****** Caesar vs Thành Cát Tư Hãn.

ĐÚng là trả lời ở đây thì lạc đề,Sallust,Livy...dù rất nổi tiếng vẫn là những ngưqời từ sau khi xâm lược Hy Lạp.Nhưng văn hoá Hy Lạp chỉ chính thức ảnh hưởng đến La Mã từ sau năm 146TCN khi nó đã hoàn toàn nằm trong lãnh thổ La Mã rồi.Những ông như Cato kia rõ ràng là học giả trước thời kì này.Thậm chí có ông sáng tác từ tít thế 3 TCN thì không thể nói là kế thừa Hy Lạp được.
CÒn về kĩ thuật nếu bạn nói không có gì nổi trội so với những quốc gia cùng thời(nhà Hán,Parthian,Ấn ĐỘ sau thời A-sô-ca...)thì mình xin nêu cho bạn vài dẫn chứng:
-Về toán học thời kì La Mã có thêm định lý Mê-nê-la-uýt và công thức Hê-rông(có thể bạn cho rằng 2 cái này không quan trọng nhưng thực ra có những lúc không có nó bạn không tài nào xoay sở nổi).
-Địa lý có Strabo và Pliny-ông cũng là một nhà sinh vật học.
-Thiên văn học có Ptô-lê-mê.
*)Những cái trên kia có thể là tiếp tục phát triển nhưng về công nghệ ứng dụng thì họ vượt rất xa những nền văn minh trước đó và người Hán cùng thời,cụ thể:
-CHế tạo thuỷ tinh(nên nhớ thời này chưa có sodium )-để chế tạo được lò nhiệt độ của họ phải đạt từ 2000độ C trở lên.
-Khai thác than đá(những mỏ than sớm nhất là ở ANh vào thời La Mã)-có thể bạn sẽ nói rằng dân Hán cũng biết sử dụng dầu hoả nhưng việc khai thá và sử dụng than đá khó khăn và phức tạp hơn nhiều.
-Tìm ra xi-măng.Đây là một trong những phát minh rất quan trọng của người La Mã,nó đảm bảo cho sự tồn tại lâu dài của các công trình.ĐỒng thời xây dựng được những công trình có yêu cầu độ bền cao hơn,ít hư hỏng hơn.
-Đặt các guồng nước ở các con sông để lợi dụng thuỷ năng-Bạn có thể cho rằng phát minh này không quan trọng nhưng nếu biết tác dụng của thuỷ năng lớn thế nào thì mới thấy được tầm vóc của các phát minh này.
-Tìm ra và sử dụng chì.
-Cuối cùng là cái nỏ carro đặt trên lưng ngựa mà tớ post lần trước.Đây cũng là một vũ khí rất phức tạp,đòi hỏi nhiều chất xám.Ngoài ra,nó còn có tay quay để có thể bắn liên tục(bạn có thể xem ở trên cột trụ Trajan)
Bạn thấy đó,bằng này cống hiến đủ để vượt người Hán,người AI Cập,thậm chí là người Hy Lạp về khoa học ứng dụng chưa?(cũng xin nói thêm rằng các ứng dụng này đều mang tính phổ thông cả,nhưng ứng dụng lẻ tẻ như cỗ máy hơi nước đầu tiên của Hê-rông thì không kể đến).

