CLB Văn học Xuân Diệu Bi??nh Định

CLB Văn học Xuân Diệu Bi?nh Định

Câu lạc bộ Văn học Xuân Diệu Bi?nh Định ra đơ?i va?o nga?y 19 tháng 5 năm 1990, đến nay đaf được 13 năm hoạt động. Xin nhơ? diêfn đa?n na?y giới thiệu một số gương mặt hội viên cu?a CLB.
DUYÊN THƠ TRÂ?N LÊf
            Câu lạc bộ Văn học Xuân Diệu được bao nhiêu tuô?i thi? cufng chư?ng ấy năm ngươ?i ta được biết đến một ngươ?i mâ?n thơ đến rất đê?u đặn, gâ?n như không buô?i na?o bo? các ky? sinh hoạt. ?oÔng gia? Patêsô?  - Lafo nướng bánh đaf đến với thơ như một mối duyên ti?nh cơ? va? tha?nh? ngươ?i ti?nh chung thu?y cu?a na?ng Thơ đến trọn kiếp. Ma? cufng lạ, đâ?u bạc, răng rụng, mắt mơ?, chân yếu, tay run, ấy vậy ma? ngươ?i ta biết nhiê?u đến một anh Trâ?n Lêf thơ ti?nh tre? tráng như thuơ? hai mươi, sung sức lắm!
            Hafy lắng nghe một chút giọng thơ na?y :
                                                Anh đưa em va?o hạ
Em tha? cánh phượng hô?ng
Bay qua miê?n phố lạ
Chớm mu?a sưfa ?oYa-ua?
Co?n giấu trong yếm lụa
Ươm men hươ?m chưa chua
                        (Mu?a sưfa ?oYa-ua?)
va? :                                           Sáng nay mi?nh xí được
Nụ hôn trên cúc va?ng
Đêm vê? thơm giấc mộng
Em đến đo?i nụ hôn?
                        (Mộng cúc va?ng)
ai có biết chăng ngươ?i viết nên nhưfng vâ?n thơ như vậy lúc đó đaf qua cái tuô?i ?othất thập cô? lai hy? lâu rô?i. Chất tre? trung, tươi mới trong thơ Trâ?n Lêf không pha?i la? cách la?m duyên, uốn éo đến khó chịu ơ? một số ngươ?i cố to? ra mi?nh tre? ma? xuất phát tư? một tâm hô?n co?n rất mặn nô?ng với Ti?nh Yêu ?" Thiếu Nưf. Nói đến một Trâ?n Lêf tre?, không hă?n chi? la? nhưfng vâ?n thơ hướng vê? tuô?i tre?, ma? co?n có thê? nhận ra sự tre? trung trong suy nghif cu?a một con ngươ?i coi thơ la? một điê?u rất thiêng liêng, coi nhưfng ân ti?nh giưfa cuộc đơ?i la? điê?u đáng trân trọng. Trong thơ Trâ?n Lêf có nhưfng khoa?nh khắc suy tư cu?a một ngươ?i tâm hô?n đaf chín :
Chơ? em bên tách ca? phê
Giọt đen đắng đọng lo?ng tê tái sâ?u
Biết rô?i, em chă?ng đến đâu
Ma? tôi vâfn đợi thâm sâu với ti?nh
Tách ca? phê cufng thương mi?nh
Nho? buô?n
            Giọt chậm
                        Cho mi?nh
                                    Đợi em?
                                    (Đợi)
            Không biết ngươ?i ấy đaf pha?i chơ? đợi bao lâu khiến thơ?i gian cứ tí tách rơi buô?n, đọng đắng? Đê? có được duyên thơ tri ky? ấy, nha? thơ cu?a chúng ta đaf pha?i tra?i qua biết bao tháng nga?y cơ cực vật lộn với đơ?i : kéo xe ơ? Sa?i Go?n, la?m vôi Long Thọ, bán kẹo ăn mi? vất vươ?ng, thui thu?i ra đi? Nhưfng nga?y tha hương đă?ng đăfng cu?a một kiếp ngươ?i vâfn đọng lại một nôfi niê?m không nguôi hướng vê? quê hương với ky? niệm xót xa: ?oMấy chục năm xa Huế/Gơ?i vê? quê tấm lo?ng/ Con tă?m không dứt được bafi dâu/ Tôi la?m sao quên được mu?i cơm hến/Nón rách chơ? em đêm mưa bến Ngự/Chén bánh be?o đơf dạ dốc Nam Giao??  ?oTi?nh quê? ấy đau đáu đaf kết tha?nh nhưfng vâ?n thơ tư? nhưfng lúc hoa niên đến khi tha?nh ông lafo :
Miệng móm cươ?i méo xẹo
Chiếc bánh nơ? tro?n vo
Đêm da?i con dế hát
Ngọn đe?n thức đợi chơ?
Nhện mo?i mo?n đan tơ?
(Lafo nướng bánh).
            Tôi nhận ra một điê?u rất quý giá trong nhưfng ba?i thơ  hay cu?a Trâ?n Lêf : đó la? sự chân tha?nh va? điê?m tifnh. Có nhưfng ba?i thơ như một lơ?i kê? chuyện rất thật tha? vê? cuộc đơ?i nhiê?u sóng gió, có nhưfng ba?i lại la? một rung động bất chợt trước Hoa ?" Thiếu Nưf trong một không gian mang dáng dấp Cô? Tích, Huyê?n Thoại. Thơ ti?nh Trâ?n Lêf phâ?n nhiê?u la? Ti?nh Thơ ?" một ma?ng hô?i ức đẹp, một thoáng bâng khuâng trước ve? đẹp cuộc đơ?i. Nhưng có lef đọng nhiê?u ấn tượng nhất la? nhưfng giấc mơ đan xen ca? hạnh phúc va? khô? đau, đê? ngươ?i ?omâ?n thơ? ấy nghe được tiếng lo?ng sâu thă?m cu?a mi?nh :        ?oMơ? mắt thấy hoa đẹp/Nhắm mắt thấy mi?nh gia?/Thơ?i gian mo?n quá khứ/Không gian thi? bao la (?) Hôm nay mi?nh co?n lại/Nôfi vui buô?n cho nhau/Bốn mu?a hoa vâfn nơ?/Bốn mu?a không trước sau? (Hoa bốn mu?a). Rof ra?ng sự ca?m nhận cu?a Trâ?n Lêf tươ?ng như giống thi nhân đơ?i Đươ?ng ma? đaf khác Đươ?ng thi nhiê?u lắm. Sự khác biệt xuất phát tư? một hô?n thơ không sợ gia?, không sợ chết: ?oLơf mai em vê?/Anh không co?n nưfa/Xin em đư?ng đặt hoa lên mộ đá/Nguô?n thương yêu anh gơ?i ca? em rô?i!? (Xin em).
            Giọng điệu Trâ?n Lêf thích hợp với nhịp nguf ngôn gợi lên nhưfng hoa?i niệm va? nhịp lục bát truyê?n thống gợi nhưfng ca?m xúc ngọt nga?o. Nhưfng ba?i thơ tự do đọng lại thươ?ng la? câu chuyện kê? xúc động, du? đôi khi vâ?n điệu chưa chặt chef nhưng chính điê?u đó mới la?m nên một nét riêng. Tôi đaf tư?ng nghe ông nói rất say sưa vê? thơ va? rất chân tha?nh nghe đóng góp cu?a anh em thi hưfu đê? săfn lo?ng chuốt lại câu thơ. Nhưng đôi khi sự đefo gọt ấy la?m mất đi chất Trâ?n Lêf trong ông. Chă?ng hạn ba?i thơ ?oChiếc nón? đaf tư?ng đọng lại rất lâu trong tôi cái mộc mạc ?oĐến tặng em chiếc nón/Tư? Huế tôi mang vê??? giơ? đây khi tác gia? sư?a lại : ?oTặng em chiếc nón Ba?i Thơ/Vấn vương tư? Huế mang vê???, tôi thấy lo?ng mi?nh nguội đi nhiê?u lắm! Đâu cứ pha?i ?onón Ba?i Thơ vấn vương?, ?ochư??, ?omô? mới ra chất Huế ? Tôi mong được đọc Trâ?n Lêf nhiê?u ơ? nhưfng ba?i gia?n dị nhưng rất có hô?n, đê? giưf được trong lo?ng mi?nh một bác Trâ?n Lêf, anh Trâ?n Lêf quý mến chân ti?nh trong lơ?i thơ rất nhiê?u nhớ thương da?o dạt:
?oTiếng đa?n Xuân vơ?i vợi
Trăng mươ?i bốn thơ thơ
Sao giăng đe?n phố biê?n
Sóng hát vôf xanh bơ??
                        (Chiếc lá Sydney)
            Thương va? quý lắm!
 
