BÁT PHÁP THẾ GIAN hay những bước thăng trầm của cuộc đời (Eight Woldly Con***ions)

Bậc Minh Triết cũng giống như một electron vậy, mọi chuyện đều mang tính chất xác suất và tùy thuộc vào quan sát viên đối với electron!

Bác Xứ Đoài ơi, bác nói đúng, có ngồi đợi khó khăn đến thì có vẻ thụ động. Cô bạn của hoadao có ý là khó khăn hay hạnh phúc đều không mong cầu, hạnh phúc có đến thì cũng chấp nhận lấy nó, mà không sanh lòng vướng mắc. Khó khăn có đến thì cũng được ôm vào lòng. Hiện giờ còn đang tu tập nên hạnh phúc đến cũng là thử thách, cũng như những khó khăn trong hoàn cảnh sống vậy, đều là những dịp để mình thực tập chữ không vậy mà. Nhân tiện, hoadao thấy tu tập là để thấy và sống cuộc sống như nó là, vậy thì có gì để mà làm chủ hả bác Xứ Đoài?

Một câu hỏi hay! Tu tập để thấy cái vốn là cuộc đời ! Cái gì làm chủ ? Nếu xem cơ thể con người như "hàng trăm khúc xương" "các mô; dây thần kinh rồi não bộ" thử hỏi trong các thứ đó cái nào làm chủ cái nào ; câu hỏi tan đi vì sự thực là tất cả các cái đó cùng vận hành (lưu ý nếu có một vị "chúa tể" để "làm chủ" thì đó không phải là cái Tâm của ta, một điều ngộ nhận của phái duy tâm) .Chức năng làm chủ của chúng ta có thể qui về sự điều tiết của Trí Tuệ (đối với hành xử) trong chừng mực có thể sao cho "đạt mức cần thiết"

Hay hay là ! Nghe qua thì xứng danh triết gia !
Có điều cái "điều ngộ nhận" ấy của nhà bác nó đã tồn tại ở xứ này hàng mấy ngàn năm - nếu không nói là cả vạn năm - rồi đá !
Xin các nhà bác ! Đừng "râu ông lọ cắm cằm bà chai" nữa ! Để luận giải và suy ngẫm một vấn đề nào đó của phương Đông mờ các nhà bác lợi lấy con mắt phương Tây để "rờ mó" thì bẩu sao thấu rõ được ! Lấy cái suy nghĩ của phương Tây để áp đặt cho lối sống của phương Đông thì giống như "chồng thấp vợ cao" mờ thôi !
Túm lợi thì xin các nhà bác wuay vzìa coi các cụ ngày xưa mần chi nghĩ gì, rồi sau đó mới "sào nấu, rim rán" theo kiểu ta cho nó hợp thời nay, chớ đừng "chém to kho mặn" dư mấy tay "mũi lõ mắt xanh" thì lại giống món "lẩu Âu Á" mất thui, ngửi cũng khó chớ chưa nói đến chuyện ăn được !

Nếu đơn giản thế nì thì cần tới chuyện phải tu với tập mần chi cho cực ! Mờ cái "trí tuệ" ấy nó điều tiết cách răng tề ?!!
Được KedohoixuDoai sửa chữa / chuyển vào 13:48 ngày 14/03/2007

BÁT PHÁP THẾ GIAN
(tiếp theo)​

CA TỤNG & KHIỂN TRÁCH
Được ca tụng và khiển trách là hai cảnh thăng trầm khác hằng ảnh hưởng đến nhân loại. Lẽ dĩ nhiên, khi được ca tụng thì người ta "nở mày nở mặt", hân hoan thỏa mãn. Lúc bị khiển trách thì tinh thần uy sụp, "mặt ủ mày chau".
Giữa những lời ca tụng hay khiển trách, Đức Phật dạy rằng : người thiện trí không thỏa mãn hay buồn rầu, mà tựa hồ như tảng đá vững chắc, không lay chuyển dưới phong ba bão táp của cuộc đời.
