Cây tỏi nổi giận - Mạc Ngôn

Cao Dương mắt nảy đom đóm, có cảm giác như cánh tay không còn nữa, hai vai nóng rẩy như chèm lửa. Anh nghe thấy Mặt Ngựa bên cạnh nôn oẹ, liền ngoảnh sang nhìn cậu ta.
Mặt Ngựa đầu cúi, cổ vươn ra, xương bả vai nhô lên, ***g ngực phập phồng dữ dội. Dưới đất là một bãi nhớp nhúa, đỏ có, trắng có. Đàn nhặng xanh từ chuồng xí bay đến sà xuống bãi nôn. Cao Dương vội ngoảnh đi, dạ dày cuộn lên từng cơn, anh oẹ một tiếng, nôn ra một bãi nước vàng. Rất âu, anh không dám nhìn Mặt Ngựa, Nhưng bụng hì nghĩ: Thức ăn mà Mặt Ngựa nôn ra, đỏ là cà chua, trắng là màn thầu, xem ra Mặt Ngựa khá no đủ. Anh còn nghĩ, cổ tay Mặt Ngựa còn đeo một chiếc đồng hồ rất dày, rất to.
Thím Tư phía bên trái lúc đầu còn kêu gào, sau chuyển thành rên rỉ, rồi tiến rên cũng không nghe thấy nữa. Thím ấy chết rồi sao? Cao Dương giật thót vì ý nghĩ phỉ thui của anh, liền nhìn sang, thím Tư chưa chết, hai tay duỗi thẳng, nếu không có bả vai giữ lại, thì chắc chắn vập mặt xuống đất. Một chiếc giầy đã tụt đâu mất, bàn chân nhòn nhọn, đen nhẻm thò ra một bên, đàn kiến đang bò lên chân. Đầu thím chưa chạm, nhưng mớ tóc bạc rũ xuống đã chạm đất.
Mình không khóc. Cao Dương tự nhủ, mình không khóc.
Anh gắng gượng đứng lên, cố áp lưng về phía sau để cánh tay bị còng giật cánh khuỷu được thoải mái một tí. Nữ cảnh sát Tống An Ni đảo qua. Cô ta bỏ mũ ra, mái tóc đen nhánh, vẫn đeo kính râm, môi bóng nhẩy. Cô ta lấy khăn tay thêu che miệng, giọng à uồm: ?oCác người không có chuyện gì chứ??
Cao Dương không muốn tiếp chuyện, thím tư im như thóc, Mặt Ngựa thì trái lại: ?oĐ. mẹ cô, không? không có chuyện gì?.
Cao Dương rất sợ Mặt Ngựa bị đánh, bèn ngoảnh sang nhìn cậu ta.
Nữ cảnh sát không đánh Mặt Ngựa,che miệng bỏ đi.
Cao Dương nói: ?oNgười anh em, gắng nhẫn nhịn một chút? đừng để ăn đòn từ bây giờ.?
Mặt Ngựa nhệch miệng cười. Cao Dương thấy mặt cậu ta trắng nhợt nhu giấy dán cửa sổ.
Nữ cảnh sát lại tới, dẫn theo lão Chu và lão Trịnh. Lão Chu xách theo chiếc thùng không, Lão Trịnh xách ba chiếc vỏ chai bia, nữ cảnh sát cầm chiếc gáo múc nước.
Ba cảnh sát đi tới chỗ vòi nước. Lão Chu mở vòi lấy nước vào thùng. Nước chảy mạnh, trắng như tuyết, giội xuống thùng tôn như đánh trống. Nước đầy thùng, bắn tung toé. Lão Chu xách thùng đi, không khoá vòi, nước chảy ào ào xuống nền gạch vỡ. Mùi nước toả ra, tươi mát, Cao Dương hít lấy hít để. Trong bụng anh như có một quái vật đang xin xỏ hộ anh: ?oNước? nước, thủ trưởng, cho xin ngụm nước, làm ơn? khát quá!? Lão Trịnh hứng chai dưới vòi, gần như đầy ngay lập tức, miệng chai sủi bọt. Lão Trịnh hứng đầy cả ba chai, đem lại hỏi Cao Dương: ?oUống không??
Cao Dương cố gắng lắm mới gật được một cái, ngửi thấy mùi nước, nhìn khuôn mặt đẫy đà của lão Trịnh, anh cảm động suýt khóc.
Lão Trịnh cầm đít chai, kề miệng chai vào miệng anh.
Anh vội vàng bập miệng chai hút mạnh, ngụm nước to tướng xộc vào khí quản, anh ho sặc sụa, mắt trắng dã. Lão Trịnh quẳng chai nước xuống đất, vòng ra sau đấm lưng cho anh.
Một bụm nước ộc ra từ mũi miệng anh.
- Đi đâu mà vội? Từ từ thôi! ?" Lão Trịnh nói ?" Nước còn nhiều, đủ uống.
Anh uống một mạch ba chai nứoc, vẫn còn khát, cổ họng ran rát như thèm lửa, nhưng nhìn sắc mặt không vui của lão Trịnh, anh không dám uống thêm.
Mặt Ngựa cũng đứng lên. Lão Chu cho cậu ta uống nước. Cao Dương nhìn cậu ta uống một mạch năm chai nước mà thèm. Anh không vui, nghĩ bụng: Uống hơn mình hai chai!
Thím Tư có lẽ đã ngất. Cô cảnh sát múc từng gáo nước đổ lên người, lên đầu thím. Nước trong đổ lên người, nước đục chảy xuống đất.
Thím Tư mặc chiếc áo tay lửng bằng vải xô,đã đổi màu vì lâu ngày không giặt, nước giội đến đâu, áo hơi trắng ra đến đó. chiếc áo như dán trên người thím, hằn rõ những đốt xương sống và xương bả vai nhọn hoắt. Mái tóc hoa râm bết vào da đầu, nước bẩn chảy theo tóc xuống đất, đọng thành vũng.
Cao Dương ngửi thấy mùi hôi trên người thím Tư, bụng anh quặn lên, sôi ùng ục. Anh nghĩ, có lẽ thím Tư đã chết. Đang sợ toát mồ hôi thì thím Tư từ từ ngẩng đầu lên, mớ tóc hoa râm trên đầu như nặng ngàn cân, cái cổ gầy ngẳng vất vả chống đỡ. Tóc bị ướt càng thấy thưa. Anh nghĩ, so với đàn ông, đàn bà hói đầu xấu gấp bội. Bất giác anh nhớ tới bà mẹ hói đầu của anh mà cầm lòng không đậu, suýt nữa bật khóc.
Mẹ anh vốn tóc bạc phơ, rất đẹp lão. Trải qua nửa chừng Cách mạng Văn hoá, cái đẹp không còn mảy may, mớ tóc bạc đã bị bần nông va trung nông lớp dưới trong thôn giật lên giật xuống, không còn một sợi. Đúng là chịu tội sống! Bố là địa chủ, thì me là vợ địa chủ, không giật tóc mẹ thì giật tóc ai?... Thằng Thu Lương nhà họ Quách to như hộ pháp,túm tóc ấn đầu mẹ xuống. quát: ?oCon mụ tóc trắng, quì xuống!? Cảnh tượng ấy anh đứng xa nhìn thấy, giờ đây lại hiện ra sống động trước mắt? Anh nghe thấy tiếng khóc tấm tức như trẻ con của mẹ?
Thím Tư tỉnh lại do nước lạnh. Cái miệng móm bập bập, thím oà khóc như trẻ con.
Mắt anh ứa ra hai giọt lệ mặn chát. Anh tự trấn an: Mình không khóc, mình không khóc.
?oUống nước không?? Anh nghe cô cảnh sát hỏi thím Tư bắng một giọng nhe nhàng. thím chỉ khóc, không trả lời, giọng khản đặc, mảnh như tơ, không khan khản như hồi nãy.
?oCái gan đập phá cửa kính đâu rồi?? Cô cảnh sát múc một gáo nước giội lên đầu thím Tư rồi bỏ mặc thím đấy, xách thùng nước đến trước mặt Cao Dương. Anh không trông thấy mắt cô vì cặp khính râm che khuất, chỉ thấy đôi môi mím chặt như một đường chỉ. Anh bất giác run bắn chợt nghĩ tới con lợn cạo sạch lông.Cô cảnh sát dặt thùng nước xuống, không nói nửa lời, múc đầy một gáo hắt vào ngực anh. Anh co người lại theo bản năng,miệng hét lên một tiếng. Cô ta nhếch miệng cười, hai hàm răng trắng loá, đều tăm tắp, cực đẹp. Cô lại múc một gáo đổ lên đầu anh. Đã có sự chuẩn bị, anh không giật mình, nước lạnh từ đầu chảy xuống vai, xuống ngực, càng xuống dưới càng chậm, cuối cùng là những vệt đục ngầu ở chân. Anh phấn chấn lên,đầu óc tỉnh ra, làm như giội nước lạnh lên đầu là niềm vui lớn nhất trong đời! Anh nhìn cái miệng xinh xinh của cô cảnh sát mà trong lòng cảm kích.
Cô cảnh sát chỉ giội cho anh hai gáo rồi xách thùng sang trước mặt Mặt Ngựa. Cậu ta mặt trắng bệch, một mắt sưng húp, một mắt mở, miệng cười nhạt. Như bị hạ nhục, cô ta hắt thật mạnh gáo nước vào khuôn mặt nhợt nhạt của Mặt Ngựa. Cậu ta cũng phản xạ theo bản năng, rúm người lại rất khó coi.
- Thế nào? ?" Cô cảnh sát nghiến răng hỏi.
Mặt Ngựa lắc lư, vừa cười vừa nói: ?oMát quá! dễ chịu quá!?
Cô cảnh sát múc nước hắt lia lịa bất kể vào chỗ nào trên người Mặt Ngựa, miệng lải nhải: ?oNày thì mát, này thì dễ chịu!?
- Mát mẻ và dễ chịu quá? Mặt Ngựa vặn vẹo lưng, tung chân đá, lắc lắc đầu, ào lên, giọng chua loét.
Cô cảnh sát quẳng gáo, bê thùng nước đổ ụp lên đầu Mặt Ngựa, hình như vẫn chưa hả giận, cô gõ mép thùng liền mấy cái vào đầu Mặt Ngựa như để trút sạch những giọt nước cuối cùng lên đầu cậu ta.
Cô quẳng thùng, chống nạnh, ngực phập phồng, thở hồng hộc.
Cao Dương nghe thấy tiếng gõ trầm đục của thùng nước lên đầu Mặt Ngựa mà ghê cả người!

Mặt Ngựa tựa cái đầu dài dài lên thân cây mà thở. Mặt cậu ta bỗng sưng vù lên, chuyển sang màu tương ớt. Cao Dương nghe thấy bụng cậu sôi ùng ục, cổ vươn dài ra, gân cổ chằng chịt, miệng mấp máy rồi chợt mở to, bắn nước bẩn ra, cô cảnh sát tránh không kịp, dây đầy ngực áo.
Cô nhảy dựng lẹn, kêu the thé.
Mặt Ngựa nôn oẹ, không còn hơi sức đâu mà nhìn ngực áo cô cảnh sát.
Lão Trịnh giơ tay xem đồng hồ,nói:
- Thế thôi, cô Tống! Ta đi ăn cơm để kịp bàn giao.
Lão Chu xách thùng và gáo theo sau cô Tống và lão Trịnh.