                                                                                          14/11/2001
                                                                        TRÂ?N HA? NAM
 

Ta trai Binh Dinh hoi kho cung - Rat that tinh rieng phong cach mien Trung

TRIÊ?U LA VYf - CON SÓNG NHO? ÂN TI?NH
 
            Tôi biết đến thơ Triê?u La Vyf trước khi gặp mặt cha?ng trai hiê?n la?nh nho? nhẹ na?y. Duyên thơ như một cuộc hẹn ho? đê? nhưfng ngươ?i chưa hê? biết nhau ti?m đến với nhau bă?ng một chút ti?nh đô?ng điệu. Vyf xuất hiện trong la?ng thơ Bi?nh Định không pha?i bă?ng sự rụt re? cu?a các cô các cậu học tro? bơf ngơf mới chập chưfng la?m thơ ma? bă?ng nhưfng vâ?n thơ rất có duyên, có sức cuốn hút riêng :Tiếng gi? rơi sâu như đêm/Ngâ?n ngơ như lá qua thê?m nhân gian/Tiếng gi? thơm tự ba?n chân/Gọi ai ai gọi trăm lâ?n vâfn không/Tiếng gi? thơ? đâ?y như sông/Biết đâu la? bê? đau lo?ng núi non?         (Tiếng mưa)
            Triê?u La Vyf có cách lắng nhưfng âm vang cu?a đơ?i thực tha?nh nhưfng khoa?nh khắc nên thơ, nên ti?nh trong nhưfng câu thơ rất nhiê?u thi a?nh. Chất liệu cuộc sống đi va?o thơ bắt đâ?u tư? nhưfng hoa?i niệm, tư? nhưfng rung động cu?a một tâm hô?n đa ca?m. Thơ tư? thơ?i sinh viên cu?a Triê?u La Vyf có cách diêfn đạt lạ, cách ca?m cu?a thi ca hiện đại lung linh â?n ức va? bu?ng nô? tha?nh tứ lạ :
Trong cơn nghiện/Ngật ngươfng trăng vê? nốc cạn hoa?ng hôn/Đêm đánh ghen với nôfi buô?n thiếu phụ/Nufng nịu đo?i hóa đá Vọng phu?/Loa?i cá sấu bơi qua vufng nước mắt/Hát một ba?i vu vơ/Nghe tư? cái nhi?n ngây thơ/Mọc lên một loa?i hoa mang tên khát vọng?/Loanh quanh mafi một đơ?i/Tro?n đợi tro?n mong/Khuyết nga?y khuyết tháng/Nôfi nhớ ơi/La?m sao ma? cai được ?/Chi? co?n cái-nhi?n-cu?i-khô/Chi? co?n la?n-son-hơ?n-tu?i(?)(Chiếc bóng)
            Đó la? kyf thuật lạ hóa nhưfng điê?u đaf tha?nh quen thuộc, lượng hóa nhưfng cái không thê? cân đo đong đếm. Đại loại như : "Khoa?ng cách một ti?nh yêu/La? hô?n hê?n một hơi thơ?/la? ngốc nghếch một lơ?i hẹn/la? hạt muối nga?n năm/Xót tư?ng góc biê?n?" (Khoa?ng cách). Co?n bây giơ?, khi đaf bước chân va?o cuộc sống, không chi?  la? chuyện kyf thuật thơ, Triê?u La Vyf đaf thật sự khám phá được nhưfng tứ lạ trong cách so sánh ngộ nghifnh nhưng diêfn ta? rất chính xác tâm trạng con ngươ?i đối mặt với nhưfng vấn đê? cuộc sống:"Bâ?u trơ?i la? chiếc đô?ng hô? lo?ng dây/Con lắc mặt trơ?i nư?a vo?ng quay đaf mệt (?)Một thơ?i vắt chân lên cô?/Bơ? hơi tai mua sắm được gi?/De? se?n tư?ng đô?ng xu tuô?i tác/Như nga?y na?o/ Tôi lâfm đâfm tập đi" (Nhật ký đêm). Vyf co?n ti?m to?i trong nhưfng hi?nh a?nh quen thuộc tư?ng gắn bó một thơ?i tuô?i thơ, nhưfng chi tiết bi?nh thươ?ng va?o thơ Vyf đaf ánh lên ve? đẹp riêng khó trộn lâfn : "Bên kia lơ?i lá biếc/Lo?ng khô bao sông hô?/ Ti?nh như con ga? nho?/Vư?a cục tác hôm qua?"(Chiêm nghiệm)
            Triê?u La Vyf có thế mạnh trong hoa?i niệm, khi ma? không gian thực va? mộng đaf đan ca?i va?o nhau, thơ?i gian xóa nho?a ranh giới khi ký ức sống động trong lo?ng. Ky? niệm khơi ra nhưfng góc khuất tâm hô?n, nhưfng ân ti?nh cu?a tuô?i nho? với quê hương, cu?a mối ti?nh đâ?u vụng dại nhưng đaf chớm qua vị đắng. Điê?u đáng quý la? sự chân tha?nh đaf khiến câu thơ cu?a Triê?u La Vyf không sa va?o uốn éo la?m duyên ngay ca? nhưfng đê? ta?i dêf khiến ngươ?i la?m thơ sa va?o nhưfng tư? sáo ma? ý rôfng :
Đaf nghe trong ngọn sóng tra?o/Tiếng thơ?i gian/Lén bạc đâ?u/Ma? thương?/Đaf nghe trong gió vô hô?n/Tiếng nga?n cây/Chư?a hẹn buô?n ma? lên/Đaf nghe trong giọt mưa đêm/Tiếng nga?n xưa cứ mông mênh tháng nga?y/Đaf nghe hạnh phúc thơ? da?i/Trên tư?ng sợi tóc mệt nhoa?i vi? yêu/Đaf nghe? tiếng dế đăm chiêu/Gọi nhau vê? với cánh diê?u tuô?i thơ (?) (Hoa?i niệm)
            Tư? "Bên kia lơ?i hẹn", qua một thơ?i "Lá xanh", ngươ?i đọc vâfn ca?m nhận được một chất Triê?u La Vyf - như con sóng nho? cu?a do?ng sông quê muốn cuộn dâng thác luf ti?nh ca?m nhưng vâfn hiê?n ho?a gâ?n gufi với biết bao ngươ?i trong do?ng cha?y êm ái. Nhưfng ti?nh ca?m được diêfn ta? trong thơ Vyf phâ?n lớn đê?u lặng thâ?m len lén tâm tư như một khúc hoa?i ca?m :"Mẹ ngô?i khâu áo vá/Thơ?i gian lén nhói trên vai/ Tháng năm nấu va?ng tha?nh đá/Đúc tha?nh dấu Mẹ một đơ?i" (Ngọc Trai). Có đôi khi, giọng thơ muốn trơ? tha?nh khinh bạc, bụi bặm một chút, mượn nhưfng giọt say, khói thuốc, ném cuộc ti?nh va?o va? ra kho?i đơ?i nhau thi? câu thơ cufng chi? quặn lên một chút như khúc ngoặt cu?a do?ng sông thơ Triê?u La Vyf ma? thôi. Nhưng âu đó cufng la? một cách đê? ngươ?i đọc ngươ?i nghe có thê? phát hiện một kha? năng bốc cháy hết mi?nh cu?a thi sif. Thơ ti?nh Triê?u La Vyf đẹp trong nhưfng hi?nh a?nh thăng hoa, vâfn giưf được chất nô?ng na?n cu?a thơ?i sinh viên : "Rong chơi/Cho đaf một nga?y/Ngu? quên/Đê? mộng rơi gâ?y trơ?i xanh/Ai lay cho lá động ti?nh/Ơ ki?a? trăng lén theo ri?nh bắt sâu" (Tứ tuyệt cho em) nhưng đaf bắt đâ?u khắc khoa?i nhưfng nôfi đơ?i trâ?n trụi thô ráp : "Đơ?i cứ thức thôi mi?nh mất ngu?/ Cọ va?o đâu cho sạch nôfi buô?n/ La? u?i ti?nh xưa mới lại/ Áo ai cô?m cộm mu?a xuân" (Khúc xuân). Tôi muốn nhưfng do?ng cuối viết cho Triê?u La Vyf dư?ng lại lâu hơn ơ? nhưfng giai điệu mu?a xuân cu?a một tâm hô?n co?n rất xuân :
Cái ti?nh vư?a liếc đaf xanh
Mu?a xuân trâ?y nụ va?o anh thẹn tho?
Xui chi phút gặp ti?nh cơ?
Cho anh xin cái hẹn vơ?? câ?u may
 
Cái ti?nh vư?a rót đaf say
Mu?a xuân thô?i gió trên tay bê?nh bô?ng
Bơ? môi rơi xuống phập phô?ng
Anh trôi không trọn nư?a vo?ng eo ngoan
 
Cái ti?nh vư?a ngấm đaf tan
Mu?a xuân bắc nhưfng nấc thang lên trơ?i
Nhi?n nhau lo?ng rớt mô?ng tơi
Ngươ?i ơi hạt đắng be? đôi ngậm giu?m
 
