Con lừa và tôi - Juan Ramón Jiménez

XIX. Tình tháng Tư
Đám trẻ đi theo La Rô đến Suối Dương, và bây giờ chúng đưa La Rô đi nước kiệu, lưng chất đầy hoa vàng, giữa những trò tiêu khiển không có ý nghĩa gì và giữa những tràng cười thác loạn. Đến nơi kia, trận mưa rào chụp lên đầu cả bọn - cái áng mây phù du kia vốn phủ lên đồng xanh bằng những sợi vàng sợi bạc mà chiếc móng trời làm cho run rẩy như chiếc đàn thất huyền đang rỏ lệ - và trên lớp lông sũng nước của thân lừa nhỏ, nước từ mấy chiếc hoa nhỏ còn rỉ xuống, từng giọt một.
Tình tươi mươi, vui thú, đa cảm! Dưới mớ hành trang mượt mà đẫm nước, tiếng hí của La Rô cũng chỉ là tình tứ! Chốc chốc, hắn ngoái đầu bứt mấy cánh hoa vừa tầm miệng khổng lồ của nó. Trong phút giây, đám hoa nhỏ, vàng và trắng tuyết, lủng lẳng giữa bọt nước miếng trắng pha màu lục nhạt, trước khi chiu xuống chiếc bụng căng phồng to tướng. La Rô ơi, có ai ăn được hoa như người?mà khỏi ốm đau!
Chiều tháng tư trêu ngươi!...Đôi mắt sắc và sáng của La Rô in trọn cái giờ khắc nửa nắng nửa mưa này, ta thấy rơi rụng, từng mảnh một, vừa hoàng hôn, xuống làng San Juan, một đám mây hồng khác.
Được Angelika sửa chữa / chuyển vào 17:23 ngày 30/06/2006

XX. Chim thu?Z yến bay
Một hôm, con yến lục, tôi không hiểu vì sao và bằng cách nào, bay ra khỏi ***g. Con yến này già năm, là tài sản eo xèo của một người đàn bà quá cố, tôi đã không phóng thích nó, vì sợ nó chết đói hay chết lạnh, hoặc là mèo vồ nó mất.
Suốt sáng nó bay chuyền cành giữa đám lựu trong vườn, cạnh cây thông ở cổng, xuyên quan rặng tử đinh hương. Và cũng suốt sáng, bầy trẻ vẫn ngồi trong đường hầm, mê man theo cánh bay chờn vờn của con chim nhỏ vàng nhạt. La Rô, nhàn nhã, thẩn thơ cạnh đám hồng, ghẹo ****.
Chiều lại, yến sà xuống mái nhà, đậu một lúc lâu, lẩy bẩy trong không khí hâm hẩm của mặt trời sắp lặn. Thình lình, và không hiểu vì sao và bằng cách nào, nó xuất hiện trở lại, vô cùng nhí nhảnh, trong ***g chim.
Quang cảnh náo loạn trong vườn! Trẻ con mừng rú, vỗ tay, đứa nào đứa nấy phừng phừng rạng rỡ như rạng động. Con chó Di An, mừng quýnh, đi theo bọc hậu đám trẻ, sủa theo tiếng lạc reo của nó; và con La Rô, bị ảnh hưởng lây, bắp thịt loáng bạc cuồn cuộn, gục gặc đầu cổ liên hồi tựa chú dê con, rồi xoay mình trong một vũ điệu nhịp ba nặng nề, đoạn, trụ trên hai vó trước, nó cất vó đá ra sau, trong gió hiền hoà trong sáng.

Dù đã cố gắng hết mức, mình đóng topic này lại đây.
Hy vọng mình sẽ có sức tiếp tục post bài ở topic này sau một thời gian nữa. Nhưng khả năng thấp lắm.
Kể ra thì cũng buồn và tiếc lắm. Nhưng biết làm sao được.
Được Angelika sửa chữa / chuyển vào 18:57 ngày 20/07/2006

