Đại tướng Võ Nguyên Giáp

Lễ kỹ niệm 50 năm chiến thắng Điện Biên
Anh hùng Tạ Thị Kiều

Lễ kỹ niệm 50 năm chiến thắng Điện Biên
Thăm lại chiến trường xưa

Đồi A1

Lễ kỹ niệm 50 năm chiến thắng Điện Biên
Bảo tàng ĐBP

Lễ kỹ niệm 50 năm chiến thắng Điện Biên

Khách mời từ Anh


Được vaputin sửa chữa / chuyển vào 00:24 ngày 20/11/2008

Lễ kỹ niệm 50 năm chiến thắng Điện Biên
Đại tướng họp báo ở Hà nội

Nói có gì sai các bạn bỏ quá, chứ sao tôi nhìn ảnh các cụ tướng tá nhà ta mà không thấy oai hùng gì là thế nào nhỉ? Phong độ các cụ đã bị tuổi già đuổi đi hết rồi hay sao? Nếu vậy các cụ nên chụp ảnh ít thôi, xuất hiện trước công chúng ít thôi.

Thường thì người ta tôn trọng các cụ là vì con nguời và vì những gì mà các cụ đã làm, đã cống hiến chứ không phải là cái vẻ bề ngoài.
Nhưng mà cũng tuỳ từng người, có nhiều người thích cái mẽ bề ngoài, thích đánh giá qua tranh ảnh hơn.
Được docat sửa chữa / chuyển vào 19:03 ngày 20/11/2008

Sự lạc quan của Navarre và giới chức Pháp ngày càng giảm cùng với mức độ chuẩn bị của VM và diễn biến sau đó trên chiến trường. Đầu tháng 12 Navarre còn có thể ra lệnh phòng thủ DBP bằng mọi giá thì cuối tháng 12 ông ta đã bí mật ra lệnh cho Cogny chuẩn bị kế hoạch rút khỏi DBP. Ngày 7.1.1954 Cogny báo với Navarre rằng vòng vây của VM quanh DBP đã quá chặt, việc rút quân là không thể. Thêm các đơn vị xe tăng, pháo binh và vật tư chiến tranh được chở tới. Công tác đảm bảo cho DBP đã vượt quá xa khả năng của không quân Pháp tại Đông Dương. Trước viễn cảnh một cuộc bao vây tấn công dài ngày của VM, Pháp đã liên tiếp yêu cầu hỗ trợ của Mỹ đặc biệt là không quân bao gồm phi công và thợ cơ khí. Chuyến đi thăm DBP ngày 2.2.1954 của Tư lệnh Mỹ tại Thái Bình Dương J. O?TDaniel chính là hoạt động khảo sát tình hình. Báo cáo của O?TDaniel cho Washington ủng hộ một phần các yêu cầu của Pháp song lại đưa ra nhận định rằng các tướng lĩnh Pháp đang làm trầm trọng hóa tình hình để thu hút sự quan tâm của Mỹ. Chính TT Eisenhower sau này trong cuốn hồi ký của mình vẫn tỏ thái độ ngạc nhiên về sự hoảng loạn của Pháp sau khi Beatrice và Gabrielle thất thủ.
