Been There-Done That

Ngày trước em cũng thắc mắc mãi cái hiện tượng này, xong rồi google cũng rơi vào đúng cái trang này, đọc mãi mới hiểu.
Thực ra là cái dốc làm xe mình đi lùi là vì nó dốc xuống. Cho nên là nếu có để 1 cái ô tô giấy, ô tô gỗ hay ô tô nhựa, ko có từ tính magnetic gì hết, thì xe cũng thụt lùi vì bị lực hấp dẫn của Trái đất kéo xuống.
Tại sao cái dốc là dốc xuống mà mình lại nhìn thành dốc lên ? Tại vì mắt mình bị lừa thôi ạ, có mấy nguyên nhân :
- ko có đường chân trời để so sánh cây cối ở trên dốc mọc thẳng hay xiên so với đường chân trời. Vdụ trong cái ảnh này, cây mọc nghiên về bên phải ảnh (và luôn vuông góc với đg chân trời vì cũng chịu lực hút TD) nên suy ra là cái mặt dốc này nghiêng xuống về bên phải, tức là đi xuống. Trong khi người chụp cái ảnh này lại kể rằng lúc đầu người ta bị mắt "lừa" bảo là cái dốc chếch lên về bên phải. Mắt ơi là mắt, lừa nhau thế có chết ko .

- mắt mình có xu hướng nhìn khếch đại thực tế, 1 khi mình đã tưởng tượng là dốc lên và có 1 lực đang kéo xe thì mình lại tự tưởng tượng dốc càng ngày càng đi lên.
Em có đi qua cái Magnetic Hill ở New Brunswik, cũng đêm tối, thử đi thử lại đến 10 lần cái dốc đó. Công nhận là cũng tưởng tưỏng ngay là có ma, run cầm cập, nên em chỉ muốn chuồn về thật nhanh rồi ngồi tra google thế nào chả ra. Nhưng mấy ông đi cùng toàn dân kĩ sư, ông nào cũng cố thử giải thích. Kết quả là các ông ý cũng đưa ra 2 cái giả thiết, cái thứ nhất sai toét, cái thứ hai thì đúng nhưng ko ai nghĩ đến chuyện quay trở lại để chụp ảnh kiểm chứng.
Trong cái trang web này có liệt kê 1 loạt nhưng nơi có hiện tượng này trên thế giới. Họ cũng chỉ cách chụp ảnh kiểm chứng đấy bác Net à.
http://www.physics.adelaide.edu.au/~dkoks/Faq/General/roll-uphill.html
Mystery Spot Road, off Branciforte Dr. Santa Cruz, CA, USA. A spot 50m in diameter in the redwoods of the Santa Cruz Mountains
Mystery Spot, Putney Road, Benzie County, Michigan, USA.
Gravity Hill, Northwest Baltimore County, USA. along a public road that ran through the Soldier''s Delight environmental area.
Gravity Hill, Mooresville, Southwest Indianapolis, USA. Located off SR 42 on the South side of Mooresville.
Gravity Road, Ewing Road exit ramp off Route 208, Franklin Lakes, USA.
Mystery Hill, Blowing Rock, hwy 321, Carolina, USA.
Confusion Hill, Idelwild Park, Ligonier, Pennsylvania, USA.
Gravity Hill, off of State Route 96 just south of New Paris, Bedford County, Pennsylvania, USA.
Gravity Hill (near White''s Hill) , just South of Rennick Road, on County Truck U, South of Shullsburg, in LaFayette County, Wisconsin, USA
Oregon Vortex, near Gold-Hill, Grants Pass, Oregon, USA.
Spook Hill, North Wales Drive, North Avenue, Lake Wales, Florida, USA.
Spook Hill, Gapland Road just outside Burkittsville, Gapland (Frederick County), Maryland, USA.
Magnetic Hill, Near Neepawa in Manitoba, Canada.
Magnetic Mountain, just off the Trans Canada highway, Moncton, New Brunswick, Canada.
Gravity Hill, on McKee Rd. just before Ledgeview Golf Course in Abbotsford, British Columbia, Canada.
Electric Brae, on the A719, Near Croy Bay, South of Ayr, Ayeshire, Scotland.
Anti-Gravity Hill, Straws Lane Road, Wood-End, Near hanging rock, Victoria, Australia
Morgan Lewis Hill, St Andrew, Barbados.
Hill South of Rome, in Colli Albani, near Frascati, Italy.
Malveira da Serra, on N247 coast road West of Lisbon, Portugal
Mount Penteli, on a road to Mount Penteli, Athens, Greece
Mount Halla, on the 1.100 highway a few miles south of the airport, near Mount Halla, on the island of Cheju Do, South Korea
Theo em biết thì ở tỉnh Quebec của Canada còn có 2 nơi nữa là Núi Megantic ko xa Montreal lắm và Vùng Matane (rất xa Montreal) .

