Dành cho những thắc mắc về chính tả trong Tiếng Việt

Tớ chỉ bâng quơ tạt vào đây, vô hình trung học được bao nhiêu điều hay! Thank you my FRIENDS!
::: Nào cùng giải fóng trí tưởng tượng để vật lộn với tương lai! :::

Nhỏ như con trỏ! Quan ngại nghĩa là quan tâm và lo ngại
::: Nào cùng giải fóng trí tưởng tượng để vật lộn với tương lai! :::

Nhỏ như con trỏ! Quan ngại nghĩa là quan tâm và lo ngại
::: Nào cùng giải fóng trí tưởng tượng để vật lộn với tương lai! :::

-----------
Những từ, cụm từ như "bức xúc, ách tắc, giai điệu quê hương, chiến sĩ đặc nhiệm, chiến sĩ trinh sát, chiến sĩ hình sự, thông báo chiêu sinh, tài khoản, nghệ nhân, nghệ sĩ nhân dân", từ trước đến nay, theo tôi biết, vẫn được dùng như vậy chứ không có thay đổi (Nghĩa là, mỗi khi đề cập đến "Người làm nhiệm vụ trinh sát" thì người ta dùng "chiến sĩ trinh sát"; khi nói đến "Người chuyên nghề biểu diễn một bộ môn nghệ thuật hoặc chuyên làm một nghề thủ công mĩ nghệ, có tài nghệ cao" thì dùng "nghệ nhân"; khi muốn chỉ "Số kế toán dùng để phản ánh tình hình biến động của các loại vốn và nguồn vốn" thì "tài khoản" sẽ là từ được nghĩ đến trước tiên; cũng như là người ta sẽ dùng cụm từ "nghệ sĩ nhân dân" khi muốn đề cập đến "Danh hiệu của Nhà nước tặng cho nghệ sĩ có tài năng xuất sắc, tiêu biểu cho một hoặc nhiều môn nghệ thuật trong cả nước" ...
Có rất nhiều từ Hán Việt trong từ vốn từ Việt. Thiết nghĩ không nhất thiết phải tìm từ thay thế (Tất nhiên cũng có những ngoại lệ cần thiết) Tôi thấy như vậy chưa có gì đáng để [pink]"tối tăm mặt mũi, lỗ tai lùng bùng." [/red] cả!
Được TrungJu sửa chữa / chuyển vào 19:50 ngày 04/01/2004

-----------
Những từ, cụm từ như "bức xúc, ách tắc, giai điệu quê hương, chiến sĩ đặc nhiệm, chiến sĩ trinh sát, chiến sĩ hình sự, thông báo chiêu sinh, tài khoản, nghệ nhân, nghệ sĩ nhân dân", từ trước đến nay, theo tôi biết, vẫn được dùng như vậy chứ không có thay đổi (Nghĩa là, mỗi khi đề cập đến "Người làm nhiệm vụ trinh sát" thì người ta dùng "chiến sĩ trinh sát"; khi nói đến "Người chuyên nghề biểu diễn một bộ môn nghệ thuật hoặc chuyên làm một nghề thủ công mĩ nghệ, có tài nghệ cao" thì dùng "nghệ nhân"; khi muốn chỉ "Số kế toán dùng để phản ánh tình hình biến động của các loại vốn và nguồn vốn" thì "tài khoản" sẽ là từ được nghĩ đến trước tiên; cũng như là người ta sẽ dùng cụm từ "nghệ sĩ nhân dân" khi muốn đề cập đến "Danh hiệu của Nhà nước tặng cho nghệ sĩ có tài năng xuất sắc, tiêu biểu cho một hoặc nhiều môn nghệ thuật trong cả nước" ...
Có rất nhiều từ Hán Việt trong từ vốn từ Việt. Thiết nghĩ không nhất thiết phải tìm từ thay thế (Tất nhiên cũng có những ngoại lệ cần thiết) Tôi thấy như vậy chưa có gì đáng để [pink]"tối tăm mặt mũi, lỗ tai lùng bùng." [/red] cả!
Được TrungJu sửa chữa / chuyển vào 19:50 ngày 04/01/2004

