạy vào SU VEEEEEÊ .... cả lũ chạy sạch ... thế là có vụ đám đã thanh toán thằng chơi đểu ....
Chỗ bác thế nào ko biết, hồi em lớp 3,4 .. năm 84, 85 gì đó ... còn một trò khá ... hóm là ...Tụt quần nhau,... toàn chạy lén từ đàng sau tới, tụt một phát thật lực rồi chạy ... trai cũng như gái
hồi ấy toàn mặc quần chun, thằng nào có thắt lưng mà tụt 1 phát ko được là sướng lắm ... hị hị
bây giờ văn minh roài, trò này dễ bị tính là quấy rối xxxx
Mất vui

Hì hì, em có cũng có được mấy cái u trên đầu và vài mũi khâu vì đánh khăng. Cái món này cũng đúng là loại độc đáo. Lúc đó cứ kiếm được cái cành gỗ nào to to là nghĩ ngay đến việc làm khăng...
Pháo sét cũng vui ra phết. Hồi đó, em thấy đặc biệt đất sét ở Văn Điển là nổ giòn nhất, cho nên mỗi khi lên Văn Điển thăm người nhà cũng móc về một tí đất ở đây để chơi. Sau này, khi biết được đất sét này ở đâu ra mới thấy kinh!

Gọi là dí bén bác ạ, bổ dí bén thì tay giơ thẳngngang vai, nhằm con quay của mình thẳng với tu của quay trong hầm bổ luôn, còn bổ thượng thì trông oai hơn, tay cầm quay để sau gáy hoặc cẳng tay nằm ngang để sau đầu rồi bổ, mạnh hơn nhưng dễ trượt hơn.
Cánh chơi thì còn nhớ đồng triệt với đồng hầm, nhưng gõ sau buồn ngủ rồi.
Motto của dân chơi quay rất oai nhá " Nhiều vố càng vu, chẻ tu càng tít".
He he, viết đây thực ra là nhớ hộ các bác đã chơi thôi, chứ trình em mà bổ quay có khi thằng đứng sau lưng em ăn vố chứ không phải quay đâu.
Thêm, có cat tut mà đóng là đỉnh rồi, còn thường chỉ kiếm cái đinh mũ đóng vào là oai rồi.
Quay có quay bi và quay đinh, quay bi tít nhưng khó ăn vố, quay đinh dễ cho ăn vố nhưng khi đọ quay hay toi.
À có bác nào nhớ cắm tu đọ nhất là thế nào khong, còn nhớ mỗi cái tên.

Em nhớ còn mấy trò nữa. Một trò tương tự chơi xu-vê là chơi "đồ". Cái này chơi ở đâu cũng được, nhưng thường chơi trong lớp hơn là ở sân trường. Chơi xu-vê thì chia ra thành 2 bè, một bè có nhiệm vụ phải tóm cho bằng sạch bè kia lôi về đồn. Lắm lúc tóm gần sạch về rồi, bọn nó nắm tay nhau thành dẫy dài như xâu cá, thế mà chỉ 1 thằng cảm từ lao vào xu-vê 1 cái, thế là ... công cốc. Chơi đồ thì chỉ có 1 hoặc 2 thằng đuổi, đập vào thằng khác thì thằng đó kêu "đồ" và đứng im 1 chỗ. Thằng khác chạy ra cứu. Phải hôm nào thằng đuổi yếu quá thì bị "hầm" chết thôi. Trò này hay chơi trong lớp, lợi dụng "địa hình địa vật", nhảy cả lên bàn ghế, vui lắm.
Chơi ném loong thì thôi rồi, cũng lại khổ cho thằng trông loong . Trò này cho thấy rõ độ bền của chất liệu làm loong. Phải cái loong Heniken thì có mà ném thoải mái, còn cái loong Tiger thì có khi đụng thằng trâu bò nó ném cho một dép cong gập cả loong. Hồi đó cũng hay lấy hộp xà phòng nhựa làm loong, siêu bền luôn, nhưng lúc ném bay loong nghe cứ bịch bịch, không khoái
Tết thì đốt pháo, bét nhất là pháo tép xanh đỏ, sau đấy đến tép pháo hồng, pháo nhỡ, pháo đùng, pháo cối (tự quấn). Hồi nhìn mấy ông anh lớn chơi trò nổ pháo tép trên tay, không chịu để ý kỹ thuật (chỉ lấy móng tay cầm vào đít pháo), cầm ngang quả pháo, kết quả là 10 ngón tay còn nguyên, nhưng có đến 2 ngón mất cảm giác suốt mấy ngày tết. Thỉnh thoảng có mấy ông vác quả pháo cối đặt ra giữa đường, thiên hạ xếp hàng cách cả chụp mét, nổ long trời, giấy bay phấp phới trắng xóa cả quãng đường.
Cấp 1 sân trường em toàn cát. Những hôm trời mưa ngập nước, tha hồ cho mấy thằng lớp 2 lớp 3 tập làm thủy lợi, đắp đập be bờ, ... Lại còn cả trò nặn quả cát chọi nhau nữa. Lấy cát ướt đắp thành quả bằng cỡ nắm tay, rồi đập vào nhau xem quả của thằng nào vỡ trước. Có thằng chơi ăn gian, lấy tảng đất sét làm quả, đập chết hết quả của những thằng khác. Nhưng nó ... to quá, nên chẳng chú nào dám có ý kiến gì cả

