Cánh đồng bất tận - Nguyễn Ngọc Tư

CĐBT đã làm được nhiều đấy chứ. Ví dụ cụ thể là ở đây. Một số thanh niên đã nói tới "sức mạnh chiến đấu".
NNT quả là cao tay. CĐBT không dạy ai phải làm thế nào, không nói trắng ra "dậy mà đi hỡi đồng bào ơi", không hư cấu thêm những cảnh "chiến đấu", không có một kết thúc có hậu, bởi vì chính hiện thực được phơi bày, hiện thực "thiếu sức mạnh chiến đấu" của câu chuyện, đã là một lời thúc giục thật mạnh mẽ đối với những ai muốn xoá bỏ cái hiện thực mà họ cho là thấp kém, xấu xa đó. Những con người thực sự mạnh mẽ, thực sự biết đến "sức mạnh chiến đấu vì cuộc sống", họ sẽ nhận ra lời thức tỉnh từ một tác phẩm văn học và hối hả tìm cách hành động.
Còn nhóm người phê phán CĐBT "thiếu sức mạnh chiến đấu", "u ám"... là những người chỉ thích happy-ending, chỉ thích những câu chuyện có hậu. Thật khó để nhận định khách quan về nhóm người này. Chủ quan của tôi thì cho rằng đó không phải những kẻ thực sự mạnh mẽ. Họ thích đọc những tác phẩm mô tả chi tiết sự bi ai của các nhân vật và cách mà các nhân vật đó thoát khỏi bi ai để đạt được một cái kết có hậu. Họ thuộc nhóm người chỉ quen "ăn sẵn", thích những cuốn sách-chỉ-dẫn dạy họ làm mọi thứ một cách cặn kẽ. CĐBT chỉ nói với họ rằng, hiện thực kia mới u ám làm sao, thật đáng ghét làm sao. Họ thì lại trông chờ xa hơn nữa, đó là sự chỉ dẫn để họ xoá bỏ cái đáng ghét.
Thật ra việc thích các câu chuyện có hậu cũng không có gì là xấu, chẳng những thế, đó còn là sở thích của public, của đại đa số quần chúng ngoài kia. Nhu cầu đó, nhu cầu được thấy một cái kết khiến cho lòng người nhẹ nhõm, cũng rất phổ biến. Chính vì thế, CĐBT không thể tránh khỏi những điều tiếng phê phán về sự "thiếu sức mạnh chiến đấu" kiểu public như thế.
Vẫn có những ý kiến phê bình CĐBT "u ám", "thiếu sức chiến đấu" cho thấy điều gì? Cuối cùng thì mọi người đều thấy CĐBT giống như 1 ngọn lửa nhen lên sự bất mãn trong lòng người đọc đối với "hiện thực u ám". Một số độc giả biết yêu quý ngọn lửa đó vì sức nóng khéo léo lan toả của nó, nhưng cũng còn nhiều độc giả tỏ ra coi thường ngọn lửa đó chỉ vì họ chưa hiểu rằng với ngọn lửa đó họ phải đốt cái gì và đốt như thế nào.
Rốt cuộc, sự yếu kém là của NNT khi chị không dẫn dắt người đọc "đi đến nơi về đến chốn" ư? Hay sự yếu kém thuộc về những độc giả vẫn quen nếp đọc những cuốn sách-hướng-dẫn-giải-bài-tập?
Nếu như NNT "vẽ" thêm "sức chiến đấu", thêm cái sự "chiến đấu", thêm cho kỳ được cái happy-ending, liệu chất hiện thực của CĐBT có còn "xịn" như cũ không? Hay thay vào đó là sự mỉa mai của public trước những cái thêm gượng ép đó?
Chẹp... chương trình giáo dục phổ thông có lẽ còn hơi coi thường những tiết giảng về "chất" của từng thể loại văn học. Vì thế thanh niên ta bây giờ không phân biệt được thuốc chữa bệnh với thuốc bổ. Nói thế thì hơi bị động chạm các bác dạy văn nhỉ? Thôi, hay là ta quay sang xét xem mấy độc giả lười phân biệt thuốc xem sao...
Ơ... chết dở... mình lại buôn dưa lê sang đến cả ngành dược rồi hay sao ý nhỉ? Có khi lại buôn sang cả chương trình "sống khoẻ mỗi ngày" thì... hê hê...
Té ngay, kẻo mùa lạc.