Nếu ta xứng đáng, những lời khen tặng thật là êm tai. Nhưng nếu ta không xứng đáng - như trường hợp có người nịnh bợ - thì những lời ấy dù có êm tai đến mấy cũng làm cho ta thất vọng, và có hại cho ta (1). Dù sao, đó cũng là những tiếng động, những âm thanh, không đem lại hậu quả nào nếu nó không lọt được vào tai ta.
Đứng về phương diện thế gian, lời ca tụng có thể đi rất xa.(2) Một tiếng khen tặng nhẹ nhàng đúng lúc, có thể giúp ta dễ dàng thu được những điều mình mong muốn. Một câu giới thiệu xứng đáng đủ làm cho toàn thể cử tọa chăm chú lắng nghe diễn giả. Nếu diễn giả có lời khen tặng cử tọa, ắt sẽ được chú ý. Trái lại, nếu diễn giả bắt đầu bằng những lời chỉ trích hay khiển trách, thái độ đáp ứng của người nghe ắt không thuận lợi.
Người đã thuần thục không tin những lời nịnh bợ, càng không muốn được nịnh bợ. Khi khen tặng ai xứng đáng, người thuần thục thành thật khen tặng, mà không có ẩn ý ganh tỵ. Khi khiển trách, các Ngài khiển trách mà không có ẩn ý khinh khi. Các vị ấy khiển trách vì lòng bi mẫn, muốn cải thiện người lầm đường lạc nẻo.
Những bậc vĩ nhân được tất cả người lớn kẻ nhỏ hết lòng khen tặng, nhưng họ thản nhiên không hề xao động.
Nhiều người thân cận với Đức Phật thường ca ngợi phẩm hạnh của Ngài, mỗi người một cách. Upàll, một nhà triệu phú mới qui y với Đức Phật kể ra hàng trăm đức thiện tính của Ngài. Chín hồng danh của Đức Phật mà thời bấy giờ người ta thường nhắc nhở, đến nay hàng tín đồ Phật giáo vẫn còn đọc lên như kinh Nhật tụng, và mỗi lần kể đến các phẩm hạnh cao quí ấy, chúng ta lại nhìn lên pho tượng trầm mặc tự tại với tất cả tấm lòng kính mộ. Chín hồng danh ấy còn là đề mục hành thiền cho những người có tâm nhiệt thành, và vẫn còn là nguồn gợi cảm lớn lao cho những ai coi mình là Phật tử.
Còn khiển trách thì sao ?
Đức Phật dạy rằng : "Người nói nhiều bị khiển trách, người nói ít cũng bị khiển trách, người lặng thinh cũng bị khiển trách. Trên thế gian này không ai tránh khỏi bị khiển trách".
Hình như khiển trách là di sản chung của nhân loại. "Người thế gian phần đông vô kỷ luật", Đức Phật ghi nhận vậy và dạy tiếp : "như voi chiến ở trận địa, hứng lãnh hòn tên mũi đạn từ mọi hướng dồn dập bủa đến, cũng như vậy, Như Lai hứng chịu mọi nguyền rủa của thế gian".
Kẻ si mê lầm lạc chỉ đi tìm cái xấu, cái dở của người khác để chỉ trích mà không muốn tìm cái tốt cái đẹp của ai.
Ngoại trừ Đức Phật, không ai 100% tốt, cũng không ai xâu hoàn toàn. Trong con người tốt nhất giữa chúng ta, cung có một phần nhỏ hư hỏng, trong con người xấu xa tồi tệ nhất cũng có điểm tốt đẹp.
"Người biết câm lặng như cái mõ vỡ khi bị tấn công, nguyền rủa, chưởi mắng; người ấy - Đức Phật dạy - đã đứng trước Niết bàn, mặc dù chưa đắc quả Niết bàn".
Ta có thể phục vụ nhân loại với tấm lòng cao cả nhất. Nhưng người thế gian thường hiểu lầm và gán cho ta những mục tiêu, những ý tưởng mà ta không bao giờ mơ đến.
Ta có thể tận lực phục vụ và giúp đỡ một người bạn trong cơn nguy ngập. Lắm khi, muốn được việc, ta phải vay nợ hay bán cả đồ đạc, nhà cửa. Nhưng về sau, thế gian mê lầm này hư hỏng đến nỗi chính người được phục vụ và giúp đỡ kia trở lại phủ nhận lòng tốt của ta, phiền trách ta, nói xấu ta, bôi bẩn ta, và sẽ thỏa mãn khi thấy ta suy sụp.
