Cùng nhau viết về Lạng Sơn: phong cảnh, con người và nhất là con gái xứ Lạng

Bây giờ anh mà về LS, ra NEW ngồi ngắm hồ Phai Loạn thì còn thấy thơ mộng ... dã man luôn nhé! Nhất là buổi chiều, nắng hay mưa ngồi bên hồ đều thấy bình yên lắm!

To NTQN : Vẫn biết là bây giờ nhiều đổi thay nhưng chẳng bao giờ hình dung dc nó nhu thế nào đâu.Rất cảm ơn bạn đã cho minh biết thêm về quê hương,nhưng nhìn vào mấy tấm hình của các bạn gửi lên của một goc phố LS ( hình như là HV) mình hơi bị thất vọng vì cảnh trí xây dựng của phố phường thật là không cảnh quan chút nào,quán xá chăng mái tùm lum không còn vẻ đẹp thơ mộng ngày xưa lẫn phong cách hiện đại của các nước phát triển.

To NTQN : Vẫn biết là bây giờ nhiều đổi thay nhưng chẳng bao giờ hình dung dc nó nhu thế nào đâu.Rất cảm ơn bạn đã cho minh biết thêm về quê hương,nhưng nhìn vào mấy tấm hình của các bạn gửi lên của một goc phố LS ( hình như là HV) mình hơi bị thất vọng vì cảnh trí xây dựng của phố phường thật là không cảnh quan chút nào,quán xá chăng mái tùm lum không còn vẻ đẹp thơ mộng ngày xưa lẫn phong cách hiện đại của các nước phát triển.

Gửi Nguyenthiquynhnga và các bạn,
Nếu chúng mình nói rằng cây cầu Kỳ Lừa cổ kính thì QFR e rằng không chính xác đâu. Cây cầu Kỳ Lừa cũ đã bị phá sập hồi chiến tranh biên giới 2/1979. Diện mạo của cầu Kỳ Lừa ngày nay là diện mạo của cây cầu được xây dựng lại. Cầu Kỳ Lừa ngày xưa chắc chắn phải làm cho cả tàu hỏa chạy qua chứ nhỉ? Chắc chắn là thế.
Theo những gì mình còn nhớ lại thì khoảng 10 năm trước, đứng trên cầu Kỳ Lừa còn nhìn rõ mố cầu bên tỉnh của cây cầu cũ. Nếu điều nghi ngờ của mình là đúng thì cây cầu cũ nằm ở phía hạ lưu, cách khoảng 30 - 50m so với cây cầu mới bây giờ. Các bạn khác có thể xác nhận giúp mình điều này được không? Có ai có ảnh cây cầu Kỳ Lừa cũ thì post lên đây nhé (mình tin là trong bảo tàng tỉnh Lạng Sơn chắc chắn sẽ có).
Trong tương lai, mình nghĩ rằng khu vực giữa 2 cây cầu Đông Kinh, Kỳ Lừa và đoạn đường Hùng Vương nằm giữa đó sẽ được quy hoạch lại. Các bạn có thấy rằng đi trên cầu Đông Kinh từ thị xã sang bên tỉnh rất khó rẽ trái, rẽ phải không? Mà ở đó, đường Hùng Vương quá rộng, đèn xanh, đèn đỏ có vẻ như hơi bất tiện.

Gửi Nguyenthiquynhnga và các bạn,
Nếu chúng mình nói rằng cây cầu Kỳ Lừa cổ kính thì QFR e rằng không chính xác đâu. Cây cầu Kỳ Lừa cũ đã bị phá sập hồi chiến tranh biên giới 2/1979. Diện mạo của cầu Kỳ Lừa ngày nay là diện mạo của cây cầu được xây dựng lại. Cầu Kỳ Lừa ngày xưa chắc chắn phải làm cho cả tàu hỏa chạy qua chứ nhỉ? Chắc chắn là thế.
Theo những gì mình còn nhớ lại thì khoảng 10 năm trước, đứng trên cầu Kỳ Lừa còn nhìn rõ mố cầu bên tỉnh của cây cầu cũ. Nếu điều nghi ngờ của mình là đúng thì cây cầu cũ nằm ở phía hạ lưu, cách khoảng 30 - 50m so với cây cầu mới bây giờ. Các bạn khác có thể xác nhận giúp mình điều này được không? Có ai có ảnh cây cầu Kỳ Lừa cũ thì post lên đây nhé (mình tin là trong bảo tàng tỉnh Lạng Sơn chắc chắn sẽ có).
Trong tương lai, mình nghĩ rằng khu vực giữa 2 cây cầu Đông Kinh, Kỳ Lừa và đoạn đường Hùng Vương nằm giữa đó sẽ được quy hoạch lại. Các bạn có thấy rằng đi trên cầu Đông Kinh từ thị xã sang bên tỉnh rất khó rẽ trái, rẽ phải không? Mà ở đó, đường Hùng Vương quá rộng, đèn xanh, đèn đỏ có vẻ như hơi bất tiện.

