Chuyện kể về các loài hoa - Mục lục trang 1

Hoa Sao Nháy
--------------------------------------------------------------------------------
Trong Bộ môn Thực vật, họ hàng Hoa cúc (Compositae: Asteraceae) có thể xem là đa dạng với nhiều giống loại khá đẹp và rất phổ biến nhiều nơi ở các nước thế giới năm châu. Riêng tại khí hậu xứ ta, loài Hoa Cúc Sao nháy này cũng rất phổ biến, từ miền cao, đến thấp đều có trồng làm cây cảnh ở vườn nhà, hoặc nơi công cộng. Chắc các bạn yêu hoa cũng đã có lần ngắm nhìn hoa sao nháy mãnh mai với nhiều màu sắc lấp lánh giữa không gian. Nhờ vậy, các nhà thực vật đồng ý đặt tên là Hoa Sao Nháy, được ghi vào bổ sổ các loài hoa đẹp đến ngày nay. Để giới thiệu thêm đặc tính của loài hoa cúc này, xin góp ý vài điều hiểu biết cho các bạn yêu thích hoa này:
Tên khoa học: Cosmos bipinnatus, Cav.
Tên Pháp: Cosmos - Họ thực vật: ASTERACEAE.
Tên thông thường Việt Nam: Cúc Sao nháy, Hoa chuồn chuồn.
Nhìn hình ảnh của Cây Hoa sao nháy, cây Cúc này được lấy tên Cosmos mà ta gọi cho đúng nghĩa, là một loại thân thảo rất mảnh mai, mọc thành bụi, cao từ 60 đến 80cm, cho những cọng hoa dài như tăm nhang, gắn trên đầu một nụ hoa tròn, đến khi nở thành một cái hoa tròn có 8 cánh, đường kính 4-6cm vươn cao làm thành một thảm hoa nhiều màu hồng, trắng đỏ lung linh trước gió. Nhìn xa hơn, nếu ta có nhịp chụp ảnh đứng giữa vườn hoa sao nháy, thì như ta ở giữa bầu trời đầy các vì sao lấp lánh, nhấp nháy như tên gọi thông thường. Cho nên khi nào ta muốn trồng làm cảnh ở vườn nhà, tất yếu phải chọn một vuông đất rộng, thoáng không gian thì mới làm nổi bậc được khung cảnh của các vì sao cosmos.
Cũng vì thân thảo yếu ớt, quá mảnh mai mà cúc sao nháy ít khi nào sử dụng vào công dụng hoa cúc cắt cành như các anh em cùng giống loài, nên ta ít thấy bày bán, trưng bày hay cúng kiến. Tuy nhiên không vì lý do này mà hoa sao nháy bị kém phát triển trái lại càng ngày sao nháy càng được ưa chuộng là loại hoa làm cảnh đẹp cho vườn nhà ở các nơi. Nhờ vào bản tính gấy giống, trồng trọt dễ dàng.
Hột hoa cosmos có thể thu hái dễ dàng sau một lứa trồng cây hoa làm cảnh. Khác với các loài hoa cúc anh em với cosmos thì hoa sao nháy tự thụ phấn lấy để sau khi hoa tàn rồi cho nhiều hạt, đầu có 2 móc nhỏ mỗi hạt. Sau khi toàn cây bắt đầu khô héo thì hạt cũng vừa chín tới dễ dàng. Chớ như thông thường thì cúc vàng, cúc đại đóa v.v... đều là loại hoa cúc thuộc vào hàng cao cấp dùng làm hoa cắt cành, rất khó lấy hạt đổ làm giống nên phần lớn là phải lấy được con của cây mẹ mà làm cành tuya gầy giống (bouture).
Về kỹ thuật trồng cosmos, từ lâu nay, ta có kỹ thuật áp dụng. Việc thứ nhất, ta giao hạt cosmos tại vườn ươm hẵn hoi. Với những luống ươm rộng 1,20m, dài tối đa 10m, ta cũng cuốc, nĩa xới cùng với 50 ký phân chuồng thật hoai và 200g phân hóa học (3 chất N.P.K) trộn lẫn vào một lượt với phân chuồng để bón lót cho líp 10m2 ươm. Sau đó, ta tưới tắm trong vòng 6-7 ngày cho ẩm đất luống ươm, là có thể gieo hạt. Nhờ hạt như tăm nhang, dài cỡ 5-6mm nên có thể bốc từng nhúm hạt mà rải thưa và đều trên mặt luống, hoặc rắc hạt theo hàng dài (chia làm 5 hàng, cách nhau 20 phân trên luống rộng 1,2m...).
Rắc hạt xong ta nhớ xới xáo nhẹ đất mặt để lấp hạt xuống đặt đất, và nhớ phủ một lớp cỏ hoặc rơm trên mặt luống, đồng thời, tưới hằng ngày cho đủ ẩm chờ hạt nẩy mầm; sau một tuần cây con sẽ mọc lên, ta mới dở rơm, cỏ đậy mặt líp ra, thì cây ươm con bắt đầu cao lối một gang tay, thân to cỡ 5-6mm để đủ sức ra ngôi đem trồng ngoài vườn. Thông thường ra có 2 cách ra ngôi, như sau:
Nơi trồng đã dọn đất vào phân sẵn sàng để trồng, thì ta nên nhổ từng cây con ở luống ươm đem ra cấy thẳng vào vườn có sẵn líp đang chờ. Chăm sóc tưới như thường lệ đừng để cây bị héo khô;
Ta cũng có thể cấy cây con vào bầu nylon và chăm sóc thêm một thời gian cho cây cứng cáp, chờ dịp mang ra trồng thẳng vào vườn công cộng hoặc vườn nhà để mau có hoa vào các dịp cần thiết lễ lộc theo yêu cầu. Sau 30 đến 40 ngày cấy ra ngôi đó, không bỏ bê chăm sóc thì các cây trưởng thành bắt đầu ra nụ hoa tròn, để tuần sau những cánh hoa nở rộ khắp vườn lấp lánh màu sáng trắng, đỏ hồng, làm tăng thêm vẻ đẹp thiên nhiên.
Việc thứ nhì, cách thức trồng thẳng ra vườn cũng thuận tiện, đỡ công chăm sóc và gầy giống ở vườn ươm, lại rút ngắn thời gian trổ hoa sau ngày gieo hạt. Chỉ cần chăm sóc, làm cỏ sạch, tỉa nhổ cây phát triển đều cho nhiều hoa không kém gì hơn lối trồng phải cấy cây con. Hôm nay cũng là thời điểm để ta kịp chuẩn bị gieo trồng cosmos, và chúc các bạn sẽ có một vườn hoa Sao Nháy đón Xuân.
(Hoa cảnh - số 10/1998)

