Chợ tình Khâu Vai - Mèo Vạc - Hà Giang 2005

Bác Già ui... topic của Bác có giá quá... họ lên đây đọc bài và mai mai mối mối cho nhau đấy, thế mà chả ai thèm gọi mình nhỉ.

THỊ TRẤN MÈO VẠC :
Từ trên cao nhìn xuống , cả thị trấn Mèo Vạc nằm bé gọn như bàn tay trong một thung lũng không rộng lắm , bốn bề là núi đá vây quanh . Cái thị trấn bé xinh này mà nghe tên đúng là xa tít mù tắp , điển hình là : "Em ở Mèo Vạc" - câu nói cửa miệng của những người giới thiệu mình ở vùng núi , vùng sâu , vùng xa . Qua đỉnh đèo , muốn xuống thị trấn phải đổ con dốc dài tới hơn 5 cây số . Đầu vào thị trấn hai bên có những vườn cây sơn trà lâu năm trông khá xanh mát kéo dài vài trăm mét . Chúng tôi đến Mèo Vạc vào buổi chiều , khi nắng đã bớt gắt hơn nhưng trời vẫn oi nồng vì đã mấy hôm trời nắng nóng liên tục ( Hà Nội còn 39 độ ) . Những vạt nắng cuối chiều soi rõ thị trấn với những khối nhà công sở liền mảng màu vàng , đây đó điểm tí chút nhà gỗ người Mông cũ xỉn ám đen hơi khói củi ; còn lại chủ yếu là nhà người Kinh lên buôn bán làm ăn ở đây , dễ nhận ra vì nhà trần hoặc xây ống . Bao quanh thị trấn là những ruộng ngô xanh ngát . Dưới ánh nắng chiều , xanh vàng rực lên một bức tranh miền núi điển hình . Bóng núi xám đen của đá tai mèo trải xuống làm sự tương phản càng rõ nét . Dăm ba cây Samu cao vút , đặc trưng loài cây vùng núi Bắc Việt Nam . Giữa thị trấn là sân vận động và khu chợ thật rộng . Vì là chợ vùng cao nên có một bãi đất trống rộng dùng làm nơi mua bán trâu , bò . Chợ mỗi tuần họp môt phiên vào Chủ nhật , đông vui và nhộn nhịp lắm ! ( lúc nào cũng có Thắng cố ở chợ phiên đấy ! ) . Ấn tượng mạnh nhất của tôi là khu tượng đài Bác ở trung tâm thị trấn . Vị tri đặt tượng Bác thật đắc địa và đẹp ( nghe nói doTàu giúp ta xây dựng từ trước chiến tranh Biên giới 1979 ) . Bác đứng trên đồi đá , xung quanh có những hòn đá to như giả sơn mà lại là đá tai mèo thật chứ không phải đá đắp , hai bên và đằng sau có rất nhiều Samu cổ thụ cao vút đổ bóng xuống xanh mát . Kiến trúc không đặc sắc nhưng dựa vào thế núi mà đặt tượng đài nơi đó thật hài hoà và tự nhiên , nhìn giống như ông tiên bước trong rừng ra , chỉ tiếc rằng chắc mới tu sửa nên làm dãy lan can bằng Inox hơi phản cảm và không có một tấm biển nào đề ít ra một câu nói của Bác hay ngày xây dựng ... Dù sao tôi cứ cho rằng nếu bê nguyên khu vườn Samu , đá và tượng Bác ( khoảng 300m2 ) về Hà Nội thì cũng hơn ối mấy cái tượng đài vừa làm xong tốn nhiều triệu USD và vài chục cuộc hội thảo . ''''Cái đơn giản là cái đẹp !'''' .