(tiếp theo phần trước)
+ Chị cho đĩa muống xào tỏi, đĩa thịt kho đậu và một chai Vạn Lực.
+ Úi chết, em thôi anh ạ. Em còn trẻ lắm lố. Anh gọi thế, em mà "chống ề" là phải tội anh chết đấy. Em là cứ bắt đền đấy lố. Quay lại nhìn em một cái đã nào. Ối giời, mặt lại còn đỏ bừng lên cả thế kia, bia thì chưa uống?
+ Con ranh, chỉ được cái nhanh nhảu đoảng. Bia thì chưa lấy, chỉ nhí nhách, nhí nhách là không ai bằng. A`, mà em thích uống đá hay là thích uống bia lạnh?
+ Có bia lạnh hả chị, thế thì nhất đấy. Chị cho em thêm gói Hero.
+ Hero nhà vừa hết, chiều mới đi lấy được. Em hút tạm Ngựa Trắng nhé. Trên này thanh niên cũng hay hút Ngựa Trắng, tất nhiên họ không hút nhiều như Hero.
+ Không sao chị ạ. Em chưa dùng Ngựa Trắng bao giờ, cũng nên thử một gói cho biết.
Bật nắp chai bia Vạn Lực, tôi nghiêng miệng chai vào thành cốc. Dòng bia vàng rực, lăn tăn bọt chảy từ từ vào chiếc cốc thủy tinh màu xanh. Ngày ấy, ở các quán ăn, người ta chỉ dùng 2 loại cốc thủy tinh, một loại là cốc trắng Liên Xô 250ml, loại kia là cốc thủy tinh màu xanh do ta làm thủ công khoảng chừng 330ml. Tôi thích loại bia này ở cái màu vàng rực và nhất là độ cồn đậm. Tất nhiên phải là loại bia Vạn Lực xịn, chứ còn rởm thì chua lắm, nói vô phép, nó khai như nước ?ái bò, đấy là bạn bè của tôi thường kinh nghiệm mà nói như thế.
Tôi móc bật lửa châm điếu thuốc, Ngựa Trắng, cái tên cũng ngồ ngộ nhỉ. À thì ra thuốc của mấy đồng chí Tung Của, thảo nào. Ngày xưa có Mèo Đen, Mèo Nâu, nên các tồng chí lày nại nghĩ ra cái tò Ngựa Trắng. Mùi khá sang kiểu như Hero, khói cũng xanh nhưng hơi đục, không đặc và kém đậm hơn so với Vina(taba) ở dưới Hà Nội, hơi khét. Nhưng công bằng mà nói thì hút khá hơn so với Sour(venir).
Cô bé vừa nhí nhách với tôi khi nãy mang đồ ăn tới. Đĩa rau muống xào vẫn còn bốc khói, mùi tỏi thơm lừng làm cho cái dạ dày của tôi đã rỗng lại càng trở nên cồn cào tợn,... tôi tợp vội thêm một ngụm bia. Đậu phụ, rán vàng được sốt cà chua lẫn thịt cũng vẫn còn nóng hôi hổi.
+ Mời anh. Cơm và canh em sẽ lấy sau cho nóng. Anh thử xem rau muống em xào có ngon bằng ở dưới xuôi không nhé.
+ Trông tuyệt vời lắm, chắn chắn sẽ rất ngon lành. A`, cho anh xin lỗi vì nhỡ lời khi nãy.
+ Vâng, cảm ơn anh, thấy anh lạ lạ, em cũng muốn đùa một chút. Anh thông cảm.
Rau muống xào tỏi, một món ăn bình dân mà chúng ta có thể ăn ở bất cứ nơi nào trong các quán ăn bình dân ở Việt Nam, đồng thời cũng là một trong những món chủ lực từ đầu mùa hè cho đến cuối mùa thu trong các bếp ăn tập thể của các trường Đại học ?" Trung cấp ở Hà Nội và các tỉnh, thành phố khác, tôi đã từng ăn đến phát ngán. Nhưng ở Lạng Sơn món ăn này được xào và trình bày theo một kiểu riêng, khi ăn, bạn cũng có những cảm nhận rất khác. Ở đây, sau khi cho mỡ nước vào chảo và đảo cho tỏi chín có mùi thơm, người ta cho rau muống vào xào cả cây (15 ?" 20cm). Cho bột canh và mắm nêm vừa phải và đảo theo chiều ngang của thân rau, có nghĩa là chiều dài của cây rau vẫn được giữ nguyên. Khi chín tới, rau muống xào được lấy ra và cho vào đĩa bầu dục chứ không phải là đĩa tròn như những nơi khác. Rau chín tới ăn ngon, giòn nhưng vẫn đủ mềm mại, không quá khô.
Điểm khác cơ bản của rau muống xào Lạng Sơn tôi được ăn ở cái quán nhỏ ngày ấy so với những quán khác và so với ở những nơi khác (phải sau một tuần tôi mới được biết) đó là chị chủ quán chỉ dùng rau nhà mình, do chị tự trồng và chăm bón trong vườn để phục vụ khách hàng. Khác hoàn toàn với rau muống trồng ở dưới ruộng trũng, thả dưới ao, hồ, loại rau trồng trên vườn khô có thân cứng hơn, lá vừa phải không quá to, thân đều. Khi xào nên, ta ăn sẽ thấy dòn và dai. Rau trồng trên vườn nhà do mình chủ động tưới nước, giữ nước vừa đủ ẩm còn có ưu điểm đỡ bị chát hoặc không quá nhũn, sũng (cộng rau chứa nhiều nước) như rau muống thả dưới ruộng trũng, hoặc dưới đầm hồ.
Cái quán nhỏ ngày ấy nằm ở khu vực cổng chợ Đông Kinh bây giờ, nằm trong diện giải tỏa trước khi người ta khánh thành chợ. Mấy năm sau lên thăm Lạng Sơn thì chẳng thấy nữa. Mà người Lạng Sơn bây giờ cũng giàu có rồi, xành điệu rồi, chắc chẳng còn ai để đất vườn trồng rau muống mà bán nữa. Nhà chị ấy có một sào mười thước vườn, chỉ đi quá khách sạn Đông Kinh một đoạn về phía trường TCTC trên đường Nguyễn Du là đến thôi. Mà cũng chẳng còn ai lẩn thẩn như tôi ngày ấy, lên đến xứ Lạng lại kết cái món rau muống xào đến nỗi phải sau hơn một tuần mới được biết nguyên do vì sao rau muống ở quán đấy ngon lạ thế. Con gái xứ Lạng khéo tay thì đã đành.
Được QuaFeRo sửa chữa / chuyển vào 18:25 ngày 14/10/2004

