CỜ VUA: Khai cuộc

CỜ VUA: Khai cuộc

"Khai cuộc là một cuốn sách
Trung cuộc biến hoá thần kỳ
Tàn cuộc phải chơi như cỗ máy" -- Spielmann
(cảm ơn bạn classic_lover đã đưa câu này lên trong bài "Lý thuyết cờ vua" http://www.ttvnonline.com/forum/t_99718)

Topic này chỉ nói về khai cuộc trong cờ vua. Trước khi đưa lên bài mở đầu, tôi xin có vài lời phi lộ

Tôi biết chơi cờ vua từ khi chưa đi học, chắc cũng giống hầu hết mọi người ở đây. Chỉ là trẻ con thì lân la các bàn cờ, chầu mãi thì cũng quen mặt quân, lối đi, tí luật chơi, rồi dần dần thì cũng tập tọng đánh. Đánh thì thua là chính, mà có thắng thì đều là lấy nước của người này để bắt nạt người kia, chứ bản thân thì thực sự cũng chưa biết gì. Những nước cao siêu như "Nhập thành", "Bắt tốt qua đường" thì cũng phải mấy năm mới học được. Tóm lại là hoàn toàn đánh theo cảm giác, không được học hành gì. Bẵng đi một thời gian không chơi nhiều nữa, cho tới một năm trở lại đây lại có duyên may chơi lại và cóp nhặt được chút kiến thức căn bản.

Thành tích cao nhất mà tôi đạt được là ở giải trường phổ thông, và ngoài ra thì không có thắng lợi nào khác ở các giải cao hơn. Nhưng tôi vẫn luôn tự hào vì chẳng có học hành gì cả mà vẫn chiến thắng được. Nói ra xấu hổ, thực ra thì cũng được học cờ vua chính quy hẳn hoi, nhưng chỉ duy nhất có một buổi, sau đó thì bị bắt học món khác, vì cờ vua "không rèn luyện thân thể, cũng chẳng phát triển cái tài lẻ gì" . Nhưng cũng chỉ nhờ một buổi học đó mà mới biết được các quân cờ được so sánh bằng cách tính điểm, rằng con Tượng và con Mã ngang nhau nhưng vẫn kém con xe. Và cứ áp lý thuyết đó vào để tìm cách ăn các quân to hơn của đối phương, kết quả là giành được nhiều chiến thắng hơn.

Nói rông dài như vậy, giờ mới dẫn tới việc mở topic này. Hiện nay, tôi và hầu hết các bạn trong box đều có chung 2 sở thích là đánh cờ và Internet. Và khi kết hợp 2 sở thích này thì ta có đánh cờ trên mạng. Đương nhiên, chỉ những người tìm những thú vui trí tuệ mới tìm đến món này, chứ thật hiếm những vận động viên thi đấu chuyên nghiệp cũng vào mạng đánh cờ. Nhưng cho dù là giải trí, tôi vẫn cho rằng có học vẫn hơn. Khi nghiên cứu về một môn mình thích để vỡ ra nhiều thứ, thì sẽ yêu môn đó hơn. Đối với cờ, có học hành thì trình độ sẽ nâng cao hơn, chơi tốt hơn, thắng nhiều hơn, thì sẽ càng thích hơn. Với suy nghĩ đó, tôi thấy cũng nên có một vài topic nói về kỹ thuật đánh cờ. Dưới góc độ một người yêu thích hoàn toàn nghiệp dư, tôi xin mở bài trước bằng những kiến thức nhặt nhạnh được.

Xin mời mọi người cùng đọc, cùng đóng góp ít nhiều. Đặc biệt hoan nghênh các bạn chơi giỏi, các vận động viên chuyên nghiệp đóng góp ý kiến chuyên môn cho những topic này. Cũng xin các bạn hạn chế đưa những bài nói chuyện cá nhân lên đây làm loãng topic.

Xin cảm ơn! Nào chúng ta cùng bắt đầu!

