Cho em hỏi từ Hán Việt chút?

Trong câu: tiên trách kỷ hậu trách nhân ấy ạ. Từ kỷ nghĩa là mình nhưng em không rõ lắm,ai có thêm vi dụ về sử dụng từ kỷ không?
Phân biệt rõ hộ em: văn hoá,văn hiến,văn vật khác nhau như nào.
Cuối cùng cũng phân biệt rõ: ăn trộm,ăn cắp,ăn cướp khác thế nào nữa ạ.
Em chỉ dùng theo thói quen nên mới bị trẻ con lớp 5 hỏi mà không trả lời được

nhân bất vị kỷ thiên tru địa diệt ạ

có một câu rất nổi tiếng

" Kỷ sở bất dục, vật thi ư nhân"

có phải là chữ kỷ đó ko ?

tri âm tri kỷ

Chữ kỷ ở đây có nghĩa là mình

Cũng giống như: ích kỷ - chỉ nghĩ đến mình

Cho mình hỏi ké
"Trai anh hùng, gái thuyền quyên
Phỉ nguyền sánh phượng, đẹp duyên cưỡi rồng" - Truyện Kiều

Từ Phỉ nguyền nghĩa là gì nhỉ? Cám ơn các bạn nhiều nhiều.

Tự kỷ ám thị

"Phỉ nguyền" là thỏa mong ước.

Phỉ trong ""Trai Quất Động, thi đỗ bảng nhãn, bồ (phù) quân vương, phỉ chí mới cam"-có thế mới thỏa tâm nguyện, ý chí. 1 vế đối rất hay, 4 loài hoa quả.

Văn hoá : Bao gồm giá trị vật chất và tinh thần mà loài người sáng tạo trong quá trình lịch sử
Văn hiến : là truyền trống văn hoá về giá trị tinh thần...
Văn vật : là truyền thống văn hoá về giá trị vật chất, bao gồm cả con người...

Văn hiến: Chu Hy đời Tống chú thích một câu trong sách "Luận ngữ" như sau: "Văn là điển tịch; hiến là tốt đẹp, tài giỏi". Như vậy, "văn hiến" nguyên nghĩa là văn chương, sách vở hay, điển tích...Nói chung là thuộc về văn bản.
Văn vật: Những giá trị lịch sử thể hiện ở các hiện vật, cổ vật, di tích, công trình, di chỉ lịch sử,...Nói tóm lại là thuộc về hiện vật cụ thể.
Vì thế chỉ có thể nói là "bốn nghìn năm văn hiến" và "nghìn năm văn vật", chứ chưa có bố nào dám nói "bốn nghìn năm văn vật" cả. Bốn nghìn năm thì bị mất sạch rồi, có còn cái "vật" nào đâu mà phét???
"Văn hiến" và "văn vật" là những bộ phận của "văn hóa". "Văn minh" cũng là bộ phận thuộc về "văn hóa".
===>Văn hóa (bao gồm cả Văn hiến, Văn vật, Văn minh,...) có thể hiểu là tất cả những thành tựu mà loài người đã sáng tạo nên). Bạn gì ở trên nói rất đúng đấy.