Cho em hỏi về Su-22

Fon-1400 chỉ có khả năng đo xa laze hay đo xa laze và tìm kiếm các mục tiêu được chỉ điểm / đánh dấu laze???
Tôi xin quay lại nói rõ hơn một chút về hệ thống Fon-1400 trên Su-17M2. Các tài liệu đề cập đến tính năng của Fon-1400 theo 2 hướng.
- Thứ nhất chỉ nói nó là thiết bị đo xa laze (Laser range finder).
- Thứ hai lại nói nó là đo xa laze và tìm kiếm các mục tiêu được đánh dấu laze (Laser range finder / Marked Target Seeker).
Chính vì sự khác nhau về nguồn này nên hiện nay có 2 luồng ý kiến trái nhau ngay tại Topic này về việc Fon-1400 có những tính năng gì / không có tính năng gì.
Để biết là nguồn nào nói chính xác thì chúng ta phải quay lại cấu tạo của một thiết bị đo xa laze. Cấu tạo của nó bao gồm 1 thiết bị phát ra chùm tia laze và 1 camera với các thấu kính tương thích để thu các tia phản xạ dội về từ mục tiêu cần đo. Camera này được tích hợp với các cảm biến cực kỳ chính xác để đo góc và đo thời gian đi-về của chùm tia, có thể tính toán được khoảng cách chính xác giữa máy đo và mục tiêu.
Như vậy chúng ta có thể thấy là với một camera và các cảm biến nêu trên, một thiết bị đo xa cũng có thể làm nhiệm vụ phát hiện và định vị được vị trí của các mục tiêu được chiếu tia laze bởi một nguồn khác chứ không nhất thiết là phải chính bởi máy đo.
Chính vì thế mà chẳng nguồn nào nói sai cả. Fon-1400 để ngắn gọn thì có thể gọi là đo xa laze (laser range finder) còn gọi đầy đủ là đo xa laze và tìm kiếm các mục tiêu được đánh dấu laze (Laser range finder / Marked Target Seeker). Sự khác biệt, nếu có, là đến từ người đọc-hiểu mà thôi
Sơ đồ vận hành của 1 đo xa laze bao gồm một nguồn phát chùm tia laze và 1 camera thu nhận các tia phản hồi


Cách mà Fon-1400 tìm kiếm các mục tiêu được chỉ điểm / đánh dấu bằng laze bởi bộ binh / đặc nhiệm trên mặt đất

Phần 3: Su-17M3
Từ khi Su-17 ra đời đến thời điểm năm 1976, người ta vẫn phải sử dụng chiếc Su-7U "Moujik" 2 chỗ cũ để huấn luyện phi công cho Su-17. Điều này gây rất nhiều bất lợi bởi Su-17, với thiết kế cánh cụp / cánh xòe, khác rất nhiều so với Su-7, với cánh cố định, đặc biệt là trong việc cất cánh, hạ cánh và thao diễn chiến đấu.
Su-7U

Chính vì nhu cầu đó mà các kỹ sư của Sukhoi bắt tay vào thiết kế cho ra đời một máy bay Su-17 2 chỗ dành cho huấn luyện được gọi là Su-17UM. Song song với việc phát triển Su-17UM, Sukhoi cũng bắt đầu thiết kế một máy bay trên cơ sở khung sường của Su-17UM nhưng chỉ có 1 chỗ ngồi với vị trí bỏ đi của phi công thứ 2 được dùng để gắn thêm thùng nhiên liệu.
Su-17UM

Su-17M3

Hệ thống điện tử của Su-17M3 được thay mới / nâng cấp toàn diện:
1 - Hệ thống dẫn đường - tấn công K-23-1 mới được tích hợp với hệ thống ngắm bắn, hệ thống radar Doppler dẫn đường DISS-7, radar đo độ cao RV-5, hệ thống kiểm soát bay, hệ thống nhận diện bạn và thù IFF (Identify Friend or Foe), hệ thống cảnh báo khi bị radar đối phương khóa SPO-15 Beryoza-L,....
Cách bố trí radar đo độ cao RV-5 và radar Doppler DISS-7

RV-5 và DISS-7 phía sau lới che. DISS-7 gồm 2 đĩa, đĩa trước để phát sóng còn đĩa sau để thu tín hiệu phản hồi. RV-5 cũng tương tự.