Đúng là có những người không biết lại hay nói người không biết. Hãy lắng nghe đã!
c, k, q hoàn toàn giống nhau theo giọng đọc miền Bắc.
đối với giọng đọc miền Nam thì q không giống c và k.
Tốt hơn hết là không đưa ngữ âm tiếng Anh vào tiếng Việt. vì không có liên quan gì cả.
Còn nếu muốn nói về "palatal plosive consonant" và "velar plosive consonant" thì tôi xin thưa với ban như sau:
Hôm bạn học môn "Tiếng Việt đại cương" ở trường đại học, không biết mắt bạn bị mờ hay bạn buồn ngủ nên bạn nhầm ký hiệu phiên âm và chữ cái nữa.
palatal plosive consonant nghĩa là phụ âm vòm cứng bật trong quy ước ký hiệu phiên âm người ta dùng chữ gần giống như chữ c. Còn trong chính tả chữ này được viết là "ch" (Vdụ chân chính, chó...)
velar plosive consonant nghĩa là phụ âm vòm mềm bật, trong quy ước ký hiệu phiên âm, người ta dùng chữ gần giống như chữ k (chứ không phải là chữ k). Trong chính tả chữ này được viết là "c" và "k" và quy tắc chính tả theo như các bạn ở topic này đã nói.
Xin sửa lại bài của bạn, chữ "mới mẽ" thành "mới mẻ"
Được cuonglhvt sửa chữa / chuyển vào 19:55 ngày 06/01/2004

Đúng là có những người không biết lại hay nói người không biết. Hãy lắng nghe đã!
c, k, q hoàn toàn giống nhau theo giọng đọc miền Bắc.
đối với giọng đọc miền Nam thì q không giống c và k.
Tốt hơn hết là không đưa ngữ âm tiếng Anh vào tiếng Việt. vì không có liên quan gì cả.
Còn nếu muốn nói về "palatal plosive consonant" và "velar plosive consonant" thì tôi xin thưa với ban như sau:
Hôm bạn học môn "Tiếng Việt đại cương" ở trường đại học, không biết mắt bạn bị mờ hay bạn buồn ngủ nên bạn nhầm ký hiệu phiên âm và chữ cái nữa.
palatal plosive consonant nghĩa là phụ âm vòm cứng bật trong quy ước ký hiệu phiên âm người ta dùng chữ gần giống như chữ c. Còn trong chính tả chữ này được viết là "ch" (Vdụ chân chính, chó...)
velar plosive consonant nghĩa là phụ âm vòm mềm bật, trong quy ước ký hiệu phiên âm, người ta dùng chữ gần giống như chữ k (chứ không phải là chữ k). Trong chính tả chữ này được viết là "c" và "k" và quy tắc chính tả theo như các bạn ở topic này đã nói.
Xin sửa lại bài của bạn, chữ "mới mẽ" thành "mới mẻ"
Được cuonglhvt sửa chữa / chuyển vào 19:55 ngày 06/01/2004