Chiều xuống muộn , trong thung lũng không có hoàng hôn , bóng núi đổ sập khi mặt trời khuất sau ngọn thấp nhất . Cả thị trấn chìm trong ráng mỡ gà đã rán cháy . Sau gần một tiếng , sao nổi chi chít dày đặc trên vòm trời , những đỉnh núi xung quanh đâm lên nền trời thật muôn hình , lủa tủa , rờn rợn ; vừa hoang sơ kỳ bí , vừa hấp dân mời gọi . Sau một hồi lượn lờ tìm chỗ nghỉ , tôi quyết định chọn nhà trọ có chị chủ kiêm bán tạp phẩm . Căn nhà 2 tầng ; tầng dưới bán tạp phẩm , tầng trên ngăn ra làm 4 phòng cho khách trọ thuê ( giá 80.000 đồng/phòng ) . Căn nhà trông thẳng ra bến xe và hơi chếch nhìn ra tượng đài Bác , cũng khá đầy đủ ( có cả nóng lạnh nhé ! ) . Nói chung vùng cao thế là ổn . Tắm rửa xong xuống tìm hiểu chỗ ăn , thì ra chị chủ nhà là người Hà Nội lên đây hơn 20 năm , nhà có hai cô con gái đều học đại học ở HN cả , ông chồng làm bên huyện đội đang tăng cường vào chợ Khâu Vai . Nhờ sự chỉ dẫn của chị , bọn tôi tìm đến quán ăn mới mở , đối diện luôn cổng chợ Mèo Vạc . Cũng rất đói vì ăn trưa ở Lũng Hồ qua quýt , gọi liền tất cả các loại rau , nửa con gà Mèo , 1 đĩa bò xào và không quên 1 chai rượu ngô nữa . Tối nay phải chén thật no say bù lại mấy hôm chạy xe máy rà rã mất sức . Thật thú vị là rau không hiếm lắm ; rau cải , rau muống , rau ngót , mồng tơi , rau đay lá to ... đặc biệt có cả rau đắng tươi , nấu bát canh suông húp mát cả ruột , vị đắng tê tê đầu lưỡi chuyển dần xuống họng sang vị ngọt mát rồi lan toả đúng như thần dược . Gà Mèo thì khỏi phải giới thiệu rồi , gà đen thịt ngọt , chắc nhai trẹo răng , đánh tua ở đầu lưỡi ấy chứ ! Lại dành cho dân nhậu , đó là thịt bò Mèo Vạc , nói chính xác hơn đó là bắp bò tại Mèo Vạc . Ồ ! không có nơi đâu mà thịt bò lại rẻ thế ( 30.000đ/kg ) , mà bắp bò loại ngon nhất ấy ( bắp hoa , bắp chuột ) có 25.000đ/kg . Thế thì tội gì không ăn cho no , cho chán đi ( về Hà Nội gọi rón rén bát phở bắp phải xem có đủ tiền không ! ). Gọi luôn 1kg bắp trần ra uống rượu trước đã , vừa uống vừa nghĩ sao bò nuôi trên cao nguyên đá này lại rẻ thế nhỉ ? Cỏ hiếm chăn ở độ cao này cũng vất vả lắm . Nhai miếng bắp bò giòn và ngọt ( chắc leo núi nhiều nên giòn , ăn ngô non nên ngọt ! ) . Nếu ai đi Mèo Vạc nhớ thử qua món thịt bò đấy nhé ! Và húp bát canh rau đắng nữa , đưa cay phải biết . Tôi cá là người chưa biết uống cũng phải hết nửa lít , còn người uống rồi không chấp , có cả can luôn ( rượu ngô lúc nào cũng sẵn vài can trong góc quán ) . Cơm no rượu say rồi tà tà đi bộ về nhà nghỉ . Chợt gặp mấy anh Mèo ; 1 người vác trống cái to đi trước , còn 2,3 người gánh đòn xóc đi sau , lủng lẳng những tảng thịt treo đầu đòn . Tưởng có đám , hội gì ? hỏi ra mới biết là vừa đi đám ma về . Đám ma người Mèo lúc đi vào đầu thị trấn đã thấy rồi nhưng không quay lại xem được . Đây là những người họ hàng ở bản xa , mang trống đến đánh giúp đám tang , còn thịt là được chia phần mang về ( chắc đại loại như phường kèn dưới xuôi ) . Đêm Mèo Vạc phố xá im lìm cả , chỉ có đèn đường và đèn bảo vệ các cơ quan còn sáng ; mấy tấm băng rôn : "Chợ tình Khâu Vai - Mèo Vạc 2005" bay lật phật trong gió . Ngày nóng như nung thế mà đêm xuống hơi núi đá toả ra mát rượi . Tôi chìm trong giấc ngủ của men rượu ngô Mèo Vạc , của hội chứng xe máy tê rần người , đường xa , lơ mơ về chợ tình Khâu Vai ngày mai ...