Thân mến,
PantherSon

Khi chơi cờ, bạn hãy tưởng tượng đó là một trận đánh, trong đó các quân trên bàn phải phối hợp tốt với nhau, chứ không hoạt động riêng lẻ, và bạn là vị tướng chỉ huy đạo quân đó (chứ không phải quân Vua đâu . Chừng nào nắm rõ được ý tưởng này, thì bạn sẽ chơi khá lên được. Còn nếu để quân đội lạc lõng rời rạc, không có những chiến lược tổng thể, thì rất dễ bại trận, mà nhiều lúc còn không biết vì sao mà thua, và cứ bị các "tướng" giỏi hơn đánh bại mãi.
Có rất nhiều lý thuyết về cờ vua, mà một trong những vấn đề quan trọng nhất là về khai cuộc. Sau đây là một số chỉ dẫn rất căn bản, tối thiểu ta cũng nên nắm được và luôn nhớ trong đầu để tránh mắc sai lầm:
1. Hãy bắt đầu bằng một con tốt (pawn) ở trung tâm.
Đó là 2 con e2, d2 của quân trắng hoặc e7, d7 của quân đen. Khu vực giữa bàn cờ là quan trọng nhất và được tranh giành nhiều nhất. Đi một con pawn trung tâm đầu tiên có tác dụng kiểm soát phần trung tâm của đối phương hoặc giữ phần trung tâm của mình. Thường gặp nhất là nước 1. e4 d5
2. Lên Mã (Knight) trước rồi mới lên Tượng (Bishop).
Khi đưa Knight lên, ta tăng cường thêm khả năng tấn công hoặc phòng vệ cho khu vực trung tâm (4 ô d4 e4 d5 e5). Lên King Knight (con Mã phía gần con Vua) trước còn có tác dụng dọn đường để chuẩn bị nhập thành (castle).
Lý do để đưa Knight lên trước là vì con Knight chỉ có một vị trí tốt nhất là đứng trước Bishop. Còn con Bishop có tới 3 vị trí tốt trên đường chéo vừa được mở ra, nên chờ đối phương đi ra sao thì hãy đưa Bishop lên vị trí thích hợp. Thêm nữa, đưa Knight lên trước có tác dụng đe doạ con pawn trung tâm của đối phương, buộc họ phải dừng tấn công để đi một nước phòng vệ.
3. Không đi Hậu (Queen) quá sớm khi khai cuộc.
Lý do căn bản nhất là vì Hậu là quân "nặng" nhất trên bàn cờ, nên khi bị đuổi thì phải chạy chứ không thể đưa quân khác tới bảo vệ được. Vào đầu ván, khi đối phương liên tục đưa quân ra phía trước, con Queen nếu đứng giữa bàn cờ sẽ bị đe doạ liên tục và thường xuyên phải chạy. Nếu chiếu được đối phương 1-2 cái thì cũng chẳng nhằm nhò gì vì họ có quá nhiều nước để đỡ. Mất Queen thì không nói làm gì, nhưng ngay cả khi giữ được Queen thì ta cũng tốn bao nhiêu nước, kết quả là đối phương ra quân ầm ầm còn mình quân nào vẫn nằm nguyên chỗ đó, và càng ngày càng bị ép vào.
4. Nhập thành (castle) sớm để bảo vệ vua (King).
Castle là một nước 2 tác dụng. Ngoài việc đưa King vào một góc an toàn, nước này còn đưa đuợc con Xe (Rook) ra giữa bàn cờ để chuẩn bị tham chiến. Điều kiện để castle được là con King chưa đi nước nào, và trên đường vào castle con King không phải đi qua ô nằm trong tầm kiểm soát của quân đối phương, hay nôm na là ô bị chiếu. Do vậy, nên castle sớm kẻo đến lúc đối phương dồn quân lên đánh vào hoặc cứ đứng soi chặn từ xa thì có muốn chạy vào thành cũng chẳng được
5. Đưa 2 con Xe (Rook) ra các cột "mở" ở trung tâm.
Cột ở trung tâm hàm ý nói 2 cột d và e. Cột mở có nghĩa là không có con pawn nào của mình nằm trên cột đó, tạo điều kiện cho con Rook hoạt động với toàn bộ sức mạnh để kiểm soát suốt chiều dài. Rook hoạt động mạnh nhất khi trên cột hoặc hàng nó đang đứng không có "quân ta" cản đường, và nếu nó đứng ở 2 cái cột giữa bàn mở "toang hoác" thì cực kỳ nguy hiểm.
Dưới đây là hình minh hoạ.
Trong khi trắng đã đưa được Knight, Bishop, Rook vào cuộc, đã castle, thì quân đen vẫn năm im ỉm, và rõ ràng ai cũng thấy là lợi thế nghiêng về quân trắng. Đây chỉ là ví dụ thôi, chứ thực tế thì ít khi đi được một ván "đẹp" như thế này lắm
6. Tấn công ngay sau khi đã đưa hầu hết các quân xuất trận.
Nếu chỉ đưa quân lên rồi chăm chăm đứng giằng giữ nhau thì chỉ tạo nên một bàn cờ bí rì mà thôi. Hoặc cứ chỉ chăm chú xua hết quân ra mà chẳng cần tấn công, thả lỏng đối phương thì càng nguy hiểm. Sau khi đã đưa được ít nhất 2 Knights, 1 Bishops, 1 Rooks, hoặc tương đương, ra trận tiền thì phải tính đường tấn công ngay để tạo áp lực không cho đối phương kịp thở
7. Bắt quân về phía trung tâm.
Giả dụ nước tiếp theo bạn có thể bắt một quân nặng, hoặc một quân nhẹ của đối phương, thì đương nhiên phải bắt quân nặng. Nhưng nếu 2 quân đấy có giá trị tương đương, thì nên bắt quân nào nằm gần trung tâm bàn cờ hơn. Như đã nói, trung tâm bàn cờ là khu vực quan trọng nhất. Bắt quân như vậy có nghĩa là thay thế quân của đối phương bằng quân của mình, có nghĩa là giảm tầm kiểm soát của đối phương và tăng khả năng kiểm soát của mình ở trung tâm.
Nếu bạn để lỡ, dù chỉ là một nước, đối thủ cũng đã đủ thời gian chộp lấy cơ hội và làm những điều đó thay bạn, kết quả là ta bị dồn vào thế bị động. Khi thực hiện theo những chỉ dẫn trên, cần luôn luôn nhớ rằng các quân phải hoạt động trong một chiến lược tổng thể, có liên hệ tương hỗ chặt chẽ với nhau. Khi nắm chắc những điều căn bản trên, chắc không ai còn gọi bạn là "tay mơ" nữa.
Tuy nhiên, đây chỉ là những hướng dẫn căn bản, không phải lúc nào cũng an toàn tuyệt đối vì còn tuỳ thuộc vào đối thủ và ván cờ cụ thể. Thôi tới đây nghỉ đã, tới lượt các bạn khác
Thân mến,
PantherSon