Em còn nhớ hồi nhỏ hay làm quay, nhưng không phải là quay "chiến" như mấy bác ở trên. Phổ biến nhất là xâu cái tăm qua cái nút cao su của lọ pê-ni-xi-lin, hay xâu qua quả cà pháo, rồi quay, cũng tít lắm, có điều không "bổ thượng" được thôi
Năm nào cũng thế, sắp đến rằm trung thu thì gom hạt bưởi về xâu qua dây thép đem phơi. Nhiều khi cả xâu hạt bưởi mốc xanh mốc đỏ, rồi chuyển sang màu đen, khô đét. Trung thu đốt lên thơm lắm. Có điều hì hụi cả tháng trời, đốt vèo một cái hết, chưa đầy 10 phút.
Trẻ con đứa nào cũng có 1 xâu chun, không nhiều thì ít. Gấp giấy làm đạn bắn nhau, cũng đau ra phết. Chơi song phi: bàn gối (dây chăng ngang đầu gối), bàn hông, bàn khửu, bàn cổ, bàn đầu, bàn "nhú" (giơ 1 bàn tay lên đầu), bàn khòng (giơ cả cánh tay lên đầu), bàn khèo (giơ cả cánh tay lên đầu + đứng kiễng chân).

Có Bác nào còn nhớ vụ chơi quay - làm bằng một mẩu dây điện vặn lại vòng tròn, bẻ vuông xuống ở tâm .....
Có thằng tay thối, nắn mãi vẫn lọc cọc .... em làm toàn đinh bầu ...
Nhớ hồi lớp 7, hồi đó lớp học còn sơ sài lắm, không có điện ... mỗi khi trời nổi giông, tối sầm ... cửa chớp toàn cánh bịt tôn, không có cửa kính .... thế là lớp được nghỉ ....
Một lần, phong trào chơi quay dây điện lên cao trào ... lớp 7D bọn em đầu têu cử mấy chú samurai ra đứng gác cầu thang, còn lại toàn thể anh em làm kamikaze leo lên vặt trụt dây điện của lớp với hành lang .. rồi bọn 7 E, 7C, 7H cũng noi theo ...chỉ có hai con đuội 7A và 7B học sinh ngoan trường dòng là không dám làm ( hai lớp này con gái nhiều gấp 2 lần zai, mấy chú zai thì suốt ngày sách vở thơ ca ...vãi ) ....
Sau vụ đó, BGH lôi cổ toàn khối 7 xuống, bắt viết kiểm điểm, truy xem thằng nào đầu têu .... Truy suốt 3 ngày - không kết quả, đành thôi ...
Đến giờ em vẫn nhớ... và hiểu tại sao các cụ nhà ta ngày xưa thời cách mạng gan thế, thà chết quyết không khai hai đồng chí trong đống rơm

Xúc động nhỉ, ai cũng nhớ cái bát cơm nóng có tí mỡ và nước mắm tỏi dậy mùi.
Bên cạnh nhà mình có chú thèm ăn cơm rang (nhà mình có bố mẹ làm nhà nước nên còn có chút mỡ cho con rang cơm), nhà chú này bố mẹ làm ăn lặt vặt gì đó nên khó khăn hơn, mỗi lần lấy mỡ rang cơm mà quá tay thêm 1 thìa là bà già chú ấy chửi như mấy kon mẹ chợ Đồng Xuân. Khiếp vãi
Mấy kỉ niệm nhỏ:
1. Lần đầu được ăn quả chôm chôm : 1 bác cán bộ quân đội ở cùng khu tập thể hay đi công tác miền nam, có lần bác đi công tác về bác cho tớ 6 hay 7 quả chôm chôm gì đó, ngày ấy ngoài Bắc mình làm gì có cái thứ quả ấy chứ, ăn ngọt và lạ lẫm. Bác cán bộ ấy chết trong 1 tai nạn máy bay năm 1979 tai sân bay Đà Nẵng, nhớ bác và nhớ cả cái vị ngọt quả chôm chôm đầu đời được ăn. Bây giờ mỗi lần đưa vợ đi mua chôm chôm ở chợ Hôm, lại ngầm so sánh cái vị ngọt ngày nào...
2. Miếng giò quân đội: lại là ông bác bên quân đội, nhưng ông bác này bên họ hàng nhà mình. Tết đến nhà bác chơi đúng bữa cơm, bác bảo cả bố mẹ và tớ vào ăn cơm luôn. Bác là cấp tá bên quân đội nên có nhiều suất mua dành riêng cho cán bộ, một khoanh giò lụa được cắt ra, bác dành riêng cho mình. Chẹp chẹp, lần đầu tiên trong đời cái hàm răng nhọn hoắt háu đói được phập ngập trong miếng giò. Cho đến bây giờ, đó vẫn là miếng giò ngon nhất trong đời.
Các bác tiếp đi ạ

Các bác đã ăn cơm với đường không nhỉ. Em khi xưa cũng thường dùng thức ăn là đường đấy các bác.