Đaghetxtan của tôi

Đaghetxtan của tôi

Lời người post bài : Đọc "Đaghetxtan của tôi", ấn tượng đầu tiên là sự mát lành và gợi cảm, như một tiếng chim hót báo hiệu nắng lên sau những ngày sùi sụt mưa dầm.

Mình mới đọc hết 1/2 quyển thứ nhất nhưng không thể kìm đuợc "sự ham muốn" post lên đây để chia sẻ với mọi người. Không biết cái sự ham muốn này sẽ kéo dài được bao lâu, và sự chăm chỉ của mình có đủ đến khi post hết quyển sách này hay không, thế nên bạn nào có sách và có hứng thú thì giúp một tay với nhé

P/S: Không biết đã ở đâu có bản mềm quyển này chưa, ai biết thì cũng post lên để mọi người được đọc luôn một lèo cho sướng, đỡ phải chờ cái đồ lười biếng này nhé

​

Raxun Gamzatốp

​

Đaghextan của tôi

​

Quyển I
In theo bản dịch của Nhà xuất bản Tác phẩm mới, Hà Nội.
Người dịch: Phan Hồng Giang (phần thơ do Bằng Việt dịch)
Người biên tập: Bùi Văn Hoà
Bản dịch tiếng Việt, Nhà xuất bản Cầu vồng, 1984
Nói về Raxun Gamzatốp có nghĩa là nói về Đaghextan, xứ sở trên vùng núi Kapkazơ, nơi có 36 dân tộc đang chung sống, trong đó có dân tộc Avar. Raxun Gamzatốp là người Avar. Thêm nữa: nói về Raxun Gamzatốp có nghĩa là nói về thơ ca, nói tới những trang ghi thêm vào thơ ca của Raxun Gamzatốp, một trong những nhà thơ Đaghextan nổi tiếng nhất, tác giả của hàng chục cuốn thơ, trong đó có "Thơ bát cú" Gamzatốp rất xuất sắc, vì nó là sự tái tạo thể thơ cổ vốn có sức quyến rũ tâm hồn và nhạc cảm. Nói về Raxun Gamzatốp cũng tức là nói tới Gamzát Xađax, người đã làm rất nhiều cho việc giữ gìn và phát triển nền văn hoá dân gian của dân tộc Avar. Có lẽ chúng ta sẽ bắt đầu từ đó. Nếu như lướt qua cuốn Từ điển Bách khoa Liên Xô chúng ta sẽ đọc được những dòng: "Xađax Gamzát (1877 - 1951) nhà thơ xô-viết người Avar, nhà thơ nhân dân của Cộng hoà xã hội chủ nghĩa xô-viết Đaghextan (1934). Ông là cha của Raxun Gamzatốp..." Vâng, rõ ràng điều đó có nhiều ý nghĩa - ra đời trong gia đình một nhà thơ lớn, người đã đi vào lịch sử phát triển tinh thần của dân tộc mình. Điều đó cũng buộc Raxun phải nghĩ tới nhiều thứ. Và vấn đề không chỉ ở chỗ Raxun là con trai của Gamzát, viết văn từ rất sớm, năm 14 tuổi đã được in. Cần phải tìm cho ra con đường của mình, cũng như bản thân mình trong nghệ thuật; thế mà điều này lại rất không đơn giản, khi bên cạnh anh là một tài năng lớn, khi tên tuổi cha anh đầy ý nghĩa đối với dân tộc anh vừa soi sáng vừa động viên anh. Raxun đã lớn lên trên chiếc cây gia tộc mình như là một nhánh vững chãi, đáng tin, đẹp đẽ, một nhánh cây đã đâm hoa kết trái làm sống lại dòng nhựa của rễ cây bền vững lâu đời. Hôm nay đây Raxun Gamzatốp - cũng như cha ông - là nhà thơ nhân dân Đaghextan. Ông là thành viên của Chính phủ, đại biểu Xô-viết tối cao Liên Xô, người được Giải thưởng Lênin. Và thêm nữa, ông được mọi người yêu mến. Là người được độc giả và thính giả yêu mến, Raxun Gamzatốp thường phát biểu, tiếp xúc với một cử toạ rộng lớn và đa dạng. Ông là người được dân tộc mình, được vùng núi Kapkazơ và tất cả đất nước xô-viết yêu mến. Do đó khi Raxun viết xong cuốn văn xuôi này cũng đã gây nên được một sự quan tâm và hiếu kỳ to lớn. Qua những nhận xét đầu tiên người ta thấy rõ ràng cuốn sách đã thành công...
Chúng ta cần kể về điều đó, bởi vì độc giả trong tương lai nhất định cần biết Raxun Gamzatốp, con người yêu đời vĩ đại đó, người biết mừng vui vì cuộc sống, biết thưởng thức cuộc sống và chính bản thân mang cho cuộc sống ánh sáng và niềm vui, con người ấy là ai vậy. Song kể về cuốn sách "Đaghextan của tôi" khó khăn hơn là kể tóm tắt về tác giả của nó. Bởi vì đây không phải là tiểu thuyết, cũng không phải truyện vừa, đây không phải ký sự cũng không phải tư liệu. Đây là tác phẩm văn xuôi vượt ra ngoài định nghĩa và biến thể của loại hình văn học. Nó rất tự do và theo nghĩa ấy có thể ví nó như con chim bay và từ trên cao thấy rõ như trong lòng bàn tay, những núi non, khe vực thân thuộc, những làng mạc và phố phường, những nhà cửa và chợ búa, những con chim ưng và những con dê, niềm vui và nỗi lo lắng, quá khứ và, có lẽ, cả tương lai. Nhìn chung nó là cuốn sách tự truyện chỉ có điều đó là tiểu sử nhiều cốt truyện, nhiều giọng nói: tiểu sử của nhà thơ, tiểu sử làng bản thân thuộc và tiểu sử dân tộc... Cuốn tiểu sử tự thuật nhiều thành phần này lại giàu chất thơ và rất chân thành. Nó đậm sắc trữ tình, nó được sưởi ấm bởi sự hài hước nhẹ nhàng, nó được chiếu sáng bởi sự láu lỉnh - cái láu lỉnh tinh nghịch dí dỏm - chẳng khác nào trong chiếc tráp cổ kính không chỉ có một đáy mà trong mỗi đáy, lại còn chứa những điều bí mật của nó. Raxun Gamzatốp biết sử dụng khéo léo ngôn ngữ huyền diệu của dân gian giàu nhạc điệu và đầy màu sắc, đồng thời biết hoà trộn bất ngờ các sắc điệu văn phong rồi nói lên bằng ngôn ngữ tươi mới và phóng khoáng của người đương thời.

