Chủ nghĩa DECONSTRUCTION là gì ạ ?

Dê con vò 1 cục giấy ném xuống đất. Mọi người nhìn bảo "hỗn độn". Mr.Decon nói "Nó theo một trật tự đấy, nhìn hỗn độn nhưng có trật tự". Mọi người há hốc mồm nhìn nhau.
Dê con vẽ một lưới carô. Mọi người nhìn bảo "thật là trật tự". Mr. Decon cười khẩy "thật ra nó biểu thị một sự hỗn độn nào đấy". Mọi người nhìn nhau mồm há hốc.

Chao Anh ban ! Co le la Anh đã đung đấy!
Thế là Anh đã hiểu câu chuyên của Anh đưa ra rồi chứ gi!
Tôi khuyên Anh nên về nhà đắp chăn mà ngủ ,đừng có bon chen lên diễn đàn làm cái gì ! Đơn giản một điều là Anh đã ngộ ra hết mọi thứ rồi ! Hoăc giả là Anh muốn cho mọi người thấy rằng Anh đã tường minh mọi thứ ,nhưng thật ra Anh chẳng biết cái gì cả! Thành ra câu chuyện cua Anh chẳng đáng một đông xu!
Thôi đừng có giở mấy cái kiểu dở hơi ,kiểu làm đạo sĩ nữa nhé!

Ồ! Tôi có nói riêng với anh đâu hở beyond_S ?
Xin cung cấp thêm 1 thông tin là bài trên đây của tôi đã đăng vào tối hôm qua, nhưng thất bại do mạng internet bị nghẽn, đành save vào Word, hôm nay mới đăng được. Nó thật ra có sớm hơn khoảng 3,4 bài trước nó.
"Dê con" là do tôi Việt hoá tên của nhân vật Mr.Decon do tôi đặt ra từ chữ Deconstruction, chỉ là cho vui. Có lẽ từ đó làm anh khó chịu. Nếu vậy anh bỏ quá cho. Tôi không có ý đó.
Tình huống này cũng là 1 ví dụ làm phong phú thêm cho sự hiểu về Deconstruction, đúng không nào?

Các bác tranh luận leng keng quá. Hình như sự xuất hiện của deconstruction trong kiến trúc giông giống như sự xuất hiện của cubism trong hội họa đấy, các bác xem có rút ra được cái gì không.
Về mặt học thuật, tranh luận về vấn đề này là rất hay. Nhưng ở cái xứ man di mọi rợ như quê ta thì nó chẳng có lợi ích thực tế gì, vì thế mặc dù có nhiều điều muốn nói nhưng em cảm thấy lười quá.

Deconcstruction theo em thì nếu diễn giải bằng học thuật thì có lẽ là quá khó hiểu, chưa chắc có anh em nào ở đây đủ trình độ để có thể giải thích được. Theo quan điểm của em Decontruction nó đơn giản là 1 thủ pháp trong tạo hình kiến trúc và không gian kiến trúc. Những công trình Deconstruction đầu tiên như Staatsgalerie ở Đức của James Stirling (Pritzker năm 81) cho đến những công trình của Thom Mayne, Pritzker 2005 ( Morphosis), cho dù Stirling và Thom Mayne là bạn cùng học Master tại Harvard và Thom Mayne phải sau đó gần 30 năm mới có thể tìm được con đường riêng và thủ pháp riêng. Hoặc như Rem Koolhaas đã theo đuổi con đường nghiên cứu kiến trúc của riêng của mình sau hàng chục năm trời. Mỗi người trong số họ có những cách tiếp cận với vấn đề đặt ra hết sức khác nhau và thủ pháp kiến trúc cũng rất khác nhau mặc dù có thể gọi họ là nhưng người theo chủ nghĩa Deconstruction. Hay có thể hiểu đơn giản là cách giải quyết vấn đề của họ biểu hiện ra bên ngoài, hay hình thức kiến trúc bao gồm là các yếu tố khác thường không theo quy luật hình học, quy luật trọng lực v.v? hoặc đơn giản là anh em thấy hình khối hay không gian kỳ quái không bình thường. Nhưng tóm lại là nó chỉ là một thủ pháp, cách tiếp cận vấn đề còn quan trọng hơn nhiểu ( em theo trường phái của Rem và MVRDV )
Được tranlinhus sửa chữa / chuyển vào 16:04 ngày 28/12/2006