ĐÚng là trả lời ở đây thì lạc đề,Sallust,Livy...dù rất nổi tiếng vẫn là những ngưqời từ sau khi xâm lược Hy Lạp.Nhưng văn hoá Hy Lạp chỉ chính thức ảnh hưởng đến La Mã từ sau năm 146TCN khi nó đã hoàn toàn nằm trong lãnh thổ La Mã rồi.Những ông như Cato kia rõ ràng là học giả trước thời kì này.Thậm chí có ông sáng tác từ tít thế 3 TCN thì không thể nói là kế thừa Hy Lạp được.
CÒn về kĩ thuật nếu bạn nói không có gì nổi trội so với những quốc gia cùng thời(nhà Hán,Parthian,Ấn ĐỘ sau thời A-sô-ca...)thì mình xin nêu cho bạn vài dẫn chứng:
-Về toán học thời kì La Mã có thêm định lý Mê-nê-la-uýt và công thức Hê-rông(có thể bạn cho rằng 2 cái này không quan trọng nhưng thực ra có những lúc không có nó bạn không tài nào xoay sở nổi).
-Địa lý có Strabo và Pliny-ông cũng là một nhà sinh vật học.
-Thiên văn học có Ptô-lê-mê.
*)Những cái trên kia có thể là tiếp tục phát triển nhưng về công nghệ ứng dụng thì họ vượt rất xa những nền văn minh trước đó và người Hán cùng thời,cụ thể:
-CHế tạo thuỷ tinh(nên nhớ thời này chưa có sodium )-để chế tạo được lò nhiệt độ của họ phải đạt từ 2000độ C trở lên.
-Khai thác than đá(những mỏ than sớm nhất là ở ANh vào thời La Mã)-có thể bạn sẽ nói rằng dân Hán cũng biết sử dụng dầu hoả nhưng việc khai thá và sử dụng than đá khó khăn và phức tạp hơn nhiều.
-Tìm ra xi-măng.Đây là một trong những phát minh rất quan trọng của người La Mã,nó đảm bảo cho sự tồn tại lâu dài của các công trình.ĐỒng thời xây dựng được những công trình có yêu cầu độ bền cao hơn,ít hư hỏng hơn.
-Đặt các guồng nước ở các con sông để lợi dụng thuỷ năng-Bạn có thể cho rằng phát minh này không quan trọng nhưng nếu biết tác dụng của thuỷ năng lớn thế nào thì mới thấy được tầm vóc của các phát minh này.
-Tìm ra và sử dụng chì.
-Cuối cùng là cái nỏ carro đặt trên lưng ngựa mà tớ post lần trước.Đây cũng là một vũ khí rất phức tạp,đòi hỏi nhiều chất xám.Ngoài ra,nó còn có tay quay để có thể bắn liên tục(bạn có thể xem ở trên cột trụ Trajan)
Bạn thấy đó,bằng này cống hiến đủ để vượt người Hán,người AI Cập,thậm chí là người Hy Lạp về khoa học ứng dụng chưa?(cũng xin nói thêm rằng các ứng dụng này đều mang tính phổ thông cả,nhưng ứng dụng lẻ tẻ như cỗ máy hơi nước đầu tiên của Hê-rông thì không kể đến).

Bạn ạ, có vẻ bạn đang quá thần tượng nền văn minh La Mã mà đã đi quá sâu vào những tiểu tiết mà không chú ý đến cái tổng thể.
Thứ nhất là về văn hóa, tín ngưỡng, quá rõ ràng, những tục thờ cúng hay các vị thần của một thành Rome cổ đều lần lượt bị biến mất thay vào đó là các vị thần của Hy Lạp, các thể chế hay sinh hoạt ăn mặc bị ảnh hưởng của Hy Lạp quá rõ.
Về khoa học (không phải kỹ thuật nhé): bạn nêu ra định lý Mê-nê-la-uýt và công thức Hê-rông làm mình buồn cười quá, đem nó so sánh với các thành tựu của nền toán học Hy Lạp nó quá là nhỏ bé. Không những thế, thực ra hiện nay do các khái niệm cơ bản của loài người về khoa học được lấy từ châu Âu (do quá trình xâm lược thuộc địa) nên bạn có vẻ như không biết gì về nền khoa học của Trung Hoa và Ấn Độ, những nền khoa học phát triển không hề kém, đừng quên rằng từ thế kỷ thứ 3 TCN họ đã có những định lý Pitago hay số pi riêng của mình hết rồi.
Về kỹ thuật: Trung Hoa cổ với thuốc súng, giấy, la bàn, ... Ai Cập có các phát hiện về điện, đừng nói nó kém nhé.
Cuối cùng bạn xem các sách sử nào có quyển sách nào nó xếp nền văn minh La mã cổ đại đứng riêng với Hy Lạp không, hay đều có một câu rằng thực ra nền văn minh La Mã hoàn toàn nằm trong nền văn minh Hy lạp nhé

