Cuộc đời Thế Tôn và cuộc sống hiện sinh.

Nhà Tiên Tri
Viếng Thăm

Dựa vào dấu hiệu lúc sanh
Tiên tri các vị tài danh đoán rằng
Tương lai thái tử huy hoàng
Sau này nổi tiếng, vẻ vang vô cùng.
Có nhà ẩn sĩ trong rừng
Giỏi giang, thánh thiện tiếng lừng gần xa
Ông già tên A Tư Đà
Nghe tin quý tử, tìm ra thăm liền
Vào hoàng cung đứng lặng yên
Cạnh bên thái tử, ngắm nhìn thật lâu
Rồi trở ra mặt buồn rầu
Ngước nhìn tinh tú trên bầu trời cao
Ông già bật khóc nghẹn ngào
Khiến Vua, hoàng hậu xiết bao ngỡ ngàng
Vội vàng hỏi, giọng hoang mang:
"Có điềm xuất hiện xấu chăng thưa người?"
Nhà tiên tri vội trả lời:
"Muôn tâu Bệ Hạ xin ngài an tâm,
Băm hai tướng tốt vô ngần
Tám mươi vẻ đẹp tuyệt trần phô ra,
Tương lai thái tử nhà ta
Huy hoàng, đẹp đẽ, đúng là vĩ nhân!
Nếu mà nối nghiệp phụ thân
Chắc rằng thái tử thế chân của ngài
Làm Vua vĩ đại tuyệt vời
Trị vì đất nước khắp nơi an bình!
Nếu mà rời bỏ cung đình
Chắc rằng thái tử trở thành đạo sư
Tương lai rực rỡ vô bờ
Chúng sinh náo nức đón chờ ân nhân
Vị thầy cao quý bội phần
Đưa đường vào đạo, khai tâm cho người,
Nhận ra cảnh khổ cuộc đời
Chắc rằng thái tử sẽ rời hoàng cung
Ra đi tìm kiếm con đường
Không còn đau khổ, hết vương muộn sầu
Rồi đem giáo lý thâm sâu
Dạy cho bất cứ người nào muốn theo!"
Ông già nói tiếp buồn thiu:
"Đời tôi đã mất quá nhiều thời gian
Chưa tìm ra ánh đạo vàng
Giúp đời chấm dứt vô vàn khổ đau,
Tiếc rằng chẳng sống thêm lâu
Để còn học được đạo mầu! Buồn thay!
Về sau chính thái tử đây
Là người chỉ lối, là thầy khai tâm,
Mừng hoàng cung có vĩ nhân
Xiết bao siêu việt, bội phần vinh quang!"
Nhìn hài nhi, vẻ luyến thương
Ông già rời khỏi hoàng cung ra về.
Vua lòng sung sướng đê mê
Nghĩ thầm: "Thái tử trị vì giang sơn
Sau này rạng mặt quốc vương
Uy quyền một cõi, danh lừng vang xa
Rồi khi tới tuổi về già
Mới lo đến chuyện xuất gia tu hành"

Ma Da Hoàng Hậu Qua Đời

Ít ngày sau tại cung đình
Ma Da hoàng hậu bệnh tình nguy nan
Trước khi lìa cõi dương gian
Nhờ cô em gái đảm đang thay mình
Trông nom thái tử tận tình
Hài nhi lúc đó mới sinh bẩy ngày,
Em hoàng hậu hứa nhận ngay
Đóng vai từ mẫu đẹp thay mọi bề
Ma Ha Ba Xà Ba Đề
Tên bà kế mẫu tràn trề lòng nhân.
Tháng năm lần lượt xoay vần
Bây giờ thái tử đã dần lớn lên
Trở thành cậu bé lành hiền
Thông minh, khả ái, trang nghiêm, nhân từ
Nhà Vua mời các danh sư
Dạy cho thái tử khi vừa lớn khôn
Học hành thông thạo các môn
Cả văn lẫn võ, vượt luôn cả thầy,
Văn chương bẩy tuổi học ngay
Đến mười hai tuổi đã hay mọi ngành,
Năm mười ba tuổi tập tành
Các môn võ thuật, tiến nhanh vô cùng
Đúng theo truyền thống hoàng cung
Vốn dòng võ tướng hào hùng trước đây.