Ấy,tự dưng hôm nay TTvn lại ấm ớ thế nào up được ảnh , em up tiếp ảnh từ đợt trước của em, tiếp tục về Linh Sơn Đại Phật , nhưng đây lại được coi như là một màn biểu diễn ( dùng từ không được chuẩn lắm ),Cảnh này trực tiếp nhìn thì hoành tráng lắm ạ, đầu tiên là nhạc hay , rồi từ búp sen dần dần nở ra và tuợng Phật cũng dần dần hiện lên, xung quanh là 9 con rồng phun nước cao ơi là là cao, ( em chả biết dùng từ gì cả ),tiếp đó tuợng Phật quay đủ 4 phương 8 hướng rồi lại từ từ chìm vào trong búp sen,đẹp , được gọi là Cửu Long Quan Âm .Của đáng tội để xem được chuơng trình này, em chạy long sòng sọc cứ như là vịt , lúc leo lên tượng Phật chính kia đã căn giờ để xuống xem rồi nhưng lúc leo len ai ngờ đâu cao thế, vừa leo vừa thở, lên tới nơi lan man ngắm nghía lãng mạn chụp ảnh chán chê rồi mới thèm ngó tới cái đồng hồ rồi chao ôi là chạy . Chạy xuóng tới nơi vừa kipk giờ nhạc nhẽo bắt đầu nổi lên, chọn được đúng cái chỗ đẹp nữa chứ,ôi lại nhớ đi chơi nữa rồi
Được lyylyus sửa chữa / chuyển vào 13:58 ngày 23/11/2004

Ấy,tự dưng hôm nay TTvn lại ấm ớ thế nào up được ảnh , em up tiếp ảnh từ đợt trước của em, tiếp tục về Linh Sơn Đại Phật , nhưng đây lại được coi như là một màn biểu diễn ( dùng từ không được chuẩn lắm ),Cảnh này trực tiếp nhìn thì hoành tráng lắm ạ, đầu tiên là nhạc hay , rồi từ búp sen dần dần nở ra và tuợng Phật cũng dần dần hiện lên, xung quanh là 9 con rồng phun nước cao ơi là là cao, ( em chả biết dùng từ gì cả ),tiếp đó tuợng Phật quay đủ 4 phương 8 hướng rồi lại từ từ chìm vào trong búp sen,đẹp , được gọi là Cửu Long Quan Âm .Của đáng tội để xem được chuơng trình này, em chạy long sòng sọc cứ như là vịt , lúc leo lên tượng Phật chính kia đã căn giờ để xuống xem rồi nhưng lúc leo len ai ngờ đâu cao thế, vừa leo vừa thở, lên tới nơi lan man ngắm nghía lãng mạn chụp ảnh chán chê rồi mới thèm ngó tới cái đồng hồ rồi chao ôi là chạy . Chạy xuóng tới nơi vừa kipk giờ nhạc nhẽo bắt đầu nổi lên, chọn được đúng cái chỗ đẹp nữa chứ,ôi lại nhớ đi chơi nữa rồi
Được lyylyus sửa chữa / chuyển vào 13:58 ngày 23/11/2004

Tunisia ?" những ngày hè rực nắng
Tunisia là một đất nước nhỏ bé với chưa đầy 10 triệu dân, nằm khép nép giữa Algeria và Libia, ở Bắc Phi, bên bờ Địa Trung Hải. Cả ?zTunisie? lẫn ?zchâu Phi? đều là những từ rất xa lạ đối với tôi, nhưng chính vì thế lại vô cùng hấp dẫn và hứa hẹn đầy niềm vui khám phá.
Chúng tôi đến Tunisia vào những ngày cuối tháng 8. Châu Phi nghe thì thật là xa, nhưng thực ra Tunisia chỉ cách Ba Lan gần 3 giờ bay. Điều bất ngờ đầu tiên mà Tunisia dành cho chúng tôi là hoa. Những giàn hoa giấy, rồi hoa dâm bụt, hoa ngũ sắc, hoa đồng hồ ... nở tưng bừng rực rỡ trong nắng hè, khiến chúng tôi có cảm giác như mình đang ở Việt Nam. Tunisie đã chào đón chúng tôi như thế, bằng nụ cười tươi tắn của những loài hoa dân dã nước mình. Và Tunisia là vậy ?" vừa mới lạ vừa thân quen, tưởng xa mà lại rất gần...
Chúng tôi nghỉ ở Hammamet Yasmine, một thành phố du lịch sạch vào bậc nhất Tunisia, cũng là nơi có bờ biển đẹp nhất. Nằm trên bán đảo Cap Bon, rất gần đảo Sicily của Ý, Hammamet Yasmine còn được gọi là ?zVườn Địa Đàng? hay ?zThành phố hoa nhài?. Và hoa nhài chính là điều bất ngờ thú vị tiếp theo của Tunisia. Buổi sáng đầu tiên ở Hammamet Yasmine, tôi ngỡ ngàng tận hưởng mùi hương hoa nhài thanh khiết, dịu dàng lan tỏa trong khuôn viên khách sạn. Không gian trong veo như những buổi sớm tinh khôi của một thời thơ ấu, trong mảnh vườn nhà ông bà ngọai ngày nào...
Một ngày mới bắt đầu. Sau bữa sáng, mọi người đi tắm biển hoặc giải trí bên bể bơi. Trời xanh. Nước xanh. Nắng vàng rực rỡ mà không gay gắt. Dưới tán rợp của những chiếc ô lá cọ, người ta có thể nằm dài hong nắng sau khi đã bơi lội thỏa thích, thư giãn trong tiếng nhạc khi êm dịu lúc rộn ràng và quên hết những ưu tư lo lắng thường ngày. Các nhân viên khách sạn nhiệt tình, dễ mến, hướng dẫn mọi người tập aerobic và thể dục dưới nước theo nhạc, hoặc bày những trò chơi vui nhộn quanh bể bơi. Cuộc đời trở nên thật đáng yêu và chan hòa niềm vui sống.
Sau một ngày nghỉ ngơi lười biếng, chúng tôi bắt đầu cuộc khám phá Tunisia bằng chuyến thăm quan Tunis-Carthage-Sidi Bou Said. Tunis, thủ đô của Tunisia, nằm ở phía Bắc, cách Hammamet Yasmine chừng 60 cây số. Càng đi về phía bắc, cây cối càng xanh tươi. Miền bắc là vùng có nhiều mưa nhất, với lượng mưa khoảng 1500 mm một năm. Ở đây có rừng, có các loại nấm và rau củ quả như ở châu Âu. Miền Trung có lượng mưa bằng một nửa miền Bắc, cây cối thưa thớt, chủ yếu là ô-liu. Miền Nam khô cằn nhất, chỉ có sa mạc và bán sa mạc, có những nơi 2-3 năm mới có mưa một lần. Do đó, cư dân tập trung chủ yếu ở miền Bắc. Hơn một phần ba người dân Tunisia sống bằng nghề du lịch.

Ngôn ngữ chính ở Tunisia là tiếng Ả rập và tiếng Pháp. Tiếng Anh là ngoại ngữ bắt buộc trong các trường trung học. Vì thế, đến Tunisie bạn có thể giao tiếp rất thoải mái. Trong khách sạn, các nhân viên tiếp tân còn có thể nói trôi chảy tiếng Ý và tiếng Đức. Người Đức sang Tunisia du lịch rất đông, chỉ riêng năm 2003 đã có tới 600 ngàn người Đức đến đây nghỉ hè.
Thủ đô Tunis ồn ào, bụi bặm và kẹt xe giống như Sài Gòn vậy. Thành phố này có tới hơn 10 ngàn chiếc xe taxi, tất cả đều được sơn màu vàng. Hơn một phần ba lái xe taxi là phụ nữ. Tuy là một nước theo đạo Hồi, nhưng phụ nữ ở Tunisie có địa vị khá tốt. Tổng thống đầu tiên của Tunisie đã bỏ chế độ đa thê từ năm 1958 và mang đến cho phụ nữ nhiều quyền lợi, trong đó có quyền được đi làm như nam giới. Hiện nay Tunisia có 2 nữ bộ trưởng.
