Ba lô lang thang trên đất Nhật

Lang thang vãn cảnh chùa đẹp tuyệt vời. Không thể tả hết cảm giác thư thái, nhẹ nhõm thoát phàm, mặc cho mưa rơi lất phất. Lâu lâu lại gặp một hồ nước, tiểu cảnh với cá vàng bơi lội, hay tháp, hay điện đẹp tuyệt.

Chùa Daishoin vốn nổi tiếng với hàng ngàn điêu khắc, tượng đá và gỗ.

Tanuki thầy tu

Ngôi điện chính của chùa. Trước điện có bày rất nhiều thẻ cầu lộc, thẻ xăm và ngói. Ngói được bán để khách ghi lời cầu của mình lên, sau đó sẽ dùng để lợp chùa, như một hình thức cúng công quả. Trước khi bước lên điện, phải bỏ ô lại và cởi giày dép để ngòai. Chồng vào trong chụp ảnh một hồi, khi quay ra thì thấy vợ tay cầm một quẻ xăm, hớn hở: em lấy được quẻ "đại cát". Để em mua thêm quẻ cho anh. À, cái này chỉ "cát" thôi, mà người Nhật lại thích thế này hơn, vì họ cho rằng cái gì tới đỉnh điểm rồi thì bắt đầu xuống, nên chỉ cầu vừa vừa thôi. Nếu gặp quẻ xấu thì buộc cành cây cho gió thổi đi.
Tanuki, lòai chồn núi có phép biến hình thành những vật sống hoặc bất động. Do lòai tanuki (chồn núi) thật sự hay sống trong rừng núi, lòai tanuki theo thần thọai thường biến thành thầy tu hoặc ấm trà để trêu đùa các thợ săn và tiều phu. Chúng cũng rất thích sake, nên thường được mô tả là đeo một bình rượu sake trên tay và chiếc mũ rơm sau lưng. Các nhà hàng ở Nhật luôn đặt tượng tanuki phía trước sân để cầu phước.

Búp bê Daruma, một con lật đật không chân tay và không có mắt. Vào dịp năm mới, người Nhật mua một con Daruma, tự lập ra cho mình một mục tiêu trong năm, và rồi vẽ lên một con mắt. Nếu trong năm đó họ hòan tòan được mục tiêu này, họ sẽ vẽ nốt vào con mắt còn lại. Khi năm cũ kết thúc, theo lệ người ta sẽ mang con Daruma tới chùa và đốt nó đi.

Bên trong điện chính

Daruma là một nhân vật quen thuộc trong bộ phim họat hình Nhật nổi tiếng "Spirited Away" mà tôi rất thích.

Bên trong đại điện của chùa có một vòng tròn mandala khổng lồ vẽ bằng cát màu, mô tả dáng vẻ thiêng liêng của Kannon Bosatsu (Quan Âm Bồ Tát), biểu tượng của lòng từ bi. Vòng tròn cát này được các nhà sư đến từ Tây Tạng thực hiện.

Tengu, vật không thể thiếu của những núi thiêng: Tengu (Thiên cẩu), với đôi cánh và cái mũi dài, được xem là nắm giữ những quyền lực siêu nhiên kể từ thời cổ đại. Có nhiều huyền thoại và truyền thuyết khác nhau về Tengu được sáng tạo ra, khiến chúng rất được tôn thờ. Tengu là một vật không thể thiếu ở những nơi thiêng liêng trên núi cao. Trong đêm khuya, ta thường nghe thấy tiếng mõ gỗ lách cách đâu đó trên triền núi. Mọi người bảo rằng đó chính là Tengu, con yêu mũi dài, đang gõ chúng. Thật thú vị là câu chuyện về chiếc mũi dài của Tengu rất giống với chuyện chiếc mũi của bé gỗ Pinocchio. Nếu tengu làm được nhiều điều tốt, chúng sẽ được đầu thai làm con người.


Jizo Bosatsu (Địa Tạng bồ tát) là vị bồ tát nhận sự phó thác của Phật Thích Ca rằng từ sau khi Người nhập niết bàn cho tới khi Phật Di Lặc xuất thế, Jizo phải sống trong thế giới không có Đức Phật và giáo hóa lục đạo cho chúng sinh. Theo truyền thuyết trong dân gian, khi trẻ em chết đi sẽ trở thành Jizo Bosatsu. Jizo luôn được mô tả là một nhà sư đang cầm trong tay ngọc châu, tích trượng và thường được đặt bên vệ đường. Trong một số trường hợp, Jizo còn chòang yếm và vải đỏ trẻ em. Cha mẹ nào mất con thường quan tâm chăm sóc Jizo, như thể đấy là con cái họ.