Thái Tử Nhân Từ

Hoàng cung bát ngát vườn cây
Chim muông thú vật nơi này nhởn nhơ
Vây quanh thái tử nô đùa
Vì chàng toả ngát tâm từ thơm hương,
Một ngày chàng dạo trong vườn
Nhìn chim bay lượn cánh vươn giữa trời
Thình lình chim bị bắn rơi
Mũi tên muốn giết hại đời thiên nga,
Chim rơi xuống cạnh vườn hoa
Nơi chân thái tử, cánh xòa, nằm yên
Chàng bèn ôm chú chim lên
Xót xa tìm cách chữa liền vết thương.
Bỗng nhìn qua phía sau vườn
Thấy người em họ vội vàng chạy ra
Tên là Đề Bà Đạt Đa
Tay cầm cung nỏ, miệng la rầm trời:
"Chính tôi đã bắn chim rơi
Mong anh trả lại cho người bắn chim!"
Lời qua tiếng lại đôi bên
Sau cùng tranh chấp đưa lên pháp đình
Để nhờ phán xử phân minh
Nào ngờ ý kiến chia thành hai phe,
Một phe: "Ai bắn chim kia
Có quyền lấy lại chim về mà thôi!"
Một phe: "Ai cứu chim trời
Ai mà nhân đạo là người giữ chim!"
Thật là khó xử vô biên
Chợt đâu một vị thánh hiền hiện ra
Uy nghi, đức độ, tuổi già
Quần thần kính nể trình qua hỏi người
Ông già nghiêm nghị tỏ lời:
"Mọi người sự sống trên đời quý sao
Cho nên chim thuộc kẻ nào
Hết lòng cứu nó với bao tâm từ
Còn như kẻ ác chớ đưa
Hại muôn sinh vật có chừa ai ra
Trao chim cho Tất Đạt Đa!"
Triều thần cảm phục ông già ý hay
Hợp tình hợp lý lắm thay
Tuân theo đề nghị đó ngay tức thời,
Vua nghe đẹp dạ, mỉm cười
Sai quân vội vã đi mời lão ông
Nào ngờ kiếm khắp hoàng cung
Bóng ông biến mất! Lạ lùng xiết bao!

Lễ Xuống Ruộng

Người ta nhớ chuyện thuở nào
Hồi lên chín tuổi, lễ vào đầu năm
Nhà Vua, thái tử, các quan
Cùng đi dự lễ viếng thăm ruộng đồng
Mong mùa cày mới thành công
Mong dân no đủ khắp trong xóm làng,
Giữa trưa trời nắng chang chang
Lễ nghi xướng tụng rộn ràng quá lâu
Khi Vua bước xuống ruộng sâu
Tự tay cày luống cày đầu lấy hên
Nông dân ùa xuống ruộng bên
Bắt đầu mùa mới, khắp miền cày theo
Cùng nhau vui vẻ hò reo
Cày sâu, cuốc bẫm chờ gieo hạt mầm.
Đứng xem thái tử động tâm
Thấy bao cảnh khổ xoay vần chốn đây:
"Trâu bò vất vả kéo cày
Nông phu roi quất thẳng tay chẳng từ
Mồ hôi nắng gắt ban trưa
Cả hai ướt đẫm, quá ư nhọc nhằn,
Lưỡi cày xẻ luống thẳng băng
Côn trùng, sâu bọ xác thân tan tành
Con nào sống sót bò quanh
Bầy chim nhỏ bé mổ nhanh làm mồi,
Và rồi chim lớn ngang trời
Chợt đâu sà xuống hại đời chim non,
Thợ săn trong bụi chờ trông
Cung tên nhắm bắn giết luôn chim trời,
Bên rừng thú dữ rình mồi
Chờ nhào ra cấu xé người thợ săn".
Than ôi chỉ tại miếng ăn
Mà người và vật dữ dằn giết nhau
Cuộc đời nào sướng chi đâu
Khiến cho thái tử đớn đau tâm hồn
Càng nhìn cảnh, càng héo lòng
Vội tìm bóng mát ven con đường làng
Dưới cây ngồi lặng, xếp bằng
Trầm tư mặc tưởng rộn ràng tình thương
Xót xa cảnh dưới ruộng mương
Muôn loài tranh sống nên thường hại nhau
Ước mong trần thế về sau
Không còn có cảnh khổ đau muộn phiền.

