Chuyện đánh tây của tiểu đoàn lừng danh 307

Từ ngày ra đời cho đến lúc đình chiến năm 1954, cuộc sống và hoạt động của Tiểu đoàn 307 là liên tục hành quân và chiến đấu, thường đóng quân ở 1 địa điểm không quá 3 ngày, đề phòng ở lâu lộ bí mật, dễ bị pháo binh và máy bay tập kích, trừ mỗi năm dừng lại ở vùng căn cứ kháng chiến độ 1 tháng để luyện quân, và khi càc đơn vị phân tán tăng gia sản xuất theo thời vụ.
Khu 8 gồm các tỉnh nằm 2 bên bờ sông Tiền. Tiểu đoàn hết hoạt động ở Tân An, Mỹ Tho, Long Châu Sa, Đồng Tháp bên phía tả ngạn thì lại sang Vĩnh Long, Trà Vinh, Bến Tre phía hữu ngạn.
Năm 1952, Khu 8 giải thể, Nam Bộ tổ chức lại thành 2 Phân liên khu. Tiểu đoàn được điều về trực thuộc Bộ Tư lệnh Phân liên khu miền tây, hoạt động ở các tỉnh Cần Thờ, Sóc Trăng, Bạc Liệu, Long Châu Hà. Có thể nói khắp các tỉnh ở đồng bằng sông Cửu Long, tỉnh nào cũng có vết chân cán bộ, chiến sỹ Tiểu đoàn 307 hành quân và hoạt động chiến đấu.
Đời bộ đội cách mạng, thời kháng chiến chống thực dân Pháp, gian khổ, thiếu ăn, thiếu mặc, những năm đầu còn phải ngủ nóp. Song có lẽ cực nhọc nhất là hành quân đường độ. Mùa khô đỡ hơn, mùa mưa đường đất nhỏ bé, trơn trượt, cầu khỉ cheo leo, không đường thì lội băng đồng, lau sậy sình lầy, bưng, nước đến ngực là bình thường. Hành quân thường là đi đêm, nửa đêm có khi cả đêm mới đến nơi đóng quân. Từ kênh Nguyễn Văn Tiếp qua kênh Dương Văn Dương, từ Gãy Cờ Đen qua sông Vàm Cỏ, hoặc từ Lai Vung qua cánh đồng Long Thắng (còn gọi là Đồng Chó Ngáp) đến Phú Nhuận Đông (Sa Đéc) đều là những đêm thức trắng, lội nước băng sình.
Từ năm 1950 trở đi, cuộc sống của bộ đội cách mạng được cải thiện hơn. Tiểu đoàn 307 được trang bị thuyền, xuồng nên hành quân đỡ vất vả, đối với những vùng có nhiều sông rạch như đồng bằng sông Cửu Long. Xuồng của Tiểu đoàn được đóng chở đủ 1 tiểu đội có chèo mũi, chèo lái và 3 dầm bơi mỗi bên. Có khoang để gạo muối, thức ăn, có sạp cho anh em thay phiên nhau ngồi, nằm khi hành quân xa. Ban chỉ huy đại đội có 1 xuồng, cán bộ tiểu đoàn mỗi người 1 xuồng 3 lá. Đại đội trinh sát được trang bị mỗi tổ 3 người một xuồng 3 lá.
Hành quân bằng xuồng tốc độ nhanh, người đi bộ trên bờ không thể nào theo kịp, lại bí mật, vì ven sông có cây cối, dừa nước che khuất. Cán bộ, chiến sỹ Tiểu đoàn ai cũng biết bơi chèo để thay phiên nhau, không biết phải học. Tiểu đoàn 307 hành quân bằng xuồng thành thạo, tổ chức chu đáo kể cả vượt sông lớn như sông Tiền, sông Hậu. Sông rạch chằng chịt, hành quân ban đêm, xuồng nối đụoi không bao giờ lạc vì luôn có bố trí trinh sát đi chỉ đường bằng đèn tín hiệu. Khi gặp nước cạn thì đẩy xuồng, qua lộ thì khiêng xuồng hoặc đẩy lăn trên thân cây chuối, có lúc hành quân sát đồn địch mà chúng không hay. Mùa nước có lần bộ đội dùng xuồng tiếp cận sát đồn địch, lên bộ hạ bốt đ5ch xong, xuống xuồng về nơi trú quân, khi cần thì nhấn hết xuồng xuống sông rạch để hành quân chiến đấu, chiến đấu xong lặn xuống vớt xuồng lên, lắc nnước và tiếp tục hành quân bằng xuồng.
Tiểu đoàn 307 hành quân, cơ động bằng xuồng linh hoạt, khi ẩn, khi hiện, thoạt ở, thoạt đi, nên đồng bào vùng đồng bằng sông Cửu Long còn trìu mến gọi Tiểu đoàn là : ?oBộ đội thủy quân lục chiến? của ta.
(Còn tiếp)

