Cảm nhận về bài thơ : Một mùa xuân nho nhỏ

Cảm nhận về bài thơ : Một mùa xuân nho nhỏ

Bửu Thuyên
nguyenbuuthuyen@yahoo.com
Trung tâm Y tế Điện Bàn, Quảng Nam

... Mọc giữa dòng sông xanh, một bông hoa tím biếc, ơi con chim chiền chiện, hót chi mà vang trời... Câu hát của nhạc sĩ Trần Hoàn ấy hình như đã in sâu vào trong tâm khảm tôi cứ mỗi độ xuân về...Không biết tôi đã nghe bài hát bao nhiêu lần ,nhưng cứ mỗi lần nghe tôi lại có mỗi cảm xúc khác nhau. Khi tuổi ngày càng một nhiều hơn lại thấy thấm thía từng lời.

Đây là một bài thơ hay và là bài cuối cùng của nhà thơ Thanh Hải mà nhạc sĩ Trần Hoàn rất tâm đắc. Thanh Hải sinh năm 1930 tại Huế. Ông từng là người lính trải qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ với tư cách là một nhà văn. Những nơi ông đi qua đều thấm đẫm bao hy sinh của đồng đội trong công cuộc giành độc lập tự do. Chính vì thế mà thơ của ông luôn chan chứa tình yêu quê hương, đồng bào, đồng chí.

Vào năm 1980,Thanh Hải đau nặng phải vào bệnh viện Trung ương Huế điều trị tại Khoa Nội. Tuy căn bệnh được các bác sĩ chẩn đoán là không thể qua được nhưng Thanh Hải luôn là một người lạc quan yêu đời. Nằm ở tầng 4 của bệnh viện, những lúc khoẻ, Thanh Hải thường ra ngắm cảnh và làm thơ... Nhưng rồi vào một ngày cuối đông, trời Huế bỗng trở lạnh và mưa lâm thâm... Những người bạn của Thanh Hải nhận được tin như sét đánh: Thanh Hải đã qua đời. Thương tiếc người bạn tài hoa ra đi khi tuổi đời vừa bước sang tuổi 50, mọi người đến viếng và đưa nhà thơ về nơi an nghỉ cuối cùng. Đang lúc làm lễ thì vợ Thanh Hải tìm gặp nhạc sĩ Trần Hoàn và trao cho ông một bài thơ cuối cùng mà Thanh Hải đã sáng tác khi nằm viện vào tháng 11 năm 1980. Đó chính là bài thơ: Một mùa xuân nho nhỏ.

Nỗi thương bạn và niềm cảm xúc trào dâng mãnh liệt, nhạc sĩ Trần Hoàn đã phổ nhạc ngay bài thơ chỉ trong vòng không đầy ba mươi phút và bài hát đó đã được vang lên ngay trong buổi lễ tiễn đưa ấy.

Bài thơ như một lời tự sự, một bức tranh toàn diện của một đất nước vừa trải qua cuộc chiến tranh khốc liệt đang từng ngày hồi sinh:

Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng

Một bông hoa mọc giữa dòng sông, một tiếng chim hót, một giọt sương long lanh rơi... Những điều trông thật đơn giản. Nhưng tất cả đang báo hiệu một mùa xuân về, một sắc thái đất trời đang đổi thay:

Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao

Qua chiến tranh, mọi người đều chung tay góp sức xây dựng lại quê hương sau những đau thương mất mát. Ai cũng có nhiệm vụ của mình: người lính tiếp tục bảo vệ quê hương, người nông dân ra đồng làm nên hạt lúa. Bởi:

Đất nước bốn nghìn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước

Một đất nước hàng nghìn năm gian khổ nhưng không bao giờ chịu khuất phục, cam chịu làm nô lệ. Tất cả vì độc lập tự do cho dù phải hy sinh tất cả. Nay trong hoà bình phải tự mình khắc phục, vươn lên:

Ta làm con chim hót
Ta làm một nhành hoa
Ta nhập trong hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến

Hãy cố gắng hoàn thành nhiệm vụ của mình dù là những việc rất nhỏ miễn là công việc đó có ích. Dù chỉ là một tiếng chim hót ban mai, một nhành hoa trong sương sớm, một nốt trầm trong dàn đồng ca có khi không ai biết đến nhưng nó luôn đóng một vai trò, một vị trí cần thiết cho cuộc sống:

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc

Cuộc sống như một dòng chảy không ngừng, những điều phía trước đều là những tương lai. Ai cũng có những hoài bão, những khát khao trong cuộc sống. Nhưng muốn gặt hái được một điều tốt đẹp ngày mai thì hôm nay ta phải bắt tay vào việc, không đợi chờ, không ỷ lại... Bởi tất cả những sự thành công đều ẩn chứa những mồ hôi và nước mắt. Phải biết bắt đầu những việc mới trông thật là nhỏ nhặt. Đừng vội khoe khoang, tuyên bố, hay ôm đồm những việc to tát nếu như những việc nhỏ chúng ta chưa hoàn thành...

Đã hơn hai mươi mùa xuân trôi qua kể từ ngày bài hát: Một mùa xuân nho nhỏ ra đời, bài hát đã chiếm lĩnh bao tâm hồn, làm rung động bao trái tim người nghe bởi từng vần thơ, nốt nhạc hàm chứa một ý nghĩa triết lý sống đơn giản mà sâu sắc.

Một mùa xuân nho nhỏ luôn là một lời nhắc nhở mọi người luôn sống có lý tưởng, có mục đích: Hãy đóng góp sức mình hơn nữa cho gia đình, xã hội. Hãy cố gắng bắt đầu bằng những việc thật nhỏ, thật nhỏ thôi nhưng có ích lợi, hiệu quả.

Nhỏ nhoi như một tiếng chim hót, một nhành hoa, một nốt nhạc nhưng bằng tiếng chim ấy, bông hoa ấy, nốt nhạc ấy đã báo hiệu một mùa xuân về, một niềm vui đến với bao người...

Báo Đà Nẵng.



Ở đảo xa xôi...tôi ước sao
Có một ngày người....thương tôi....sẽ đến.