XXI. Con lừa tinh quái
Đột nhiên, ở ngã tư Tramuro, theo tiếng nước kiệu độc hành lóc cóc, tăng thêm phần dơ bẩn vì một ngọn gió lớn làm xoáy bụi, con lừa hiện ra. Sau đó không mấy chốc, đến phiên đám trẻ, thở hụt hơi, còn quần rách nát thì được xắn lên để hở cả bụng đen, chúng ném đá, ném tung cành cây nhỏ túi bụi vào con lừa.
Con lừa này đen đúa, to lớn, lụ khụ, xương xẩu thế kia - ông cố đạo mới đổi tới đấy! - đến nỗi lớp da lác của nó e phải nứt nẻ khắp cùng mất. Nó dừng lại và nhe hàm răng như những hạt đậu to tướng hí lên hung dữ bằng một sức mạnh không tương xứng bao nhiêu với tuổi tác khệnh khạng của nó...Lừa vô chủ chăng? Ngươi không quen nó hả, La Rô? Nó muốn gì mình chứ? Nó bước hậm hực, rời rạc thế kia là chạy trốn ai mới được chứ?
Thấy nó, La Rô dựng sửng tai, như chiếc sừng, kế đó, một tai vẫn ngỏng còn tai kia sụp xuống, La Rọ mò tới gần tôi, và tìm cách núp trong hố, và cũng vừa là trốn tránh nữa. Con lừa đen đi qua sát bên La Rọ, cắn giật yên, ngửi ngửi, hí lên sau bức thành của tu viện, rồi trở lại ngã tư mà bước xuống từng bước một...
...Dưới ánh nắng, thật là một giây lát hãi hùng - đối với tôi? với La Rô? - trong giây lát đó, mọi sự tuồng như đảo lộn, tưởng chừng cái bóng sa xuống thấp của mộ tấm màn đen căng lấp ánh sáng đã bất thần che đậy cái không khí vắng vẻ chói chang ở ngã tư với không khí ngột ngạt, bây giờ đã dễ thở rồi...Dần dần, sinh hoạt ở đằng xa đưa chúng tôi trở về thực tế. Ta nghe ra, ở trên kia, tiếng huyên náo chuyển động của Chợ Cá với bọn bàn hàng bán cá biển, từ Ribera tới, rao bán cá bơn, cá hồng, cá đối, cá măng, cua. Rồi tiếng chuông reo vui, báo hiệu giờ giảng đạo ban mai. Sau rốt là tiếng tu huýt của anh thợ mài dao...
La Rô chốc chốc vẫn còn run sợ, và nhìn nhó tôi, trong sự im lặng dìm lắng cả hai chúng tôi, sợ sệt tự nhiên thế thôi...
-La Rô...Giả thử lừa kia chẳng phải là lừa thì sao...
Một làn ớn lạnh, phát ra tham âm khoan kháoi, chạy một lèo suố dọc thân hình La Rô, hắn lặng thinh, ngại ngùng, cúi đầu xuống, nhìn khinh khỉnh về phía hố...

Ủa sao topic này lại được mở lại vậy hen. Thấy cũng vui vui, mặc dù thú thật là Kimikamo không cảm được con lừa La Rô này.
Có lẽ mình hợp với mấy thứ sôi động và kịch tính hơn chăng, hí..hí..

XXII. Tự do
Sự chăm chú của tôi, tán lạc giữa đám hoa bên đường mòn, bỗng ưừng lại trên một con chim nhỏ ngập tràn ánh nắng, nó, trên cánh đồng ướt xanh, đang liên hồi đập đập cánh nhiều màu đã bị cột. Chúng tôi chầm chậm tiến lại, tôi trước, và La Rô bén gót. Thì ra, trong một góc tối, có một máng nước, nơi đây dăm đứa du thủ du thực đã giăng một chiếc lưới ác hại. Ủ rũ, tên tù tí hon khiễng chân cho cao ngang bằng với nỗi tủi cực, bất ưng lên tiếng gọi đồng loại trên trời.
Sáng nay trời trong và sáng, sướt mướt màu thiên thanh. Từ khu rừng thông, một hòa khúc nhẹ nhàng của những âm thanh líu lo xao xác chùng xuống, khi gần khi xa, mà vẫn không phút nào bặt tiếng, nương theo gió biển thanh thanh, êm dịu, óng ả, đang uốn mềm các đỉnh cây. Ôi hòa khúc hồn nhiên tội tình chung, hòa khúc sao quá gần gặn lòng người hiểm ác!
Tôi thúc chân giục La Rô và cho nó trèo lên bãi thông bằng nước kiệu ngắn bước thô cộc. Đến dưới vòm xanh rậm rạp âm u, tôi vỗ tay, tôi ca hát, tôi la vang. La Rô phụ họa theo, chốc chốc trổ tiếng hí vang, và tiếng dội đáp chuyền, trầm sâu, lanh lảnh, như ở đáy giếng sâu. Đàn chim vừa hót vừa bay thoát qua bãi thông bên kia.
Tiếng chửi rủa của bọn trẻ cáu gấn vang lên ở xa. La Rô, để cám ơn tôi, cọ mái đầu to tướng xồm xoàm vào ngực làm tôi đau điếng.
Được Angelika sửa chữa / chuyển vào 22:54 ngày 03/02/2007

