Dành cho những thắc mắc về chính tả trong Tiếng Việt

cả chia xẻ lẫn chia sẻ đều đúng, quan trọng là đúng trong từng hoàn cảnh cụ thể
-chia sẻ:cùng chia với nhau để cùng hưởng hoặc cùng chịu. VD:chia sẻ cho nhau từng bát cơm, chia sẻ vui buồn . . .
-chia xẻ: chia thành nhiều phần để không còn là một khối nguyên nữa.
VD: chia xẻ lực lượng . . .
từ điển của giáo sư Hoàng Phê, NXB Giáo Dục năm 1994

Chào các bạn,
Nhân việc đọc bài báo này:
http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=149081&ChannelID=3
Mình có 1 thắc mắc về chính tả: về chữ "rưởi" và "rưỡi" trong cụm từ:
"Một nghìn rưởi" và "Một nghìn rưỡi"
Cách nào đúng?
Mình thường dùng "Một nghìn rưỡi", tuy nhiên tra 1 số từ điển online thì lại có cả 2 cách dùng đều được, còn search Google thì cũng chỉ thấy "Một nghìn rưỡi" còn cách kia không thấy ai dùng cả.
Bạn nào có từ điển Tiếng Việt (bản chính thức của Viện ngôn ngữ học VN hoặc bản Bách Khoa Toàn thư) thì tra giùm mình với.
Cám ơn nhiều.
Được tttoan sửa chữa / chuyển vào 12:44 ngày 07/07/2006

Không cần phải tra từ điển, tra ngay trong cuộc sống. rưỡi hẳn nhiên là tiếng phổ thông, rưởi là phương ngữ được dân cư ở một số khu vực thuộc đồng bằng Bắc Bộ sử dụng. Nên cả hai cách đều đúng.
Hai ông hàng xóm đang khà khướt với nhau, một ông lè nhè nói: Con tôi lấy con ông, phải chửa? Chửa ở đây là chưa, thuộc về phương ngữ, không phải là chửa trong có chửa.
Có rất nhiều ví dụ kiểu này...
Được levant57 sửa chữa / chuyển vào 08:17 ngày 08/07/2006

Mình có hai thắc mắc về chính tả:
Khi nào thì mình dùng y, còn khi nào thì mình dùng i. Ví dụ: cái ly hay là cái li.
Có một số từ, hình như chúng ta không biết phải dùng vần ay hay ây thì phải? Ví dụ: số bảy hay là số bẩy, bánh dầy hay là bánh dầy?
Có một quy tắc nào quy định chuyện này không, hả các bạn?

Tôi từ lâu có thói quen sử dụng từ "nhất trí", bỗng hôm nay ngồi nghĩ lại thì có lẽ là "nhất chí" thì đúng hơn. Vì theo tôi :
"nhất chí" hiểu là cùng đồng tình một việc gì đó, cùng ý chí làm gì đó, giống như "đồng chí" vậy, còn "trí" thì hiểu là "trí tuệ", ghép thành "nhất trí" thì không có nghĩa.
Vậy nhờ các bạn kiểm tra lại giúp và phân tích hộ tôi xem trong 2 từ đó thì từ nào đúng chính tả. Biết ơn vạn bội.
Được Ngucong sửa chữa / chuyển vào 22:28 ngày 07/10/2006

Cái ly, số bảy, bánh dày.
Trong văn phạm, ta phải chấp nhận việc tồn tại một số bất quy tắc.

Hôm nay nhìn thấy dòng quảng cáo của Thiên Long "Viết nên cuộc sống".. Từ "nên" này chắc cũng giống từ "nên" trong "làm nên"... Vậy từ lên trong từ "nói lên" khác "nên" trong "làn nên" ntn nhỉ các bạn"

Vì lý do phát âm không thuận miệng nên người ta dùng nói lên thay vì nói nên. Ta gặp các tình huống tương tự trong mười lăm thay vì mười năm, hai mươi lăm thay vì hai mươi năm...