Cái ti?nh vư?a trách đaf thương
Mu?a xuân hối ha? ra đươ?ng lá non
Gối tay lên tiếng tim buô?n
Anh xanh hết nhưfng dôfi hơ?n? không em
                                                                        (Lục bát mu?a xuân)
            Nhưfng câu thơ như vậy cu?a Triê?u La Vyf đaf giúp tôi ti?m lại được một thuơ? rất nhiê?u mộng mơ, va? ti?m lại được nhưfng ca?m xúc thơ cho chính mi?nh. Co?n nhớ buô?i đâ?u gặp gơf tại Bút Lư?a Dzuf Kha, tôi đaf lặng ngươ?i khi nghe nhưfng lơ?i thơ cu?a Vyf gợi vê? ký ức quê hương thanh bi?nh trong lo?ng tôi "Lo?ng đaf chín ngươ?i ơi mau vê? gặt/nghiêng cánh đô?ng cho nắng va?ng sân/Tre đang nga? trên vai xóm nho?/Hoa mướp lay cho bướm tâ?n ngâ?n?" (Mu?a gặt). Hi?nh như nhưfng ba?i thơ hay nhất cu?a Triê?u La Vyf đê?u mang một nét bóng dáng quê hương, bơ?i quê huơng giúp thơ Vyf có độ chân ca?m, lắng đọng va? dêf ti?m được hô?n thơ đô?ng điệu. Đôi khi, sa va?o trau chuốt quá, thơ Vyf sef mất ve? đáng yêu cu?a buô?i đâ?u ma? hóa tha?nh dêf dafi. Đó cufng la? điê?u thươ?ng gặp ma? khó tránh cu?a nhưfng ngươ?i la?m thơ tre? . Mong Triê?u La Vyf cứ nghif va? viết bă?ng tất ca? tấm lo?ng tha?nh thực cu?a mi?nh, va? giưf mafi một hô?n thơ đẹp.
                                                                        14/7/2001
                                                                            TRÂ?N HA? NAM
Ta trai Binh Dinh hoi kho cung - Rat that tinh rieng phong cach mien Trung

