Chiến tranh biên giới phía Bắc 1979 và 1984

Một số hình ảnh về chiến tranh biên giới phía Bắc.



(Ảnh của bác fanlong74)

Tù binh TQ.

Lạng Sơn năm 1979.

Thành phố Hồ Chí Minh năm 1979. Chắc các bác đều nhận ra tấm áp phích.


Được chiangshan sửa chữa / chuyển vào 15:11 ngày 27/04/2005

Tù binh TQ.

Lạng Sơn năm 1979.

Thành phố Hồ Chí Minh năm 1979. Chắc các bác đều nhận ra tấm áp phích.


Được chiangshan sửa chữa / chuyển vào 15:11 ngày 27/04/2005

Cảnh tàn phá do quân TQ gây ra.


(Ảnh của bác fanlong74).

Cảnh tàn phá do quân TQ gây ra.


(Ảnh của bác fanlong74).

NGƯỜI KĨ SƯ ĐỊA CHẤT ĐÁNH GIẶC
Trần Hồ Vân
Dứt đợt pháo kích đầu tiên của giặc, kĩ sư Nguyễn Bá Lại vọt ra ngay cửa hầm chứ A quan sát địch. Trước mặt anh, bọn lính Trung Quốc đã chiếm được 1 ngọn đồi cao, đặt súng máy bắn xuống thung lũng Sinh Quyền. Lửa cháy ở thung lũng lan sang mấy căn phòng của tổ kĩ thuật, nơi ấy là phòng làm việc của Nguyễn Bá Lại và đồng đội của anh. Lửa cháy lan sang cả khu nhà của cán bộ, công nhân viên đoàn địa chất 305.
Trong căn hầm thấp, cùng với Nguyễn Bá Lại còn có các anh : kĩ sư địa chất Trần Dự, kĩ sư địa vật lí Chu Bá Đảng, các cán bộ trung cấp Phạm Việt Hùng, Kiều Như Thiện và 2 cô gái Nguyễn Thị Sang và Phạm Thị Nhuần, tất cả đều sẵn sàng chiến đấu như Nguyễn Bá Lại. Trận đánh này là trận đầu tiên trong cuộc đời các chiến sĩ tự vệ vùng mỏ này.
Trong tiếng réo của đạn cối 82 ly, Lại nghe rất rõ tiếng Hùng :
- Hai anh chịu trách nhiệm một cửa, tôi một cửa.
Hùng vừa dứt lời, 1 tốp giặc đã xông lên gần cửa hầm. Đó là những tên lính sơn cước cao lênh khênh, vai quấn áo ngụy trang loang lổ, chân đi giày có đế bọc sắt, đang cầm súng AK nhảy lên. Chúng cách cửa hầm chừng 30m, rồi 20m. Lại đưa khẩu K63, kê lên cửa hầm bắn 1 loạt ngắn. Nhưng thế đất ở cửa hầm không chắc, đạn đi thấp. Thấy vậy, Nguyễn Thị Sang và Phạm Thị Nhuần liền chạy lại và bám chặt cửa hầm, rướn cao người làm giá súng cho Nguyễn Bá Lại và Chu Bá Đảng bắn.
Ở cửa hầm bên kia, Phạm Việt Hùng đang anh dũng tiêu diệt địch.
Ngay từ những loạt đạn đầu, tổ chiến đấu của Nguyễn Bá Lại đã tiêu diệt được nhiều địch. Những tên đi sau thấy những tên liều lĩnh đi đầu bị chết nhiều, không dám hung hăng xông lên nữa.
... Mặt trời lên cao. Giặc tiến công đợt thứ 6 vào tổ chiến đấu của Lại. Đát đá bị cày lên vì đạn pháo của giặc, mùi khét lẹt. Con đường hào dẫn đến cửa hầm đã bị sụt lở nhiều đoạn. Bọn lính sơn cước bỏ lối đánh vỗ mặt, quay sang đánh vu hồi từ cánh trái. Chúng lợi dụng vách đá làm vật cản để tiến lên đánh ở hướng này. Do địa hình phức tạp nên địch tiến thuận lợi hơn hướng vỗ mặt.