Lang thang vãn cảnh chùa đẹp tuyệt vời. Không thể tả hết cảm giác thư thái, nhẹ nhõm thoát phàm, mặc cho mưa rơi lất phất. Lâu lâu lại gặp một hồ nước, tiểu cảnh với cá vàng bơi lội, hay tháp, hay điện đẹp tuyệt.


Bước vào một gian chùa với vô số tượng gỗ



Nước mưa chảy theo những phuễ đồng nhỏ xuống đất. Nền đất là một lớp sỏi cuội, hút nước mà không làm bắn tung tóe.

Trong một hang đục sâu vào núi đá, có hàng trăm ngọn đèn và các tượng phật bằng đá.
Lang thang vãn cảnh chùa, chợt bên tai tôi vang lên tiếng trống da dồn dập và tiếng tụng kinh sang sảng. Một hòa thượng già đang hành lễ, mọi người xung quanh quỳ khấn rất thành tín, ô dù và giày dép đều dựng ở ngòai thềm. Thì ra ở đây người ta không gõ mõ, rung chuông đồng mà gõ trống da. Tiếng trống rất đặc trưng, âm trầm mà không đáng sợ, lúc dồn dập nhưng không kích động, lúc lại nhẹ nhàng khoan thai, tác động mạnh tới tâm thức, tự nhiên làm ta suy nghĩ miên man. Không khí buổi lễ thiêng liêng nhưng không nặng nề, nghiêm trang nhưng không trấn áp, sự thiêng liêng có được do thiên nhiên hòanh tráng hùng vĩ, hài hòa với kiến trúc tráng lệ nhưng thanh nhã, hài hòa với tinh thần và tính cách độc đáo của người Nhật Bản, tạo nên một cảm xúc thật kỳ diệu khó diễn tả thành lời.

Nơi có tiếng tựng kinh đánh trống.

Tôi ghé mua một con Daruma làm kỷ niệm. Người bán, một anh chàng hộ pháp, lúc đầu tưởng như thô kệch, nhưng thật ra vô cùng lịch sự nhã nhặn, nhắc chúng tôi rằng đang sắp có bão, cần hết sức cẩn thận. Cả hai vào dãy nhà phụ xin đi vệ sinh. Tôi hỏi xin nước uống, được cô nhân viên mời uống nước trà thanh nhiệt mát lạnh. Nhân tiện, tôi mở cả 3 vỏ chai PET đem theo, rót đầy. Cô nhân viên thấy vậy, chìa tay giúp tôi rót thêm nước. Thái độ của họ vừa trí thức, vừa độ lượng nhân từ.

Daruma

Tòan cảnh chùa
Thật tiếc là không có nhiều thời gian để ở lại. Cảnh vật quá đẹp nhưng lòng phàm còn nặng lắm.

Đi ra bằng cổng chính của chùa.

Được danngoc sửa chữa / chuyển vào 22:21 ngày 13/01/2006

Xuống núi. Đi lang thang giữa những con phố vắng teo. Mọi người vẫn chưa đi làm, các cửa hàng đóng cửa, có lẽ do chuẩn bị đón bão Nabi. Chợt gặp một bác lớn tuổi chạy vụt lên trước, tay cầm tờ giấy trắng. Thì ra bác tới ngay ngôi nhà đằng kia, phúng tang một thanh niên vừa mất. Tang gia không ồn ào, không rườm rà, không tụ tập đông người. Chồng lặng lẽ kéo vợ đi tiếp.
Đã xuống đoạn đường bằng phẳng. Lại gặp khá nhiều tanuki. Nhìn thấy một đoạn hàng rào rất đẹp, đằng sau có dàn hoa tím biếc lạ thường, nhìn kỹ thì là một vườn hoa công cộng