Trong Túc Sinh truyện, có tích một nhạc sỹ tên là Cuttila hết lòng truyền dạy cho các đệ tử và không bao giờ dấu diếm điều gì. Tuy nhiên, có một người học trò vô ơn bạc nghĩa cố tình làm mọi cách để tranh giành ảnh hưởng của thầy. Về sau chính anh ta là người bị thất bại
Đề bà Đạt đa (Devadatta) vừa là em họ vừa là đệ tử của Đức Phật và đã có phát triển thần thông; không những cố gắng làm mất thanh danh của Đức Phật, mà còn mưu toan sát hại Ngài bằng cách lăn đá từ đỉnh núi cao xuống trong khi Ngài ngồi tham thiền dưới chân núi.
Một lần nọ, có một người bà-la-môn cung thỉnh Đức Phật về nhà trai tăng. Theo lời thỉnh cầu, Đức Phật đến. Nhưng, thay vì tiếp đón phải lẽ, người bà-la-môn đó lại tuôn ra những lời lẽ thô kệch và nhơ nhuốc vô cùng. Đức Phật lễ độ hỏi thăm :
- Này ông bà-la-môn, có khi nào khách đến nhà ông không ?
- Có chứ ! Người bà-la-môn trả lời.
- Khi khách đến nhà thì ông làm gì ?
- Tôi sẽ dọn một bữa cơm thịnh soạn để đãi khách.
- Tốt lắm, này ông bà-la-môn, hôm nay ông mời Như Lai đến nhà để trai tăng cúng dường và ông đã khoản đãi Như Lai bằng những lời chửi mắng thậm tệ. Như Lai không nhận, xin ông vui lòng lấy trở lại.
Đức Phật không giận, không trả thù, nhưng Ngài lễ độ trao trả lại người bà-la-môn những gì mà người này đã "khoản đãi" Ngài.
Không nên trả thù, không nên báo oán. Đức Phật khuyên dạy như vậy. Hận thù sẽ phải đối diện với với hận thù. Báo oán rửa thù không bao giờ đưa đến hòa bình và an tịnh. Sức mạnh chắc chắn phải đương đầu với sức mạnh. Bom đạn sẽ gặp bom đạn; "Sân hận không bao giờ dập tắt được sân hận. Chỉ có "từ tâm" mới diệt được lòng sân hận". Đó là giáo từ của đức Phật.
Không có vị giáo chủ nào được ca tụng và tôn sùng như Đức Phật. Tuy nhiên, Ngài cũng là vị giáo chủ bị chỉ trích, bị khiển trách và bị sỉ vả nhiều nhất. Đó là số phận của các bậc vĩ nhân.
Trong đám đông, một thiếu phụ tên là Cincã giả làm ngưốic mang. vu oan cho Đức Phật. Với gương mặt từ bi, Ngài nhẫn nại chịu đựng những lời nguyền rủa; và hạnh trong sạch của Ngài được chứng minh tỏ rõ.
Như đã nói ở trên, Đức Phật còn bị vu cáo là sát hại một thiế phụ với sự đồng lõa của các đệ tử của Ngài.
Một lần kia, những người kkác đạo chỉ trích Ngài và các môn đệ với lời lẽ nặng nề đến nỗi Đại đức Ananda xin Ngài rời bỏ nơi đó để qua một làng khác.
- Ananda, nếu những người ở làng kia cũng chưởi mắng chúng ta nữa thì sao ?
- Kính bạch Đức Thế ton, chúng ta sẽ đi sang một làng khác nữa !
- Này Ananda, nếu làm như thế, toàn thể lãnh thổ xứ Ấn-độ này sẽ không có đủ chỗ cho chúng ta. Hãy nhẫn nại, những lời nguyền rủa tự nhiên sẽ chấm dứt.