Cốt lõi của cuốn sách vẫn là phương pháp văn học hết sức giản dị. Dường như Raxun Gamzatốp xin ý kiến độc giả và viết lời tựa cho cuồn sách tương lai của mình. Ông suy nghĩ kỹ càng về cuốn sách ấy, thấy khoái cảm vì nó, ông như quên đi những âm điệu khác nhau và những kiến giải cùng chiều, ông nhớ lại, ông suy ngẫm, ông trò chuyện với độc giả, với những người quen, với những người thân thuộc và người cùng làng. Ông cho chúng ta biết một lượng thông tin thú vị nhất về Kapkazơ, về Thơ ca, về Cuộc sống, về Con người, về Lịch sử. Tác phẩm được thêm vào nhiều truyện vừa mà mỗi truyện ấy cũng có thể thành một tác phẩm riêng. Đây đó trong tác phẩm ông tung ra nhiều câu tục ngữ, ngạn ngữ, ông kể những chuyện vui và cả những chuyện buồn đã xảy ra với chính tác giả, với bạn bè ông hoặc nó còn được giữ lại từ lâu trong ký ức của nhân dân. Tác giả không sợ phải ngắt mạch truyện của mình bằng một cốt truyện khác, ông như đi lạc đề hoặc đùa vui, hoặc kể những chuyện hoàn toàn buồn - nói gọn lại, ông đã đối xử với bạn đọc như với người đối thoại tự do, sinh động, nghiêm túc và thông minh sắc sảo. Do đó ngay trong văn bản cuốn sách đôi hi không biết vì sao đó có vẻ là lạ như thể không phải là văn viết: nó có nhiều kiểu chữ khác, nhiều đoạn ngắt quãng, nhiều chỗ tách ra cứ như nó giữ lại trong bản thân dấu vết của thứ khẩu ngữ lộn xộn. Chính sự phá vỡ đó của hình thức nghệ thuật cuốn sách đã đảm bảo cho dung lượng hết sức lớn của nó. Cuốn sách của Raxun Gamzatốp không chỉ là lời tự thú của tâm hồn nhà thơ, nó còn là một cuốn bách khoa thật sự về cuộc sống của dân tộc Avar. Có lần chính Gamzatốp đã viết về bản thân mình như thế này: "Cha tôi gọi tên tôi là Raxun - mà theo tiếng Arập thì từ ấy có nghĩa là người đại diện. Hạnh phúc thay cho nhà thơ nào được độc giả nói về ông ta như thế này: đó là người đại diện của chúng tôi, người đại diện của nước chúng tôi, của nền thơ ca chúng tôi. Ở đây tôi không thể nói rằng tôi xứng đáng với tên của mình. Song bao giờ tôi cũng mong muốn được như thế. Tôi sống ở thủ đô nước Cộng hoà tự trị Đaghextan, tại thành phố Makhátkala trên phố Macxim Gorki. Nhà 15. Khi các bạn tới vùng chúng tôi xin mời các bạn ghé chơi nhà tôi. Lời chúc mừng yêu thích nhất của tôi là: chúc cho những người tốt sẽ gặp những điều tốt đẹp, mong cho kẻ xấu sẽ gặp những điều xấu xa. Dù rằng điều đó thường xẩy ra ngược lại."