Hoa Sao Nháy
--------------------------------------------------------------------------------
Trong Bộ môn Thực vật, họ hàng Hoa cúc (Compositae: Asteraceae) có thể xem là đa dạng với nhiều giống loại khá đẹp và rất phổ biến nhiều nơi ở các nước thế giới năm châu. Riêng tại khí hậu xứ ta, loài Hoa Cúc Sao nháy này cũng rất phổ biến, từ miền cao, đến thấp đều có trồng làm cây cảnh ở vườn nhà, hoặc nơi công cộng. Chắc các bạn yêu hoa cũng đã có lần ngắm nhìn hoa sao nháy mãnh mai với nhiều màu sắc lấp lánh giữa không gian. Nhờ vậy, các nhà thực vật đồng ý đặt tên là Hoa Sao Nháy, được ghi vào bổ sổ các loài hoa đẹp đến ngày nay. Để giới thiệu thêm đặc tính của loài hoa cúc này, xin góp ý vài điều hiểu biết cho các bạn yêu thích hoa này:
Tên khoa học: Cosmos bipinnatus, Cav.
Tên Pháp: Cosmos - Họ thực vật: ASTERACEAE.
Tên thông thường Việt Nam: Cúc Sao nháy, Hoa chuồn chuồn.
Nhìn hình ảnh của Cây Hoa sao nháy, cây Cúc này được lấy tên Cosmos mà ta gọi cho đúng nghĩa, là một loại thân thảo rất mảnh mai, mọc thành bụi, cao từ 60 đến 80cm, cho những cọng hoa dài như tăm nhang, gắn trên đầu một nụ hoa tròn, đến khi nở thành một cái hoa tròn có 8 cánh, đường kính 4-6cm vươn cao làm thành một thảm hoa nhiều màu hồng, trắng đỏ lung linh trước gió. Nhìn xa hơn, nếu ta có nhịp chụp ảnh đứng giữa vườn hoa sao nháy, thì như ta ở giữa bầu trời đầy các vì sao lấp lánh, nhấp nháy như tên gọi thông thường. Cho nên khi nào ta muốn trồng làm cảnh ở vườn nhà, tất yếu phải chọn một vuông đất rộng, thoáng không gian thì mới làm nổi bậc được khung cảnh của các vì sao cosmos.
Cũng vì thân thảo yếu ớt, quá mảnh mai mà cúc sao nháy ít khi nào sử dụng vào công dụng hoa cúc cắt cành như các anh em cùng giống loài, nên ta ít thấy bày bán, trưng bày hay cúng kiến. Tuy nhiên không vì lý do này mà hoa sao nháy bị kém phát triển trái lại càng ngày sao nháy càng được ưa chuộng là loại hoa làm cảnh đẹp cho vườn nhà ở các nơi. Nhờ vào bản tính gấy giống, trồng trọt dễ dàng.
Hột hoa cosmos có thể thu hái dễ dàng sau một lứa trồng cây hoa làm cảnh. Khác với các loài hoa cúc anh em với cosmos thì hoa sao nháy tự thụ phấn lấy để sau khi hoa tàn rồi cho nhiều hạt, đầu có 2 móc nhỏ mỗi hạt. Sau khi toàn cây bắt đầu khô héo thì hạt cũng vừa chín tới dễ dàng. Chớ như thông thường thì cúc vàng, cúc đại đóa v.v... đều là loại hoa cúc thuộc vào hàng cao cấp dùng làm hoa cắt cành, rất khó lấy hạt đổ làm giống nên phần lớn là phải lấy được con của cây mẹ mà làm cành tuya gầy giống (bouture).
Về kỹ thuật trồng cosmos, từ lâu nay, ta có kỹ thuật áp dụng. Việc thứ nhất, ta giao hạt cosmos tại vườn ươm hẵn hoi. Với những luống ươm rộng 1,20m, dài tối đa 10m, ta cũng cuốc, nĩa xới cùng với 50 ký phân chuồng thật hoai và 200g phân hóa học (3 chất N.P.K) trộn lẫn vào một lượt với phân chuồng để bón lót cho líp 10m2 ươm. Sau đó, ta tưới tắm trong vòng 6-7 ngày cho ẩm đất luống ươm, là có thể gieo hạt. Nhờ hạt như tăm nhang, dài cỡ 5-6mm nên có thể bốc từng nhúm hạt mà rải thưa và đều trên mặt luống, hoặc rắc hạt theo hàng dài (chia làm 5 hàng, cách nhau 20 phân trên luống rộng 1,2m...).
Rắc hạt xong ta nhớ xới xáo nhẹ đất mặt để lấp hạt xuống đặt đất, và nhớ phủ một lớp cỏ hoặc rơm trên mặt luống, đồng thời, tưới hằng ngày cho đủ ẩm chờ hạt nẩy mầm; sau một tuần cây con sẽ mọc lên, ta mới dở rơm, cỏ đậy mặt líp ra, thì cây ươm con bắt đầu cao lối một gang tay, thân to cỡ 5-6mm để đủ sức ra ngôi đem trồng ngoài vườn. Thông thường ra có 2 cách ra ngôi, như sau:
Nơi trồng đã dọn đất vào phân sẵn sàng để trồng, thì ta nên nhổ từng cây con ở luống ươm đem ra cấy thẳng vào vườn có sẵn líp đang chờ. Chăm sóc tưới như thường lệ đừng để cây bị héo khô;
Ta cũng có thể cấy cây con vào bầu nylon và chăm sóc thêm một thời gian cho cây cứng cáp, chờ dịp mang ra trồng thẳng vào vườn công cộng hoặc vườn nhà để mau có hoa vào các dịp cần thiết lễ lộc theo yêu cầu. Sau 30 đến 40 ngày cấy ra ngôi đó, không bỏ bê chăm sóc thì các cây trưởng thành bắt đầu ra nụ hoa tròn, để tuần sau những cánh hoa nở rộ khắp vườn lấp lánh màu sáng trắng, đỏ hồng, làm tăng thêm vẻ đẹp thiên nhiên.
Việc thứ nhì, cách thức trồng thẳng ra vườn cũng thuận tiện, đỡ công chăm sóc và gầy giống ở vườn ươm, lại rút ngắn thời gian trổ hoa sau ngày gieo hạt. Chỉ cần chăm sóc, làm cỏ sạch, tỉa nhổ cây phát triển đều cho nhiều hoa không kém gì hơn lối trồng phải cấy cây con. Hôm nay cũng là thời điểm để ta kịp chuẩn bị gieo trồng cosmos, và chúc các bạn sẽ có một vườn hoa Sao Nháy đón Xuân.
(Hoa cảnh - số 10/1998)

