Bông amiăng thuỷ tinh trong bếp than tổ ong Con Cò có thể gây ung thư

Bông amiăng thuỷ tinh trong bếp than tổ ong Con Cò có thể gây ung thư

Theo Báo Giáo Dục Thời Đại
http://www.gdtd.com.vn/gdtdroot/2009-048/bai06.htm

Bông amiăng thuỷ tinh trong bếp than tổ ong có thể gây ung thư

Một loại bếp than tổ ong có sử dụng amiăng thủy tinh

Hiện nay, nhiều hộ gia đình đang sử dụng bếp than tổ ong để phục vụ sinh hoạt trong gia đình. Và, không ít trong số đó là bếp than có thành phần chủ yếu là bông amiăng thuỷ tinh, một chất gây ung thư phổi và đã bị cấm ở Việt Nam từ năm 2004.

Amiăng từ bếp than có thể gây ung thư phổi

Bông amiăng thuỷ tinh trực tiếp gây ung thư đã được chỉ rõ và lệnh cấm toàn cầu. Các công trình xây dựng trên thế giới nếu lỡ sử dụng amiăng làm bảo ôn - cách nhiệt đều bị dỡ bỏ triệt để từ năm 1977. Tại Việt Nam, loại bông này cũng bị cấm từ năm 2004.

Trong các bếp than có sử dụng bông amiăng thuỷ tinh có tới 80% thành phần bếp là loại bông này. Qua khảo sát được biết, bếp bông amiăng được nhà sản xuất trát qua một lớp vữa mỏng, bên trong hoàn toàn là sợi bông amiăng. Khi đun bếp, nhiệt độ cao sẽ nhanh chóng làm bong lớp vữa trát để hở bông amiăng thuỷ tinh. Bông này bị than cọ xát làm gãy vụn. Khi bông amiăng gặp nhiệt độ cao không bị cháy mà sẽ biến thành bụi rắn rất nhẹ, hơi nóng phóng thẳng vào không khí lơ lửng ở dạng hành que mắt thường khó nhận thấy nhưng khi hít thở sẽ biến thành những mũi chông nhỏ cắm sâu dần vào niêm mạc cơ quan hô hấp mà không dễ dàng khạc nhổ đào thải như các bụi khác (vì càng ho càng bị cắm sâu dần, bông này cư trú lâu dài mà không bị phân huỷ tại phổi), gây suy hô hấp một cách từ từ sau đó biến chứng ung thư phổi.

Theo PGS-TS Lê Văn Trình - Viện trưởng Viện KHKT bảo hộ lao động, người dân của chúng ta thiếu thông tin về amiăng. Việc áp dụng để bảo ôn bếp rất hiệu quả ở một vùng quê của một nông dân trẻ tự nghĩ chế tạo ra và vươn lên phát triển mạnh mẽ, tạo việc làm cho nhiều người lúc nông nhàn được coi là 1 thành tích tiết kiệm - tái sinh. Chính họ cũng không ngờ đây là một áp dụng phản khoa học cực kỳ nguy hiểm cho con người và môi trường.

Chị Giang (xóm 1, thôn Thái Bình, xã Mai Lâm, huyện Đông Anh, Hà Nội) cho biết: ?oTrước đây, nhà tôi cũng sử dụng bếp than tổ ong nhãn hiệu Con Cò (loại bếp than có sử dụng bông amiăng), nhưng sau một thời gian sử dụng, tôi thấy khi đun cứ có bụi bay lên. Bụi này có mùi ngai ngái, mà ngửi nhiều thấy tức ngực nên tôi đã chuyển sang sử dụng loại bếp than tổ ong khác. Hiện nay, tôi có một đứa con 20 tháng tuổi, nên khi nghe mọi người nói ngửi nhiều khói đó có thể ngây ung thư nên cũng lo...?.

Cần loại bỏ bếp bông khỏi cộng đồng

Được biết, nguồn bông amiăng thuỷ tinh thường được nhập khẩu từ Trung Quốc qua đường tiểu ngạch. Cùng đó, bông amiăng thuỷ tinh thải ra từ những con tàu của Liên Xô cũ và một số nước khác được mua về (trước lệnh cấm mua tàu phế thải vì môi trường năm 2006) cũng được tận dụng làm chất liệu cho loại bếp này. Số tàu được phá để lấy sắt vụn tại Hải Phòng thải ra một lượng lớn bông khoáng amiăng thuỷ tinh dùng để ốp bảo ôn, chống rung. Hàng đống khổng lồ bông độc hại tích luỹ nhiều năm đang không biết xử lí chôn cất như thế nào thì được ?osáng kiến? chế biến thành bếp than.

Hiện, Hà Nội có nhiều hộ gia đình đang sử dụng loại bếp có bông amiăng chết người này. Phần đông mọi người không hiểu biết hết tác hại (số ít người có nhận biết thì không đủ khả năng thuyết phục). Vì nhu cầu đun nấu và do giá gas tăng quá cao so với mức bình tuân thu nhập của người dân, trong khi loại bếp này tiện dụng - hiệu quả - tiết kiệm do được bảo ôn - cách nhiệt bằng bông amiăng thuỷ tinh. Có thể thấy rõ sức hút và sự hấp dẫn của loại bếp này qua việc hiện nay nông dân nghèo đồng bằng Bắc bộ phần lớn không đun rơm rạ mà đốt bỏ ngay ngoài đồng để chuyển sang bếp than mới).

Các cơ quan chức năng nên có biện pháp, chế tài để không cho loại bếp này sử dụng trong cộng đồng dân cư. Cùng đó, các nhà môi trường cần hướng dẫn để người dân tự xử lí tiêu huỷ, chôn lấp những loại bếp bông đó khi đã lỡ mua, để những sợi bông amiăng thuỷ tinh độc hại không tiếp tục phát tán ra môi trường.

Trần Nhật - Báo Giáo Dục Thời Đại