Nguyễn Bá Lại cùng đồng đội đang hội ý chớp nhoáng để tìm cách đánh địch, bỗng từ ngoài cửa hầm có tiếng lao pin ré lên. Đó là tiếng nói lơ lớ của tên ********* người Hoa dẫn đường cho giặc.
- Hàng này !
Hùng căm giận ném 1 quả lựu đạn vào tốp giặc. Đảng và Dự ném lựu đạn tiếp theo. Lợi dụng mấy bụi chuối um tùm và căn nhà kho án ngữ phía trước, Lại vọt lên bắn tỉa từng tên giặc.
Xác giặc ngổn ngang từ cửa hầm đến sân phòng kĩ thuật. Máu giặc loang đỏ mặt đất. Nhiều tên khiếp sợ, bắn bừa đạn vào dãy nhà hai bên rồi tháo chạy xuống lũng núi. Nguyễn Bá Lại động viên anh em :
- Bọn này thế đông, nhưng ta cứ đánh mạnh và tìm cách đánh tốt là chúng phải sợ thôi.
Giữa lúc Nguyễn Bá Lại đang mải đánh địch từ phía vườn chuối thì 1 tên giặc vọt lên từ chân dốc. Nhanh trí, Phạm Việt Hùng quay nòng súng K63 tiêu diệt luôn tên này, giải nguy cho Nguyễn Bá Lại. Nhưng chính lúc đó, 1 tên khác đã xông lên rút lựu đạn, ném vào cửa hầm khép giữa 2 cành xà nu. Rất nhanh, Nguyễn Bá lại quay súng sang diệt được tên giặc đó. Quả lựu đạn trong hầm xì khói. Nguy hiểm quá, không một chút do dự, Nguyễn Bá Lại liền xoay người nằm đè lên quả lựu đạn. Một tiếng nổ rất âm dưới người anh, Nguyễn Bá Lại đã anh dũng hy sinh.
Thương nhớ Lại và căm thì giặc đã dồn lên ánh mắt và tay súng của các chiến sĩ tự vệ. Từ căn hầm chữ A, 6 chiến sĩ twụ vệ động viên nhau noi gương Nguyễn Bá Lại, giữ vững ý chí chiến đấu. Khẩu súng K63 của Lại được giao cho Nguyễn Thị Sang và Phạm Thị Nhuần tiếp tục chiến đấu.
Ngày hôm đó, tổ chiến đấu của Nguyễn Bá Lại đã anh dũng đánh lui và tiêu diệt trên 20 đợt tiến công của địch.
Kĩ sư địa chất Nguyễn Bá Lại, quê ở vùng biển Diên Điển, tỉnh Thái Bình. Hồi còn nhỏ anh là một học sinh rất thông minh. Học hết lớp 10 phổ thông, thi tốt nghiệp vào loại giỏi, Nguyễn Bá Lại được cử đi học ở Liên Xô. Sau những năm tháng hăng hái học tậ trên ghế nhà trường nước bạn, Nguyễn Bá Lại về nước và tình nguyện lên Hoàng Liên Sơn công tác.
Nguyễn Bá Lại thường tâm sự với bạn bè về nỗi khao khát trong nghề nghiệp của mình :
- Theo mình, đối với những người làm công tác địa chất thì môi trường để công tác tốt nhất là ở cơ sở của mình.
Pìn Ngan Chải, từ vùng đất thân yêu ấy, Nguyễn Bá Lại đã ấp ủ một phương án xây dựng mỏ đồng lớn ở vùng rừng núi Bát Xát (Hoàng Liên Sơn). Ba năm nay con đường khoa học đầy triển vọng đang mở rộng đối với Nguyễn Bá Lại. Anh vừa hoàn thành một báo cáo khoa học rong mùa tìm quặng tháng 12-1978. Nhưng bọn Trung Quốc xâm lược, kẻ thù độc ác đã tràn sang và Nguyễn Bá Lại đã cầm súng chiến đấu kiên cường như một dũng sĩ.
Không được đụng tới Việt Nam, NXB QĐND 1979.

