Cánh đồng bất tận - tác giả bị kiểm điểm

Cánh đồng bất tận - tác giả bị kiểm điểm

Cánh đồng bất tận không ********* nhưng...


TT - Tác phẩm Cánh đồng bất tận (NXB Trẻ) của Nguyễn Ngọc Tư ở Cà Mau đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của bạn đọc. Nhưng mới đây, cơ quan chức năng tỉnh Cà Mau đã yêu cầu kiểm điểm nhà văn Nguyễn Ngọc Tư về những nội dung trong tác phẩm này.

Sáng 7-4, ông Dương Việt Thắng (ảnh) và ông Trần Văn Hiện - trưởng và phó Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Cà Mau - đã có buổi trao đổi với Tuổi Trẻ.

* Dư luận cho rằng nhà văn Nguyễn Ngọc Tư (NNT) - tác giả truyện ngắn Cánh đồng bất tận (CĐBT) - vừa bị Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Cà Mau đề nghị Hội Văn học nghệ thuật tỉnh kiểm điểm ?ophê phán tác giả một cách nghiêm khắc?. Điều này có không, thưa ông?

- Ông Dương Việt Thắng: Đúng là chúng tôi có buổi làm việc với lãnh đạo Hội VHNT, sau khi xem xét những vấn đề dư luận phản ánh, chúng tôi đã đề nghị có ý kiến về các mặt tích cực, hạn chế và đề nghị Hội VHNT kiểm điểm tác giả.

* Nhưng từ tháng 9-2005 đã có nhiều báo, tạp chí trung ương địa phương đăng tải, bình phẩm truyện CĐBT. Vậy tại sao mãi đến 27-3-2006 Ban Tuyên giáo tỉnh mới có thông báo kiểm điểm NNT, thưa ông?

- Thì ngay lúc đầu tôi có đọc cũng chưa thấy ai nói gì. Sau đó có nhiều ý kiến khen chê trái ngược nhau gọi, gửi về Ban Tuyên giáo tỉnh ủy. Ngay lúc đó chúng tôi định làm việc nhưng các đồng chí trong Hội VHNT bận việc, đồng chí chủ tịch hội bị bệnh phải phẫu thuật, phải chờ. Nhà văn NNT nằm trong biên chế của hội nên phải gặp thủ trưởng của nhà văn mới làm việc được.

Ngày 24-3- 2006 chúng tôi đã làm việc với lãnh đạo Hội VHNT gồm các đồng chí Mười Thanh (chủ tịch hội) và hai phó chủ tịch hội Lê Đình Trường, Hoàng Thêm. Đã nhận xét những ý kiến khen chê.

* Ý kiến đó thế nào, nhiều không, thưa ông?

- Sau khi CĐBT ra mắt độc giả, có rất nhiều ý kiến. Khen thì nhiều - ông Thắng cười xòa nói - nhất là khi báo Tuổi Trẻ và cả Đài truyền hình VTV giới thiệu, đăng tải. Nhưng cũng không ít ý kiến chê rất dữ.

Có độc giả Việt kiều và cả các nhà nghiên cứu phê bình văn học cho rằng đây là thứ văn chương *********, thậm chí là chống cộng; tục tĩu dâm ô; chống lại chủ trương của Đảng và Nhà nước. Chủ yếu là chị em phụ nữ, tại vì họ giận!

* Cụ thể giận ra sao, thưa ông?

- Vùng đất tác phẩm thể hiện chủ yếu ở Cà Mau, huyện Đầm Dơi là nơi có nhiều địa danh lịch sử như Bàu Sen, đầm Bìm Bịp... Đó là ý kiến của nhiều người, trong đó có số cán bộ đã gửi về cho ngành văn hóa và cá nhân lãnh đạo tỉnh ủy, có cả dịch giả nghiên cứu văn hóa Nguyễn Kim Dân ở P.3, Q.Bình Thạnh, TP.HCM. Thể hiện ý kiến bằng các văn bản thư từ, có ý kiến còn đề nghị tổ chức hội thảo nữa.

* Ông đánh giá ra sao về nội dung ý kiến của độc giả?

