*** Cổ Học Tinh Hoa ***

Hôm trước, khi nói về sự khéo của Án Tử trong việc can vua bỏ rượu, TV có đề cập đến dũng khí của ông. Nay xin nói rõ thêm về việc này trong mẩu chuyện sau...
*** Lòng Cương Trực ***
Thôi Trữ là quyền thần nước Tề, định giết vua Trang Công, bèn hội họp sĩ phu lại ăn thề. Ai nấy đều sợ hãi, răm rắp vâng lời. Duy có Án Tử nghiễm nhiên như không, nhất quyết không chịu thề.
Thôi Trữ bảo Án Tử: "Ngươi nghe ta. Ta lấy được nước, thì ta cho một nửa. Nhược bằng không nghe, ta giết ngay lập tức".
Lúc ấy, bốn mặt quân lính hầm hầm, chuẩn bị đưa gươm giáo ra đâm chém Án Tử. Chết đến nơi, mà Án Tử vẫn không biến sắc mặt, ung dung nói rằng: "Lấy lợi dụ người ta, mà bảo người ta phản bội quân thượng là bất nhân; lấy binh khí hiếp người ta, mà làm người ta mất chí khí là bất dũng. Giết thì giết, ta đây không theo việc của nhà ngươi làm".
Thôi Trữ nghe nói, không dám làm gì Án Tử.
Án Tử đứng dậy, ung dung bước ra.
(Tả Truyện)
Giải Nghĩa:
Cương trực: Cứng rắn, ngay thẳng.
Quyền thần: Người bầy tôi chiếm hết cả quyền của vua chúa.
Tề: Một nước chư hầu lớn, thời Xuân Thu Chiến Quốc, cũng ở vào địa phận tỉnh Sơn Ðông bây giờ.
Sĩ: Quan nhỏ.
Phu: Quan to.
Ăn thề: Giết một con vật lấy máu cùng uống mà thề ước với nhau làm một việc gì.
Phản bội quân thượng: Tráo trở hai lòng đối với bề trên.
Tả Truyện: Sách của Tả Khưu Minh nhà Chu làm, kể những sự việc lịch sử thời Xuân Thu.
Lời Bàn:
Cường quyền thường muốn át công lý, tuy vậy công lý vẫn hay uốn được cường quyền. Thôi Trữ mạnh biết bao nhiêu, mà chỉ một câu nói của án Tử cũng đủ làm cho phải lùi. Thế mới hay cái lòng người, cái lẽ phải có sức hơn là lưỡi gươm ngọn giáo.
Những người có lòng trung nghĩa, cá tính cương quyết như Án Tử, cứng như sắt, đỏ tựa son, dù nguy cấp thế nào cũng không đổi đại tiết, chính là những người giữ được công lý để đối phó với cường quyền.
Nhận Xét:
Thiết nghĩ, qua mẩu chuyện này, có lẽ ai cũng thấy được khí chất phi phàm của Án Tử ra sao. Tuy nhiên, nếu ta biết thêm về tính tàn bạo của Thôi Trữ, chắc hẳn, ta sẽ có cái nhìn rõ hơn về dũng khí của Án Tử...
...Thôi Trữ nguyên là Tể Tướng nước Tề. Sau khi giết vua là Tề Trang Công, một hôm tới Quốc-sử quán xem quan Thái-sử ghi chép ra sao. Ông cầm thẻ tre lên, thấy chép :
« Năm...tháng...ngày..., Thôi Trữ giết vua mình (Thôi Trữ sát kỳ quân)... ».
Thôi Trữ bắt quan Thái-sử sửa lại, bằng không sẽ giết. Quan Thái-sử cương quyết không chịu sửa. Thôi Trữ giết ông, rồi cử em ông thay thế, với lời dọa: "Phải sửa lại, bằng không sẽ giết."
Mấy hôm sau Thôi Trữ lại tới Quốc-sử quán, cầm thẻ tre lên xem, thì vẫn như cũ. Ông ta rút kiếm giết người em, cử người em thứ ba lên thay, với lời đe dọa :
"Phải viết lại, bằng không hãy nhìn gương hai người anh."
Ít lâu sau ông tới Quốc-sử quán, cầm thẻ tre lên xem, thì vẫn không đổi. Ông ta chưa biết giải quyết sao, thì có một người phi ngựa như bay đến, con ngựa mệt quá chết tại chỗ. Người này nói trong hơi thở:
"Xin lỗi Tể-tướng, tôi từ mấy trăm dặm vội tới đây ngay, để chép sự việc ngài giết vua, vì sợ ba anh em họ chết rồi, không ai chép cái sự kiện này nữa"
............................................