NGƯỜI KĨ SƯ ĐỊA CHẤT ĐÁNH GIẶC
Trần Hồ Vân
Dứt đợt pháo kích đầu tiên của giặc, kĩ sư Nguyễn Bá Lại vọt ra ngay cửa hầm chứ A quan sát địch. Trước mặt anh, bọn lính Trung Quốc đã chiếm được 1 ngọn đồi cao, đặt súng máy bắn xuống thung lũng Sinh Quyền. Lửa cháy ở thung lũng lan sang mấy căn phòng của tổ kĩ thuật, nơi ấy là phòng làm việc của Nguyễn Bá Lại và đồng đội của anh. Lửa cháy lan sang cả khu nhà của cán bộ, công nhân viên đoàn địa chất 305.
Trong căn hầm thấp, cùng với Nguyễn Bá Lại còn có các anh : kĩ sư địa chất Trần Dự, kĩ sư địa vật lí Chu Bá Đảng, các cán bộ trung cấp Phạm Việt Hùng, Kiều Như Thiện và 2 cô gái Nguyễn Thị Sang và Phạm Thị Nhuần, tất cả đều sẵn sàng chiến đấu như Nguyễn Bá Lại. Trận đánh này là trận đầu tiên trong cuộc đời các chiến sĩ tự vệ vùng mỏ này.
Trong tiếng réo của đạn cối 82 ly, Lại nghe rất rõ tiếng Hùng :
- Hai anh chịu trách nhiệm một cửa, tôi một cửa.
Hùng vừa dứt lời, 1 tốp giặc đã xông lên gần cửa hầm. Đó là những tên lính sơn cước cao lênh khênh, vai quấn áo ngụy trang loang lổ, chân đi giày có đế bọc sắt, đang cầm súng AK nhảy lên. Chúng cách cửa hầm chừng 30m, rồi 20m. Lại đưa khẩu K63, kê lên cửa hầm bắn 1 loạt ngắn. Nhưng thế đất ở cửa hầm không chắc, đạn đi thấp. Thấy vậy, Nguyễn Thị Sang và Phạm Thị Nhuần liền chạy lại và bám chặt cửa hầm, rướn cao người làm giá súng cho Nguyễn Bá Lại và Chu Bá Đảng bắn.
Ở cửa hầm bên kia, Phạm Việt Hùng đang anh dũng tiêu diệt địch.
Ngay từ những loạt đạn đầu, tổ chiến đấu của Nguyễn Bá Lại đã tiêu diệt được nhiều địch. Những tên đi sau thấy những tên liều lĩnh đi đầu bị chết nhiều, không dám hung hăng xông lên nữa.
... Mặt trời lên cao. Giặc tiến công đợt thứ 6 vào tổ chiến đấu của Lại. Đát đá bị cày lên vì đạn pháo của giặc, mùi khét lẹt. Con đường hào dẫn đến cửa hầm đã bị sụt lở nhiều đoạn. Bọn lính sơn cước bỏ lối đánh vỗ mặt, quay sang đánh vu hồi từ cánh trái. Chúng lợi dụng vách đá làm vật cản để tiến lên đánh ở hướng này. Do địa hình phức tạp nên địch tiến thuận lợi hơn hướng vỗ mặt.
Nguyễn Bá Lại cùng đồng đội đang hội ý chớp nhoáng để tìm cách đánh địch, bỗng từ ngoài cửa hầm có tiếng lao pin ré lên. Đó là tiếng nói lơ lớ của tên ********* người Hoa dẫn đường cho giặc.
- Hàng này !
Hùng căm giận ném 1 quả lựu đạn vào tốp giặc. Đảng và Dự ném lựu đạn tiếp theo. Lợi dụng mấy bụi chuối um tùm và căn nhà kho án ngữ phía trước, Lại vọt lên bắn tỉa từng tên giặc.