- Qua buổi làm việc (với Hội VHNT tỉnh) đã có ý kiến thống nhất: nói truyện ngắn CĐBT là ********* và chống cộng là không phải. Chúng tôi không cho là như vậy, không thể qua một truyện ngắn, một tác giả mà đánh giá như vậy được.

Còn nói là dâm ô tục tĩu cũng không phải đâu bởi trong truyện chỉ có vài ý nhỏ thôi, không thể đánh giá được.

* Thế còn ý kiến cho rằng NNT ám chỉ về địa danh ?obôi nhọ? địa phương?

- Về vấn đề địa danh, tôi nghĩ không chỉ có Cà Mau mà NNT đã nói chung cho cả vùng Tây Nam bộ.


Nhà văn Nguyễn Ngọc Tư đang ký tặng sách cho bạn đọc - Ảnh: T.T.D.
* Cụ thể hơn, ông thấy thế nào?

- Về chủ đề tư tưởng, tôi đã đọc đi đọc lại nhiều lần. Tôi thấy nói cái xấu nhiều quá! Và cũng cô đọng quá! Những nhân vật ông già, con cháu, gái làm đĩ..., kể cả cán bộ xã đều là nhân vật xấu. Quan điểm chúng tôi không phải không cho nói cái xấu, nói không biện chứng.

Tốt xấu bao giờ cũng có cả hai, tỉ lệ phải như thế nào đó. Nói xấu trong tác phẩm này có nhiều tình tiết đã nói quá hiện thực. Không đúng!

* Ông có thể nêu ra vài điển hình?

- Ví dụ như miêu tả gái điếm mà NNT dùng từ ?odập dìu trên bờ đê? thì làm gì có. Hay như đoạn viết có nội dung: sau đợt dập dịch cúm gia cầm xong thì một phụ nữ đã buồn tiếc của mà uống thuốc tự vận.

Thực tế trong cả nước đến nay vẫn chưa có người tự vận như vậy mà chỉ có thể buồn chán thôi. Người nuôi có gia cầm bị tiêu hủy đều được bồi thường tiền. Hoặc như chi tiết: ông già chơi đĩ xong đã trả tiền cho đĩ ngay trước mặt con là không có.

Từ những chi tiết như thế, chúng tôi cho rằng tác phẩm này không có tác dụng giáo dục xã hội, giáo dục con người. Tôi không viết văn nhưng tôi biết chức năng của văn học là chức năng giáo dục và định hướng.

Mặc dù mặt trái của kinh tế thị trường có cái xấu, cái xuống cấp nhưng đa số vẫn tốt. Nói vậy để con người còn niềm tin, lạc quan hơn với cuộc sống.

* Ông đánh giá mức độ phản ứng giữa CĐBT lần này so với Cù lao Tràm của những năm đầu đổi mới thế nào, thưa ông?

- Cù lao Tràm cũng có nói tốt dù thời kỳ mới đổi mới nói về mặt trái hơi nhiều! Sau này lại có Cái đêm hôm ấy đêm gì của một tác giả ở Thanh Hóa cũng bị phản ứng! Ý tôi muốn nói trong một tác phẩm có tốt có xấu cho tròn trịa vậy thôi, không thì thiếu tính giáo dục.

Người đọc sẽ thấy bi quan. Tiến sĩ Thái Văn Long - giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Cà Mau - có nói không nên cho học sinh coi CĐBT vì đọc xong học sinh sẽ hiểu ?oxã hội dập dìu đĩ?. Có cựu chiến binh tên Nguyễn Hiền Thân ở Bà Rịa - Vũng Tàu sau khi đọc xong CĐBT đã tát cô con gái của mình chỉ vì con của ông khen CĐBT hay!

* Ông nhận định sao về hai luồng ý kiến khen chê?

- Phải chờ ý kiến của các nhà phê bình văn học. Vụ trưởng Vụ VH Đỗ Kim Cuông có gặp tôi nói riêng: nhận thức tư tưởng của NNT còn non kém chứ không có chống cộng gì đâu! Chúng tôi đề nghị hội tạo điều kiện cho nhà văn nâng cao nhận thức nghiệp vụ chuyên môn. Chứ như hiện nay NNT mới học xong lớp 11 mà thôi!

* Thực tế NNT đã bị kiểm điểm chưa và kiểm điểm đến mức nào, thưa ông?