Họ bảo chị không những duyên, mà còn rất đẹp.
Chị rất cảm ơn em vì ý tốt, nhưng chị thích một sự tình cờ hơn là sắp đặt.

Kệ họ đi bác ui, họ đang đong đưa hàng họ ý mà...chán thì thôi...bác đang kể hay...bác kể tiếp đi bác...em đọc xong mà lại muốn đi rồi...đi một lần để cận mục sở thị một phát xem nào

Chuyện còn nhiều.Sẽ kê cho chip vào dịp lâu nhé!!!Cứ đỡ ốm lại nói chuyện rượu chè đấy hả?Hư quá!!Chờ mãi Ko thấy quà đâu nhỉ???

Hu hu, mình cũng thèm được ai đó mắng yêu như thế quá đi mất. Từ trước đến giờ toàn được khen: "nết na quá nhỉ!"

PHIÊN CHỢ KHÂU VAI - MÈO VẠC :
Những ai đã từng đến chợ tình Khâu Vai đều biết vui nhất là vào tối 26 tháng 03 âm lịch hàng năm.Nên những bạn muốn đi ta nên đến chợ vào chiều 26, không ngày 27 mà vào chợ thì hơi thất vọng đấy nhé.Sau khi chén bữa thịt bò no nê ở thị trấn Mèo vạc, tầm chiều tà tôi chạy xe vào chợ Khâu vai. Khoảng cách có 24Km, đường tốt rồi.Tuy nhiên chỉ có 14 - 15Km đã dải nhựa, còn 9-10Km đường đá khá khó đi. Đoạn này tuy ngắn nhưng chạy cũng rất phiêu, nhất là tầm chiều tà, dọc đường ngắm cao nguyên đá thật hùng vĩ và hoang sơ...Tầm này những dân buôn bán cũng chở hàng vào chợ để phục vụ và khách du lịch từ Hà giang đi cũng tương đối đông.Đến cách chợ 5-6Km đã nhìn thấy thung lũng Khâu vai ở sâu tít phía dưới, đường đi xuống chợ men theo đỉnh núi rất cao.Bọn tôi phải gửi xe đi bộ chừng 1km mới vào tới trung tâm chợ.Từ xa đã thấy không khí náo nức đi chợ của đồng bào nhiều dân tộc quanh vùng, có người đi bộ 20-30Km đến chợ.Trước khi vào chợ thấy họ dừng lại bên các gốc cây to ven đường để thay quần áo mới và chả lại đầu tóc gọn gàng trông rất tự nhiên.Không như mấy anh Kinh mình thay quần áo phải dấu giếm đâu.Đến cổng chợ thấy hàng đoàn xe otô đậu dẫy dài, một điều khá ngộ nghĩnh là gì các bạn biết không?Nhìn thấy một anh H''''Mong đi ....tè. Thấy anh ta vén quần lên đã buồn cười vì giữa thanh thiên bạch nhật và từng đoàn người đi chợ rất đông mà không khiến anh ta ngại ngùng gì, phải nói rõ để các bạn biết bởi vì khi gặp cảnh đấy chị em lại quay đi không dám nhìn rồi vấp phải đá ngã xuống vực thì khổ.Ống quần và đũng quần của người H''''Mong rất rộng.Anh ta vén một ống tới ngang đùi rồi ngồi xuống xả bầu tâm sự, mắt còn nhìn xa xa...Đảm bảo không ai nhìn thấy gì cả, rất kín và văn minh. Có mấy cô bé người Hà giang cứ chỉ trỏ chắc chưa nhìn thấy người H''''Mong tè bao giờ.Thú thực đi vùng cao nhiều nhưng chưa khi nào tôi gặp cảnh giữa đường này.Về Hà nội lần này tôi quyết may mấy quả quần giống của bác H''''Mong để cho tiện chứ không vào mấy cái WC vừa hôi vừa mất tiền.Nhất là vừa bia rượu xong mà bí quá chỉ việc ngồi xuống ven lề đường là có thể giải quyết luôn được rồi.