Trước hết phải rất cảm ơn sự nhiệt tình của bác Mèo và các bạn khác đã kể cho tụi mình nghe nhiều câu chuyện hay, những bài thơ cảm động về cây bàng, hoa dã yên thảo.... Oshin lúc này tuy không có chăm sóc được khu vườn như trước nhưng vẫn vào ngắm hoa, để được đọc và đồng cảm với các bạn.
Điều thứ hai mình muốn nói đó là về cô gái Hoa Cúc, hì, phải đính chính chứ không mọi người lại hiểu lầm . Chà, tự nhiên cũng vui vui khi thấy có một người cùng tên, cùng sở thích, lý tưởng và cả ước mơ nữa. Oshin hồi lâu rồi cũng từng đọc báo giới thiệu về cô bé này, cô bé nhỏ hơn Oshin một tuổi, lúc ấy đang học LHP. Bây giờ thật tình cờ lại được biết thêm về cô bé và câu chuyện hoa cúc này. Đúng là cuộc sống có những điều thật bất ngờ, tình cờ và thú vị.
Hồi đó, không biết mình đọc ở đâu một câu chuyện. Trong đó người yêu của một cô gái nọ, anh rất yêu hoa cúc trắng. Một loài hoa mộc mạc thủy chung, cánh không rời cành khi tàn úa.

​

Hoa Cúc
Trăm hoa đua nở, vắng ngươi hoài !
Trăm hoa tàn rồi mới thấy ngươi
Tháng rét một mình, thưa bóng bạn
Nhị thơm chẳng rữa, chạnh lòng ai
Nhấp nhô lưng giậu xanh chồi trúc
Óng ả đầu hiên mướt ngọn mai
Cất chén mỉm cười, vừa ý tớ
Bõ công vun xới đã lâu ngày.
Nguyễn Khuyến

​

Hoa Lục Bình
Lục bình ai thả trôi sông
Mà sao tím cả mấy dòng sông quê
Xa nhà xa mấy triền đê
Mà nghe thương nhớ lối về mênh mông
Ai về tìm lại khoảng sông
Có hoa tim tím hương đồng ngày xưa
Sông kia giờ vắng đò đưa
Hoa kia giờ đã lưa thưa không còn
Mẹ già giờ đã mỏi mòn
Sớm trưa mong đợi tin con xa vời
Lục bình ơi, lục bình ơi
Cho ta về lại khoảng trời yêu thương.
Hoài Trâm

​

Hoa Dại
Những bông hoa dại không người hái
Lặng lẽ bốn mùa khắp mọi nơi
Không có người mong và kẻ đợi
Thời gian vô nghĩa tháng năm ơi.
Hoa dại vẫn là hoa dại thôi
Từ thuở xa xưa chẳng có người
Đặt cho tên gọi loài hoa ấy
Hoa dại suốt đời chẳng có đôi.
Miên man hoa nở trắng sườn đồi
Những niềm hoang dã chốn xa xôi
Hoa chẳng có tên hoa có sắc
Hương vẫn gửi vào trong gió baỵ
Hà Thiên Sơn
Được Oshin sửa chữa / chuyển vào 22:07 ngày 28/10/2004