Anh nghe thấy lão Chu gọi điện trong phòng làm việc, giục nhà hàng mau đem bánh chẻo đến, mà cảm thấy lợm giọng. Anh cố nghiến răng nghiến lợi để đừng nôn ba chai nước uống ban nãy.
Cậu Mặt Ngựa vẫn nôn oẹ nhưng trong bụng không còn gì ngữa mà nôn! Nhìn những sợi máu và nước dãi chảy trên mép, anh thấy thương cho chàng thanh niên ngang bướng này.
Mặt trời ngả về tây, cái nắng không còn gay gắt như hồi nãy, lại thêm cơ thể đã mất cảm giác, vì vậy anh cảm thấy rất dễ chịu. Sau đó, một cơn gió mát thổi tới khiến cái đầu hết phơi nắng lại ướt sũng nước như mụ đi, nhưng anh vẫn cảm thấy thích thú, thậm chí, anh còn muốn nói chuyện. Tiếng nôn khan của Mặt Ngựa khiến anh không vui. Anh ngoảnh sang, khuyên cậu ta:
- Người anh em, cứ phải nôn mới được sao?
Mặt Ngựa vẫn nôn khan, lúc mau lúc thưa, không trả lời anh.
Tận cuối sân trụ Uỷ ban đỗ hai xe com măng ca và một xe hòm, có nhiều người đang khuân vác bàn ghế giường tủ, bên cạnh đó, có mấy người ra vẻ chỉ huy. Anh đoán, có lẽ một ông cốm nào đó chuyển nhà, căng mắt nhìn hồi lâu, lòng rối bời vì thấy bao nhiêu là tài sản, bèn ngoảnh đi, không nhìn nữa.
Thím Tư im lặng quì trên mặt đất, đầu rũ xuống, tóc xoã đầy đất, trong họng có tiếng òng ọc, hình như đang ngủ. Trước mắt anh lại hiện ra cảnh tượng mẹ anh bị đấu trong ?oCách mạng Văn hoá?? Anh lắc lắc đầu xua đuổi những con nhặng xanh mò đến do Mặt Ngựa nôn ọe? Mẹ quì trên hai cục gạch vỡ, hai tay trói giật cánh khuỷu? Mẹ chống bàn tay xuống đất ho đỡ đau thì một gót giày bằng da lộn nghiến len. Me kêu thét, những ngón tay co quắp như móng gà, không bao giờ duỗi thẳng được nữa?
- Thím Tư? thím Tư?! ?" Anh khẽ gọi,
Thím Tư hực lên một tiếng, như để trả lời.
Chú giao hàng đi xe đạp như xiếc lại phóngxe đến. Lần này thì tay cầm ghi đông, tay xách giỏ thức ăn, lượn đánh vèo qua mấy cây bạch dương, để lại phía sau mùi dấm tỏi.
Anh ngước nhìn, mặt trời đã xuống một con sào, nắng đã dịu, không còn gay gắt. Anh biết các đồng chí cảnh sát đã bắt đầu ăn sủi cảo với dấm tỏi. Đó là chuyện vặt, nhưng đằng sau tiềm ẩn điều gì đó, khiến anh thấp thỏm không yên. Anh tự trách: Cơm xong, cảnh sát sẽ mở còng, đưa lên xe sơn đỏ chói, chở đi? Chở đi đâu nhỉ? Chở đi đâu thì vẫn còn hơn ở gốc cây này, đúng không nào? Anh tự hỏi, nhưng không trả lời được! Sau đó anh mặc kệ, muốn ra sao thì ra. ?oLòng dân như sắt thép, phép quan như lò nung?, phạm pháp thì phải chịu phán xử của pháp luật. Lại một cơn gió ùa tới,là bạch dương xào xạc, từ xa vẳng lại tiếng lừa kêu. Nghe tiếng kêu của con lừa mà anh sởn gai ốc, không dám nhớ lại chuyện gì nữa.
Một phụ nữ tay khoác cái gói bằng vải, bước vào sân Uỷ ban. Anh trông thấy cô ta đang tranh cãi gì đó với một thanh niên ở ngoài cổng. Cậu ta không cho cô ta vào, cô ta cứ xông vào. Mỗi lần như thế lại bị cậu kia đẩy ra.
Rồi thì cô vào được. Cô ào tới chỗ những cây bạch dương.
Cao Dương nhìn thấy Kim Cúc bụng to tướng, liêu xiêu như bị giạt gió bay tới. Cô khóc tấm tức, cái gói tròn xoay, hình như trong đựng đầu người, đến gần mới biết đó là quả dưa hấu. Cao Dương không dám nhìn mặt Kim cúc, anh thấy mình chưa phài là quá khổ, con người ta phải biết thế nào là đủ!
?oMẹ ơi, mẹ?? Anh nghe Kim Cúc khóc ngay bên cạnh, ?~Mẹ ơi là mẹ? Mẹ làm sao thế này?...?
- Mình không khóc? - Cao Dương lẩm bẩm , Mình không khóc, mình không khóc?
Kim cúc quì trước mặt thím Tư, hai tay nâng cái đầu bạc mà khóc thút thít như một chị nạ lòng, như một bà già.
Cao Dương nhíu mũi, nhắm tịt hai mắt, lắng nghe tiếng hò của đám đàn ông điều khiển súc vật trên đồng. Tiếng nấc cụt của con kừa khi kêu như ngoáy vào tai. Anh sợ tiếng lừa kêu, đành nhìn Kim Cúc va thím Tư.
Aùnh nắngmàu vàng chanh, rọi trên khuôn mặt thím Tư trong tay Kim Cúc.
?oMẹ, tại con hư? Mẹ tỉnh lại đi!?
Thím Tư chậm rãi mở mắt, đảo tròng một cái rồi lại nhắm tịt, hai giọt nước mắt ứa ra, nóng hổi.
Cao Dương nghe thấy thím Tư thè lưỡi lởm chởm gai trắng, liếm mặt Kim Cúc, như chó cái liếm chó con, như trâu mẹ liếm trâu nghé. Anh hơi khó chịu, nhưng lại nghĩ, nếu thím không bị còng tay ra sau thì không đến nỗi phải liếm con gái. Nghĩ vậy, không thấy kì cục chút nào.
Kim Cúc lấy dưa trong bọc ra, dùng nắm đấm đập vỡ rồi bón cho mẹ. . Thím Tư khóc ề à, vừa ăn vừa khóc như trẻ con.
Mùi dưa khiến ruột gan Cao Dương ngứa ngáy. Anh đâm ra bực mình vói hai mẹ con Kim Cúc: ?oMời nhau một câu thì đã sao, ai ăn mất mà sợ??
Mặt Ngựa đã ngừng nôn từ lúc nào, Cao Dương mải nhìn mẹ con thím Tư nên không rõ.
Mặt Ngựa từ từ tụt xuống, bó gối dưới gốc cây, đầu vươn ra, đổ người về phía trước, vẫn là tư thế quì.
Hai người đàn bà lại khóc rất to. Ăn dưa xong, lại có sức để khóc, anh nghĩ. Không cầm lòng được, anh lai ngoảnh sang, thì ra quả dưa còn nguyên, chưa ăn, dù chỉ một mẩu. Kim Cúc ôm đầu mẹ, khóc ngất.
?oCúc? con gái khốn khổ của mẹ? lẽ ra mẹ không nên đánh con?mẹ sẽ không bao giờ ép buộc con nữa? con đi tìm Cao Mã mà sống hạnh phúc với nó??
Hai chiếc com măng ca chất đầy đồ đạc, đầu nặng đít nhẹ, lặc lè chạy tới.
Cảnh sát đã ăn xong, ồn ào kéo ra, Cao Dương nghe tiếng chân nặng chịch, lại cuống lên.
Chiếc xe đã chạy tới, kính xe loáng nắng, lái xe có khuôn mặt to bè, đỏ lựng.
Rồi chuyện đã xảy ra, đến chết anh không thể quên.
Con đường trong sân Uỷ ban không rộng, có lẽ lái xe uống nhiều, cũng trách Mặt Ngựa đầu dài, và cũng là cậu ta đến ngày tận số, khi chiếc xe chất đầy đồ đạc đi đến chỗ Mặt Ngựa, miếng sắt ở thùng xe rạch phải đầu Mặt Ngựa, rách một vệt trắng hếu, chỉ một loáng,máu đen vọt ra cùng với một thứ bầy nhầy như bã đậu. Mặt Ngựa hực lên một tiếng, người đổ gục về phía trước, đầu tuy dài nhưnh chưa chạm đất vì hai taycòng giật cánh khuỷu giữ lại. Máu túa trên mặt đường, chảy có vòi.
Đám cảnh sát đứng như trời trồng.
Lão Trịnh chửi lái xe: ?oĐ. mẹ thằng khốn!?
Cà Lăm vội cởi áo cảnh phục, bọc lấy đầu Mặt Ngựa.

4.​

Đất đen trống tỏi, đất cát trồng gừng
Cành liễu đan sọt, cành tre đan ***g
Ngồng xanh xào cá, ngồng trắng xào thịt
Ngồng đen ngồng thối thì đành cho không!
- Khi tỏi bị đọng, Khấu mù hát trước mặt cán bộ nhân viên huyện. Trích đoạn.
Chú Tư giơ cái tẩu bằng đồng gõ lên đầu Kim Cúc. Nghe một tiếng ?ocốp?, Kim Cúc vừa đau vừa giận, vừa tủi thân, khiến phản ứng của cô như một bé gái quen được nuông chiều, không hợp với cái tuổi của cô. Cô đạp đổ hết thức ăn trên bàn, gào lên: ?oCác người đánh tôi.. Các người đánh tôi!...?
- Đáng đời! ?" Thím Tư chì chiết ?" Đập chết cái đồ lăng nhăng là mày!
- Mẹ mới lăng nhăng! ?" Kim Cúc gào to ?" Các người là quân trộm cướp!
- Cúc! ?" Anh cả Phương Nhất Quân nghiêm giọng nói ?" Không được nói với mẹ như thế!
Anh em nhà Phương đánh Cao Mã ngã lăn ra. Dưới ánh đèn, hai cái bóng to lớn dị thường. Trán nóng rát, Kim Cúc sờ lên, thấy bàn tay đầy máu, cô ré lên: ?oGiời ôi, đánh vỡ đầu tôi rồi!?
Phương Nhất Quân lắc lư trước ánh đèn. Cái chân của anh ta phải lắc lư như thế. Anh ta nói: ?oLàm con thì trước hết phải vâng lời cha mẹ!?
Kim Cúc xì một tiếng: ?oTôi không vâng, tôi không vâng, tôi không đồng ý gán cho người khác để anh có vợ!??
Phương Nhất Tướng nói: ?oĐánh thế còn nhẹ. Nuông chiều quen rồi!?
Kim Cúc vớ cái bát ném rúng người anh Hai, la toáng lên: ?oĐánh đi, đánh nữa đi, đồ thổ phỉ!?
- Mày còn điên nữa thôi! ?" Chú Tư nghiêng đầu hỏi. Trước ánh sáng của đèn đất, mặt chú có màu đồng thau.
?oCứ điên đấy!? Kim Cúc đá một phát vào cái bàn ăn.
Chú Tư chồm dậy như sư tử, vung tẩu đập một thôi một hồi lên đầu Kim Cúc. Hai tay ôm đầu, cô ngã lăn ra.