Xác giặc ngổn ngang từ cửa hầm đến sân phòng kĩ thuật. Máu giặc loang đỏ mặt đất. Nhiều tên khiếp sợ, bắn bừa đạn vào dãy nhà hai bên rồi tháo chạy xuống lũng núi. Nguyễn Bá Lại động viên anh em :
- Bọn này thế đông, nhưng ta cứ đánh mạnh và tìm cách đánh tốt là chúng phải sợ thôi.
Giữa lúc Nguyễn Bá Lại đang mải đánh địch từ phía vườn chuối thì 1 tên giặc vọt lên từ chân dốc. Nhanh trí, Phạm Việt Hùng quay nòng súng K63 tiêu diệt luôn tên này, giải nguy cho Nguyễn Bá Lại. Nhưng chính lúc đó, 1 tên khác đã xông lên rút lựu đạn, ném vào cửa hầm khép giữa 2 cành xà nu. Rất nhanh, Nguyễn Bá lại quay súng sang diệt được tên giặc đó. Quả lựu đạn trong hầm xì khói. Nguy hiểm quá, không một chút do dự, Nguyễn Bá Lại liền xoay người nằm đè lên quả lựu đạn. Một tiếng nổ rất âm dưới người anh, Nguyễn Bá Lại đã anh dũng hy sinh.
Thương nhớ Lại và căm thì giặc đã dồn lên ánh mắt và tay súng của các chiến sĩ tự vệ. Từ căn hầm chữ A, 6 chiến sĩ twụ vệ động viên nhau noi gương Nguyễn Bá Lại, giữ vững ý chí chiến đấu. Khẩu súng K63 của Lại được giao cho Nguyễn Thị Sang và Phạm Thị Nhuần tiếp tục chiến đấu.
Ngày hôm đó, tổ chiến đấu của Nguyễn Bá Lại đã anh dũng đánh lui và tiêu diệt trên 20 đợt tiến công của địch.
Kĩ sư địa chất Nguyễn Bá Lại, quê ở vùng biển Diên Điển, tỉnh Thái Bình. Hồi còn nhỏ anh là một học sinh rất thông minh. Học hết lớp 10 phổ thông, thi tốt nghiệp vào loại giỏi, Nguyễn Bá Lại được cử đi học ở Liên Xô. Sau những năm tháng hăng hái học tậ trên ghế nhà trường nước bạn, Nguyễn Bá Lại về nước và tình nguyện lên Hoàng Liên Sơn công tác.
Nguyễn Bá Lại thường tâm sự với bạn bè về nỗi khao khát trong nghề nghiệp của mình :
- Theo mình, đối với những người làm công tác địa chất thì môi trường để công tác tốt nhất là ở cơ sở của mình.
Pìn Ngan Chải, từ vùng đất thân yêu ấy, Nguyễn Bá Lại đã ấp ủ một phương án xây dựng mỏ đồng lớn ở vùng rừng núi Bát Xát (Hoàng Liên Sơn). Ba năm nay con đường khoa học đầy triển vọng đang mở rộng đối với Nguyễn Bá Lại. Anh vừa hoàn thành một báo cáo khoa học rong mùa tìm quặng tháng 12-1978. Nhưng bọn Trung Quốc xâm lược, kẻ thù độc ác đã tràn sang và Nguyễn Bá Lại đã cầm súng chiến đấu kiên cường như một dũng sĩ.
Không được đụng tới Việt Nam, NXB QĐND 1979.

