CONCEPT trong Kiến trúc! - Thảo luận cách tạo concept

Tôi quan niệm concept như cái "hồn" trong khi công trình là "thể xác". Công trình như những con nguời khác nhau. Để cảm nhận cái hồn của một con nguời, tôi phải thật hiểu nguời đó.
Phân tích hiện trạng như phân tích vị trí xã hội nguời đó. Tìm hiểu về tính cách nguời đó như tìm hiểu bản chất công trình.
--------------
Tôi nghĩ chúng ta nên lấy ví dụ và bàn cụ thể cách nào để xây concept. Tôi lấy một ví dụ về concept đề tài nhà hẹp của tôi để các bạn góp ý.
Khi nghĩ về đề tài nhà hẹp, với 2.2m giữa 2 bức tuờng 12m, tôi nghĩ về những con hẻm tại Sài Gòn. 1m, 2m, v.v...đều là hẻm, nhưng sao hẻm SG không chật chội với cafe cóc, sao không thấy chật chội với những quán bún riêu. Tôi thích loại không gian ấy, thấy chật mà không không chật. Con hẻm 2.2m là khá lớn so vời hẻm SG. Vì sao không thử phân tích không gian hẻm?
Câu trả lời vì hẽm có những lồi lõm nhà 2 bên, có khoảng mở 2 đầu hẻm, khoảng mở trên trời, và giao thông thẳng tuyến. Đó là concept căn nhà hẻm của tôi, vời mật đứng thứ 3 mở rộng. Với khoảng lệch tầng. Bài của azizou va thuyha đã chứng minh đều đó, cái không gian thoáng và thoải mái của một con hẻm 2.2m.
Vài ý mạo muội, mong các bạn góp thêm. Theo tôi, lấy vì dụ thực tế là tốt nhất....

concept .a general notion; an abstract idea (the concept ofevolution).
.colloq. an idea or invention to help sell orpublicize a commo***y (a new concept in swimwear).
.Philos. anidea or mental picture of a group or class of objects formed bycombining all their aspects. [LL conceptus f. concept-: seeconceive]

Toi nghi rang moi nguoi deu co cach tu duy khac nhau de di den mot concept. Toi cho rang concept co nhieu cach hinh thanh. Co nhung concept co y tuong lon bao trum va co tinh he thong cao, co concept bat nguon tu nhung chi tiet nho day ngau hung. Tuy thuoc vao dieu kien, muc tieu, mong muon trong xay dung ma chung ta xay dung cac concept nhu the nao.
Giong nhu toi dang thiet ke mot ngoi nha cho 1 nha van. Ong ta thich co dau an hien dai nhung cung la nguoi hoai co, thich cay canh... va nhung khong gian rieng de doc sach, cham soc cay. Toi phai tiep xuc lau voi ong ta de nam bat duoc dieu gi do ngoai nhung thu gi ra giay. Co the la mot trong cac chi tiet do se la khoi dau cho cai concept cua toi.
Tôi đồng ý vói của a Goblue. Đúng là phần concept quyết định phần hồn của tác phẩm. Nhờ có sự "bao phủ" của concept mà bạn có thể tiến hành triển khai nó dễ dàng, nó ra rất nhanh.
Tadao Ando la mot nguoi co cach tao ra concept ma tôi rất thich. Thay vi phac hoạ ra giấy các nghiên cứu và chinh sửa, co, keo các hinh trên bản ve thi Ando chỉ tư duy tổng hợp, danh thời gian nghĩ về nó, thường xuyên trao đổi, thảo luận, hướng dẫn đồng nghiệp. Đột xuất vao thời điểm "chín" tự cái concept nó sẽ sinh ra hoan chỉnh. Theo Ando nói có những cái mất cả năm chưa tự chui ra được.(Ở Việt chắc chắn mất hợp đồng!!)
Tôi có mấy lời trao đổi, mọi người trao đổi thêm cho ae mwỏ rộng kiến thức.
Chuc vui vẻ!
BB

Mạn phép post piếc linh tinh tý, ngứa nghề quá Tôi cũng thích tiếp cận khái niệm concept như là những ý tưởng ban đầu của công trình hơn là 1 "khái niệm KT", nghe nó nặng nề, đao búa quá
Đây là 1 vài concept của tôi cách đây 1.5 năm, từ đấy chở đi tôi k còn Design nữa nên k có công trình update, các pác thông cảm xem version cũ nhá

