Chiến tranh biên giới phía Bắc 1979 và 1984

Bác Cao Sơn ơi, tại sao cái ảnh này lại gọi là thung lũng tử thần hả bác?

Mọi người nhắc đến nó nhiều ở những trang trước, có lẽ bạn không chú ý.
Thung lũng này là cửa ngõ để đi vào nơi ta giấu quân và mặt trận phía trong. Chính vì vậy nơi đâu pháo bắn suốt ngày. Có nhiều tên gọi lắm: Cửa tử, Cối xay thịt, Thung lũng ma...

Theo "Lịch sử sư đoàn 308", 2 tiểu đoàn được tăng cường cho sư đoàn bộ binh 312 lên chốt Vị Xuyên là tiểu đoàn 2 (trung đoàn bộ binh 36) và tiểu đoàn 4 (trung đoàn bộ binh 88). Hai tiểu đoàn này đã chiến đấu 6 tháng tại mặt trận Vị Xuyên. Tiểu đoàn 2 (trung đoàn 36) được tặng Huân chương Chiến công hạng ba.

Giữ chốt (năm 1979).

Sở chỉ huy sư đoàn bộ binh 325 tại Làng Pinh, mặt trận Vị Xuyên. Sư đoàn đảm nhiệm phòng ngự trên hướng Vị Xuyên từ tháng 4-1988 đến tháng 9-1988.

Sư đoàn 325 nhận cờ thưởng luân lưu "Đơn vị khá nhất" của Bộ Quốc phòng.

Gùi nước lên chốt (mặt trận Vị Xuyên 1988).

Báo cáo các bác, em mới tìm ra 1 tài liệu rất hay liên quan đến mặt trận Vị Xuyên 1984-1989. Với những thông tin trong này, có thể giải quyết hầu hết các vấn đề mà chúng ta quan tâm và thắc mắc như các đơn vị và quân số của ta ở Vị Xuyên, diễn biến mặt trận, các điểm bị TQ lấn chiếm, thương vong của bộ đội ta....
Sau khi ngâm kíu xong cái này em sẽ post lên đây nhanh nhất có thể.

Trước hết, gửi các bác thống kê thương vong mà TQ đưa ra (theo china-defense.com).

Danh sách cụ thể các đơn vị TQ tham chiến có thể xem lại ở đây : http://www2.ttvnol.com/gdqp/476742/trang-15.ttvn