Ngày 13.3 VM tấn công Beatrice nhưng ngày 11.3 tại Paris, trong phiên họp của hội đồng an ninh quốc gia, Pleven - Bộ trưởng Quốc phòng Pháp đã nói cần phải khiến người Mỹ hiểu rõ tình hình tránh ảo tưởng vào một chiến thắng quân sự nhanh chóng. Để thực hiện nhiệm vụ này ngày 20.3 tức là sau đợt 1, tướng Paul Ely ?" tổng tham mưu trưởng được cử tới Washington. Tại đây ông ta đã làm việc với F. Dulles, Allen Dulles, phó TT Nixon, tướng Ridgway ?" tham mưu trưởng quân đội Mỹ, B. Radford ?" chủ tịch hội đồng tham mưu trưởng liên quân và TT Eisenhower. Ely đã được mời tham dự cuộc họp hội đồng các tham mưu trưởng. Nhiệm vụ tối quan trọng của Ely là thảo luận về khả năng can thiệp quân sự của Mỹ và theo như Ely báo cáo lại khả năng này chỉ được tính tới khi có sự can thiệp của CS Trung Quốc vào Đông Dương. Giả thuyết về sự can thiệp của CS Trung Quốc vào Đông Dương đã được nhắc tới nhiều lần. Nó là một trong những nội dung bản lề nhằm hoạch định chính sách ngoại giao và quân sự của Mỹ đối với Đông Dương từ năm 1950 hay nói cách khác đây là một trong những giả thuyết trọng yếu của cái gọi là học thuyết domino. Pháp ít hay nhiều đã lợi dụng con bài này nhằm thu hút viện trợ quân sự của Mỹ. Trên thực tế, từ năm 1952, các tướng lĩnh Pháp đã lập một kế hoạch phòng ngừa mang tên Damocles. Damocles chỉ thị trong trường hợp CS TQ can thiệp bằng không quân (được cho là xuất phát từ những sân bay phía Nam TQ mà tình báo Pháp đã phát hiện được) các vị trí của Pháp tại Bắc Đông Dương sẽ rút về phòng thủ tại các căn cứ ven biển như Hải Phòng và chờ sự can thiệp và tiếp viện của Đồng Minh.
Thực tế chiến trường đã cung cấp cho Ely những lý lẽ mới. Chưa cần tới sự xuất hiện của những chiếc MIG trên bầu trời DBP, Ely đã viện dẫn sự có mặt các đơn vị pháo phòng không 37mm, pháo 105mm và đặc biệt là mối đe dọa khủng khiếp của chúng với không quân Pháp là các bằng chứng về sự can thiệp của CS TQ. Ely đã ngay lập tức nhận được sự thông cảm của Radford. Radford cho rằng việc can thiệp quân sự của Mỹ là hoàn toàn có thể. Hoạt động cụ thể là một cuộc tập kích chớp nhoáng vào các vị trí phòng không của VM. Radford gợi ý Ely sử dụng thuật ngữ ?osự leo thang? chiến tranh trong các hoạt động lobby của mình. Tuy vậy, ngày 27.3 Ely trở lại Paris mà không có được bất cứ sự đảm bảo nào từ Washington.