Một bà thứ phi của một ông vua nọ tên là Magandijã, có nuôi mối hận thù với Đức Phật vì ngài không tôn vinh sắc đẹp mĩ miều của bà ta khi - vì không biết - trước đó cha bà muốn gả bà làm vợ Đức Phật. Đến khi Đức Phật đi ngang qua quốc gia bà đang ở, Magandijã đã thuê những người say rượu công khai chưởi mắng Đức Phật vô cùng nặng nề thậm tệ. Với tâm xả hoàn toàn Đức Phật chịu đựng tất cả. Nhưng Magandijã đã phải chịu đau khổ về hành động sai lầm của bà.
Bị nguyền rủa, bị chưởi mắng là chuyện bình thường. Càng hoạt động, càng phục vụ, con người càng trở nên vĩ đại hơn và càng phải chịu đựng sỉ nhục nhiều hơn.
Đức Chúa Jésu Kirixito bị nguyền rủa, bị sỉ nhục, và bị đóng đinh lên thánh giá. Socratés bị chín vợ ông chưởi mắng. Mỗi khi ra ngoài để phục vụ nhân dân, Socratés thường bị bà vợ tâm tính hẹp hòi của ông rầy rà la mắng. Một ngày kia, bà Socratés lâm bịnh nên không thể thực hành "công tác" rầy la thường lệ. Hôm đó, ông Socratés ra đường với vẻ mặt buồn rầu. Bạn bè hỏi thăm vì sao, ông giải thích rằng vì bà vợ đang ốm nên hôm nay không rầy la ông.
- Sao lạ vậy ? Ông phải vui vẻ mới đúng lẽ chứ. Không bị rầy rà, tại sao ông lại buồn ?!!
- Không phải, khi bị rầy rà, tôi được cso cơ hội thực hành phép nhẫn nại. hôm nay mất một cơ hội, vì lẽ ấy mà tôi buồn !
Trên đây là những bài học quí báu cho tất cả !
Khi bị chưởi mắng ta phải nghĩ rằng đây là cơ hội thực hành pháp nhẫn nãi, Thay vì tức giận, ta phải biết ơn người chưởi mắng ta !
(1) Trong thực tế, đối với những người trẻ tuổi, nhất là lứa tuổi thiếu thời; lời khen tặng "sớm" có chừng mực lại là yếu tố thúc đẩy sự "hưng phấn" tích cực cho họ. Tất nhiên, phải chỉ rõ cho họ cái "chừng mực" đó, để cho họ hiểu rằng "họ còn phải phấn đấu nhiều" !
(2) "Tiếng lành đồn xa, tiếng dữ đồn xa !"

Bác dở hơi sao dám khẳng định em dùng tư duy phương tây để áp đặt vào cái nồi lẩu của bác ; chẳng phai duy tâm hay duy vật gì hết cả 2 đều thiên vị ! chẳng qua bác bất mãn là em không chịu đề cao cái Tâm của bác ; đúng là khổ luyện thành tật ;sự thật mất lòng !!!

Kể ra hàng trăm đức tính của Ngài không quan trọng bằng việc nhấn mạnh ngài Đúng Thời Đúng Lúc ; với Minh Triết đức Thời Trung là đức hạnh của mọi đức hạnh cũng tức là nhấn mạnh sự Tập Đại Thành của các đức tính không bằng nói rằng Ngài biết thời điểm nào để thi hành đức tính này hay đức tính nọ!