Chờ Anh Jeus lâu quá ! Tôi giới thiệu phần đầu trong loạt bài về De-contruction để mọi người đọc tham khảo . Tài liệu này đươc Tôi tổng hợp từ nguồn Architecture Today ,hình ảnh minh họa đang sưu tầm .Ở phần đầu này chỉ post một ít để thăm dò ý kiến mọi người , nên ngắn ,nhưng có lẽ như thế thì mọi người dễ đọc ,tránh gây phẫn cảm! Chúc một năm mới Hạnh Phúc!
Khi Post Modernism dần trở nên thương mại hóa và bị chiếm đoạt bởi những developers ở thị trường xây dựng nóng bỏng của Châu Âu và Mỹ vào đầu những năm 1980 , những người tiên phong cho một kiến trúc mới tăng lên không ngừng ,và công chúng bắt đầu mong ước nhiều điều mới lạ. Post Modernism đã trở thành nạn nhân của chính tinh thần tiêu thụ mà nó tôn vinh ,chỉ có thể cố gắng kéo dài chu kì sống bằng phân nửa của những tiêu chuẩn hiện đại nguyên mẫu mà nó cố gắng để thay thế . Nó bị thay thế bởi Decontruction ,với mẫu hình mà Post Modernism đã thiết lập cho việc sử dụng một luận chiến để giải thích ,xúc tiến cho tất cả các dự án xây dựng và không xây dựng bị lặp lại với một khuynh hướng tinh vi .

Vào năm 1988, tại một triển lãm có ảnh hưởng sâu xa , Decontructivist Architecture ,chịu trách nhiệm bởi Mark Wigley và Philip Jonhson , người mà đã thực hiện thay đổi lòng trung thành của chính mình từ Post Modernism sớm như là Ông ta đã từ bỏ Modernism trước đây , được tổ chức tại Museum of Modern Art ở New york . Trong bản liệt kê mục lục , Mark Wigley đã định nghĩa thời đại mới như là một sự nhạy cảm khác nhau rõ rệt ,một trong những giấc mơ của một hình thức thuần khiết đã bị làm náo động . Hình thức đã bắt đầu bị ô uế . Mark Wigley và Philip Jonhson đã lần theo gốc rễ của sự chuyển động để đi đến Russia Contructivism ở đầu thế kỉ 20 ?" Chủ nghĩa mà đã đưa ra hiểm họa đến truyền thống bởi việc bẻ gẫy sự cấu thành của nguyên tắc cổ điển , chính là sự cân bằng ,mối quan hệ có thứ bật giữa các hình thức tạo nên một thể thống nhất .Các hình thức thuần khiết được sử dụng để đưa ra sắp xếp hình học, nghiêng ,không thuần khiết ?.đặt trong mối xung đột nhằm tạo ra các hình học chuyển động ,mất ổn định .Tương tự , Decontructivist đã tìm kiếm để thách thức với những giá trị hài hòa, đồng nhất ,ổn định và đề xuất cách nhìn rằng : Những khiếm khuyết là thuộc về cấu trúc.