Là bộ độ chủ lực, nên Tiểu đoàn 307 chủ yếu là tác chiến tập trung toàn tiểu đoàn có phối hợp với bộ đội địa phương và dân quân, song cần thiết cũng có lúc hoạt động phân tán từng đại đội như phát động nhân dân chiến tranh du kích khi địch lấn chiếm sâu vào Đồng Tháp Mưới. Mỗi đại đội của tiểu đoàn phụ trách một khu vực địch vừa chiếm đóng, vận động nhân dân tham gia kháng chiến, tổ chức dân quân và hướng dẫn cho dân quân đánh du lích, tiêu hao, tiêu diệt từng toán nhỏ địch, phối hợp với bộ đội địa phương đánh địch, chống lấn chiếm.
Đánh tập trung, sở trường của tiểu đoàn là :
- Phục kích vận động chiến, theo cách công đồn đánh viện như các trận Mộc Hóa (Tân An), Phong Phú (cầu Kè ?" Trà Vinh), Long Sơn (Trà Vinh), An Biên (Rạch Giá).
- Đánh địch đi càn quét như các trận Chùa Ô Môi (Đồng Tháp Mười), Tân Hương (Bến Tre), Chong Say ?" Chong Hà (Long Châu Hà),
- Đánh giao thông như ở Tân Thành trên đường Bạc Liêu ?" Cà Mau?
Đánh tập trung toàn tiểu đoàn, phần lớn là diệt gọn hoặc đánh thiệt hại tiểu đoàn địch, làm chủ chiến trường, bắt tù binh, thu vũ khí. Nổi bật là trận Phong Phù trong chiến dịch Cầu Kè, tiểu đoàn phối hợp với Đại đội 937 ?" Tiểu đoàn 308, diệt gọn Tiểu đoàn 2 thuộc Trung đoàn bộ binh Marôc thứ 1 (1er régiment tirailleur Marocain) bắt 97 tù binh Âu Phi, thu toàn bộ vũ khí.
Ngoài ra Tiểu đoàn 307 cũng chuyên đánh kì tập đồn địch như kết hợp đặc công với xung kích hạ cứ điểm Bảy Ngàn (Cần Thơ), tiêu diệt đồn hộ Phòng (Bạc Liêu), hạ đồn Dinh quận An Biên (Rạch Giá), lợi dụng sơ hở địch, ban ngày đột nhập chiếm đồn Nhà Thờ (Cà Mau), dùng cường tập hạ đồn Bắc Sa Ma (Cầu Kè ?" Trà Vinh), diệt đồn Ô Ta Tưng (Cầu Kè ?" Trà Vinh), chiếm đồn Bù Hút (Cầu Ngang ?" Trà Vinh).
Đặc biệt trong hoạt động phối hợp với chiến trường Điện Biên Phủ, tiểu đoàn 307 đã cùng với Đại đội địa phương 552 Bạc Liêu và dân quân An Biên bao vây tấn công đồn địch, ở huyện lỵ An Biên và hệ thống đồn bốt dọc đường từ An Biên đến Sẻo Rô (Rạch Giá), tiêu diệt, bức rút, bức hàng nhiều đồn, chặn đánh tiêu diệt phần lớn quân tiếp viện, bắt địch phải rút bỏ tiểu khu An Biên, giải phóng hoàn toàn huyện An Biên, huyện đầu tiên của Nam Bộ được giải phóng trong thời kỳ chống thực dân Pháp. Sau đó để khuyếch trương chiến quả và đẩy mạnh chiến tranh nhân dân, vận động gia đình gọi con em đi lính cho giặc bỏ ngũ trở về hoặc làm nội ứng cho quân ta chiếm đồn. Tiểu đoàn đã cùng bộ đội địa phương, dân quân đột nhập vào thị xã rạch Giá trong nhiều đêm liên tiếp, tiêu diệt, tiêu hao, uy hiếp, bức rút, bức hàng hàng chục đồn bốt trong thị xã Rạch Giá và xung quanh.
(Còn tiếp)