Chẳng hạn cuộc đối đầu giữa các Mặc học và Dương Tử một bên "kiêm ái tột độ" một bên "ích kỉ tột cùng" Mặc Tử thì "dẫu có mòn cả tấm thân từ đỉnh đầu đến gót chân mà lợi cho thiên hạ ông vẫn làm"
Dương Tử thì "Dẫu có nhổ một sợi lông mày của ông mà có lợi cho thiên hạ ông cũng chẳng làm " hai luận đề chấp nhất chống lại nhau một cách vô bổ . Kỳ thực ; khi cần có thể hy sinh tất cả (như ông Vũ đi cứu lụt bao nhiêu năm không về nhà) Khi cần cũng có thể "ích kỉ cùng cực" (như Nhan Hồi cô đơn và thanh thản trong ngõ hẹp của mình)

Nhà bác hỏi thế thật là hay ! Nhà cháu nói hoàn toàn thiệt tình ! Cuộc đời bi chừ chả ít người chẳng biết là mình phải tin vào cái gì. Cứ chới với ở "ngã 8 cuộc đời", rồi đa phần "người làm sao ta tào hao mần vzậy". Kẻ may thì được cuốn vào một ngả đầy "thục khí xuân phong", người rủi thì lầm lạc vào nẻo tối tăm mờ mịt. Mà vào thời "loạn pháp" này, kẻ may thì ít còn người rủi thì nhiều. Thậm chí cả những người được gọi là có tu tập cũng chưa chắc đã thoát khỏi tình trạng đó. Bởi đa phần họ chỉ chú trọng vào tập nhiều hơn, mờ hầu như bỏ qua cái chuyện tu ! Họ chỉ khoái cái "công năng đặc dị" (anh em nhà cháu thường gọi là "động tác 2 xu") mà chả cần quan tâm đến cái gọi là TÂM PHÁP mần chi ! Nhà bác cứ hình dung là một cái cây có cành lớn lá nhiều sum xuê rậm rạp, mà cái gốc chỉ bằng cổ tay bé tẻo thì liệu nó có thể tươi tốt được mãi chăng !?!...
Nhà cháu dẫn giải "drài dròng vzăn tự" như vzậy để trở lại với quan điểm của Đông y và Khí công đối với câu hỏi của nhà bác.
Con người ta tồn tại trong trời đất này phải chịu rất nhiều tác động.
Tác động bên ngoài vào gọi là "lục dâm" (phong, hàn, táo, hỏa, thấp, thử) là sáu loại khí tự nhiên. Bất cứ thứ gì tác động thái quá đều làm cho con người bị ảnh hưởng; nhẹ thì nhức đầu xổ mũi, nặng thì cảm mạo phong hàn hoặc gây tổn thương cho lục phủ ngũ tạng.
Bên trong con người cũng có sự biến động làm cho cơ thể mất cân bằng, gọi là "thất tình" (ai, ố, hỷ, nộ, ái, lạc, dục). Bất cứ một thứ tình cảm trong 7 thứ đó nếu phát ra thái quá đều gây bất ổn cho con người.
Với sự ảnh hưởng và tác động của ngần ấy thứ vào cơ thể, vào tâm sinh lý, nếu người ta không biết cách phòng chống chúng hay điều chỉnh cho chúng cân bằng đối với mình thì liệu rằng con người có thể chịu đựng được bao nhiêu thời gian !?!
Đành rằng con người có bản năng sinh tồn, có thể tự động điều chỉnh những phản ứng của cơ thể đối với bất cứ sự nguy hiểm nào tác động đến con người, nhưng nó có phải là "vô biên" đâu !?! Nếu như con người không có tu và luyện để nâng cao năng lực và khả năng của mình thì làm sao có thể chống chọi được với mọi sự "người chèn, vật ép" trong suốt cuộc đời mình. Nếu làm được chuyện tu luyện trên thì đó gọi là làm chủ bản thân mình, hay nói khác đi là con người phải biết tự chủ !
Như "cô bạn" nhà bác đã và đang mần nghĩa là cũng đang tu luyện để cho mình trở thành tự chủ hay làm chủ bản thân mình đá !
Nhà cháu wuê mùa "lỗ mỗ" vzậy, các nhà bác có chê bai gì thì in ít thôi nhá !
Được KedohoixuDoai sửa chữa / chuyển vào 01:57 ngày 15/03/2007

BÁT PHÁP THẾ GIAN
(tiếp theo)​

HẠNH PHÚC & ĐAU KHỔ
Hạnh phúc (sukha) và đau khổ (dukkha) là cặp phạm trù thăng trầm cuối cùng. Nó cũng là yếu tố có nhiều năng lực nhất, ảnh hưởng đến đời sống nhân loại.
Cái gì làm được có kết quả tốt là hạnh phúc, cái gì khói chịu đựng là đau khổ.
Thông thường, thỏa mãn điều mong ước là hạnh phúc. Nhưng, không quá trễ hơn ngay lúc ta vừa đạt được điều mong mỏi ấy, ta lại ước mong ngay một loại hạnh phúc khác. Túi tham thật không đáy. Kẻ tham không bao giờ hoàn toàn thỏa mãn, không bao giờ cho là đã đầy đủ.