Ơ, bác quên vụ Ely trang bị ra đa cho 37mm bắn xuyên mây rồi à? Lý lẽ gang thép thế còn gì.

Chiến Thắng Không Vinh Quang
Lâm Lễ Trinh
" Trong chính trường cũng như chiến tranh,
hãy cẩn trọng khi ca tụng đức hạnh
của những người thắng cuộc"
(William Niskanen)
Trong số lãnh tụ cộng sản Việt Nam, ngoài Hồ Chí Minh, Võ Nguyên Giáp là người duy nhứt tạo ra được huyền thoại cho bản thân bằng những chiến thắng chống ngoại xâm. Trước 1976, nhiều ký giả quốc tế phỏng vấn Giáp và viết bài đăng báo như Wilfred Burchett, Jacques Decornoy,Ladislaw Mnacko, Madeleine Riffaud, Oriana Fallaci, Marta Rojas, Nabil Zaki, Stanley Karnow, Tihomir Ilievski, Harold Moore, Miguel Rivro..v..v.. Một số sách viết về Giáp được xuất bản, trong đó hai quyển gây chú ý :"The Victor in Vietnam" của cựuThiếu tướng Peter MacDonald, gốc Anh (nxb W. Norton Co, London, 1993) và " Victory at Any Cost " của Cecil B. Currey, Giáo sư sử học quân sự tại Đại học South Florida, Hỏa kỳ (nxb Brassey?Ts Inc., Washington, 1997).. Một số tài liệu nghiên cứu về Giáp lưu trử tại các trường Chiến tranh Quân sự Hoa kỳ chưa xuất bản , tác giả là những chuyên viên Terry Barton,John Bell, Douglas Eye, James Laidlaw, Allen Padgett, Douglas Pike....Từ 1955 cho đến 1989, Võ Nguyên Giáp cũng có viết vài bài ngắn phổ biến qua VN Thông Tấn Xã, Foreign Languages Publishing House, hay trong các báo và tạp chí Cộng sản như tờ Nhân Dân, Sự Thật, Quân Đội Nhân Dân, Học Tập, Vietnam Courier..v..v.
Phải đợi cho đến tháng 4 vừa qua, Giáp ?" nay 88 tuổi - mới được Chính Trị Bộ cho phép phát hành quyển hồi ức " Đường Tới Điện Biên Phủ (ĐTĐBP) ", qua ngòi bút của nhà văn Hữu Mai, tại Nhà Xuất bản Quân Đôi Nhân,Hànội. Số sách in ra là 7000 cuốn, mổi cuốn dày 427 trang, gồm có 12 chương, đã "nộp lưu chiếu", và liên hệ đến giai đoạn từ ngày 23.9.1945, khi chiến tranh Đông Dương mở màn, cho đến Xuân Hè 1953, lúc chiến dịch Thượng Lào thành công. Không thấy ghi trong sách chừng nào quyển hai mới ra mắt đôc giả. Chỉ thấy rao nơi trang cuối: ". Nhân dân và quân đội ta đã vượt một thời kỳ mới đầy thử thách mở ra con đường đi tới điểm hẹn lịch sử Điện Biên Phủ nửa năm sau đó, trong Đông Xuân 1953- 1954".
Vì hồi ức của Giáp chưa in toàn bộ nên trong bài này, tài liệu xử dụng sẽ lấy một phần từ "ĐTĐBP" và phần khác, từ các tác phẩm nêu trên của Peter McDonald và Cecil B. Currey, cã hai đã phỏng vấn trực tiếp Giáp nhiều lần. Trong một bài sau, chúng tôi sẽ đề cập đến vai trò thực sự của Nga, Tàu trong cuộc chiến VN trước 1975 và nói đến ảnh hưởng của chiến lược quân sự mới của Hoa kỳ đối với Hànội.
Đi vào Cách mạng