- Mục đích chính của lần mổ xẻ này là để nhà văn có dịp nhìn lại và sáng tác tốt hơn. Cũng nhẹ nhàng thôi, không có gì cay cú hay gay gắt cho dù có ý kiến còn đòi bài trừ, trục xuất nhà văn ra khỏi địa bàn.

* Trở lại với CĐBT, thưa ông Thắng, ông có nghĩ CĐBT nói cái xấu là có hại không? Văn học nghệ thuật được quyền hư cấu không, thưa ông?

- Nói cái xấu để thức tỉnh là điều tốt. Nhưng nói gì thì nói cũng phải có tính định hướng. Anh hình dung xem, trẻ mới lớn lên mà đọc CĐBT sẽ thấy cái này sao mà quá trời vậy! Trẻ sẽ hoài nghi quá đi chứ.

Đúng là sáng tác văn học nghệ thuật được quyền hư cấu nhưng phải trên cơ sở sự thật. Nói quá thành bác Ba Phi rồi! Nói quá mà nói về cái tốt, nhân cách hóa sẽ có tính xây dựng. Theo tôi, hư cấu như thế tốt.

* Vậy ông có thể cho biết có bao nhiêu phần trăm sự thật trong CĐBT? Ông đánh giá sao về nhà văn này!

- Tôi đánh giá cao phong cách ngôn ngữ thể hiện - đặc điểm đặc sản miền Nam - của NNT. Tôi không thể cân đo giá trị một tác phẩm văn học như làm kinh tế được.

* Xin cảm ơn ông!

TRẦN ĐỨC thực hiện

Đề nghị:

- Hội Văn học nghệ thuật kiểm điểm phê phán tác giả một cách nghiêm khắc, rút kinh nghiệm khi viết, cần phải có thực tiễn cuộc sống, cái đẹp, cái tốt mà xã hội đang xây dựng và phát triển. Tất nhiên, cần phê phán cái chưa tốt, nhưng phải đúng hiện thực và có định hướng cho con người đến cái chân - thiện - mỹ.

- Hội Văn học nghệ thuật nên thường xuyên có định hướng cho người viết, sáng tác nên những tác phẩm hay, có phê phán nhưng phải thận trọng tránh gây nên một phản ứng xã hội gay gắt đối với tác phẩm.

- Thường xuyên tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tất cả hội viên ở các lĩnh vực (có Nguyễn Ngọc Tư) được tham gia học tập lý luận chính trị, trau dồi đạo đức phẩm chất, nâng cao ý thức trách nhiệm của người cầm bút, nâng cao nghiệp vụ chuyên môn.

Riêng nội dung trả lời phỏng vấn với một số báo thiếu trách nhiệm, đề nghị Đảng, Đoàn nơi Nguyễn Ngọc Tư sinh hoạt giáo dục và kiểm điểm.

(Trích báo cáo ngày 27-3-2006 của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Cà Mau)
( Theo Tuổi trẻ)

Thiệt tình, lại có vụ giật gân đây! Tôi đã đọc Cánh đồng bất tận và tôi chẳng thấy có gì trong đó đáng kiểm điểm hết, đúng thật là quan niệm của các ông già.
Nhưng mà chuyện này sẽ làm cho CĐBT ăn khách hơn và được nhiều người đọc hơn cho mà xem.

Đọc cái này mà chết cười, không biết từ bao giờ rồi, cái thói đọc văn theo kiểu xã hội học dung tục đã ngấm vào độc giả VN(nhất là những người làm ở ban văn hóa ). Bình luận một tác phẩm văn học như thế này, thì theo tôi nghĩ, người bình luận phải tự kiểm điểm và đi học chuyên tu đi là vừa.
Không biết giới nghệ sĩ có lên tiếng gì về chuyện này không? Nếu họ không lên tiếng, thì họ cũng nên gác bút lên mà làm việc khác có ích hơn cho đời thì hơn.

