''Chửi nhau''-Phải chăng cũng là một nét độc đáo trong nghệ thuật ngôn từ của người Việt?

''Chửi nhau''-Phải chăng cũng là một nét độc đáo trong nghệ thuật ngôn từ của người Việt?

Trích từ bài của ha_vy_84 viết lúc 20:42 ngày 24/02/2004:

Lại nói về chữ "mẹ kiếp", mu'n phân tích rõ chữ này thì nên lục lại các... câu chửi. Trong vfn hóa của nhiều nư>c, vi?c 'Tng chạm 'ến cha mẹ, họ hàng của nhau là 'iều cấm kỵ, vì vậy khi có vi?c thù hằn nhau, ngoài vi?c chửi b>i, lfng mạ chính bản thân người kia ra, người ta còn mang cả họ hàng ra chửi, mà gần nhất là cha mẹ. Dần dà theo 'à phát trifn tự nhiên, những câu chửi này còn dùng cho những sự vật, sự vi?c 'áng ghét nữa. Ví dụ như hai câu chửi trong cặp câu ''i tương truyền là của Cao Bá Quát 'ọc trư>c khi bc Á Đông, vi?c réo cha mẹ nhau ra 'ã là mTt sự cấm kỵ r"i, không như Y các nư>c phương Tây. z các nư>c phương Tây, nếu ch? nói "Your mother" sẽ không ai hifu gì cả, mu'n mạ lỵ người ta thì phải có vc châu Á thì "*******" hay "******" 'ã là mTt câu chửi rút gọn. Sự "rút gọn" nói trên dĩ nhiên cũng dùng cho cả những sự vật chứ không riêng gì con người. Sau 'ây là hai câu kết trong bài "Thương vợ" của cụ Tú Xương

"Cha mẹ thói 'ời fn Y bạc
"Có ch"ng hờ hững cũng như không"

Chữ "mẹ kiếp" mà người ta hay dùng rất gần gũi v>i cụm "cha mẹ thói 'ời" này, nó dùng 'f chửi 'ời, chửi s' phận, chửi chung chung, nó không cần vHạ Vy

Được ha_vy_84 sửa chữa / chuyfn vào 20:45 ngày 24/02/2004

Nh> 'ến mTt bài viết của bé.Nhân 'ây cũng xin bàn t>i.

Trong Cu'nCơ sY vfn hoá Vi?t nam của Trần ngọc Thêm có 'oạn viết:

Có thf nói trong vi?c ''chửi nhau'' người Vi?t cũng chửi mTt cách rất cân ''i, nhi l-i chửi có vần 'i?u, cấu trúc chặt chẽ, người Vi?t có thf chửi từ giờ này qua giờ khác, ngày này qua ngày khác mà không nhàm chán. Đó là mTt ngh? thuật 'Tc 'áo mà có không dân tTc nào trên thế gi>i có 'ược.

Nếu ai 'ọc tifu thuyết Bư>c 'ường cùng của Nguy.n Công hoan, có mTt lời chửi của mTt người 'àn bà mất gà:

''''Làng trên xóm dư>i,bên sau bên trư>c,bên ngược bên xuôi!Tôi có con bà mái xám m>i ghẹ Y, nó m>i lạc ban sáng mà thằng nào con nào , 'ứa Y gần mà qua , 'ứa Y xa mà lại , nó dang tay mặt, nó 'ặt tay trái, nó bắt mất của tôi, thì buông tha thả nó ra , không thì tôi chửi cho 'ấy!

Chém cha 'ứa bắt gà nhà bà, chiều hôm qua bà cho nó fn nó vẵn còn .sáng hôm nay con bà gọi nó nó vẫn còn , mà bây giờ nó 'ã bi ch"ng v>i con mày, thì buông tha thả nó ra cho nó về nhà bà. nhược bằng mày chấp chiếm , thì bà 'ào mã thằng tam tứ 'ại nhà mày ra , bà khai quật bật sfng thằng ngũ 'ại lục 'ại nhà mày lên.Nó Y nhà bà, nó là con gà. nó về nhà mày , nó biến thành cú thành cóc, thành thần nanh 'ỏ mỏ, nó m. ch"ng, m. con, m. cả nhà mày cho mà xem.