nè chào nha
bạn thủ vào trang web này tìm thế nào mà chẳng có
www.vnthuquan.net
chúc bạn vui vẻ với tác phẩm mình thích

Post đi bạn... mình đọc cuốn này lâu lắm rồi một cuốn sách đầy giá trị nhân văn và rất nhẹ nhàng vì thế dễ đi vào lòng người đọc.
Đọc xong thấy yêu quê hương hơn nữa chứ

Hì, đã tìm trong vnthuquan, thấy rất nhiều "của tôi" - "Lù của tôi", "Anh Dậu của tôi", "Hồi ức về những cô gái điếm sầu muộn của tôi"...., nhưng không thấy Đaghextan của tôi, post tiếp vậy.
==================================================
Abutalíp nói:
Nếu anh bắn vào quá khứ bằng súng lục,
thì tương lai sẽ bắn vào anh bằng đại bác.
Ai qua đường nếu chẳng đỗ vào nhà tôi
Thì mưa đá sấm rền sẽ đổ vào nhà anh
sấm rền mưa đá!
Nhưng nếu khách không vui vì lều tôi
không rộng mở
Thì mưa đá sấm rền sẽ đổ vào nhà tôi
mưa đá sấm rền!
Lời ghi trên cửa
Text

THẾ VÀO LỜI BẠT
VỀ LỜI BẠT NÓI CHUNG

​

Tôi nghĩ rằng chính Đức Allah trước khi kể lại với đám hầu cận của mình một câu chuyện lý thú nào đấy, hay trước khi ban phát một lời giáo lý nào đấy, thì thoạt tiên cũng châm thuốc hút, chậm rãi hít một hơi thật dài và ngẫm nghĩ.
Máy bay trước khi cất cánh, rồ máy rất lâu, sau đó người ta kéo nó ngang qua sân bay để ra đường băng, tiếp đấy nó rồ máy ầm ĩ hơn, từ từ chạy và chỉ sau khi làm xong những việc đó, nó mới bay lên không trung.
Máy bay trực thăng không cần chạy một đoạn, nhưng nó cũng rồ máy rất lâu, gầm rít, toàn thân rung lên một cách căng thẳng, trước khi rời khỏi mặt đất.
Chỉ có chim ưng trên núi từ vách đá lao thẳng vào bầu trời xanh thẳm, nhẹ nhàng lượn lên cao mãi, cao mãi cho đến khi biến thành cái chấm nhỏ xíu dần mất hút trên nền trời.
Mọi cuốn sách hay đều cần phải mở đầu như vậy, không cần viện đến lời rào đón trước sau dài dòng, không cần đến lời nói đầu buồn tẻ. Bởi vì nếu có con bò lớn chạy ngang qua mà anh không kịp túm lấy sừng giữ nó lại thì anh sẽ không thể nắm đuôi mà giữ nó được nữa.
Một ca sĩ cầm lấy cây đàn panđur*. Tôi biết rằng ca sĩ có giọng hát khá hay, vậy thì việc gì anh ta lại phải "bật bông" lâu thế, nhạt nhẽo thế trước khi cất giọng hát? Cũng có thể nói như vậy về bản báo cáo đọc trước buổi liên hoan văn nghệ, về bài nói chuyện trước khi vở kịch sắp mở màn, về những lời giáo huấn tẻ ngắt mà bố vợ thết đãi chàng rể khi lẽ ra là nên mời ngay vào bàn tiệc và rót rượu ra cốc.
===================================================
* Cây đàn dây, nhạc cụ dân tộc ở miền Đaghextan. (ND.)
===================================================
Một lần, có mấy chàng hiệp sĩ khoe với nhau về thanh gươm của mình. Họ nói rằng những thanh gươm ấy được làm bằng thứ thép tốt như thế nào, những câu thơ tuyệt với nào trích từ cuốn kinh Hồi giáo đã được khắc lên gươm. Trong số những chàng hiệp sĩ đó có Khátgi-Murát, người tù trưởng của Samin. Chàng nói:
- Sao các người lại tranh cãi với nhau dưới bóng mát cây ngô đồng? Sáng sớm mai sẽ diễn ra một trận chiến đấu, và lúc ấy chính lưỡi gươm của các người sẽ chứng tỏ cái nào là tốt nhất.
N h ư n g t u y v ậ y, tôi nghĩ rằng Đức Allah vẫn chậm rãi hút thuốc trước khi bắt đầu câu chuyện kể của mình.
N h ư n g t u y v ậ y, ở vùng núi chúng tôi, vẫn có phong tục là kỵ sĩ không nhảy lên yên ngựa bên cạnh ngưỡng cửa của mình. Anh ta cần phải dắt ngựa ra khỏi bản. Cần làm như vậy chắc là để một lần nữa suy nghĩ xem anh đã để lại đây những gì và những gì sẽ đến với anh trên đường đi. Dù công việc thúc bách đến đâu, anh vẫn tư lự, chậm rãi cầm dây cương dắt ngựa qua bản để rồi sau đó, khẽ chạm chân vào bàn đạp, anh nhảy phắt lên yên, cúi rạp mình xuống và nhòa dần vào trong đám bụi đường.