Cao Mã từ phía sau anh em nhà Phương lồm cồm bò dậy, kêu: ?oCác người đánh tôi!?
Kim Cúc ngó bóng dáng to lớn của Cao Mã đang run rẩy, trong lòng xót xa.
Nghe động, anh em nhà Phương ngoái lại, Cả Quân lẩy bẩy, Hai Tướng thẳng đuỗn. Cao Mã chồm lên vấp phải hàng rào. Rào đổ, Cao Mã cũng ngã lăn. Nhà họ Phương dành ra ít đất trồng dưa chuột, về sau, Cao Mã nhớ mãi cái cảm giác vui sướng khi rào đổ và mùi dưa chuột xộc vào mũi.
- Mau quẳng nó ra ngoài kia! ?" Chú Tư nói.
Anh Cả và anh Hai dẫm lên rào đổ, xốc nách Cao Mã dậy, vừa lôi vừa đẩy ra ngoài. Cao Mã to con khiến anh Cả càng lún thấp, người chỉ còn một mẩu.
Kim Cúc lăn lộn dưới đất nghe mẹ kể tội: ?oNuông mày từ bé, hầu hạ mày từ cái ăn cái mặc, mày quen rồi! Nói đi, bây giờ mày muốn gì??
Anh Cả và anh Hai chắc chắn ném Cao Mã ra đường. Cô nghe một tiếng ?obịch? rồi tiếng sập cổng. Anh Cả và anh Hai một bóng ngắn một bóng dài đổ trên nền đất, cô ghét hai cái bóng đó, nhất là cái bóng ngắn. Nó trùm lên ngực cô, khiến cô có cảm giác rờn rợn, nhớp nháp như có con cóc nằm ở đó. Tim đau nhói, cô lăn một vòng, ngồi lên hàng rào đổ khóc mãi. Sự hối hận như một dòng chảy mảnh mai lớn dần lên thnàh con nước mênh mông, nhấn chìm cảm giác tủi thân và đau xót. Nước mắt cạn khô, ý đồ phá phách khiến cô nhảy dựng lên, nhưng đầu váng mắt hoa, cô lại ngã ngồi xuống, tay sờ soạng trong bóng tối, cô nhổ bật gốc dưa chuột, dứt đứt, vò nát rồi ném về phía bố đang ngồi hút tẩu. Đoạn cây dưa bay dưới bóng đèn như một con rắn chết.
Đoạn cây không rơi trúng người bố, mà rơi giữa bàn ngổn ngang thức ăn. Bố nhảy lên, mẹ chồm lên nhanh như chớp.
- Mày nổi loạn rồi, quân súc sinh! ?" Bố gào như điên.
- Tức chết mất? - Mẹ vừa khóc vừa kêu.
- Kim Cúc, sao em lại làm vậy? ?" Anh Cả giọng thành khẩn.
- Đánh đau vào! ?" Anh Hai hầm hầm.
- Đánh đi! Đánh đi! ?" Cô nổi khùng,xông tới chỗ anh Hai.
Anh Hai bước tránh sang bên, túm được tóc Kim Cúc giật mạnh liền mấy cái rồi dúi cô ngã vào đám dưa chuột.
Cô cảm thấy hình đã điên thật sự , gào vỡ họng, hai tay cấu xé, vớ được cái gì xé cái ấy,dứt đứt dây dưa, xé luôn cả quần áo của cô.
Cô nghe thấy anh Cả trách anh Hai: ?oSao chú lại đánh nó? Bố mẹ còn thì việc dạy dỗ nó thuộc quyền bố mẹ, chúng mình là anh chỉ khuyên giải?.
Anh Hai hứ một tiến giọng mũi,nói: ?oAnh bớt cái giọng ấy đi cho tôi nhờ! Anh đã đổi được vợ, đã kiếm được người đẹp, ai mà chẳng tử tế!?
Anh Cả cũng không cãi, cà nhắc đến chỗ rào đỗ, cúi xuống giơ bàn tay lạnh ngắt nắm cánh tay Kim Cúc, định kéo cô đúng lên. Bàn tay băng giá của anh trai khiến cô ớn lạnh, cô hất vai cho nó tuột ra.
Anh cả đứng lên, buồn rầu: ?oEm hãy nghe anh, đứng dậy, đừng khóc nữa. Bố mẹ già rồi,giường *** chiếu đái mới nuôi được em khôn lớn như bây giờ. Nghe anh, đừng để bố mẹ giận.?
Kim Cúc khóc, trong lòng nguôi ngoai đôi chút.
- Chỉ tại anh kém cỏi, chân thì thọt, không sao kiếm nổi vợ, đành phải gả đổi em gái? - Anh Cả vừa nói vừa rung rung cái chân, khiến những cây cao lương gãy răng rắc ?" Anh là đồ vét đĩa! ?" Anh bỗng ngồi thụp xuống, hai nắm tay đấm vào đầu, khóc oà.
Thấy anh đau khổ cùng cực,cô mềm lòng, không gào nữa, cô khóc thút thít.
- Em ơi, em cứ sống theo ý em? Anh không lấy vợ nữa? Anh sẽ sống độc thân, sống ngày nào hay ngày ấy!...
Mẹ bước tới: ?oĐứng lên hộ tôi,đồ oan gia! Kêu gào khóc lóc, để hàng xóm láng giềng nghe thấy, còn ra thể thống gì!?
Bố cũng bước tới nghiêm giọng quát: ?oĐứng lên!?
Anh Cả vâng lời, đứng ngay lên, chân dẫm hàng rào kêu sột soạt, rụt rè nói: ?oCon xin nghe lời bố mẹ.?

Kim Cúc thẫn thờ một lúc rồi cũng đứng lên.
Anh Hai đã lỉnh vào trong nhà, mở đài to hết cỡ. Đài đang diễn vở kịch địa phương, một giọng nữ chua loét, lại còn uốn éo làm bộ, hát mà như khóc.
Anh Cả bê chiếc ghế đẩu đặt sau lưng cô, ấn vai cô ngồi xuống: ?oEm ngồi xuống đi, ?oBão không bão nhiều ngày, giận người thân không thể giận lâu?, những lúc gay go, chỉ anh em nhà mới là chỗ dựa. Người dưng nước lã không tin được!
Kim Cúc mệt đến nỗi không đứng. Cô ngồi xuống theo sự điều khiển của bàn tay anh trai. Bố mẹ cũng ngồi xuống. Bố rít tẩu, mẹ dẫn chuyện thôn đông thôn đoài để khuyên cô. Anh Cả vào trong nhà hoà một ít bột mì rồi bê ra định bôi lên vết thương cho cô. Cô không quen cái kiểu rủ rỉ của anh trai, bèn gạt anh ra.
Anh Cả nói: ?oNgoan nào, để anh bôi cho!?
Bố bảo: ?oMày quan tâm đến nó làm gì, cái đồ vô liêm sỉ ấy!?
- Bố thì có liêm sỉ chắc? ?" Cô lại gào lên.
- Lại còn già mồm! ?" Mẹ nạt nộ.
Anh Cả kiếm một ghế đẩu nữa, bốn người cùng ngồi, không ai nói câu nào.
Một ánh sao băng rạch đôi dòng sông ngân.
- Bố, có phải khi Gia Cát Lượng chất, trên trời cũng rụng một ngôi sao? ?" Anh Cả hỏi để lấy lòng bố.
Đài đang phát tiết mục Viên Khoát Thành chuyện kể Tam Quốc.
Bố nói, giọng khinh miệt: ?oChỉ bịa, làm gì có chuyện ấy!?
Anh Cả nói: ?oCúc còn nhớ không? Hồi em lên hai, anh cõng em, dắt theo anh Hai đến ngòi Nam mò cá. Đến nơi, đặt em ngồi trên bờ, anh và anh Hai vác rập xuống úp cá, úp hồi lâu chợt nhớ tới em, nhìn lên, chẳng thấy em đâu cả, sợ quá, tìm khắp không thấy, anh Hai tinh mắt,kêu lên: ?oAnh ơi, ở đây!? Anh nhìn theo: Em đang giã gạo dưới nước. Anh đặt em trong rập vác chạy. Anh Hai nói: ?oCon cá to quá!? Hồi đó chân anh còn lành lặn, năm sau mới mắc chứng dính xương? - Anh cả thở dài ?" Mới đấy mà đã hai mươi năm, em đã thành một thanh nữ rồi.
Anh Cả luôn miệng thở dài.
Kim Cúc không khóc cũng không cười. Cô lắng nghe tiếng vó ròn tan của con ngựa choai màu táo chín và tiếng kêu của bầy vẹt của nhà Cao Trực Lượng.
Bố gõ tẩu vào đế giày, ho một hồi, nhổ đờm, đứng lên: ?oĐi ngủ!?
Bố vào trong nhà, cầm chiếc chìa khoá đồng to tướng ra cổng, cài then, khoá lại.
Tối hôm sau, sân nhà Phương nhộn nhịp, anh Cả và anh Hai khênh ra chiếc bàn bát tiên, lại sang trường tiểu học mượn về bốn chiếc ghế băng, kê xung quanh bàn. Mẹ xào nấu trong bếp, tiếng xèo xèo vang lên trong chảo.
Kim Cúc ở lì trong buồng của cô ?" gian chái phía trong, bên ngoài là buồng của anh Cả và anh Hai ?" nghe ngóng tình hình. Cô cả ngày không ra khỏi buồng, anh Cả cũng không ra đồng, thỉnh thoảng lại vào chuyện gẫu dăm câu. Cô trùm chăn kín đầu, không nói không rằng.
Bố và mẹ trao đổi ở gian giữa:
- Héo hết rồi, cho vào túi ni lông cũng không ăn thua ?" Mẹ nói.
Kim Cúc ngửi thấy mùi tỏi.
Bố nói: ?oBà không buộc chặt miệng túi. Buộc chặt thì không héo cũng không ủng!?
- Không hiểu nhà nước cất bằng cách nào mà tháng Chạp vẫn còn xanh, như mới nhổ từ ruộng về ?" Mẹ nói.
- Nhà nước có kho lạnh ?" Bố nói ?" Tháng Sáu vào Kho phải mặc áo bông kia mà!
- Nói cho cùng, Nhà nước giỏi thật! ?" Mẹ thở dài, khen.
Bố nói: ?oThì cũng vẫn là tiền của dân!?
Tiếng xèo xèo trong chảo, mùi tỏi thơm điếc mũi. ?oHay là bảo thằng Hai đi mời Trợ lý Dương?? Mẹ hỏi.
- Đừng, làm phiền người ta hoặc người ta không đến đâu ?" Bố nói.
- Chưa hẳn ông ấy không đến ?" Mẹ nói ?" Không vì nhà mình thì cũng vì cháu ông ấy.
- Cũng không phải là cậu ruột ?" Bố hạ giọng nói nhỏ.
Lúc lên đèn, Kim Cúc nghe thấy trong sân có một số người, qua chuyện trò giữa bố mẹ và khách, cô biết, đến nhà cô có bố chồng tương lai Luư Gia Khánh, có Tào Kim Trụ ?" bố đẻ của chị dâu tương lai Tào Văn Linh, còn có ông cậu họ của chồng của em chồng cô: Ông Dương, Trợ lý Uỷ ban xã. Các vị thông gia kiểu móc xích hàn huyên đôi câu, sau đó bắt đầu uống rượu.