>i cái thằng chết 'âm, cái con chết x?a kia. mày mà giết gà nhà bà thì mTt người fn chết mTt, hai người fn chết ha, ba người fn chết ba. Mày xu'ng âm phủ thì quỷ sứ thần linh rút ruTt ra...''''

Một dân tộc uyên thâm với kiến thức y học và giải phẫu cơ thể, có thể dùng tên những bộ phận của cơ thể người để định nghĩa lại khuôn mặt...

Cái này bác không thể nói là cả một dân tộc được vì cái đó là chỉ 1 số người thôi, lôi cả dân tộc vào to tát wá. Đầy người họ chửi có cần lôi bộ fận cơ thể nào ra đâu mà người bị chửi nghe vẫn thấy đau đấy chứ
Lặng lặng mà nghe nó chúc sang
Đứa thời mua tước đưa mua quan
Phen này ông quyết đi buôn lọng
Vừa bán vừa la cũng đắt hàng
@home: chị và vinhaihong chờ dài cổ rồi đấy, không biết thì bao giờ em mới được ra HN nhỉ, chị máu xem ảnh lắm rồi.

bà mệt rồi, chờ bà vào nhà uống bát nước chè xanh cho nó ngọt giọng rồi bà ra bà bắc ghế, bà chửi tiếp cho mà nghe!!!!!!!!!!!

Người Việt nhiều khi chửi nhau bằng hành động, bằng những câu nói TRANG TRỌNG, LỊCH SỰ, VĂN HOA. Những người ko tinh ý, nghe thấy bình thường, vui vẻ, thậm chí sướng tai... về nhà ngẫm ra mới đau. Thậm chí có những người ko nhận ra nổi sự thâm thuý đấy. Kết quả là:...

Bàn chuyện tản mát một chút:
Đọc bài này tôi chợt nhớ tới một chương trình truyền hình của anh Lại Văn Sâm, cách đây phải 4-5 năm rồi. Lần đó Sâm ta tổ chức một show hài, ra mắt câu lạc bộ hài truyền hình. Sau tiết mục kịch hài, có một con bé con khoảng 10-12 tuổi lên sân khấu "tấu" bài chửi mất gà trên để gây cười - bộ mặt cô bé đóng giả bà già trông cũng khá đanh đá. Mọi người cười. Sâm ta kết nạp ngay cô bé vào cái câu lạc bộ của anh ta.
Lần đầu nghe bài chửi "văn hoa" trên tôi thấy cũng buồn cười. Nhưng sau đó tôi thấy mặt mình hơi tai tái khang khác. Thì ra tôi không biết chửi, không quen nghe chửi, cho dù biết người ta không chửi mình. Huống hồ trong tình huống này cô bé con lại hướng mặt thẳng vào khán giả, vào ống kính mà... chửi. Cảm giác mình liên đới khá mạnh (cái này khác hẳn khi đọc truyện - tôi luôn cảm giác rạch ròi đó là chuyện của những người khác). Nhìn nét mặt nhăn nhúm của cô bé, cái mắt trợn nhìn, cái môi dẩu ra, giọng điệu chua cay, lời nói độc ác... tôi thấy hình như mình là đối tượng, là người phạm tội. Cảm giác khó chịu, bực tức tăng nhanh hơn cái khía cạnh gây cười.
Chỉ có vậy thôi mà sau đó tôi mất thiện cảm rất nhiều về người dẫn chương trình - anh Lại Văn Sâm - đã biên tập, đạo diễn những truyện như vậy (có lẽ đó là một trong những lý do mà chương trình truyền hình này sau đó đã biến mất?). Tôi biết không phải ai cũng cảm giác và "nhiễu sự" như tôi nhưng số người có cùng suy nghĩ cũng sẽ không ít.
Dù thế nào đi nữa "chửi" vẫn là một vấn đề cấm kỵ, khó xử lý và không được một bộ phận dân chúng chấp nhận. Nói chung trừ một vài trường hợp ngoại lệ chúng ta không nên đưa vào văn học hay nghiên cứu, bảo tồn, bảo tàng làm gì.