Bạn ạ, có vẻ bạn đang quá thần tượng nền văn minh La Mã mà đã đi quá sâu vào những tiểu tiết mà không chú ý đến cái tổng thể.
Thứ nhất là về văn hóa, tín ngưỡng, quá rõ ràng, những tục thờ cúng hay các vị thần của một thành Rome cổ đều lần lượt bị biến mất thay vào đó là các vị thần của Hy Lạp, các thể chế hay sinh hoạt ăn mặc bị ảnh hưởng của Hy Lạp quá rõ.
Về khoa học (không phải kỹ thuật nhé): bạn nêu ra định lý Mê-nê-la-uýt và công thức Hê-rông làm mình buồn cười quá, đem nó so sánh với các thành tựu của nền toán học Hy Lạp nó quá là nhỏ bé. Không những thế, thực ra hiện nay do các khái niệm cơ bản của loài người về khoa học được lấy từ châu Âu (do quá trình xâm lược thuộc địa) nên bạn có vẻ như không biết gì về nền khoa học của Trung Hoa và Ấn Độ, những nền khoa học phát triển không hề kém, đừng quên rằng từ thế kỷ thứ 3 TCN họ đã có những định lý Pitago hay số pi riêng của mình hết rồi.
Về kỹ thuật: Trung Hoa cổ với thuốc súng, giấy, la bàn, ... Ai Cập có các phát hiện về điện, đừng nói nó kém nhé.
Cuối cùng bạn xem các sách sử nào có quyển sách nào nó xếp nền văn minh La mã cổ đại đứng riêng với Hy Lạp không, hay đều có một câu rằng thực ra nền văn minh La Mã hoàn toàn nằm trong nền văn minh Hy lạp nhé

Đú sao được với thuốc súng, giấy va? la ba?n cu?a TQ. Các công tri?nh thu?y lợi hiê?n nhiên La Maf kém xa. Triết học Âm dương có hơn 4 nga?n năm, gấp đôi tuô?i La Maf. Co?n nưfa, thơ?i Hán TQ la?m được thu?y tinh rô?i bạn ạ

Đú sao được với thuốc súng, giấy va? la ba?n cu?a TQ. Các công tri?nh thu?y lợi hiê?n nhiên La Maf kém xa. Triết học Âm dương có hơn 4 nga?n năm, gấp đôi tuô?i La Maf. Co?n nưfa, thơ?i Hán TQ la?m được thu?y tinh rô?i bạn ạ

Đúng như nhiều bạn nói,nền văn minh Hy Lạp hơn hẳn các nền văn minh khác ở chỗ nó có rất nhiều định lý tổng quát về Toán học.Nhưng chẳng lẽ 2 định lý kia của người La Mã lại không có tính tổng quát,về thủy tinh thì có thủy tinh tồn tại ở thời Hán nhưng nó chính là thủy tinh La Mã(có cả hình Mark Antony trên bình nữa.Cho bạn xem cái này nhé,mình không giống mấy đứa cứ hơi tí là lôi tiếng Anh ra đâu nhưng chưa có văn bản tiếng Việt nên xem đỡ vậy:
http://en.wikipedia.org/wiki/History_of_the_Han_Dynasty#Exploration.2C_foreign_trade.2C_war_and_diplomacy)-đây cũng có thể coi là đặc sắc của họ vì vào thời kì của mình,họ là dân tộc duy nhất biết chế tạo thủy tinh.
ĐÚng là người Hy Lạp có rất nhiều cốngh iến về toán học nhưng người La mã lại cống hiến về sử học nhiều hơn bất cứ dân tộc nào khác.HỌ không chỉ viết sử thời La Mã mà còn viết cả lịch sủ của các dân tộc khác nữa(người Hy Lạp,người Giéc-manh).
-CÒn về thủy lợi,e rằng sự thật ngược lại với tưởng tượng của bạn đấy.Bạn cứ tìm hiểu các hệ thống dẫn nước và thủy lợi của người la Mã đi đã:http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%A7y_l%E1%BB%A3i.Trong khi các guồng nước thế kỉ 2 ở La Mã đã dùng sức nước hoàn toàn thì ở nhà Hán còn phải đạp bằng chân hay cho trâu,bò kéo.,thêm nữa,chính họ cải tạo hệ thống thủy lợi cũ rích và lạc hậu của người AI Cập :http://vi.wikipedia.org/wiki/Ai_C%E1%BA%ADp_thu%E1%BB%99c_La_M%C3%A3