Âu cũng là một nét hay của vùng cao đấy chứ.Tôi tiếp tục du ngoạn vào chợ. lúc này trời đã sẩm tối, vẫn còn vài vạt nắng le lói trên đỉnh núi cao.Chợ cũng đã đông người và khá nhộn nhịp.Chợ Khâu vai nằm ở trung tâm xã Khâu vai, liền cạnh chợ là UBND xã, nhà Văn hoá, trạm Ytế, Bưu điện xã và nhà khách mới dựng dùng để đón tiếp quan khách Trung ương và tỉnh về.Đặc biệt bên cạnh chợ có một lô cốt của Pháp xây dựng từ năm 1926, lô cốt này xây bắng đá, 2 tầng.Tầng trên lát gỗ, nay dùng để làm Bưu điện, trong có đặt máy điện thoại vệ tinh. Vì là xã vùng sâu, vùng xa nên được trang bị bộ máy ngót tỷ bạc. Vào đây di động thành cục sắt rồi.Phải nói ngày xưa người Pháp mò mẫm ghê thật. Thung lũng Khâu vai là đường án ngữ từ Bảo lâm - Bảo lạc - Cao bằng sang Mèo vạc - Đồng văn.Nên vị trí Khâu vai về quân sự cũng rất quan trọng.Quay trở lại không khí phiên chợ thật nhộn nhịp và náo nức.Trang phục của nhiều dân tộc thật đa sắc màu.Thật ra chợ Khâu vai chỉ là một dãy nhà tôn lợp bốn bề để trống, rộng chừng gần 200m2, nhưng khi vào phiên chợ thì nó tự phình ra, dọc các đường mòn xung quanh chợ đâu đâu cũng thấy người.Đã vào bữa tối không khí ăn uống ở đây náo nhiệt hẳn lên mọi người mời nhau uống rượu, quen cũng mời, lạ cũng mời. Tôi cú ngỡ như lạc vào hội chợ ẩm thực nào đấy, cái sự ăn uống ở đây nhìn thật khoái mắt, những người ở xa đến chợ nên đói sau một quãng đường dài ăn rất hăng...Vui nhất là khu chợ lợp mái tôn và các hàng quán xung quanh.Đến chợ Khâu vai phải ăn thắng cố, rất nhiều hàng nấu thắng cố, từng chảo gang bốc khói mù mịt, lúc đầu tôi phải đảo một vòng xem đúng thắng cố của mấy bác H''''Mông nấu thật không rồi mới ăn, vì tôi được biết có cả mấy chị thương nghiệp lên đây nấu thắng cố giả cầy...Thật ra ăn thắng cố của người H''''Mông mới thật là thắng cố. Hương vị rất đặc biệt, chỉ những ai ăn rồi mới nhớ lâu, nhớ mãi...Người ta chẻ đôi từng khúc ống bương khá to ra để làm bát đựng thắng cố, mỗi ống bương chắc đựng được hơn bát ô tô to.Nếu đi ít người các bạn có thể gọi 15 - 20K. Còn đi nhiều người cứ gọi 20K một ống cho chắc ăn.Thắng cố được nấu luôn tại chỗ, củi đốt cháy đùng đùng.Nếu vào mùa rét thì làm bát rượu ngô Lũng Phìn cùng bát thắng cố nóng hổi xuýt xoa thì thật tuyệt vời phải không?Thời tiết năm nay nóng quá, nóng vã mồ hôi nên mua xong bát thắng cố tôi phải té ra tìm chỗ mát uống rượu....
Xem tiếp kỳ sau sự ngủ...
Sory ! Sory ! Sửa lại cho đúng : ĐÊM 26-3,NGÀY 27-3 ÂM LỊCH .
