Bài hát - cảm nhận

Mái đình Làng biển - Mái đình trong mơ
​

Một ca khúc khiến cho bạn xúc động có thể do âm nhạc hoặc lời ca gây ấn tượng mạnh mẽ. Nhưng hiếm có bản nào mà cả lời lẫn nhạc đều xinh xắn mà cái đẹp ấy luôn quấn chặt tâm trí đến ám ảnh.
Từ ngày tôi gặp Mái đình làng biển cho đến nay, tôi chợt phát giác ra rất nhiều điều thú vị. Mà nỗi phấn khích đầu tiên chính là do âm nhạc gây nên.
Nói sao nhỉ, từng tiếng thanh tiếng trầm trong Mái đình làng biển đều gắn liền với nét văn hoá Việt Nam mà cụ thể là Ca Trù ( hát ả đào ) - một thể loại " rất Việt ". Ngay từ câu đầu tiên đã tạo cảm giác lâng lâng kì lạ. Nốt nhạc nối nốt nhạc bằng sự uyển chuyển chứ không phải các dấu hiệu khô khan thường thấy của nhạc lý. Để cho giai điệu truyền vào ta bởi cái uyển chuyển ấy, tự nhiên và vô tư lắm.
Trống chầu và đàn đáy không muốn nổi bật lên trong khi biểu diễn Mái đình làng biển. Cô gái hát cứ đung đưa mái đầu có chiếc khăn lơi lơi, tay nhịp nhàng tạo nên những tiếng phách mạnh đều đặn theo giọng ca bay bổng. Cô đã hoá thành Thị Mầu lẳng lơ đang trêu ghẹo chú tiểu khi hát đến mấy chữ nặng tình " Hừ a ... à hừ ... a ... ".
Chợt có tiếng đàn đáy như ba - bốn viên sương mai chạm bờ vai thiếu nữ, rồi trống long toong, và cô gái lại tha thiết " Gửi vào đây ... vào đây ... ". Câu nhạc này chứa rất nhiều tình cảm, chữ " vào đây " thứ nhì cần được thể hiện một cách tinh tế nhưng không được thiếu nét cong cong " uốn lượn cùng năm tháng ".
Cái " nét chạm trổ phụng long " đang lượn lờ giữa trời mây thôn xóm thanh bình, bỗng nhiên tan biến đâu mất nhường chỗ cho sự nhớ nhung day dứt
" Đâu trúc mai sân đình
đâu dáng em năm nào "
hai câu hỏi tu từ ngắn gọn mà mở ra " hồn làng " Bắc Việt Nam hết sức sinh động. Này đây là khoảng sân đình mát rượi bóng mái cong vút như chân mày thôn nữ. Ta gửi tâm hồn thương nhớ theo gió bay về cố hương để rồi hốt hoảng không thấy em. Gió thì vô tình lắm, gió tan đi, ta đành gửi nốt những mảnh vụn còn lại trong bể hoài hương vào khúc nhạc vậy.
Đến đây thì khung cảnh làng quê xưa đã hiện ra rõ nét lắm. Mà cũng thật lạ lùng, nếu nghe Ngọc Hà hát bài này một lần, ta đâu thể nắm bắt hết lời ca. Ấy vậy mà lòng cứ nao nao, lòng vẫn xao xuyến cho dù có thể trí tưởng tượng phát huy quá mức cần thiết. Có khoảng 6-8 người múa minh họa cho Mái đình làng biển thì lại càng hay. Nhưng múa trên nền nhạc đậm đặc tính Việt thế này có khó lắm không, một khi vũ công cũng bị hớp hồn, và cũng có thể âm nhạc - chính âm nhạc hoá thành điệu múa mềm mại.
Không thể không nói đến sự lẳng lơ của Mái đình làng biển. Đây là cái lẳng lơ của nghệ thuật, lẳng lơ như Thị Mầu nhưng kín đáo và duyên lắm. Các cụ ngày xưa thâm thúy ra sao thì tác giả cũng đã cố gắng thể hiện phần nào qua nhạc. Hai tiếng " ứ hự " mà phát ra từ cái cổ trắng ngần của em, ta hoá điên cũng đành.
Năm ngoái tôi có ghé Đà Nẵng một tuần lễ, đó cũng là lúc bản Mái đình làng biển nhập hẳn vào trong lòng. Cứ chiều chiều, khi mà bóng nắng thôi kiêu kỳ, thì tôi lại bước qua ngôi chùa cách chỗ trọ không xa. Tôi tự hỏi sao mỗi khi mình nhớ Mái đình làng biển thì lại thèm ngắm nhìn những " nét chạm trổ phụng long " ẩn hiện cao cao mái cổ. Và lúc chiêm ngưỡng những tác phẩm điêu khắc ấy thì bản nhạc lại cứ vang lên rõ mồn một bên tai.
Thì Mái đình làng biển chẳng là một tác phẩm điêu khắc còn gì? Nó như lưỡi dao khéo léo chạm trổ vào nền âm nhạc đương đại Việt Nam, khắc khéo lắm, và phải có sự đồng cảm thì anh mới " nhìn " thấy nó giữa muôn trùng kiểu nhạc.
Có nhiều cách để thể hiện tình cảm trân trọng Dân ca và Nhạc cổ truyền. Nguyễn Cường đã thành công khi kết hợp tài năng với niềm say mê nhạc cổ, kết quả là Mái đình làng biển ra đời. Lắng nghe Mái đình làng biển để thấy rằng những giá trị cao quý của nhạc cổ không bao giờ tàn phai. Tôi lại nói đến " nét chạm trổ phụng long " thêm lần nữa, đó là những hoa văn dễ nhận ra ở đình chùa, nhưng khi mang vào Mái đình làng biển, tự dưng cái " đương nhiên " ấy được nâng cao thành hoa mỹ và bao bọc bởi chất nhạc lãng mạn nên thơ. Khi nghe xong bản nhạc này, trong đầu ta cũng tung tăng hình ảnh làng quê con người Việt Nam, những thứ đang bị khói bụi của sự hiện đại hoá, công nghiệp hoá phủ mờ.
Nhưng mà, rồng chỉ có trong cổ tích thôi. Mái đình xưa, hồn làng xưa, tất cả là thật. Còn dáng em năm nào thì chỉ là mơ ...