TRÂ?N HA? NAM
TRUYỆN NGẮN TRÂ?N QUANG KHANH
Tính tư? nhưfng truyện ngắn đâ?u tay được in đến nay, Quang Khanh đaf có khoa?ng thơ?i gian gâ?n 20 năm sáng tác. Va?o dạo Lê Xuân Tiến nô?i tiếng với Mê đạo, Trâ?n Văn Bạn cọ́ nhưfng truyện ngắn khá gai góc, nhiê?u ấn tượng thi? Trâ?n Quang Khanh cufng được khá nhiê?u ngươ?i nhớ đến với Ba? ngoại, Đa?n chim cu?a bố? Quang Khanh viết nhiê?u nhưng chưa có điê?u kiện in tha?nh tập nên chúng ta chưa có dịp na?o nhi?n lại chặng đươ?ng truyện ngắn cu?a anh. Tôi chợt nghif đến một cuộc chạy maratông trên ha?nh tri?nh văn xuôi ma? các vận động viên có ngươ?i bo? cuộc, có ngươ?i thoạt tiên dâfn đâ?u nhưng nga?y ca?ng đuối sức, co?n Quang Khanh cứ lặng lef bám đuô?i, ca?ng lúc ca?ng dai sức va? đang la?m một cuộc bứt phá.
. Dươ?ng như Quang Khanh bận bịu nhiê?u với công việc cu?a một nha? báo chuyên nghiệp nên số lượng truyện đến nay chưa nhiê?u, nhưng có thê? khă?ng định ca?ng lúc anh ca?ng vượt lên tính nghiệp dư cu?a buô?i đâ?u. Tư? Khoa?ng trơ?i ma?u xanh đến Đươ?ng tơ chưa dứt viết trong khoa?ng thơ?i gian 1984 ?" 1990, ta nhận ra một Quang Khanh nhạy ca?m với nhưfng đê? ta?i gắn với nhân ti?nh thế thái. Buô?i đâ?u ấy, ngo?i bút cu?a anh chưa thoát kho?i lối minh họa ý tươ?ng, kết cấu gia?n đơn va? tính cách nhân vật co?n thiếu nhất quán, kết truyện thươ?ng có hậu một cách dêf dafi. Anh đê? nhân vật tuân theo nhưfng chọn lựa ti?nh ca?m có đôi phâ?n ca?m tính, ngâfu nhiên hơn la? theo nhưfng lôgic cu?a cuộc sống : anh sinh viên Hoan săfn sa?ng tư? bo? cuộc sống tiện nghi ơ? tha?nh thị lên vu?ng cao theo tiếng gọi trái tim tư?  nhưfng lá thư lafng mạn kiê?u học tro? cu?a một cô Bích tư?ng có một ngươ?i chô?ng tuyệt vơ?i đaf cống hiến cuộc đơ?i vi? đất nước (Khoa?ng trơ?i ma?u xanh); một cặp vợ chô?ng sau hai mốt năm ly biệt lại pha?i chia ly vi? lo?ng tự ái, tự trọng cuối cu?ng lại nối lại đươ?ng tơ sau bao nhiêu dă?n vặt (Đươ?ng tơ chưa dứt). Lối viết ấy luôn đem đến ca?m giác nhẹ nhofm, thanh tha?n cho nhân vật nhưng đọc rô?i cufng dêf quên ngay ngươ?i viết.
Đến Ba? ngoại va? Đa?n chim cu?a bố, Trâ?n Quang Khanh đaf gia? dặn hơn trong cách viết, anh đaf chuyê?n ta?i được ý tươ?ng va?o nhưfng hi?nh tượng có sức sống hơn nhưng vâfn chưa thoát kho?i tư duy báo chí. Dươ?ng như anh thích la?m một ngươ?i kê? chuyện, tươ?ng thuật diêfn biến sự kiện, nên nhưfng truyện như vậy thươ?ng có thê? tóm tắt tha?nh mâ?u chuyện đơn gia?n : cách cư xư? cu?a nhưfng đứa con với mẹ la?m nên sự rạn nứt ti?nh ca?m mẹ con ; ngươ?i cha muốn lánh xa sự đơ?i nhưng tha?m kịch cu?a đa?n chim lại gợi lên hậu qua? cu?a thái độ ?ochung sống ho?a bi?nh? cu?ng luf chuột cống. Nhưfng ám dụ, â?n ý cu?a tác gia? dươ?ng như vâfn co?n lộ, nên đọc nhưfng do?ng đâ?u cufng dêf đoán ngay ra kết cục. Nhưfng đột biến trong tâm lý ít tạo được bất ngơ?. Có lef Quang Khanh cufng không có ý định ú tim ngươ?i đọc hay la?m xiếc trong kết cấu, ngôn tư?, điê?u đó la? thế mạnh cu?a một nha? báo nhưng đôi khi lại la?m truyện ngắn mất đi ý nghifa bất ngơ? .
