Chuan doan va dieu tri benh viem xoang cap hieu qua

CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ VIÊM XOANG
Một người phụ nữ đến phòng khám với triệu chứng đau đầu, đau mặt, ho, sốt và dịch mũi đổi màu. Thăm khám lâm sàng thấy tăng cảm giác đau (tenderness) các xoang hàm và soi xoang bằng đèn (transillumination) thấy các xoang hàm kém rõ.

ĐỊNH NGHĨA
Là tình trạng nhiễm trùng của các xoang. Xoang hàm là vị trí hay gặp nhất, sau đó đến xoang sàng, xoang trán và xoang ****.

NGUYÊN NHÂN
Virus là tác nhân chịu trách nhiệm cho số lớn các trường hợp trên lâm sàng. Tác nhân vi khuẩn gây bệnh với tần suất như viêm tai giữa.

TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG
Bệnh nhân thường hay than phiền triệu chứng đau mặt, đau đầu, chảy dịch sau mũi và nước mũi có mủ. Đau đầu là triệu chứng phổ biến và tăng lên khi bệnh nhân cúi người về phía trước. Sốt xảy ra ở khoảng một nửa trường hợp. Răng cũng có thể bị đau do chúng gần các xoang cạnh mũi.

CHẨN ĐOÁN
Các trường hợp mà triệu chứng lâm sàng đã rõ ràng như mô tả ở trên có thể không cần chẩn đoán hình ảnh học trước khi bắt đầu điều trị. X-quang xoang ít có giá trị hơn CT và việc chỉ định chẩn đoán hình ảnh theo thói quen không được khuyến cáo. Tuy nhiên, nếu chúng ta quan tâm đến các biến chứng hoặc bệnh nhân không đáp ứng với điều trị, hay chỉ đơn giản là chẩn đoán chưa chắc chắn, CT-Scan xoang là lựa chọn hợp lý. CT cho ta nhiều thông tin hơn X-Quang. Trong một số trường hợp, chọc dò xoang có thể được tiến hành để xác định các tác nhân vi khuẩn học cụ thể, đặc biệt khi bệnh nhân không đáp ứng với điều trị hay bệnh tái phát thường xuyên.

ĐIỀU TRỊ
Viêm xoang nhẹ hay cấp tính không biến chứng có thể được kiểm soát bằng thuốc chống sung huyết như Pseudoephedrine đường uống hay Oxymetazoline dạng xịt. Cơn đau với tính chất nặng hơn và đổi màu dịch mũi sẽ được điều trị bằng kháng sinh.

Hầu hết các trường hợp viêm xoang mũi do virus khỏi trong 7-10 ngày với điều trị triệu chứng (kháng histamine, NSAIDS, thuốc chống sung huyết). Nếu các triệu chứng kéo dài và ngày càng tồi tệ hơn, kháng sinh nên được cân nhắc điều trị.

Việc chẩn đoán và điều trị viêm xoang sẽ được làm rõ hơn ở ca lâm sàng bên dưới.

Một phụ nữ 53 tuổi khỏe mạnh đến khám bệnh với các triệu chứng của đường hô hấp trên và một số dấu hiệu có thể của viêm xoang. Cô ấy được chỉ định dùng Augmentin (Amoxicillin – Clavulanate). Mặc dù uống thuốc thường xuyên nhưng tình trạng không có dấu hiệu thuyên giảm. Sau đó cô ấy được chỉ định dùng một loại thuốc khác là Azithromycin.

Các triệu chứng nhiễm trùng đường hô hấp trên (Upper respiratory tract infection – URI) là một trong các lý do thường gặp nhất mà bệnh nhân than phiền với bác sĩ điều trị. Trong số các nguyên nhân thì viêm xoang cấp chiếm tỉ lệ không nhỏ ở người lớn, chúng xảy ra liên quan đến nhiễm trùng hô hấp trên do virus. Sự viêm của lớp biểu mô hô hấp lót các xoang cạnh mũi dẫn đến tắc các lỗ xoang và tích tụ dịch nhầy trong xoang. Quá trình này dẫn đến các triệu chứng điển hình là đau đầu, đau mặt, sung huyết mũi, chảy mũi, đôi khi có sốt và đau răng.

Tham khảo thêm Bác sĩ viêm xoang: https://xoangzoha.com/

Hầu hết các trường hợp viêm xoang cấp là do virus, chỉ 0,5-2% trường hợp viêm xoang virus phát triển thành một tình trạng nhiễm khuẩn. Tuy nhiên, việc phân biệt viêm xoang do vi khuẩn và virus trên lâm sàng là điều khó khăn, không có triệu chứng cơ năng hay thực thể đơn lẻ nào có thể báo hiệu viêm xoang do vi khuẩn. CDC đã đề nghị rằng viêm xoang mũi cấp do vi khuẩn có thể được chẩn đoán chỉ khi bệnh nhân có ba tiêu chuẩn lâm sàng:

+ Đau hay tăng cảm giác đau vùng xoang hàm

+ Chảy dịch mũi nhầy mủ

+ Triệu chứng kéo dài 7 ngày hoặc hơn

Các khuyến cáo cho rằng Amoxicillin là kháng sinh được chọn lựa để điều trị bước đầu nếu viêm xoang là do vi khuẩn (hầu hết vi khuẩn gây viêm xoang là Streptococcus pneumonia, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis).

Mặc dù các khuyến cáo được đưa ra, việc dùng kháng sinh để điều trị viêm xoang cấp rất phổ biến. Nhiều liệu pháp điều trị là không cần thiết khi phần lớn các trường hợp viêm xoang là do virus đặc biệt nếu triệu chứng xuất hiện dưới 1 tuần.

Điều trị bằng Amoxicillin được tiến hành nếu ba tiêu chuẩn lâm sàng trên thỏa mãn, còn nếu kháng sinh không được khuyến cáo thì điều trị triệu chứng bằng thuốc chống sung huyết và kháng viêm nên được bắt đầu.

Bệnh nhân trên được chỉ định dùng Augmentin như là liệu pháp đầu tiên trong khi đây là thuốc phổ biến thứ nhì điều trị viêm xoang cấp (sau Amoxicillin), việc sử dụng nó cho thấy một khía cạnh khác của việc sử dụng khác sinh không hợp lý: dùng kháng sinh phổ rộng trong khi kháng sinh phổ hẹp được chỉ định. Từ năm 1991 đến 1999, việc sử dụng kháng sinh phổ rộng trong viêm xoang tăng từ 20% lên trên 40%. Cả hai thuốc Amoxicillin-clavulanate và Azithromycin được coi là những kháng sinh phổ rộng, tuy nhiên không có thuốc nào được chứng minh là có hiệu quả đáng kể hơn Amoxicillin trong điều trị viêm xoang. Chúng thường không được sử dụng khi không nghi ngờ một chủng vi khuẩn đề kháng hay bệnh nhân không có tiền sử sử dụng kháng sinh gần đây.

Nguồn: ylamsang.net