Ảnh về chiến tranh biên giới { giúp chú chiangshan chút } :

Lính Tàu die

... và bị thương

Xe tăng TQ dày xéo bản làng biên giới

... và vượt sông Hồng

Ảnh về chiến tranh biên giới { giúp chú chiangshan chút } :

Lính Tàu die

... và bị thương

Xe tăng TQ dày xéo bản làng biên giới

... và vượt sông Hồng

Bài viết của Tô Mai Hồng (Xu Meihong, lẽ ra phải là Hứa Mai Hồng chứ nhỉ ?), một cựu sĩ quan tình báo cao cấp từng phục vụ 15 năm trong quân giải phóng nhân dân Trung Hoa, vợ của Larry Engelmann, một giáo sư từng dạy tại đại học San Jose State University ở tại California, Hoa Kỳ. Xu Meihong đã ra điều trần trước Ủy ban tình báo của Thượng viện Mĩ, và viết bài Chinese Ordeal đăng trên tạp chí Vietnam của CCB Mĩ.
Tác giả đánh giá nguyên nhân, kết quả cuộc chiến theo góc nhìn của người TQ. Và do được lấy từ một trang web chống cộng nên không loại trừ khả năng trong đó có những chi tiết được cố tình bịa đặt nhằm bôi nhọ Quân đội Nhân dân Việt Nam. Bài post dưới đây chỉ sửa về mặt từ ngữ cho phù hợp với cách dùng của người Việt Nam (VD : Trung Cộng sửa thành Trung Quốc, Cao Miên sửa thành Campuchia...) và giữ nguyên nội dung - chiangshan.
Trong cuộc chiến tranh Đông Dương lần thứ nhất giữa Pháp và Việt Nam và nhất là trong trận Điện Biên Phủ, thì sự hỗ trợ của Trung Quốc đối với Việt Nam không những được coi như là vô cùng quan trọng mà còn có tính quyết định nữa. Qua cuộc chiến tranh Đông Dương lần thứ hai giữa miền Bắc và miền Nam với đồng minh Hoa Kỳ thì Trung Quốc cũng đã từng tỏ ra rất tích cực trong việc giúp đỡ nước "anh em xã hội chủ nghĩa" của họ.
Nhưng qua năm 1972, sau khi tổng thống Nixon viếng thăm Bắc Kinh rồi tiếp theo việc hai nước Trung-Mĩ tiến dần đến bình thường hóa quan hệ ngoại giao, thì quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc ngày càng trở nên lạnh nhạt. Sau khi Chu Ân Lai rồi đến Mao Trạch Đông qua đời vào năm 1976, thì những mâu thuẫn giữa đôi bên ngày càng tăng thêm và trở nên trầm trọng.
Đáng ghi nhất là vụ tranh chấp chủ quyền các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa ở biển Nam Hải (biển Đông), vụ chuyển "lậu" những hàng hóa của Trung Quốc qua biên giới phía bắc Việt Nam, vụ ngược đãi kiều dân Trung Quốc ở Việt Nam và cuối cùng là vụ kình chống chế độ Khmer Đỏ ở Campuchia do Trung Quốc bảo trợ.
Qua mùa thu năm 1978, Việt Nam phát động chiến dịch khủng bố Hoa kiều và trục xuất họ ra khỏi Việt Nam, đồng thời Việt Nam ra lệnh oanh tạc các căn cứ của Khmer Đỏ ở dọc biên giới Việt Nam-Campuchia. Đến tháng 7-1978, Trung Quốc ra lệnh hủy bỏ tất cả các dự án viện trợ cho Việt Nam. Tháng 11 cùng năm đó, Việt Nam ký hiệp ước hữu nghị và hợp tác với Liên Xô, địch thủ nguy hiểm nhất của Trung Quốc, đồng thời Việt Nam chấp nhận cho Liên Xô được quyền sử dụng các căn cứ không quân và hải quân của họ kể cả căn cứ Cam Ranh.
Trước những hành động khiêu khích của Việt Nam, Đặng Tiểu Bình trong chuyến công du Singapore vào tháng 11-1978, đã tuyên bố như sau về Việt Nam : "Trung Quốc đã từng viện trợ cho họ 200 tỷ USD, đó là chưa kể mồ hôi và xương máu của dân chúng tôi đã đổ ra để giúp cho họ, để rồi sự việc ngã ngũ như thế này đây ! Cần phải trừng trị những kẻ vong ân bội nghĩa này mới được". Và để trả lời những đe dọa của Đặng Tiểu Bình, ngày 24-12-1978, Việt Nam tấn công CPC, đuổi quân Khmer Đỏ chạy ra biên giới Thái Lan, và chiếm thủ đô Phnom Penh. Đối với Trung Quốc, hành động tấn công CPC đã chứng tỏ rõ rệt ý đồ muốn làm bá chủ Đông Dương của Việt Nam, một hành