Người Tunisie treo ảnh tổng thống ở khắp nơi, kể cả trong tiệm ăn và khách sạn, thậm chí trước cửa ... nhà vệ sinh! Tổng thống hiện nay của Tunisie là người có tư tưởng tiến bộ và rất chú trọng đến giáo dục, ông đã từng tốt nghiệp đại học quân sự ở Mỹ và từng làm đại sứ Tunisia tại Ba Lan.
Trước các cơ quan của chính phủ đều có treo cờ và nghiêm cấm quay phim chụp ảnh. Tôi và cô bạn vì không biết điều này nên đã bị cảnh sát huýt còi nhắc nhở ầm ĩ khi chúng tôi đang quay phim chụp ảnh tháp đồng hồ trên đại lộ chính của Tunis. Nghe nói trong giải bóng đá Châu Phi vừa rồi, sau khi các cầu thủ Tunisie giành cúp vô địch, một cổ động viên nồng nhiệt đã leo lên tháp đồng hồ này và ...nhảy xuống đài phun nước bên dưới. Rất may là anh ta không hề hấn gì.
Đến Tunis cũng như các thành phố khác của Tunisie, bạn có thể sẽ nhìn thấy một cảnh tượng lạ mắt: trong các quán cà phê hai bên hè đường, các quí ông ngồi rất đông. Họ không nói chuyện với nhau mà tất cả đều ngồi quay mặt hướng ra đường phố, suốt cả ngày như vậy. Hầu như không thấy bóng dàng phụ nữ, nếu có thì cũng chỉ là khách du lịch. Hỏi ra mới biết, những người đàn ông trong quán cà phê là những người thợ lao động chân tay, thợ mộc, thợ nề, họ đang ngồi chờ việc. Nếu ở Tunisie bạn muốn thuê thợ thì ra quán cà phê, chủ quán sẽ chỉ cho bạn đúng bàn có người thợ mà bạn cần tìm. Thất nghiệp ở Tunisie khá cao, con số chính thức là 12%, nhưng trên thực tế, con số này có thể lên đến hơn 20%.
Khu phố cổ của Tunis nằm cuối đại lộ chính, rất giống Hàng Ngang ?" Hàng Đào ở Hà Nội, nhưng chật chội hơn nhiều. Mọi người chen chúc đi, chen chúc bán bán mua mua những mặt hàng thủ công mỹ nghệ đầy màu sắc bày đầy hai bên đường phố. Dù muốn dù không, bạn nhất định phải ...mặc cả. Những người bán hàng ở Tunisie nói thách không kém gì chợ Bến Thành, thậm chí còn khủng khiếp hơn. Họ thường ?ztrông mặt mà bắt hình dong?, hỏi xem bạn là người nước nào trước khi ?zhét? giá. Sau vài lần mua bán, chúng tôi đã rút ra được kinh nghiệm: tốt nhất nên nhận mình là người Cam-pu-chia, cùng lắm là Philippines hay Malaysia, bởi vì họ chẳng biết Việt Nam là nước nào cả. Nếu dại dột mà nhận là người Nhật hay Hồng Kông, bạn sẽ được nghe một cái giá trên mây và lập tức trở thành nạn nhân của những người bàn hàng. Họ sẽ ?zchăm sóc? bạn tận tình bằng đủ mọi phương cách, thậm chí dồn bạn vào một góc, bắt bạn phải nói chuyện với họ, lúc đó bạn chỉ còn một cách tốt nhất để thoát thân là ... mua đại một món gì đó! ?zChiến tích? mặc cả oanh liệt nhất của tôi là trả giá cho một món đồ lưu niệm từ 285 dinar xuống còn ...21 dinar! Anh bán hàng vừa hỏi đi hỏi lại xem tôi có bị điên không, vừa nhận tiền và ấn món đồ vào tay tôi, sau đó còn than thở rằng mình sắp sạt nghiệp. Mua bán ở Tunisia là như thế, vừa kinh hoàng vừa buồn cười. Là người Việt Nam mà tôi còn thấy rờn rợn, không hiểu những du khách Tây Âu thì sẽ xoay xở chống đỡ ra sao.
Tunis có bảo tàng Bardo, nơi lưu giữ các bức tranh ghép mảnh (mosaic) nhiều và quý nhất thế giới. Những bức tranh ghép mảnh mang trong mình các sự tích khác nhau, có những bức rộng tới vài chục mét vuông, khiến du khách trầm trồ thán phục bàn tay tài hoa của những nghệ nhân xưa. Bảo tàng Bardo là đã được UNESCO xếp hạng là di sản văn hóa thế giới.
Nằm bên bờ biển ngoại ô Tunis là khu di tích Carthage. Thành phố Carthage được hình thành từ năm 814 trước công nguyên. Nơi đây từng là một trung tâm thương mại sầm uất, người Carthage nổi tiếng giỏi buôn bán và sản xuất rượu nho, dầu ô-liu, lúa mạch... Họ cũng nổi tiếng vì sự lạnh lùng tàn bạo đối với những người dân bị họ đô hộ. Carthage đã có giai đoạn vô cùng hưng thịnh, từng thống trị cả bờ biển Sicily, bán đảo Iberia, Malta, Baleary ..., cuối cùng tàn lụi sau ba cuộc chiến tranh với người La Mã. Carthage bị người La Mã san bằng, một đế quốc cuối cùng bị chôn vùi trong đất đá. Dấu tích của một Carthage lừng lẫy thủa nào giờ chỉ còn sót lại chút đổ nát của một khu nhà tắm dành cho vua chúa thời xưa. Biển vẫn xanh màu xanh tuyệt đẹp ngoài kia, những chiếc tàu trắng nhẹ nhàng rẽ sóng trong làn gió nhẹ. Biển từng là chứng nhân cho những thăng trầm dâu bể của Carthage, biển giấu trong lòng mình biết bao điều bí mật, giờ đây như đang âu yếm vỗ về và xoa dịu những vết thương xưa...