Được DuGia sửa chữa / chuyển vào 23:20 ngày 07/06/2005

Tiếp chuyện Khâu vai :
Lúc vào chợ tôi đã phải đi tìm chỗ ngủ, nghe nói ở Mèo vạc bảo không có chỗ ngủ vì khách đông mà trải ni lông ra rừng thì muỗi rừng nó không tha cho đâu.Tôi theo chỉ dẫn lên ngôi nhà sàn ngay trung tâm chợ,tất cả sàn nhà đều được trải chiếu và đánh số, không màn, không gối cũng không chăn.Giá trọn gói 50K một chiếu.Tất cả gian nhà được thắp sáng bằng đèn tuýp không công tắc.Tôi quyết định xuống tiền đặt một chiếu.Nghĩ lại mới thấy tiếc tiên vì có ngủ quái đâu.Ăn uống, rượu chè, xem hát, xem thổi khèn...suốt đêm rồi còn thời gian đâu mà ngủ.Sau khi quẳng đồ tôi quay ra lượn chợ.Ngôi nhà sàn này thật to, rộng.Nếu có việc thì cả xã vui chơi nhậu nhẹt ở đây cũng thoải mái.Dưới chân nhà sàn bày bán các đồ lưu niệm, khèn giả cầy không thổi được, áo phông in đậm "Chợ tình Khâu vai 2005" mặc là phai luôn đấy, các đồ thổ cẩm chở dưới xuôi lên được bày bán la liệt...Những ai đi sau chỉ cần mang một tấm áo mưa để ngả lưng đừng mất oan 50K như tôi nhé.
Chợ Khâu vai đặc biệt thấy bán nhiều dép Rọ quai hậu và dưa chuột to bằng bắp tay.Người ta đi chợ chỉ cần chải tấm ni lông rồi đổ hàng ra bán, từng đống dép, dưa chuột vun cao, quần áo cũng không cần treo mà cứ vứt cả đống như hàng thùng dưới xuôi ta vậy.Tôi cú mải mê xem chợ, trời tối mịt lúc nào không hay.Thanh niên và mọi người đi chợ ở đây ai cũng cầm theo đèn pin dùng để soi đường và xem mặt.Lúc này đứng dưới chợ nhìn lên trời đầy sao, ánh đèn xe máy của những người vào chợ muộn cứ ngoằn ngèo, loang loáng trên đỉnh núi tôi mới thấy quãng đường vào chợ lúc chiều thật cao và thung lũng Khâu vai này thật sâu, chắc phải vài trăm mét.Ở chợ ngoài món đặc sản thắng cố ta có thể tìm thấy rất nhiều món ăn, món nhậu lạ. Người dân tộc đi chợ trước khi vào hàng ăn họ đứng nhìn rất lâu,như để thăm dò điều gì thì phải.Vì tò mò và cũng là con ma lọ mọ nên tôi cũng phải đi từng hàng xem có món gì lạ, mới để thưởng thức.Bước vào một hàng nhìn thấy một đĩa bày toàn ếch, biết là ếch nhưng vẫn cứ hỏi chủ hàng nói đó là ếch đá 10K /con.LẠi nhớ vụ ếch ở độ cao 2400m PHANSIPANG mà mấy anh H''Mông nướng uống rượu phê ơi là phê, toàn ếch thể hình "Lý Đức" và "Phạm Văn Mách" to khủng luôn, cứ gọi 2 thằng giằng 1 con không hết, thịt dai, ngon, ngọt, da giòn...Nay viết lại cho đòan FAN thèm vì tối đó chỉ có 2 người được ăn là tôi và Bukhalo. Ếch ở đây tuy không to bằng ở FAN nhưng cũng chỉ nhỏ hơn chút xíu và ngon không kém. Làm 1 con nhai thử tay vẫn bê bát thắng cố chờ nguội.Mắt vẫn đảo quanh xem có món gì hấp dẫn hơn không ! Thấy một mâm vun cao lại gần hỏi hoá ra là phở xào, đúng hơn là bánh đa khô xào thịt bò. khi ăn người bán dùng đũa gắp vào bát. Còn nữa có cả thịt gà, mà là gà mèo nhé nhưng món này tôi không mộ lắm vì đã mấy ngày nay ăn rồi.Thực sự tôi không ngờ ở nơi núi đá này lại có cá, mà là cá Chiên nhé,hoá ra người ta mang cá từ thượng nguồn sông Gâm sang bán, rất rẻ chỉ có 30K/kg ( Hà nội gần 300K/kg đấy ).Ông chồng bà chủ nhà nghỉ mua một con 10kg to quá phải mấy người chung. Nhưng khi tôi vào một quán ăn gọi một đĩa cá Chiên lúc đứng dậy thì bị chém đẹp 70K/đĩa cá khoảng 0,2kg. chắc chủ quán nghĩ tôi là khách du lịch nhiều tiền rồi ! ! !