động mà Trung Quốc không bao giờ chấp nhận. Chỉ còn một giải pháp duy nhất để cứu Thái Lan và dạy cho Việt Nam một bài học là dùng biện pháp quân sự, và Trung Quốc đã cho dàn 225,000 quân dọc theo biên giới Hoa Việt. Ngày 17-2-1979, quân đội Trung Quốc bắt đầu tấn công. Trọng pháo của Hồng quân nhã đạn dữ dội vào vị trí của quân đội Việt Nam khiến cho một phóng viên Hoa Kỳ ở trong vùng phụ cận ví cuộc pháo kích này giống như một cuộc oanh tạc của những pháo đài bay B52, có khác là ở thời gian, vì B52 chỉ oanh tạc khoảng hơn một phút thôi, còn cuộc pháo kích này kéo dài hơn 20 phút, và sau đó, 85,000 quân Trung Quốc tràn qua biên giới, xuất phát từ 26 địa điểm khác nhau.
Cuộc chiến tranh "trừng phạt" này kéo dài 16 ngày, từ 17-2, đến 5-3-1979, là một cuộc chiến ác liệt và đẫm máu, vì chỉ trong một thời gian ngắn mà tổn thất của Hồng quân Trung Quốc - căn cứ theo bản báo cáo lên thượng cấp - có thể xấp xỉ với số tổn thất của quân đội Hoa Kỳ trong cuộc chiến tranh Đông Dương thứ hai.
Một sĩ quan Hồng quân Trung Quốc từng tham gia cuộc chiến cho biết : "Đây là một cuộc chiến đẫm máu và vô cùng man rợ. Những bạn đồng ngũ của tôi - nhưng không tham gia các trận đánh ở Triều Tiên hay ở Ấn Độ hoặc chưa từng tham gia một cuộc chiến tranh nào khác - đã cho biết là họ không thể nào tưởng tượng được chiến tranh dã man, tàn độc như vậy. Một số lớn đơn vị được đưa ra mặt trận đã không được chuẩn bị kỹ càng về tinh thần cũng như về vũ khí, nên họ đã phải trả một giá rất đắt : đó là mạng sống của họ. Chỉ có một điều duy nhất làm cho anh em binh sĩ vô cùng hể hả là việc san bằng thị xã Lạng Sơn thành bình địa, mà chính bản thân tôi đã được chứng kiến tận mắt. Vụ phá hoại này đã làm cho chúng tôi vui lòng vì chúng tôi muốn trả thù bọn Việt Nam và như một cấp chỉ huy của chúng tôi từng nói "đó là một cái hôn tạm biệt " để cho bọn Việt Nam luôn luôn nhớ mãi chúng ta. Không phải riêng gì Lạng Sơn, mà tất cả các thị xã dọc theo biên giới Việt-Trung đều bị san bằng trước khi quân đội chúng ta rút lui khỏi Việt Nam; và chúng tôi không bao giờ ân hận hết, có đi chăng nữa là rất tiếc không có cơ hội để san thành bình địa hai thành phố Hà Nội và Hải Phòng".
Mấy tuần trước khi chiến tranh bùng nổ, quân đội Việt Nam đã mở chiến dịch khiêu khích Hồng quân và sau đây là lời khai của một sĩ quan nhân chứng : "Binh sĩ chúng tôi rất bực tức khi bị khiêu khích và nghĩ rằng bọn Việt Nam tưởng là chúng cũng mạnh tương đương với chúng ta vì được xếp vào hàng thứ 3 trên thế giới về quân lực, cho nên giờ đây chúng nghĩ rằng chúng muốn tác oai tác quái gì cũng được, vì chúng là bá chủ hiện nay trên bán đảo Đông Dương về lãnh vực quân sự ".
Sau khi chiến tranh chấm dứt, chúng tôi có cơ hội để nghiên cứu và phân tích những bản báo cáo về hành quân tại các chiến trường thì thấy rằng Hồng quân Trung Quốc đã trả một giá quá đắt cho cuộc thắng trận này vì chưa được chuẩn bị kỹ càng trước khi tham gia cuộc chiến. Có rất nhiều đơn vị được đánh thức dậy từ sáng sớm tinh sương để chuẩn bị hành trang xong là lên đường ra mặt trận. Và qua ngày hôm sau là đã tham gia chiến đấu rồi. Còn đạn dược thì có rất nhiều lô đã quá hạn sử dụng từ lâu, cho nên lắm khi đạn tuy rơi trúng mục tiêu nhưng lại không nổ. Trong khi đó thì chúng tôi đã tìm thấy trong những vị trí mà chúng tôi đánh chiếm được của Việt Nam vô số vũ khí hiện đại được tiếp tế trong thời kỳ chiến tranh Đông Dương thứ hai, còn đa số đạn dược của chúng ta gửi ra mặt trận được sản xuất trong thập niên 1950. Một số binh sĩ xử dụng hoả tiễn chống tăng đã bị địch bắn chết vì mặc dầu đạn đã trúng đích rồi nhưng lại không nổ. Tuy nhiên trong cái rủi lại có chỗ may là nhờ đó mà về sau đồng chí Đặng Tiểu Bình mới phát động chiến dịch đổi mới vũ khí.