Đấy, tôi cũng vậy, trước khi nhảy lên yên cuốn sách của tôi, tôi cũng chậm chạp bước đi với vẻ đăm chiêu. Tôi cầm dây cương ngựa và đi bên cạnh nó. Tôi đang nghĩ ngợi. Tôi không vội nói thành lời.
Lời nói lúng búng không phải chỉ ở trong miệng người có tật nói lắp, mà còn cả trong miệng người đang cố tìm một lời nào thích hợp nhất, cần thiết nhất, sâu sắc nhất. Tôi không hy vọng làm ai ngạc nhiên về sự sâu sắc, uyên thâm, nhưng tôi cũng không phải người nói lắp. Tôi đi tìm lời nói cần thiết.
A b u t a l í p n ó i : Lời bạt một cuốn sách chính là cái cọng rơm mà người đàn bà miền núi mê tín ngậm ở răng khi vá áo choàng ấm cho chồng. Bởi vì nếu lúc ấy không ngậm một cọng rơm thì tương truyền rằng chiếc áo choàng sẽ biến thành tấm áo liệm.
A b u t a l í p c ò n n ó i : Tôi giống như một người mò mẫm trong màn đêm tìm cửa để vào, hoặc là giống người đã sờ thấy cửa, nhưng còn chưa biết là có thể vào hay không. Anh ta gõ cửa: cốc-cốc, cốc-cốc.
- E hèm, trong nhà nghe đây này, nếu các người định luộc thịt thì đến giờ dậy rồi!
- E hèm, trong nhà nghe đây này, nếu các người định giã lúa mạch, thì cứ ngủ cho khỏe nhé, không việc gì phải vội cả.
- E hèm, trong nhà nghe đây này, nếu các người định uống buza*, thì đừng quên mời hàng xóm nghen!
===================================================
* Buza: một loại giải khát có men làm bằng kê, kiều mạch và đại mạch. (ND.)
===================================================
Cốc-cốc, cốc-cốc.
- Này, thế thì tớ nên vào hay các người không cần đến tớ?
Con người cần hai năm để học nói và cần sáu mươi năm để học cách im lặng.
Tôi không phải hai tuổi và cũng không phải sáu mươi. Tôi đang ở giữa độ đường. Tuy nhiên, có lẽ tôi gần điểm sau hơn, vì lời chưa nói tôi quý hơn tất cả những lời nói rồi.
Cuốn sách chưa viết tôi quý hơn tất cả những cuốn sách đã viết. Cuốn sách ấy là quý nhất, thân thiết nhất, khó khăn nhất.
Cuốn sách mới là một cái động mà tôi chưa từng bước vào, nhưng cái động đó đã mở ra trước mắt tôi, mời chào tôi bước vào khoảng sâu thẳm mờ sương. Cuốn sách mới là con ngựa tôi chưa từng thắng yên cương, là con dao găm tôi chưa từng rút ra khỏi bao.
Người vùng núi nói rằng: "Không cần thì đừng rút dao ra. Nếu đã rút rồi thì hãy đâm! Đâm một nhát thôi mà giết được cả kẻ thù lẫn ngựa".
Họ nói đúng lắm!
N h ư n g t u y v ậ y , trước khi rút dao găm ra khỏi bao, anh cần phải biết chắc chắn xem nó có được mài nhọn không.
Cuốn sách của ta, đã bao năm nay ngươi sống trong lòng ta! Ngươi là người đàn bà, người tình say đắm mà ta chỉ trông thấy từ xa, ta mơ tưởng tới, mà không sao tới gần được.
Đôi lúc tưởng rằng nàng đã đứng gần đâu đây ngay bên cạnh - chỉ cần với tay ra là tới, nhưng ta rụt rè, bối rồi, ta đỏ mặt và lùi xa.
Nhưng bây giờ thì - chấm dứt. Ta mạnh dạn bước lại gần và cầm tay nàng. Từ một chàng trai rụt rè yêu đương, ta biến thành một người đàn ông táo bạo, từng trải. Tôi thắng yên cương vào ngựa, quất nó ba roi - mặc cho nó lao lên.
N h ư n g t u y v ậ y , thoạt tiên tôi rắc thuốc là trồng trong vườn nhà miền núi lên miếng giấy nhỏ vuông vức, rồi từ từ cuốn lại thành điếu thuốc. Nếu tôi cuốn lại thật đều, thật mịn, thì khi hút sẽ thú vị biết bao!