Người Đẹp Da Du Đà La

Vua mong thái tử lớn lên
Trở thành lãnh đạo khắp miền biết danh
Nào ngờ thái tử hiền lành
Ưu tư trầm lặng một mình dưới hoa
Ngài lo thái tử xuất gia
Chẳng màng nối nghiệp Vua cha trị vì
Ngài bèn mời các quan về
Họp bàn mong kiếm kế gì thật hay
Cuối cùng có vị tâu bày:
"Tạo cho thái tử đắm say cung đình!
Hãy đi kén vợ đẹp xinh
Hãy giăng một mạng lưới tình nơi đây
Hương yêu quyến rũ mê say
Tơ lòng vương vấn, mai này sinh con
Thế là mơ mộng không còn
Sẽ ưa, sẽ thích ở luôn ngai vàng!"
Vua nghe ưng ý vô vàn
Truyền ngay lệnh xuống các quan thi hành
Tiệc vui tổ chức cho nhanh
Mời toàn thiếu nữ trâm anh diễm kiều
Đàn ca, nhã nhạc dập dìu
Đích thân thái tử dấu yêu tặng quà,
Khách mời lần lượt đi qua
Đến phiên người chót thật là thần tiên
Nàng công chúa nước láng giềng
Con Vua Thiện Giác đi lên nhận quà
Nàng tên Da Du Đà La
So phần nhan sắc vượt xa mọi người
Dung nhan diễm lệ tuyệt vời
Khiến cho thái tử bồi hồi ngất ngây
Cả hai đứng lặng phút giây
Thế rồi nàng chợt đưa tay chờ quà
Bấy giờ chàng mới nhận ra
Trên bàn quà hết, sao mà khó thay!
Chàng bèn cởi nhẫn đeo tay
Trao cho người đẹp quà này làm duyên
Nàng vui nở nụ cười hiền
Chân ngà quay gót về bên chỗ nàng
Nhạc tình rộn rã không gian,
Các quan chứng kiến vội vàng vào cung
Tâu trình Vua rõ tin mừng
Không lâu sau đó Vua cùng các quan
Ghé sang thăm nước lân bang
Thăm Vua Thiện Giác mở đường kết thân
Để rồi tiến đến cầu hôn
Nhưng Vua Thiện Giác ôn tồn nói ngay:
"Cầu hôn công chúa nước này
Có nhiều hoàng tử quanh đây ngỏ lời
Chiếu theo tập tục nước tôi
Mọi người sẽ phải tranh tài cùng nhau
Ai mà thắng cuộc hàng đầu
Sẽ dành công chúa làm dâu rước về!"