Tôi muốn nói nhiê?u hơn vê? nhưfng truyện ngắn cu?a Trâ?n Quang Khanh trong nhưfng năm gâ?n đây như : Ba?i hát biệt ly, Ke? lơf ta?u va? Ngươ?i ha?ng xóm. Theo tôi đây la? nhưfng truyện có thê? định hi?nh nên một phong cách riêng cu?a anh : cái nhi?n ti?nh táo hơn trước nhưfng vấn đê? thế sự va? ti?nh ca?m riêng tư, kha? năng khai thác tâm lý bén nhạy hơn. Không co?n la? cách diêfn gia?i cuộc sống dêf dafi như trong các tác phâ?m trước đó. Anh có cách nhi?n mới đâ?y táo bạo vê? con ngươ?i : không chấp nhận sự gia? trá, dám sống thực với chính mi?nh va? mọi ngươ?i, vượt lên nhưfng định kiến xaf hội. Cô gái trong Ke? lơf ta?u đáng đê? chúng ta trân trọng biết bao! Va? táo bạo hơn, Quang Khanh đaf hóa thân va?o nhân vật ?otôi? đê? cất lên lơ?i pha?n ti?nh vê? thói ích ky? vụ lợi cu?a con ngươ?i. Đôi khi sự he?n nhát cu?a ngươ?i na?y la? nguyên nhân bất hạnh cho ngươ?i kia, nhưng cái giá pha?i tra? cu?a hắn ta la? sự dă?n vặt lương tâm đến suốt đơ?i. Ba?i hát biệt ly cu?a Quang Khanh có bối ca?nh la? một chuyện ti?nh buô?n, nhưng đó lại la? một góc nhi?n vê? chiến tranh ?" cội nguô?n nhưfng bất hạnh cu?a con ngươ?i. Lo?ng vị tha được trân trọng, dâfu môfi ngươ?i pha?i chôn kín nôfi buô?n cu?a riêng mi?nh. Ngươ?i đa?n ba? có tên Thu?y Dương trong câu chuyện thật cao ca?, nhưng cuộc ra đi cu?a cô đaf đê? lại bao nhiêu day dứt vê? số phận con ngươ?i. Quang Khanh đaf chọn ngươ?i kê? chuyện la? ngươ?i trong cuộc đê? tạo ra khoa?nh khắc đô?ng ca?m với ngươ?i đọc, tôi có ca?m nhận anh mạnh vê? ngôn ngưf kê? hơn la? ta?, đó sef la? cách thích hợp đê? đi sâu va?o nội tâm.  Ngươ?i ha?ng xóm lại la? một câu chuyện rất đơ?i thươ?ng nhưng Quang Khanh đaf tránh được cách tư duy theo thông lệ phân biệt tốt xấu bă?ng thang bậc gia?u nghe?o, chức quyê?n, nha? cao cư?a rộng. Ngươ?i khó ke? khô? vâfn có thê? ích ky? nhâfn tâm như thươ?ng. Sự hẹp ho?i, tính đố kỵ la? nhưfng ke? thu? â?n nấp trong tâm hô?n chúng ta. Đáng sợ hơn, nó có thê? la?m vâ?n đục tâm hô?n con tre? vốn trong trắng như tơ? giấy trắng. Đây la? tác phâ?m có kết cấu chặt chef, hi?nh tượng rất sống động : một chú Thiên luôn hă?n học với ha?ng xóm, nhưfng đứa tre? luôn vượt qua ra?o ca?n cu?a bố mẹ đê? chơi với nhau. Tôi không thê? na?o quên lơ?i khâ?n khoa?n cu?a cu Te?o con chú Thiên trong câu chuyện : ?oKéo Xă?ng Chí  dên  ba, kéo Xă?ng Chí dên?. Lơ?i van xin khâ?n thiết ấy cufng la? sự ca?nh báo nghiêm khắc cu?a lương tâm. Chao ôi, thế giới ngươ?i lớn cu?a chúng ta thật tô?i tệ biết bao, nếu chi? toa?n nhưfng định kiến, hă?n thu? la?m thui chột tâm hô?n con tre?. Quang Khanh đaf to? ra gia? dặn trong bút pháp, đáng quý hơn la? sự trăn trơ? cu?a anh đaf ti?m được một hướng đi mới thích hợp. Có lef phâ?n na?o cái tạng cu?a một nha? báo xông xáo, luôn tiếp cận cuộc sống nhiê?u xung đột đaf chắp thêm cánh cho ca?m hứng ngươ?i viết truyện trong anh.
Trâ?n Quang Khanh đang ơ? độ chín cu?a lứa tuô?i va? ngo?i bút. Hy vọng một dịp na?o đó ngươ?i đọc sef được đón nhận tuyê?n truyện cu?a anh. Chúng ta đu? tin tươ?ng anh tiếp tục giưf được hướng ti?m to?i phát hiện va?o nhưfng khía cạnh đơ?i thươ?ng va? mơ? rộng hơn va?o nhưfng ngof ngách phức tạp trong cuộc sống, đê? cho nhưfng truyện ngắn thêm gia?u chất nhân văn.                                                                                          10/2002 ?" 3/2003 
                                                                               T.H.N
Ta trai Binh Dinh hoi kho cung - Rat that tinh rieng phong cach mien Trung

THặ NGUYSN HISè?N
CHUèT TIè?NH ĐOèÊNG LAèÊI
( ĐoèÊc tÂèÊp thặĂ ThÂè?m thiè? laè - NXB Vfn nghêèÊ TP Hôè? Chiè Minh,2002)
 