Hôm nay rảnh rỗi lên post bài cho vui diễn đàn.
Deconstruction xuất phát từ văn học, cũng là một ngành nghệ thuật. Trước đó có Chủ nghĩa cấu trúc (Structuralism) được xây dựng trên sự phân tích ngôn ngữ và ký hiệu học. Theo chủ nghĩa này, người ta chỉ tìm ý nghĩa của tác phẩm trong phạm vi tác phẩm. Nói cho vui là thấy nhà xiêu vẹo thì bảo ngay ?olung lay, dễ đổ? , thấy công trình hình dạng tàu ngầm trên một cái hồ thì nghĩ ngay đến học viện hải quân, anh Rớt Bush người Mỹ đọc truyện Sơn Tinh -Thuỷ Tinh thấy vua cha ra đề thi bất công thì nghĩ rằng Sơn Tinh ăn may còn Thủy Tinh mới là nạn nhân cần bảo vệ vv? Chủ nghĩa Sau cấu trúc (Post-Structuralism) xuất hiện sau này. Chủ nghĩa này hô hào người ta khi phân tích nội dung, cần phải hiểu bối cảnh nào khiến cho nội dung đó xuất hiện. Chủ nghĩa Sau cấu trúc này giúp cho việc hiểu được mở rộng hơn. Theo đó, một thằng KTS Pháp sang Việt Nam đi chê nhà Việt toàn tranh tre nứa lá thấp kém mà không hiểu vì sao họ xây như vậy, tính kinh tế thế nào, thì hắn chắc chắn sẽ bị ném đá đến chết. Tương tự, Rớt Bush người Mỹ cần phải hiểu Việt Nam có nền văn hoá lúa nước với ngàn năm kinh nghiệm trị thủy, coi Nước là kẻ thù hung dữ, nên chuyện Thuỷ Tinh bị đì là hợp lý. Công trình hình tàu ngầm trên hồ có thể lại là một khu an dưỡng của người già, chứ không phải học viện hải quân như đã nghĩ.
Deconstruction là một trào lưu của Chủ nghĩa Sau cấu trúc (Post-Structuralism). Nó cổ vũ việc tìm hiểu ý nghĩa của tác phẩm rộng ra bên ngoài bản thân tác phẩm. Cuộc tìm kiếm này có ích, nhưng nó rất bị động, và không phải ai cũng tìm ra được ý nghĩa thực. ?oMột cái biểu đạt không nhất thiết phải dẫn đến một cái được biểu đạt tương ứng, mà thường, nếu không muốn nói luôn luôn, dẫn đến những cái biểu đạt khác? (Derrida). Trong Deconstruction ?ongười đọc? ta sẽ không tìm ra ý nghĩa nào từ một ?obài viết? thực, mà chỉ tìm thấy những ?obài viết ảo? khác do họ tự xây dựng trong quá trình tìm hiểu ý nghĩa. Nói nôm na là ?oNói A-Nhìn ra B?, hay ?oÝ nghĩa do khán giả tự quyết định?. Tình huống này, theo như Derrida từng luận, lại xảy ra rất thường xuyên trong cuộc sống hằng ngày, nhất là trong forum kiến trúc này. Đến đây tôi xin các bạn xem lại ví dụ: cuộc ?onói-hiểu-tranh luận-giải thích? giữa tôi và anh Beyond_S. Trong ví dụ đó, anh Beyond_S không tìm thấy ý nghĩa thực từ bài viết của tôi, vì không biết bài viết của tôi xuất hiện lúc nào, vì sao có cấu trúc như thế, nhưng anh ấy lại nhìn ra một ?obài viết ảo? khác do anh tự xây dựng lên trong đầu, và thế là một cuộc tranh cãi suýt nổ ra. Các bạn có thể tìm ra các ví dụ khác trong hội hoạ trừu tượng, siêu thực, trong đó, khán giả tự hiểu lấy nội dung và ý nghĩa của tác phẩm nghệ thuật. Các KTS Deconstruction như Tschumi, Hadid, ? cũng dùng hội hoạ này trong quá trình thiết kế chắc không phải chuyện tình cờ.
Định nghĩa Deconstruction là gì rất khó bởi bản thân cái định nghĩa Deconstruction phải tuân theo quy luật của Deconstruction, ví dụ như ?otính đa nghĩa?, ?osự nhập nhằng?, vv. Deconstruction là một thứ chưa hoàn chỉnh và do đó sẽ không có định nghĩa cụ thể hay định nghĩa chính xác cuối cùng, chỉ có các định nghĩa ?otạm?. Có lẽ vì thế giải thích những gì Deconstruction không phải thì dễ hơn giải thích Deconstruction là cái gì. Theo Derrida, Deconstruction không phải một sự phân tích, một sự phê bình, một phương pháp, một hành động, hay một thao tác, càng không phải một sự phá hủy. Paul de Man định nghĩa tạm về Deconstruction như sau: ?oTrong phạm vi câu chữ, có thể bố trí một câu hỏi hay hủy bỏ điều khẳng định đã được làm trong đó, bằng những yếu tố trong câu chữ đó. Những yếu tố này thường có thể là các cấu trúc chính xác xúi giục sự hoa mỹ chống lại các yếu tố của văn phạm?. Định nghĩa tạm về Deconstruction của John D. Caputo: ?oMỗi khi Deconstruction tìm ra một tiên đề hay châm ngôn vững chắc nào đó, phải đập vỡ nó ra và khuấy động sự yên bình này?. Bản thân tôi, Adamour, định nghĩa tạm cho Deconstruction thế này: ?oMột cách hiểu các ý nghĩa khác thông qua việc phân tích và hủy bỏ các ý nghĩa rành mạch đang được duy trì?. Khi câu hỏi ?oThế nào là Deconstruction? được đặt ra trên diễn đàn, mỗi người sẽ phải nên lên định nghĩa của riêng họ. Không có định nghĩa cuối cùng, vì thế cách tốt nhất chỉ là nêu ra một loạt sách tham khảo, post một loạt bài cho ai thích thì tự tìm hiểu. Tôi hiểu ý anh Wegotjam khi nói đặt 20 câu hỏi ?ocái X này có phải Deconstruction không?? thì dễ hơn nói nó là cái gì. Tôi nghĩ anh Egoist nói ?oCó nhiều cách ngộ nhận khác về Deconstruction? cũng có ý như trên, sự ngộ nhận một cách chủ động, và biết đâu ?ongộ nhận mãi mãi là chân lý?.