(tiếp theo phần trước)
+ Chị cho đĩa muống xào tỏi, đĩa thịt kho đậu và một chai Vạn Lực.
+ Úi chết, em thôi anh ạ. Em còn trẻ lắm lố. Anh gọi thế, em mà "chống ề" là phải tội anh chết đấy. Em là cứ bắt đền đấy lố. Quay lại nhìn em một cái đã nào. Ối giời, mặt lại còn đỏ bừng lên cả thế kia, bia thì chưa uống?
+ Con ranh, chỉ được cái nhanh nhảu đoảng. Bia thì chưa lấy, chỉ nhí nhách, nhí nhách là không ai bằng. A`, mà em thích uống đá hay là thích uống bia lạnh?
+ Có bia lạnh hả chị, thế thì nhất đấy. Chị cho em thêm gói Hero.
+ Hero nhà vừa hết, chiều mới đi lấy được. Em hút tạm Ngựa Trắng nhé. Trên này thanh niên cũng hay hút Ngựa Trắng, tất nhiên họ không hút nhiều như Hero.
+ Không sao chị ạ. Em chưa dùng Ngựa Trắng bao giờ, cũng nên thử một gói cho biết.
Bật nắp chai bia Vạn Lực, tôi nghiêng miệng chai vào thành cốc. Dòng bia vàng rực, lăn tăn bọt chảy từ từ vào chiếc cốc thủy tinh màu xanh. Ngày ấy, ở các quán ăn, người ta chỉ dùng 2 loại cốc thủy tinh, một loại là cốc trắng Liên Xô 250ml, loại kia là cốc thủy tinh màu xanh do ta làm thủ công khoảng chừng 330ml. Tôi thích loại bia này ở cái màu vàng rực và nhất là độ cồn đậm. Tất nhiên phải là loại bia Vạn Lực xịn, chứ còn rởm thì chua lắm, nói vô phép, nó khai như nước ?ái bò, đấy là bạn bè của tôi thường kinh nghiệm mà nói như thế.
Tôi móc bật lửa châm điếu thuốc, Ngựa Trắng, cái tên cũng ngồ ngộ nhỉ. À thì ra thuốc của mấy đồng chí Tung Của, thảo nào. Ngày xưa có Mèo Đen, Mèo Nâu, nên các tồng chí lày nại nghĩ ra cái tò Ngựa Trắng. Mùi khá sang kiểu như Hero, khói cũng xanh nhưng hơi đục, không đặc và kém đậm hơn so với Vina(taba) ở dưới Hà Nội, hơi khét. Nhưng công bằng mà nói thì hút khá hơn so với Sour(venir).
Cô bé vừa nhí nhách với tôi khi nãy mang đồ ăn tới. Đĩa rau muống xào vẫn còn bốc khói, mùi tỏi thơm lừng làm cho cái dạ dày của tôi đã rỗng lại càng trở nên cồn cào tợn,... tôi tợp vội thêm một ngụm bia. Đậu phụ, rán vàng được sốt cà chua lẫn thịt cũng vẫn còn nóng hôi hổi.
+ Mời anh. Cơm và canh em sẽ lấy sau cho nóng. Anh thử xem rau muống em xào có ngon bằng ở dưới xuôi không nhé.
+ Trông tuyệt vời lắm, chắn chắn sẽ rất ngon lành. A`, cho anh xin lỗi vì nhỡ lời khi nãy.
+ Vâng, cảm ơn anh, thấy anh lạ lạ, em cũng muốn đùa một chút. Anh thông cảm.
Rau muống xào tỏi, một món ăn bình dân mà chúng ta có thể ăn ở bất cứ nơi nào trong các quán ăn bình dân ở Việt Nam, đồng thời cũng là một trong những món chủ lực từ đầu mùa hè cho đến cuối mùa thu trong các bếp ăn tập thể của các trường Đại học ?" Trung cấp ở Hà Nội và các tỉnh, thành phố khác, tôi đã từng ăn đến phát ngán. Nhưng ở Lạng Sơn món ăn này được xào và trình bày theo một kiểu riêng, khi ăn, bạn cũng có những cảm nhận rất khác. Ở đây, sau khi cho mỡ nước vào chảo và đảo cho tỏi chín có mùi thơm, người ta cho rau muống vào xào cả cây (15 ?" 20cm). Cho bột canh và mắm nêm vừa phải và đảo theo chiều ngang của thân rau, có nghĩa là chiều dài của cây rau vẫn được giữ nguyên. Khi chín tới, rau muống xào được lấy ra và cho vào đĩa bầu dục chứ không phải là đĩa tròn như những nơi khác. Rau chín tới ăn ngon, giòn nhưng vẫn đủ mềm mại, không quá khô.
Điểm khác cơ bản của rau muống xào Lạng Sơn tôi được ăn ở cái quán nhỏ ngày ấy so với những quán khác và so với ở những nơi khác (phải sau một tuần tôi mới được biết) đó là chị chủ quán chỉ dùng rau nhà mình, do chị tự trồng và chăm bón trong vườn để phục vụ khách hàng. Khác hoàn toàn với rau muống trồng ở dưới ruộng trũng, thả dưới ao, hồ, loại rau trồng trên vườn khô có thân cứng hơn, lá vừa phải không quá to, thân đều. Khi xào nên, ta ăn sẽ thấy dòn và dai. Rau trồng trên vườn nhà do mình chủ động tưới nước, giữ nước vừa đủ ẩm còn có ưu điểm đỡ bị chát hoặc không quá nhũn, sũng (cộng rau chứa nhiều nước) như rau muống thả dưới ruộng trũng, hoặc dưới đầm hồ.
Cái quán nhỏ ngày ấy nằm ở khu vực cổng chợ Đông Kinh bây giờ, nằm trong diện giải tỏa trước khi người ta khánh thành chợ. Mấy năm sau lên thăm Lạng Sơn thì chẳng thấy nữa. Mà người Lạng Sơn bây giờ cũng giàu có rồi, xành điệu rồi, chắc chẳng còn ai để đất vườn trồng rau muống mà bán nữa. Nhà chị ấy có một sào mười thước vườn, chỉ đi quá khách sạn Đông Kinh một đoạn về phía trường TCTC trên đường Nguyễn Du là đến thôi. Mà cũng chẳng còn ai lẩn thẩn như tôi ngày ấy, lên đến xứ Lạng lại kết cái món rau muống xào đến nỗi phải sau hơn một tuần mới được biết nguyên do vì sao rau muống ở quán đấy ngon lạ thế. Con gái xứ Lạng khéo tay thì đã đành.
Được QuaFeRo sửa chữa / chuyển vào 18:25 ngày 14/10/2004