Trong nhóm lãnh tụ già của Cộng sản VN, Võ Nguyên Giáp ?" sinh ngày 24.8.1912 tại Quảng Bình , Trung Việt ?" là người khoa bảng nhất: trung học tại trường Quốc học Huế, tú tài Pháp tại Lycée Albert Sarraut, học luật ở Hànội (1938) nhưng phải ngưng nửa chừng để dạy Sử tại trường tư thục Thăng Long . Mặc dù Giáp khai xuất thân từ một gia đình nông dân nghèo, nhưng thật ra, Giáp thuộc thành phần trung lưu vì cha của Giáp là một ông đồ nho làm quan cấp thấp. Nhạc gia của Giáp (đời vợ sau) là giáo sư Đặng Thái Mai và anh em bạn rể của Giáp là học giả chống cộng Hoàng Văn Chí. Giáp gia nhập sớm vào đảng Lao động VN, tiền thân của Đông dương CS Đảng. Giáp gặp Nguyễn Ái Quốc, sau này đổi tên thành Hồ Chí Minh, lần đầu tiên năm 1940. tại Côn Minh và Giáp được gởi sang Diên An và Chingshi, tức Tỉnh Tây thuộc Quảng Tây, Trung quốc, để thụ khóa huấn luyện về thuyết Mác Lê và du kích chiến. Giáp đi tù hai năm vì lý do chính trị và vợ trước của Giáp bị Pháp bắt giam và qua đời tại khám Hỏa Lò sau này được tù binh Mỹ mệnh danh Hànội Hilton.
Thế sư thăng trầm.
Nếu Hồ là lãnh tụ của đảng CSVN từ ngày thành lập (năm 1930) cho đến khi qua đời, nếu Phạm Văn Đồng là cánh tay thư lại của Chính phủ gần 40 năm trong vai trò Thủ tướng bù nhìn thì Giáp hẵn là cánh tay quân sự đã dào tạo và chỉ huy Quân đội Nhân Dân , đứng mủi chịu sào trên 30 năm với các lực lương võ trang Pháp, Mỹ và..Trung Cộng (năm 1979) , không kể 6 năm sau đó trong những chức vụ ngồi chơi xơi nước. Bởi thế, đời chính trị của Giáp nhiều phen lên bổng xuống trầm, vinh nhục đi đôi với thất sủng. Giáp đã đảm trách đủ loại chức vụ trong Quân đội, Chính phủ và Đảng: Bí thư Đảng ủy, Chỉ huy trưởng kiêm Chính ủy nhiều chiến dịch tại mặt trận, Ủy viên trung ương, Bộ trưởng Nội vụ, Đại tường Tổng tư lệnh, Chủ tịch Quân ủy, Bộ trưởng Quốc phòng, Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng đặc trách Khoa học..v..v... Tháng 6.1950 Bộ Quốc phòng- Tổng tư lệnh được tổ chức thành ba bộ phận: Bộ Tổng Tham mưu (Hoàng Văn Thái) , Tổng cục chính trị (Nguyễn Chí Thanh) và Tổng cục cung cấp (Trần Đăng Ninh). Trước 1976, Giáp đứng hạng thứ sáu trong Chính trị bộ và tuột lần xuống hàng 11 để rồi bị đẩy ra khỏi cơ cấu này năm 1982 trong Đại hội kỳ 5 của đảng vì "lý do tuổi tác và sức khỏe". Giáp là gương mặt điển hình của một lãnh tụ CS sa cơ và cam phận. Không được xây lăng và "lộng kiến" như Hồ, Giáp ngày nay là một cây kiểng lạ được Đảng ?" tùy nhu cầu ?" lâu lâu đem ra phô trương với thiên hạ để nhắc lại cuộc " chiến tranh thần thánh" của họ.
Bí quyết chiến thắng
Trái với tướng Văn Tiến Dũng và Trần Văn Trà, Giáp đợi cho đến 24 năm sau ngày chiến cuộc VN chấm dứt mới cho xuất bản hồi ký. Ngoài những cuộc phỏng vấn và tuyên bố lặt vặt với báo giới, Giáp cũng được chú ý qua bài " Chiến dấu trong vòng vây" và dặc biệt, "Quyết định khó khăn nhứt" đăng năm 1989 trong tờ Quân Đội Nhân Dân. Giáp đã ngoan ngoãn tuân hành chặt chẻ lập trường của CSVN là " Đảng trên tất cả, tránh đề cao cá nhân". Hồ là biệt lệ duy nhứt , dĩ nhiên.
Về chiến thuật quân sự, Giáp ngưỡng mộ Napoléon, Mao Trạch Đông và Lawrence of Arabia, người hiệp sĩ Anh đã giúp vua Ibn Saoud sáng lập đế quốc Saudi Arabia trong sa mạc dầu lửa Trung Đông và là tác giả của tác phẩm du kích và phiêu lưu bất hủ "The Seven Pillars of Wisdom". Giáp cũng đã say sưa nghiên cứu chiến lược gia Trung Hoa Sun Tzu tức Tôn Tữ , 500 trước Thiên Chúa giáng sinh, và lý thuyết gia Carl Von Clausewitz , một tướng lãnh Prussia được Hitler tôn sùng .