Cái mà bạn longbanana post lên là Phương Án Thiết Kế hoàn chỉnh rồi!
Hôm nay post thêm một ví dụ khác về Design Concept.
VOLVO YCC (Your Concept Car)
KHI PHỤ NỮ THAM GIA THIẾT KẾ XE HƠI CHO CHÍNH MÌNH
Theo GENEVA (AP) ?" Hãng xe hơi Volvo cách đây 14 tháng đã quyết định cho phép hơn 100 nhân viên nữ của họ tham gia thiết kế một mẫu xe hơi mới phù hợp với nhu cầu của phụ nữ. Công việc đã được hoàn thành bởi một nhóm nòng cốt gồm 120 người, có lúc lên tới 140. Nhóm này có 80% là phụ nữ, lấy từ mọi bộ phận của công ty, làm việc không thường xuyên. Hãng Volvo, một phần của Ford Motor, hiện có 28,159 nhân viên toàn cầu, 20% số đó là phụ nữ.
A. Một số lý luận:
- Hans-Olov Olsson, chủ tịch và giám đốc điều hành của hiệp hội xe hơi Thụy Điển, đã nói rằng:
+ Nỗ lực trên là hợp theo một lô-gíc rằng nền công nghiệp vốn đang bị nam giới thống trị này vẫn không ngừng cố gắng thu hút khách hàng nữ.
+ Khi chúng ta thoả mãn được sự mong đợi của phụ nữ, thì đượng nhiên sẽ thoả mãn các mong đợi của nam giới.
- Phụ nữ độc lập và ... độc thân ngày càng đông, thời gian độc thân dài, tức là họ làm việc lâu hơn và dùng xe cá nhân nhiều hơn.
B. Design Concept :
Một chiếc xe dành cho phụ nữ (độc thân, trong độ tuổi làm việc, chưa có con).
C. Với câu hỏi đặt ra: "Phụ nữ muốn gì?", và đội ngũ phụ nữ đông đảo tham dự thiết kế, Design Concept đó được nghiên cứu, phát triển thêm thành những tiêu chí cụ thể hơn như:
1. Giải pháp chứa đồ thông minh.
2. Ra vào xe dễ dàng
3. Tầm nhìn tốt
4. Khả năng cá nhân hoá chiếc xe.
5. Đậu xe dễ dàng, có hỗ trợ
6. Ít phải quan tâm đến bảo trì, lau chùi, dọn dẹp
....
và các tiêu chí căn bản của một chiếc xe hơi (an toàn, môi trường, tiện dụng ... )
D. Các giải pháp cụ thể:
1. Dầu máy chạy thoải mái tới 31000 km mới cần thay.
2. Tới thời điểm bảo trì máy móc, chiếc xe tự động gửi tin nhắn không dây vào trang web của một trung tâm bảo hành, để trung tâm đó thông báo tới người sử dụng.
3. Không có nắp thùng máy, thay vào đó là một thùng liền lạc, việc mở thùng dành cho thợ máy.
4. Hệ thống nhiên liệu của xe thể thao, van mở tiếp liệu an toàn đặc biệt dùng roller-ball, không có nắp (khỏi quên đóng). Một hệ thống chùi rửa miệng bình xăng với thùng nước lau chùi được đặt kế bên.
5. Máy xe dùng hai loại nhiên liệu, lai giữa Điện và Xăng. Máy xe thuộc loại Low-E, ít ô nhiễm. Máy tự động tạm tắt khi đứng yên để giảm khí thải.
6. Hai cửa kiểu cánh chim giúp dễ dàng sử dụng ngăn chứa đồ dưới ghế trước và chui vào hàng ghế sau
7. Ghế sau kiểu nhà hát, mặt ghế gấp lên, tạo chỗ để đồ phía dưới. Hai ghế này cũng gấp xuống được để tạo khoảng trống phía sau.
8. Vỏ trùm ghế và thảm thay đổi được
9. Dùng kính và nước sơn chống bẩn (repellant)
10. Bộ cảm biến giúp đậu xe dễ dàng. Bộ này có thể chiếm quyền điều khiển tay lái để giúp xe đậu thẳng thớm.
11. Thắng tay bằng điện, vì thế khoảng trống giữa hai ghế trước được giải phóng.
12. Vỏ xe là loại run-flat. Thủng một lỗ à, chuyện nhỏ!
13. Gối dựa đầu phù hợp với tóc thắt bím đuôi ngựa. (Trời ạ!)
14. Khi đụng xe, bàn đạp rút lại tránh làm bị thương chân nữ thí chủ.
15. Ghế ngồi, gương, và các bộ phận khác tự động điều chỉnh cho vừa người. Ghế tự lùi ra để ngồi vào dễ dàng, (giảm việc bị "dòm xéo" khi mặc váy ngắn)
16. Ngăn chứa đồ lớn có khoá, thùng rác, hộp giữ đồ lạnh.
... và nhiều thứ lỉnh kỉnh khác nữa ...