Không xa Carthage là Sidi Bou Said, khu phố xinh đẹp nằm trên một ngọn đồi cao bên bờ biển. Mọi căn nhà ở đây đều được quét vôi trắng, tất cả các cánh cửa đều được sơn màu xanh lam. Theo quan niệm của người Ả Rập, màu trắng tượng trưng cho đất, màu xanh lục tượng trưng cho thiên đường và màu xanh lam là màu đem đến may mắn hạnh phúc. Sidi Bou Said mê hoặc tôi bởi những con hẻm nhỏ và bất ngờ, với những cầu thang dốc dẫn ra biển. Đột nhiên biển hiện ra cùng với một con hẻm, xanh như thơ và bình yên đến không ngờ. Cứ thế, biển ẩn nấp và tặng cho du khách những thoáng xanh bình yên. Cho đến cuối con đường đá dốc, biển bỗng hiện ra mênh mông và thăm thẳm dưới chân mình. Còn gì tuyệt vời hơn khi được tay trong tay cùng người yêu dấu tản bộ trên con đường thơ mộng của Sidi Bou Said, hay ghé vào một quán cà phê đâu đó trên triền dốc, ngồi bên nhau đón làn gió biển nồng nàn... Sidi Bou Said vốn được mệnh danh là ?zcon đường dạo chơi của những người tình?.
(còn tiếp)
hungarian_dance

Tunisia ?" những ngày hè rực nắng
Tunisia là một đất nước nhỏ bé với chưa đầy 10 triệu dân, nằm khép nép giữa Algeria và Libia, ở Bắc Phi, bên bờ Địa Trung Hải. Cả ?zTunisie? lẫn ?zchâu Phi? đều là những từ rất xa lạ đối với tôi, nhưng chính vì thế lại vô cùng hấp dẫn và hứa hẹn đầy niềm vui khám phá.
Chúng tôi đến Tunisia vào những ngày cuối tháng 8. Châu Phi nghe thì thật là xa, nhưng thực ra Tunisia chỉ cách Ba Lan gần 3 giờ bay. Điều bất ngờ đầu tiên mà Tunisia dành cho chúng tôi là hoa. Những giàn hoa giấy, rồi hoa dâm bụt, hoa ngũ sắc, hoa đồng hồ ... nở tưng bừng rực rỡ trong nắng hè, khiến chúng tôi có cảm giác như mình đang ở Việt Nam. Tunisie đã chào đón chúng tôi như thế, bằng nụ cười tươi tắn của những loài hoa dân dã nước mình. Và Tunisia là vậy ?" vừa mới lạ vừa thân quen, tưởng xa mà lại rất gần...
Chúng tôi nghỉ ở Hammamet Yasmine, một thành phố du lịch sạch vào bậc nhất Tunisia, cũng là nơi có bờ biển đẹp nhất. Nằm trên bán đảo Cap Bon, rất gần đảo Sicily của Ý, Hammamet Yasmine còn được gọi là ?zVườn Địa Đàng? hay ?zThành phố hoa nhài?. Và hoa nhài chính là điều bất ngờ thú vị tiếp theo của Tunisia. Buổi sáng đầu tiên ở Hammamet Yasmine, tôi ngỡ ngàng tận hưởng mùi hương hoa nhài thanh khiết, dịu dàng lan tỏa trong khuôn viên khách sạn. Không gian trong veo như những buổi sớm tinh khôi của một thời thơ ấu, trong mảnh vườn nhà ông bà ngọai ngày nào...
Một ngày mới bắt đầu. Sau bữa sáng, mọi người đi tắm biển hoặc giải trí bên bể bơi. Trời xanh. Nước xanh. Nắng vàng rực rỡ mà không gay gắt. Dưới tán rợp của những chiếc ô lá cọ, người ta có thể nằm dài hong nắng sau khi đã bơi lội thỏa thích, thư giãn trong tiếng nhạc khi êm dịu lúc rộn ràng và quên hết những ưu tư lo lắng thường ngày. Các nhân viên khách sạn nhiệt tình, dễ mến, hướng dẫn mọi người tập aerobic và thể dục dưới nước theo nhạc, hoặc bày những trò chơi vui nhộn quanh bể bơi. Cuộc đời trở nên thật đáng yêu và chan hòa niềm vui sống.
Sau một ngày nghỉ ngơi lười biếng, chúng tôi bắt đầu cuộc khám phá Tunisia bằng chuyến thăm quan Tunis-Carthage-Sidi Bou Said. Tunis, thủ đô của Tunisia, nằm ở phía Bắc, cách Hammamet Yasmine chừng 60 cây số. Càng đi về phía bắc, cây cối càng xanh tươi. Miền bắc là vùng có nhiều mưa nhất, với lượng mưa khoảng 1500 mm một năm. Ở đây có rừng, có các loại nấm và rau củ quả như ở châu Âu. Miền Trung có lượng mưa bằng một nửa miền Bắc, cây cối thưa thớt, chủ yếu là ô-liu. Miền Nam khô cằn nhất, chỉ có sa mạc và bán sa mạc, có những nơi 2-3 năm mới có mưa một lần. Do đó, cư dân tập trung chủ yếu ở miền Bắc. Hơn một phần ba người dân Tunisia sống bằng nghề du lịch.

Ngôn ngữ chính ở Tunisia là tiếng Ả rập và tiếng Pháp. Tiếng Anh là ngoại ngữ bắt buộc trong các trường trung học. Vì thế, đến Tunisie bạn có thể giao tiếp rất thoải mái. Trong khách sạn, các nhân viên tiếp tân còn có thể nói trôi chảy tiếng Ý và tiếng Đức. Người Đức sang Tunisia du lịch rất đông, chỉ riêng năm 2003 đã có tới 600 ngàn người Đức đến đây nghỉ hè.
Thủ đô Tunis ồn ào, bụi bặm và kẹt xe giống như Sài Gòn vậy. Thành phố này có tới hơn 10 ngàn chiếc xe taxi, tất cả đều được sơn màu vàng. Hơn một phần ba lái xe taxi là phụ nữ. Tuy là một nước theo đạo Hồi, nhưng phụ nữ ở Tunisie có địa vị khá tốt. Tổng thống đầu tiên của Tunisie đã bỏ chế độ đa thê từ năm 1958 và mang đến cho phụ nữ nhiều quyền lợi, trong đó có quyền được đi làm như nam giới. Hiện nay Tunisia có 2 nữ bộ trưởng.