Hì hì, buồn quá vào đây tán gẫu chơi ..
Tôi ít chơi cờ vua, hoàn toàn amateur nên không thể bình luận về những cái gì là luật lệ, căn bản được. Cách tính điểm cũng chả biết tương quan giữa các quân thế nào, cứ thấy quân nào ngon là chén thôi , không nghĩ là chỉ số điểm là bao nhiêu. Nhưng tính điểm chỉ là tương đối thôi, cái đó còn phụ thuộc vào thế trận, vị trí các quân nữa, khi đang lợi thế trên một hướng nào đó, ta hoàn toàn có thể thí quân, thậm chí là bỏ cả các quân nặng . (nhưng quân Hậu ở cờ vua thì quá thiên lệch !!)
Cái này thì liên quan tới vấn đề nữa là về mặt chiến thuật. Một người từ bắt đầu chơi cờ, lân la học hỏi chơi khá dần lên. Nếu mà được ai đó chỉ bảo cho, hay học mót từ sách vở thì có căn bản hơn một chút. Nhưng chỉ thật sự gọi là biết chơi cờ khi có tư duy hẳn hoi về chiến thuật. Nói nôm na các nưóc đi đã có nhắm chủ đích rõ ràng, không máy móc theo công thức sách vở này nọ. (Có những người chơi nghiệp dư nhưng không thể coi thường được.)
Còn nữa, cái nưóc nhập thành chưa chắc đã phải là hay. Tuỳ thuộc vào cách ra quân của đối thủ thì mới quyết định được. Nhập thành coi như là bạn đã nhốt tướng vào một góc, các quân nặng của mình dạt hết sang một bên, nếu không hợp lý thì lại thành ra nguy hiểm.
Thôi, nói chung là tôi cũng chả chơi cờ vua nhiều nên chắc cũng chả có kinh nghiệm, nói chơi chơi cho đỡ buồn thôi.

