Đánh giá lại "công và tội" của vương triều Nguyễn

VTV1 vừa chiếu tập phim tài liệu về Côn Lôn, khi thực dân Anh đánh chiếm đảo và dân đảo nổi dậy giết người Anh, cuối tập phim nhắc lại dù triều đại Nguyễn (Ánh) đạt được nhiều thành tựu về sau nhưng vẫn không gột được tiếng "cõng rắn cắn gà nhà".

Tôi thì nghĩ khác: Nguyễn Ánh công nhiều tội ít, nhưng là tội nặng.
Vì vậy đánh giá lại cũng có lý, nhưng không nên đánh bóng tô son mà
che lấp tội đi. Đánh bóng bằng nhữn tên kêu như: Đại Đế thì thật
buồn cười, còn tên Anh Hùng Dân Tộc thì thật mỉa mai.

Nhìn nhận lại lịch sử chỉ là gián tiếp tỏ rõ lập trường với quốc tế thôi, nhất là với TQ. Nhà Nguyễn chẳng có ân oán gì với TQ lại trấn áp được bọn khu vực, vậy là hợp với xu thế nhé...Chính trị là thế, cứ lấy mục đích làm phương tiện và ngược lại lấy phương tiện làm mục đích...Nghĩ cũng buồn chán cho chủ đề, thế đối thủ của VN là ai ? Mấy chú trong khu vực thì đáng tội lắm, chỉ bóng đá không thôi cũng chết vật với họ, thắng họ cũng chẳng hay ho gì. Tệ hại là ở chỗ ấy, nhất là giới trẻ, không có đối thủ thì kéo theo là không còn mục đích lý tưởng, kéo theo là 1 lối sống thấp hèn...

Theo tôi, về phương diện chính trị chúng ta (chế độ) không thể đề cao nhà NGuyễn nhất là giai đoạn Gia Long-Nguyễn Ánh được vì ông ta mượn sức ngoại bang để đánh người trong nước. Trong khi đó, nhà Tây Sơn lại là thế lực đánh bại ngoại xâm, anh hùng bất khuất (Quang Trung), việc rước ngước ngoài giết dòng họ anh hùng rất khó được chấp nhận nhất là với một thời điểm, lực lượng đang cần đề cao tính dân tộc, chống đối với các thế lực mượn người trong nước để đạt mục đích chính trị, nhất là giai đoạn chống Mỹ.
Vì thế Phan Thanh Giản phải bị giết vài lần.
Tuy nhiên, cần phải nhìn nhận là mục tiêu chính trị có thể thế này nhưng lòng nhân dân thì rất khó bắt phục tùng tuyệt đối. Thế nhưng, đền thờ Quang Trung-Nguyễn Huệ thì khắp nơi, lễ hội chiến thắng Đống Đa-Ngọc Hồi rầm rộ chứ chả thấy ai tưởng niệm Nguyễn Ánh cả (ít nhất là cấp độ cả nước). Điều đó ít nhất cũng cho thấy nhân dân xem NA như thế nào.
Còn bàn về yếu tố công tội thì nhà Nguyễn cũng như nhà Thanh rất khổ. Họ ở đúng gia đoạn thay đổi tận gốc rễ từ phong kiến qua nhà nước. Thể nào chả tội lỗi đầy đầu.
Cá nhân em thì cho rằng NA là kẻ vì mục tiêu bất chấp thủ đoạn, thực ra sau khi thành công ông ta cũng ngăn cấm CG một thời gian đó thôi. Điều thứ 2 là chính ông ta chứ không phải nhà Tây Sơn đã ổn định đất nước, tăng cường cấu trúc quốc gia, mở mang khu vực phương Nam, khẳng định lãnh thô (cơ bản đến bây giờ)... Nhưng hèn nhát trước ngoại xâm, chấp thuận giao đất Nam Bộ... thì tội to.
Em dám cá là sau này khi đất nước lâm nguy, bất cứ chế độ nào cầm quyền lúc đó chắc chắn sẽ lại ca ngợi Quang Trung và dìm xuống bùn đen nhà NGuyễn. Chứ không lẽ đang cần khích lệ tinh thần chống ngoại xâm lại ca ngợi anh "cõng rắn căn gà nhà?"
Chỉ tiếc Quang Trung mất sớm, nếu không... mà thôi, lịch sử không có chữ nếu mà.

Sau thời củng cố VN, Nguyễn Ánh không có nhường đất Nam bộ cho ai cả.

GS Phan Huy Lê chọn cách nói nhẹ nhàng vấn đề đó chứ không lẩn tránh: "những quyết sách thiếu đúng đắn" thay vì nói sai.

Chắc GS Lê nhận định rất trung dung. Cám ơn Binto post bài có gia'' trị tham khảo cao.

Xin lỗi, vì lúc viết đói quá nên gõ nhanh, ý chỗ đó là mình nói chung nhà Nguyễn chứ dĩ nhiên lúc Nguyễn Ánh thì không mà thực dân cũng chưa đánh mà. Đang nói đến lúc cắt lục tỉnh Nam Kỳ ấy, lúc đó GL quy tiên lâu rồi.

Tôi thì nghĩ khác: Nguyễn Ánh công nhiều tội ít, nhưng là tội nặng.
-------------------------------------------
Nhiều, ít và nặng nhẹ ở đây tuy hai cách nói khác nhau nhưng về bản chất thì cũng thế cả!
Tớ ủng hộ việc tìm hiểu, nghiên cứu và nếu có thể là đánh giá lại về con người cũng như hành trạng của Nguyễn Ánh - Gia Long nhưng tớ kiên quyết bác bỏ đề nghị "vinh danh" ông ta của chú em cubi
@cubi: Lần sau chú ra HN, đi ăn thịt chó Chiếu hoa với anh, đề nghị không nhắc tới Nguyễn Ánh

Thế còn Phan Thanh Giản, Ông tự vẫn vì mất lục tỉnh. Ông đã được vinh danh lại, đã là danh nhân của tình nhà và có tên đường. Phải bị giết vài lần là bao nhiêu lần đây thì vừa?