Thi Tài Cầu Hôn

Nhà Vua Tịnh Phạn nghĩ suy
Lo cho thái tử khó bề thành công
Tự tin thái tử trình ông
Xin đừng hao tổn mình rồng lo âu.
Thời gian thấm thoắt trôi mau
Đến ngày quy định cùng nhau thi tài
Nàng công chúa trên khán đài
Là phần thưởng quý cho người tài ba.
Thoạt tiên thi bắn tầm xa
Cung tên biểu diễn bắn ra băng đồng
Nhiều người đạt được thành công
Nhắm bia trúng đích giữa vòng hồng tâm,
Riêng một người giỏi vô ngần
Mũi tên xuyên thủng qua phần sau bia
Xuyên thêm ba lớp trống kia
Thật là độc đáo! Rất chi lạ kỳ!
Đến phiên thái tử dự thi
Vững tin tài nghệ nên chi mỉm cười,
Kéo cung, cung gãy làm đôi
Phải thay cung quý từ thời cổ xưa
Để trong biệt điện nhà Vua
Nặng nề, khó kéo nên chưa ai dùng,
Vẻ ung dung, dáng hào hùng
Tự tin, thái tử nhận cung trước thềm
Kéo giây cung, phóng mũi tên
Tên bay xé gió trúng liền hồng tâm
Xuyên qua bia phóng đi luôn
Xuyên thêm bẩy lớp trống đồng như chơi
Thật là tài nghệ tuyệt vời
Tỏ lòng khâm phục mọi người hò reo.
Cuộc thi múa kiếm tiếp theo
Đường gươm điêu luyện vèo vèo phóng đi
Chém thân cây mé rừng kia
Thân cây càng lớn, người thi càng tài,
Đến phiên, thái tử khoan thai
Chọn cây lớn nhất khuất ngoài phía sau
Hai thân to dính sát nhau
Chẳng ai dám chọn. Nào đâu có ngờ
Nhanh như chớp, đẹp như mơ
Lưỡi gươm thần tốc chàng đưa qua rồi
Thân cây vẫn vững giữa trời
Tưởng như ngạo nghễ trêu người hùng anh,
Nào ngờ khi gió thoảng nhanh
Cây to đổ xuống cỏ xanh ven rừng,
Đám đông sửng sốt vô cùng
Bật lên thành tiếng reo mừng hò la.
Tranh tài sang đợt thứ ba
Cuộc thi cưỡi ngựa diễn ra cuối cùng
Ngựa đen, to lớn, trong cung
Từ lâu nổi tiếng dữ hung nhất vùng,
Vài người leo nổi lên lưng
Ngựa kia ***g lộn hất tung xuống liền
Vó câu đá hậu cuồng điên
Cổ vươn, bờm dựng, hí lên hãi hùng,
Đến phiên, thái tử ung dung
Nghĩ thầm: "Nhu vẫn thắng cương lẽ thường
Lấy lời hiền, lấy tình thương
Để mà chinh phục tánh hung muôn loài!"
Kề gần ngựa lúc thi tài
Đôi lời chàng rót vào tai dịu dàng
Tay xoa đầu ngựa nhẹ nhàng
Vuốt ve bờm ngựa vô vàn yêu thương
Ngựa bèn trở lại bình thường
Hiền lành chợt lộ, hung hăng chẳng còn
Chàng trèo lưng ngựa cưỡi vòng
Phi nhanh biểu diễn giữa muôn tiếng hò
Mừng người chế ngự ngựa ô
Mừng người chiến thắng tài phô tuyệt vời,
Cạnh bên công chúa mỉm cười
Liếc nhìn thái tử thay lời yêu đương.