Cám ơn Cún về bài viết rất chuẩn này. HV đã định trả lời cho mấy bạn này mà chưa có thời gian rảnh.

Trích bài viết bên kia trả lời bác cundc:
Bạn nào chỉ cho tớ xem truyện CDBT hay ở chỗ nào. Tớ thì thấy về mặt nghệ thuật thì miêu tả tâm lý gượng gạo, không thật, chả thấy hiện thực gì ráo, về mặt nội dung thì thật chán hết chỗ nói, giống như tác giả bảo ta thế này, khổ thê, buồn thế, thương nhỉ, sao nguời ta ác thế, thế thôi nhé, chết hả, ừ thì chết vây, sao lại có người ác thế. Chà chà, người ta hiếp đáp mình mà trơ mắt ếch ra đấy nhìn rồi rỉ rả xót thương.
Đứa nào bụp mình thì mình bụp lại, tự mà cứu lấy mình, diệt trừ kẻ ác,( dù có thể không thắng lợi nhưng at least you try) , thế mới là một thái độ sống tích cực, thế mới là nhân văn, thế mới là thương người chứ. Còn thái độ tự ti, yếm thế, yếu đuối, xót thương vớ vẩn, gật gà gật gù như của tác giả truyện này thì chỉ tổ là một mảnh đất màu mỡ cho cái ác, cái xấu tiếp tục hoành hành. Thật đúng là điên mới đi tung hô một thái độ sống, một cách nhìn thiếu tính đấu tranh, một tình thương phản tác dụng như vậy. Tớ mà cấm được truyện này tớ cũng cấm thẳng tay. ( hehê hay là ít ra cũng cấm con ( nếu có) của tớ đọc vì chả bổ béo gì)
Chà chà, cái tâm lý tự nhìn mình như một nạn nhân chứ không phải là một con người chủ động, chịu trách nhiệm về cuộc đời mình, giành giật lấy quyền sống cho mình, định đoạt số phận mình không biết đến bao giờ mới thay đổi, hì hì mà cả xã hội cùng tung hô thì thay đổi thế quái nào được.
Mình ăn cơm nó cũng ăn cơm, phải tự hỏi xem sao mình lại để nó ức hiếp mình chứ.

Được storylover sửa chữa / chuyển vào 08:46 ngày 23/05/2006
Được storylover sửa chữa / chuyển vào 09:15 ngày 23/05/2006
Được storylover sửa chữa / chuyển vào 09:32 ngày 23/05/2006