Trước hết phải rất cảm ơn sự nhiệt tình của bác Mèo và các bạn khác đã kể cho tụi mình nghe nhiều câu chuyện hay, những bài thơ cảm động về cây bàng, hoa dã yên thảo.... Oshin lúc này tuy không có chăm sóc được khu vườn như trước nhưng vẫn vào ngắm hoa, để được đọc và đồng cảm với các bạn.
Điều thứ hai mình muốn nói đó là về cô gái Hoa Cúc, hì, phải đính chính chứ không mọi người lại hiểu lầm . Chà, tự nhiên cũng vui vui khi thấy có một người cùng tên, cùng sở thích, lý tưởng và cả ước mơ nữa. Oshin hồi lâu rồi cũng từng đọc báo giới thiệu về cô bé này, cô bé nhỏ hơn Oshin một tuổi, lúc ấy đang học LHP. Bây giờ thật tình cờ lại được biết thêm về cô bé và câu chuyện hoa cúc này. Đúng là cuộc sống có những điều thật bất ngờ, tình cờ và thú vị.
Hồi đó, không biết mình đọc ở đâu một câu chuyện. Trong đó người yêu của một cô gái nọ, anh rất yêu hoa cúc trắng. Một loài hoa mộc mạc thủy chung, cánh không rời cành khi tàn úa.

​

Hoa Cúc
Trăm hoa đua nở, vắng ngươi hoài !
Trăm hoa tàn rồi mới thấy ngươi
Tháng rét một mình, thưa bóng bạn
Nhị thơm chẳng rữa, chạnh lòng ai
Nhấp nhô lưng giậu xanh chồi trúc
Óng ả đầu hiên mướt ngọn mai
Cất chén mỉm cười, vừa ý tớ
Bõ công vun xới đã lâu ngày.
Nguyễn Khuyến

​

Hoa Lục Bình
Lục bình ai thả trôi sông
Mà sao tím cả mấy dòng sông quê
Xa nhà xa mấy triền đê
Mà nghe thương nhớ lối về mênh mông
Ai về tìm lại khoảng sông
Có hoa tim tím hương đồng ngày xưa
Sông kia giờ vắng đò đưa
Hoa kia giờ đã lưa thưa không còn
Mẹ già giờ đã mỏi mòn
Sớm trưa mong đợi tin con xa vời
Lục bình ơi, lục bình ơi
Cho ta về lại khoảng trời yêu thương.
Hoài Trâm

​

Hoa Dại
Những bông hoa dại không người hái
Lặng lẽ bốn mùa khắp mọi nơi
Không có người mong và kẻ đợi
Thời gian vô nghĩa tháng năm ơi.
Hoa dại vẫn là hoa dại thôi
Từ thuở xa xưa chẳng có người
Đặt cho tên gọi loài hoa ấy
Hoa dại suốt đời chẳng có đôi.
Miên man hoa nở trắng sườn đồi
Những niềm hoang dã chốn xa xôi
Hoa chẳng có tên hoa có sắc
Hương vẫn gửi vào trong gió baỵ
Hà Thiên Sơn
Được Oshin sửa chữa / chuyển vào 22:07 ngày 28/10/2004

Bao Giờ Ngâu Nở Hoa Xuân Quỳnh
hoa Ngâu
Được alleykat sửa chữa / chuyển vào 04:39 ngày 29/10/2004

Bao Giờ Ngâu Nở Hoa Xuân Quỳnh
hoa Ngâu
Được alleykat sửa chữa / chuyển vào 04:39 ngày 29/10/2004