Cung Vàng Điện Ngọc

Thời gian sau ở hoàng cung
Vua quan tổ chức tưng bừng vui tươi
Lễ thành hôn giữa hai người
Trai tài gái sắc xứng đôi vợ chồng
Tuổi mười sáu, đẹp tơ hồng
Sợi dây luyến ái đôi lòng quyện chung,
Vua luôn suy nghĩ mung lung
Giữ chân thái tử mãi trong ***g vàng
Vua bèn ra lệnh các quan
Xây ba cung điện huy hoàng một nơi
Hoa viên cây cỏ tốt tươi
Sen phô sắc dưới nắng trời nhẹ lay
Hồ xanh in bóng mây bay
Vợ chồng quấn quýt, tháng ngày say mê,
Một cung điện cho mùa hè
Hây hây gió mát bốn bề suối trong,
Một cung điện cho mùa đông
Bập bùng lửa ấm tình nồng hương đưa,
Một cung điện cho mùa mưa
Nhạc mưa thánh thót sớm trưa gợi tình,
Nẻo hoa viên, lối cung đình
Tường cao vây phủ bao quanh phía ngoài
Ngăn che phiền não trần ai
Khỏi vương hạnh phúc của hai tâm hồn.
Trong cung tuyển các nhạc công
Đàn ca réo rắt, tơ đồng lả lơi
Thêm đoàn ca múa xinh tươi
Thân vờn dáng liễu, giọng khơi mạch tình
Cao lương, mỹ vị linh đình
Khiến cho thái tử đắm mình mê say
Trải qua bao tháng cùng ngày
Sống trong cảnh giới hưởng đầy thú vui
Không hề hay biết trên đời
Nhiều nơi bất hạnh, lắm người lầm than.

Gặp Người Già

Muốn cho mọi chuyện tốt lành
Trong khi thái tử vào thành nay mai
Tránh không gặp cảnh bi ai
Gây ra ấn tượng u hoài trong tâm
Nhà Vua ra lệnh quần thần
Tiếp tay cùng với nhân dân nước nhà
Trang hoàng khắp nẻo gần xa
Giăng đèn đường phố, kết hoa cửa nhà
Dẹp đi những cảnh xấu xa
Kẻ nghèo đói khổ, người già ốm đau,
Thế rồi buổi sáng hôm sau
Lệnh truyền Xa Nặc quân hầu đánh xe
Ngựa tên Kiền Trắc kéo đi
Bao nhiêu cảnh lạ ngoài kia đón chờ.
Kể từ hồi trẻ ấu thơ
Lần đầu thái tử rời xa cung đình
Ca Tỳ La Vệ đẹp xinh
Phô muôn cảnh sắc hữu tình nên thơ,
Bên đường dân chúng ngóng chờ
Được nhìn thái tử, giấc mơ lâu đời
Trầm trồ ca tụng hết lời
Quốc vương trẻ tuổi của thời mai sau,
Lòng chàng sung sướng biết bao
Cảnh đời thực tế khác nào bài ca
Kinh thành rực rỡ xa hoa
Thật là tráng lệ, thật là phồn vinh.
Chợt đâu thoáng hiện bóng hình
Một người già lão cúi mình lom khom
Mặt buồn thảm, vẻ héo hon
Thân gầy, tóc bạc, lưng còng, da nhăn
Bước đi chống gậy khó khăn
Nhìn ông, thái tử băn khoăn ngỡ ngàng
Hỏi thăm, Xa Nặc tâu rằng:
"Xưa kia ông ấy là chàng thanh niên
Nhưng rồi tuổi trẻ không bền
Sức tàn lực kiệt trở nên yếu già
Cảnh này ai cũng trải qua
Cái già xâm chiếm chúng ta hàng ngày
Dần dần từng phút từng giây
Biến ta thành lão ông đây khác gì!"
Lần đầu thấy chuyện lạ kỳ
Ngạc nhiên thái tử nghĩ suy lặng thầm
Trong lòng sửng sốt vô ngần
Sinh ra khủng hoảng tinh thần. Hết vui!
Lệnh cho Xa Nặc trở lui
Về cung lặng lẽ vào nơi thư phòng
Suy tư đè nặng cõi lòng:
"Tuổi già sẽ đến ai hòng thoát qua!"