Đúng như nhiều bạn nói,nền văn minh Hy Lạp hơn hẳn các nền văn minh khác ở chỗ nó có rất nhiều định lý tổng quát về Toán học.Nhưng chẳng lẽ 2 định lý kia của người La Mã lại không có tính tổng quát,về thủy tinh thì có thủy tinh tồn tại ở thời Hán nhưng nó chính là thủy tinh La Mã(có cả hình Mark Antony trên bình nữa.Cho bạn xem cái này nhé,mình không giống mấy đứa cứ hơi tí là lôi tiếng Anh ra đâu nhưng chưa có văn bản tiếng Việt nên xem đỡ vậy:
http://en.wikipedia.org/wiki/History_of_the_Han_Dynasty#Exploration.2C_foreign_trade.2C_war_and_diplomacy)-đây cũng có thể coi là đặc sắc của họ vì vào thời kì của mình,họ là dân tộc duy nhất biết chế tạo thủy tinh.
ĐÚng là người Hy Lạp có rất nhiều cốngh iến về toán học nhưng người La mã lại cống hiến về sử học nhiều hơn bất cứ dân tộc nào khác.HỌ không chỉ viết sử thời La Mã mà còn viết cả lịch sủ của các dân tộc khác nữa(người Hy Lạp,người Giéc-manh).
-CÒn về thủy lợi,e rằng sự thật ngược lại với tưởng tượng của bạn đấy.Bạn cứ tìm hiểu các hệ thống dẫn nước và thủy lợi của người la Mã đi đã:http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%A7y_l%E1%BB%A3i.Trong khi các guồng nước thế kỉ 2 ở La Mã đã dùng sức nước hoàn toàn thì ở nhà Hán còn phải đạp bằng chân hay cho trâu,bò kéo.,thêm nữa,chính họ cải tạo hệ thống thủy lợi cũ rích và lạc hậu của người AI Cập :http://vi.wikipedia.org/wiki/Ai_C%E1%BA%ADp_thu%E1%BB%99c_La_M%C3%A3

Mình định sửa bài nhưng không thấy.Về la bàn và thuốc súng thì là của người Trung Quốc nhưng đó là hai phát minh thời Tống,lúc đó đâu còn La Mã nữa bạn.SO với nhà Hán hay nhà Tấn đương thời mới hợp lí chứ.Người Trung QUốc rất tự hào về văn học của mình nhưng vào thời Hán này có thể nói không quá rằng toàn bộ sự phát triển văn học viết Trung Quốc 400 năm dưới thời Hán chưa bằng 41 năm dưới thời đại của Augustus.

Mình định sửa bài nhưng không thấy.Về la bàn và thuốc súng thì là của người Trung Quốc nhưng đó là hai phát minh thời Tống,lúc đó đâu còn La Mã nữa bạn.SO với nhà Hán hay nhà Tấn đương thời mới hợp lí chứ.Người Trung QUốc rất tự hào về văn học của mình nhưng vào thời Hán này có thể nói không quá rằng toàn bộ sự phát triển văn học viết Trung Quốc 400 năm dưới thời Hán chưa bằng 41 năm dưới thời đại của Augustus.