Nhân đọc bài phỏng vấn hai ông trưởng phó ban tuyên truyền tỉnh ủy Cà Mau về việc kỉ luật Nguyễn Ngọc Tư vì cái tội viết Cánh Đồng Bất Tận, Aikika cảm thấy Nguyễn Ngọc Tư quả là đáng trách và chị phải "tự kiểm điểm một cách sâu sắc trước Đảng và nhân dân". (Kiểm điểm và tự phê bình như các đồng chí bên Bộ giao thông vận tải thì càng tốt)
Cái tội của Nguyễn Ngọc Tư là lớn lắm:
Thứ nhất là cái tội nói thật. Viết văn là phải hư cấu, phải vẽ vời ra một cái thế giới tốt đẹp ảo tưởng, nói chung là phải xạo. Đại loại như đất nước ta rừng vàng biển bạc, đất đai phì nhiêu, nhân dân ta ấm no hạnh phúc và nhà nước vững mạnh, quang vinh. Nói thật như NNT là không được. Cái tội bần cùng hóa xã hội nông thôn Việt Nam là không thể chấp nhận được.
Thứ hai, tội của NNT là tội dùng ngôn ngữ không đứng đắn, là tục tĩu và dâm ô, đi ngược lại đường lối và chủ trương của Đảng. NNT phải học tập các đồng chí cấp cao bên PMU 18 kìa. Kinh doanh nhà hàng khách sạn kèm theo dịch vụ thân xác thì phải kín đáo, phải âm thầm. Ai lại đem vào văn học bao giờ. Viết như thế hóa ra thành Nam Cao và Vũ Trọng Phụng thứ hai à. Mà Nam Cao và Vũ Phụng Phục là phê phán cái xã hội Pháp thuộc xa xưa rồi. Xã hội ngày nay tốt đẹp thế mà dám phê phán à. Tội thứ hai này cũng là nặng lắm.
Cái tội thứ ba của NNT là chỉ mới học tới lớp 11 thôi (theo như lời đồng chí trưởng ban Tỉnh ủy) mà dám viết văn trên đầu cha đầu chú, toàn những người có học vị tiến sĩ cả thôi đang công tác tại Ban tuyên giáo và Hội văn học nghệ thuật. Một con nhóc miện còn hôi sữa mà dám leo lên đầu các cụ để ngồi à. Các cụ viết truyện cao siêu nên quần chúng nhân dân không hiểu nổi nên không đọc thôi đấy. NNT chỉ mới học lớp 11 mà đã dám to mồm thế thì phải cải tạo lại thôi. Các cụ phải cho hàng triệu đọc giả của NNT ở trong nước và cả hải ngoại biết rằng các cụ mới chính là đầu tàu của Văn học VN. Cái thứ văn chương khác người và không theo khuôn khổ kia là phải vùi dập cho nó theo khuôn mà các cụ đã đúc sẵn mới được.
Đó là ba cái tội lớn của NNT mà Aikika có thể nghĩ ra trong lúc này. Chừng nào nghĩ thêm được tội nào nữa thì Aikika sẽ thông báo cho bà con được biết. Mà có lẽ Aikika tài hèn sức mọn, suy nghĩ thấp kém nên định tội cho người khác rất dở, chẳng bù với các bậc lão thành, các đồng chí tiến sĩ bên Ban tuyên truyền tỉnh ủy. Các đồng chí ấy mà chụp mũ và kể tội ai rồi thì người đó khó tránh và đố cãi được. Về mặc này thì Aikika xin cam bái hạ phong mà cuối mình học hỏi, học hỏi. Chậc, càng nghĩ càng thấy cán bộ nước mình tài thật.

C. xác !

Hoan hô Aikika, hay lắm. Sao bạn mò ra dc cả CV của mấy ông tuyên giáo vậy? Tớ đọc cái này mà tưởng mình trở lại thế ký trước, khi mà mỗi tư tưởng, ý kiến tiến bộ bị kiểm soát và xử lý. Chẳng lẽ Cà mau là rừng Uminh theo nghĩa đen hay sao?
Xem ý kiến của bạn đọc TT ở đây, mọi người lên tiếng ủng hộ NNTư đi.
http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=131664&ChannelID=118

