1. Tuyển Mod quản lý diễn đàn. Các thành viên xem chi tiết tại đây

Cá chép của ông Táo

Chủ đề trong 'Lịch sử Văn hoá' bởi caytrevietnam, 22/01/2006.

  1. 1 người đang xem box này (Thành viên: 0, Khách: 1)
  1. caytrevietnam

    caytrevietnam Thành viên mới

    Tham gia ngày:
    13/10/2005
    Bài viết:
    1.839
    Đã được thích:
    1
    Cá chép của ông Táo

    Hôm nay là 23 tháng Chạp, ông Táo của mọi nhà giờ chắc đã lên đến Thiên đình rồi...ai cũng biết phương tiện duy nhất của Ông là con cá chép. Theo dân gian cá chép là con cá quý, nó là con cá duy nhất có thể hoá rồng vì vượt được Vũ Môn
    Bà con nào biết câu chuyện về cuộc thi do Ngọc Haòng tổ chức cho các loài cá vượt Vũ Môn ko vậy? Ngày xư cũng có đọc ở đâu đó rồi nhưng từ khi còn bé cơ nên đã lâu rồi, giờ chẳng nhớ gì mấy; chỉ nhớ loáng thoáng là có rất nhiều cá tham gia...cá trê thì nhảy ko qua nên ngã bẹp cả đầu, cá chày thua cuộc nên khóc đỏ cả mắt...Chỉ nhớ thế thôi, bà con nào kêt lại hộ câu chuyện này với
  2. TLV

    TLV Thành viên rất tích cực

    Tham gia ngày:
    30/12/2003
    Bài viết:
    1.329
    Đã được thích:
    0
    Đến ngày 23 tháng Chạp, một ngày lễ trọng đại dân ta gọi là ngày ông Công ông Táo cưỡi cá chép lên gặp Ngọc Hoàng để trình báo công việc cả năm của từng gia đình dưới hạ giới.
    Ba ông đầu rau, ba hòn đất nặn kê nồi gọi là ông Táo (hoặc ông Công), đó là tập tục quý trọng lửa của người xưa và người xưa đều cho rằng lửa là từ trời mà xuống (sét đánh cây cháy). Khi có lửa con người từ mông muội ăn sống nuốt tươi sang ăn chín. Do vậy tục quý trọng lửa đã trở nên như một ngày lễ đáng ghi nhớ và được đặt vào ngày 23 của tháng Chạp. Khi ông táo lên trời thì cưỡi cá chép.
    Vì sao lại chọn cá chép? Vì cá chép được truyền tụng duy nhất là loài cá bơi vượt được Vũ Môn.
    Tương truyền ở cửa Vũ Môn (Nay là giữa Hàn Thành, Thiểm Tây, Hà Tân, Trung Quốc). Trên núi Long Môn có cửa rộng 80 bước, nước đổ xuống rền vang như bão. Đàn cá chép lớn thường bơi lội dưới nước ở Long Môn, bị nước chảy thôi thúc, đàn cá kích thích lao theo qua cửa Vũ Môn. Cá chép vượt Vũ Môn là điểm quý có từ nơi này
    ---
    Tích Cá Chép Hóa Rồng
    Khi trời đất mới sinh, thì chính Ngọc Hoàng phải làm ra mưa gió cho dân làm ăn. Sau, vì khó nhọc quá, Ngọc Hoàng không làm mưa gió nữa. Ngọc Hoàng sai rồng lấy nước phun xuống làm ra mưa. Nhưng vì số rồng trên trời ít không đủ làm mưa cho điều hòa khắp mọi nơi, Ngọc Hoàng mới nghĩ ra một kỳ thi kén các vật lên làm rồng gọi là "Thi rồng".
    Khi chiếu Trời ban xuống dưới Thủy phủ thì vua Thủy tề loan báo cho cả các giống dưới nước thi đua mà đi thi.
    Hạch có ba kỳ, mỗi kỳ vượt qua một đợt sóng, vật nào đủ sức, đủ tài, vượt qua cả đợt thì mới lấy đỗ vào cho hóa rồng.
    Trong 1 tháng trời, bao nhiêu loài thủy tộc đến thi đều bị loại cả, vì không con nào vượt trót được cả ba đợt sóng. Sau có con cá rô nhảy qua được 1 đợt, thì bị rơi ngay. Có con tôm nhảy qua được 2 đợt, ruột, gan, vây vẩy, râu, đuôi đã gần hóa rồng, thì đến đợt 3, đuối sức ngã bổ xuống mà lưng cong khoằm lại. Đến lượt con cá chép vào thi, thì gió thổi ào, mây kéo ầm trời, chép vượt luôn 1 hồi qua ba đợt sóng, vào lọt cửa Vũ Môn.
    Cá Chép đỗ, vẩy, đuôi, râu, sừng tự nhiên mọc đủ, thật là hình dung trọn vẻ dạng bộ oai linh, phận đẹp duyên may. Cá chép hóa rồng phun nước làm cho gió táp, mưa sa, đường đăng hóa rõ nên rực rỡ.
    Bởi vậy người ta thường có câu ví với người con gái đi lấy chồng rằng:
    "Gái ngoan lấy được chồng khôn,
    Cầm như cá vượt
    Vũ Môn hóa rồng"