Antenna của hệ thống cảnh báo bị radar khóa SPO-15 Beryoza-L

Toàn bộ hệ thống điện tử được đặt trong các khoang trên sống lưng của máy bay

2 - Hệ thống ngắm bắn quang học ASP-17BC mới thay thế cho hệ thống ASP-5ND cũ trên Su-17M2. Đây là hệ thống ngắm bắn được phát triển từ / tiên tiến hơn hệ thống ASP-17ML gắn trên Mig-23ML. Nó bao gồm một kính ngắm S-17VG (cái mà bạn thấy trên buồng lái) và được kết nối với tất cả các thiết bị khác như Klen-PS, DISS-7, RV-5, .... thông qua hệ thống máy tính dẫn hướng-tấn công trung tâm.
Kính ngắm S-17VG có thể điều chỉnh ở 11 vị trí khác nhau tương ứng với từng loại vụ khí / chế độ bắn mà phi công muốn triển khai.

3 - Nâng cấp hệ thống để mang 1 thiết bị gây nhiễu điện tử SPS-14 trên mấu cứng tại gốc cánh. Để cân bằng trọng lượng và khí động, Su-17M3 thường mang 1 pod rocket ở phía cánh bên kia

4 - Hệ thống Klen-PS thay thế cho hệ thống Fon-1400 tại chóp nón. Đây là hệ thống toàn diện hơn và thêm vào tính năng chiếu tia laze để dẫn đường cho các vũ khí điều khiển laze thay vì chỉ định tầm và tìm kiếm các mục tiêu được chỉ điểm laze như Fon-1400. Hệ thống này khiến máy bay không cần phải đeo thêm "đèn chiếu laze" Prozhektor-1" bên ngoài nữa, giúp hệ thống làm việc ổn định hơn, giảm được sức cản không khí và giải phóng được một mấu cứng "hạng nặng" để mang vũ khí hoặc thùng dầu phụ.
Cửa sổ hệ thống Klen-PS ở mặt dưới chóp nón

Bảo trì Klen-PS

Cơ chế vận hành của Klen-PS như sau: Khi phi công sử dụng ASP-17BC để ngắm mục tiêu, Klen-PS sẽ tự động hướng theo để đo khoảng cách. Nếu phi công quyết định sử dụng tên lửa dẫn đường bằng laze, Kh-25ML hay Kh-29L chẳng hạn, phi công sẽ điều chỉnh kính ngắm S-17VG tới vị trí tương ứng dùng để ngắm / dẫn vũ khí đó. Sau khi khóa mục tiêu, thiết bị chiếu tia laze trong Klen-PS được kích hoạt lên để chiếu chùm laze lên mục tiêu đã được khóa. Nhờ được kết nối với hệ thống dẫn hướng quán tính nên dù máy bay di chuyển, chùm tia laze vẫn bám vào mục tiêu. Phi công nhấn nút phóng tên lửa và giữ máy bay sao cho mục tiêu nằm vẫn nằm trong góc giới hạn của hệ thống ngắm ASP-17BC cho tới khi tên lửa đánh trúng mục tiêu là được.
Bởi Klen-PS được điều khiển bởi hệ thống ngắm ASP-17BC nên góc giới hạn chiếu của chùm tia laze chính là góc giao thoa giữa 2 hệ thống này: nhìn lên 6 độ, nhìn xuống 30 độ, nhìn qua hai bên là 12 độ.
Buồng lái của Su-17M3
Trung tâm