Anh Cả bê một bát ngồng tỏi xào thịt lợn và chiếc màn thầu trắng vào buồng, nói nhỏ: ?oEm ăn đi! Ăn rồi rửa mặt rửa mũi, thay quần áo ra chào họ hàng. Bố chồng em vừa hỏi thăm em đấy?.
Cô không nói gì.
- Em đừng dại dột ?" Anh Cả nói khẽ ?" Nhà Lưu giàu, bố chồng em không không đến với hai bàn tay trắng đâu!
Cô không nói gì.
Anh Cả cụt hứng, để bánh và thức ăn xuống đầu giường, đi ra.
Ngoài sân đang uống rượu, uống rất hăng, Trợ lý Dương là người to mồm nhất.
Lát sau, cô nghe tiếng thì thào giữa mẹ với anh Cả. Anh Cả hỏi: ?oCòn bao nhiêu rượu??
Mẹ nói: ?oCòn nửa bình lớn, dễ hơn bảy lạng, đủ không??
Anh Cả nói: ?oLàm sao đũ, Trợ lý Dương và ông già Lưu thuộc loại mỗi người uống hết một cân?.
- Hay là đi vay? ?" Mẹ hỏi.
- Nửa đêm còn vay ở đâu? ?" Anh Cả nói ?" Kiếm chiếc chai không, pha thêm nước lã, đàng biến báo vậy thôi.
Mẹ nói: ?oĐừng để người ta phát hiện ra, xấu hổ chết!?
Anh Cả nói: ?oPhát hiện cái ***! Cứng lưỡi rồi, không biết gì đâu!?
Mẹ nói: ?oLàm vầy không hay tẹo nào.?
- Có gì mà không hay! Bây giờ có chỗ nào mà không lừa đảo? Ngay mậu dịch của Nhà nước còn bịp bợm nữa là nông dân mình.
Mẹ không nói gì nữa, gian ngoài vọng lại tiếng rót rượu òng ọc.
- Mẹ, DDVP (thuốc trừ sâu) đâu rồi? ?" Anh Cả hỏi.
- Quân dã man ?" Mẹ chửi khẽ ?" Mày định giở trò gì vậy?
Anh Cả nói: ?oNgười ta bảo, rượu rắn mà cho loại thuốc này vào có mùi rượu Mao Đài.?
- Đừng để tai vạ xảy ra đấy nhá.
- Không chuyện gì đâu, mỗi chai cho vào một giọt, quá lắm chỉ giết giun sán trong bụng.
- Còn ****** thì sao?
- Bố vốn không uống nhiều.
Cô đâm hoảng, hất chăn ngồi dậy tựa lưng vào vách, nhìn không chớp bức tranh trên bức tường đối diện. Tranh vẽ một cô bé mặc yếm dãi màu đỏ, hai tay ôm quả đào chín mọng.
- Aáy ông Trợ lý, ông bác, bố (cô biết người mà anh cô gọi bằng bố, là Tào Kim Trụ, cô rùng mình) nếm thử loại rượu anh em con mua ở chợ Ngựa, ngon lắm, người ta bảo nó giống rượu Mao Đài. Con chưa được uống rượu Mao Đài bao giờ nên không biết mùi vị ra sao ?" Anh cả nói.
Tào Kim Trụ khịt khịt mũi: ?oCậu Tám vào Nam ra Bắc, chắc là được uống rồi!?
Trợ lý Dương cười ha hả, nói: ?oUống hai lần rồi, một lần ở nhà Bí Thư Cảnh, một lần ở nhà Trương Vân Đoan. Thằng cha có tiền, mua giá cao, hơn tám chục đồng một chai.
- Cậu Tám, mời cậu nếm thử, xem có hương vị Mao Đài không? ?" Anh Cả nói.
Chắc chắn là Trợ lý Dương nhấp một ngụm, cô nghe thấy tiếng chẹp chẹp miệng.
- Thế nào?
Trợ lý Dương chắc chắn lại tợp một ngụm nữa, cô lại nghe thấy tiếng chẹp chẹp.
- Ờ nhỉ, đúng là có vị Mao Đài ?" Trợ lý Dương nói.
- Rượu ngon, mời các vị thông gia uống nhiều ngiều một chút, bố mời mọc.
Bé gái trên tường nhìn cô, hình như nó định nhảy xuống.
Lưu Gia Khánh ho một hồi, hỏi: ?oÔng sui, nghe nói con nhỏ nhà mình phá bĩnh à??
- Trẻ nhỏ mà, chín chắn đâu ở tuổi ấy! ?" Bố nói ?" Tôi còn sống thì đừng ó hòng phá phách!
- Trẻ nhỏ sống bằng cảm tính, cũng chẳn có gì lạ! ?" Tào Kim Trụ nói ?" Văn Linh cũng vậy, nghe tin con Cúc không chịu,cũng về gây gổ với tôi, bị tôi và mẹ nó nện cho một trận mê tơi.
- Bố, bố uống thêm chén nữa ?" Anh Cả mời.
- Đủ rồi, không uống nữa ?" Tào Kim Trụ nói ?" Rượu này hơi bốc.
- Rượu ngon thì bao giờ cũng mạnh ?" Trợ lý Dương nói ?" Anh rể này, con gái đã lớn, không thể muốn đánh thì đánh được đâu. Đánh là phạm pháp!
- Phạm pháp cái con c.! ?" Tào Kim Trụ nói ?" Con gái tôi không vâng lời là tôi đánh, ai làm gì được tôi?
- Anh rể này, anh lại còn già mồm! Say rồi phải không? ?" Trợ lý Dương nói ?" đảng Cộng sản không sợ gì hết, chỉ sợ kẻ già mồm như anh. Con gái anh cũng là người, đánh con gái là đánh người. Đánh con gái cũng phạm pháp. Phạm pháp là trói gô lại. Anh có xem tivi không? Tỉnh trưởng phạm pháp cũng xích tay như thường, anh to hơn Tỉnh trưởng chăng? Anh chỉ là cọng tỏi thối!
- Cọng tỏi thối thì sao? - Tào Kim Trụ giận tím mặt ?" nghe tiếng động hình như ông ta đứng phắt dậy- Không có những cọng tỏi thối thì các ông lớn nhà các cậu chỉ có uống gió bấc! Chẳng phải chúng tôi đã nộp thuế nuôi sống các người, nuôi các người bằng rượu bằng thịt, lại còn nghĩ cách bóp nặn bọn tôi!
- Lão Tào ?" Chắc chắn là Trợ lý Dương cũng đứng dậy, và hẳn là cầm đũa chỉ vào chóp mũi Tào Kim Trụ, nói ?" Anh có ý kiến về đảng Cộng sản hơi kinh đấy! ?" Các anh nuôi sống bọn tôi? ***! Chúng ông là cán bộ Nhà nước, dù có nằm dưới bóng râm xem kiến leo cây thì lương vẫn lĩnh đều đặn không thiếu một xu, tỏi nhà các người có rữa thành hồ thì chúng ông vẫn có lương như thường!

Bố nói: ?oAnh em thân thích nhường nhịn nhau một tí, đừng làm mất hoà khí.?
- Đây là nguyên tắc! ?" Trợ lý Dương nói.
- Nghe già nói một câu ?" Lưu Gia Khánh nói ?" Đã mấy khi anh em thân thích ngồi lại với nhau. Quốc gia đại sự không dính gì tới chúng ta, quan tâm làm gì, công việc của bọn ta là? uống rượu!
- Uống, uống, ông cậu uống thêm chén nữa!
Trợ lý Dương nói: ?oAnh Cả này, tôi cảnh cáo anh em nhà anh, chú Hai đâu? (Đi chơi rồi ?" Anh Cả nói) ?" Các anh đả thương Cao Mã không nhe đâu!?
- Đánh chết cái đồ mất dạy ấy cũng chưa hả giận!
- Chú Tư! ?" Trợ lý Dương nói ?" Chú cũng dốt nốt! Đánh người là phạm pháp.
- Nó khinh người đến mức dám áp đảo tại gia ?" Bố nói ?" con Cúc phá bĩnh cũng là do thằng này xúi bẩy.
- Rẽ duyên là độc ác! ?" Lưu Gia Khánh nói.
Trợ lý Dương nói: ?oCao Mã tố các người, đã bị tôi bịt miệng. Dù sao thân vẫn hơn, nếu là chuyện của người khác, tôi nhúng vào làm gì!?
- Cậu Tám, may mà có cậu! ?" Anh Cả nói.
- Bảo chú Hai từ nay không được tuỳ tiện đánh người.
- Thưa cậu Tám, anh em cháu vốn lành hiền, quả thực thằng ấy khinh người quá quắt, chúng cháu mới ra tay.
- Có đánh đừng đánh vào đầu, cứ nhè mông đít mà nện cho nát đít ra!
- Cậu Tám, theo cậu thì nó dám làm gì không?
- Chuyện này thì?
Họ thì thào. Kim Cúc bò lên bậu cửa sổ, ghe tai sát giấy dán cửa, lắng nghe.
- Văn Linh mới mười bảy, không được đăng ký? - Tào Kim Trụ nói.
- Đi cửa sau được không?
- Các vị làm như vầy là xui tôi phạm sai lầm?
- Lan Lan mới mười sáu, càng không thể.
- Có thể sửa hộ khẩu của Văn Linh, nhưng hộ khẩu của Lan Lan thì chịu, không cùng xã, bàn tay có to cũng không che được mặt trời!...
- Bảo nó ra đây, tôi có vài lời vói nó ?" Lưu Gia Khánh nói to, ông ta đã líu lưỡi.
- Gọi nó ra đây! ?" Lưỡi bố cũng đã líu lại.
Cô vội vàng rời bậu cửa sổ nằm xuống giường, kéo chăn trùm kín đầu.
Tiếng chân cà nhắc cà nhót ngày càng gần, cô lẩn trong bóng đêm, run lẩy bẩy.
Thoáng cái đã là cuối tháng chín âm lịch, sự giám sát của bố mẹ và hai anh trai nới dần, buổi tối không khoá cổng, ban ngày cho cô đi ra ngoài. Anh Cả tăng cường đối xử tốt với cô, cách đây không lâu, còn mua cho cô một đôi giầy da lợn. Cô không thèm ngó, quẳng luôn xuống gầm giường.
Sáng 25 tháng Tám, anh Cả nói: ?oEm đừng quanh quẩn trong nhà nữa, đi cắt đậu với anh. Anh Hai em hôm nay đi nắm than cho nhà Trợ lý Dương, mình anh làm không xuể.?
Kim Cúc nghĩ một thoáng, tìm liềm, theo anh trai ra đồng.
Hai tháng không ra khỏi nhà, đồng ruộng không nhận ra được nữa. Cao lương phơi bông vàng rộm: ngô đã khô bẹ: đậu đã vàng lá. Trời xanh thẳm, đồng ruộng mênh mông. Ngọn Chu nhỏ lởm chởm như một chiếc quạt dựng ngược, xanh sẫm ở chỗ tận cùng của cánh đồng. Những con chim lạc tổ kêu giữa từng không, tiếng kêu thảm thiết khiến cô chua xót.
Anh Cả lúi húi cắt đậu, bên chân thọt kéo lê rất lạ, khiến cô không nỡ nhìn. Cái chân thọt liên quan mật thiết đến số phận của cô. Hai tháng trời sống trong cảnh giam hãm, rất nhiều lần cô mơ thấy cái chân dị tật ấy đè lên ngực khiến cô nghẹt thở, hốt hoảng vùng dậy, dậy rồi nước mắt ướt đẫm.