          Đôi khi 'oèÊc thặĂ Nguyên Hiêè?n, tôi coè caè?m giaèc khoè chièÊu bÂèt chặĂèÊt. Nên thặặĂè?ng phaè?i choèÊn luèc thÂèÊt khuya. BặĂè?i ban ngaè?y, giaè nhặ coè vÂè?n thặĂ naè?o cuè?a anh vang lên seèf bièÊ loèÊt thoè?m vaè?o muôn mfèÊt 'ặĂè?i thặặĂè?ng tÂèp nÂèÊp, ôè?n aèf nhặèfng Âm thanh. MfèÊc duè? thặĂ anh không thiêèu nhặèfng Âm vang, nhặèfng nhièfp soèng nhặng tôi 'ôè? chặè?ng Âm vang Âèy laè? cuè?a môèÊt quaè khặè không nguôi ngoai, nhièÊp 'ÂèÊp Âèy laè? tiêèng bôèi hôè?i cuè?a chiènh traèi tim anh nên baè?n thÂn Nguyên Hiêè?n 'ôi khi cuèfng caè?m thÂèy ngặĂèf ngaè?ng :
Hiè?nh nhặ coè tiêèng vặĂèf oaè?
Tôi da diêèt nhặĂè sông vaè? biêè?n 'au
Thaè?o naè?o hặặĂng mÂèÊn vặặĂè?n sau
Luè?a thaè?nh con soèng ngÂè?m, sÂu, xoaèy loè?ng
                                                          (Hiè?nh nhặ)
          DặặĂè?ng nhặ coè môèÊt hặặĂèng caè?m xuèc chung cho caèc nhaè? thặĂ bÂy giặĂè?: rÂèt nhiêè?u hoaè?i niêèÊm vaè? baè?ng laè?ng suy tặ. Caèi biè?nh dièÊ môèÊc maèÊc cuè?a gôèc luèa bặĂè? tre nặĂi Nguyên Hiêè?n dặĂè?i chÂn 'i vÂèfn coè?n in hfè?n trên gặặĂng mfèÊt tặè?ng traè?i cuè?a anh. Coè chuèt giè? nhặ voèÊng vêè? trong tặè?ng nhièÊp thặĂ luèÊc baèt khaè giaè? dfèÊn maè? không 'êè? rặĂi vaè?o hoa ngôn saèo ngặèf gheèp vÂè?n, coè leèf 'oè laè? tÂèm chÂn tiè?nh anh gặè?i gfèm vêè? miêè?n quê xặè caèt. Vaè? thÂèÊt ngÂèfu nhiên chfng, khi aènh nhiè?n chaèÊm caènh buôè?m trên biêè?n Qui NhặĂn 'aèf nôèi doè?ng cho con sông quê hoaè?i niêèÊm chaè?y suôèt thặĂ anh:
Buôè?m cfng gioè nièu cÂu thêè?
Phièa xa xfm cuèfng nhặĂè quê chiêè?u hôè?ng
Dôèc lặng mÂèy nguèÊm men nôè?ng
VièÊn cÂu thặĂ 'ặèng bặĂè? sông 'ặĂèÊi chặĂè?
                                                          (Hoa giao thặè?a)
          Nguyên Hiêè?n coè nhiêè?u cÂu luèÊc baèt hay, phÂè?n lặĂèn chặèa 'ặèÊng tÂm tiè?nh quê hặặĂng vaè? khaèt khao kiêèm tiè?m tri Âm cuè?a anh. Coè ai ngặĂè? con ngặặĂè?i coè veè? khfèc khôè? Âèy laèÊi laè? ngặặĂè?i dêèf xuèc 'ôèÊng viè? môèÊt aènh mfèt, môèÊt laè?n toèc, môèÊt sfèc nfèng, môèÊt vÂè?ng trfng.. ThặĂ anh coè rÂèt nhiêè?u môèÊng mặĂ nhặng không phaè?i laè? caèi môèÊng haèfo huyêè?n õ?otreo ngặặĂèÊc trên caè?nh cÂyõ?. BặĂè?i hôè?n anh bfèt rêèf vaè?o maè?nh 'Âèt nôè?ng mfèÊn môè? hôi vaè? ngÂèt ngÂy men say tiè?nh ngặặĂè?i:
Con caè rô 'ôè?ng dÂng hặặĂng laèÊ
Thêèt baè?n tiêèÊc rặặĂèÊu naè?y mÂè?m thặĂ
Dfm ba quyè khaèch lặng bÂè?u Âèm
ĐaèÊm baèÊc hặặĂng quê thÂèm mfèÊn maè?
                   (Chiêè?u ru ThaèÊch Đêè?)