Trong ĐĐTĐBP, Giáp đề cao chủ nghĩa Mác Lê và luôn luôn trang trọng nhắc đến Hồ Chí Minh (HCM) ?" được Giáp gọi là Bác hay Người - như "linh hồn của chiến thắng", thường xuyên có mặt trong các chiến dịch lớn, ủy lạo binh sĩ cấp dưới, ra chỉ thị, đôn dốc công tác và thão luận kế hoạch. Giáp không bỏ lỡ cơ hội thần tượng hóa Hồ, đôi khi với lời lẽ lố bịch. Ở một vài nơi, Giáp có nhắc đến Tổng bí thư Trường Chinh một cách nể nang. Trong số cố vấn do Mao gởi qua Bắc Việt , Giáp tỏ vẻ tương đắc với Vi Quốc Thanh và Trần Canh, bạn thân của Hồ từ 1924. Trong những phỏng vấn dành cho P.McDonald và Cecil Currey, Giáp trình bày như sau ?" và giải thích rõ hơn trong hồi ức ĐĐTĐBP ?" những điểm chính trong sách lược HCM dẫn đến chiến thắng:
1 ?" Đưa tác động chính trị lên hàng đầu, trên cả tác động quân sự. Trung ương lãnh đạo sáng suốt, địa phương chỉ đạo đúng đắn, các cơ quan quân dân chính phối hợp để hành động nhứt trí. Không khinh địch, phải tranh thủ thời gian chuẩn bị. Về chỉ đạo chiến dịch, cần chọn đúng điểm đột phá chiến dịch, kiên trì chờ viện, tâp trung lực lượng tiêu diệt từng bộ phận quân viện. Du kích là chính, học tập đánh vận động chiến, đẩy mạnh vận động chiến tiến tới. Đánh chắc thắng, mới đánh, dù đánh lớn hay đánh nhỏ. Đặc biệt chú ý đến tổ chức các cơ quan hậu cần để cung cấp thực phẩm, đạn dược, cấp cứu thương binh, nuôi tù binh. Đảng chủ trương nắm dân để tận dụng nhân lực vì " Có dân là có tất cả!". Giáp ghi trong hồi ký, trang 175 ,: Tháng ba 1951, cùng đi với bộ đội (đông 25.719 người) ra mặt trận, có 30. 000 dân công để chuyển vận gạo, đạn, gồng gánh ngày đêm , nặng hơn các chiến sĩ , trong điều kiện vô cùng gian khổ.
2 ?" Cán bộ hóa nhân dân (proselytisation) vì cán bộ thông suốt đường lối của Đảng, có tác phong đạo đức mẫu mực, là chất men cách mạng để khuấy động xã hội. Theo Giáp. Hồ thường nhấn mạnh " phải lấy được lòng dân, yêu mến dân, giữ kỷ luật cho nghiêm..giành thắng lợi quân sự tức là đặt cơ sở cho thắng lợi chính trị". Trách nhiệm "Rèn cán, chỉnh cơ.Luyện quân lập công" do Đại tướng Nguyễn Chí Thanh, Trưởng cục Chính trị, phụ trách. Phê bính và tự phê bình được Đảng đặc biệt coi như quy luật để tiến bộ. Giáp ghi lại lời nhắc của "Bác" ngày 26.4.1951 trong Hội nghị kiểm điểm chiến dịch đường 18:" Chú trọng phê bình mình trước, phê bình người sau, phê bình mình là chính, phê bình người là phụ. Tự phê bình và phê bình cốt đểâ thống nhất tư tưởng. Tư tưởng có thống nhất, hành động mới thống nhất." (trang 190 Hồi ức).
3- Quyết tâm đấu tranh (determination) để hoàn tất chủ trương bằng mọi giá khi nắm vững hoàn toàn mục tiêu. Trong hồi ức, ở trang 360, 362 và 389, Giáp không ngớt nhắc lại : "Bài học quyết tâm của Bác lại hiện ra mỗi lần các đơn vị gặp khó khăn. (Bác nói) Đánh thì phải thắng, bất kỳ việc gì, to hay nhỏ, nếu mình có quyết tâm thì đều làm được, mà còn lôi cuốn được người khác. Quyết tâm phải thấm nhuần sâu sắc đến mọi người. Gặp thuận lợi thì phải quyết tâm phát triển, gặp khó khăn thì phải quyết tâm khắc phục. Gặp cái dễ mà không quyết tâm phát triển thì nó có thể biến thành cái khó, gặp cái khó mà quyết tâm khai phá thì cũng thành dễ."