Liền kề vạt đậu nhà cô, là ruộng ngô của Cao Mã. Ngô đã già, vẫn chưa thu hoạch. Cao Mã, anh đi đâu thế?... Cô nhớ lại cảnh tượng mùa hè năm ngoái: Cao Mã cao to lừng lững, miệng huýt sáo, dềnh dàng đi tới chuyện trò dăm câu rồi gặt tiểu mạch giúp cô. Tiếng nói của anh hình như vẫn quanh quẩn đâu đây. Nghĩ ngợi miên man, bất giác cô run lên bần bật. Anh Cả và anh Hai vác ghế đánh Cao Mã, tiếng ghế nện trúng đầu trầm đục vẫn còn vẳng bên tai cô, nếu cô không nhìn thấy tận mắt, cô không thể nghĩ rằng anh Cả bình thường dịu dàng vui vẻ mà lại tàn nhẫn đến thế!
- Em à, nếu mệt, ra đầu bờ mà nghỉ, mình anh tà tà cũng được.
Khuôn mặt nhăn nhó, khoé mắt đầy những nếp răn, đồng tử màu xám nhạt, ánh mắt dái dại, nhưng đằng sau cái vẻ ngây dại đó ẩn chứa một cái gì không thể biểu đạt bằng lời. Nó như cái chân thọt của anh, đầy sẹo, phát dục không đầy đủ. Nó là sự bất hạnh, mà bất hạnh khiến người ta thương xót. Nhưng nó cũng rất xấu, xấu xí khiến người ta ngán ngẩm. Tình cảm của cô đối với anh Cả giống như đối với cái chân thọt của anh, lúc thương lúc ghét, ghét cộng với thương, mâu thuẫn ấy cứ giày vò cô.
Ruộng ngô nhà Cao Mã rung lên xào xạc, làn gió mát ùa tới, thoạt đầu thổi bay tóc cô, tiếp đến là trong quần áo, mát lạnh cơ thể cô.
Nỗi nhớ Cao Mã khiến cô không dám nhìn ruộng ngô, nỗi nhớ Cao Mã khiến cô muốn nhìn ruộng ngô bằng được. Gió không dừng, ruộng ngô xào xạc không yên. Râu ngô đã khô, thân cây đã già khiến chúng không thể dập dềnh trước gió như hồi trẻ, lá xanh mềm mại như dải lụa họp thành làn sóng xanh tươi mát? Nghĩ vậy cô muốn khóc. Giờ đây chúng thẳng đuỗn, gió chỉ có thể làm chúng run rẩy, không thể khiến chúng ngả nghiêng.
Lá đậu khô vàng cũng kêu loạt soạt,vài chiếc cuốn theo chiều gió. Quả đậu già đâm đau tay. Cô thở dài nhìn hai bàn tay mềm mại do hai tháng trời không lao động, nguyên do vì đâu mà thở dài, chính cô cũng không rõ. Cô cảm nhận được anh Cả đang liếc xéo cô, cô càng ghét anh, càng nhớ Cao Mã. Cô cắt như một cái máy, một con thỏ vọt ra dưới lưỡi liềm. Nó chỉ to bằng nắm tay, hai mắt đen láy. Con thỏ chạy rất chậm. Cô quẳng liềm, chạy hai bước, con thỏ rúm người lại, hai tai áp sát lưng, hình như nó sợ. Cô ngồi xổm, dùng một tay chụp lấy nó. Khi nắm đôi tai của nó, cô giật mình vì một sự đồng cảm vô cùng ấm áp trào lên từ trái tim. Đôi tai sao mà mềm mại, như hai cánh hoa trong suốt. Cô sợ rách tai nó, nên chụp giữa hai lòng bàn tay, cái bụng mềm mại chạm vào lòng bàn tay, còn cái miệng thô thô thì rụt dèthở hít cạnh bàn tay khiến cô cảm động sâu sắc.
- Lấy dây buộc nó lại, chưa chắc nuôi đã sống! ?" Anh Cả đứng bên nói.
Cô thò tay vào túi tìm dây buộc.Không có. Cô thất vọng nhìn quanh. Anh Cả cởi dây giày, lẳng lặng buộc chân con thỏ, buộc rất chặt. Cô bất thần nhìn cái bàn chân của bên chân thọt, lớp bụi đen bám trên đó đen bóng như sơn. Anh Cả xách con thỏ sang đầu ruộng ngô nhà Cao Mã, buộc vào một cây ngô to khoẻ. Anh Cả dùng liềm cắt một cây ngô ?ogoá vợ? (không bắp), tước bỏ vỏ, rít lấy nước ngọt như ăn mía.
Cô luôn ngoảnh lại nhìn con thỏ,lần nào cũng bắt gặp nó đang giãy. Nó dướn căng về phía trước như muốn rứt đứt cái chân bị buộc, bỏ chạy bằng ba chân còn lại. Cô chạy tới, cắt đứt dây giày, cởi nút, thả con thỏ ra. Cô nhìn theo nó tập tễnh chạy vào bên trong ruộng ngô. Cô thẫn thờ nhìn những cây ngô đang trong trạng thái tận cùng của sự buồn khổ, trong lòng le lói hi vọng, mà cũng chẳng biết hi vọng gì. Trong ruộng ngô che giấu không biết bao nhiêu điều bí mật.

- Em có tấm lòng Bồ Tát! ?" Anh Cả đứng bên nói ?" Thiện giả thiện báo!
Từ miệng anh phả ra mùi tỏi, cô ghét cay ghét đắng.
Bữa cơm trưa, cả nhà săn sóc cô. Cô đoán anh Cả đã kể cho mọi người những chuyện ban sáng của cô. Đang mùa gặt hái, bận đến nỗi chỉ tiếc một thân không xẻ làm đôi, thực ra, cũng chẳng còn hơi sức giám sát cô.
Sau bữa trưa, cô chủ động ra giếng gánh nước. Bố mẹ nhìn cô rất lâu nhưng không nói gì. Cô gánh về một gánh, đổ vào ang, rồi đi lấy gánh thứ hai. Bằng vào cảm giác, cô biết, họ đã tin cô.
Cô mong gặp Cao Mã ở chỗ giếng nước, mà chỉ gặp mấy người hàng xóm. Họ chào cô, ánh mắt hình như có vẻ hơi khác, nhưng xét kỹ, lại thấy bình thường. Cô nghĩ: có lẽ mình có tật giật mình!
Gánh nước thứ ba, cô bắt gặp vợ Vu Thu Thuỷ, hàng xóm của Cao Mã. Đó là người đàn bà ngoài ba mươi, to con, ngực cao, hai bầu vú thây lẩy sau lần áo.
Khi hai người cúi xuống múc nước, vợ Vu Thu Thuỷ hỏi: ?oCao Mã nhờ tôi hỏi cô, thay lòng đổi dạ không??
Cô ngớ ra, hỏi khẽ: ?oThế anh ấy thì sao??
- Không thay lòng đổi dạ.
- Vậy em cũng không.
- Thế thì tốt! ?" Vợ Vu Thu Thuỷ vừa nói vừa nhìn quanh, rồi để rơi một mảnh giấy vo viên xuống chân cô.
Cô cúi xuống nhấc gánh nước, thuận tay nhặt viên giấy bỏ vào túi áo.
Buổi chiều, cô thác đau bụng, không ra đồng, bố nhìn cô bằng ánh mắt nghi ngờ. Anh Cả rộng lượng, bảo: ?oỞ nhà mà nghỉ!?
Cô lỉnh vàobuồng đóng cửa cài then rồi lấy viên giấy ra. Ngay cả khi nói chuyện với bố mẹ, tâm trí cô vẫn tập trung vào viên giấy. Giờ đây, tay run run, cô nhe nhàng vuốt phẳng nó ra. Cô nghe rõ tiếng thở nặng nhọc của cô. Hình như ngoài khe cửa có gió lọt vào. Cô vội vàng nắm chặt viên giấy, mở toang cửa, buồng hai anh không có ai. Tiếng bụp bụp vang lên ngoài sân, cô rón rén ra buồng ngoài, nhìn ra sân: Dưới nắng thu rực rỡ, mẹ đập lúa bằng chiếc chày gỗ màu cánh gián. Lưng mẹ đẫm mồ hôi, chiếc áo bằng vải màn bết trên người, vỏ trấu bám đầy thân áo.
Rồi cô vuốt phẳng viên giấy, dò dẫm từng chữ viết trên đó: Chiều mai anh đọi em ngoài ruộng ngô. Chúng ta chạy trốn.
Chữ viết bằng bút bi, giấy đẫm mồ hôi, các chữ đều nhoè.
Đã mấy lần cô đã đi đến đầu bờ của ruộng ngô lại quay về. Gió thu ***g lộng, rút khô nước trong cây trồng. Ngô của Cao Mã khô rang, còn đậu của nhà cô thì nứt quả, nẻ tí tách.Bố và anh Cả thu hoạch đậu ở phía trước. Anh Cả luôn miệng ca cẩm Trợ lý Dương, không nên lôi anh Hai đi nắm than hộ nhà ông ta vào lúc này, Bố bực mình, nói: ?oMày ca cẩm cái gì thế? Việc của họ hàng, không giúp sao được? Hơn nữa ông ấy lại là họ hàng đằng nhà vợ mày, đâu phải ông cậu của bố Vợ anh Hai!? Anh Cả đuối lý, không nói nữa, quay lại nháy mắt với Kim Cúc để tìm sự đồng tình.
Cô trông thấy bố quì trên ruộng, nhích lên bằng đầu gối. Anh Cả kéo lê cái chân, lết theo. Bò và lết, lao động trong tư thế vất vả của bố và anh khiến cô không nỡ bỏ đi. Ngô của Cao Mã rung rung, kêu soàn soạt, cô biết, chắc chắn là Cao Mã đang trong ruộng ngô, đỏ mắt mong cô. Càng nhớ anh, cô càng mơ hồ về hình dáng của anh. Cô nhớ mùi hoè tía và mùi trên cơ thể anh. Cô quyết định giúp bố và anh thu hoạch xong đậu mới chạy trốn.
Cô cắt thoăn thoắt, rất nhanh vượt lên bố và anh. Chiều hôm đó cô cắt nhiều hơn cả hai người cộng lại. Khi chỉ còn một góc ruộng, cả ba đứng lên hư giãn. Bố tỏ ra rất bằng lòng. Anh Cả nói: ?oHôm nay em bỏ nhiều công sức đấy, mẹ sẽ luộc cho em hai quả trứng gà?.
Cô không nói gì, lại thấy mủi lòng. Lúc này, cô nghĩ đến những cái tốt của mẹ, nhớ mang máng những chuyện hồi nhỏ. Anh thọt đúng là có cõng mình. Bố và anh Cả lại quì lại lết, cắt nốt chỗ đậu còn lại. Mặt trời đã ngã về tây, ráng chiều nhuộm đỏ cả bầu trời, tóc bố và anh vàng rực, đồng ruộng toát lên một vẻ ấm cúng, thân thiết vô cùng. Hướng chính bắc là cái thôn mà cô đã sống hai mươi năm, chắc hẳn mẹ đã nhóm lửa thổi cơm. Nếu mình bỏ đi?, cô không dám nghĩ tiếp. Trên xa lộ phía đông, một chiếc xe trâu chất đầy thân cây đậu đang lăn bánh, người đánh xe hát giiọng nam cao: Nóng làm sao. tháng sáu ngày tam phục, cô Hai cưỡi lừa trẩy Dương Quan~ Cô cảm thấy không còn tí hơi sức nào nữa .