Cho em post ké 1 bài ạ, bài này bác home có nhắc tới rồi nhưng em xin phép post lại cho liên tục, các bác đọc nếu hay thì cho em 5* gọi là thoả công em sưu tập:
Người Việt chửi
Nguyễn Thị Tuyết Ngân - Trần Ngọc Thêm (trích từ cuốn Tìm về bản sắc văn hoá VN của GSTS Trần Ngọc Thêm)
Nói đến chửi, người Việt Nam nào cũng nghĩ ngay đó là hiện tượng vô văn hoá, người ta liên tưởng tới những câu chửi tục, những lời chửi "rỉa róc", chửi "như vặt thịt" người ta. Thực ra thì nói vậy nhưng không phải vậy!
Cuộc sống phức tạp vốn nhiều quan hệ nên hay có va chạm, xung đột. Mà đã có xung đột thì cần giải quyết. Người ta có thể hoà giải bằng "đối thoại", song cũng không ít người sử dụng "đối đầu". Mà đối đầu "hiền lành" nhất có lẽ là "đấu võ mồm", tức là chửi nhau .
Việc chửi (nhau) thì dân tộc nào cũng có, thậm chí có từ rất lâu đời.
Lối chửi phổ biến ở mọi dân tộc, mà người Việt cũng biết, là sử dụng các từ ngữ chỉ bộ phận sinh dục, bài tiết, quan hệ ******** ... mà "ném" vào mặt đối phương. Họ gán cho đối phương là "họ hàng" của các loài vật mà theo họ có nhũng đặc tính xấu, bị xã hội chỉ trích: chó, bò, lợn (heo), rắn rết, giòi bọ, dê (xổm) ... Một số người mát tính hơn, họ chỉ hạ thấp đối phương 1 cách tương đối. Họ hạn chế ở mức độ vì đối phương với những thứnhư: giả nhân, ngợm, quỷ quái, yêu tinh ... Họ nêu những khiếm khuyết hoặc gán ghép cho đối phương những khiếm khuyết vật chất, tinh thần, xã hội, ví dụ: (đồ, con, quân, lũ, bọn) què, mù, ..., ngu, ngốc, điên, khùng ..., đểu cáng, ác độc, vô luân, bất hiếu, ...; lừa đảo, ăn cắp ... Các cách chửi này phổ biến nhưng không phải là tiêu biểu cho người Việt.
Với bản chất của 1 dân tộc có nếp sống cộng đồng tình cảm, ưa tế nhị, truyền thống của VN là chửi có bài bản, có văn vẻ, có vần điệu và đặc biệt là có thể kéo dài tuỳ ý. Chúng tôi nhớ 1 bài thơ châm biếm ra đời vào khoảng năm 1974 mở đầu bằng mấy câu như sau:
Chỉ vì mất một con gà
Rêu rao bà chửi suốt ba ngày liền
Chỉ sang tứ phía láng giềng
Réo từ nội ngoại, tổ tiên mười đời ...
Chỉ bốn câu này cũng đã đủ cho ta thấy phần nào lối chửi thâm thuý của người Việt!
Phụ nữ VN vốn rất hiền lành, nết na, nhưng cũng không chịu để ai bắt nạt (ăn hiếp). Mất 1 con gà không phải là chuyện lớn, nhưng nếu cứ tiếp tục mất như thế thì không thể chấp nhận được. Bởi vậy mà phải ra tay "dằn mặt" để ho kẻ có tính xấu kia từ nay đừng có động đến gia đình "bà". Vơsi 1 dân tộc luôn coi trọng chữ tín và danh dự hơn hết thảy mọi cái ở đời thì cách tốt nhất là phải làm cho đối phương mất mặt trước cộng đồng. Thông thường, người ta tức lúc nào thì chửi lúc đó. Người VN truyền thống thì không như vậy, họ chờ khi có thật đông ngưwòi thì mới chửi và khi chửi lại cố tình đệm thêm "ới làng trên xóm dưới" hoặc "ới trời cao đất dày" như mời gọi thêm mọi người trong cả cộng đồng đến nghe.