Thật đáng tiếc là chúng ta không chịu rút ra những kinh nghiệm của quân đội Hoa Kỳ trong cuộc chiến ở Việt Nam. Chúng ta tin rằng Hoa Kỳ đã thua trận vì quân đội của họ không có niềm tin khi lâm chiến. Chính Chủ tịch Mao đã từng bảo chúng ta là một đội quân dù cho có vũ khí tối tân mấy đi nữa mà binh sĩ không có niềm tin ở mục tiêu chiến đấu của họ, thì họ không bao giờ mang lại chiến thắng cho chính họ được.
Nếu chúng ta tin và thực sự tin là khi chúng ta dùng hết tiềm năng quân sự của chúng ta vào cuộc chiến tranh " trừng phạt " này, thì quân đội của Việt Nam sẽ tan vỡ ngay trong vài giờ, và chúng ta sẽ chiếm Hà Nội, Hải Phòng trong một hay hai ngày mà thôi. Sau khi trừng phạt xong bọn vong ân bội nghĩa thì chúng ta rút quân về ngay. Nhưng đáng tiếc thay, mọi việc đến với chúng ta không được suôn sẻ cho lắm. Và chúng ta đã phải trả một giá rất đắt cho cuộc chiến thắng này. Một trong những vấn đề quan yếu trong cuộc chiến là việc sử dụng sao cho hữu hiệu đoàn quân cơ giới của chúng ta, căn cứ vào địa hình, địa vật của miền sơn cước Việt Nam cũng như rút ra những kinh nghiệm mà Hoa Kỳ đã thu thập được trong chiến tranh Đông Dương lần thứ hai . Nhưng rất tiếc là chúng ta không chịu học hỏi những kinh nghiệm của Hoa Kỳ trong khi điều động các đoàn quân thiết giáp của chúng ta. Đó là một hành động có thể nói là ngu xuẩn, vì mặc dầu chúng ta đã điều động các trung đoàn thiết giáp vượt qua biên giới trước tiên mà vẫn không nắm được ưu thế. Sau đây là một trường hợp điển hình:
Một nữ cán bộ Việt Nam đóng chốt tại một vị trí sát ngay biên giới, đã dùng hoả tiễn (có lẽ là B40/B41) phá hủy lần lượt từng chiếc thiết giáp của chúng ta và đã phá liền 7 chiếc. Những trường hợp như thế này đã xảy đến cho rất nhiều trung đoàn, gây thiệt hại rất lớn cho Hồng quân của chúng ta.
Có những đơn vị thiết giáp tiền sát nhận được lệnh phải vượt qua những chiếc cầu ở biên giới nhưng cấp chỉ huy không biết ước lượng sức chịu đựng của những chiếc cầu này nên đã cho đoàn xe chạy qua cầu cùng một lượt - thay vì cho qua từng chiếc một - nên cầu bị gãy và cả đoàn chiến xa rơi cả xuống sông. Sở dĩ xảy ra những chuyện đáng tiếc như thế là vì các sĩ quan chỉ huy thiết giáp của chúng ta nghĩ rằng sĩ quan công binh của Việt Nam có trình độ cao, nhưng sự thật lại không phải thế.
Và đây là một trường hợp thật là hiếm có: một đoàn thiết giáp trên đường tiến quân gặp phải một ngọn đồi cao, dốc đứng choáng cả lối đi. Viên sĩ quan chỉ huy đơn vị - vì muốn tiến nhanh - nên đã ra lệnh cho tất cả các xe thiết giáp phải trực chỉ leo thẳng lên đỉnh đồi. Vì độ dốc của đồi quá cao nên một số xe bị lật ngược trước khi lăn xuống chân đồi. Viên chỉ huy vẫn cứ ngoan cố, cho rằng vì lái xe kém nên xe mới bị lật, nên vẫn duy trì lệnh tiến quân. Cuối cùng 6 thiết giáp bị lật và không sử dụng được nữa. Còn viên sĩ quan chỉ huy đơn vị này thì bị truy tố ra trước tòa án của mặt trận.
Rất nhiều binh sĩ đã bị đưa ra xử trước tòa án mặt trận trong cuộc chiến tranh "trừng phạt " này. Tuy nhiên chỉ trong quân đội mới được biết những tin tức này mà thôi chứ đối với quần chúng thì những tin này vẫn bị ém nhẹm.
Sự thiệt hại về nhân mạng cũng như về vũ khí tuy lớn nhưng cũng không lớn bằng sự thiệt hại về uy tín của Hồng quân, vì mọi yếu kém của quân đội đã được phơi bày ra hết nhất là về phương diện kỷ luật và tuân hành mệnh lệnh.