Chắc ai cufng biết câu hát na?y ,nhưng tiếc ră?ng chưa có ai viết vê? đê? ta?i na?y .
Ơ? lạngsơn chắc không một ai lại không biết vê? loại hoa qua? na?y nhất la? các bạn gái.
Cây sim ơ? LS rất mộc mạc gia?n đơn nhưng cufng rất chung thu?y như tên gọi cu?a nó,bơ?i vi? thân cây trông thô nhám lá cufng chă?ng có gi? đặc biệt nhưng hoa cu?a nó thi? lại mang một ma?u tím biếc,bất kê? thơ?i tiết na?o nó vâfn xanh va? tím ngắt. Nó thật gâ?n gufi biết bao với nhưfng tre? trâu khi rong ruô?i trên mi?nh con vật quý cu?a nha? nông sau giơ? tan trươ?ng, với đám con trai thi? đó la? kho vuf khí đạn dược đê? bắn nhau bă?ng súng pốp( súng bă?ng ống trúc nhô?i qua? sim non khi nô? đánh pốp một cái nên gọi la? súng pốp), nghịch hơn nưfa la? ném trộm qua? sim chín mọng va?o áo cu?a bạn gái cu?ng phươ?ng chăn trâu( âu cufng la? một cách gợi thân cu?a tuô?i học tro? tinh nghịch) hoặc ti?m hái một nắm hoa cu?ng một gói qua? chín mọng nga?y mai đem tặng bạn mi?nh ,thật la? thơ mộng pha?i không.
Nhưfng nga?y chợ phiên Ky? lư?a ( mu?ng 2 va? 7 âm lịch) các cô gái Ta?y va? Nu?ng gánh nhưfng gánh sim ra chợ bán không nhưfng kiếm dc nhưfng đô?ng ít o?i quý báu , nó co?n thê? hiện tính cách rất đặc trưng la? : các cha?ng trai ba?n ra chợ thươ?ng chọn nhưfng cô gái có gánh qua? sim na?o đâ?y đặn mưoi qua? như một đê? tán ti?nh va? hẹn gặp cuối nga?y
. Ơ? chợ phiên môfi loạiha?ng hóa thươ?ng có dafy riêng trông đẹp mắt nhất vâfn lại la? ha?ng qua? sim.Các ba? buôn ơ? dưới xuôi lên thi? cufng chọn đến hang sim đâ?u tiên bơ?i nó vư?a re? vư?a lạ ơ? dưới xuôi.
Va?i ca?m nghif vê? quê hương va? nhưfng món qua? nho? nhưng không bao giơ? wên