Đàn chim sẻ như một cụm mây tơi tả, sà xuống ruộng ngô nhà Cao Mã. Những thân ngô lay động, cô thoáng Thấy một cái bóng cao to lẩn đi. Cô bước lên mấy bước lại dừng. Lúc này, cô cảm thấy có hai nguồn sức mạnh đang giành cô. Câu nói của bố làm vỡ thế quân bình. Bố nói: ?oMày đứng đấy làm gì? Cắt mau lên, xong sớm về sớm!?
Trên gương mặt bố không vương một chút tình cảm.
Lòng cô lập tức trở nên sắt đá, cô quẳng liềm, chạy sang ruộng ngô nhà Cao Mã.
- Mày đi đâu đấy? Bố tỏ ra không bằng lòng.
Cô tiếp tục đi.
- Em ơi, không cắt nữa thì về nhà! ?" Anh Cả nói.
Cô ngoảnh lại, nói to: ?oTôi đi tiểu, các người thấy không yên tâm thì cứ lại đây!? Nói xong, cũng không nhìn lại mặt bố và anh, cô nhảy đại vào ruộng ngô.
- Kim Cúc! ?" Cao Mã ôm ghì cô trong khoảng hai giây, nói nhỏ ?" Cúi xuống, chạy mau!
Anh nắm tay cô chạy dọc theo nhựng luống ngô, cúi gập người mà chạy như bay về hướng nam. Lá ngô cứa trên mặt, theo bản năng, cô nhắm mắt chạy theo bàn tay đã dắt cô, hai hàng nước mắt nóng hổi ràn rụa trên mặt. cô nghĩ: Mình không bao giờ trở về được nữa! Sợi tơ cuối cùng đã đứt. Cô nghe tiếng lá ngô phát ra những tiếng động kinh người. Cô nghe thấy tiếng đập của trái tim cô.
Tận cùng cánh đồng ngô là con đê mọc đầy hoè tía. Trong lúc hoảng loạn, cô còn kịp ngửi thấy mùi ngây ngất đến lạ lùng cụa hoè tía.
Cao Mã lôi tuột cô lên đê. Lên mặt đê, cô bất giác ngoái lại, thấy mặt trời đỏ như đồng điếu đang lặn từ từ, mây hồng rải khắp, đồng ruộng rực rỡm bố và anh vung liềm, thất thểu đuổi theo. Hai hàng nước mắt lại ứa ra.
Cao Mã lôi cô chạy một mạch xuống thân đê. Lúc này cô nhũn ra, đứng không vững. Trước mặt là con sông phân chia địa giới giữa hai huyện: huyện Thương Mã của Hà Nam, huyện Thiên Đường của Hà Bắc. Tên con sông là Thuận Khê. Con sông Thuận Khê nước nông, những cây lau khô héo lắc lư trong dòng nước màu vàng. Cao Mã không kịp cởi giầy, cõng Kim Cúc lội qua sông. Cô phục trên lưng anh, nghe tiếng lau xào xạc, tiếng nước chảy róc rách. Qua tiếng thở nặng nề của Cao Mã, cô biết bùn đất dày.
Trèo lên mặt đê, đã sang bộ phận huyện Thương Mã. Đây là một vùng đầm lầy mênh mông, trồng toàn đay. Lúc này là vụ đay muộn, lá xanh mượt đầy sức sống, bồng bềnh như mặt biển xanh, không nhìn thấy bờ.
Cao Mã cõng Kim Cúc chui vào ruộng đay như cá gặp biển.

5. ​

Hướng dương tháng Tám hướng về mặt trời
Trẻ con quấy khóc, đưa trả mẹ nuôi.
Trăm họ dựa vào đảng Cộng sản
Tỏi không bán được, tìm Huyện trưởng.
- Trích đoạn lời ca của Khấu mù, hát khi tỏi không bán được.
Đám cảnh sát hối hả khiêng Mặt Ngựa lên chiếc xe tù sơn hai màu đỏ vàng. Cao Dương không nhìn thấy mặt của Mặt Ngựa, chỉ nhìn thấy máu thấm đẫm chiếc áo cảnh phục, rớt tong tỏng xuống đất. Còng mở một bên, một mỏ còng vẫn trên một cổ tay. Lúc cảnh sát khiêng cậu ta ra xe, mỏ còng cùng với bàn tay kéo lê trên mặt đất. Tài xế lái xe tải bị viên cảnh sát trẻ lôi khỏi ca bin. Mặt vàng như nghệ cổ rụt tay buông thõng, tài xế sợ run cầm cập. Viên cảnh sát trẻ tịch thu bằng lái, còn đá cho tài xế liền mấy đá.
- Tiểu Cao, mau đưa tội phạm lên xe! ?" Lão Trịnh gọi to ?" Rồi sẽ hỏi tội thằng này!
Một cảnh sát mở còng cho Cao Dương, lệnh cho anh đứng lên. Tiếng mở còng, anh nghe thấy. Lệnh của viên cảnh sát, anh cũng nghe thấy. Ý đồ thu tay về, anh cũng đã nghĩ. Vậy mà anh không thu tay về được. Anh ra lệnh cho tay, nhưng chua xót mà nghĩ rằng, chúng không tồn tại. Chúng đã hoàn toàn tê liệt, chỉ còn những cảm giác nặng nề anh cõng trên lưng. Chỉ hai lần gạt bằng chân, cảnh sát gạt hai tay anh về chỗ của chúng, anh đã nhìn thấy hai tay, chúng vẫn nguyên vẹn treo dưới hai bả vai, anh mừng quá.
Không lịch sự gì hết, cảnh sát lại còng tay anh. Mặt Ngựa đã được khênh lên xe tù. Hai viên cảnh sát xốc nách anh đứng dậy, lệnh cho anh đến chỗ chiếc xe. Anh cũng định bụng đi đứng cho tử tế, đừng làm phiền các đồng chí cảnh sát. Anh đoán các cảnh sát đã vô cùng vất vả, để các đồng chí đỡ mệt chừng nào hay chừng ấy. Nhưng anh rất buồn khi thấy hai chân không nghe lời anh. Anh đỏ mặt, tự đáy lòng, anh thấy xấu hổ.
Cảnh sát đẩy anh đến trước xe tù, lệnh cho anh leo lên.
Anh ngượng ngùng nhìn cảnh sát, định nói mà không thể mở miệng.
Hình như cảnh sát hiểu được tâm trạng anh, không quát tháo nữa. Hai cánh tay rắn như thép xốc nách lẳng anh lên xe. Anh cố gắng phối hợp với họ, rướn ngực lên, hai chân co quắp rời mặt đất. Lúc định thần lại, anh thấy mình nằm phục trên sàn xe, bên cạnh thân thể nằm ngang của Mặt Ngựa.
Lại một vật to đùng rúm ró quẳng lên xe. Đó là thím Tư Phương. Qua tiếng thét giật giọng của thím, anh biết mông đít thím đã bị chấn thương.
Chiếc thang sắt sau xe đã được gập lên, hai cảnh sát leo lên, chia nhau ngồi hai bên thùng xe.
Xe nổ máy, bắt đầu lăn bánh.
Khi xe chạy qua sân, Cao Dương nhìn cây bạch dương mà anh bị còng ở đó, bất giác nảy sinh một tình cảm quái gở: lưu luyến nó. Cây bạch dương tắm trong nắng chiều, thân ánh lên màu cà phê, lá vốn xanh thẫm, giờ rất giống những đồng tiền kim loại màu đồng điếu. Gốc cây có một bãi máu đỏ sẫm. Đó là máu của Mặt Ngựa. Chiếc xe tải chở đồ đạc vẫn đổ ở đó. Một đám mũ mãng rực rỡ xúm quanh tài xế, hình như dang phê phán anh ta.
Kim Cúc với cái bụng to tướng lặng lẽ đứng dưới gốc cây. Chợt nhớ lời mẹ ban nãy cho phép cô lấy Cao Mã ,cô bất giác thở dài. Cao Mã đã trèo tường chạy trốn, đem heo cả chiếc còng trên cổ tay.
Xe tù chạy trên đường nhựa liền tăng tốc. Nóc xe rít lên như sói hú, lúc đầu anh rấ sợ, sau cũng quen.
Hình như Kim Cúc chạy trên đường, chạy rất chậm, lát sau chỉ còn bé tí. Xe rẽ, không riêng Kim Cúc, mà ngay ca trụ sở Uỷ ban cũng mất hút.
Thím Tư ngồi một xó trong thùng xe, mắt mở to, đờ đẫn, không biết thím đang nhìn cái gì.
Máu Mặt Ngựa chảy trên sàn xe bốc lên mùi tanh lợm. Thân người rung rung, đầu lắc lư trong áo cảnh phục, đôi khi những tiếng ọc ọc xả ra từ đó.
Xe tù chạy như bay, anh hơi chóng mặt. Nhìn qua khe hở phía sau xe, bụi tung mù mịt. Cây cối hai bên đường đổ thành hàng nhu ngả rạ, đồng ruộng xoáy trôn ốc. Mọi xe cộ nhường đường vì tiếng còi quái đản. Anh trông thấy một chiếc đầu máy kéo cỡ nhỏ hốt hoảng đâm vào cây liễu bên vệ đường, gốc cây liễu vốn sứt sẹo nham nhở. Những người cưỡi xe đạp vụt qua, mặt trắng bệch. Một cảm giác tự hào từ từ dâng lên trong ngực, anh tự hỏi: Mình đã khi nào ngồi trên một cỗ xe chạy nhanh như thế này chưa? Chua ,chưa bao giờ được ngồi trên cỗ xe chạy nhanh như thế này!
Trên cỗ xe tù chạy nhanh như gió, Cao Dương chợt ngửi thấy mùi tỏi tươi trong mùi máu Mặt Ngựa đang chảy. Anh kinh hoảng khịt khịt mũi cố phân biệt, đúng là mùi tỏi, hơn nữa, mùi tỏi tươi, ngồng tỏi mới bứt khỏi gốc còn đọng những giọt nhựa lấp lánh.
Anh thè lưỡi liếm nhữnh giọt nhựa đó. Đầu lưỡi thấm ngọt, mát lạnh. Anh thấy dễ chịu đôi chút, đánh giá ba mẫu tỏi nhà anh: Tươi tốt, chóp trắng mập, ngồng uốn câu, ngồng thẳng đứng, đất trồng mịn và ẩm, những mầm cỏ non nhú ra từ mặt đất tơi mịn. Cô vợ bụng to đang bên anh, đang bẻ ngồng.