Tiểu đoàn hoạt động ở đâu, chiến tranh nhân dân ở đó phát triển, khí thế kháng chiến tăng lên, quân thù co lại.
Như trước khi Tiểu đoàn 307 về hoạt động, địch ở thị trấn Cà Mau thường xuyên vào vùng Tân Lộc ?" An Xuyên cách thị trấn 20 km càn quét, bắn giết, cướp của đồng bào. Tiểu đoàn đến vùng này hành quân nghi binh, địch có tai mắt, song lầm quân ta đã rút đi, nên vào càn quét, bị quân ta tiêu diêt hơn 2 đại đội, bắt 52 tù binh. Bộ đội và dân quân truy kích địch đến tận bờ sông gần đường quốc lộ.
Từ đó phong trào nhân dân chiến tranh ở Tân Lộc ?" An Xuyên lên cao, hoạt động ra sát thị xã và cho đến khi Hiệp định đình chiến 1954, địch ở thị trấn Cà Mau không dám bén mảng đến vùng này.

***​

Từ khi xuất quân (5-7-1947) cho đến khi kí Hiệp định đình chiến Genève (20-7-1954), Tiểu đoàn 307 đã đánh tất cả trên 110 trận lớn nhỏ; 11 trận phục kích vận động với lực lượng tập trung toàn tiểu đoàn, trong đó có
9 trận tiêu diệt tiểu đoàn hay phần lớn tiểu đoàn địch
20 trận với lực lượng đại đội, diệt trung đội địch hoặc đánh thiệt hại nặng đại đội địch
5 trận đánh kỳ tập, kết hợp đặc công với xung kích hoặc cường tập diệt đồn địch cỡ trung đội, đại đội
50 trận dùng lực lượng trung đội hoặc tiểu đội, diệt, bức rút, bức hàng các bốt địch cỡ 1-2 tiểu đội.
Dùng cách công đồn, diệt viện nhiều trận, diệt, bức rút, bức hàng hệ thống đồn bốt trong tiểu khu địch, bức tiểu khu phải rút chạy, giải phóng hoàn toàn huyện An Biên (Rạch Giá), mở rộng vùng căn cứ kháng chiến U Minh ?" Bạc Liêu; bắn chìm 9 tàu, bắn hỏng 1 tàu địch; bắt sống hàng trăm tù binh, trong đó có hơn 90 tù binh Âu-Phi; thu hàng ngàn súng các loại và hàng chục tấn đạn dược, thực hiện ?olấy vũ khí địch đánh địch? vừa đổi mới trang bị cho Tiểu đoàn. (Về sau Tiểu đoàn dùng thống nhất một loại súng trường Mỹ, 2 loại trung liên Anh và Mỹ, 1 loại đại liên Mỹ Browning), vừa trang bị cho bộ đội địa phương và dân quân.
Tiểu đoàn đã tiến hành vũ trang tuyên truyền kết hợp với giải giới quân bảo an của địch 12 lần ở các vùng tạm chiếm, 6 lần đột nhập vào thị xã, vừa đánh địch, vừa tuyên truyền vận động nhân dân kêu gọi con em đi lính ngụy trở về với gia đình, với cách mạng.
Tiểu đoàn 307 làm đúng theo lời dạy của chủ tịch Hồ Chí Minh ?olà đội quân vừa chiến đấu, vừa công tác tuyên truyền vận động nhân dân tham gia kháng chiến, vừa tăng gia sản xuất?.
Tuy nhiên trong quá trình hoạt động chiến đấu và trưởng thành, Tiểu đoàn không tránh khỏi có lúc vấp váp như có trận đánh diệt không được bao nhiêu địch, mà ta bị tiêu hao, tổn thất (trận Sài Tư ở Đồng Tháp Mười, trận Giồng Sao ở Cần thơ).
Nhưng nhìn chung toàn bộ thì Tiểu đoàn 307 là 1 trong những đơn vị tiêu biểu của lực lượng vũ trang cách mạng ở Nam Bộ, đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của bộ đội chủ lực mà Bộ chỉ huy Khu 8 và Bộ Tư lệnh Phân liên khu miền tây giao cho.
Tiểu đoàn được thưởng 2 huân chương Quân công, 1 đồng chí được tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân : Nguyễn Thành út. Nhiều cán bộ, chiến sỹ được thưởng huân chương Quân công và Chiến công.
Tiểu đoàn 307 lập nên những chiến công oanh liệt, chiến thắng vẻ vang, được nhân dân yêu mến, quân thù khiếp sợ. Truyền thống Tiểu đoàn 307 còn phát huy mãi mãi cùng với non sông đất nước, bởi vì đó cũng là truyền thống của Bộ đội *****, của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng
Trung tướng Nguyễn Văn Tiên