Ý bạn là sao? Tiếng nói không thể quyết định chữ viết được.
Dù bạn phát âm là ?oquốc? hay ?oquấc? hay ?owấc?thì khi viết, chúng ta vẫn phải viết là quốc thôi.
Cô giáo người Bắc khi đọc: ?odiệu dưng dưng ly đỏ chàn chề?, thì bọn học trò chúng tôi vẫn phải viết là: ?oRượu rưng rưng ly đỏ tràn trề?.
Còn ông thầy người Nam mà đọc là: ?okhông byô trong nội nhớ goài?. Chắc chắn là bọn học sinh phải viết: "Không vô trong nội nhớ hoài".
Tiếng nói rất thuận tiện nhưng thiếu chính xác. Người mỗi vùng địa phương phát âm khác nhau, kiểu nói cũng khác nhau. Thậm chí, có khi trong cùng gia đình cũng có những phát âm khác nhau. Người ta không thể dùng giọng nói của một vùng để bắt các vùng khác phải theo được. Giọng nói mỗi vùng là thân thiết đối với mỗi người vùng đó. Trong khi đó, chữ viết đã có chuẩn chung cho cả nước, là chính tả, dù chưa hoàn bị lắm (ví dụ quy tắc viết chữ hoa, hoặc viết chữ i ngắn hoặc y dài chưa thống nhất).
Đó là chưa kể trường hợp cả nước phát âm thế này, nhưng viết lại khác. (Ví dụ trường hợp của âm vận "enh" được viết là "anh". Hoặc chính ngay trong ví dụ của các bạn, cùng phát âm là /k/, nhưng viết thì khi là "c" khi là "k", khi là "q". Chúng ta ai cũng có thể đọc Bắc Kạn, Đak Lak, Kon Tum,)
Chữ viết sau khi hình thành nhờ tiếng nói thì bây giờ nó có một đời sống riêng. Sự khác biệt trong ngôn ngữ viết là ít hơn so với tiếng nói.
Đối với tiếng Anh thì không thể căn cứ vào phát âm mà viết được, nếu không hiểu nghĩa. Và loại chữ tượng hình như chữ Hoa thì lại càng không thể tiếng nói quyết định chữ viết được.

Ý bạn là sao? Tiếng nói không thể quyết định chữ viết được.
Dù bạn phát âm là ?oquốc? hay ?oquấc? hay ?owấc?thì khi viết, chúng ta vẫn phải viết là quốc thôi.
Cô giáo người Bắc khi đọc: ?odiệu dưng dưng ly đỏ chàn chề?, thì bọn học trò chúng tôi vẫn phải viết là: ?oRượu rưng rưng ly đỏ tràn trề?.
Còn ông thầy người Nam mà đọc là: ?okhông byô trong nội nhớ goài?. Chắc chắn là bọn học sinh phải viết: "Không vô trong nội nhớ hoài".
Tiếng nói rất thuận tiện nhưng thiếu chính xác. Người mỗi vùng địa phương phát âm khác nhau, kiểu nói cũng khác nhau. Thậm chí, có khi trong cùng gia đình cũng có những phát âm khác nhau. Người ta không thể dùng giọng nói của một vùng để bắt các vùng khác phải theo được. Giọng nói mỗi vùng là thân thiết đối với mỗi người vùng đó. Trong khi đó, chữ viết đã có chuẩn chung cho cả nước, là chính tả, dù chưa hoàn bị lắm (ví dụ quy tắc viết chữ hoa, hoặc viết chữ i ngắn hoặc y dài chưa thống nhất).
Đó là chưa kể trường hợp cả nước phát âm thế này, nhưng viết lại khác. (Ví dụ trường hợp của âm vận "enh" được viết là "anh". Hoặc chính ngay trong ví dụ của các bạn, cùng phát âm là /k/, nhưng viết thì khi là "c" khi là "k", khi là "q". Chúng ta ai cũng có thể đọc Bắc Kạn, Đak Lak, Kon Tum,)
Chữ viết sau khi hình thành nhờ tiếng nói thì bây giờ nó có một đời sống riêng. Sự khác biệt trong ngôn ngữ viết là ít hơn so với tiếng nói.
Đối với tiếng Anh thì không thể căn cứ vào phát âm mà viết được, nếu không hiểu nghĩa. Và loại chữ tượng hình như chữ Hoa thì lại càng không thể tiếng nói quyết định chữ viết được.