Bên phải

Bên trái

Các đặc điểm khác biệt bên ngoài của Su-17M3
1 - Sống lưng sau buồng lái được thiết kế to hơn để chứa các thiết bị điện tử cũng như tăng sức chứa nhiên liệu
2 - Phần mũi được làm to hơn về phía bên dưới để có thể chứ radar đo cao RV-5 và radar Doppler DISS-7 hoàn toàn bên trong
3 - Phần cánh cố định được gắn thêm một mấu cứng ở giữa / thường được mang tên lửa tầm nhiệt R-60 để phòng thân
4 - Gắn thêm một cánh đứng bên dưới thân sau để tăng tính ổn định khí động

(Chú thích: Vì thiếu nguồn nên hầu hết các hình minh họa của bài này là Su-22M3.)
Được Russianfan sửa chữa / chuyển vào 15:34 ngày 02/06/2009

Mấy bài của RF rất bổ ích
- Trong các dòng của Su thì chỉ có Su-17/22 là có thân tròn -mũi nhọn giống như thiết kế của Mig 17/19/21 và phát triển song song với nhau, tớ thắc mắc là kiểu thiết kế thân tròn-mũi nhọn đặc trưng sô viết này có liên quan gì giữa dòng Su với dòng Mig ?

E hèm! Phải công nhận sức mạnh cảm hoá của đại từ điển trực tuyến wikipedia là to lớn thật Theo khảo sát, trong số các nguồn cho rằng Fon-1400 có chức năng định tầm/tìm mục tiêu được đánh dấu bằng lade thì có tới 95% trường hợp đến từ wiki các bản ngôn ngữ khác nhau, 4% đến từ các blog tham chiếu wiki và 1% đến từ ttvnol.com (cụ thể là trong topic này)
Để cung cấp thêm tư liệu về Fon-1400 cho các đ/c và các bạn có nhu cầu đóng góp và xây dựng wiki ngày một tốt đẹp hơn, tớ cung cấp một số từ khoá dưới đây để gúc sợt (cứ tha về cho đầy đủ rồi tớ dịch giúp cho, đừng ngại):
"Фон-1400"
"лазе?н<й далOноме?-?елеfказа,елO"
?oY?ожек,о?-1?
"sл'н-YС"
?osл'н-54?
À, thằng út nhà tớ hôm qua được chú nó tặng một khẩu súng hơi có kính ngắm và 2 đèn chiếu lade xanh đỏ với tầm chiếu 100m, phải nhìn qua kính ngắm mới thấy cái dot-sight như bác Vịt-giời bẩu. Loại này dùng bắn chuột và cú mèo thì cứ trăm phát trăm trúng. Không biết cái cục ngắm lade ấy được coi là target indicator hay marked-target seeker trong tiếng Anh nhỉ?

Những máy bay phản lực chiến đấu thế hệ 1 ( Cuối những năm 40 và trong những năm 50 ) hầu hết là một động cơ và có air-intake đơn giản , nằm trên trục dọc thẳng với động cơ.
Không chỉ Liên Xô thiết kế kiểu này - Mig 15, Mig17, Mig 19 mà ngay cả phương Tây cũng vậy như F85 của Mỹ hay là những chiếc Dassault của Pháp dưới đây


Sau này, Phương Tây đã đi trước Liên Xô với quan điểm máy bay chiến đấu có kích thước lớn, động cơ công suất lớn hơn, air intake được thiết kế mang cá hai bên thân máy bay, rồi sau đó là hai động cơ ... ( F4, F14 .. )
Mãi tới Mig23, Liên Xô mới đi theo quan điểm này

thank bác độc hành , ko biết bác có còn cắm chuột ko nhỉ hay là giã từ giang hồ lâu rồi ?!
Được macay3 sửa chữa / chuyển vào 16:54 ngày 02/06/2009

Cảm ơn Bác! Bác vẫn mạnh giỏi chứ ?
Em giã biệt Võ lâm roài, nay cứ hết giờ làm việc là vào CF, xách 46 làm chừng dăm chục sọ rồi về

Phâ?n na?y mi?nh đaf xem trong quyê?n Lock on 27 - Su22M3 Fitter cu?a Verlinder rô?i, nhưng công nhận bạn viết bă?ng tiếng Việt la? rất công phu.