4- Khởi nghĩa , thúc đẩy dân chúng dấy loạn (insurgency) khi tình thế chín mùi và được chuẩn bị đầy đủ.Trong Chương "Mùa Xuân Sầm Nứa" của hồi ký, trang 389- 390, Giáp viết:" Để duy trì kháng chiến trường kỳ và đưa kháng chiến đến thắng lợi hoàn toàn, Người (tức HCM) nêu lên hai vấn đề chính: Lãnh đạo kháng chiến và Phát động quần chúng tiến tới cải cách ruộng đất. Về chỉ đạo kháng chiến, Người chủ trương trường kỳ kháng chiến, tự lực cánh sinh, không ngưng tiến công, đánh điểm diệt viện và đề ra cần tránh chổ mạnh, đánh chổ yếu để phân tán lực lượng địch và tiêu diệt sinh lực địch, mở rộng vùng tự do. Bộ đội chủ lực phải dùng vận động chiến một cách linh hoạt để tiêu diệt từng mảng sinh lực địch, đồng thời dùng công kiên chiến hút quân địch đến mà đánh, phân tán lực lượng địch, làm rối loạn kế hoạch địch và tạo điều kiện cho vận động chiến. Chiến trường sau lưng địch phải đẩy mạnh chiến tranh du kích để mở rộng và củng cố những căn cứ kháng chiến.Luôn luôn xem trọng việc khuyên bộ đội bồi dưởng cán bộ... Về thực hiện chính sách ruộng đất, Người chỉ ra: Nền tảng của vấn đề dân tộc là nông dân vì nông dân chiếm đại đa số. Muốn kháng chiến hoàn toàn thắng lợi, dân chủ nhân dân thật thà thực hiện, thì phải thiết thục nâng cao quyền lợi kinh tế của nông dân, phải chia ruộng đất cho nông dân."
5- Và danh từ ưa thích của Giáp là thời cơ (the right time to act/ the opportune moment), hành động đúng lúc khi hội đủ điều kiện thiên thời, địa lợi và nhân hòa. Giáp nói :" Khi thời cơ đến,chỉ xê một con chốt là đủ thắng. Khi trái thời cơ, xuất quân tất nhiên sẽ thí tướng. Thí dụ: Tháng 7.1944, tình hình quốc tế và khí thế cách mạng sôi động thuận lợi để khởi công du kích. Năm 1950, trong chiến dịch Cao Bắc Lạng, việc quân Pháp điều động lên Đông Khê giúp CS hình thành nhanh chóng thế bao vây, "Bác" nói:"Cơ hội rất tốt đã xuất hiện, không được bỏ lỡ" (ĐĐT ĐBP,trang 63)..
Những khó khăn và thất bại của Giáp.
Trong hồi ức, Giáp luôn luôn núp sau tên của Hồ để trình bày các quan điểm chính về lãnh đạo và chiến thuật để khỏi bị tố là tự đề cao. Giáp đã ***g những ý kiến cá nhân vào sự trình bày đó. Trọn đời, Giáp (biết thân phận) đã tỏ ra thận trọng khi phát biểu. Hành động tránh né này đã không giúp Giáp thoát sự trù ếm thường xuyên của cặp bài trùng Lê Duẫn -- Lê Đức Thọ luôn luôn bênh vực chủ nghĩa lý lịch. Cái gốc trí thức và trung lưu của Giáp là một "tội tổ tông" không thể tha thứ đối với nhóm lảnh tụ mạc xít bần cố nông., vào tù ra khám. Chính vì sự chống đối này mà Hồ không đưa nổi Giáp vào chức Tổng bí thư Đảng.
