cây dạ cẩm chữa viêm loét dạ dày và bệnh khớp

Trong dân gian thường gọi cây dạ cẩm là : Cây loét mồm, Đất lượt. Tên khoa học : Hediotis capitellata Wall. ex G.Don, họ cà phê Rubiaceae. Cây thảo leo bằng thân quấn; cành vuông rồi tròn, phình to ở các đốt, có lông đứng. Lá có phiến hình trái xoan thon, chóp nhọn, đáy hơi tròn; gân phụ 4-5 lông đứng. Lá có phiến hình trái xoan thon, chóp nhọn, đáy hơi tròn, gân phụ 4-5; lá kèm có lông và 3-5 thuỳ hình sợi. Cụm hoa chùy ở ngọn và nách lá, mang tán tròn, mỗi tán mang 6-12 hoa màu trắng hoặc trắng vàng. Quả nang 1,5-2mm, chứa nhiều hạt rất nhỏ. Mùa quả tháng 5-7. Phân bố : Cây mọc hoang rất nhiều ở vùng rừng núi từ Lạng Sơn Hòa Bình tới Khánh Hoà, Kontum, Lâm Đồng và Đồng Nai. Gặp nhiều trên đất sau nương rẫy bỏ hoang.

​

Bộ phận dùng làm thuốc chữa bệnh : Toàn cây bỏ rễ của cây dạ cẩm Hediotis capitellata.
Cây mọc hoang ở vùng núi, thu hái quanh năm, thường hái lá và ngọn non, có thể dùng toàn cây bỏ rễ. Hái về rửa sạch phơi hay sấy khô, để nơi khô ráo dùng dần hay nấu cao.
Theo quan niệm của y học cổ truyền dạ cẩm có vị ngọt hơi đắng, tính bình, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, làm dịu cơn đau, tiêu viêm, lợi tiểu.
Sau đây là một số bài thuốc chữa viêm loét dạ dày bằng cây dạ cẩm và 1 số bệnh khác :
- Chữa sưng khớp:
Dạ cẩm 20g, mua núi cây tươi 30g, náng hoa trắng 30g giã nhỏ. Tất cả hơ nóng dùng đắp bó nơi khớp sai đau.
- Chữa đau viêm loét dạ dày:
Dạ cẩm ngày 20 , 40g , rửa sạch cho 500ml nước, đun lửa nhỏ còn 150ml nước. Chia 2 lần uống lúc đau hoặc trước bữa ăn. Dùng liền 10 ngày.dạ cẩm có tác dụng làm giảm đau, trung hoà axit trong dạ dày, bớt ợ chua, vết loét se lại, bệnh nhân có cảm giác khoan khoái nhẹ nhàng.
Có thể dùng dạ cẩm dưới hình thức thuốc sắc, thuốc cao, bột hay cốm.
Dạng thuốc sắc : ngày uống 10 đến 25g lá và ngọn khô, thêm nước vào sắc, thêm đường cho đủ ngọt, chia 2 hay 3 lần uống trong ngày.
Cây dạ cẩm 300g, đường 900g, nấu thành cao hoặc chế si rô, uống mỗi ngày với lượng thuốc cao hay si rô tương đương với 20g dạ cẩm. Uống trong 30 ngày.
Dạ cẩm 20g, lô hội 20g, nghệ vàng tán bột mịn 12g, cam thảo 6g. Sắc uống ngày một thang, chia 2, 3 lần. Thêm mai mực tán bột 10g uống cùng nước thuốc trên nếu ợ chua nhiều. Điều trị 20 , 30 ngày là một liệu trình.
Dạ cẩm giúp chữa lở loét niêm mạc miệng, lưỡi, viêm loét họng : Lấy lá và ngọn non của cây dạ cẩm, rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước cho uống hoặc lấy dịch bôi vào vết lở loét. Hoặc lấy khoảng 12 - 25g lá dạ cẩm, sắc lấy nước, uống 2 - 3 lần trong ngày, trước bữa ăn. Để dễ uống có thể thêm chút đường kính. Khi uống nên ngậm dịch thuốc vài phút trong miệng để cho thuốc tiếp xúc với vết loét cho nhanh khỏi. Có thể uống 2 - 3 tuần liền, đến khi các triệu chứng thuyên giảm.
Hoặc dạ cẩm nấu thành cao lỏng theo tỉ lệ 1:1, hòa thêm chút mật ong , đóng chai, bảo quản trong tủ lạnh, hoặc nơi cao ráo, thoáng mát để uống trong vài ngày và dùng bôi vào các vết lở loét trên môi, lưỡi sẽ giúp nhanh lên da non. Ngoài ra có thể phối hợp dạ cẩm với một số vị thuốc thanh nhiệt giải độc khác như bồ công anh, kim ngân hoa, sài đất mỗi vị 12g để tăng hiệu quả. Sắc uống ngày 1 thang, uống liền 2 - 3 tuần đến khi các triệu chứng thuyên giảm