Đối với hạng thường nhân, hưởng thụ những lạc thú của nhục dục ngũ trần là hạnh phúc duy nhất và cao cả nhất. Trong lúc mơ ước, trong lúc thụ hưởng, và khi hồi tưởng lại các khoái lạc mà người thiên về vật chất rất ưa thích ấy, chắc chắn có hạnh phúc cấp thời. Nhưng quả thật là ngắn ngủi và hão huyền.
Tài sản vật chất có thể cho ta thực sự không ? Nếu có, các nhà triệu phú hẳn không bao giờ nghĩ đến chuyện quyên sinh ! Trong một quốc gia nọ mà tiên sbộ vật chất đã đến mức tuyệt đỉnh, có khoảng 10% dân số mắc phải chứng streets. Tại sao vậy ? Tài sản và sự nghiệp có đủ đem lại hạnh phúc thật sự không ?
Cầm quyền cai trị toàn bộ thế gian có phải là hạnh phúc thực sự không ? Alexander Đại đế, người đã rầm rộ kéo quân vào Ấn-độ một cách hùng dũng và vẻ vang, người đã chinh phục tất cả các lãnh thổ trên đường đi của mình, người ấy đã sầu bi mà than rằng không tìm đâu ra quốc gia nào khác để mà chinh phục.
Các vị đế vương, các vị vua đang còn khoác áo đội mũ, các vị ấy có luôn luôn hạnh phúc không ? Đời sống của các nhà chính trị và các nhà lãnh đạo quốc gia thường bị các phe đối lập lăm le hăm dọa. Cái chết thê thảm của Mahatma Gandhi và Tổng thống J.F. Kennedy là một vài trường hợp điển hình.
Chân hạnh phúc đang nằm bên trong chúng ta và không thể định nghĩa bằng vài danh từ như tài sản, quyền lực, danh vọng hay chinh phục xâm lăng. Nếu những tư hữu trần tục kia được thu đoạt bằng bạo lực bằng một phương tiện bất công nào khác, hoặc giả, được nhìn bằng cặp mắt trìu mến hay tham lam; thì nó sẽ là nguồn đau khổ và sầu muộn cho chính người làm chủ nó.
Cái gì là hạnh phúc cho người này có thể không phải là hạnh phúc cho người kia. Có thể cái gì đó là đồ ăn thức uống cho loài này lại là chất độc cho loài khác.
Đức Phật liệt kê ra bốn loại hạnh phúc cho người tại gia cư sĩ :
- Nguồn hạnh phúc đầu tiên là loại được có tư hữu (Atthisukha) như sức khỏe, sự trường thọ, sắc đẹp, sự vui vẻ, sự mạnh mẽ, công danh sự nghiệp, con đàn cháu đống và tài sản,...
- Nguồn hạnh phúc thứ nhì là sự thụ hưởng những tư hữu đó (Bhogasukha). Thông thường, ai cũng muốn thụ hưởng, ai cũng ưa vui thích. Đức Phật không bao giờ khuyên tất cả mọi người khước từ hạnh phúc trần gian, mà rút vào sống ẩn dật chốn rừng sâu vắng vẻ (1).
Thụ hưởng tài sản không phải là chỉ chi dùng nó riêng cho mình mà phải bố thí để tạo ra an lành cho người khác (2). Cái gì mà ta ăn chỉ tồn tại nhất thời. Cái gì mà ta tích trữ, ta sẽ bỏ lại ra đi. Nhưng những cái gì mà ta cho đi sẽ trở lại với ta. Những "thiện hành" (3) mà ta làm với tư hữu trần tục sẽ tồn tại lâu dài, khổng thể mất.
- Không nợ nần (Anansukha) là nguồn hạnh phúc khác. Nếu biết tri túc, biết an phận những những gì đã có, và nếu ăn ở cần kiệm ta sẽ không nợ nần với ai (4). Người mang nợ luôn sống trong trạng thái lo âu nơm nớp, căng thẳng tinh thần. Nếu không nợ nần, mặc dù nghèo, ta vẫn thoải mái và tinh thần thảnh thơi (5).