Hoa Tử Đinh Hương
Syringa oblata
Hoa Tử Đinh Hương
Chuyện xẩy ra vào thời mà muôn loài đều vô cùng sợ hãi rồng và phù thuỷ. Cứ chiều chiều, khi gió bắt đầu thổi ù ù vào các ống máng đầu hồi, tức là lúc có dấu hiệu rồng sai phái mụ phù thuỷ gieo tai hoạ xuống đầu một người nào đó. Rồng vốn đam mê công chúa. Nhưng rồng thì nhiều mà công chúa lại hiếm. Thế nhưng, loại quỷ này lại không tha cả đám đàn bà, con gái dân thường.
Một đêm nọ, gió xộc vào nhà bà Pécxia. Chuyện gì sẽ xẩy ra đây? rõ ràng là rồng đã đến quyến rũ bà mẹ có chín người con trai này. Song chẳng lẽ chín chàng trai cừ khôi kia lại không bảo vệ nổi mẹ?
Các chàng trai quy ước với nhau thế này: chỉ để một người ở nhà canh gác, còn tất cả phải đi làm việc. Các anh lớn thay nhaucầm gương bảo vệ mẹ. Tám ngày liền trôi qua không gặp chuyện gì trắc trở. Rồi đến lượt chàng út ở nhà.
Chàng đứng ở cổng, canh chừng các ống máng đầu hồi nhà đã lâu không thấy có điều gì khả nghi, nhưng khi chàng định vào nhà ăn trưa thì nghe có tiếng cười vui vẻ ở ngoài vườn. Chàng vội ghé mắt nhìn... chuyện gì thế kia. Chàng thấy một cô gái xinh đẹp, trên ngực cài bông hoa Anh Túc đỏ thắm. Nàng chào mời chàng: "Hãy lại đây với em! Chỉ có điều xin chàng hãy cất gươm đi đã, em không thích loại vũ khí này!" Chàng trai liền rời tay gươm. Lập tức cô gái ré lên, gỡ bông hoa Anh Túc trên ngực đưa cho chàng trai mời chàng thưởng thức hương thơm. Vốn bản tính trung thực, chàng trai vừa đưa bông hoa đỏ ối lên mũi thì lập tức thấy buồn ngủ quá rồi ngã lăn quay ra vườn. Chàng chỉ còn kịp nhận ra tiếng con rồng vừa gầm gào vừa lao đến cướp mẹ chàng bay lên cao. Còn cô gái xinh đẹp thì đã hoá thành mụ phù thuỷ nổi gió bay đi mất.
Chàng út thiếp đi một lát, lúc choàng tỉnh dậy chàng không biết nên làm gì và nên nói với các anh thế nào? Tốt nhất là nên đi tìm ngay hang rồng. Chàng dắt thanh gươm vào thắt lưng, bỏ vào túi ít lương khô rồi lên đường.
Chàng đi mãi, đi mãi, đến cuối ngày thì chàng gặp một cụ già có vẻ mệt mỏi đang ngồi bên đường, miệng lầm rầm cầu xin:
- Hãy thương người già, hỡi chàng trai, ta muốn xin chàng mẩu bánh mì!
- May mắn là con được gặp già - Chàng út đáp - Xin già hãy cho con biết, già có thấy con rồng mang mẹ con đi v ề hướng nào không?
Ông già cầm mẩu bánh mỳ, đoạn chỉ tay về hướng Nam. Chàng út rảo chân bước.
Chàng lại mải miết đi cho đến tận cuối ngày, và cũng thật lạ kỳ! - Chàng lại đến chỗ ông già đang ngồi. Ông già nói:
- Con ơi, con hãy đào hố và trồng cho ta một cây táo. Ta muốn ăn táo nhưng không còn sức trồng cây nữa.
Chàng út dùng gươm thoăn thoắt đào hố và trồng xuống đó một cái cây non. Rồi chàng xin chỉ đường cho chàng đi về hang rồng.
Ông già chỉ về hướng Bắc. Và chàng út lại cắm cúi đi cho đến cuối ngày. Thật lạ lùng quá, rốt cuộc chàng lại đến đúng chỗ ông già vẫn ngồi. Ông già khẩn khoản nhờ chàng hãy giết chết con rắn độc đang bò vào túp lều của ông, mà đêm đêm nó thường quấy rầy không cho ông chủ.
Chàng trai xông vào lều, dùng gươm chặt đứt đầu rắn. Chàng xin ông già đừng đánh lừa chàng nữa.
- Ta đã thử thách con ba lần về tính hào hiệp, lòng nhân hậu và thái độ dũng cảm. Con trai ạ, hãy đi về hướng Tây, chính hang rồng ở gần kề đó. Con sẽ phải chiến dấu sống mái với nó. Ta cho con một câu thâ chú, giúp con biến hoá theo ý muốn của con. Có điều này phải nhớ: con chỉ có thể biến hoá thành dạng khác được hai lần, lần thứ ba con phải trở lại làm người ngay. Nếu lần thứ ba con biến thành cái gì đó thì con sẽ vĩnh viễn phải chịu số phận như vậy.
Chàng trai nhập tâm câu thần chú và đi về hướng Tây. Chàng cứ đi mãi cho đến khi nhìn thấy một ngọn lửa xanh leo lét trong đêm.
Chàng bóp chặt thanh gươm trong tay và bước về phía ngọn lửa. Nhưng chàng bị sa xuống một bãi lầy. Chàng thấy một người đà bà lưng gù, trên vai vác một khúc gỗ nặng đi lại phía chàng. Ai thế kia? Phải chăng người đó là mẹ chàng?
Chàng trai lên tiếng gọi, song người đàn bà sợ hãi hét:
- Con ơi, con đến tìm mẹ ở đây mà làm gì! Không một ai sa chân vào cái đầm lầy này mà còn sống trở về! Thà chết một thân mẹ còn hơn là thấy con trở thành nô bộc cho Rồng!
- Không, mẹ ơi - chàng trai đáp - Vì con mà mẹ bị rồng cầm tù. Nghĩa vụ của con lúc này là cứu mẹ. Mẹ hãy ngồi lên khúc gỗ già, con sẽ đọc một câu thần chú, con sẽ biến thành dòng sông đưa mẹ thoát khỏi chốn này.
Hai mẹ con làm đúng những điều đã bàn.
Nhưng khi phát hiện ra nữ nô tỳ Pécxia bỏ trốn, Rồng liền đuổi theo. Dòng sông cứ chảy mãi cho tới khi cập vào một bãi cát mà ở đó nước đã cạn kiệt.
- Mẹ ơi, con sẽ biến thành con ngựa, mẹ hãy cưỡi lên lưng con và túm lấy bờm. Con sẽ đưa mẹ băng qua sa mạc cát này - chàng trai nói và biến ngay thành con tuấn mã khôn ngoan.
Ngựa tung bốn vó phi nước đại, Rồng đuổi theo sau, nhưng dọc đường ngựa lại gặp một cái hố vừa sâu vừa rộng chặn ngang.
- Con trai ơi, con phải trở lại làm người ngay và nấp dưới đáy hào này - Người mẹ van xin, song chàng út không chịu nghe.
- Mẹ có chín người con trai, nhưng chín người con chỉ có một mình mẹ - chàng trai đáp - Con sẽ biến thành khóm hoa rậm rạp chắn che, bảo vệ mẹ.
Chàng trai đọc câu thần chú, lập tức trên mặt hào mọc lên một bụi cây rậm có những bông hoa tím thơm ngát. Bà Pécxia vừa ẩn mình trong bụi cây thì đúng lúc con rồng phun lửa phì phì bay qua.
Đó chính là loài hoa Tử Đinh Hương. Hôm nay đây, loài hoa ấy đang làm đẹp cho biết bao mảnh vườn