Vì bất tuân thượng lệnh mà từng xảy ra chậm trễ trong khi hành quân : tại một ngã tư vùng biên giới gần thị xã Lạng Sơn, một số lớn xe cộ của nhiều đơn vị đồng thời đến nơi đây cùng một lúc; và chả có đơn vị nào chịu nhường quyền ưu tiên cho đơn vị nào, nên chỉ trong chốc lát một cảnh kẹt xe hỗn loạn xảy ra ngay trước mắt (Giá có một đơn vị pháo của ta rót xuống thì hết kẹt xe ngay). Lúc bấy giờ trong quân đội chúng ta chưa có vụ mang huy hiệu trên quân phục vì cấp lãnh đạo cho rằng mọi người lính đều ngang nhau, nên không thể nào phân biệt được ai là sĩ quan và ai là lính. Vì giao thông bị tắt nghẽn quá lâu nên vị tư lệnh lộ quân XLI (quân đoàn 41 ? Có lẽ đơn vị khác vì quân đoàn 41 TQ tham chiến ở Cao Bằng) bèn đứng ra điều động sự giao thông, giống như tướng Patton đã từng làm khi ông chỉ huy quân đoàn III ở châu Âu. Nhưng khổ một nỗi là có một số sĩ quan trẻ ở các đơn vị khác, không thuộc lộ quân XLI nên nhất định không chịu nghe theo mệnh lệnh của ông và cứ đòi cho bằng được quyền ưu tiên qua trước vì họ không biết ông ta là ai. Thậm chí có người sỉ vả rằng ông là ai mà dám đứng ra dành quyền điều khiển việc giao thông tại nơi đây ? Khi ông cho biết mình là tư lệnh lộ quân XLI thì tiếng la ó lại càng to hơn nữa, vì họ cho rằng làm gì có chuyện một vị tư lệnh của một lộ quân lại chịu hạ mình xuống làm nhiệm vụ của một anh quân cảnh. Rồi trong tiếng la ó lại có xen lẫn tiếng : "Vậy tôi đây là tham mưu trưởng Hồng quân", hoặc "Còn tôi là Đặng Tiểu Bình thì ông nghĩ sao?". Trong lúc đó, một số sĩ quan phụ tá tư lệnh lộ quân XLI chạy đến giải thích thêm, nhưng cũng chả có ai chịu nghe và cuối cùng họ đi đến xô xát nhau làm cho người nào người nấy quần áo bê bết bùn. May sao, khi đó có một viên sĩ quan cao cấp kịp thời chạy đến và nhận diện được vị tư lệnh lộ quân XLI, và các viên sĩ quan đang tranh chấp nhau cũng biết mặt viên sĩ quan đến sau cùng, nên mọi việc đã được dàn xếp ổn thỏa. Cần nên ghi nhớ đây là một chuyện có thật. Và sau đó mọi sự việc đã được báo cáo lên lãnh tụ Đặng Tiểu Bình. Hai năm sau cuộc chiến tranh " trừng phạt Việt Nam" , lãnh tụ Đặng Tiểu Bình ra lệnh mọi binh sĩ của Hồng quân đều phải mang huy hiệu về quân hàm của họ trên bộ quân phục.
Một sĩ quan khác được phỏng vấn kể tiếp: "Rất nhiều binh sĩ của Hồng quân đã bị thiệt mạng vì bị chính quân ta pháo kích. Sở dĩ có chuyện đáng tiếc như vậy là vì sĩ quan pháo binh của chúng ta không được huấn luyện kỹ càng hoặc trong các đơn vị pháo binh không có sĩ quan trinh sát để cho tọa độ tác xạ, nên xạ thủ chỉ bắn phỏng chừng mà thôi. Nếu đi sâu vào vấn đề thì nguyên do cũng chỉ tại thiếu sự liên lạc giữa các vị chỉ huy từng vùng của mặt trận".
Vấn đề tiếp liệu cũng gặp nhiều khó khăn vì chúng ta đưa ra mặt trận quá nhiều quân. Chúng tôi không rõ cấp chỉ huy của quân đội Hoa Kỳ đã rút ra được gì trong khi chiến đấu với quân đội Việt Nam, chứ theo chúng tôi thì đánh nhau với Việt Nam không cần phải đưa ra thật nhiều quân mà chỉ cần đưa ra một số đơn vị được huấn luyện thật kỹ càng, nhất là về chuyên môn. Một vấn đề khác nữa là cấp chỉ huy của chúng ta cho rằng không dùng không quân để yểm trợ cho bộ binh cũng có thể thắng được Việt Nam; vì Việt Nam có rất nhiều tên lửa SAM do Liên Xô cung cấp, những tên lửa phòng không này đã từng hạ nhiều pháo đài bay B52 của Hoa Kỳ, nên cấp chỉ huy của chúng ta mới dè dặt khi nói đến việc sử dụng không quân.