Hì... thân chào bạn SMT ! Tên của bạn cũng ngộ nghĩnh ha ! Đã KSMLT, lại thêm Không Thích vào nữa, rồi lại thêm bóng dáng một cô gái trong đó nữa thì chắc chắn cái say của bạn không phải vì men rượu rồi.
Hix... bạn dùng chữ chỉ bảo làm mình sợ quá, không dám nhận đâu ! Bạn có thắc mắc gì thì cứ đăng lên đây, nếu không phải mình thì cũng sẽ có nhiều người bạn khác sẵn sàng giải đáp cho bạn thôi mà.
Mình thấy bạn hay bị lẫn lộn trong việc dùng dấu chấm cảm (dấu ! ) và dấu chấm câu (dấu . ) nên mình nói về cách dùng hai dấu này trước.
- Dấu chấm cảm, còn được gọi là dấu chấm than (than thở), được dùng trong 2 trường hợp:
1/ Trong câu có những từ cảm thán như: ôi, à, nhé, nhỉ...
2/ Câu được bắt đầu bằng một động từ hoặc tính từ.
Vd: ( xin được mượn lời ns TCS xíu )
Mệt quá đôi chân này !
Tìm đến chiếc ghế nghĩ ngơi !
Đẹp vô cùng tổ quốc ta ơi !
- Dấu chấm câu thì dễ rồi ha ! Không phải 2 trường hợp trên và không phải câu hỏi thì dùng nó.
Giờ đi vào phần thắc mắc của bạn.
- Để là một giới từ. Bạn không thể dùng dấu câu để thay thế cho giới từ. Bạn chỉ có thể dùng dấu câu để thay thế cho liên từ. Vậy bạn đã sai khi thay giới từ để bằng dấu phẩy.
- Ở thắc mắc thứ 2, bạn thay thế giới từ về bằng một cụm từ nhưng vẫn đúng vì cụm từ này được bắt đầu bằng giới từ khi. Tuy nhiên, khi thay thế như vậy thì ngữ nghĩa sẽ thay đổi:
1/ Với giới từ về, câu này được hiểu là ngay cả khi bạn không yêu cầu thì tôi vẫn có thể tiếp tục nói về những thắc mắc của bạn nếu tôi có phát hiện gì mới về những thắc mắc đó.
2/ Với giới từ khi, tôi chỉ có thể nói về những thắc mắc mà bạn tiếp tục yêu cầu.
( Hai diễn giải trên tôi đã bỏ qua ý của cụm từ kiểu như thế cho đỡ dài dòng )
- Đối với cái dấu chấm câu thì bạn cũng sai vì bạn sẽ không thể có dấu câu nào phù hợp trong tình huống này. Tại sao ? Ở bài viết trước, tôi đã hướng dẫn bạn cách tách riêng một và chỉ một câu trích dẫn mà thôi còn trong trường hợp bạn có 2 câu trích dẫn trở lên thì bạn phải xuống dòng.
1/ Nếu là một đoạn văn có nhiều câu thì bạn xuống dòng một lần và trích dẫn nguyên vẹn đoạn văn đó.
Vd:
Xin cho hỏi có thể viết thế này được không ?
"Đúng là ở "bên đó" tôi thấy "đau đầu, nhức mắt" quá đi mất ! Về những bài viết của bạn để trả lời tôi vừa qua, mỗi bài là mỗi hiểu biết mới đối với tôi. Mong rằng bạn sẽ còn tiếp tục chỉ bảo tôi về những thắc mắc kiểu như thế !"
2/ Nếu là những câu trích dẫn rời rạc thì bạn phải xuống dòng cho mỗi câu trích dẫn.
Vd:
Xin cho hỏi có thể viết thế này được không ?
"Đúng là hôm nay tôi mới bắt đầu đọc bài của box "Tiếng Việt" ! "
"Đúng là ở "bên đó" tôi thấy "đau đầu, nhức mắt" quá đi mất ! "
"Mong rằng bạn sẽ còn tiếp tục chỉ bảo tôi về những thắc mắc kiểu như thế ! "
Hy vọng bạn SMT hài lòng với những điều tôi đã trình bày ! Các bạn khác nếu có phát hiện gì mới thì xin vui lòng bổ khuyết dùm, xin cảm ơn !
Được GentleTiger sửa chữa / chuyển vào 00:11 ngày 24/10/2006