Hoa Tử Đinh Hương
Syringa oblata
Hoa Tử Đinh Hương
Chuyện xẩy ra vào thời mà muôn loài đều vô cùng sợ hãi rồng và phù thuỷ. Cứ chiều chiều, khi gió bắt đầu thổi ù ù vào các ống máng đầu hồi, tức là lúc có dấu hiệu rồng sai phái mụ phù thuỷ gieo tai hoạ xuống đầu một người nào đó. Rồng vốn đam mê công chúa. Nhưng rồng thì nhiều mà công chúa lại hiếm. Thế nhưng, loại quỷ này lại không tha cả đám đàn bà, con gái dân thường.
Một đêm nọ, gió xộc vào nhà bà Pécxia. Chuyện gì sẽ xẩy ra đây? rõ ràng là rồng đã đến quyến rũ bà mẹ có chín người con trai này. Song chẳng lẽ chín chàng trai cừ khôi kia lại không bảo vệ nổi mẹ?
Các chàng trai quy ước với nhau thế này: chỉ để một người ở nhà canh gác, còn tất cả phải đi làm việc. Các anh lớn thay nhaucầm gương bảo vệ mẹ. Tám ngày liền trôi qua không gặp chuyện gì trắc trở. Rồi đến lượt chàng út ở nhà.
Chàng đứng ở cổng, canh chừng các ống máng đầu hồi nhà đã lâu không thấy có điều gì khả nghi, nhưng khi chàng định vào nhà ăn trưa thì nghe có tiếng cười vui vẻ ở ngoài vườn. Chàng vội ghé mắt nhìn... chuyện gì thế kia. Chàng thấy một cô gái xinh đẹp, trên ngực cài bông hoa Anh Túc đỏ thắm. Nàng chào mời chàng: "Hãy lại đây với em! Chỉ có điều xin chàng hãy cất gươm đi đã, em không thích loại vũ khí này!" Chàng trai liền rời tay gươm. Lập tức cô gái ré lên, gỡ bông hoa Anh Túc trên ngực đưa cho chàng trai mời chàng thưởng thức hương thơm. Vốn bản tính trung thực, chàng trai vừa đưa bông hoa đỏ ối lên mũi thì lập tức thấy buồn ngủ quá rồi ngã lăn quay ra vườn. Chàng chỉ còn kịp nhận ra tiếng con rồng vừa gầm gào vừa lao đến cướp mẹ chàng bay lên cao. Còn cô gái xinh đẹp thì đã hoá thành mụ phù thuỷ nổi gió bay đi mất.
Chàng út thiếp đi một lát, lúc choàng tỉnh dậy chàng không biết nên làm gì và nên nói với các anh thế nào? Tốt nhất là nên đi tìm ngay hang rồng. Chàng dắt thanh gươm vào thắt lưng, bỏ vào túi ít lương khô rồi lên đường.
Chàng đi mãi, đi mãi, đến cuối ngày thì chàng gặp một cụ già có vẻ mệt mỏi đang ngồi bên đường, miệng lầm rầm cầu xin:
- Hãy thương người già, hỡi chàng trai, ta muốn xin chàng mẩu bánh mì!
- May mắn là con được gặp già - Chàng út đáp - Xin già hãy cho con biết, già có thấy con rồng mang mẹ con đi v ề hướng nào không?
Ông già cầm mẩu bánh mỳ, đoạn chỉ tay về hướng Nam. Chàng út rảo chân bước.
Chàng lại mải miết đi cho đến tận cuối ngày, và cũng thật lạ kỳ! - Chàng lại đến chỗ ông già đang ngồi. Ông già nói:
- Con ơi, con hãy đào hố và trồng cho ta một cây táo. Ta muốn ăn táo nhưng không còn sức trồng cây nữa.
Chàng út dùng gươm thoăn thoắt đào hố và trồng xuống đó một cái cây non. Rồi chàng xin chỉ đường cho chàng đi về hang rồng.
Ông già chỉ về hướng Bắc. Và chàng út lại cắm cúi đi cho đến cuối ngày. Thật lạ lùng quá, rốt cuộc chàng lại đến đúng chỗ ông già vẫn ngồi. Ông già khẩn khoản nhờ chàng hãy giết chết con rắn độc đang bò vào túp lều của ông, mà đêm đêm nó thường quấy rầy không cho ông chủ.
Chàng trai xông vào lều, dùng gươm chặt đứt đầu rắn. Chàng xin ông già đừng đánh lừa chàng nữa.
- Ta đã thử thách con ba lần về tính hào hiệp, lòng nhân hậu và thái độ dũng cảm. Con trai ạ, hãy đi về hướng Tây, chính hang rồng ở gần kề đó. Con sẽ phải chiến dấu sống mái với nó. Ta cho con một câu thâ chú, giúp con biến hoá theo ý muốn của con. Có điều này phải nhớ: con chỉ có thể biến hoá thành dạng khác được hai lần, lần thứ ba con phải trở lại làm người ngay. Nếu lần thứ ba con biến thành cái gì đó thì con sẽ vĩnh viễn phải chịu số phận như vậy.
Chàng trai nhập tâm câu thần chú và đi về hướng Tây. Chàng cứ đi mãi cho đến khi nhìn thấy một ngọn lửa xanh leo lét trong đêm.
Chàng bóp chặt thanh gươm trong tay và bước về phía ngọn lửa. Nhưng chàng bị sa xuống một bãi lầy. Chàng thấy một người đà bà lưng gù, trên vai vác một khúc gỗ nặng đi lại phía chàng. Ai thế kia? Phải chăng người đó là mẹ chàng?
Chàng trai lên tiếng gọi, song người đàn bà sợ hãi hét:
- Con ơi, con đến tìm mẹ ở đây mà làm gì! Không một ai sa chân vào cái đầm lầy này mà còn sống trở về! Thà chết một thân mẹ còn hơn là thấy con trở thành nô bộc cho Rồng!
- Không, mẹ ơi - chàng trai đáp - Vì con mà mẹ bị rồng cầm tù. Nghĩa vụ của con lúc này là cứu mẹ. Mẹ hãy ngồi lên khúc gỗ già, con sẽ đọc một câu thần chú, con sẽ biến thành dòng sông đưa mẹ thoát khỏi chốn này.
Hai mẹ con làm đúng những điều đã bàn.
Nhưng khi phát hiện ra nữ nô tỳ Pécxia bỏ trốn, Rồng liền đuổi theo. Dòng sông cứ chảy mãi cho tới khi cập vào một bãi cát mà ở đó nước đã cạn kiệt.
- Mẹ ơi, con sẽ biến thành con ngựa, mẹ hãy cưỡi lên lưng con và túm lấy bờm. Con sẽ đưa mẹ băng qua sa mạc cát này - chàng trai nói và biến ngay thành con tuấn mã khôn ngoan.
Ngựa tung bốn vó phi nước đại, Rồng đuổi theo sau, nhưng dọc đường ngựa lại gặp một cái hố vừa sâu vừa rộng chặn ngang.
- Con trai ơi, con phải trở lại làm người ngay và nấp dưới đáy hào này - Người mẹ van xin, song chàng út không chịu nghe.
- Mẹ có chín người con trai, nhưng chín người con chỉ có một mình mẹ - chàng trai đáp - Con sẽ biến thành khóm hoa rậm rạp chắn che, bảo vệ mẹ.
Chàng trai đọc câu thần chú, lập tức trên mặt hào mọc lên một bụi cây rậm có những bông hoa tím thơm ngát. Bà Pécxia vừa ẩn mình trong bụi cây thì đúng lúc con rồng phun lửa phì phì bay qua.
Đó chính là loài hoa Tử Đinh Hương. Hôm nay đây, loài hoa ấy đang làm đẹp cho biết bao mảnh vườn