          Coè thêè? raè?i raèc trong nhiêè?u baè?i thặĂ ta gfèÊp môèÊt nôèfi niêè?m nhặ thêè: Nfèng lên rôè?i xuôèng caènh 'ôè?ng/Gioè xôn xao thôè?i, toèc bôè?ng bêè?nh bay/Tôi vêè? Thaèi Phuè chiêè?u nay/luèa thặĂm chièn hôèi baè?n tay rôèÊn raè?ng (Ngoèf quê); hay: Myèf Đặèc roèt trfng say hoè? heèÊn/ Boèng chiêè?u nghiêng nuèi Choèp Chaè?i thặặĂng/Anh coè 'êèn xin 'êm ặĂè? laèÊi/ Anh ra 'i maèfi nhặĂè soèng quê hặặĂng (Soèng quê). Không gian kyè? niêèÊm cuè?a Nguyên Hiêè?n xôn xao sfèc nfèng cuè?a môèÊt niêè?m thặặĂng 'au 'aèu: nfèng chièn vaè?ng 'ôè?ng 'ôèÊi,nfèng nung 'Âèt baèÊc,nfèng xanh,chuè?m hoa nfèng,...Bao sfèc nfèng Âèy laè?m nên tiè?nh nfèng chặèa chan.
          Nguyên Hiêè?n 'aèf coè bao cuôèÊc trặĂè? vêè? 'êè? kêèt 'oèÊng nhặèfng vÂè?n thặĂ dÂng tfèÊng. TfèÊng baèÊn beè?, quê hặặĂng, gia 'iè?nh, tfèÊng nhặèfng con ngặặĂè?i lam luèf gaènh gôè?ng bfè?ng nhặèfng lặĂè?i giaè?n dièÊ maè? Âèm loè?ng. Tặ duy thặĂ cuè?a anh không thiên vêè? triêèt lyè rfn 'ặĂè?i hay suy tặ thÂn phÂèÊn maè? 'uèng nhặ tên goèÊi tÂèÊp thặĂ: ThÂè?m thiè? laè. Phaè?i chfng thÂè?m thiè?, thuè? thiè? laè? taèÊng thặĂ, taèÊng hôè?n cuè?a anh? BặĂè?i bfè?ng gioèÊng thặĂ Âèy, anh 'ặặĂèÊc trặĂè? vêè? vặĂèi chiènh miè?nh, trặĂè? vêè? tuôè?i thặĂ 'ôè?ng voèÊng vaè? khaèt khao, 'ặặĂèÊc caè?m nhÂèÊn thặĂè?i gian vặĂèi tÂèt caè? nhặèfng lfèng 'oèÊng buôè?n vui trong cuôèÊc sôèng. Tiêèng laè thÂè?m thiè? hay chiènh laè? nhièÊp thặĂè?i gian 'ặặĂèÊc anh chfèt chiu? Vaè? uè?a vêè? bao không gian hoaè?i niêèÊm, nặĂi anh tặè?ng sôèng, tặè?ng yêu: vêè? vặĂèi chiêèn khu xặa, trặĂè? vêè? trặặĂè?ng cuèf, bÂng khuÂng môèÊt aènh trfng Myèf Đặèc, daèÊt daè?o cuè?ng tiènh quê HôèÊi VÂn... Nhặèfng phuèt trặĂè? vêè?, tiè?m vêè?, lÂè?n vêè? 'êè? mặĂè? tiêèp nhặèfng con 'ặặĂè?ng giuèp anh gfèÊp gặĂèf, tin yêu con ngặặĂè?i, cuôèÊc 'ặĂè?i hặĂn:
Con 'ặặĂè?ng doèÊc ngang 'Âèt nặặĂèc
Tôi 'i mặĂèi nặè?a cuôèÊc 'ặĂè?i
Nfèm chfèÊt tay ngặặĂè?i phièa trặặĂèc
Ngaè?y 'êm thÂè?m lfèÊng buôè?n õ?" vui
                   (Tôi 'i)
          ThặĂ Nguyên Hiêè?n nheèÊ nhaè?ng, rÂèt nhiêè?u thi aè?nh, không coè nhiêè?u tặè laèÊ nhặng không phaè?i laè? thặè thặĂ vÂè?n veè? dêèf daèfi. BaèÊn beè?, ngặặĂè?i yêu thặĂ coè thêè? 'ặặĂèÊc cuè?ng seè? chia vặĂèi anh chuèt tiè?nh 'ôè?ng 'iêèÊu. Anh 'aèf coè nhặèfng baè?i thặĂ rÂèt treè?, rÂèt xuÂn, thÂèÊm chiè coè phÂè?n treè? hặĂn rÂèt nhiêè?u lặèa tuôè?i cuè?a anh. Nhặèfng vÂè?n thặĂ Âèy 'aèf xuÂèt hiêèÊn, 'ặặĂèÊc cheèp laèÊi trong rÂèt nhiêè?u nhặèfng sôè? tay thặĂ cuè?a lặèa hoèÊc troè? mặĂèi lặĂèn. ,u cuèfng laè? haèÊnh phuèc !
                                                Qui NhặĂn, thaèng 3 nfm 2003
                                                          T.H.N
Ta trai Binh Dinh hoi kho cung - Rat that tinh rieng phong cach mien Trung