  3. caytrevietnam

    caytrevietnam Thành viên mới

    Tham gia ngày:
    13/10/2005
    Bài viết:
    1.839
    Đã được thích:
    1
    Cám ơn rất nhiều thông tin của bạn, cám ơn
    Nhưng thông tin về Vũ Môn ở TQ là phổ biến nhưng thực ra sách TQ chép nơi đó ở Vn mình đấy, để khi nào tìm lại sách sẽ post thông tin lên cho bà con biết kẻo nhầm cái gì cũng từ Tàu
  4. TLV

    TLV Thành viên rất tích cực

    Tham gia ngày:
    30/12/2003
    Bài viết:
    1.329
    Đã được thích:
    0
    Ở Việt Nam một số nơi cũng có Vũ môn.
    1- Thác Hầm Hồ, thắng đẹp nổi tiếng ở Bình Định với cảnh suối, rừng hùng vĩ.
    Suối Hầm Hô nằm ở thượng lưu sông Đá Hàng, một chi lưu của sông Côn chảy ra Phú Phong. Vào mùa nắng ráo, suối phơi cạn lòng, chỉ còn vài lạch nước trong vắt, đá trải hàng hàng, lớp lớp chồng lên nhau đủ hình đủ dạng. Có nơi, lòng suối đá mọc lên lởm chởm, gập ghềnh... Hai bên bờ đá còn dựng thành hàng như bức tường thành vừa cao vừa hùng hiểm. Có nơi thì đá núi mọc tua tủa như rừng gươm.
    Hầm Hô có lắm cá, từ loại cá đá, cá niềng, cá trắng cho đến cá chép, cá ngựa, cá trôi... Mùa mưa, cá từ sông Côn ngược dòng lên nguồn Đá Hàng để sinh đẻ. Tại đây, mùa cá vượt thành đàn, vì vậy mà thác Hầm Hô còn gọi là thác Cá Bay.
    Tục truyền xưa kia, hàng năm cá tề tựu về đây để vượt thác. Con nào vượt được thì hóa rồng, nên thác này còn gọi là thác Vũ Môn.
    Một nhà thơ đất Tây Sơn đã cảm tác:
    Cổ Bàn non nước còn thiêng mãi
    Có thuở Hầm Hô cá hóa rồng

    2- Thác Vũ môn ở dãy núi Khai Trường huyện Hương Khê, Hà Tĩnh.
    Đây là dòng suối có 3 bậc. Tương truyền hàng năm đến tháng 4 mưa to, có nước nguồn thì cá chép ngược dòng chảy qua Vũ môn để hóa rồng
    ...
    Có thể còn nữa, phải tra cứu tiếp
  5. TulipMan

    TulipMan Thành viên rất tích cực

    Tham gia ngày:
    16/02/2003
    Bài viết:
    1.766
    Đã được thích:
    0
    Ông Táo thì hiểu rồi nhưng tại sao có ông Công , tên ông Công xuất phát từ đâu
    Tại sao gọi là ông Công, ông Táo (ông Công trước, ông Táo sau) mà ko fải ngc lại.
  6. Cavalry

    Cavalry Thành viên rất tích cực

    Tham gia ngày:
    13/10/2001
    Bài viết:
    3.062
    Đã được thích:
    0
    cái sự tích ông Táo có trong truyện cổ VN đấy, đại loại là 1 ông là chồng cũ của 1 bà, gặp lại nhau thấy khổ quá bà cho ăn uống nhưng bất chợt chồng về, bà vội giấu chồng cũ vào đống rơm, chẳng ngờ chồng mới không biết nên đốt mất, thế là bà và chồng mới lần lượt nhảy vào đống rơm cháy tự tử, và táo là sự tích 2 ông 1 bà. Nhưng tui không hiểu là chuyện táo không mặc quần là từ đâu ra!
  7. flyingmagician

    flyingmagician Thành viên rất tích cực

    Tham gia ngày:
    16/03/2002
    Bài viết:
    1.720
    Đã được thích:
    1
    có người nói do ông táo ở bên bếp lửa quanh năm nóng nực nên không mặc quần cho mát nhưng chắc chỉ là chuyện vui
  8. T_80_U

    T_80_U Thành viên rất tích cực Đang bị khóa

    Tham gia ngày:
    10/05/2005
    Bài viết:
    518
    Đã được thích:
    146
    Các bác nói nhiều làm gì, sự tích về 1 bà 2 ông chồng (nôm na theo sự tích ta) thì có cả đống. Nhưng chung qui lại cá chép các bác thả ra sông hay hồ rồi cũng tập chung về chợ cóc thôi. Theo tôi cứ ngày này anh em ta tập hợp nhau ra cái sông haycái hồ gì đó mà có nhiều ngừoi thả cá chép làm mẻ lưới vớt lên đem ra làm nhậu còn thừa đem về nhà nấu chợ vợ ăn để cho con tốt sữa hay làm cái khỉ gì nữa thì tùy.... còn không thì đem đi bán. Chưa biết chừng tiền cá chép bán được đủ để mấy anh em ta offline là bữa nhậu thì thiết thực hơn.
    Hic hic ngồi bàn chuyện về dân gian hay truyền thuyết có mà cả ngày cũng không hết, chỉ có lôi mấy con chép lên thớt và nhậu là ra khối vấn đề trọng đại
    Bye bye, tôi đi ăn ông công táo đây, cá chép đã vượt vũ môn rồi, nhậu nhanh kẻo thằng khác bắt là mình hết nhậu.... bye bye
  9. TLV