Hiểu theo kiểu của tôi, thì Deconstruction sẽ là cách lập luận tiếp cận mổ xẻ các vấn đề để xây dựng, điều chỉnh ?olối đi? trong quá trình thiết kế. Tất nhiên việc tiếp theo sau đó của tôi sẽ cũng chỉ là tạo ra cái ?ocục gì đó?, ?ocái lỗ nào đấy?, nhưng đó là chuyện khác. Chính cái quá trình trước khi đi đến cái ?ocục, lỗ? đó là thứ phân biệt một người thiết kế với một người xây dựng. Kiến trúc là một ngành nghệ thuật, hoàn toàn khác với một ngành xây dựng. Vì thế, tại các nước dù giàu hay nghèo, dân trí cao hay thấp, luôn có một sự đấu tranh của các kiến trúc sư nhằm tách rời việc thiết kế của KTS ra khỏi công việc của kỹ sư XD, để cho công việc thiết kế không bị xâm lấn bởi sự khô khan giáo điều và thích thống trị của cái kia (nếu không thì KTS sẽ thành hàng chợ, lãnh lương chết đói hết). Ví dụ cho ý này các bạn có thể thấy trong cuộc tranh luận về phương án VTN ở cuộc thi Trường ĐHKT HCM, trong đó bà con cứ nhè ?oý tưởng? ra mà hỏi, và lờ đi cái ?ocục? cuối cùng với những thông số kỹ thuật thông gió ấn tượng kia.
Deconstruction trái ngược với cả chủ nghĩa Hiện đại lẫn Hậu hiện đại. Nếu trong chủ nghĩa Hiện đại có ?oÍt là nhiều?, ?oHình thức theo công năng?, ?oTrang trí là tội ác? và sự quay lưng lại với lịch sử, trong chủ nghĩa Hậu hiện đại có ?oÍt là chán phèo?, sự tham khảo lại lịch sử, sử dụng lại các chi tiết trang trí, chế giễu, bổ sung (không phải đạp bỏ) và chống lại những thất bại của chủ nghĩa Hiện đại, thì Deconstruction vừa từ bỏ sự duy lý có trật tự của chủ nghĩa Hiện đại, vừa bác bỏ sự tham khảo lịch sử như chủ nghĩa Hậu hiện đại đang làm, bác bỏ ý tưởng cho rằng các chi tiết hoa văn là vật trang trí.
Tạm dừng ở đây. Chúc mọi người một năm mới an lành, mạnh khoẻ, vui tươi và may mắn.
Được adamour sửa chữa / chuyển vào 00:26 ngày 03/01/2007