Gặp Người Bệnh

Cận thần báo cáo Vua cha:
"Suốt ngày thái tử tỏ ra muộn phiền!"
Vua nghe nói rất ngạc nhiên
Nghĩ nên tổ chức thăm miền xa xôi,
Ca Tỳ La Vệ xem rồi
Kỳ này du ngoạn rong chơi ngoại thành
Sông hồ, đồi núi, thác ghềnh
Phô hình quyến rũ, gợi tình mê say,
Và riêng thái tử lần này
Đã cùng Xa Nặc thấy ngay một người
Chỉ rên la, chẳng nói cười
Trong khi quần chúng vui tươi đón mừng.
"Người kia sao mắt trợn trừng
Miệng ho rũ rượi, thân rung liên hồi
Mặt mày tái mét khác người?"
Ngạc nhiên thái tử thốt lời hỏi thăm
Quỳ bên Xa Nặc thưa rằng:
"Đó là cơn bệnh nó đang hành người
Hôm nay mạnh khoẻ tươi cười
Ngày mai bệnh hoạn ta thời đớn đau
Xác thân ai thoát được đâu
Có ngày rã rượi, thảm sầu, xanh xao!"
Nghe xong sửng sốt biết bao
Trong lòng thái tử dạt dào sầu bi
Nào ham du ngoạn thêm chi
Lệnh cho Xa Nặc quay xe trở về
Lòng buồn sau chuyến vừa đi
Thú vui vương giả thiết gì nữa đây.
Thấy con phiền muộn hao gầy
Nhà Vua vội triệu tập ngay quần thần
Cùng nhau hội ý luận bàn
Mong tìm phương cách làm chàng thêm vui.
Theo đề nghị của mọi người
Đừng cho thái tử đi chơi một mình
Lần sau du ngoạn ngoại thành
Đoàn ca vũ nhạc cung đình cùng theo
Với vài quan ở trong triều
Thăm hoa viên nọ sẵn nhiều trò chơi
Thật quyến rũ, rất tuyệt vời
Hoa vườn thắm nở, chim trời hoan ca.
Được mrking_hoang sửa chữa / chuyển vào 09:34 ngày 15/09/2008

Gặp Người Chết

Cuộc du ngoạn lần thứ ba
Như là đám rước hoàng gia tưng bừng
Xảy thêm cảnh tượng lạ lùng
Chỉ riêng thái tử được trông cảnh này:
"Một đoàn người buồn thảm thay
Đi men lối nhỏ ở ngay ruộng ngoài
Cùng khiêng một chiếc quan tài
Bên trong có kẻ nằm dài lặng yên"
Chỉ cho Xa Nặc thấy liền
Chàng lên tiếng hỏi, ngạc nhiên lạ thường:
"Mọi người than khóc thảm thương
Khiêng ai bất động? Tìm đường đi đâu?"
Trang nghiêm Xa Nặc quỳ tâu:
"Đó là thân thuộc u sầu tiễn chân
Một người từ giã cõi trần
Bạn bè thương xót, thân nhân ngậm ngùi!"
Và rồi Xa Nặc mạnh lời
Kể ra sự thật dấu nơi cung đình:
"Người kia chết chẳng khác mình
Từ hồi măng sữa mới sinh ra đời
Rồi thành trẻ nhỏ đùa chơi
Đến khi khôn lớn sang thời thanh niên
Hưởng nhiều lạc thú thần tiên
Hoặc vương đau khổ triền miên trong đời
Lao vào cuộc sống nổi trôi
Nhục vinh góp mặt, buồn vui dự phần
Cái già xâm chiếm dần dần
Tinh thần suy thoái, xác thân rã rời
Đến khi bệnh hoạn tơi bời
Giường kia nằm liệt một nơi chờ ngày
Im hơi, nhắm mắt, xuôi tay
Mọi người ai thoát cảnh này được đâu!"
Được nghe, được thấy lần đầu
"Sinh, lão, bệnh, tử" tiếp nhau xoay vần
Khiến cho thái tử tần ngần
Trong lòng tự nghĩ: "Ngày gần đây thôi
Con đẹp đẽ, vợ xinh tươi
Bạn bè danh vọng, Vua tôi chức quyền
Cả thân mình nữa chẳng bền
Đâu tồn tại mãi ở trên cõi đời
Mê mờ quyến rũ con người
Đắm say dục lạc khắp nơi dương trần
Quên đi cái chết đến gần
Quên đi kiếp sống muôn phần mong manh!"