Tình Yêu Chưa Nói
Sáng tác & biểu diễn : Mỹ Tâm
http://nhacso.net/Music/Song/Nhac-Nhe/2007/09/05F63F40/
Muốn nói yêu anh thật nhiều, muốn nói thương anh thật nhiều mà lại thôi
Cứ ngóng trông anh từng giờ, đă biết yêu anh tràn bờ mà vờ làm ngơ
Ngoài kia là những tiếng gió réo rắt, lòng em là những nỗi nhớ chất ngất khi người vắng xa
Tình yêu đã cho em ngại ngùng
Tình yêu (đánh) thức con tim lạnh lùng bao tháng năm qua
Người yêu ơi anh giờ nơi đâu, người biết không xa anh em buồn ngơ ngác
Từng góc phố cứ thấy thấp thoáng bóng anh theo em trên bước dài
Người yêu ơi anh giờ nơi đâu, về với em khi cơn mưa chiều đang tới, và em sẽ hát hết khúc tình ca viết cho anh mà thôi
Khi mới biết tên nhau lần đầu, ta vẫn bước đi không lao xao mà ngờ đâu
Nghe tiếng nói yêu thương ngọt ngào, em đã biết yêu anh dạt dào mà em giấu
Giờ đây mình đã hết những bối rối còn chăng là những nỗi nhớ tiếc nuối khi người vắng xa
Tình yêu đã cho em đợi chờ, tình yêu đó nay vẫn lập lờ như giấc mơ
Người yêu ơi, anh giờ nơi đâu, người biết không xa anh em buồn ngơ ngác
Từng góc phố cứ thấy thấp thoáng bóng anh theo em trên bước dài
Người yêu ơi anh giờ nơi đâu, về với em khi cơn mưa chiều đang tới, và em sẽ hát hết khúc tình ca viết cho anh mà thôi
Người yêu ơi anh nào đâu biết, lời dở dang con tim chưa kịp trao hết
Từng nhung nhớ cứ mãi kéo đến trong mơ khi em xa vắng người
Chuyện đôi ta đâu chỉ là mơ mà cứ xa nhau hai khung trời thương nhớ
Người yêu hỡi, em xin trao lời yêu, mãi đến anh mà thôi.
-----> Anh ở xa tít thế chỉ có mà trao bằng niềm tin thôi

