Cồn Hến ơi, cơm hến.... CƠn H.n ơi, cơm h.n.... Ai đã tàng tưi Hu. mât l?n đ'u bi.t CƠn H.n. Đáng ô b.n Phó Văn Lâu, trưưc Kú Đài cña kinh thành quay m?t ra sông Hưng, trưưc m?t ta là nói Ngạ B-nh, bên trái và bên phi là hai cƠn đSt bãi bƠi nƯilên giãa sông Hưng, đưđc các nhà đza lẵ xưa gióp vua chÔn đSt thiêng gÔi tưđng trưng bằng hai con v ĐặỏằÊc sỏằưa chỏằ
Cồn Hến ơi, cơm hến.... Ai đã từng tới Huế một lần đều biết Cồn Hến. Đứng ở bến Phú Văn Lâu, trước Kỳ Đài của kinh thành quay mặt ra sông Hưng, trước mặt ta là núi Ngự Bình, bên trái và bên phi là hai cồn đất bãi bồi nổilên giữa sông Hưng, được các nhà địa lý xưa giúp vua chọn đất thiêng gọi tượng trưng bằng hai con vật oai linh nhất: T Thanh Long, Hữu Bạch Hổ. Bạch Hổ là cồn Dã Viên, còn con rồng xanh chính là Cồn Hến phái dưới cầu Trường Tiền, rất gần với khách sạn Hưng Giang. Cồn Hến đã đi vào th ca: ??oBữa mô mời bạn vô chi Huế Cồn Hến buồm giang ngược bến Tuần??? (Tố Hữu) Nhưng sự nổi tiếng của Cồn Hến không chỉ ở non nước hữu tình, ở cái dáng Rồng Xanh chầu vào cung Vua mà Cồn Hến thành danh thm ở cái tên của mình, cái tên mang một thứ đặc sn nổi tiếng, đó là hến. Có thể nói Cồn Hến là cái mỏ hến vô tận, người dân miệt Cồn cào về luộc lấy thịt hến và nước hến làm thức ăn. Hằng ngày họ chế biến hến thành nhiều món: hến xào, hến trộn bánh tráng xúc, hến nấu canh rau tập tàng, rau khoai, ra dền. ấy là sự khởi đầu. Lâu đời, hến thành một mặt hàng thực phẩm không htể thiếu ở các chợ. Thế là hình thành loại lao động chuyên đánh bắt hến và bán hến cho những người buôn ở các chợ, bán cho các tiệm cm hến. Hàng trăm năm rồi hến xứ Cồn Hến không hề vi cạn, chỉ có ngày mưa gió rét, bão người ta mới không lặn xúc hến, còn hầu như quanh năm món hến dân dã nồng đượm hưng vị đồng quê vẫn hấp dẫn người Huế và du khách muôn phưng. Cm hến là một tổ hợp nguyên liệu và gia vị đặc biệt mà hai món chính là cm và hến. Cm nấu xới ti, ủ nóng, thịt hến xào để riêng, còn nướchến được đun trong nồi to thường xuyên sôi. Khi ăn, xúc cm, rắc thịt hến và chan nước hến giống như nước dùng phở. Tuy nhiên, cơm hến sở dĩ hấp dẫn, ăn một lần là nhớ, ăn quen thành nghiện không phi chỉ có cm và hến.... mà còn có rau sống thái nhỏ. Đó là các loại rau thơm, bắp chuối non, cây chuối non, cọng bạc hà, dọc mùng, khế... Đó còn là tưng ớt, mắm muối, bột ngọt, đậu phụng chiên dầu, bì lợn thái hình nhộng rán giòn (người không sành ngỡ là tóp mỡ!) Có tiệm còn có cả mè, nước mắm đặc biệt. Món gia vị đặc biệt phi kể riêng trong tô cm hến là nước ruốc sống. Con moi biển miền Trung gọi là khuyết làm thành một thứ ruốc biển rất thơm, phải chín nắng. Khi ăn cm hến mỗi tô phi có một vài thìa nước ruốc sống ấy mới thành hương vị riêng của cơm hến. Tất cả nguyên liệu gia vị kể ra có tới 14 thứ tạo thành một hương vị tổng hợp riêng, rất riêng. Món thứ 15 không thể thiếu của cơm hến là lửa. Lửa lúc nào cũng đỏ để đun sôi nồi nước hến, thức dậy những hưng vị sâu kín nhất. Du khách đến Huế từ khách sang trọng đến bình dân, du khách từ Âu Mỹ hay châu á, Lạng Sơn hay Sài Gòn đều tìm đến tiệm cơm hến, gánh cơm hến. Đến Huế chưa ăn cơm hến chẳng khác nào chưua đi thăm lăng tẩm. Cơm hến không chỉ là món ăn, đó là văn hoá, là triết lý ẩm thực xứ Huế. Despair is not Hopeless!</font