hoa Trạng Nguyên - Poinsettia
Hoa trạng nguyên
Khi phượng hồng thắp sáng một khoảng trời, hoa điệp vàng óng trong màu nắng và bằng lăng khoe sắc tím lung linh. Thì hoa trạng nguyên lại khiêm nhường lặng lẽ căng tròn sức sống trong màu đỏ tươi tượng trưng cho những chiến thắng vinh quang bất diệt.
Tiếng ve dạo cung đàn réo rắt nỉ non gọi giọt nắng bâng khuâng rơi bên thềm. Hoa học trò đua hương sắc theo gió và mây lang thang buồn trôi, những tán lá xum xuê ẩn từng nụ cười của những chùm hoa xinh tươi như thúc giục một thế hệ học trò, những chàng trai cô gái sinh viên bước vào mùa thi mới. Những trang lưu bút, những cánh hoa ép trong trang sổ, những nụ cười giòn tan... Còn bao người nhớ đến một thân cây khẳng khiu, lá to mảnh xanh mướt, những cánh hoa dài đỏ tươi xòe ra như bàn tay âu yếm? Hoa trạng nguyên ?" loài hoa không nở thành từng chùm, không có hương sắc nghiêng nước trời mây, loại hoa như bị lãng quên không được ép trong trang sổ, cũng không được cắm vào những bình hoa trang trọng trang trí nơi phòng khách. Nhưng trong nó lại chứa đựng cả một câu chuyện thần kỳ...
Ngày xưa có một nho sinh tuấn tú tài giỏi đỗ trạng nguyên, nhà vua bắt chàng phải lấy công chúa yêu. Nhưng chàng từ chối, vì nơi quê nhà đã có người thương ngày đêm mong đợi đón chàng trở về. Trái lệnh vua, trạng nguyên bị đẩy ra chốn chiến trường; nhờ thông minh mưu lược, nước cờ bị đảo ngược. Nhưng một lần nữa chàng lại bị đưa đi sứ. Với tài ứng đối, vua nước bên cảm phục cho chàng trở về nước. Thời gian ấy nhà vua tử nạn, vua mới anh minh sáng suốt, nên chàng được vinh quy bái tổ. Chàng có ngờ đâu, nơi quê nhà cô gái vì thương nhớ chàng đã khóc mù đôi mắt, một trưa nắng vàng khi mọi người sang thì mối đã đắp cho nàng một nấm mồ nhỏ xinh; rồi trên mộ nàng một cây mảnh mai lớn dần. Mấy năm trời trôi qua mà thân cây đào tơ ấy cứ lặng lẽ buồn, không một lần đơm bông kết trái. Trạng nguyên trở về quỳ trước mộ người yêu từng dòng lệ thấm sâu vào lòng đất, cây tươi tỉnh, từng chiếc lá thì thầm trong gió; một lần nữa mối lại đắp mộ cho trạng nguyên. Ít ngày sau trên thân cây nhỏ bé một bông hoa thắm tươi màu máu, mịn màng tựa làn môi như đang hát ru giấc ngủ bình yên của đôi tình nhân. Vừa lúc ấy, tiếng loa truyền tin một trạng nguyên anh minh sẽ đi qua làng. Và từ đó người ta đặt tên cho loài hoa ấy là hoa trạng nguyên.
Yêu hoa trạng nguyên đến điên cuồng, bạn tôi đã bứng một cây trồng trong chậu sành xinh xắn. Nhưng loài hoa này vốn không ưa sống trong sự tù túng, thiếu khoảng trời tự nhiên nên cứ lụi dần. Rồi bạn tôi theo gia đình đến với chân trời xa khi ước mơ còn bỏ ngỏ... Quê hương là gì? Là chùm khế ngọt thân thương? ?oGiọt nước trôi đi giọt nước lại trở về?. Mùa trạng nguyên, từng nụ hoa chúm chím, bạn tôi sẽ trở về không phải trong mây, không phải trong mơ...
Trạng nguyên về, cây đơm bông như nụ cười.
(sưu tầm)