Hê, cái hình minh hoạ của tớ đâu rồi. Giữ lại bài mà chả có hình gì cả, trông chán quá
To Man_Man2612: cùng còn tuỳ xem nhập thành thế nào nữa. Ví dụ như toàn bộ các quân nằm bẹp ở dưới, rồi tự nhiên rúc vua vào góc, thì giặc dồn khoảng 3 quân sang thôi là bở hơi tai rồi. Nhưng thường thì trước khi nhập thành người chơi đã bố phòng tương đối cẩn thận ở khu vực trung tâm và bên thành rồi, sau đó mới thực hiện nước "chui rúc" đó
Có nhiều ván các Grand Masters oánh với nhau mà phải đau đầu nhức óc, tìm trăm phương ngàn kế để ngăn không cho giặc nhập thành, nhốt con vua giặc ở giữa bàn cờ đó. Nếu con vua bên kia không nhập thành được thì bên này cứ Bishops với Rooks từ xa giã vào là đứt. Còn nếu nhập thành được thì cũng sau một đoạn chống đỡ tơi bời làm thế trận giảm sút nhiều.
A, còn thí quân là ở trung cuộc rồi, chứ có ai thí ở khai cuộc đâu. Để hôm nào rỗi rỗi và có người thích đọc thì tớ sẽ nói về thí quân, cũng chỉ biết tí ti thôi Cái hay nhất trong những cú đánh này là thí Hậu đó nhe!!!
Thân mến,
PantherSon

ơ bác pants hứa hẹn làm cái khai cuộc database cho mọi người mà sao mãi chả thấy gì cả thế nhỉ Bác làm mau lên rồi bỏ lên page của team đê


Diệt cường địch báo hoàng ân
~~~~~
Xin phép huynh Ucbu@ cho Ớt "chen chân" vào bài của huynh tí đỡ tốn giấy và tiện theo dõi .
Khai cuộc ko có hình ảnh bàn cờ minh hoạ nên khó theo dõi , mong các huynh đẹ thông cảm. Nếu có hình ảnh nữa thì còn gì bằng nhỉ!
~~~~~
Khai cuộc Catalon.
1.d4-d5.
2.c4 e6
3.Nf3 Nf6
4. g3 Be7
5.Bg2 oo
6. oo
Trong khai cuộc nà, ưu thế của trắng tập trung vào các đường chéo kết hợp với vị trí K an toàn.
6...dc!?
Đen chiếm không gian nên thuận lợi phát triển.
7.Ne5!? c5!?
8.dc Qc7
*8...Qd1.9. Bc5 Rd1 10. Nc3 +/ -
...............9.Ne4 Bc5 10. Nc3 !
@7...Nc6?! 8. Nc6 bc .9.Nc3 Rb8 10.Qa4 +/ - Bf2 11. Rf2 Qc4 12. Rf6 gf 13. Bh6 Nd7 14. Rc1 Qb4 15. Ne4 +-
@ 7.Qc2 a6 8. Qc4 b5 9. Qc2 Bb7 10. Bf4 ! Nd5 11. Nc3 Nf4 12. gf Qc8 13. Ne4 Nd7 14. Rfc1 +/=
Trên đây là khai cuộc Catalon, các bạn có thể học thuộc và áp dụng trong ván đấu.
Chúc thành công!
Chú ý : Ký tự " @ " và " * " là các biến
Được otdo sửa chữa / chuyển vào 17:20 ngày 26/02/2003