Mình thử đưa ra một công trình Deconstruction , mọi người hãy thử phân tích bằng lý luận của mình hoặc những thông tin thu thập được. Theo mình thì bằng cách phân tích này mọi người sẽ hiểu cụ thể hơn về Deconstruction và các thủ pháp của nó.
Parc de la Villette của Bernard Tschumi và Peter Eisenman
link http://www.gardenvisit.com/landscape/architecture/18.1-parc-de-la-villette.htm

Minh họa các Folie

Một góc công viên

Chúc một năm mới hạnh phúc, cảm ơn và cũng chúc bạn một năm mới hạnh phúc.
Tuy nhiên, như bạn nói để mọi người dễ đọc thì tớ không thấy thế Hình như bạn có ý định áp dụng deconstruction trong cấu trúc câu từ hoặc chưa quen Việt hoá những tài liệu ngoại ngữ.
Nào, lần lượt một vài trích đoạn:

- Sao lại chu kỳ sống? Chu kỳ có tính lặp lại, vậy postmodernism đã có trước đây và sẽ quay trở lại?
- Tại sao lại so sánh được "chu kỳ sống" với "những tiêu chuẩn hiện đại..." là "bằng phân nửa"? Phải chăng chúng có cùng đơn vị đo?

- "Luận chiến" không phải là cái dùng để "giải thích, xúc tiến..."
- "Khuynh hướng tinh vi" nghĩa là gì vậy Trời?

Như vậy có được coi là "trung thành" không?

- Không ai "định nghĩa" cái gì trong "bảng liệt kê mục lục cả".
- "Thời đại mới" không thể được định nghĩa "như là một sự nhạy cảm khác nhau rõ rệt..." gì đó.
- Câu "hình thức đã bắt đầu bị ô uế" nghĩa là sao? Hình thức của cái gì, bị cái gì làm cho tới mức ô uế vậy?

À, ra là vậy, tức là nó đề xuất ra một cái "cách nhìn" rằng: "khiếm khuyết" (của những thứ không phải deconstruction) "là thuộc về cấu trúc". Rồi, OK, sau rất nhiều "luận chiến" rất "deconstruction" thì dẫn tới 1 kết luận như vậy. Tạm cố gắng hiểu rằng, như vậy để khắc phục những khiếm khuyết về cấu trúc là phải xài phi cấu trúc. Nói cách khác, để hiện thực hoá vấn đề trên, phải tạo ra 1 thứ CẤU TRÚC mà nó PHI CẤU TRÚC. Quá dễ hiểu! Hoá ra người ta cứ cố gắng phức tạp hoá 1 vấn đề đơn giản, chứ thế này thì dễ hiểu quá rồi còn gì.
Thế thì deconstruction có trong thiên nhiên từ lâu rồi. Rất nhiều con mèo con cho rằng cái đuôi của nó là 1 "khiếm khuyết" của tạo hoá, nó luôn cố cắn cái đuôi đó đi. Hành động xoay tít mù vui mắt đó khi được đưa lên tầm lý luận sẽ có tên deconstruction, tuyệt!
TT Mèo đề con trúc là con mèo con! TT
P/s: bạn beyond_S, hình như từ deconstruction bạn viết có cấu trúc hơi khác với với từ này ở tiêu đề topic?

Hôm nay bận chưa thể trả lời đươc ! Nhung nghi lại trong diễn đàn này tôi thấy bạn chẳng hiểu gì cả! chẳng muốn đối thoại với bạn làm gì ,chỉ mất thời gian ! Bạn chỉ hiểu được những cái gì thuộc về cảm tính mà thôi! Còn phân tích thi buồn cười quá đi mất , thật là thất vọng!
Tôi sẽ không mất thời gian vì bạn ! đơn giản là những cái bạn đưa ra chẳng làm tôi bận tâm! Chuc bạn học hành thêm tốt!