Chắc ai cufng biết câu hát na?y ,nhưng tiếc ră?ng chưa có ai viết vê? đê? ta?i na?y .
Ơ? lạngsơn chắc không một ai lại không biết vê? loại hoa qua? na?y nhất la? các bạn gái.
Cây sim ơ? LS rất mộc mạc gia?n đơn nhưng cufng rất chung thu?y như tên gọi cu?a nó,bơ?i vi? thân cây trông thô nhám lá cufng chă?ng có gi? đặc biệt nhưng hoa cu?a nó thi? lại mang một ma?u tím biếc,bất kê? thơ?i tiết na?o nó vâfn xanh va? tím ngắt. Nó thật gâ?n gufi biết bao với nhưfng tre? trâu khi rong ruô?i trên mi?nh con vật quý cu?a nha? nông sau giơ? tan trươ?ng, với đám con trai thi? đó la? kho vuf khí đạn dược đê? bắn nhau bă?ng súng pốp( súng bă?ng ống trúc nhô?i qua? sim non khi nô? đánh pốp một cái nên gọi la? súng pốp), nghịch hơn nưfa la? ném trộm qua? sim chín mọng va?o áo cu?a bạn gái cu?ng phươ?ng chăn trâu( âu cufng la? một cách gợi thân cu?a tuô?i học tro? tinh nghịch) hoặc ti?m hái một nắm hoa cu?ng một gói qua? chín mọng nga?y mai đem tặng bạn mi?nh ,thật la? thơ mộng pha?i không.
Nhưfng nga?y chợ phiên Ky? lư?a ( mu?ng 2 va? 7 âm lịch) các cô gái Ta?y va? Nu?ng gánh nhưfng gánh sim ra chợ bán không nhưfng kiếm dc nhưfng đô?ng ít o?i quý báu , nó co?n thê? hiện tính cách rất đặc trưng la? : các cha?ng trai ba?n ra chợ thươ?ng chọn nhưfng cô gái có gánh qua? sim na?o đâ?y đặn mưoi qua? như một đê? tán ti?nh va? hẹn gặp cuối nga?y
. Ơ? chợ phiên môfi loạiha?ng hóa thươ?ng có dafy riêng trông đẹp mắt nhất vâfn lại la? ha?ng qua? sim.Các ba? buôn ơ? dưới xuôi lên thi? cufng chọn đến hang sim đâ?u tiên bơ?i nó vư?a re? vư?a lạ ơ? dưới xuôi.
Va?i ca?m nghif vê? quê hương va? nhưfng món qua? nho? nhưng không bao giơ? wên