Ghi chép lịch sử là việc của sử quan, nhằm lưu truyền hậu thế. Điều cốt yếu là phải ghi sự thật. Việc này ai cũng biết, và vì vậy xưa nay, từ vua đến quan, không ai được can dự vào.
Ấy vậy mà chỉ là một Tể Tướng, Thôi Trữ vẫn muốn uốn nắn sự thật bằng sự tàn bạo của mình. Sẵn sàng giết chết sử quan không theo ý mình.
Ở đây, ta không nói đến tinh thần bất khuất của sử quan ngày xưa. Mà chỉ đề cập đến sự lộng quyền và tàn bạo của Thôi Trữ. Viên Tể Tướng này là người dám nói, dám làm, chứ không phải dọa suông.
Trước sự bất khuất của sử quan như vậy, mà Thôi Trữ phải chém hết 2 người mới chùng tay. Cho thấy sự bất khuất của Án Tử phải gấp 2 hay nhiều lần các sử quan này, nên không những Án Tử đã dám nói sự thật như sử quan, mà còn hạch tội Thôi Trữ, nhưng Thôi Trữ vẫn không dám làm gì ông ta.
Tuy dũng cảm vô song, nhưng trước đường gươm, lưỡi kiếm không lẽ Án Tử không sợ chết? TV tự nghĩ Án Tử đúng là không sợ chết, nhưng nếu phải hy sinh vì việc lớn thì không nói gì. Còn nếu chỉ vì nói cho sướng miệng, thị uy với thiên hạ, cho mình là thanh cao v...v... mà bị chết thì cái chết đó thật vô nghĩa và cực kỳ vô tri.
Đối với một người được coi là rất thông minh, nhạy bén như Án Tử, không lý gì ông lại dùng ...thịt mình mà nhử hổ, xem thử nó dám ăn hay không.
Kỳ thật, TV nghĩ là ông đang dùng kế ...tìm sinh lộ qua tử môn. Đó là đối với một người đang thao túng triều thần để giết vua như Thôi Trữ, lẽ dĩ nhiên, phải tôn trọng chữ Nhân lên hàng đầu để mong phục chúng. Nên khi nghe Án Tử cho mình là ...bất nhân, chắc hẳn, ít nhiều gì Thôi Trữ cũng phải khựng lại.
Đối với một kẻ đã đủ mạnh để triệu tập toàn bộ sĩ phu trong nước, và đủ gan để bàn đến việc giết vua, cho thấy Thôi Trữ đã không còn xem ai có thể sánh với mình. Vì vậy, khi nghe Án Tử nói..."lấy binh khí hiếp người ta, mà làm người ta mất chí khí là bất dũng."...lẽ dĩ nhiên lòng tự phụ, tự cao, tự đại, v..v...của Thôi Trữ phải nổi lên. Đủ mạnh để ngăn không cho ông xuống tay sát hại Án Tử.
Người có khí chất như Án Tử phản đối việc phản nghịch của ông là điều hiển nhiên. Không có gì để mà mất mặt. Nhưng nếu trước sự chống đối mà vẫn rộng lượng tha chết cho họ, thì mới khiến người thán phục. Đấy là Án Tử nhắc khéo chữ Nhân cho Thôi Trữ vậy!
Ta là một văn quan, thấp bé, mà muốn áp đảo, ngươi phải dụng đến khí giới rợp trời, ấy là ngươi cho thiên hạ biết là ngươi đang sợ ta. Nếu giết ta trong hoàn cảnh như vầy, thì làm sao còn dám thị oai với ai nữa? Đó là Án Tử dạy thêm cho Thôi Trữ biết thế nào là Dũng.
Là một Tể Tướng, tất nhiên Thôi Trữ cũng phải là người rất tài. Do vậy, nhận ra những điều trên mà tha mạng cho Án Tử là điều dễ hiểu.
Ở đây cho thấy Án Tử rất hiểu thế nào là ...tri bỉ, tri kỷ....Bằng như gặp một viên võ tướng nóng nảy, hoặc gặp một gã hữu dũng vô mưu mà nói như vậy thì đúng là chỉ tìm cái chết, phải không các bạn?
Thân ái,
-Thiên Vương-

Bác nhận xét quả chí lý ^^

Ko thấy TV tiếp tục vậy???

Hồi nhỏ tôi được đọc 2 cuốn sách: "Giai thoại Thăng Long" và "Chuyện hay nhớ mãi" - là những giai thoại rất hay thời Phong kiến và thời kỳ đầu Pháp đô hộ Việt Nam. Tôi thấy các mẩu chuyện đó rất hay và ý nghĩa, vậy sao ko post những chuyện hay kiểu như thế lên dd mà phải post chuyện của TQ nhỉ?

Tớ rất thích cách nhìn phá cách của mabun!!! Lật ngược vấn đề như thế này rất hay