Thưa các bác, tài liệu mà em kiếm được là 1 luận án PTS (có thể tìm đọc ở TVQG) về y tế, chủ yếu nó nói về cơ cấu vết thương chiến tranh, công tác cứu chữa, vận chuyển thương binh... ở mặt trận Vị Xuyên 84-89, nhưng cũng có khá nhiều thông tin có ích. Dưới đây là những nét chính em tổng hợp từ đó.
Từ sau năm 1979, quân TQ tiếp tục tấn công lấn chiếm vào đất ta ở nhiều điểm.
Ở địa bàn QK1, địch đánh chiếm bình độ 400 (Lạng Sơn), cao điểm 820, 630.
Ở địa bàn QK2, tháng 8-1980, địch đánh cao điểm 1992 (Sín Mần, Hà Tuyên). Tháng 5-1981 đánh cao điểm 1800A-1800B (Lào Chải, Hà Tuyên). Tháng 2-1982 tấn công vào Đồng Văn, Mèo Vạc. Tháng 4-1983 tấn công vào Mường Khương.
Đặc biệt từ tháng 4-1984 địch tập trung tấn công lớn vào Vị Xuyên.
Thời điểm này, ta bố trí dọc tuyến biên giới 3 quân đoàn, 11 sư đoàn, 13 trung đoàn và 70 tiểu đoàn độc lập. Các lực lượng bảo đảm, phục vụ... tuyến sau tương đương 4-6 sư đoàn. Tổng quân số khoảng 300.000 người. Ngoài ra, sâu trong nội địa còn có 3 quân đoàn chủ lực Bộ làm dự bị.
Mặt trận biên giới Vị Xuyên diễn ra từ tháng 4-1984 đến tháng 4-1989, chia thành 4 thời kỳ :
- Từ 2-4-1984 đến 16-5-1984 : địch tiến công lớn, ta phòng ngự.
- Từ 16-5-1984 đến 7-1-1987 : ta củng cố phòng ngự, tổ chức tiến công một số điểm bị chiếm đóng, địch tiếp tục tấn công lấn chiếm.
- Từ tháng 2-1987 đến tháng 12-1988 : ta và địch đều ngừng tiến công lớn, chủ yếu củng cố phòng ngự và bắn pháo.
- Từ tháng 12-1988 đến tháng 4-1989 : địch ngừng bắn phá và bắt đầu rút dần một số điểm.
Trong 5 năm từ 1984-1989, địch đã dùng 20 lượt sư đoàn, 171 lượt trung đoàn đến đại đội tấn công lấn chiếm vào đất ta 1-2km.
Phía ta cũng 7 lần thay phiên các sư đoàn chủ lực lên chiến đấu.
Về phía QK1 có trung đoàn bộ binh 981, 982, 983.
QK2 có sư đoàn bộ binh 313, 314, 316, 356; lữ đoàn công binh 543, lữ đoàn pháo binh 168, lữ đoàn cao xạ 297, trung đoàn xe tăng 406. trung đoàn thông tin 604, trung đoàn vận tải 652, các tiểu đoàn đặc công, trinh sát, các đơn vị địa phương của BCHQS tỉnh Hà Tuyên và trung đoàn bộ binh 754 của BCHQS tỉnh Sơn La.
Đặc khu Quảng Ninh có trung đoàn bộ binh 568 (sư đoàn bộ binh 328).
QĐ1 có sư đoàn bộ binh 312, QĐ2 có sư đoàn bộ binh 325, QĐ3 có sư đoàn bộ binh 31, lữ đoàn pháo binh 368 thuộc BTL Pháo binh...
Ngoài ra còn nhiều đơn vị lên với hình thức quân tăng cường, lên vẫn lấy phiên hiệu đơn vị phòng ngự cũ.
Bố trí lực lượng phòng ngự có 2 khu vực :
Khu vực Tây sông Lô :
- Từ đầu năm 84 đến 12-85 : F313 và 356 + 1 E của QK1.
- Tháng 12-85 : F31 thay F313.
- Tháng 6-86 : F313 thay F31.
- Tháng 2-87 : F356 thay F313.
- Tháng 8-87 : F312 thay F356.
- Tháng 1-88 : F325 thay F312.
- Tháng 9-88 : F316 thay F325.
- Tháng 5-89 : F313 thay F316.
Ở hướng này khoảng 6 tháng ta thay quân một lần. Riêng F313 có đợt chiến đấu kéo dài liên tục gần 1 năm, gặp rất nhiều khó khăn.
Khu vực Đông sông Lô :
- Từ đầu năm 84 : E266 (F313).
- Tháng 7-84 : E141 (F312) thay E266 (F313).
- Tháng 4-85 : E568 (F328) thay E141 (F312).
- Tháng 11-85 : E818 (F314) thay E568 (F328).
- Tháng 2-87 : E881 (F314) thay E818 (E314).
- Tháng 9-87 : E818 (F314) + 1D tăng cường của E754 thay E881 (F314).
- Tháng 6-88 : E728 (F314) thay E818 (F314).
- Tháng 10-88 : E247 (BCHQS tỉnh Hà Tuyên) thay E728 (F314).
Hướng phòng ngự Đông sông Lô gặp nhiều khó khăn hơn phía Tây, nhiều đơn vị phải chiến đấu những đợt kéo dài 7-10 tháng.
Diễn biến chính :
Từ ngày 2-4 đến 28-4-1984, địch tập trung pháo binh bắn phá khu vực Vị Xuyên, từ điểm cao 1545 đến điểm cao 1030. Trong 26 ngày đêm địch đã bắn tổng cộng 30.000 viên đạn pháo cối các loại. Riêng từ ngày 28-4 đến 30-4-1984, địch bắn 12.000 quả đạn pháo vào 6 điểm tựa của ta để chi viện cho bộ binh của chúng (thuộc sư đoàn 40, quân đoàn 14 ĐQK Côn Minh) tấn công đánh chiếm các điểm cao 226, 233, bình độ 300-400, 1509, 772, 685. Trong 2 ngày địch đã đánh chiếm được 226, 233, 772, 1509, bình độ 300-400, E1, 685 do trung đoàn 122 (sư đoàn 313 QK2) của ta phòng ngự, lấn vào lãnh thổ VN khoảng 2km.