Cám ơn bác trhieuminh đã quan tâm tới ý kiến của cháu. Nhưng này bác ơi, khi bác cho cháu uống thuốc đắng, hình như bác đọc thiếu chữ ?~tắc tử?Ttrong hướng dẫn dùng thuốc thành ra tật đâu chẳng thấy hết mà cháu chỉ có chít tới ngủm củ tỏi thui.
Trong văn mạch của các bài viết trong đề tài này, do chủ quan nên cháu đã cho là không cần nói rõ chữ viết ở đây là theo lối kí âm (thật ra, ngay cả trong chữ viết theo lối tượng hình/ý, trong nhiều trường hợp cũng có phần để chỉ âm thanh). Còn ý cháu ở đây chỉ đơn giản muốn nói là ?~ngôn?T thì có trước ?~ngữ?T, không thể bắt tiếng nói phải đi theo chữ viết. Dĩ nhiên ngày nay cũng có trường hợp ?~ngữ?T có trước ?~ngôn?T như trường hợp các thứ ra đời từ các phòng nghiên cứu, phòng thí nghiệm... . Trong trường hợp này, người ta dùng một quy tắc đặt tên nào đó để đặt tên cho chúng bằng ?~ngôn ngữ?T viết, sau đó muốn nói tới những thứ đó người ta mới dùng ?~ngôn ngữ nói?T. Rõ ràng ở đây, tiếng nói phải đi theo chữ viết, nhưng đây không phải là trường hợp chung trong ngôn ngữ. Thông thường thì tiếng nói có trước, rồi người ta mới dựa vào các quy tắc kí âm cùng với kinh nghiệm và khả năng ngôn ngữ để ghi thành chữ viết (theo lối kí âm). Sau đó, dựa trên thói quen sử dụng thường hơn là thẩm quyền, người ta mới đi tới một sự thống nhất nào đó để giao tiếp (bằng ngôn ngữ viết). Dĩ nhiên quá trình hình thành chữ viết phụ thuộc vào rất nhiều ràng buộc như: nguồn tiếng nói (tiêu biểu ở mức độ nào), trình độ, kinh nghiệm người mở đầu (vốn ngữ âm học, khả năng tiếp nhân chính xác âm thanh ... ở mức độ nào), hễ thống kí hiệu dùng để ghi âm (hệ thống, đầy đủ ...ở mức độ nào), trình độ phát triển của khoa học ngôn ngữ đương thời... Do đó mới có tình trạng tiếng nói một đàng mà chữ viết lại một nẻo như thường thấy trong tất cả các ngôn ngữ (kí âm). Chữ viết vốn sinh ra từ tiếng nói nhưng không phải lúc nào cũng phản ánh đúng tiếng nói.
Cũng trong phần trình bày của mình cháu cũng không hề phủ định tác dụng ngược trở lại của chữ viết (và của cả thẩm quyền) đối với tiếng nói. Điều cháu muốn nêu là chữ viết là cái có sau (mặc dù chữ viết có tính thống nhất hơn tiếng nói) nên mọi cố gắng lấy nó làm thước đo để bắt tiếng nói phải đi theo là không thể và không bao giờ thực hiện được.
Cháu xin lấy lại ví dụ cũ, đối với chữ ?~quốc?Tcháu cũng như nhiều người Nam khác vẫn phát âm là ?~wấc?T hay gì gì đó theo các cách kí âm khác và vẫn thường (không nhất thiết ?~vẫn phải?T) viết là ?~QUỐC?T, còn đối với chữ ?~tràn trề?T chẳng hạn cháu nghĩ là nhiều người Bắc vẫn phát âm là ?~chàn chề?T... và cháu nghĩ tình hình chung này vẫn tồn tại trong một tuơng lai không ngắn. Khó có thể dùng thẩm quyền hay các quy tắc ngôn ngữ nào để thay đổi được thói quen sử dụng này.
Được phan2 sửa chữa / chuyển vào 01:35 ngày 12/01/2004