XXXIII. Đoàn Bô hê miên
Nhìn họ xem, La Rô, cả bọn nằm thẳng cẳng như đàn chó lả, trên lề đường chói nắng.
Người đàn bà rõ ràng là pho tượng bùn mà đống da thịt để trần màu hồng lòi ra khỏi mớ giẻ rách hỗn động bằng len như đít nồi. Đứa con gái nhỏ, chỉ có tóc với tóc, nguệch ngoac bằng than lên tường, những nết những hình tục tĩu. Thằng bé đái lên bụng, như vòi nước chảy xuống bề nước, vừa khóc vừa khoái. Người đàn ông và con khỉ gãi gãi, y thì gãi tóc cảu nhảu, con kia thì gãi hông như gảy đàn.
Thỉnh thoảng người đàn ông lại vươn mình, đứng lên và một khi bước ra tới lòng đường, y uể oải lắc lắc cái trống con, ngước mắt chừng chừng lên một bao lơn nào đó. Người đàn bà, đang bị thằng bé vừa đá túi bụi vừa chửi tràn, hát lui hát tới một khúc rè rè. Còn con khỉ, vướng chiếc xích nặng hơn nó, bỗng dưng vô cớ xoay tròn một vòng như cái chuống, rồi quay ra sục sạo trong hố kiếm hòn cụi nào nhẵn nhất.
Ba giờ...Chiếc xe ọp ẹp của nhà ga chuyễn động và lăn ngược lên Đường Mới. Mặt trời! Mặt trời!
-Đấy, La Rô, cái lý tưởng của gia đình Amaro Hát Dạo đó...Người đàn ông, như cây sồi, thì gãi gãi, người đàn bà, như nhánh dây leo, thì nằm, hai đứa con, một gái một trai, để nối dõi dòng họ, và một con khỉ, nhỏ và mảnh khảnh như con vật thường tình, vừa nuôi sống cho cả đám, vừa bắt chí cho mình...
Được Angelika sửa chữa / chuyển vào 22:47 ngày 03/02/2007

XXXIV. Hôn thê
Ngọn gió mát duyên hải ngược bờ bể màu hung, lướt tới đồng cỏ trên đồi, và cười reo giữa những cùm hoa nhỏ nõn nà sắc trắng, kế đó gió len lỏi vào rặng thông nhỏ đầy bụi bám và vừa thổi phồng như những chiếc buồm mỏng vừa đong đưa máy màn lưới nhện đủ màu xanh, hồng, vàng sắc sảo...Chuua chi trời chiều chỉ toàn là gió bể. Và trong nắng gió, sao mà thoải mái êm đềm cho con tim đến thế!
La Rô chở tôi mà vui sướng, tươi tắn, nhanh nhẹn. Dễ thường nó không càm thấy có tôi. Chúng tôi leo lên đồi cũng dễ dàng tưởng như mình đi xuống. Xa xa, dải nước biển, vô sắc và sáng loáng, rướn lên giữa hàng thông cuối cùng, với sắc thái của phong cảnh hải đảo. Thật thấp dưới kia, trong các đồng cỏ xanh tươi, mấy con lừa lang trắng ở chân bước khoan thai từ đám cỏ này sang đám cỏ khác.
Một làn sóng gợi đầy nhục cảm lướt thướt dưới những thung lũng nhỏ. Thốt nhiên, La Rô dựng đứang hai tai, phập phồng hếch mũi lên tới mắt để lộ hàm răng vàng giống như những hạt đậu lớn. Nó hướng về gió bốn phương hít hà hồi lâu mộ hương thơm thâm trầm nào không hiểu nhưng hẳn nhiên là một hương thơm làm se sắt lòng nó. Trên ngọn đồi bên kia, ờ phải rồi, đích thị là nàng lừa yêu dấu, chiếc bóng mảnh mai màu xám cắt rõ nét lên bầu trời. Rồi thì những tiếng hí song đối, kéo dài vang vang, giọng kèn này làm vỡ tan tành cái giờ khắc huy hoàng, trước khi rơi rụng thành hai thác âm thanh.
Tôi cam tâm làm nghịch lại bản năng đáng yêu của La Rô tội tình của tôi. Vị hôn thê đồng nội của La Rô nhìn nó đi ngang qua, cũng buồn như nó, đôi mắt lớn hạt huyền đẫm nặng hình ảnh...Ôi, giống như bản năng phát tiết ra ngoài, lời kêu gọi vô ích và huyền bí lăn lóc tàn nhẫn giữa đám hoa đại cúc!
La Rô miễn cưỡng bước đi và mỗi lúc mỗi dợm mình quay bước. Trong tiếng nước kiệu ngắn ngủn, thật ngắn ngủn mà nó kiềm hãm thêm, tôi cảm nhận ra như một lời trách móc:
-Thật không ngờ, không ngờ, không ngờ...