Điều nên ghi khác là trong trọng cuộc chiến tại VN, cho tới tháng 4. 1975, Giáp không hề bước chân vào Nam. Ngoài các chiến thắng nổi danh, Giáp đã thất bại ít nửa bốn lần trên con đường hoạn lộ: 1) Năm 1955, Hổ đưa Giáp, Bộ trưởng Nội vụ, ra tại Sân Vận động Hànội, để thay mặt Đảng và Chính phủ tạ tội trước quần chúng phẩn nộ vì Đảng (và Tổng bí thư Trường Chinh) đã sát sinh trên 100.000 nông dân vô tội, khiến cho tỉnh Nghệ An nổi loạn. Uy tín của người hùng quân đội đã xoa dịu dư luận phần nào 2) Năm 1951, trong vụ tấn công châu thổ sông Hồng hà chống quân của tướng De Lattre de Tassigny 3) Năm 1967, trong chiến dịch Đông Xuân và 4) Trong vụ tấn công Tết Mậu thân 1968 gây tổn thất cho cộng quân mà không xúi đẩy nổi dân Miền Nam nổi dậy lật đổ chính quyền.
Đối thủ quân sự được Giáp nể mặt là tướng năm sao De Lattre de Tassigny được Pháp bổ nhiệm cuối 1950 thay thế Carpentier vào chức Cao Ủy kiêm Tổng chỉ huy , về dân sự lẫn quân sự, tại Đông Dương . Lúc đó, quân số Bắc Việt là 238.884 người và Quân độị Viễn chinh Pháp tăng lên 239.000. Đầu năm 1950, nước VN Dân chủ Cộng hòa Bắc Việt được các xứ CS công nhận. De Lattre chấn chỉnh lại tình hình, cho xây phòng tuyến bunkers tại đồng bằng Bắc Bộ (như phòng tuyến bê tông Siegfried của Đức thời Đệ nhị thế chiến) , chủ trương trả quyền tự trị cho Chính phủ Bảo Đại, Việt nam hóa chiến tranh (mà Giáp gọi là chính sách "jaunissement") , vận động Hoa kỳ giúp vũ khí, và cho áp dụng những chiến lược mới như chiến lược "những con nhím, stratégie des hérissons." Kết quả là tại vùng Trung Du, Vĩnh Yên, Mạo Khê..., trong các chiến dịch Trần Hưng Đạo và Hoàng Hoa Thám, CS buộc phải rút lui. Nơi trang 184 của Hồi ký, Giáp viết:"Ngày 5.4.1951, chiến dịch Hoàng Hoa Thám chấm dứt, để lại cho tôi một ấn tượng nặng nề " và Tổng bí thư Trường Chinh đã an ủi Giáp:" Đánh nhau thế nào cũng có trận được, trận không. Mình khôn nhưng phải nghĩ địch cũng khôn!". (trang 186).. Chiến dịch càn quét của Pháp mở rộng đến Kiến An, Hải Dương, Thái Bình, Hà đông.. Giáp ghi (trang 240 và tiếp theo):" Ngụy quyền kết hợp với các giáo phái ********* mở những hành quân đánh phá du kích với chiêu bài " diệt du (kích), quét cán (bộ), càn thanh (niên)" thay cho những cuộc hành binh quân sự thuần túy trước đây. Tại nhiều nơi, cơ sở của ta gần như mất trắng. Có nơi 80% số cán bộ, đảng viên bị bắt, những khu du kích, xóm làng bị triệt hạ. Vùng du kích bị thu hẹp khá nhiều. Phong trào kháng chiến ở địch hậu giảm sút rỏ rệt".
Mối lo lớn khác là vùng Bùi Chu ?" Phát Diệm, trung tâm của "lực lượng công giáo *********" ở Liên khu 3, nơi có 500 nhà thờ và 80 vạn giáo dân. Tại đây, Giám mục Lê Hữu Từ, nguyên Cố vấn trong Chính phủ Hồ Chí Minh, thành lập tháng 10.1949 " Khu Công giáo tự trị" được 22 đại đội tự vệ (dưới quyền chỉ huy của linh mục Hoàng Quỳnh) và một tiểu đoàn tự lực bảo vệ. Giáp ghi trong hồi ký, trang 200,:" Các cơ quan chỉ đạo của ta, cán bộ và lực lượng vũ trang đều bị bật ra ngoài. Địch đã thực hiện được âm mưu chia rẻ lương giáo, chống lại kháng chiến, biến vùng đất thánh thành những pháo đài quân sự". Chiến dịch Quang Trung để bình định Hà Nam, Nam Định và Ninh Bình vào cuối tháng 5.1951 , theo Giáp, "gặp nhiều khó khăn".