Và Thượng Đế đã tạo ra người phụ nữ
Và rồi Volvo đã tạo ra Volvo YCC
Và ...
Nguồn:
http://www.usatoday.com/money/autos/2004-03-02-ycc_x.htm
http://www.usatoday.com/money/autos/2003-12-15-volvo-cover_x.htm
http://www.edmunds.com/news/autoshow/articles/101372/page018.html
http://www.channel4.com/4car/feature/motorshows/geneva2004/volvo-ycc.html
http://auto.howstuffworks.com/volvo-concept1.htm
Được Adamour sửa chữa / chuyển vào 22:29 ngày 31/10/2005

Vâng, concept chính là ý tưởng chính, là cái xương sống xuyên suốt của thiết kế. Như ví dụ về chiếc xe Volvo YCC ở trên, những giải pháp sau cùng đều mang dáng dấp của ý tưởng gốc, giải quyết vấn đề mà ý tưởng gốc đưa ra. Ở đây có một trình tự làm việc rất khoa học, cái trước là bắt nguồn của cái sau, và cái sau thể hiện ý tưởng ban đầu, không lệch lạc. Đó chính là hướng đến sự "vẹn toàn" (consistent) của thiết kế.
Con người có nhu cầu vô hạn. Một thiết kế này có thể là hợp với người này, nhưng không hợp với người kia. Phải chăng một concept sẽ là cứu cánh cho các thiết kế, nhằm tạo ra một môi trường cụ thể cho các đánh giá chuyên môn về đồ án? Không thể giải quyết tất cả các bài toán xảy ra trong cuộc sống, và một đề tài nghiên cứu khoa học "khéo léo" bao giờ cũng đặt ra một giới hạn thích hợp, để khỏi "bơi" trong quá nhiều vấn đề. Cũng như thế, một concept phải chăng chính là cách để "gạt phăng" những đòi hỏi khác vượt quá phạm vi giải quyết của phương án. Cuộc thi nhà 2m đã để lại nhiều vấn đề đáng suy nghĩ, một trong số đó là sự cần thiết của một concept thiết kế.
Tiếp tục với những suy nghĩ trên, theo tôi, một đề bài thiết kế kiểu "đề đóng" bao giờ cũng có một cái khung ban đầu gồm nhu cầu (hướng đến tương lai) và hiện trạng (liên quan đến quá khứ và hiện tại). (Đối với bài thiết kế "đề mở", hiện trạng chính là cái khung, còn nhu cầu là cái phải chờ nghiên cứu, xác định trước khi đi các bước xa hơn.) Từ cái khung đó các tiêu chí sẽ hình thành, tạo ra một hay nhiều hướng cho thiết kế. KTS sẽ chọn những hướng đã biết, hay là tìm thấy những hướng vô hình nằm bên trong cái khung đó, và đề ra các giải pháp, đó chính là sáng tạo. Sáng tạo trong giới hạn nhằm giải quyết vấn đề cụ thể. Những tương tác giữa giải pháp và tiêu chí sẽ củng cố giải pháp tốt, loại bỏ giải pháp không phù hợp. Kết quả sẽ là một tập hợp những giải pháp nằm trong cái "khung" được xây dựng bằng nhu cầu và hiện trang trên kia.
Cái "khung" đó phải chăng là concept?
Vài suy nghĩ, mong có hồi âm.

Theo tôi, khi cố gắng giải quyết một đề bài "đóng", người thiết kế có thể "mở" chính cái đề bài ra (open itself), từ đó những concept tiếp cận được sẽ mang tính đa chiều và sáng tạo, vượt qua sự giới hạn của đề bài gốc ban đầu. Chúng ta sáng tạo và mở rộng "cái khung" chứ không hoàn toàn phụ thuộc vào nó. Chính vì vậy, để chọn lọc được hướng tiếp cận nào chủ đạo và phát triển nó theo những giải pháp đa phương là một điều khó.
The best way to predict the future is to invent it !
Được hot_heart sửa chữa / chuyển vào 13:23 ngày 01/11/2005

Tôi thấy ví dụ của Adamour đưa ra được đấy chứ. Khá cụ thể và dể hiểu! Cái khái niệm Concept có lẽ tuỳ thuộc cách hiểu của mổi người dựa trên khái niệm cơ bản được dịch ở từ điển, từ đó mỗi người có cách vận dụng riêng để đạt được kết quả cuối cùng.
Tôi có ý kiến này, đó là khi đưa ra một topic hay objective nào đó, hầu hết mọi người đều thoả luận, tranh cãi,...điều đó rất có ích. Nhưng hầu hết chỉ dừng lại ngang đó và kết thúc. Nếu như Những topic đó được một ai đó kết luận, rút ra những bài học hay kinh nghiệm một cách có hệ thống thì sẽ tốt hơn và giúp cho các thành viên hiểu rõ hơn cũng như đở phải lan man mò mẫm...

Nếu như thảo luận thuyết phục, có dẫn chứng cụ thể, và có trách nhiệm, thì sẽ có nhiều khả năng đi được tới một kết luận nào đó. Và không cần mong chờ ai khác, chính những người tham gia sẽ tìm ra kết luận cho mình.