Dòng chữ tiếng Anh: "Vườn hoa này mở cửa công cộng. Đây là lối vào. Xin mời vào và tự do đi dạo không thu phí. Xin hãy cẩn thận với lũ hươu!" . Dòng chữ trên tấm bảng nhỏ: "Xin không chặt phá"
Cả hai mở cửa bước vào. Vườn không có nhiều loại hoa lắm, nhưng chăm chút cẩn thận. Bộ bàn ghế ở giữa đã được úp mặt xuống đất để tránh bão, nền đất quét tước sạch sẽ. Cuối vườn là một miếu thờ Thần đạo nhỏ, chăm chút nhang đèn.
Không có gì đặc biệt, cả hai bước ra sau khi ngắm kỹ đám hoa tím.
Trời lại mưa lâm thâm.
Nói thêm về tiếng Anh của người Nhật: xưa nay tôi vẫn nghe nhiều người có bằng cấp nói về chuyện kém Anh văn của người Nhật. Theo họ thì người Nhật không thèm học tiếng Anh, hoặc không cần học tiếng Anh vì tự tôn dân tộc. Sau khi đi Nhật, tôi nhận thấy thực tế hoàn toàn khác. Thậm chí người Nhật học tiếng Anh nhiều không kém gì VN, nếu không nói là hơn. Có điều do dùng Hán tự lâu đời, và việc phát âm tiếng Châu Âu với người Nhật là quá khó, nên họ học khó khăn. Tuy vậy, họ rất chăm chỉ và chịu khó học, rất ham thích ngoại ngữ. Và rất có thể nhiều người nắm giỏi ngữ pháp và từ vựng.
Đi lòng vòng vào sâu trong đảo. Gặp ở đây một xưởng đồ gỗ, chuyên để sửa chữa bảo trì các công trình cổ trên đảo. Mò đến tận một đền thần đạo cổ nhất đảo. Hôm nay hàng quán đóng cửa là vì sắp có bão.
Quay trở lại Đền Itsukushima. Du khách đã đông lên. Có Tây, có Nhật và cả một đòan Hàn Quốc. Dân Hàn ồn ào hơn dân Nhật rất nhiều. Các nhân viên ở đền mặc đồ truyền thống, rất nhiệt tình giúp đỡ du khách. Đền đang sửa chữa nên một số nơi không được vào. Một số nơi khác, là nơi thờ cúng linh thiêng nên cũng không lại gần được.

Nhờ một nhân viên mặc trang phục truyền thống chụp hộ


Sân khấu trong đền

Đỉnh Misen

Nhờ hồi sáng vượt biển cạn qua dải bờ bên này nên giờ đỡ, chui được khoản vé xem Đền Thần đạo.
Nhân viên trong đền đang tất bật chuẩn bị phòng chống bão. Đền cũng đang trong thời gian trùng tu nên có nhiều công nhân và chuyên gia. Gặp một đoàn khách vừa Nhật, vừa Hàn Quốc, vừa Tây. Đông nhất là dân Hàn. Người Hàn du lịch cũng lịch sự nhã nhặn như người Nhật.
Có vẻ là thiếu nước uống trầm trọng. Hôm nay còn phải đi tàu 6 h về Osaka để mở box ở nhà ga lấy đồ đạc, sau đó đi tiêp 2,5h nữa tới Kyoto.
Nghỉ chân một chút, lại tiếp tục lên đường. Phải quay về bến phà cho kịp giờ lên phà. Nhưng vẫn ghé chân vào một cửa hàng lưu niệm, mua được một con tanuki bằng sứ. Phải nói con này qúy như vàng vì sau này khi tới Kyoto tìm đỏ mắt mà không thấy (họ bảo tanuki chỉ sản xuất tại một địa phương gần đó), khi tìm thấy thì bán đắt hơn nhiều, Tokyo thì khỏi nói, đắt nhất Nhật Bản. Nói chung kinh nghiệm đi Nhật thì thấy gì hay nên mua ngay, nếu không sẽ không còn dịp nữa, vả lại thường chỉ địa phương nào sản xuất mới có sản phẩm đó. Lại nữa, quan niệm về giá trị sản phẩm, dịch vụ của người Nhật rất khác thường, không như chúng ta vẫn suy nghĩ. Chuyện này tôi sẽ kể tiếp khi ta tới Kyoto.
Người bán hàng vô cùng lịch sự, tuyệt đối không có chèo kéo khách, quấy rầy khách, hay lườm ngúyt khó chịu. Họ luôn miệng nói "Xin mời", "Xin cám ơn" khi thấy khách đến gần đó. Thái độ nhẹ nhàng, rất tôn trọng khách, bất kể đó là dịch vụ gì, giá cả bao nhiêu.
Ra đến bến. Hôm qua đã mua vé khứ hồi nên giờ chỉ còn chờ phà tới là leo lên. Mọi người xếp hàng, tự động, rất trật tự. Cần nói thêm là người Nhật vô cùng thích xếp hàng, có lẽ họ ưa chuộng sự công bằng.
Chụp những bức ảnh cuối cùng về đỉnh núi Misen. Lên phà. Leo lên tầng thượng xem cho đã. Đỉnh núi mờ sương, rất đẹp. Cổng O-torii giờ còn nhỏ tí, đỏ rực trên bức nền xám xịt. Rời đảo mà vẫn còn luyến tiếc lắm, lòng thầm mong sẽ sớm có dịp được quay lại... ước gì có dịp khác dẫn con cái đến đây lâu hơn.