Trong lối chửi của người Việt, cái hấp dẫn người nghe không phải là những lời tục tĩu, mà là những lời xưng hô không theo lẽ thông thường. Bình thường người ta "xưng khiêm hô tốn", còn khi chửi thì người ta cố tình làm ngưwọc lại: " Cha bố tiên nhân thằng Cò! Cha bố tiên nhân thằng Cốc! Cha họ nội họ ngoại, họ gần họ xa, họ năm đời giở lên, họ ba đời giở xuống nhà thằng Cò, thằng cốc! Cha tam đại, tứ đại, ngũ đại mai thần chủ thằng Cò, thằng Cốc! Cha đứa già đứa trẻ, đưa nhớn đứa bé, đứa mẹ đứa con, đứa đỏ như son, đứa vàng như nghệ nhà thằng Cò, thằng Cốc, bảo nhau định vỗ nợ của bà! " (trích truyện Khao của Đỗ Phồn).
Trong đoạn trên, không có từ ngữ tục tĩu nào mà ta vẫn nhận ra ngay đây là lời chửi. Người chửi đã tự tôn mình lên mức ngang hàng với cha của "bố tiến nhân" dòng họ nhà đối phương. Người Việt vốn rất kính trọng ông bà tổ tiên (thể hiện qua tục thờ cúng tổ tiên), nên không thể nào chịu được khi bị chửi "tên cái" (tên của bố mẹ, ông bà ... hoặc các từ thay thế kiểu như tam đại, tứ đại ... ). Có thể nói, đây là 1 nguyên nhân dẫn đến thói quen giấu tên của người Việt.
Cái hay của các bài chửi kiểu này còn ở chỗ các ý được liên kết với nhau 1 cách hợp lý, lặp kèm với đối, đi với nhau chan chát: họ nội họ ngoại , họ gần họ xa , họ năm đời giở lên , họ ba đời giở xuống , đứa già đứa trẻ , đứa nhớn đứa bé , đứa mẹ đứa con , đứa đỏ như son , đứa vàng như nghệ
Và đây nữa là lời chửi của 1 người đàn bà mất gà được ghi lại trong tiểu thuyết Bước đường cùng của Nguyễn Công Hoan:
" Làng trên xóm dưới, bên sau bên trước, bên ngược bên xuôi! Tôi có con gà mái xám nó sắp ghẹ ổ, nó lạc ban sáng, mà thằng nào con nào, đứa ở gần mà qua, đứa ở xa mà lại, nó dang tay mặt, nó đặt tay trái, nó bắt mất của tôi, thì buông tha thả bỏ nó ra, không thì tôi chửi cho đơới!
Chém cha đứa nào bắt gà nhà bà! Chiều hôm qua, bà cho nó ăn nó hãy còn, sáng hôm nay con bà gọi nó nó hãy còn, mà bây giờ nó đã bị bắt mất. Mày muốn sống mà ở với chồng với con mày, thì buông tha thả bỏ nó ra, cho nó về nhà bà. Nhược bằng mày chấp chiếm, thì bà đào mả thằng tam tứ đại nhà mày ra, bà khai quật bật săng thằng ngũ đại, lục đại nhà mày lên. Nó ở nhà bà, nó là con gà, nó vềnhà mày, nó biến thành cú thành cáo, thành thần nanh đỏ mỏ; nó mổ chồng mổ con, mổ cả nhà mày cho mà xem!Ới cái thằng chết đâm, cái con chết xỉa kia! Mày mà giết gà nhà bà thì một người ăn chết một, hai người ăn chết hai, ba người ăn chết ba. Mày xuống âm phủ thì quỷ sứ thần linh nó rút ruột ra ..."