Tuy thế vẫn làm thêm chai rượu nữa vì không khí ẩm thực ở đây thật tuyệt vời. Thấy dân tình rào rào ăn uống, chiếu, ni lông trải ra khắp nơi. Những khuôn mặt đã bắt đầu bốc hơi men bừng bừng người nói chẳng có nguời nghe, loạn xạ cả lên. Vui phết ! Đúng là chợ có khác.Chen chúc và ầm ĩ, ánh đèn điện chỉ đủ sáng những hàng quán còn đi lại nhớ cầm theo đèn pin không chẳng may dẫm vào bát rượu của mấy đám uống rượu ven lề đường thì lại phải uống dăm ba bát. rượu phạt thì khổ đấy.
Phải nói ai đã dự chợ Khâu vai vào đêm 26 thì sẽ nhớ mãi những cái mùi không thể tả được, mùi thắng cố, mùi xào nấu, mùi mồ hôi, mùi bếp lửa...và còn rất nhiều mùi đặc trưng mà chỉ có vùng cao mới có. Tất cả quyện lẫn vào nhau sẽ để cho ta đi một lần là nhớ mãi...

CHỢ TÌNH KHÂU VAI : NÉT VĂN HOÁ VÙNG CAO VÀ NHỮNG CHUYỆN TÌNH HUYỀN THOẠI ...
Đến Khâu vai chắc ai cũng đã từng nghe về sự tích chuyện tình của chàng trai người Tày và cô gái người Giáy ! Chàng trai tên Ba còn cô gái tên gì ...quên mất (rượu ngô làm say mất cả trí nhớ rồi ) chỉ nhớ đại loại chàng trai và cô gái rất yêu nhau.Chàng Ba thổi sáo rất hay, cô gái có giọng hát như chim rừng. Vì khác Tộc người nên gia đình ngăn cấm không lấy được nhau. Chàng trai và cô gái đã trốn gia đình rủ nhau lên núi Khâu vai ở và thế là 2 dòng tộc xảy ra chiến tranh.Chàng trai và cô gái không muốn hai bên bố mẹ chém giết lẫn nhau Nên đành gạt nước mắt chia tay ai về nhà nấy và họ lấy ngày chia tay cũng là ngày gặp lại (27-03 ÂM LỊCH) hàng năm.Từ đó về sau dân địa phương đã lập miếu Ông, miếu Bà để thờ 2 người và chợ tình Khâu vai ra đời từ đó.
Cái hay của chợ tình là ở chỗ rất nhiều dân tộc tụ họp: H''''Mông, Dao đỏ, Tày, Giáy, Lôlô, Nùng...Và thêm nữa vợ chồng đi chợ với nhau đến chợ -bạn vợ vợ tìm, bạn chồng chồng tìm. Hôm sau vợ chồng lại dắt nhau về nhà . Chợ Khâu vai chỉ giành cho những người có tình duyên trắc trở không lấy được nhau để gặp mặt một năm một lần.Bây giờ người ta đi chợ, thanh niên tìm người yêu hát giao duyên, cụ già đi chợ bán hàng, những ông nát rượu tìm vui trong men say mềm, các cô gái khoe quần áo đẹp. Có mỏi mắt hoặc là chui rúc như tôi bấm đèn pin đi khắp mấy triền núi, rạc cả chân mà cũng không gặp hình ảnh tưởng tượng như mình nghĩ ( món *** hoặc đại loại cái gì gần giống thế, có trong Bách thảo ...)
Sau khi đã thưởng thức xong gần hết những món ẩm thực ở Khâu vai, tôi chợt nghĩ bây giờ mới là lúc đi thưởng thức những món văn hoá độc đáo của vùng cao đây.Bước ra khỏi quán thấy rất nhiều người loạng choạng, liêu xiêu ( chắc cũng giống mình vì mình cao hứng uống hết hơn 1 chai . Nhưng cũng đủ tỉnh táo tìm được mấy thanh niên tình nguyện và mấy bác huyện đội vào giữ trật tự phiên chợ để hỏi, để đi cho bằng hết những chỗ vui chơi ca hát. Đầu tiên vào một sân khấu gỗ dựng ở một bãi trống rộng trước cửa UB có treo 1 cái trống cái to và một băng rôn "CHỢ TÌNH KHÂU VAI 2005", có cả đèn dọi như xem văn công biểu diễn. Nhưng chờ mãi hơn nửa tiếng chẳng thấy hát hò gì cả.Hỏi ra mới biết trống đó dùng để khai chợ do Ông chủ tịch huyện đánh.Và sân khấu đó để giành cho văn công tỉnh.Nghĩ hơi bực mình, mò lên đây để xem đồng bào dân tộc hát mộc với nhau chứ văn công, văn cò thì Hà nội tớ xem đầy.