 
TRẦN HÀ NAM
NHƯfNG KHOA?NH KHẮC THƠ
VOf NGỌC THỌ
(Đọc tập thơ Sợi tóc va? vâ?ng trăng ?" NXB Văn hoá Thông tin 2002)
 
            Võ Ngọc Thọ làm thơ lặng lẽ, thơ anh cũng ít khi dành đọc chỗ đông người, có lẽ đó cũng là cái tạng của anh. Lâ?n lưfa mafi, cuối cu?ng Vof Ngọc Thọ cufng đaf cho ra mắt mọi ngươ?i tập thơ Sợi tóc va? vâ?ng trăng (NXB Văn hoá Thông tin, 2002). Có ngâfu nhiên chăng khi 64 trang thơ cufng vư?a vặn 64 tác phâ?m được giới thiệu. Vof Ngọc Thọ viết nhiê?u nhưng không ham nói da?i, chi? vư?a đu? đê? diêfn ta? ý tươ?ng định hi?nh. Bơ?i vậy, không ít ba?i thơ cu?a anh tạo nên ca?m giác hâfng hụt cho nhưfng ngươ?i thích ngâm nga.
          Thơ anh thươ?ng bắt nguô?n tư? nhưfng chi tiết nho? nhặt nhưng đê? lại nhiê?u suy ngâfm, nên giọng thơ có nhuốm chút triết lý nhân sinh. Nhơn Lý quê anh có nhiê?u xương rô?ng mọc lên tư? côfi că?n  đất cát nên anh gắn bó va? gư?i gắm va?o giống cây gai góc na?y tâm niệm thơ cu?a mi?nh :
Xương rô?ng u? kín niê?m thương
Đất că?n nắng nghiệt bi?nh thươ?ng nơ?  hoa
                   (Tặng bạn)
          Trong nhiê?u ba?i anh co?n ngợi ca loa?i hoa đối diện mặt trơ?i, loa?i cây nơ? hoa mặt trơ?i va? có lúc lại hoá tha?nh vâ?ng trăng dịu nhẹ. Anh cufng yêu ca? hoa hô?ng, có lef nhưfng loa?i hoa kiêu hafnh khoe sắc trên thân đâ?y gai nhọn đaf mang theo bao rung ca?m cu?a chính anh. Dươ?ng như định hướng thơ cu?a anh ít nhiê?u chịu a?nh hươ?ng quan niệm thơ cô? điê?n ?ovô ngôn? va? ?oý tại ngôn ngoại?. Nhưng anh lại ít chịu go? mi?nh va?o khuôn khô? qui định cu?a vâ?n, luật ma? đê? cho ý phát triê?n tự  do. Đọc nhưfng câu thơ như : Gai nhọn cu?a đơ?i/ Nơ? hoa mặt trơ?i/ Trên tư?ng ngón tay em (Hoa gai) hay Đi  một nước cơ? hay/ Thấy đơ?i vươn một nga?/ Ngụm một hớp rượu tra?n/Thư tha?/ nhớ mu?a trăng (Khi bạn đến thăm), ngươ?i đọc có thê? nhận rof ý vị phâ?n na?o giống thê? thơ đoa?n ca (tanka) cô? điê?n cu?a Nhật Ba?n. Tứ thơ Vof Ngọc Thọ thươ?ng được hi?nh tha?nh   trên lien tươ?ng sóng đôi, đăng đối: sợi tóc va? vâ?ng trăng, núi va? biê?n, ba?i thơ va? con số, nha? thơ va? biê?n?hoặc có lúc lại theo cách ngươ?i xưa đê? tranh, vịnh ca?nh nhưng luôn vượt ra khuôn khô?, ngay ca? lục bát cufng phá vâ?n, ngát nhịp, hạ do?ng rất tự do. Có nhưfng ba?i như la? sự phát triê?n tứ cu?a thi nhân đơ?i Đươ?ng. Chă?ng hạn Ly rượu ngang trơ?i gợi hô?n thơ Lý Bạch, Đi chợ hoa xuân có thê? nhận ra bóng dáng Lưu Vuf Tích trong nôfi niê?m ?oChi? e hoa biết nói/ Không nơ? cho ngươ?i gia?? (Â?m tư?u khán mâfu đơn hoa). Anh có nôfi khắc khoa?i vê?  thơ?i gian khi chạm va?o cư?a ngof ?otri thiên mệnh?: Ngươ?i gia? đi vô đi ra/ Luf tre? chạy xuôi chạy ngược/ Thơ?i gian lặng lef bên ngoa?i (Nôfi lo?ng). Nhưng thơ anh không pha?i đắm chi?m trong nhưfng suy tư phận ngươ?i ma? đaf rất ti?nh táo sắc cạnh khi suy ngâfm vê? nhịp sống tha?nh thị hối ha?, con mắt cu?a nha? kinh doanh vâfn không che lấp đi nhưfng khoa?nh khắc nôfi niê?m thơ: một thoáng xót xa khi nhi?n con tre? chơi vo? bao thuốc gắn tha?nh hi?nh ngươ?i máy, đê? gợi lên ưu tư vê? cái vi mô dêf bị bo? qua trong nê?n kinh tế vif mô: đối với kế hoạch công nghiệp hoá đất nước/ đô? chơi cu?a tre? con/ chi? la? phụ (Đô? chơi công nghiệp).
          Anh hướng lo?ng vê? nhưfng ca?nh đơ?i tối tăm co?n la?m nhức nhối xaf hội, thương ca?m va? trân trọng em bé mu? đa?n ba?i Lo?ng mẹ. Tư? nhưfng chiê?u tương pha?n cu?a hiện thực, anh đaf có nhưfng tứ thơ gia?u xúc ca?m. Chiêm nghiệm tư? sự tích vọng phu, anh khiến ngươ?i đọc bất ngơ? trong ca?m nhận sống động vê? ngươ?i-hoá-đá ơ? một góc nhi?n riêng tư:
Nhân gian phong na?ng anh hu?ng
Tôi riêng tặng một ca?nh hô?ng le? loi
                             (Vọng phu)
          Ơ? Vof Ngọc Thọ, có chất trâ?n trụi thô ráp cu?a cuộc sống hiện đại pha? va?o thơ, khiến cho nhiê?u câu nhiê?u ý chưa thật trau chuốt mê?m mại hay mới chi? dư?ng ơ? ý ma? chưa tha?nh tứ thơ. Nhưng giưfa nhưfng bụi gai xương rô?ng la?m ngươ?i đọc buốt nhói vâfn thấp thoáng một sắc hoa, giưfa nhưfng lơ?i có phâ?n khinh bạc vâfn ấp u? nô?ng na?n ti?nh ngươ?i.
          Cufng như nhiê?u ngươ?i la?m thơ, Vof Ngọc Thọ da?nh một ma?ng ký thác tâm ti?nh ky? niệm hướng vê? quê hương ti?nh mẹ, chan chứa yêu thương đối với gia đi?nh. Hô?n thơ thấm đâfm gió biê?n mặn mo?i Nhơn Lý vufng bấc vufng nô?m có dịp phát lộ niê?m thương u? kín nên anh thươ?ng viết da?i hơi hơn đê? diêfn gia?i thoa? lo?ng mi?nh mến ca?nh yêu ngươ?i.
          Sợi tóc va? vâ?ng trăng chắc chắn chưa pha?i tập hợp đâ?y đu? nhưfng ba?i thơ tâm đắc nhất cu?a Vof Ngọc Thọ nhưng phâ?n na?o cufng giúp ngươ?i đọc hi?nh dung rof hơn một giọng thơ gia? úca tính. Mong ră?ng trên ha?nh tri?nh chạy đua cu?ng thơ?i gian, anh sef có nhiê?u câu thơ, ba?i thơ hay va? chín hơn.
                                                                                    Qui Nhơn, tháng 3/2003
                                                                                                T.H.N
Ta trai Binh Dinh hoi kho cung - Rat that tinh rieng phong cach mien Trung

Trâ?n Lêf
Đợi
Đợi em bên tách ca? phê
Giọt đen đọng đắng lo?ng tê tái sâ?u
biết rô?i em chă?ng đến đâu
Ma? tôi vâfn đợi thâm sâu với ti?nh
Tách ca? phê cufng thương mi?nh
Nho? buô?n
Giọt chậm
Cho mi?nh
Đợi em
Nhạc chiê?u xao động ánhđen
Lung linh em đến mắt đen tuyệt vơ?i
Tách ca? phê lạnh chơi vơi
Em cươ?i trong tách ma? đơ?i tôi đau...
Ta trai Binh Dinh hoi kho cung - Rat that tinh rieng phong cach mien Trung

Ngà?y 14 hà?ng thàng là? ngà?y sinh hoàt CLB Vfn hòc XuĂn DiẶu. MẶt sẮ anh chì em ơ? xa cò thĂ? gư?i bà?i và?o box nà?y 'Ă? tham gia. Chù? 'Ă? sinh hoàt ngà?y 14 thàng 8 là? Mù?a Thu trong thơ Bì?nh Đình. RẮt mong cò sự tham gia cù?a anh chì em yĂu thơ Bì?nh Đình trĂn diĂfn 'à?n nà?y. Thơ?i gian tới, chùng tĂi sèf chòn lòc post mẶt sẮ bà?i lĂn 'Ă? càc anh chì em yĂu thơ, vfn cù?ng 'òc và? bì?nh phĂ?m.
TRĂ,?N HÀ? NAM - UVBCNCLBVH XuĂn DiẶu.
ThiĂn hà mang mang ai ngươ?i tri kỳ? - Lài 'Ăy cù?ng ta càn mẶt HĂ? trươ?ng