Cuốn này xứng đáng được khen vì lòng yêu nước. Văn cảm xúc. Nhưng tớ không khoái lắm vì khi đọc lần thứ hai thấy hơi giống văn Việt Nam. Kiểu đã yêu thì bất chấp. Cứ cái gì cũng quê mình là nhất. Tớ thích những tác giả có cái nhìn rộng rãi hơn, biết mình biết người hơn. Đọc kỹ thì càng bộc lộ nhược điểm khó chữa này. Nên thôi không nhắc đến nữa. Xin mời các bạn cứ đọc lại đi. Đừng đọc với sự tin sùng, mà hãy đọc như giám khảo đọc bài thi. Thử một lần đi!

Mình không nghĩ như vậy, trước tiên xin lỗi các bạn là mình sống xa Việt Nam từ nhỏ nên có hạn chế trong diễn đạt ngôn ngữ. Nếu không nói hết được những gì mình muốn nói cũng xin các bạn bỏ qua.
Bạn 200tuoi ạ, nếu bạn có dịp tiếp xúc với các bạn đến từ Dagestan, Uzbekistan, Kyrgyzstan,...(nói chung là các nước Trung Á theo đạo Hồi) thì mới thấy được họ là những người yêu dân tộc mình tha thiết. Nói ra thì hơi buồn cười, nhưng mình có thể ví họ yêu đất nước và những giá trị văn hóa của quê hương họ bằng thứ tình yêu rất trong sáng và lãng mạn như tình yêu đôi lứa vậy.
Những cô gái có thể che mặt bằng khăn và quay đi hờ hững khi có một anh cán bộ xã hỏi chuyện hay vận động đi học chữ, nhưng mắt các cô rạng ngời và nụ cười nở trên khuôn mặt bừng sáng khi Abu Talif đi qua và đọc những câu thơ tuyệt vời của ông.
Điều này thể hiện cũng rất rõ trong văn của Ainmatov. Có thể các tác giả ca ngợi quá mức về đất nước của mình, nhưng đó là nét đẹp trong tính cách của cả một dân tộc, họ trân trọng nó và không hạ thấp nó thành một thứ văn chương rẻ rúng chạy theo thị hiếu người đọc.
Hơn nữa mình nghĩ bạn dùng từ "đáng được khen" với Rasul Gamzatov là hơi sai đó. Bạn không đủ tầm nhìn để cảm nhận được văn ông (trừ việc nhận ra là "văn có cảm xúc, yêu nước") và ông cũng không viết ra những dòng thơ-văn xuôi ấy để nhận lời khen của ai đâu.
Thân mến.

Đọc cuốn này thik lắm , rất thơ , nhưng cái hay ở chỗ là đọc sách chữ < NXB Cầu Vồng > hay ở 2 lẽ :
- Thik đọc lúc nào thì đọc , vì quyển này ko thể đọc nhanh được
- Sách có hình vẽ , rất nhẹ nhàng mỗi trước và sau 1 chương . Đọc cảm giác lâng lâng dễ chịu .
Tớ mua tới 3 bộ này rồi he he he ...