Đúng lúc đó tôi nghe thấy tiếng hát réo rắt đâu đây, tôi bèn lần mò tay cầm đèn pin đi về hướng đó.Dò dẫm một hồi tôi cũng tìm được nơi phát ra tiếng hát, đó là một bãi đất bằng, cao hơn đường mòn, lúp xúp vài bụi cây dại. Tôi hăm hở leo lên tận nơi để thưởng thức nhưng liền bị ngăn lại bởi mấy em tình nguyện viên.Thì hoá ra đây là đội hát giao duyên giữa DT Tày và DT Giáy, nam ngồi một bên, nữ ngồi một bên cách nhau khoảng 20m.Họ nối với nhau bởi một sợi dây làm ám hiệu khi hát, trời rất tối nên người lạ vào làm đứt dây, ngắt quãng.Tôi tò mò muốn xem tận nơi và thế là mấy em tình nguyện nhiệt tình hướng dẫn soi đèn tận nơi.Bởi vì mỗi bên là 5 - 6 người hát, có giọng nữ rất cao và lảnh lót, hình như đó là đàn chị lĩnh xướng thì phải.Không kìm được nỗi tò mò vì giọng hát quá hay tôi liền bấm đèn pin tận nơi xem mặt.Quả thật hơi mất lịch sự nhưng biết làm sao được.Mấy cô Giáy thật xinh và trẻ, khi ánh đèn dọi vào mặt cả mấy cô khúc khích và níu lấy tay che mặt.Tôi cũng chỉ dám nhìn qua rồi tắt đèn không dám nhìn lâu sợ mấy anh trai bản vác dao quắm đuổi thì chạy không kịp.
Ngồi nghe gần tiếng đồng hồ muỗi cắn quá, vả lại phải đi mỗi nơi một tý cho biết hết.Có kinh nghiệm rồi, cứ chỗ nào phát ra tiếng hát là mò đến tận nơi mà nghe.Tôi quay lại miếu Ông,miếu Bà vì nghe tiếng khèn ở đấy. Thật sự đúng là khèn H''''Mông. Các bạn đã xem chàng trai H''''Mông múa khèn chưa? người ta ví như con công, con gấu, như con vượn, con nai...Mà tôi gặp chàng H''''Mông này đang say rượu múa khèn mới đẹp chứ, phải nói khó nhất của múa khèn không phải là thổi mà là bước chân khi quay, khi vòng, khi lượn, đẹp và rất khó.Tôi cao hứng mượn quả khèn để làm vài bước xem sao, bắt chước được một vòng lượn thì hai chân tôi xoắn lại như quẩy và ngã chỏng khèo...Nhưng không sao, vui là chính, lại được mời rượu nữa chứ.Tôi chia tay với đám khèn và tiếp tục đi xuôi về hướng miếu Ông,miếu Bà.Lúc này ở đây có một đám hát đang lên tới cao trào.Trước tiên là mấy cô gái và chàng trai LÔLÔ, họ ăn mặc thật đẹp, nhất là các cô gái với những vành khăn to quấn trên đầu và nhiều đồ trang sức bằng bạc đeo trên cổ, tay, tai..Phải nói trang phục của người LÔLÔ rất đặc trưng, sặc sỡ nhiều màu, khá cầu kỳ , tinh tế và rất bắt mắt. Tôi len lỏi vào tận nơi để nghe hát và xem trang phuc của họ.Việc mà ít người kinh dám làm, vì ngại, vì hơi sờ sợ nữa.Tôi đưa cái máy ảnh lởm của mình lên chụp cứ như nhà báo đi lấy tin vậy., có mấy ông em hình như ở đài truyền hình Sài Gòn thấy vậy liền chen ngay vào chỗ mình thì thào hỏi: chụp được hả anh?Từ nãy em chỉ dám lảng vảng bên ngoài để xem vì sợ họ đang hát chụp không tiện.Tôi bảo cứ thoải mái đi, cứ tự nhiên đi.Vì người ta hát giao duyên nên cũng rất tự nhiên.Bỏ qua những khoảnh khắc này thì thật phí cho dân báo chí đấy.Sau khi nghe người LÔLÔ hát xong tôi lại tiếp tục đi tìm chỗ hát khác.