Lên tàu đi ngược về Osaka. Băng ngang Hiroshima, qua Kobe, qua cây cầu treo dài nhất thế giới...
Phía sau toa có một nhóm học sinh phổ thông đứng nói cười rất vui vẻ dễ thương. Tàu dừng, một nhóm ông già bà lão leo lên. Chồng đứng dậy nhường chỗ cho ông già, ông cám ơn và theo kiểu Nhật, nhường qua nhường lại với chồng một hồi rồi mới ngồi xuống. Vợ dặn: lần sau anh đừng nhường, tụi ở đây chúng nó chẳng nhường đâu, lát nữa giờ cao điểm sẽ không còn chỗ mà đứng. Đã có lúc vợ bị chen đến mức chỉ đứng trên một chân. Ở cuối một số toa tàu thường có hai hàng ghế quay ngang dành cho người già, phụ nữ mang bầu, người ốm hay bị tàn tật. Tuy nhiên chồng thấy trong giờ cao điểm thì chẳng ai nhường ai. Tuy vậy vào ngày hai vợ chồng lên đường về VN, có một cô gái ngồi đối diện đứng lên nhường chỗ ông bà già (như đã kể từ đầu bài).
Hồi đêm bị lạnh nên giờ chồng cảm, người nóng, rét phải mặc thêm áo. Kệ thiên hạ ăn mặc phong phanh. Nhức đầu, phải uống một viên paracetamol đem từ nhà sang. May vợ vẫn khỏe mạnh.
Về đến gần Osaka chồng đã đỡ hơn. Do chiếc vé rẻ chỉ còn được một ngày nên chỉ có vợ là ra khỏi cửa soát vé, tìm đến box gửi đồ, lôi ra hai vali (mỗi cái khỏang 20kg, may mà có bánh xe kéo), một balô nặng khỏang 12kg, một hộp búp bê và quà lưu niệm tích cóp từ lúc vừa tới Nhật to đùng. Tất cả đều được vợ vừa lôi, vừa kéo, vừa đẩy, ra tìm chỗ chồng đứng chờ. Chồng lúc này mệt phờ, chỉ biết lẽo đẽo như chó con sau lưng người vợ yêu.

Lại ra ga khác. Thấy một cặp nam Tây nữ Nhựt đứng ôm nhau chia tay (cảnh này ở Nhật khá hiếm, ngay cả ở Tokyo. Nam nữ yêu nhau cũng ít khi thân mật quá mức nơi công cộng. Chỉ một lần vào ngày 11/9, lúc đã khuya, có thấy một ông già ôm hôn thắm thiết một bà già theo kiểu tình nhân, ở một góc khuất trong nhà ga.), vô cùng lưu luyến. Anh Tây đòi hôn môi nhưng cô kia ngăn lại, chỉ cho hôn gió.

Lại lên tàu. Ngoài trời mưa nặng hạt. Đi tiếp liên tục 2,5h nữa tới Kyoto. Đã khỏang 8h. Kéo vali lếch thếch đi tìm nhà trọ đã đăng ký phòng từ hồi ở VN. Bản đồ họ cho so với thực tế khác hẳn nhau. Đành lên taxi đi tìm. Phải đi thật xa, đi qua lâu đài Nijo. Rẽ vào một đường nhỏ. Lại vác đồ đạc lên lầu 1. Nhà trọ ở đây.

Căn phòng không một bóng người. Máy vi tính vẫn mở, cả hai nhào vào check mail, lần đầu tiên kể từ khi tới Nhật do ở Osaka không có dịch vụ này (có line internet nhưng không có dây cắm, cả khách sạn chỉ có vài sợi nhưng luôn được mượn hết ngay). Phòng có cả một ngăn đầy brochure và sách hướng dẫn du lịch. Sách có dán chữ "Xem xong xin trả lại" "Đừng lấy sách này". Cuốn nào có bán thì ghi giá. Khá sạch sẽ.
Chờ mãi mới thấy một cô gái lên, nói chuyện phòng trọ với vợ. Cô gái cao, người đẹp, mặc đồ khá mát mẻ. Chuyển đồ vào góc. Nhà vệ sinh riêng, miễn phí. Góc đánh răng riêng. Nhà tắm nam và nưa riêng, phải trả tiền riêng. Có ghi chữ "Để giữ cho giá tiền trọ được luôn ở mức rẻ, xin chỉ tắm mỗi ngày 1 lần. Mỗi lần không quá 15 phút". Đúng là Nhật, yêu cầu tự nguyện. Các phòng này có sẵn kem đánh răng, dầu gội, dầu xả, xà bông khá nhiều lọai, loại khá tốt nếu so với VN và trung bình nếu so với Nhật. Trên mặt quầy của cô gái có sẵn một tờ giấy in khỏang mười mấy quy định và giá cả các dịch vụ như gửi đồ, thuê xe đạp v.v.
Hai người được hẳn một giường hai tầng.
Đấy là Kyoto Cheapest Inn.