Ồ! chỗ đó gọi là quảng trường à, giờ mình mới biết, thực ra chỗ đó trước là ga tầu, nhưng cũng không cũ lắm, vì trước kia ga ở trước cổng đồn thị cơ, chỗ cung văn hoá thiếu nhi bây giờ. Nếu chịu khó để ý thì em sẽ thấy chạy song song với đường Trần Đặng Ninh từ cử a cung thiếu nhi về phía cầu vẫn còn một con đường mà trước đó là đường tầu, khu phía sau sở điện vẫn được nhiều người gốc thị xã gọi là khu kho muối

Cây cầu kỳ lừa hiện nay được xây sau trận lũ năm 86 , mấy năm trước thì cây cầu cũ bị lũ cuốn trôi vấn còn thấy ở dưới lòng sông, giờ thì chắc bị bán sắt vụ hết rồi.
Nhớ hồi nhỏ mỗi lần được mẹ cho đi chơi, khi qua cầu cứ phải bán dịt vào yên xe đạp để mẹ phải nặng nhọc dắt xe qua cây cầu treo, vì một lẽ đơn giản là câu cầu treo đó ván rất thưa, đi bộ trên đó thằng bé chỉ sợ dơi cả người xuống sông, mẹ cũng để yên cho ngồi trên xe vì sợ thằng bé làm rơi đôi dép mậu dịnh mới mua xuống sông. Ấy thế mà đến khi quay về thằng bé vẫn còn sợ và nằng nặc đòi mẹ chở về bằng đường cầu phao và khi về nhà khoe với chúng bạn là tao được đi cầu phao =)