Đó là một thung lũng, đúng hơn là một cái hủm sâu dưới chân miếu Bà, vì tối quá dò dẫm trượt chân mấy lần mới tới nơi đám người Tày hát.Vẫn là hát đối nam ngồi một bên, nữ ngồi một bên.Gần đâu đến đấy trước.Tôi ngồi vào cùng mấy em người Tày, chen hẳn vào giữa ngồi cạnh em xinh nhất nhé...Chưa đoán được tuổi nhưng ngồi gần nhìn khá rõ mặt, họ vừa hát, vừa uống rượu ngô say sưa hát,sau mỗi câu hát họ lại mời nhau rượu.Phải công nhận con gái ở đây đẹp thật, đẹp tự nhiên, hoang sơ như núi rừng vậy.làn da trắng hồng lại càng hồng hơn khi họ uống rượu vào.Tôi rót rượu mời và cũng được mời lại ( mặc dù không phải rượu của mình )và cứ như thế hát rồi lại uống, càng về khuya không khí núi rừng càng hoang vu.Nơi này cách xa chợ chừng 800m.Tranh thủ làm quen bên chén rượu em ngồi cạnh tôi xinh nhất tên là Pênh ở xã Tát ngà cách Khâu vai 15km.Trông đoán tuổi chỉ 23-24 mà hỏi ra em đã 30 tuổi và có 1 chồng 2 con.Tôi hỏi chồng đâu không cho nó đi chợ à? Em đã cười và trả lời Chồng còn phải ở nhà trông con.Qua trò chuyện thì tôi mới biết em là cây văn nghệ của xã.Trang phục người Tày giản dị, không sặc sỡ nhưng cũng rất đẹp và đằm thắm vì nó gọn gàng và một tông màu chàm, màu của núi rừng.
Không biết tôi say trong men rượu hay say trong không khí của đất trời Khâu vai, hoặc giả là tôi say vẻ đẹp của cô sơn nữ người Tày tên Pênh ! ! ?
Một lần đến, một lần nghe, một lần gặp mà không biết đến bao giờ mới quên...La đà ở đây có lẽ không dứt ra nổi mất.Lúc này đã 3h30 sáng.Tôi chợt nhớ ngày mai phải về Hà nội, quãng đường hơn 500km còn chờ đành dứt áo tạm biệt trong lòng vẫn lưu luyến cả về cảnh vật lẫn con người.
Còn rất nhiều , rất nhiều những chỗ mà tôi chưa kịp đến. Nên khuyên những ai đã đi thì phải đi cho kỹ vì những chỗ hát cách rất xa nhau, rất khó tìm, chịu khó lần mò thì mới thấy cái hay, cái đẹp của chợ tình Khâu vai đêm 26/3 ÂM LỊCH. Hãy đến để nghe dù chỉ một tiếng hát ,điệu khèn giữa rừng núi hoang sơ này cũng đã bõ công lăm rồi.
Còn một vài chuyện tản mạn về rượu, về tình vùng cao khi nào rỗi mới viết tiếp...
TO F_POISON:Vì em muốn nghe và tả kỹ đất Hà giang nên anh viết trong lúc say rượu có lỗi gì các cao nhân bỏ quá cho nhé.Nhưng thực sự vùng cao đó rất quyến rũ.Cám ơn em vì đã tặng thơ H''''Mông cho anh. Nhưng giá mà em được nghe người H''''Mông hát đối, họ tự nghĩ ra chứ không phải là các bài dân ca có sẵn đâu nhé...!
Được DuGia sửa chữa / chuyển vào 23:32 ngày 07/06/2005