Người Tunisie treo ảnh tổng thống ở khắp nơi, kể cả trong tiệm ăn và khách sạn, thậm chí trước cửa ... nhà vệ sinh! Tổng thống hiện nay của Tunisie là người có tư tưởng tiến bộ và rất chú trọng đến giáo dục, ông đã từng tốt nghiệp đại học quân sự ở Mỹ và từng làm đại sứ Tunisia tại Ba Lan.
Trước các cơ quan của chính phủ đều có treo cờ và nghiêm cấm quay phim chụp ảnh. Tôi và cô bạn vì không biết điều này nên đã bị cảnh sát huýt còi nhắc nhở ầm ĩ khi chúng tôi đang quay phim chụp ảnh tháp đồng hồ trên đại lộ chính của Tunis. Nghe nói trong giải bóng đá Châu Phi vừa rồi, sau khi các cầu thủ Tunisie giành cúp vô địch, một cổ động viên nồng nhiệt đã leo lên tháp đồng hồ này và ...nhảy xuống đài phun nước bên dưới. Rất may là anh ta không hề hấn gì.
Đến Tunis cũng như các thành phố khác của Tunisie, bạn có thể sẽ nhìn thấy một cảnh tượng lạ mắt: trong các quán cà phê hai bên hè đường, các quí ông ngồi rất đông. Họ không nói chuyện với nhau mà tất cả đều ngồi quay mặt hướng ra đường phố, suốt cả ngày như vậy. Hầu như không thấy bóng dàng phụ nữ, nếu có thì cũng chỉ là khách du lịch. Hỏi ra mới biết, những người đàn ông trong quán cà phê là những người thợ lao động chân tay, thợ mộc, thợ nề, họ đang ngồi chờ việc. Nếu ở Tunisie bạn muốn thuê thợ thì ra quán cà phê, chủ quán sẽ chỉ cho bạn đúng bàn có người thợ mà bạn cần tìm. Thất nghiệp ở Tunisie khá cao, con số chính thức là 12%, nhưng trên thực tế, con số này có thể lên đến hơn 20%.
Khu phố cổ của Tunis nằm cuối đại lộ chính, rất giống Hàng Ngang ?" Hàng Đào ở Hà Nội, nhưng chật chội hơn nhiều. Mọi người chen chúc đi, chen chúc bán bán mua mua những mặt hàng thủ công mỹ nghệ đầy màu sắc bày đầy hai bên đường phố. Dù muốn dù không, bạn nhất định phải ...mặc cả. Những người bán hàng ở Tunisie nói thách không kém gì chợ Bến Thành, thậm chí còn khủng khiếp hơn. Họ thường ?ztrông mặt mà bắt hình dong?, hỏi xem bạn là người nước nào trước khi ?zhét? giá. Sau vài lần mua bán, chúng tôi đã rút ra được kinh nghiệm: tốt nhất nên nhận mình là người Cam-pu-chia, cùng lắm là Philippines hay Malaysia, bởi vì họ chẳng biết Việt Nam là nước nào cả. Nếu dại dột mà nhận là người Nhật hay Hồng Kông, bạn sẽ được nghe một cái giá trên mây và lập tức trở thành nạn nhân của những người bàn hàng. Họ sẽ ?zchăm sóc? bạn tận tình bằng đủ mọi phương cách, thậm chí dồn bạn vào một góc, bắt bạn phải nói chuyện với họ, lúc đó bạn chỉ còn một cách tốt nhất để thoát thân là ... mua đại một món gì đó! ?zChiến tích? mặc cả oanh liệt nhất của tôi là trả giá cho một món đồ lưu niệm từ 285 dinar xuống còn ...21 dinar! Anh bán hàng vừa hỏi đi hỏi lại xem tôi có bị điên không, vừa nhận tiền và ấn món đồ vào tay tôi, sau đó còn than thở rằng mình sắp sạt nghiệp. Mua bán ở Tunisia là như thế, vừa kinh hoàng vừa buồn cười. Là người Việt Nam mà tôi còn thấy rờn rợn, không hiểu những du khách Tây Âu thì sẽ xoay xở chống đỡ ra sao.
Tunis có bảo tàng Bardo, nơi lưu giữ các bức tranh ghép mảnh (mosaic) nhiều và quý nhất thế giới. Những bức tranh ghép mảnh mang trong mình các sự tích khác nhau, có những bức rộng tới vài chục mét vuông, khiến du khách trầm trồ thán phục bàn tay tài hoa của những nghệ nhân xưa. Bảo tàng Bardo là đã được UNESCO xếp hạng là di sản văn hóa thế giới.
Nằm bên bờ biển ngoại ô Tunis là khu di tích Carthage. Thành phố Carthage được hình thành từ năm 814 trước công nguyên. Nơi đây từng là một trung tâm thương mại sầm uất, người Carthage nổi tiếng giỏi buôn bán và sản xuất rượu nho, dầu ô-liu, lúa mạch... Họ cũng nổi tiếng vì sự lạnh lùng tàn bạo đối với những người dân bị họ đô hộ. Carthage đã có giai đoạn vô cùng hưng thịnh, từng thống trị cả bờ biển Sicily, bán đảo Iberia, Malta, Baleary ..., cuối cùng tàn lụi sau ba cuộc chiến tranh với người La Mã. Carthage bị người La Mã san bằng, một đế quốc cuối cùng bị chôn vùi trong đất đá. Dấu tích của một Carthage lừng lẫy thủa nào giờ chỉ còn sót lại chút đổ nát của một khu nhà tắm dành cho vua chúa thời xưa. Biển vẫn xanh màu xanh tuyệt đẹp ngoài kia, những chiếc tàu trắng nhẹ nhàng rẽ sóng trong làn gió nhẹ. Biển từng là chứng nhân cho những thăng trầm dâu bể của Carthage, biển giấu trong lòng mình biết bao điều bí mật, giờ đây như đang âu yếm vỗ về và xoa dịu những vết thương xưa...
Không xa Carthage là Sidi Bou Said, khu phố xinh đẹp nằm trên một ngọn đồi cao bên bờ biển. Mọi căn nhà ở đây đều được quét vôi trắng, tất cả các cánh cửa đều được sơn màu xanh lam. Theo quan niệm của người Ả Rập, màu trắng tượng trưng cho đất, màu xanh lục tượng trưng cho thiên đường và màu xanh lam là màu đem đến may mắn hạnh phúc. Sidi Bou Said mê hoặc tôi bởi những con hẻm nhỏ và bất ngờ, với những cầu thang dốc dẫn ra biển. Đột nhiên biển hiện ra cùng với một con hẻm, xanh như thơ và bình yên đến không ngờ. Cứ thế, biển ẩn nấp và tặng cho du khách những thoáng xanh bình yên. Cho đến cuối con đường đá dốc, biển bỗng hiện ra mênh mông và thăm thẳm dưới chân mình. Còn gì tuyệt vời hơn khi được tay trong tay cùng người yêu dấu tản bộ trên con đường thơ mộng của Sidi Bou Said, hay ghé vào một quán cà phê đâu đó trên triền dốc, ngồi bên nhau đón làn gió biển nồng nàn... Sidi Bou Said vốn được mệnh danh là ?zcon đường dạo chơi của những người tình?.