Mặt vợ đen sạm, những chấm tàn nhang rải rác chỗ bọng mắt dưới, y như những đốm rỉ trên vật dụng bằng sắt, đầu gối bết đất. Vợ anh bị dị tật bẩm sinh: Tay trái ngắn và nhỏ, làm lụng khó khăn. Động tác bẻ ngồng của vợ rất vất vả, anh thấy bên tay ngắn của vợ cầm đôi đũa trúc kẹp gốc ngồng, mỗi lần kẹp lại bặm môi dưới một cái. Anh thương vợ, nhưng vẫn phải để vợ làm giúp. Anh nghe nói hợp tác xã cung tiêu đã đặt điểm thu mua ở huyện lỵ, giá năm hào một cân ta, cao hơn giá cao nhất năm ngoái. Năm ngoái, giá cao nhất là bốn hào rưỡi một cân ta. Anh biết, năm nay toàn huyện mở rộng diện tích trồng tỏi, ngồng tỏi năm nay lại tốt hơn năm ngoái, vì vậy, phải tranh thủ thu hoạch sớm, bán sớm. Trẻ già lớn bé trong thôn đều xung trận. Anh ái ngại nhìn cái bụng to tướng của vợ: ?oHay là mình lên bờ nghỉ một lát!?
Vợ ngẩng lên: ?oKhỏi, em không mệt! Bố nó này, em chỉ sợ sinh vào những ngày này!?
Anh thấp thỏm: ?oĐến cữ rồi à??
- Khoảng hai ba ngày nữa ?" Vợ nói ?" Chậm năm sáu ngày cũng được, em phải giúp mình thu hoạch xong.
- Đúng ngày là sinh à?
- Cũng có khi thừa tháng ?" Vợ nói ?" Con Hạnh đẻ chậm mười ngày.
Hai vợ chồng không ai bảo ai cùng ngoảnh nhìn đứa con gái mù đang ngồi lặng lẽ ở đầu bờ. Nó ngồi đó, hai mắt mở to như dang chăm chú nhìn cái gì, trong tay cầm ngồng tỏi ve vẩy.
Anh bảo: ?oHạnh, đừng làm hỏng cái ngồng tỏi! Một ngồng giá mấy xu đấy.?
Con gái đặt cái ngồng tỏi xuống bên cạnh, hỏi: ?oBố, bẻ xong chưa??
Anh bật cười: ?oXong nhanh thế thì lôi thôi to, được mấy đồng??
- Còn sớm, mới bẻ được một ít - Vợ nói.
Con Hạnh thận trọng vuốt ve đống ngồng tỏi bên cạnh: ?oÔi chao, nhiều quá, những một đống! Bán được khối tiền.?
Anh nói: ?oTôi tính năm nay nhà mình được ba nghìn cân ngồng, mỗi cân năm hào, vị chi một nghìn năm trăm đồng.?
?oCòn thuế? ?" Vợ nhắc.
- Ừ, phải nộp thuế ?" Anh nói ?" Năm nay giá thành cao. Năm ngoái giá phân hoá học hai mươi mốt đồng một bao, năm nay lên tới hai mươi chín đồng chín hào chín.
- Thế cũng suýt soát ba chục, kém có một xu ?" Vợ nói.
- Giá cả nhà nước đều có số lẻ ?" Anh nói.
- Tiền mất giá tới mức không còn là tiền nữa ?" Vợ thở dài ?" Đầu năm thịt lợn một đồng tư một cân, nay một đồng tám: trứng gà đầu năm một đồng sáu một chục quả to, nay hai đồng một chục mà lại bé tí, chị bằng quả hạnh.
- Ai nấy đều có tiền. Lão Tô ở Sở Công thương xây ngôi nhà năm gian hết năm vạn sáu nghìn đồng, khiếp thật ?" Cao Dương nói.
- Người ta kiếm tiền dễ ?" Vợ nói ?" Cái nghề bới đất mà ăn thì vạn kiếp vẫn nghèo.
- Phải biết thế nào là đủ chứ! ?" Cao Dương nói ?" Trước đây ăn không đủ no. Hai năm nay, ngày nào cũng có bột mì trắng, các cụ chưa khi nào được như bây giờ.
- Bố anh là địa chủ mà cuộc sống vẫn chưa bằng bây giờ sao? ?" Vợ anh hỏi mỉa.
- ***! chỉ được cái danh hảo! Nhịn ăn nhịn mặc dành được chút tiền mua ruộng. Bố mẹ tôi sống đời cơ cực. Mẹ tôi kể, trước giải phóng, mỗi năm nhà tôi ăn nửa cân dầu, cuối năm ăn hết sáu lạng!
- Có phép à?
- Không có phù phép gì hết. Nghe mẹ nói, mỗi lần xào rau, lấy đũa nhúng vào nước để nước bám trước, sau đó nhúng vào chai dầu, thả vào một giọt nước, lấy ra một giọt dầu, chẳng phải ăn nửa cân thành sáu lạng là gì?
- Xưa kia các cụ tính toán đâu ra đấy!
- Tính luôn thành địa chủ, con cái chịu vạ lây! May mà có Cụ lớn Đặng, không có Cụ thì tôi lại phải đội tiếp cái mũ địa chủ của bố mẹ tôi rồi!
- Cụ Đặng ra làm việc được mười năm rồi đấy nhỉ? ?" Vợ nói ?" Cầu trời phù hộ cho Cụ sống hêm dăm năm nữa.
- Ông cụ tinh thần cực kì minh mẫn, chắc là sống lâu.
- Em có điều rất băn khoăn, mình bảo, nhu các quan to của Nhà nước ấy, ăn thì thịt cá gà vịt, mặc thì gấm vóc lụa là, ốm đau thì thuốc men cao cấp, cứ lý mà suy, chết sao được? Vậy mà chỉ bảy tám mươi, nói chết là chất liền. Mình xem ông già thôn mình ấy, suốt đời làm quần quật, hai con trai thì bất hiếu , không được một miếng ngon, không có một áo đẹp bao giờ, hơn chín mươi tuổi còn suốt ngày ở ngoài đồng!
- Người ta mệt về tinh thần, mỏi về suy nghĩ, còn nông dân chúng mình thì làm rồi ăn, ăn rồi ngủ, vô lo nên sống lâu.
- Vậy mà chẳng ai thích làm nông dân, chỉ thích làm quan!
- Làm quan cũng không dễ, phạm sai lầm thì không bằng nông dân.
Vợ ngắt hỏng một ngồng tỏi, suýt xoa tiếc rẻ.
Cao Dương có vẻ giận, lên lớp cho vợ: ?oCẩn thận một tí, mấy xu một ngồng chứ ít đâu!?
- Dữ dằn chưa kìa! ?" Vợ lẩm bẩm ?" Em có cố ý đâu!
- Thì tôi đâu có nói là mình cố ý!
? ? ?
Xe tù chạy vào chiếc cổng sơn đỏ, két một tiếng, dừng lại. Cao Dương ngã dúi lên người Mặt Ngựa, mùi tỏi tan biến, chỉ còn mùi tanh của máu.

6.​

Tri phủ giết cả họ, tri huyện giết cả nhà
Các ông lớn không bao giờ nói giỡn
Ông bảo trồng tỏi tôi liền trồng tỏi
Ông không mua, tôi quẳng đi đâu?
- Trích đoạn lời ca của Khấu mù hát trước cổng nhà Huyện trưởng Trọng khi tỏi bị ế, không tiêu thụ được.
Cô như mụ đi trên lưng Cao Mã, hai tay ôm chặt cổ anh. Lội qua sông Thuận Khê, cô lập tức hiểu ra rằng, mọi liên hệ với quá khứ, với quê hương, với người thân ?" nếu như vẫn gọi được là thân ?" trong gia đình, đã đứt. Tiếng gọi của bố và anh cô không nghe thấy mà do tấm lưng của cô cảm thấy. Nó như sợi chỉ có móc lưỡi câu bay theo cô, lướt trên những ngọn đay dày đặc. Cô nhắm mắt nghe tiếng soàn soạt êm ái, rẽ đay mà như đi của Cao Mã. Những cây đay nghiêng ngả không yên, rẽ ra như nước rồi nhập lại như nước. Cô có lúc như ngối trên con thuyền nhỏ ?" xưa nay cô chưa hề ngồi thuyền ?" cô thử mở mắt, mắt nảy đom đóm, nhức không chịu nổi. Cô không dám mở nữa. Cô nhắm mắt lại, cảm thấy dễ chịu trong sự mệt mỏi cùng cực. Cao Mã thở như trâu, chạy, rẽ đay ?" những cây đay dẻo như cánh cung ?" mà đi, loạng choạng, thủng thẳng mà đi. Tất cả là do cảm giác của cô, do cô cảm thấy. Trong đầu cô, mặt trời đỏ lựng lặn chậm lại, đất trời mờ mịt, vũ trụ mênh mông. Mấy con chữ nhảy ra, chữ rất lạ, cô không hiểu nghĩa và cũng không nhớ được đã trông thấy chúng ở đâu. Các con chữ biến mất. Trời và đất là như vậy, rất đàng hoàng. Biển đay mênh mông nghiêng ngả, dập dềnh trước làn gió hoàng hôn mát lạnh. Cô cảm thấy cô và anh như hai con cá không biết bơi.
Cây đay, cây đay, những cây đay! Các người cản anh ấy, các người cản tôi, các người chúm chím cái miệng xanh sẫm, nheo cặp mắt bé tí đen láy, các người cười hì hì quái gở, các người chìa chân ra hại ngầm tôi.
Cao Mã ngã sóng soài, dù có tấm đệm là cơ thể anh, nhưng cô vẫn cảm thấy lực đàn hồi của những cây đay.
Cánh đồng đay mênh mông, dập dềnh như sóng biển che khuất hai người. Cô không dám mở mắt ra, cô buồn ngủ. Cô rơi vào trạng thái lâng lâng, tất cả những vật thể phát ra tiếng động đều lùi xa, rất xa, chỉ còn lại những cây đay ấm áp, chỉ còn lại sự dịu dàng mát lạnh tràn ngập giác quan cô.
Những tiếng rì rào như sóng đánh thức cô dậy. Âm thanh như những mũi kim chọc vào người, cô tỉnh ngủ. Cô nhìn thấy đầu tiên là khuôn mặt khô rám của Cao Mã dưới luồng ánh sáng màu vàng chanh đặc quánh. Sắc mặt màu bánh mật, môi khô nẻ, mắt quầng thâm, tóc rối như ổ quạ. Cô sững sờ. Lúc này, cô mới phát hiện bàn tay to bè của anh đang nắm chặt cánh tay cô. Cô nhìn anh một thoáng, chợt cảm thấy anh vô cùng xa lạ, như chưa từng gặp bao giờ. Vậy mà con người xa lạ này lại đang cầm tay cô. Cô sợ, có cảm giác mình đang phạm tội, nghĩ vậy, cô đâm hoảng. Cô gỡ tay ra, co người lui lại, hàng đay cao o, chắc khoẻ phía sau chắn lưng cô. Những tia nắng màu vàng kim di động trong kẽ lá. Nhgữn lá hình chân gà khẽ rung rinh như đang mách bảo cô điều gì đó.
Đúng là tiếng gọi của bố, giọng khản đặc: ?oCúc ơi? Cúc! Cúc ơi!...? Cô đứng phắt dậy, túm tay Cao Mã. ?oCúc ơi Cúc? Cúc ơi Cúc!...?, đó là tiếng của anh Cả, lảnh lói, giận dữ điên cuồng. Tiếng gọi của bố và anh Cả trườn trên ngọn đay mà đến, trườn trên ngọn đay mà lan xa. Cao Mã lồm cồm ngồi dậy, mắt tròn xoe như con chó bị dồn đến chân tường.