Biển, Nỗi Nhớ Và Em
Nhạc: Phú Quang
Thơ: Hữu Thỉnh
Anh xa em trăng cũng chợt lẻ loi thẫn thờ
Biển vẫn thấy mình dài rộng thế
Xa cánh buồm một chút đã cô đơn
Gió âm thầm không nói
Mà sao núi phải mòn
Em đâu phải là chiều
Mà nhuộm anh đến tím
Sóng có nghĩa gì đâu
Nếu chiều nay em chẳng đến
Dù sóng đã làm anh nghiêng ngả vì em
http://nhacso.net/Music/Song/Tru%2DTinh/2005/11/05F5F868/
>> Đã yêu biển rồi nhưng trong lòng muốn có em bên cạnh anh và biển

Một Đời Người, Một Rừng Cây
Sáng tác: Trần Long Ẩn
http://nhacso.net/Music/Song/Cach-Mang/2007/03/05F625BD/
Khi nghĩ về một đời người, tôi thường nhớ về rừng cây
Khi nghĩ về một rừng cây, tôi thường nhớ về nhiều người
Trẻ trung như cụm hoa hồng
Hồn nhiên như ngàn ánh lửa chiều hôm khi gió về
Cây đã mọc từ thuở nào trên đồi núi thật cằn khô
Cây có hiểu vì sao chim thường kéo về làm tổ
Và em như cụm lan mọc từ những cành cổ thụ già kia
Và tôi vẫn nhớ hoài một loài cây
Sống gần nhau thân mới thẳng
Có một cây là có rừng và rừng sẽ lên xanh
Rừng giữ đất quê hương
Ai cũng chọn việc nhẹ nhàng, gian khổ sẽ dành phần ai
Ai cũng một thời trẻ trai, cũng từng nghĩ về đời mình
Phải đâu may nhờ rủi chịu, phải đâu trong đục cũng đành
Phải không anh, phải không em?
Chân lý thuộc về mọi người không chịu sống đời nhỏ nhoi
Xin hát về bạn bè tôi những người sống vì mọi người
Ngày đêm canh giữ đất trời rạng rỡ như rừng mai nở chiều xuân
Cảm nhận : Quá hay

Chiều Biên Giới
Nhạc : Trần Chung
Thơ : Lò Ngân Sủng
http://nhacso.net/Music/Song/Cach-Mang/2007/03/05F625C1/
Chiều biên giới em ơi
Có nơi nào xanh hơn
Như chồi non cỏ biếc
Như rừng cây của lá như tình yêu đôi ta
Chiều biên giới em ơi
Có nơi nào cao hơn
Như đầu sông đầu suối
Như đầu mây đầu gió như trời quê biên cương
Em ơi có ( ư ) nơi nào hơn chiều biên giới khi mùa hoa đào nở ,
khi mùa sở ra cây , lúa lượn bậc thang mây mù tỏa ngát hương bay
Chiều biên giới em ơi !
Nhớ bao điều thân thương
Đôi ta cùng chiến hào , tình yêu đẹp tiếng hát giữ đất trời ( ư ) quê ta
Em ơi ! Giữa ( ư ) nông trường lộng gió , tình gắn bó nghe cuộc đời say nồng hư trời rộng mênh mông ánh chiều tà bâng khuâng một lời hát đang dâng
Chiều biên giới em ơi
Nhớ bao điều thân thương
Đôi ta cùng chung chiến hào , tình yêu đẹp tiếng hát giữ đất trời ( ư ) quê ta
-----> Cảm nhận vẫn là 1 tình yêu với những người lính - 1 tình yêu với người chiến sĩ biên phòng

NHƯ EM ĐỢI ANH

Như một ngày mưa được cuộn tròn trong chăn ấm, như nỗi khao khát được trở về nhà trong mỏi mòn giữa rừng thẳm, mỏi gối giữa sa mạc rộng lớn hoang vu không bóng người?Như cảm xúc được về tới nhà sau đoạn đường hối hả dưới bầu trời ám mây xám và sấm chớp rầm rền?. Như một vòng tay ấm trong cái lạnh ướt của cơn mưa rỉ rả thấm đẫm?..
Đó là hạnh phúc. Hạnh phúc từ cảm nhận bình yên. Hạnh phúc từ cảm nhận an toàn. Sâu xa và bản ngã.
Những ngày mưa, lại tình cờ nghe bản Rock Ballad http://www.nhacdinh.com/Music/1/Nghe/010284/Nhu-em-doi-anh/
của MỸ TÂM. Kỳ vọng về một hạnh phúc bình yên, thanh thản không bon chen với cuộc sống. Để rồi cảm nhận đầy đủ sự chơi vơi, man mác trong câu từ, cung bậc?của một tình yêu cách trở?

