Cửa Ô Hà Nội Hà Nâi vưi bao nhiêu cảa ô, chóng ta đưđc bi.t qua bài hát cña Văn Cao cÊ câu: "Năm cảa ô đÊn màng đoàn quân ti.n v'.........", và còng ch~ bi.t hi-n nay cYn mât cảa ô duy nhSt cYn lại cái cƯng ba cảa như cƯng thành. Theo nhà sả hÔc Bi-t Lam Tr?n Huy Bá trÝch bản đƠ Hà Nâi năm Minh Mạng 12 (1831) th- Hà Nâi cÊ 16 cảa ô, đ?t tên theo làng theo tƯng. MĐi cảa ô thêi Sy cÊ lÏ là mât chi.c cƯng ngày mô đêm đÊng bôi mĐi phưêng như mât làng, khÐp kÝn, cÊ cây cÊ rào, cÊ tu?n đinh canh phYng đ" ngăn ngàa đạo chÝch và dO chàng hoả hoạn. Ngưêi Hà Nâi tà giãa th. kằ XX trô đi đã không cYn nhi'u ngưêi bi.t đ.n nhãng cảa ô đã mai mât vào thêi gian, ch-m đi trong quá khá. Nhãng Tây Luông (sau Nhà hát Lưn) Thuắ Chương (đ?u Quán Thánh-Thuắ Khuê) Đông Yên (Hàng Cau-Hàng BO) Mẳ Lâc (đ?u Hàng Bạc) Tràng Thanh (Hàng Mắm) Phóc Lâm (Hàng Đ<u) Thạch Khăi (Hàng Than) Yên T~nh (dăc Hàng Than) Nhân Hoà (Hàn Thuyên).... rƠi ch~ cYn mang máng như nhãng hoài ni-m đ'p, đÊ là nhãng cảa ô Yên Phô, ĐƠng L?m, Chđ Dàa, C?u D'n, Đăng Mác, C?u GiSy... và cảa ô cYn lại cái cƯng duy nhSt: Ô Quan Chưông. Ô ĐƠng L?m: ChĐ ngã tư Đại CƠ Vi-t - Kim Liên Ô Chđ Dàa: V' phÝa tây, Nơi cÊ cái chđ nhĂ bÐ tàng mât thêi hÔp dưưi bÊng dàa lao xao bát ngát, d?n tưi Trại TÊc, Trại Nhãn... xuôi sang phÝa bên kia là con đê La Thành. Ô C?u D'n: Phă Hu. năi vưi Bạch Mai Ô Đông Mác: ô t<n cïng phă LY Đóc, chĐ g?p phă Lương Yên, ngày xưa là mât cảa ô. Cảa ô đÊ mô ô đóng gÊc Đông nam cña toà thành đSt vYng giãa bao quanh khu đông dân cư cña kinh thành Thăng Long xưa và cÊ nhi'u tên gÔi khác nhau, tên Đông Mác là tên gÔi nôm na cña cảa ô này. Ô C?u GiSy: Ô Quan Chưông: Ngay cạnh chđ ĐƠng Xuân, mât cảa ô duy nhSt cYn lại cái cƯng ba cảa như cƯng thành, cÊ vÔng l?u, bằng gạch vƠ nâu đĂ, cÊ cả tSm bia đá cña TƯng đăc Hoàng Di-u cho dạngnăm 1882 cSm ng?t binh lÝnh quan nha không đưđc sách nhi"u ngưêi dân qua lại đây vào thành. CƯng ô đưđc xây dạng năm 1749, hơn hai trăm năm rƠi, là cháng nhân cña lzch sả và tSm bia đá kia trăm năm chưa mYn.......... Ô Yên Hoa: Nay là Yên Phô, ô Yên phô là nơi mà đào Nh ĐặỏằÊc sỏằưa chỏằa bỏằYi - Admin on 08/05/2001 06:43:46
Hà Nội với bao nhiêu cửa ô, chúng ta được biết qua bài hát của Văn Cao có câu: "Năm cửa ô đón mừng đoàn quân tiến về.........", và cũng chỉ biết hiện nay còn một cửa ô duy nhất còn lại cái cổng ba cửa như cổng thành. Theo nhà sử học Biệt Lam Trần Huy Bá trích bản đồ Hà Nội năm Minh Mạng 12 (1831) thì Hà Nội có 16 cửa ô, đặt tên theo làng theo tổng. Mỗi cửa ô thời ấy có lẽ là một chiếc cổng ngày mở đêm đóng bởi mỗi phường như một làng, khép kín, có cây có rào, có tuần đinh canh phòng để ngăn ngừa đạo chích và dè chừng hoả hoạn. Người Hà Nội từ giữa thế kỷ XX trở đi đã không còn nhiều người biết đến những cửa ô đã mai một vào thời gian, chìm đi trong quá khứ. Những Tây Luông (sau Nhà hát Lớn) Thuỵ Chương (đầu Quán Thánh-Thuỵ Khuê) Đông Yên (Hàng Cau-Hàng Bè) Mỹ Lộc (đầu Hàng Bạc) Trừng Thanh (Hàng Mắm) Phúc Lâm (Hàng Đậu) Thạch Khối (Hàng Than) Yên Tỉnh (dốc Hàng Than) Nhân Hoà (Hàn Thuyên).... rồi chỉ còn mang máng như những hoài niệm đẹp, đó là những cửa ô Yên Phụ, Đồng Lầm, Chợ Dừa, Cầu Dền, Đống Mác, Cầu Giấy... và cửa ô còn lại cái cổng duy nhất: Ô Quan Chưởng. Ô Đồng Lầm: Chỗ ngã tư Đại Cồ Việt - Kim Liên Ô Chợ Dừa: Về phía tây, Nơi có cái chợ nhỏ bé từng một thời họp dưới bóng dừa lao xao bát ngát, dẫn tới Trại Tóc, Trại Nhãn... xuôi sang phía bên kia là con đê La Thành. Ô Cầu Dền: Phố Huế nối với Bạch Mai Ô Đông Mác: ở tận cùng phố Lò Đúc, chỗ gặp phố Lương Yên, ngày xưa là một cửa ô. Cửa ô đó mở ở đúng góc Đông nam của toà thành đất vòng giữa bao quanh khu đông dân cư của kinh thành Thăng Long xưa và có nhiều tên gọi khác nhau, tên Đông Mác là tên gọi nôm na của cửa ô này. Ô Cầu Giấy: Ô Quan Chưởng: Ngay cạnh chợ Đồng Xuân, một cửa ô duy nhất còn lại cái cổng ba cửa như cổng thành, có vọng lầu, bằng gạch vồ nâu đỏ, có cả tấm bia đá của Tổng đốc Hoàng Diệu cho dựngnăm 1882 cấm ngặt binh lính quan nha không được sách nhiễu người dân qua lại đây vào thành. Cổng ô được xây dựng năm 1749, hơn hai trăm năm rồi, là chứng nhân của lịch sử và tấm bia đá kia trăm năm chưa mòn.......... Ô Yên Hoa: Nay là Yên Phụ, ô Yên phụ là nơi mà đào Nhật Tân, quất Nghi Tàm, hoa Tứ Tống ... phải vượt qua mà vào Hà Nội... Despair is not Hopeless!