(còn tiếp)
hungarian_dance

Tunisia (tiếp theo)
Nhưng còn một Tunisia hoàn toàn khác đang chờ chúng tôi khám phá ?" Tunisia của sa mạc Sahara huyền bí, của lạc đà, các ốc đảo và những cây chà là. Tunisia của châu Phi. Chuyến thám hiểm 2 ngày đến miền Trung-Nam Tunisia đã để lại trong chúng tôi những ấn tượng khó phai mờ, và có lẽ, đó là 2 ngày đáng nhớ nhất trong năm của chúng tôi.
Điểm đầu tiên của cuộc hành trình là El Jem, nổi tiếng với đấu trường La Mã được xây từ những năm 214-218 sau công nguyên. Tuy không lớn bằng đấu trường ở Rome, nhưng colosseum El Jem được giữ gìn nguyên vẹn nhất thế giới. Giờ đây, colosseum này là nơi trình tấu nhạc cổ điển quốc tế. Hàng năm giàn nhạc giao hưởng Vienne đều tới đây biểu diễn. Đây cũng là nơi thực hiện các cảnh quay trong bộ phim Ba Lan ?zQuo Vadis?.
Rời El Jem, chúng tôi đi qua vùng trồng ô-liu lớn nhất Tunisie (với hơn 60 triệu gốc ô-liu) để đến Matmata. Đây là vùng đồi núi bán sa mạc. Người dân Matmata ở trong các ngôi nhà đục ngay vào lòng núi để tránh nóng. Họ sống rất đơn sơ, nằm ngủ dưới đất trên tấm nệm lông cừu. Họ sống trong một thế giới khác, yên tĩnh gần như tuyệt đối và hoàn toàn xa lạ với thế giới hiện đại ngoài kia.
Chúng tôi tới Douz, nơi có tới mấy chục ốc đảo san sát nhau. Chỉ thấy chà là và chà là. Chúng tôi thỏa thích ngắm nhìn những cây chà là chi chít trái chín vàng ươm, nguồn sồng ngọt ngào của sa mạc. Tôi bỗng nhớ đến một câu của Paulo Coelho ?zCó thể Thượng đế tạo ra sa mạc chỉ để cho con người biết quí trọng cây chà là?. Món quà quí báu của Thượng đế giờ đây đang hiện diện đầy quanh tôi, thật hào phóng và xanh tươi.
Douz cũng là nơi tổ chức các cuộc đua lạc đà hàng năm. Các chú lạc đà đua được xếp vào loại đắt giá nhất. Tiếp theo là lạc đà để phối giống. Lạc đà chuyên chở thuộc loại rẻ tiền nhất. Lạc đà đối với người dân Tunisie cũng là một lọai tài sản, như trâu bò đối với người nông dân Việt Nam vậy.
Và đây, sa mạc Sahara đã hiện ra trước mắt chúng tôi. Sa mạc huyền bí mà tôi từng say mê qua những trang sách Paulo Coelho! Chúng tôi mặc trang phục Ả rập được phát, leo lên lưng lạc đà và đi sâu vào lòng sa mạc. Những chú lạc đà hiền lành bước thong dong trên cát. Cát sa mạc mịn như bột mì và không hề nóng bỏng như tôi tưởng tượng mà chỉ hơi âm ấm. Màu xanh của các ốc đảo hiện lên xa xa cuối chân trời. Tôi đã từng ước mơ được nhìn thấy sa mạc. Giờ đây sa mạc ở ngay dưới chân tôi. Gió sa mạc thổi nhè nhẹ. Không biết có phải là những ngọn gió Levante không nhỉ? Tôi đang vừa lắc lư mơ màng trên lưng lạc đà vừa tận hưởng cảm giác say sưa khi giấc mơ trở thành hiện thực thì chợt nghe tiếng nhạc điện thoại di động của cô bạn kêu réo rắt. Mấy người trong đoàn cười ồ. Thì ra có người ở Warszawa muốn rủ bạn tôi đi ăn cưới. Bạn tôi phải xin lỗi không đi được với lý do hiếm thấy: vì đang bận cưỡi lạc đà trên sa mạc Sahara!
Sáng hôm sau, chúng tôi đến Chott El Djerid, hồ nước mặn lớn nhất châu Phi. Tùy theo nồng độ muối, nước sẽ có các màu khác nhau. Với độ mặn 30-40% nước có màu hồng; 50-60% - màu đỏ và 80-90% thì là màu tím. Muối kết tinh trong lòng đất thành những hình thù đẹp mắt, trông như những bông hoa. Người dân đắp muối thành hình những chú lạc đà, hình người, hình ngôi nhà rất sinh động. Ánh nắng sớm trải dài trên mặt hồ, không gian bao la thoáng đãng khiến lòng người cũng như khóang đạt hơn.
Những người ưa thám hiểm chắc chắn sẽ rất vui thích với phần sau của hành trình: đi xe Jeep lên ốc đảo trên núi ở Chebika. Ở đây có thác nước, như phép thần giữa cả một vùng sỏi đá khô cằn. Thác nước không lớn lắm, nhưng giữa sa mạc thì lại là cả một kỳ quan.
Giờ đây, Warszawa đang chớm vào thu. Mùa hè đã khép lại sau lưng với những kỷ niệm rực rỡ sắc màu, nhưng dư âm của Tunisie vẫn còn ấm áp trong tôi. Bất giác, tôi thấy mình đang lẩm nhẩm những câu hát quen thuộc ?zEm muốn được cùng anh về vùng biển vắng, mình sẽ sống những ngày hè rực nắng...Dưới bóng dừa lả lơi, sẽ nói yêu anh mãi, nói những lời yêu thương đã từ lâu ôm ấp trong lòng hoài...?