Ở đây người chửi vẫn dùng nghệ thuật lặp và đối là chủ yếu: làng trên xóm dưới , bên sau bên trước , bên ngược bên xuôi ; [h]đứa ở gần mà qua , đứa ở xa mà lại , nó dang tay mặt , nó đặt tay trái , nó ở nhà bà - nó về nhà mày ...[/h] - tất cả tạo nên 1 nhịp điệu như những bài thơ văn xuôi đầy cảm hứng sáng tạo và luôn được ngươi chửi thay đổi, biến báo tuỳ theo đối tượng nghe.Tuy rủa xả như vậy, nhưng đối phương vẫn không chửi lại hoặc dùng "võ tay chân" với người chửi, bởi vì toàn bộ bài chửi chỉ là những lời cạnh khoé, bóng gió, chả ai dại gì mà ra mặt. Mặt khác, việc chửi tuy không nêu đích danh nhưng nhờ một số chi tiết ám chỉ nên ai cũng hiểu người chửi muốn ám chỉ ai, nhờ vậy mà vẫn đạt được mục đích làm cho đối phương mất mặt trước cộng đồng và hả cơn giận trong lòng.
Với cách diễn đạt bóng gió, đày tính ám chỉ về nội dung và có cấu trúc chặt chẽ, vần điệu, nhịp nhàng về hình thức, lối chửi của người Việt Nam đã bước vào hàng "nghệ thuật"; nó có lẽ không những không còn thuộc loại hiện tượng "vô văn hoá" nữa, mà đã trởthành 1 hiện tượng độc đáo góp phần làm phong phú thêm kho tàng văn hoá VN cổ truyền. Tuy rằng ngày nay "nghệ thuật chửi" này đang mai một dần, nhưng không phải ngẫu nhiên mà ở nơi này nơi khác nó đang được "sân khấu hoá". Nó là 1 bằng chứng độc đáo và hùng hồn rằng ngay cả trong lúc giận dữ, chửi nhau, con người cũng có thể giận dữ, chửi nhau "1 cách có văn hoá".
(Báo "Pháp luật TP HCM", số Xuân Canh Thìn 2000)

Nhân nói đến chuyện chửi này,tôi tự nhiên nhớ lại cái quảng cáo dầu gọi Sunsik,cái quảng cáo mà xem đến cả chục lần tôi vẫn chưa mường tượng rõ ràng ngôn ngữ đối thoại thuộc dạng gì
Chàng trai: Ủa,em mới chạy xe tới hả?
(Câu này bật ra ngay khi anh ta nhìn thấy mái tóc rối của cô gái)
Và sau đó:
Cô gái: Ủa,anh mới chạy xe tới hả?
(Câu này đc thốt ra khi chàng trai đến chỗ hẹn với cái đầu bù xù,cô gái cũng ko quên "tặng" cho chàng 1 cái nháy mắt và 1 tiếng cười rất,rất ..khó tả)
Phải chăng đó cũng là 1 cách "chửi" có Văn hoá?

He , mình chửi nó mà nó ko biết hay ko thèm để ý thì chửi làm zề , mất cả hứng ... về nhà còn thấp thỏm ko biét mình sâu xa vậy thì nó có biết ko , có cú ko ..hi hi

Ví dụ về chửi có văn hoá:
A: Cái thằng C kia ngu như con bò ấy..
B: A đừng nói thế, con bò nó tự ái ...