- Nếp sống trong sạch (Anavajjasukha - Hạnh phúc không bị khiển trách) là nguồn hạnh phúc cao thượng nhất của người cư sĩ. Người trong sạch là nguồn phúc báu cho mình và cho kẻ khác. Người trong sạch được tất cả khâm phục và cảm nghĩ hạnh phúc, vì năm trong phạm vi ảnh hưởng của của những rung động an lành mà nhiều người khác gởi đến cho mình. Tuy nhiên, ta phải ghi nhận rằng rất khó, vô cùng khó mà được tất cả mọi người khâm phục. Người có tâm tính cao quí chỉ biết giữ mình trong sạch và thản nhiên trước dư luận.
Phần đông nhân loại thỏa mãn trong sự hưởng thụ lạc thú của đời sống. nhưng cũng có một số rất ít người thỏa mãn trong sự khước từ các lạc thú ấy. Không luyến ái, hay vượt lên trên mọi khoái lạc vật chất là hạnh phúc đối với người đạo đức tu hành đến đại ngộ. Hạnh phúc Niết bàn - trạng thái thoát ra khỏi mọi đau khổ - là hình thức hạnh phúc tối thượng.
Chúng ta vui vẻ đón mừng hạnh phúc, nhưng đau khổ thì không được niềm nở tiếp nhận. Đau đớn hay khổ não đến với ta dưới nhiều hình thức. Chúng ta đau khổ khi phải chịu sự già lão bệnh tật, đó là lẽ tự nhiên. Ta phải bình thản chịu đựng những nỗi khổ của tuổi già.
Càng đau khổ hơn cái chết là bệnh hoạn. Và nếu là một chứng bệnh trầm kha, làm đau nhức lâu ngày ta cảm thấy thà chết đi còn hơn. Chỉ một cái răng đau hay một lúc nhức đầu, đôi khi cũng làm ta vô cùng khó chịu.
Khi lâm bệnh, chúng ta không nên lo sợ mà phải cố gắng chịu đựng. Đúng vậy, ta phải tự an ủi rằng chúng ta không phải mang một chứng bệnh khác còn thống khổ hơn chứng bệnh mà ta đã mắc.
Lắm khi ta phải xa lìa thân bằng quyến thuộc. Cảnh biệt ly vô cùng đau khổ. Chúng ta phải nhận định rằng mọi sự kết hợp đều phải chấm dứt trong cảnh biệt ly. Đây là cơ hội quí báu để ta thực hành tâm xả.
Một việc thường xảy ra hơn, đó là ta phải kết hợp với người mà mình không ưa thích, phải sống chung với người mà ta ghét bỏ. Khi đó ta phải cố gắng chịu đựng, và nghĩ rằng đó là phải gặt hái một quả xấu nào đó mà chính ta đã tạo ra trong quá khứ, hoặc trong hiện tại. Ta phải cố gắng tự tạo cho mình nếp sống dễ dàng thích hợp với hoàn cảnh mới, và bằng cách này hay cách khác, chúng ta phải cố gắng vượt qua mọi trở ngại.
Chí đến Đức Phật, một người toàn hảo, đã tận diệt mọi ô nhiễm, còn phải chịu đau đớn về bệnh tật hay tai nạn.
Đức Phật nhiều lần bị nhức đầu, Chứng kiết lỵ cuối cùng làm cho Ngài đau đớn không kể xiết. Devadatta lăn đá gây cho Ngài một vết thương ở chân phải mổ. Lắm khi Ngài phải nhịn đói, và có khi phải ăn thức ăn dành cho ngựa. Một lần kia, do các đệ tử không vâng lời, Ngài đã vào rừng ở 3 tháng. Giữa rừng sâu Ngài phải nằm trên một lớp lá trải trên mặt đất gồ ghề thô cứng, và phải đối phhó với những cơn gió lạnh buốt xương.
Trên bước đường thênh thang trong vòng luân hồi, chết là nỗi ưu phiền trọng đại nhất mà con người phải đối phó. Đôi khi cái chết không đến một cách đơn lẻ cho một người thân, mà trùng hợp cho nhiều người thân một lúc.