Warszawa, tháng 9.2004
hungarian_dance

Tunisia (tiếp theo)
Nhưng còn một Tunisia hoàn toàn khác đang chờ chúng tôi khám phá ?" Tunisia của sa mạc Sahara huyền bí, của lạc đà, các ốc đảo và những cây chà là. Tunisia của châu Phi. Chuyến thám hiểm 2 ngày đến miền Trung-Nam Tunisia đã để lại trong chúng tôi những ấn tượng khó phai mờ, và có lẽ, đó là 2 ngày đáng nhớ nhất trong năm của chúng tôi.
Điểm đầu tiên của cuộc hành trình là El Jem, nổi tiếng với đấu trường La Mã được xây từ những năm 214-218 sau công nguyên. Tuy không lớn bằng đấu trường ở Rome, nhưng colosseum El Jem được giữ gìn nguyên vẹn nhất thế giới. Giờ đây, colosseum này là nơi trình tấu nhạc cổ điển quốc tế. Hàng năm giàn nhạc giao hưởng Vienne đều tới đây biểu diễn. Đây cũng là nơi thực hiện các cảnh quay trong bộ phim Ba Lan ?zQuo Vadis?.
Rời El Jem, chúng tôi đi qua vùng trồng ô-liu lớn nhất Tunisie (với hơn 60 triệu gốc ô-liu) để đến Matmata. Đây là vùng đồi núi bán sa mạc. Người dân Matmata ở trong các ngôi nhà đục ngay vào lòng núi để tránh nóng. Họ sống rất đơn sơ, nằm ngủ dưới đất trên tấm nệm lông cừu. Họ sống trong một thế giới khác, yên tĩnh gần như tuyệt đối và hoàn toàn xa lạ với thế giới hiện đại ngoài kia.
Chúng tôi tới Douz, nơi có tới mấy chục ốc đảo san sát nhau. Chỉ thấy chà là và chà là. Chúng tôi thỏa thích ngắm nhìn những cây chà là chi chít trái chín vàng ươm, nguồn sồng ngọt ngào của sa mạc. Tôi bỗng nhớ đến một câu của Paulo Coelho ?zCó thể Thượng đế tạo ra sa mạc chỉ để cho con người biết quí trọng cây chà là?. Món quà quí báu của Thượng đế giờ đây đang hiện diện đầy quanh tôi, thật hào phóng và xanh tươi.
Douz cũng là nơi tổ chức các cuộc đua lạc đà hàng năm. Các chú lạc đà đua được xếp vào loại đắt giá nhất. Tiếp theo là lạc đà để phối giống. Lạc đà chuyên chở thuộc loại rẻ tiền nhất. Lạc đà đối với người dân Tunisie cũng là một lọai tài sản, như trâu bò đối với người nông dân Việt Nam vậy.
Và đây, sa mạc Sahara đã hiện ra trước mắt chúng tôi. Sa mạc huyền bí mà tôi từng say mê qua những trang sách Paulo Coelho! Chúng tôi mặc trang phục Ả rập được phát, leo lên lưng lạc đà và đi sâu vào lòng sa mạc. Những chú lạc đà hiền lành bước thong dong trên cát. Cát sa mạc mịn như bột mì và không hề nóng bỏng như tôi tưởng tượng mà chỉ hơi âm ấm. Màu xanh của các ốc đảo hiện lên xa xa cuối chân trời. Tôi đã từng ước mơ được nhìn thấy sa mạc. Giờ đây sa mạc ở ngay dưới chân tôi. Gió sa mạc thổi nhè nhẹ. Không biết có phải là những ngọn gió Levante không nhỉ? Tôi đang vừa lắc lư mơ màng trên lưng lạc đà vừa tận hưởng cảm giác say sưa khi giấc mơ trở thành hiện thực thì chợt nghe tiếng nhạc điện thoại di động của cô bạn kêu réo rắt. Mấy người trong đoàn cười ồ. Thì ra có người ở Warszawa muốn rủ bạn tôi đi ăn cưới. Bạn tôi phải xin lỗi không đi được với lý do hiếm thấy: vì đang bận cưỡi lạc đà trên sa mạc Sahara!
Sáng hôm sau, chúng tôi đến Chott El Djerid, hồ nước mặn lớn nhất châu Phi. Tùy theo nồng độ muối, nước sẽ có các màu khác nhau. Với độ mặn 30-40% nước có màu hồng; 50-60% - màu đỏ và 80-90% thì là màu tím. Muối kết tinh trong lòng đất thành những hình thù đẹp mắt, trông như những bông hoa. Người dân đắp muối thành hình những chú lạc đà, hình người, hình ngôi nhà rất sinh động. Ánh nắng sớm trải dài trên mặt hồ, không gian bao la thoáng đãng khiến lòng người cũng như khóang đạt hơn.
Những người ưa thám hiểm chắc chắn sẽ rất vui thích với phần sau của hành trình: đi xe Jeep lên ốc đảo trên núi ở Chebika. Ở đây có thác nước, như phép thần giữa cả một vùng sỏi đá khô cằn. Thác nước không lớn lắm, nhưng giữa sa mạc thì lại là cả một kỳ quan.
Giờ đây, Warszawa đang chớm vào thu. Mùa hè đã khép lại sau lưng với những kỷ niệm rực rỡ sắc màu, nhưng dư âm của Tunisie vẫn còn ấm áp trong tôi. Bất giác, tôi thấy mình đang lẩm nhẩm những câu hát quen thuộc ?zEm muốn được cùng anh về vùng biển vắng, mình sẽ sống những ngày hè rực nắng...Dưới bóng dừa lả lơi, sẽ nói yêu anh mãi, nói những lời yêu thương đã từ lâu ôm ấp trong lòng hoài...?
Warszawa, tháng 9.2004
hungarian_dance

cám ơn hungarian_dance đã có 2 bài viết tuyệt vời về Tunisia. làm cho mình cũng thèm muốn được đi cho biết. Lần tới có dịp nhất định mình sẽ ghé qua.
Mong được đọc thêm các bài viết của bạn

cám ơn hungarian_dance đã có 2 bài viết tuyệt vời về Tunisia. làm cho mình cũng thèm muốn được đi cho biết. Lần tới có dịp nhất định mình sẽ ghé qua.
Mong được đọc thêm các bài viết của bạn

Cảm ơn taivenh đã khích lệ nhé. Hôm nay cuối tuần, hungarian_dance gửi các bạn bài "kể lể" về Zakopane, một thành phố du lịch vùng núi của Ba Lan. Bài này Hungarian_dance viết khá lâu rồi, từ hồi tháng 5.2004.