hoa Trạng Nguyên - Poinsettia
Hoa trạng nguyên
Khi phượng hồng thắp sáng một khoảng trời, hoa điệp vàng óng trong màu nắng và bằng lăng khoe sắc tím lung linh. Thì hoa trạng nguyên lại khiêm nhường lặng lẽ căng tròn sức sống trong màu đỏ tươi tượng trưng cho những chiến thắng vinh quang bất diệt.
Tiếng ve dạo cung đàn réo rắt nỉ non gọi giọt nắng bâng khuâng rơi bên thềm. Hoa học trò đua hương sắc theo gió và mây lang thang buồn trôi, những tán lá xum xuê ẩn từng nụ cười của những chùm hoa xinh tươi như thúc giục một thế hệ học trò, những chàng trai cô gái sinh viên bước vào mùa thi mới. Những trang lưu bút, những cánh hoa ép trong trang sổ, những nụ cười giòn tan... Còn bao người nhớ đến một thân cây khẳng khiu, lá to mảnh xanh mướt, những cánh hoa dài đỏ tươi xòe ra như bàn tay âu yếm? Hoa trạng nguyên ?" loài hoa không nở thành từng chùm, không có hương sắc nghiêng nước trời mây, loại hoa như bị lãng quên không được ép trong trang sổ, cũng không được cắm vào những bình hoa trang trọng trang trí nơi phòng khách. Nhưng trong nó lại chứa đựng cả một câu chuyện thần kỳ...
Ngày xưa có một nho sinh tuấn tú tài giỏi đỗ trạng nguyên, nhà vua bắt chàng phải lấy công chúa yêu. Nhưng chàng từ chối, vì nơi quê nhà đã có người thương ngày đêm mong đợi đón chàng trở về. Trái lệnh vua, trạng nguyên bị đẩy ra chốn chiến trường; nhờ thông minh mưu lược, nước cờ bị đảo ngược. Nhưng một lần nữa chàng lại bị đưa đi sứ. Với tài ứng đối, vua nước bên cảm phục cho chàng trở về nước. Thời gian ấy nhà vua tử nạn, vua mới anh minh sáng suốt, nên chàng được vinh quy bái tổ. Chàng có ngờ đâu, nơi quê nhà cô gái vì thương nhớ chàng đã khóc mù đôi mắt, một trưa nắng vàng khi mọi người sang thì mối đã đắp cho nàng một nấm mồ nhỏ xinh; rồi trên mộ nàng một cây mảnh mai lớn dần. Mấy năm trời trôi qua mà thân cây đào tơ ấy cứ lặng lẽ buồn, không một lần đơm bông kết trái. Trạng nguyên trở về quỳ trước mộ người yêu từng dòng lệ thấm sâu vào lòng đất, cây tươi tỉnh, từng chiếc lá thì thầm trong gió; một lần nữa mối lại đắp mộ cho trạng nguyên. Ít ngày sau trên thân cây nhỏ bé một bông hoa thắm tươi màu máu, mịn màng tựa làn môi như đang hát ru giấc ngủ bình yên của đôi tình nhân. Vừa lúc ấy, tiếng loa truyền tin một trạng nguyên anh minh sẽ đi qua làng. Và từ đó người ta đặt tên cho loài hoa ấy là hoa trạng nguyên.
Yêu hoa trạng nguyên đến điên cuồng, bạn tôi đã bứng một cây trồng trong chậu sành xinh xắn. Nhưng loài hoa này vốn không ưa sống trong sự tù túng, thiếu khoảng trời tự nhiên nên cứ lụi dần. Rồi bạn tôi theo gia đình đến với chân trời xa khi ước mơ còn bỏ ngỏ... Quê hương là gì? Là chùm khế ngọt thân thương? ?oGiọt nước trôi đi giọt nước lại trở về?. Mùa trạng nguyên, từng nụ hoa chúm chím, bạn tôi sẽ trở về không phải trong mây, không phải trong mơ...
Trạng nguyên về, cây đơm bông như nụ cười.
(sưu tầm)