    TLV Thành viên rất tích cực

    Tham gia ngày:
    30/12/2003
    Bài viết:
    1.329
    Đã được thích:
    0
    Có lẽ do các lý do:
    - Ở gần bếp nên bị cháy quần, hoặc
    - Ở gần bếp, ông Táo không mặc quần cho đỡ nóng, hoặc
    - Không có quần vi? ngươ?i trâ?n chi? cúng áo, cúng hia. Không ai cúng quâ?n (Có câu thơ: Ðội mũ đi hia, chẳng mặc quần.), hoặc
    - Qua câu ca dao:
    Ông Cả ngồi trên sập vàng,
    Cả ăn, cả mặc, lại càng cả lo.
    Ông Bếp ngồi trong đống tro,
    Ít ăn, ít mặc, ít lo, ít làm.

    Ta thấy ông Táo ở trong bếp lửa ấm cúng nên không cần nhiều đồ mặc, không cần quần và ở trong bếp nên cũng không phải lo về vấn đề ăn uống; ông Táo không phải lo ăn, lo mặc nên chẳng phải lo gì nhiều so với ông Cả, hoặc
    - Ông Táo không mặc quần để còn nhắc nhở Thiên đình cần quan tâm trang bị cho nhà ăn, nhà bếp, (nhất là ở các bếp ăn tập thể), hoặc
    - Ông Táo không mặc quần để nếu chẳng may gặp trường hợp đi lỏng, có thể chạy đi giải quyết vấn đề được nhanh chóng. (Trường hợp ngộ độc thực phẩm)
    _ ...
  10. TLV

    TLV Thành viên rất tích cực

    Tham gia ngày:
    30/12/2003
    Bài viết:
    1.329
    Đã được thích:
    0
    Theo truyền thuyết dân gian về 2 ông 1 bà, sau khi chết, linh hồn của ba vị được đưa lên trước Thượng Đế. Đấng Thượng Đế thấy ba người đều có nghĩa, nên sắc phong cho làm Táo Quân, nhưng mỗi người giữ một việc:
    Phạm Lang (chồng sau) làm Thổ Công, trông coi việc bếp.
    Trọng Cao (chồng trước) làm Thổ Địa, trông coi việc nhà cửa.
    Thị Nhi (vợ) làm Thổ Kỳ, trông coi việc chợ búa.
    Vậy:
    Táo Quân gồm ba vị Thần: Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ.
    Ba Thần Táo nầy gọi chung là: Định Phúc Táo Quân.
    (Ba vị Thần Táo định đoạt phước đức cho gia đình, phước đức nầy do việc làm đúng đạo lý của gia chủ và những người trong nhà).
    Hẳn không phải là vô tình, khi sự sắp xếp đó cho thấy Thổ công (Phạm Lang) và Thổ kỳ (Thị Nhi ) thường xuyên được gần gũi nhau. Trên thực tế Thị Nhi và Trọng Cao đã bỏ nhau, và danh chính ngôn thuận, Thị Nhi đã là vợ của Phạm Lang. Như vậy chẳng lẽ trong cái quan hệ bộ ba (hai ông một bà) ấy, Trọng Cao hoá ra thừa (?!) .
    Ngọc Hoàng Thượng đế đã tỏ ra rất sáng suốt ( khi quyết định hàng năm, cứ đúng vào ngày 23 tháng Chạp là ngày Thổ công (Phạm Lang) lên chầu trời (cho nên có nơi gọi ngày này là Tết ông Công).
    Như vậy, từ 23 tháng Chạp đến Giao Thừa là thời gian để Thổ địa (Trọng Cao) và Thổ Kỳ (Thị Nhi) được gần gũi nhau - một khoảng thời gian không phải là dài nhưng cũng không đến nỗi quá ngắn (nếu như có chuyện trục trặc của phụ nữ về phía Thị Nhi).
    Cũng thời gian này, Thổ địa (Trọng Cao) sẽ thay Thổ công (Phạm Lang) nhiếp chính. Những gì xảy ra (trong thời gian đó) sẽ nằm trong bản tấu sớ năm sau (tất nhiên?) và sẽ được Thổ địa bàn giao cho Thổ công vào lúc Giao Thừa...
    Như vậy:
    - Ông Công: tiếng gọi Thổ Công, là một vị Thần trong ba vị Táo Quân
    -Ông Táo: gồm ba vị Thần: Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ

Chia sẻ trang này