@HV09: Thấy sao thì nói vậy thôi à, đâu có gì mà cảm ơn. hí hí. Nói trúng ý nhau thì kẹng một cái hoành tráng nhá
----------------------
Trời ơi.... tôi đi chết đây! Tôi đi chết đây!!!!!!!!!!
Thanh niên storylover quả là thuộc lớp thanh niên có sức phản kháng mãnh liệt ghê gớm, thấy bực mình là cứ bùm bụp bùm bụp không cần ngẫm nghĩ hết lời người khác.
Trời ơi... tôi còn phải diễn nôm kiểu gì cho thanh niên này không kêu rên lên nữa đây?
Thanh niên storylover này, có phải đã bỏ qua đoạn "NNT quả là cao tay" của tôi không đấy? Đấy, cái hay đấy. Cái hay của CĐBT chính là thứ mà nội dung của nó khơi gợi lên trong người đọc đấy. Tiếc thay, cậu lại chê là "nội dung thì chán hết chỗ nói".
Một câu chuyện có thể khiến cậu day dứt về thái độ sống của các nhân vật, khiến cậu đau đáu về"sức mạnh chiến đấu", vậy mà cậu lại thốt lên "nội dung chán hết chỗ nói". Tôi không hiểu cậu bị làm sao nữa.
Thái độ của các nhân vật đáng bị chê trách cũng như thái độ của độc giả như storylover đáng bị chế nhạo vậy.
Nói chuyện với cậu chán lắm rồi. Nhưng vì niềm tin vào một kẻ cũng quan tâm văn học nước nhà như cậu, nên tôi muốn cho cậu rõ một điều cuối cùng (bởi vì sau bài viết này của tôi mà cậu vẫn giữ thái độ và quan điểm bây giờ của cậu, thì tôi cũng bó tay không biết nói gì thêm) :
Trong CĐBT, NNT không "tung hô" thái độ sống nào hết. Tất cả chỉ là phơi bày hiện thực, một hiện thực khiến những người có tâm phải day dứt về những cảnh đời khốn khổ, một hiện thực đánh thức lương tâm của những ai có thể can thiệp để giải quyết sự khốn khổ đó.
Ai đó cho rằng mô tả một thái độ sống là đang tung hô thái độ sống đó, thì xin mời học lại chương trình văn học THPT, đặc biệt là những tác phẩm như Chí Phèo, Tắt Đèn...
Chẳng lẽ lại bảo ông Nam Cao tung hô việc Chí Phèo đâm chết Bá Kiến rồi tự sát hay sao?

Được cundc sửa chữa / chuyển vào 11:55 ngày 23/05/2006

Từ lâu đã đọc được nhiều bài của cundc, nhưng mãi tới những bài viết gần đây của bạn về CDBT mới làm tôi thật sự chú ý đến bạn. Bạn đã nói lên được những gì tôi suy nghĩ, cái hay cua NNT. Chỉ tiếc là văn không hay, câu cú không gãy gọn nên không thể viết được một bài để khen ngợi chị Tư. Cảm ơn cundc rất nhiều.

Bác cundc, trả lời cho bác
]Một câu chuyện có thể khiến cậu day dứt về thái độ sống của các nhân vật, khiến cậu đau đáu về"sức mạnh chiến đấu",
Bác nhầm rồi, em không day dứt về thái độ sống của nhân vật, em bực mình về cách nhìn thiếu thực tế về con người của tác giả. Con người ta về hiện thực mà nói ai cũng có sức vươn lên, sức đấu tranh, nhưng khi vào chuyện tác giả vo tròn nhân vật đi, tước hết tính đấu tranh tự nhiên, để vừa vào cái khuôn gợi lòng xót thương của người đọc, thế nên em mới bảo tác phẩm thiếu tính hiện thực.
Trong CĐBT, NNT không "tung hô" thái độ sống nào hết. Tất cả chỉ là phơi bày hiện thực, một hiện thực khiến những người có tâm phải day dứt về những cảnh đời khốn khổ, một hiện thực đánh thức lương tâm của những ai có thể can thiệp để giải quyết sự khốn khổ đó.
Cái chính là ở ở tâm lý ngồi chờ người khác đến cứu này đây bác, chuyện này cũng tất cả như tất cả các chuyện khác, NNT đều miêu tả nhân vật của mình như những nạn nhân. Tất cả đều là nạn nhân tuốt, nạn nhân của thằng ăn cướp, thằng hiếp dân, thằng ăn trộm, của bố mẹ chia uyên rẽ thuý, của thằng chồng mất dậy, của cái nghèo, cái ngu dốt. Tôi khổ lắm, tôi buồn lắm, tôi đáng thương lắm, tôi là nạn nhân mà, thương tôi với, cứu tôi với. Hahha, tả người như thế là phiến diện, là gò ép vào cái khung " nạn nhân". Thứ nhất, cuộc đời thực không phải toàn những "nạn nhân" thế đâu, thứ hai là tạo "excuse" không làm gì cả, chờ người khác đến cứu.
Còn cái việc "tung hô" là em nói chuyện xã hội tung hô cách nhìn yếm thế của NNT. Hai tay hai khăn mùi xoa lau nước mắt, thương nhỉ, thương quá đi thôi, cái bọn đấy nó ác thế thì trời phạt nó ( trời phạt cái khỉ khô, nó thấy mình lùi nó lấn được thì nó lấn chứ trời đất gì ở đây)
Bác trích dẫn Nam Cao với em làm gì, Nam Cao viết truyện từ đời tám hoánh nào rồi, với những tư tưởng có lẽ cũng thích hợp ở giai đoạn lịch sử ấy thôi. Ta là người thế kỷ 21 rồi, ta phải tiến bộ hơn chứ.
Được storylover sửa chữa / chuyển vào 21:24 ngày 23/05/2006
Được storylover sửa chữa / chuyển vào 21:27 ngày 23/05/2006