Ngày 15-5-1984, địch mở đợt tiến công Đông sông Lô (từ điểm cao Si Cà Lá đến M13) với lực lượng 1 trung đoàn tăng cường (sư đoàn 40, quân đoàn 14 ĐQK Côn Minh). Sau 1 ngày chiến đấu, địch đã chiếm được các điểm cao 1030, Si Cà Lá, 1250, đài 2, M13 do trung đoàn 266 (sư đoàn 313 QK2) của ta phòng ngự.
Như vậy, từ 28-4 đến 16-5-1984, địch đã chiếm 18 điểm, triển khai phòng ngự chốt giữ 29 điểm trên lãnh thổ VN. Trong đó có khu 1509, 772 mà chúng gọi là Lão Sơn, khu 1250, 1030, Si Cà Lá (Núi Bạc) mà chúng gọi là Giả Âm Sơn.
Tháng 6-1984, Bộ Tư lệnh mặt trận của ta quyết định tổ chức tiến công để giành lại các chốt bị chiếm đóng. Lực lượng tham gia đợt tiến công này gồm 3 trung đoàn .
- Trung đoàn 141 (sư đoàn 312 QĐ1) đánh 1030, Si Cà Lá.
- Trung đoàn 174 (sư đoàn 316 QK2) đánh 233, bình độ 300-400.
- Trung đoàn 786 (sư đoàn 356 QK2) đánh 772 phát triển sang 685.
Cần lưu ý rằng tuy gọi là trung đoàn nhưng lực lượng thực sự tham gia chiến đấu chỉ có 1-2 tiểu đoàn.
Ngày 12-7-1984, ta nổ súng tiến công địch. Tuy đã chiến đấu rất quyết liệt nhưng đợt tiến công của ta đã không thành công.
Đến tháng 11-1984, Bộ Tư lệnh mặt trận hạ quyết tâm mở tiếp một đợt tấn công vây lấn. Lần này các đơn vị có 4 tháng chuẩn bị.
- Các đơn vị thuộc sư đoàn 313 QK2 vây lấn địch ở bình độ 300-400.
- Các đơn vị thuộc sư đoàn 356 QK2 vây lấn địch ở 685.
Đợt chiến đấu kéo dài từ 18-11-1984 đến 18-1-1985 (ta ngừng tiến công vào dịp Tết Nguyên đán). Mặc dù chưa khôi phục hoàn toàn khu vực A5, 300-400, 685 nhưng ta đã giành lại được một số chốt, hình thành thế phòng ngự xen kẽ, bám sát địch, có nơi chỉ cách địch 15-20m như đồi Chuối, đồi Cô X, đồi Đài, A4, khu Cót Ép, khu E và mỏm E2, E3, E5 của 685. Cá biệt có những nơi như ở Bốn hầm, chốt của ta và địch chỉ cách nhau 6-8m.
Trong 2 năm 1985-1986, địch tiếp tục mở nhiều đợt tiến công lấn chiếm trận địa của ta. Chiến sự diễn ra khá quyết liệt, có những nơi như ở Bốn hầm ta địch giành giật nhau tới 38 lần, điểm cao 685 41 lần, đồi Cô X 45 lần. Pháo cối địch tiếp tục bắn phá hàng vạn quả đạn vào lãnh thổ ta. Riêng trong 3 ngày từ 5-1 đến 7-1-1987, pháo địch đã bắn 100.000 quả đạn.
Kể từ năm 1987 trở đi, chiến sự ở mặt trận biên giới Vị Xuyên dần dần lắng xuống. Ngày 21-12-1988, lần đầu tiên địch ngừng bắn pháo vào Vị Xuyên, nơi chưa hề có một ngày im tiếng pháo kể từ năm 1984 (nhưng sau đó thì chúng tiếp tục bắn). Từ năm 1989, địch giảm bắn pháo và rút khỏi một số điểm ở phía Bắc suối Thanh Thủy.
Ngày 13-3-1989, địch rút khỏi 20 điểm chiếm đóng và đến tháng 9-1989, địch rút khỏi 9 điểm còn lại.
Kết quả chiến đấu :
- Trong 5 năm tác chiến, ta đã loại khỏi vòng chiến đấu 15.000 tên địch, bắt 325 tù binh (bắt 6 tên trong chiến đấu và 319 tên thám báo, trinh sát đột nhập).
- Đánh thiệt hại nặng 4 trung đoàn, 43 tiểu đoàn, 18 đại đội, 10 trung đội; đánh thiệt hại vừa 4 tiểu đoàn, 5 đại đội, 4 trung đội; đánh thiệt hại nhẹ 4 tiểu đoàn, 7 đại đội, 10 trung đội.
- Phá hủy 100 khẩu pháo các cỡ, 100 khẩu súng cối các cỡ, tiêu diệt 13 trận địa pháo cối, 170 xe vận tải, 130 kho tàng, 1.550 ụ súng, lô cốt, hoả điểm, đài quan sát của địch...
- Thu 50 khẩu súng bộ binh, 50 máy thông tin cùng một số khí tài khác.
Tổng cộng trong thời gian từ 1984-1989, địch đã bắn vào khu vực Vị Xuyên 1.858.613 quả đạn pháo cối các loại. Trung bình mỗi ngày từ 10.000-20.000 quả. Có đợt 3 ngày (5 đến 7-1-1987) bắn 100.000 quả. Có ngày bắn tới 61.115 quả.
Thương vong của ta :