Nghe tiếng gió xôn xao chiếc lá
Em ngỡ như là anh đang về
Em bối rối trông ra ngõ phố
Nhưng thấy đâu anh vẫn chưa về
?.Tha thiết nào hơn khi cảm nhận sự se sắt của yêu thương được chôn chặt giờ vỡ tràn trong khắc khoải lo âu?Cao trào của giai điệu ngân dài với cách xử lý cảm xúc điềm đạm, sâu lắng của MT đã hòa quyện và hợp nhất thành công chỉ với những ca từ rất đơn giản?
Chờ mãi?
Nhớ anh không nguôi
Biết anh ngoài kia
Gió mưa giữa đời
Lặng lẽ?
Chỉ thương anh thôi
Biết không người ơi
Dẫu cho mỏi mòn, đợi anh?
Nghe bài hát này, cảm nhận cái mới, chút khác lạ và sự sâu thẳm của tâm tư?Dù là những tâm tư này có thể thường xảy đến với bất cứ ai, nhưng dường như chưa từng được đề cập và truyền tải hiệu quả như thế?

Bài ni em post tặng riêng bác @MinhuVH ( 1 người con xứ Nghệ thân thương ) . Nghe bài ni xong em Thoáng đã làm được 1 bài thơ í
Giữa Mạc Tư Khoa Nghe Câu Hò Nghệ Tĩnh
Sáng tác: Trần Hoàn
Ca sĩ : NSND Thu Hiền
http://nhacso.net/Music/Song/Cach-Mang/2008/03/05F6581A/
Giữa Mạc Tư Khoa ...tôi nghe câu hò Nghệ Tĩnh.....
Ôi câu hò xứ sở, nghe thắm đượm tình quê...
Chiều Mạc Tư Khoa....rừng dương như trầm lặng...
mà nghe câu dặm..rằng hết giận rồi thương ...
Ôi câu hò quê hương...anh hát chiều ni răng mà thương..mà nhớ..
Tiếng hát anh vút cao..mây lẳng lặng cúi đầu ..điệu hò sông nước, xao xuyến tình đất nước ...gợi nên hình của Bác ...lúc tìm về Lê Nin ....
-----> Cái chỗ này vì Thu Hiền hát luyến cộng với chất giọng mang đậm xứ Nghệ nên nghe cứ như là : Gợi nên hình của Bác .......lúc tìm về lễ nghi
Ngày xưa mẹ ru em ..bằng câu hò xứ sở
Điệu ví dặm quê mình...sao mà thương mà nhớ
Em qua bao miền quê...câu hò theo chân bước
Chiều ni nghe anh hát.ơ ơ ơ hơ hơ hơ hơ ơ bồi hồi con tim
Giọng anh ngân lên....rằng yêu nhau cho trọn...rằng qua cơn lận đận ...mới hiểu tận lòng nhau
Ôi câu hò xôn xao ..anh hát chiều ni răng mà thương mà nhớ...
Hát nữa đi hỡi anh...cho vọng mãi đất trời....điệu hò sông nước ...xao xuyến tình đất nước...đậm nghĩa tình sau trước với bạn bè năm châu ...
Ngày xưa Người ra đi ..bằng câu hò ví dặm.....tìm khắp bốn phương trời con đường lên no ấm ....Hôm nay trên đường đi sáng ngời theo chân Bác.Càng âm vang câu hát ơ ơ ơ hơ hơ hơ ơ...càng thắm tình nước non.