XXV. Chiếc xe nhỏ bánh gỗ
Trong con suối lớn mà nước mưa đã ngập tràn lan tới bãi nho, chúng tôi khám phá ra một chiếc xe bò cũ kỹ lún xuống bùn và hoàn toàn bị vùi lấp dưới đồng cỏ, đống cam chất trong xe. Một bé gáu, dơ dáy và rách rưới, cong lưng lóc khóc trên bánh xe, muốn ưỡn chiếc ngực mới nhú đẩy giúp cho con lừa nhỏ, khổ! con lừa còn nhỏ hơn và xương xẩu hơn La Rô. Để lừa vùng vẫy cưỡng lại gió và hoài công cố sức lôi xe ra khỏi bùn, dưới tiếng cổ võ tấm tức của bé gái. Nhưng nỗ lực của nó vô hiệu, như nỗ lực của bao nhiêu đứa trẻ can trường, hoặc như đường bay của những cơn gió lả mùa hè tắt lịm giữa khóm hoa.
Tôi vỗ về La Rô, tôi đã buộc La Rô tàm tạm vào chiếc xe, trước mặt con lừa nhỏ đáng thương. Và La Rô, vâng theo mệnh lệnh trìu mến của tôi, đã lôi một mạch ra khỏi bãi lầy vừa xe vừa lừa rồi đưa cả lên bờ dốc.
Ôi, nụ cười của đứa con gái nhỏ! Có thể nói rằng mặt trời chiều, đang lặn giữa mây trĩu nước mưa và đang vỡ thành từng mảnh thủy tinh vàng, đã nhen nhúm ánh rạng đông đằng sau màn nước mắt trên hai má đen của bé gái.
Trong cơn vui mừng đầm lệ, bé tặng tôi hai quá cam xinh xắn, nặng và tròn. Tôi đỡ lấy, cảm động, và đưa một quả cho bé lừa, nó mảnh dẻ thế kia, như một lời an ủi dịu dàng. Rồi tôi trao quả kia, -huy chương vàng,- cho La Rô.

XXVI. Đạt Bông
Đạt Bông, vị y sĩ của La Rô, to như con bò vá, má đỏ như dưa hấu. Ông nặng khoảng trăm ba chục ký và tự xưng mình sáu chục tuổi.
Khi ông nói, vài âm thanh không phát ra, giống như mấy chiếc dương cầm đã cũ. Có khi, thay vì phát ra tiếng, ông phát ra một ít gió...và những tiếng nói hụt kia được kèm theo những cái hất đầu, vô số cái búng tay, những dụ dự lú lẫn, hắng giọng và khạc nhổ vào khăn tay...Một hợp tấu ngộ nghĩnh, bất tận về đêm trước bữa ăn!
Răng một chiếc cũng không còn và ông chỉ ăn ruột bánh mì đã nhồi trước trong bàn tay. Ông vo tròn lại và, ọt! nuốt gọn vào mồm đỏ hỏn, ông ngâm nga trong mồm và trệu trạo cả giờ đồng hồ. Rồi tiếp theo viên một đến viên hai, rồi viên khác. Bởi ông nhai bằng lợi, nên chi trong những lúc ấy, cái cầm bị kéo ngược lên chiếc mũi quặm của ông.
Tôi đã bảo, ông to như con bò vá. Trên bực cửa, cạnh ghế dài, ông choán hết cả nhà. Nhưng với La Rô, ông hiền như đứa trẻ. Thoáng nom thấy chiếc hoa hay con chim nhỏ nào, ông phát ra tiếng cười dòn dã ngay, mở rộng hết mồm, tiếng cười này ông không lượng được mau chậm dài ngắn bao nhiêu, nhưng khi nào cũng kết thúc bằng tiếng nấc. Bấy giờ, lắng dịu rồi, ông quay nhìn hồi lâu về phía nghĩa trang già đời:
-Con bé tôi, tội nghiệp...