----------------------

ZAKOPANE thành phố miền sơn cước
Người Ba Lan nói rằng tháng Năm là tháng đẹp nhất trong năm. Sau những tháng mùa đông lạnh xám, ánh nắng ấm áp tràn về như nét bút thần kỳ của người họa sỹ thiên nhiên, làm nở bừng lên bao sắc màu rực rỡ. Không những đẹp, tháng Năm còn rất dễ thương, bởi nó luôn bắt đầu bằng ... những ngày nghỉ lễ! Còn gì tuyệt vời hơn khi giữa không khí mùa xuân hân hoan ấy, người ta có thể dành cho mình mấy ngày để đi chơi, du lịch, thăm quan, tận hưởng cuộc sống, hay đơn giản chỉ là để nghỉ ngơi, thư giãn và hòa mình vào với thiên nhiên....
Và năm nay, mừng tháng Năm sang, mừng ngày Quốc Tế Lao Ðộng, mừng ngày Hiến Pháp Ba Lan, tiện thể mừng luôn cả sự kiện Ba Lan gia nhập khối Liên Minh Châu Âu, mừng Hội nghị thượng đỉnh kinh tế Châu Âu thành công tốt đẹp (bà con mình không gặp rắc rối gì đáng kể)..., tóm lại là có rất nhiều lý do cho chúng tôi dẹp công việc sang một bên, ?zquảng gánh lo đi mà vui sống?, bỏ lại sau lưng Warszawa ồn ào và bụi bặm để tìm đến Zakopane ?" thành phố du lịch nổi tiếng, thủ phủ của vùng núi Tatry phía nam Ba Lan.
Từ Warszawa đến Zakopane khoảng gần 500 km. Chúng tôi khởi hành từ sáng sớm, tự lái xe của mình. Thời tiết rất tuyệt - nắng vàng, gió nhẹ, bầu trời cao, xanh thăm thẳm màu xanh cổ tích. Ðoàn xe như bầy chim sổ ***g, vun vút lao vào mênh mông giữa những bình nguyên nõn nà. Màu lá mới xanh non như trở nên trong suốt dưới ánh nắng. Những dải hoa bồ công anh vàng trải dài rực rỡ. Những vườn táo, vườn mận nở hoa trắng xóa ngút tầm mắt... Phong cảnh mùa xuân tươi tắn và trong trẻo làm cho quãng đường dường như ngắn lại. Chẳng mấy chốc đã qua Kraków, rồi những con đường đã bắt đầu quanh co lên dốc, bắt đầu thấy những ngôi nhà gỗ mái nhọn và dốc đặc trưng của vùng núi, những dãy núi xám trắng xa xa.... Và đây, Zakopane!
Zakopane là thành phố nằm ở vị trí cao nhất so với các thành phố khác của Ba Lan (750-1100m trên mực nước biển), trong một thung lũng rất hẹp giữa dãy núi Tatry và dải núi Gubalowki. Người ta gọi Zakopane là thủ đô mùa đông của Ba Lan. Vào những thời gian cao điểm như dịp Giáng Sinh, các nhà nghỉ, khách sạn ở đây thường chật kín.
Nhà trọ của chúng tôi nằm ven thành phố, một ngôi nhà ba tầng xây theo kiểu miền núi xinh xắn và đáng yêu. Cửa sổ phòng tôi nhìn ra một bìa rừng nhỏ nằm trong thung lũng, phía xa là những ngọn núi đỉnh phủ tuyết, quang cảnh thật bình yên. Trên những đỉnh núi kia có lẽ tuyết không bao giờ tan. Những đĩnh cao bao giờ cũng lạnh, phải thế không nhỉ. Chợt thấy mình hạnh phúc trong ánh nắng chiều ấm áp, khi được làm một con người nhỏ bé trên mặt đất đầy sắc màu này, giữa những người thân yêu...
?zNhững người thân yêu? háo hức với Zakopane đến nỗi ăn chiều xong là lục tục kéo nhau đi la cà dạo chơi ngay. Chúng tôi thả bộ dọc theo Krupowski, con đường dài khoảng một cây số nằm ngay giữa trung tâm thành phố. Ðây là một trong năm đường phố nổi tiếng nhất Ba Lan. Từ hơn 20 năm nay người ta cấm xe cơ giới, phố chỉ dành cho người đi bộ và xe ngựa. Khách du lịch từ khắp nơi trên thế giới đến đây đi dạo, tham gia vào các trò vui trên phố, ăn uống, mua sắm ... tấp nập đến tận khuya. Nhưng điều hấp dẫn tôi nhất lại là ... những cột đèn đường. Những cây cột đèn nghiêng nghiêng, phía trên uốn cong ôm lấy bóng đèn tròn ở giữa, trông rất hòa và mềm mại, tạo thêm nét duyên dáng cho phố núi trong một buổi chiều xuân.
Trên phố Krupowski tôi nhìn thấy một nhà hàng Việt, tiệm ăn ?zHoàng Gia?, trông khá khang trang và sạch sẽ, tự nhiên thấy trong lòng vui vui như vừa mới gặp người quen.
Cuối phố, một dãy xe ngựa đứng xếp hàng dài. Các bác xà ích nước da đỏ như đồng, nói giọng miền núi nghe ngồ ngộ, tất cả đều mặc quần áo dân tộc nhìn rất vui mắt. Bạn có thể thuê xe ngựa đi ngắm cảnh loanh quanh, tuyến đường dài ngắn tùy chọn. Chiếc xe ngựa chở chúng tôi chạy len lỏi vào các con đường nhỏ. Những ngôi nhà gỗ ven đường nằm thấp thoáng giữa rừng thông. Những con đường uốn lượn quanh co thoai thoải dốc. Đâu đó, những con suối nhỏ nước trong veo chảy róc rách, từng đám hoa dại ven suối nở hồn nhiên. Tiếng vó ngựa lộp cộp vang lên trong không gian yên tĩnh và trong lành. Thỉnh thoảng, bác xà ích lại hô ?zOooo...?, thế là chú ngựa ngoan ngoãn dừng lại, nhường đường cho một chiếc xe ô tô đi qua.
(còn nữa)
Được hungarian_dance sửa chữa / chuyển vào 21:57 ngày 05/12/2004