Bà Patacără mất một lúc bao nhiêu người thân thuộc : cha mẹ, chồng, anh, và hai con. Bà trở nên loạn trí, Đức Phật đã khuyên giải và quan ủi bà. Bà Kisa Gotami mất người con thân yêu duy nhất. Tay bồng con, bà chạy đi tìm thuốc chữa trị và đến cầu cứu Đức Phật.
- Được, con có thể tìm ra vài hạt cải không ?
- Bạch Đức Thế tôn, con sẽ tìm ra hạt cải, chắc như vậy.
- Nhưng những hạt cải này phải lấy trong nhà nào không có ai chết !
Hạt cải thì có, nhưng bà không tìm ra nơi nào mà thần chết chưa hề đến viếng. Bà Kisa Gotami tỉnh ngộ và nhận thức được bản chất của đời sống.
Một lần nọ, có một bà kia được hỏi tại sao không khóc cái chết thê thảm của người con. Bà trả lời :
- Không ai mời mọc, nó đến. Không cho ai hay, nó đi. Đến thế nào nó ra đi cũng thế. Tại sao ta phải khóc ? Khóc có ích gì ?(6)
Từ cành cây, có nhiều trái rơi rụng - trái non có, trái già có, trái chín có - cũng như vậy, chúng ta có thể chết lúc sơ sinh, lúc thiếu thời, khi tráng niên hay khi niên cao tuổi lớn.
Mặt trời mọc ở đằng đông để lặn ở đằng tây, hoa nở tốt tươi vào buổi sáng để rồi úa tàn vào chiều tà. Cái chết không thể tránh, nó đến với tất cả mọi người, không trừ ai. Và ta bình thản đối phó với nó !
Cũng như mặt đất, ta có thể vứt xả bất cứ vật gì, dù chua, dù ngọt, dù sạch, dù bẩn, đất vẫn thản nhiên một mực trơ trơ, không giận không thương !
Vậy, cũng như thế, trong hạnh phúc, trong phiền não, lúc thăng, lúc trầm ta phải giữ "tâm như đất". Đức Phật đã dạy như thế !
Trước những cảnh "được và thua", "danh thơm và tiếng xấu", "ca tụng và khiển trách" "hạnh phúc hay đau khổ", chúng ta hãy giữ tâm bình lặng !
(1) Đối với thường nhân thì đúng là vậy. Còn thời nay, với những người có công phu tu tập cũng cần có những khoảng thời gian nhất định, phải dứt bỏ những ảnh hưởng trần tục để tạo cho mình không gian riêng mà tu luyện.
(2) Cận kề mà nói thì sự thụ hưởng tài sản đó phải tạo được hạnh phúc an lành cho bản thân đồng thời với chính những người thân của mình; ông bà, cha mẹ, vợ/chồng con, anh chị em, họ hàng dòng tộc, thậm chí cho cả bàn bè nữa. Ông bà ta đã từng có nhời rằng "giàu vì bạn, sang vì vợ".
(3) Thiện hành : việc làm thiện lương, làm phúc, công đức, bố thí,...
(4) Cổ thư có câu "Đại phú do thiên, tiểu phú do cần", nghĩa là được giàu có lớn phải theo mệnh trời, còn như dư giả sung túc là do sự cần kiệm của chính mình.
(5) Phương ngôn có câu "ăn cơm thịt bò thì lo ngay ngáy, ăn cơm mắm cáy thì ngáy o o".
(6) Giải thích thế này có phần khiêm cưỡng và bất cận nhân tình. Đối với Á đông thì không phù hợp với bản tính dân tộc. Có nhẽ ông thầy chùa này lại là một người duy vật nửa vời
Được KedohoixuDoai sửa chữa / chuyển vào 11:22 ngày 16/03/2007

Vzậy là nhà cháu đã giải quyết xong một khoản nợ với box ta, các nhà bác nhá ! He he he !
BÁT PHÁP THẾ GIAN là "tám ngọn gió luôn luôn thổi vào đời sống con người ta, làm chao động ngọn đèn Tâm".
Nhà cháu mạn phép nghĩ rằng nếu có nhà bác nào đó chửa "tiêu hóa" ngay được món này thì hãy "bình tâm" mà makeno, và để sau này có dịp sẽ coi lại, khi đó biết đâu lại thấy cái "củ tỉ" nó nảy tưng tưng chưa biết chừng !...