Cả hai nín thở. Tiếng rì ráo của đay, tiếng gọi từ con đê bờ bắc vọng tới, khiến cảnh tranh tối tranh sáng ở đây yên tĩnh lạ thường. Cô nghe rõ tiếng tim đập.
?oCúc ơi? Cúc? Cúc ơi Cúc? Cúc ơi Cúc! Con mất dạy! Mày mưu toan giết anh mày!...?
Cô gần như trông thấy bố khóc. Cô gạt tay Cao Mã, đứng lên, mắt mọng nước.
Tiếng gọi của bố càng thảm thiết. Cô thưa lên một tiếng. Cao Mã vội giơ bàn tay hộ pháp bịt miệng cô. Bàn tay Cao Mã toàn mùi tỏi. Cô giãy giụa, miệng ú ớ, tay cào cấu lung tung. Cao Mã kẹp ngang thắt lưng cô, lôi cô chạy. Cô túm tóc Cao Mã, nghe thấy anh hít ngược một cái, bỏ tay bịt miệng cô ra, đồng thời cô cảm thấy móng tay cô cấu đứt cái gì đó. Một dòng máu đỏ tươi từ mái tóc Cao Mã chảy xuống lông mày cô.
Cô chồm lên cổ anh, hốt hoảng: ?oAnh làm sao thế này??

Anh dùng bàn tay lau trán cho cô, nói: ?oEm cấu bật cái sẹo trên đầu anh, cái sẹo do hai ông anh quí hoá của em nện anh bằng ghế đẩu.?
Cô áp má vào bờ vai anh, thổn thức: ?oAnh Mã? chỉ tại em? Vì em mà anh bị liên luỵ!...?
- Không ai trách em, tự anh gây ra đấy chứ. Cúc này, anh nghĩ chín rồi? Em về nhà đi!...
Cao Mã ngồi xổm, hai tay ôm đầu.
- Không! Anh ơi? - Cô quì xuống ôm lấy đầu gối anh, mặt ngửa lên ?" Anh, lòng em đã quyết! Dù phải chống gậy đi ăn mày, em cũng theo anh!
Mặt trời lặn, màu sắc nhạt đi, làn khí nhẹ vương trên những ngọn đay, qua làn khí nhẹ, họ trông thấy trên bầu trời xanh nhạt xuất hiện mười mấy ngôi sao to bằng nắm tay.
Kim Cúc bị vấp chúi người đi. Cô than thở: ?oAnh, em bước không nổi nữa!?
Cao Mã cầm tay kéo cô dậy, bảo: ?oĐi mau, bố và anh Cả sẽ gọi người đến bắt chúng mình.?
- Em bước không nổi nữa! ?" Kim Cúc vừa nói vừa khóc.
Cao Mã buông tay, đi một vòng xung quanh.
Côn trùng kêu ri rỉ trong ruộng đay, tiếng chó sủa mơ hồ từ một bản xa vọng tới.
Cô nằm, nửa thức nửa ngủ, chân sưng tấy, đau buốt. Cao Mã bảo cô: ?oNgủ đi, cánh đồng cói này ít nhất cũng năm nghìn mẫu, ngoại trừ họ đến cục công an điều chó béc giê đế. Ngủ đi!?
Lúc nửa đêm, cô tỉnh giấc, mở mắt thấy trời đầy sao. Các ngôi sao đều nháy mắt, vẻ bí hiểm. Từng giọt sương nặng nề rơi xuống thảm lá đay khô vàng dưới đất, vang lên những tiếng lộp bộp. Côn trùng kêu inh ỏi, nhu có người lấy mảnh tre quẹt lên dây đàn bằng kim loại. Cánh đồng đay cũng rì rào như sóng biển. Những con sóng dịu dàng liếm cát, phát ra những tiếng rì rào thần bí. Cô nhớ tới những khối tiêu thạch đen sì sừng sững trên mặt biển, những con thuyền với cánh buồm trắng tinh, nhu đang đi, như đứng yên. Cô nhìn biển, nhìn đến chóng mặt. Ngước nhìn trời xanh thăm thẳm, Cô phát hiện bầu trời đang xoáy trôn ốc. Nằm trên cánh đồng đay, cô có cảm giác như ngồi thuyền . Cô nghĩ, ngồi thuyền cũng chỉ như thế này. Cây đay toả ra mùi ngai ngái, đất ẩm đẩy mùi tanh lên, hai con chim ăn đêm bay giữa từng không, tiếng vỗ cánh nghe rõ mồn một, tiếng kêu nhọn hoắt quái gở, xuyên thủng mây mù, cắm xuống cánh đồng. Cô muốn trở mình, nhưng cơ thể nặng chịch, chân tay tê cứng. Rất nhiều tiếng động khe khẽ như có vô vàn thú nhỏ đang rón rén đi lại, mắt chớp lửa lân tinh, cô sợ.
Cô cố gắng hết sức mới ngồi dậy được, nửa đêm về sáng của tiết thu, lạnh kinh người. Chân tay cô tê cúng vì lạnh. Cô chợt nhớ có lần mẹ nói, ngủ đêm ngoài đồng sẽ mắc bệnh hủi do nhiễm lạnh của sương và khí đất. Cô ân hận quá. Đâu còn chiếc giưòng ấm sực, đâu còn tiếng chuột chít chít trên xà nhà, đâu còn tiếng dế ri rỉ dưới chân tường, và cũng không bao giờ còn nghe thấy tiếng nói mơ của anh Cả và tiếng ngáy của anh Hai ở gian ngoài. Cô nhớ nhất là chiếc giường ấm áp vương mùi khói bếp.
Những chuyện xảy ra ban ngày lại ùa tới, những chuyện đã qua lại trở về trong kí ức, cô sợ ban đêm, cô sợ ban ngày, cô cảm thấy mình hết sức vô lý, cô hận Cao Mã.
Cao Mã ngồi cách cô ba bước chân, mắt đã quen với bóng đêm. Sao rất sáng, lá và thân đay lấp lánh màu xanh lục. Cô trông thấy anh ngồi, hai tay bó gối, đầu gối lên tay. Anh ngồi yên, như không thở, y hệt một ảng đá. Con người này giờ đây trở nên vô cùng xa lạ, cô cảm thấy rất cô đơn. Những đốm sáng mắt xanh áp sát từ ba bề bốn bên, những móng vốt sắc nhọn đạp trên lá khô chói tai. Sống kưng lạnh toát. Một cái miệng đầy lông lá đã chạm sau gáy. Cô hét toáng lên.
Cao mã bật dậy, xoay tròn hai vòng như con gà trúng gió, đám đay va quệt ngả nghiêng, những đốm lửa xanh lấp lánh xung quanh anh:
- Gì thế?
Đây là một người đàn ông, không phải một hòn hòn đá lạnh, vô tri vô giác. Cái giọng thảng thốt của anh đã thức tỉnh cô. Cô cảm nhận được sức nóng toả ra trên người anh, luồng ớn lạnh sau lưng thôi thúc cô bật dậy, nhào vào lòng anh.
- Anh? em sợ!... Em lạnh!...
- Cúc, đừng sợ? đừng sợ!...
Hai cánh tay ôm chặt eo cô. Sức mạnh của hai cánh tay đã gợi nhớ ký ức nhục thể một năm về trước, khi ấy miệng anh tìm miệng cô. Giờ đây cô không còn tâm trạng hưởng ứng sự khêu gợi của anh . Môi anh nóng bỏng, miệng anh quả thực có mùi tỏi đã lên men.
Cô ngoảnh mặt đi, ôm hôn anh bằng ý thức.
- Em lạnh? em tê cứng cả người rồi!...
Cao Mã buông cô ra, cặp chân cô rũ xuống. Trong bóng đêm mờ mờ tối, những đốm xanh nhảy múa, đốm hình tròn, đốm hình thoi. Cao Mã cúi nhặt chiếc áo khoác ở chỗ cô nằm. Anh rũ áo, những chấm xanh bắn tung toé, bám trên cây đay, nở ra co lại, sáng lên mờ đi.
Cao Mã khoác áo lên người, áo bị ẩm, nặng chịch, mùi lông chó xộc vào mụi cô.
Cô ngồi xuống, ngồi lên hai chân duỗi thẳng của anh ấy ?" Về sau, cô nhớ lại ?" Hơi thở nóng hổi của anh phả vào mặt, không thích vì nó có mùi tỏi. Trời không tối lắm nên không rõ khuôn mặt có nước da bánh mật của anh, những đốm lửa xanh đập trên nước da bánh mật. Cô bảo: ?oChân em, tay em tê dại hết rồi!...?
Cao Mã dặt cô nằm dài trên mặt đất, rồi dùng hai bàn tay hộ pháp xoa bóp chân, tay., mười đầu ngón tay, mười đầu ngón chân, mỗi cơ bắp đều được day, mỗi đốt xương đều được ấn, tay anh xoa đến đâu, nơi đó rân rân như chạy điện, tay anh xoa đến đâu, nơi đó nóng ran như chèm lửa. Cảm giác ấm áp chạy từ chân lên đầu rồi từ đầu xuống chân. Cô nheo mắt chộp những đốm lửa xanh. Anh cởi trần, đương nhiên lộ hết xương xẩu, hai núm vú đàn ông đen đen bằng hạt đậu hấp dẫn cô, cô nẩy ra ý muốn véo nó một cái. Sau đó cô véo thật.
Anh tiếp tục xoa bóp cho cô. Cô cảm động vì việc làm của anh. Bàn tay anh lúc nặng lúc nhe, lúc mau lúc thưa. Anh đã bắt đầu thở phì phò, tim đập nhanh hơn, cô quên sạch những chuyện cô vừa nghĩ ban nãy. Người cô nóng ran. Lúc này cô cảm thấy người anh lạnh và ẩm, hơi thở từ miệng anh man mát mùi bạc hà. Cô mong đợi điều gì đó.
Bàn tay anh bắt bò trên da cô. Cô hơi sợ nhưng lại tò mò. Cô giơ hai tay để tự vệ theo bản năng, lại hoá ra có ý mời mọc. Lúc này, anh đang xoa bóp đầu vú cho cô. Như bị điện giật, cô rúm người lại, những sóng điện chạy lan khắp cơ thể.
Trên người anh toàn những chấm sáng mờ mờ, những cây đay xung quanh đầy những chấm sáng xanh, chúng nhảy múa, bay lượn, vẽ những vòng cung đẹp, lung linh, những đốm sáng xanh trùm lên người anh, cả trên răng cũng có.
Cô nghe thấy tiếng cô rên.
? ? Những đốm xanh nhiều đến thế, đom đóm nhiều đến thế. Những đốm xanh còn phát ra tiếng kêu như toếng dế khi bay.
Có lúc cô rướn người lên chộp lấy những đốm xanh, tay cô vòng trên người anh. Chúng không chỉ màu xanh, mà biến ảo khôn lường, lúc xanh, lúc đỏ? lại xanh? lại đỏ? Cuối cùng là rực rỡ màu vàng kim.
Họ tỉnh giấc lần thứ hai, là lúc tối lại trước bình minh. Cô cảm thấy chỉ khi nằm trong lòng anh mới là thật, rời khỏi anh, tất cả sẽ biến mất. Cũng chỉ nằm trong lòng anh, cô mới trông thấy những chấm xanh đẹp đẽ kia.
- Anh, anh mệt lắm phải không? Trong người có sao không?
Miệng anh toàn mùi bạc hà, anh thổi chúng vào tai cô.