Tôi cũng chẳng mấy ưa cách làm ngớ ngẩn của mấy ông Cà Mau nhưng cũng xin góp thêm 1ý kiến cá nhân để mở rộng đường dư luận.
Thực ra khi nhận xét đánh giá thông qua bài báo ,chúng ta đứng trên quan điểm khách quan .Nhưng mấy ai đã về miền Tây để hiểu về con người, cuộc sống ở đó. Cũng vì vậy chúng ta yêu văn NNT bởi qua những tác phẩm như cuốn CĐBT ,NNT đã mở ra trước mắt chúng ta 1 cuộc sống khá lạ vừa yên bình, vừa thuần hậu chất phác và trần đầy sức sống.
CĐBT được phép xuất bản bởi những người có cùng hệ qui chiếu như chúng ta và do sự thoáng hơn về quan điểm so với trước kia (đôi khi hơi quá để ra đời những thứ như Bóng Đè hay Ngựa Trời).Chúng ta coi các sự kiện trong tác phẩm NNT là hư cấu trên nền cuộc sống nơi chị đang sống - tác phẩm của chị đơn thuần là văn học.
Nhưng người dân MT k nghĩ như vậy. Dân MT thật thà ,chân chất hơn chúng ta. Tôi đã từng sống và làm việc tại MT 1 thời gian . Có 1 số cô hỏi tôi rằng : anh đi lâu như vậy mà vợ anh ở nhà k nhớ anh sao, tôi mới nói đùa :ở ngoài Bắc k như trong này, trai gái lấy nhau xong ai về nhà nấy chứ k ở chung nên anh đi lâu ,vợ anh cũng chẳng biết . Thế mà họ tin thật ,bàn tán xôn xao k hiểu sao dân Bắc lạ thế . Ngay trong truyện Giỡn chơi của NNT cũng phản ánh tính cách đó : chỉ 1mấy câu nói yêu đùa giỡn của 1 cô gái thị thành mà 1 anh dân quê tưởng thật đến mức bỏ quê mà tha phương. Những gì viết trong sách trong báo ,đối với họ mặc nhiên là sự thật. Cũng vì vậy họ tin có người tự vẫn do đàn gà bị Cúm ,hay ông lão trả tiền chơi gái ngay trước mặt con đương nhiên là chuyện có thật. Cũng như khu vườn chữa bệnh ở Long an, người đẻ ra côn trùng... cũng là chuyện thật nốt. Đó là niềm tin hồn nhiên mà chúng ta đã đánh mất từ lâu.
Do đó mà mấy ông Cà Mau sợ truyện của NNT có thể ( nhấn mạnh nhé) gây ra 1 số hậu quả k hay ( về mặt chính trị) cũng là điều dễ hiểu .Nhưng lẽ ra thay vì tuyên truyền nâng cao nhận thức trong dân mấy ổng lại quay sang tác giả để...giáo dục . Cách làm này vừa buồn cười lại vừa ngây ngô.
Nhưng nếu vin vào đó nói rằng , mấy ông chụp mũ hay gì gì đó thì chúng ta lại cũng ngây ngô (cố tình ?) nốt

Kính thưa các anh chị,
Bên forum Báo chí - Truyền thông cũng đang xôn xao vụ nhà văn Nguyễn Ngọc Tư bị yêu cầu kiểm điểm, bên đó hầu hết là các anh chị em làng báo - có cả những người đang làm việc ở Cà Mau. Hầu hết mọi người đều rất bất bình trước những suy nghĩ ấu trĩ, lạc hậu và không thể chấp nhận được của một số vị lãnh đạo ngành văn hóa tư tưởng của tỉnh này.
Xin mời các anh chị đọc thêm và cùng có ý kiến về vụ này. Đây là địa chỉ:
http://www.ttvnol.com/baochi/699939.ttvn

Tôi lại nghĩ khác , chả có ai ngây ngô trên cái cõi tuyên giáo đấy cả. Vờ vịt lấy giọng "dân miền Tây tui vốn thiệt thà , chị viết sao bà con tin vậy ..." chỉ là để che giấu bản chất đánh đập vùi dập nhà văn thôi.

Buồn cười!
Thời gian qua có hai cuốn gây sự chú ý, một cuốn là thế này và một cuốn là thế kia. Bây giờ thì một cuốn như thế này, còn một cuốn vẫn thế kia. Thật chả còn biết thế nào. Hay là thôi, mượn lời cổ nhân rằng "Thế Chiến quốc Thế Xuân Thu..."..., vậy nhỉ.
Công nhận là buồn cười. Buồn mà cười.