Cún cứ một điều "hiện thực" hai điều "hiện thực" , lại còn lôi Nam Caovà Ngô Tất Tố ra so sánh cho đủ trọng lượng. Cái "hiện thực" mà một số người như cún tôn vinh đấy mới chính là cái người ta phản đối CĐBT . Trên vài diễn đàn báo chí, người ta phê phán nó vì nó phản ánh không đúng hiện thực ( đa số họ là người nam, sống trong vùng "phủ sóng" của CĐBT ). Người ta bực bội và phản đối vì có nhiều người chẳng hiểu quái gì con người vùng họ, nhưng đọc xong rồi ồ à : hiện thực đây này, họ đối xử với nhau như thế đấy nhá !
Nếu cún cảm thấy nó là hiện thcự, vì nó phản ánh cuộc sống xung quanh cún ( ở miền bắc ) , thì hãy khen, và kêu chị Tư viết về vùng cún đi. Còn chỉ là cốt truyện hư cấu, không điển hình và phản ánh chung được những gì xung quanh, mà được vài kẻ chẳng biết gì như cún a dua theo : hiện thực, hiện thực... thì tự nhiên gây ác cảm cho những người biết vấn đề.
Rõ ràng chị Tư bị phiền phức bởi những người như cún Đồng minh có khi còn nguy hiểm hơn kẻ thù nữa.

Vote cho bạn này 5 sao luôn. Tớ thì chưa về Cà Mau bao giờ, chịu không biết hiện thực ở đó ra sao. Nhưng mà tớ đọc chuyện này thì cũng thấy hư cấu sống sượng, gượng gạo, vớ vẩn, nhân vật không được khắc hoạ rõ nét, chả làm cho tớ tin là thật được, nên nói là hiện thực thì thấy chắc là hiện thực của một trí tưởng tượng kỳ quái thôi.
Đã bảo đi bảo lại thế rồi mà vẫn bị chi cundc chụp mũ là "day dứt với nhân vật", "vì thấy hiện thực nên thấy trong lòng sức mạnh chiến đấu" . Khổ, tác giả có làm tớ tin được cái thế giới trong truyện này các nhân vật này là có thật đâu mà "day dứt" với chả không day dứt. Đã bảo từ đầu đến cuối chỉ thấy bực mình vì nghệ thuật non tay, hư cấu không thành công, cách nhìn yếm thế, tự tị chuyện với trò ngớ nga ngớ ngẩn rồi mà. Chán.