Mưa và Nỗi nhớhttp://www.nhacdinh.com/Music/1/Nghe/010287/Mua-va-noi-nho/
Nha Trang những ngày mưa giữa tháng 5 oi ả. Thật kỳ lạ! Kỳ lạ như chính cơn mưa mình đã gội rửa tâm hồn cho nhau.
Ngày nắng, vội tắt, hạt mưa, bỡ ngỡ về
Và gió, lang thang lời dấu yêu, đã muốn quên đi
Mưa rơi, nhìn hạt trắng trong phai mờ, con phố
Mưa rơi, nhạt nhòa trước sân, còn em nơi đây, ướt mi buồn
Không giống tâm trạng của cơn mưa trong bài hát. Không muốn mưa xoá đi một cái gì cả của ngày hôm qua. Những cơn mưa rất nhẹ và rất khẽ mang về cho ta kỷ niệm......những kỷ niệm cũng rất khẽ và rất nhẹ mà cứ hoài..........
ĐK:

Cơn mưa miên man, muốn xóa đi ngàn nắng vàng
Em mãi suy tư, muốn xóa trong tim bóng hình anh, nhưng vẫn yêu
Anh ơi nơi đâu, có biết em ngồi vẫn chờ hỡi anh hãy về
Dù đông đến đây, dù hạ có về, dù gió mưa não nề
Mưa tung tăng....tung tăng....
Em .... nhớ ......nhớ........
Và tình ......mãi xanh..........
Mưa tung tăng ca hát bên hiên
Nhưng trong em mưa làm nỗi nhớ, tràn đầy
Để vai gầy, ngồi ngóng trông một tình yêu một quãng đời
Ta đã trao nhau, tình xanh trước sau không phai

Rồi mai thức giấc.
Sáng tác: Tường Văn
Nơi ấy từng in dấu chân
Có mấy lần trên phố quen
Em đến và mang phút giây diệu kỳ
Ấm êm những ngày qua
Tôi đã được trông thấy em
Tôi đã được hôn tóc em
Nhưng chỉ là trong giấc mơ êm đềm
Đã tan trước bình minh
Giờ đây tôi hát cùng cơn gió mát
Gió theo trái tim xa xôi
Biết em đi rồi, rất xa xa vời
Mới hay tôi vẫn còn mơ
Rồi mai thức giấc chợt em đi mất
Nhớ nhung còn trong câu hát
Dáng em bên thềm, thoáng qua êm đềm
Dẫu sao trong mơ vẫn còn em

Từ Làng Sen ​

Nhạc sĩ Phạm Tuyên
Thể hiệnThu Hiền
http://nhacso.net/Music/Song/Cach-Mang/2006/03/05F6076B/
Từ làng Sen có một người trai chí lớn
Mang lý tưởng cách mạng giải phóng quê hương
Ra đi tìm khắp muôn phương, đường đi cho cả dân tộc
Dặm trường mà xông pha. Ơ ơ ờ ớ ơ..., hơ ờ ơ ớ ờ....
Chiếc áo vải mầu xanh, khắp trời Âu giá lạnh
Xót thương người cùng cảnh, càng chạnh lòng nước non
Thân trong chốn lao tù, lòng hướng về quê hương
Nước nhà đang khổ đau, người xót xa chẳng đặng
Khắp bốn biển năm châu, kiếp người dân nô lệ
Cũng đau lòng khôn kể, phải đoàn kết đấu tranh
Trong gian khổ trưởng thành, cùng với Đảng chiến đấu
Đói khổ chốn rừng sâu, Người vững tin vào thắng lợi
Mẹ Việt Nam sinh một người con trung hiếu
Người anh hùng dân tộc Hồ Chí Minh
Người làm rạng rỡ nước mình, ngàn năm không thể phai được
Nghĩa tình của toàn dân. Ơ ơ ờ ớ ơ..., hơ ờ ơ ớ ờ....
Người là của dân ta, Bác Hồ yêu của mọi nhà
Suốt cuộc đời bao nghĩa cả, vì độc lập tự do
Đây muôn lớp cháu con, được Bác truyền cho chí lớn
Lấp biển cháy Trường Sơn vì tương lai giống nòi
Vẫn áo vải đơn sơ, vẫn tình thương vô bờ
Nước non còn chia hai miền, tóc người càng bạc thêm
Dân ta nhớ thương người, càng kết đoàn tiến tới
Bác vẫn sống trong lòng ta, cùng chúng ta ra chiến trường
Từ Làng Sen đã tỏa làn hương thơm ngát
Buông mát tên thanh bạch Hồ Chí Minh
Một lần rạng rỡ non ngời, mà non sông vẫn muôn thưở
Ngàn đời mà không phai, Ơ ơ ờ ớ ơ..., hơ ờ ơ ớ ờ....