Con số này thấp hơn nhiều so với những chiến dịch khác. Ví dụ trường hợp F3 QK1 phòng thủ Lạng Sơn năm 1979 có 6,6% quân số tử vong hoả tuyến, 8,4% quân số bị thương (15% quân số thương vong).
Tuy nhiên đó chưa phải là con số đầy đủ vì những lí do sau :
- Chưa thống kê được thiệt hại của F31 QĐ3 và F356 QK2, các đơn vị quân tăng cường, các đơn vị binh chủng khác.
- Số tử vong ở đây là tử vong hoả tuyến (hy sinh do bị sát thương), chưa tính đến những trường hợp tử vong do tai nạn, bệnh tật (hầu hết các sư đoàn đều có trên dưới 20% quân số bị sốt rét, F316 trong 6 tháng có 9.526 lượt người bị sốt rét F313 năm 88 có 10.557 lượt, tỉ lệ tử vong trên số người bị sốt rét là 14,5%), thương binh tử vong sau này (tuy số này không nhiều), lí do khác...
Về vấn đề thương binh, có khá nhiều bản thống kê về tình trạng bị thương, nguyên nhân, hoàn cảnh, bị sát thương bằng vũ khí gì... nhưng tựu chung lại, số thương binh nặng chiếm ~15%, thương binh vừa ~25%, thương binh nhẹ ~60%.
Trong đó ~90% thương vong là do pháo cối, ~4-6% do mìn và lựu đạn, ~2,6-4,6% do đạn thẳng và ~2-3% do sức ép.
Tài liệu trên không thống kế được tổng số tử vong trên toàn mặt trận nhưng đã thống kê được rằng, từ năm 1984-1989, trên toàn bộ mặt trận Vị Xuyên có tổng cộng 4.420 trường hợp thương binh. So với số bị thương trên thì con số khoảng 1.800-2.000 liệt sĩ đã từng được phỏng đoán (thông qua việc nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Vị Xuyên có 1.700 mộ) là khá hợp lý.
Tóm lại, đến đây, huyền thoại về trận "đại thắng" của quân TQ ngày 12-7-1984, đánh bại "6 trung đoàn VN", khiến "quân VN bỏ lại hơn 3.700 xác" đã sáng tỏ.
u?c chiangshan s?a vo 22:55 ngy 25/04/2006

Bạn Chiangshan thân mến, 3 trung đoàn bạn nếu tên hin hf như là tham gia trận tháng 6, đánh thí điểm.
Trận 12/7/84 trong tài liệu đó chỉ viết sơ sài vậy hả bạn.

Nó chỉ viết vậy vì tài liệu này vốn không phải về quân sự mà về y tế. Diễn biến các trận chỉ được nêu sơ lược (chủ yếu là mốc thời gian) ở phần tóm tắt tình hình chiến sự trong 5 năm ở Vị Xuyên.
Em không rõ về trận tháng 6 mà bác nói. Nhưng theo sách lịch sử của 312 và 316 thì phiên hiệu những trung đoàn tham gia trận ngày 12-7-1984 khớp với tài liệu trên.