Mất 1 tiếng gõ 1 bài dài, xong rồi post phát thì mất. Bực thế không biết.
Tóm lại thế này, thanh niên mixture và thanh niên storylover ạ, tôi đi chết đây.
Đi chết để được gặp cụ Nam Cao, cụ Ngô Tất Tố, ông Trọng Phụng... để ăn vạ các vị ấy rằng thì là: Ứ biết đâu, các vị phải gọi Chí Phèo, Thị Nở, lão Hạc, con chó Vàng, chị Dậu, Xuân tóc đỏ ra đây để làm chứng là các vị viết HIỆN THỰC cơ!!!!!
Có khi còn phải ăn vạ các cụ ý là tại sao các cụ không sống đến bây giờ để chứng kiến người ta chỉ có quyền mở mồm nói về những cái HIỆN THỰC ở nơi người ta sống. Trời ơi... ai sống ở làng Vũ Đại mà sao lắm người gật gù "hiện thực" Chí Phèo thế? Các cụ sẽ bị tôi chất vấn là: có phải vì mấy lão tây không sống ở VN thì không hiểu văn học VN nên các lão ý không trao giải Nobel cho văn học VN không?
Thôi đi ngủ đây. Nói thật là tôi rất chán khi phải lôi mấy cái kiến thức THPT cực kỳ cơ bản ra, nhưng tôi chẳng còn cách nào khác khi phải đối diện với các thanh niên hừng hực "sức mạnh chiến đấu" đậm chất thời đại thế kỷ 21.
À quên, tớ là cundc, dùng tạm nick này.
Bớ các cụ ... bớ hiện thực phê phán...
Ú a... ú ớ.... mấy chú bác Cà Mau... đứt bu nó ruột rồi.... kakaka...
- Về chủ đề tư tưởng, tôi đã đọc đi đọc lại nhiều lần. Tôi thấy nói cái xấu nhiều quá! Và cũng cô đọng quá! Những nhân vật ông già, con cháu, gái làm đĩ..., kể cả cán bộ xã đều là nhân vật xấu. Quan điểm chúng tôi không phải không cho nói cái xấu, nói không biện chứng. Tốt xấu bao giờ cũng có cả hai, tỉ lệ phải như thế nào đó. Nói xấu trong tác phẩm này có nhiều tình tiết đã nói quá hiện thực. Không đúng!
* Ông có thể nêu ra vài điển hình?
- Ví dụ như miêu tả gái điếm mà NNT dùng từ ?odập dìu trên bờ đê? thì làm gì có. Hay như đoạn viết có nội dung: sau đợt dập dịch cúm gia cầm xong thì một phụ nữ đã buồn tiếc của mà uống thuốc tự vận. Thực tế trong cả nước đến nay vẫn chưa có người tự vận như vậy mà chỉ có thể buồn chán thôi. Người nuôi có gia cầm bị tiêu hủy đều được bồi thường tiền. Hoặc như chi tiết: ông già chơi đĩ xong đã trả tiền cho đĩ ngay trước mặt con là không có.
hâkakakkakaka

Không đọc được bài của cún, nhưng có lẽ cún lại dựa Hơi Nam Cao, Ngô Tất Tố... phải không ? Có lẽ cún không hiểu cái hiện thực trong đó. Nếu hỏi Chí Phèo có thật không? Chị Dậu phải bán con thật à ? Thì chẳng ai có thể khẳng định được, thậm chí người ta còn lắc đầu. Cái hiện thực ở đây là những mối quan hệ XH được phản ánh trong tác phẩm, nó điển hình và được công nhận rộng rãi là phản ánh được hiện thực.
Còn CĐBT, chủ đạo là những suy nghĩ, mối quan hệ giữa người và người không phản ánh được bản chất và cuộc sống của người dân ở đấy. Nên nhiều người hiểu vùng họ thì họ rất chối tai trước những lời tâng bốc "hiện thực, hiện thực" từ những người như cún.
Còn vụ gái điếm dập dìu, trả tiền trước mặt con...mà đám cán bộ thiếu iod đấy nói, có lẽ cũng chỉ chọi lại luận điểm của những kẻ thiếu iod, thấy trong tác phẩm có những thứ ấy, nghĩa là phản ánh được hiện thực, và tâng bôc vô tội vạ.
Quan điểm của cún về "hiện thực" trong CĐBT là như thế nào mà cún có vẻ khoái để tâng bốc vậy ? Do phản ánh được mối quan hệ, suy nghĩ của hầu hết người miền nam, hay do phản ánh được những thứ lặt vặt như gái điếm, trả tiền trước mặt con ?