Hic, yếu điểm chơi cờ của tớ là quá nôn nóng , sau khi lên 2Mã , Tượng, là chỉ nhăm nhăm tính đường thí quân chiếu hêtf luôn , đối phương chơi kiểu phòng thủ thì hết sức khó chịu ---> mắc sai lầm và đi lỗi . Hehe . các sáck cờ thế trung cuộc chơi kiểu thí hậu nhiều vô số kể . Thực ra tớ cũng chỉ mới đọc sách dành cho vận động viên cấp 3 , hix .
À , PantherSon , đồng chí có khai cuộc kiểu TBN ko , hehe , tớ ngày xưa cũng chỉ chơi theo cảm tính thôi , bao giờ giao hữu nhe' !$!$!
---------------------------------------------------------------------------------
CÓ NHỮNG LỜI YÊU CHƯA BAO GIỜ ĐƯỢC NÓI
NGỦ TRÊN ĐÔI MÔI TÔI RẤT ĐỖI U BUỒN***************
Vì thế nên...........
" Hạnh phúc chỉ có thể tìm thấy trong đấu tranh "

Hihi,
Thường thường mà chiếu hết được đối phương chỉ bằng mấy quân nhẹ trong vòng 20 nước đầu tiên thì chỉ có đánh với gà thôi Còn nói chung thì ai đánh cũng chắc cả. Hãy coi đối thủ là chính mình, tức là họ luôn nhìn rõ những mưu mẹo, chiến lược của mình ra sao, và biết cách chống trả như thế nào. Nếu ai đã đánh cờ một mình thì biết, tự mình đánh với mình nên ván cờ luôn "lí bí" và dài ngoằng. Khi chơi cờ mà chỉ hy vọng đối thủ mắc sai lầm thì chính là mình đang mắc sai lầm rồi
Thân mến,
PantherSon

Post tiếp bài về chiến thuật trung cuộc đi bạn , các đòn phối hợp ấy
~~~~~~~
Phương án "con rồng nhanh" .
1.e4 c5
2.Nf3 d6
3.d4 cd
4.Nd4 Nf6
5.Nc3 g6
6.Be3 ( bắt buộc) Bg7 ( bắt buộc)
7.f3 Nc6
8.Qd2 oo
9. Bc4 Bd7
10.000 (bb) Nc8(bb)
11. Bb3(bb) Ne5(bb)
12.h4(bb) h5(bb)
13. Bg5(bb) Nc5(bb)
14. g4 hg
15. f4 nc4
16. Qe2 (bb)Qc8
Ghi chú : bb = bắt buộc.
Otdo.
Được otdo sửa chữa / chuyển vào 16:33 ngày 26/02/2003

em mới chơi cờ nhưng em cũng có 1 vài kinh ngiêm nho nhỏ nói ra cho mọi người góp ý :è hèm thế này nhé sau khi đối phương xuất mã em thương lên tốt ngay (a2 lên a3 hoặc là h2 lên h3 ) làm như thế sẽ khống chế nước đi của Mã đối phương cũng như khống chế tượng của đối phương rât có lợi khi tạo thế ban đầu

​

~~~~~~
Phương án Slavian.
1.c4 c6
2.d4 d5
3.Nc3 Mf6
4. e3!? g6!?
5.Nf3 Bg7
6.Be2 b6
7. oo Bb7
8. b3 oo
9.Bb2 Nbd7
10.e4 de
11. Ne4 Ne4
12. Be4 e6
13.Qc2 f5!
14. Bd3 c5! -/+
Phương án phụ :
...
6.b4 oo
7. Qb3 Be6
8. Ng5 dc
9. Ne6 cb
10. Nd8 Rd8
11.ab Nbd7 =
Cheers!
Otdo.
Được otdo sửa chữa / chuyển vào 16:44 ngày 26/02/2003

http://games.yahoo.com/games/login2?page=ch << danh co` online
Được pantherson sửa chữa / chuyển vào 14:50 ngày 13/11/2002