He he, hình thì tớ cắt từ nó ra nhưng thông tin thì tớ tổng hợp bên ngoài từ nhiều nguồn đấy chứ

Phần 3: Su-17M3 (tiếp theo)
Vì đây được cho là phiên bản mà KQNDVN nhận đợt đầu (Su-22M3) nên tôi xin nói rõ một chút về sự khác biệt giữa Su-17M3 và Su-22M3
- Về mặt hệ thống: Như tôi đã nói ở phần 1, các phiên bản xuất khẩu / viện trợ của Soviet thường bị giản lược đi về hệ thống điện tử và động cơ. Về mặt hệ thống điện tử thì tôi không chắc nhưng về mặt động cơ thì Su-22M3 được gắn loại động cơ R29BS-300. Loại động cơ này tuy có công suất tương đương loại AL-21F-3 nhưng rẻ hơn nhiều, kích thước lớn hơn, nặng hơn và hiệu suất tiêu thụ nhiên liệu thấp hơn
Động cơ R29BS-300

Về hình dạng bên ngoài: Chính sự khác biệt về kích thước động cơ đã dẫn tới sự khác biệt đôi chút về bề ngoài giữa Su-17M3 và Su-22M3. Su-22M3 có phần thân sau phình ra để chứa động cơ lớn hơn cũng như phần gốc cánh đứng bên trên kéo dài về phía trước hơn để ổn định khí động.
Sự khác nhau giữa Su-17M3 và Su-22M3

Các phiên bản khác của Su-22M3
- Su-22M3R: Hệ thống / trang bị cũng tương đương Su-22M3 nhưng buồng lái được trang bị để điều khiển và vận hành thiết bị trinh sát KKR-1 gắn dưới bụng.

- Su-22M3P: Su-22M3 được gắn thêm thiết bị Vjuga-17 đính sát ở dưới bụng (conformal pod), phía sau 2 mấu cứng, để định vị radar đối phương, lập trình dẫn đường cho các tên lửa áp chế radar như Kh-28, Kh-58 và có thể là cả Kh-25MP nữa. Nhiệm vụ của Su-22M3P chính là tiêu diệt / vô hiệu hóa hệ thống cảnh báo / phòng không của đối phương (SEAD)
Vjuga-17

Su-22UM: Tuy là phiên bản huấn luyện 2 chỗ ngồi nhưng nó được cho là có trang bị tương đương với Su-22M3 kể cả 2 súng 30mm NR-30. Chỉ có sức chứa nhiên liệu thấp hơn một chút mà thôi.

Vị trí các nơi có thể bố trí mấu cứng / Vũ khí / Thiết bị / Thùng dầu phụ trên Su-22M3. Su-17/22 nói chung có 4 mấu cứng có thể mang vũ khí hạng nặng / Thùng dầu phụ. Đó là 2 mấu cứng dưới thân và 2 mấu cứng ở ngoài cùng phần cánh cố định

Có một điểm chúng ta cần lưu ý là góc giới hạn của hệ thống Klen-PS / 54 và kính ngắm ASP-17BC có góc hoạt động tối đa chỉ là 30 độ nên Su-17/22 nói chung không thể tự dẫn đường cho bom laze mang bởi chính nó. Tuy nhiên dẫn đường laze cho bom mang bởi máy bay khác thì được.
(Chú thích: Vì thiếu nguồn nên hầu hết các hình minh họa của bài này là Su-22M3.)
Được Russianfan sửa chữa / chuyển vào 10:06 ngày 03/06/2009